Twoja instrukcja użytkownika APPLE NUMBERS

Transkrypt

1 Możesz przeczytać rekomendacje w przewodniku, specyfikacji technicznej lub instrukcji instalacji dla. Znajdziesz odpowiedź na wszystkie pytania w instrukcji dla (informacje, specyfikacje, rozmiar, akcesoria, itp). Szczegółowe instrukcje użytkowania znajdują się w podręczniku użytkownika. Instrukcja obsługi Podręcznik użytkownika Instrukcje obsługi Instrukcje użytkowania Instrukcja użytkowania

2 Skrót instrukcji: logo Apple dostpnego z klawiatury (po wciniciu klawiszy Opcja-Shift-K) w celach komercyjnych bez pisemnego zezwolenia Apple moe stanowi naruszenie praw do znaku towarowego i by zinterpretowane jako próba nieuczciwej konkurencji, naruszajc prawo federalne i stanowe. Doloone zostaly wszelkie starania, aby informacje w tym dokumencie byly prawidlowe. Apple nie ponosi odpowiedzialnoci za bldy w druku i inne. Apple 1 Infinite Loop Cupertino, CA Apple, logo Apple, Aperture, AppleWorks, Finder, iphoto, itunes, iwork, Keynote, Mac, Mac OS, Numbers, Pages, QuickTime, Safari oraz Spotlight s znakami towarowymi firmy Apple Inc., zastrzeonymi w USA i innych krajach. App Store oraz MobileMe s znakami uslugi firmy Apple Inc. Adobe i Acrobat to znaki towarowe lub zastrzeone w USA i innych krajach znaki towarowe Adobe Systems Incorporated. Inne nazwy firm i produktów wspomniane w tym dokumencie s znakami towarowymi ich wlacicieli. Pojawiaj si one tylko w celu informacyjnym i nie stanowi adnego zalecenia ani rekomendacji. Apple nie ponosi adnej odpowiedzialnoci za dzialanie i skutki uycia tych produktów. PL /2010 Spis treci Wstp: Zapraszamy do Numbers '09 Rozdzial 1: Narzdzia Numbers i ich stosowanie Szablony arkuszy kalkulacyjnych Okno programu Numbers Przyblianie i oddalanie Panel arkuszy Widok wydruku Pasek narzdzi Pasek formatu Okno Inspektora Narzdzia formul Panel stylów Przegldarka multimediów Okno wyboru koloru Okno czcionek Okno ostrzee Skróty klawiszowe i menu kontekstowe Rozdzial 2: Tworzenie, zachowywanie i porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego w Numbers Tworzenie nowego arkusza kalkulacyjnego Importowanie dokumentu z innego programu Korzystanie z plików CSV lub OFX w arkuszu kalkulacyjnym Otwieranie istniejcego arkusza kalkulacyjnego Zabezpieczanie arkusza kalkulacyjnego haslem Zachowywanie arkuszy kalkulacyjnych Cofanie zmian Automatyczne zachowywanie kopii zapasowej Zachowanie arkusza jako szablonu Zachowywanie slów kluczowych do wyszukiwania przez Spotlight Zachowanie kopii arkusza kalkulacyjnego Zamknicie arkusza kalkulacyjnego bez koczenia pracy Numbers Porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego za pomoc pojedynczych arkuszy Dodawanie i usuwanie arkuszy Porzdkowanie arkuszy i ich zawartoci Zmienianie nazw arkuszy Dzielenie arkusza na strony Ustalanie wielkoci strony arkusza kalkulacyjnego Dodawanie naglówków i stopek do arkusza Ukladanie obiektów na stronie w widoku strony Ustalanie orientacji strony Ustalanie kolejnoci stron Numerowanie stron Ustalanie marginesów stron Rozdzial 3: Korzystanie z tabel Praca z tabelami Dodawanie tabeli Korzystanie z narzdzi tabel Zmiana rozmiaru tabeli Przenoszenie tabel Nadawanie tabelom nazw Uatrakcyjnianie wygldu tabel Definiowanie tabel do ponownego uytku Kopiowanie tabel pomidzy programami iwork Zaznaczanie tabeli i ich skladników Zaznaczanie tabeli Zaznaczanie komórki tabeli Zaznaczenie grupy komórek tabeli Zaznaczanie wiersza lub kolumny w tabeli Zaznaczanie krawdzi komórek tabeli Praca z wierszami i kolumnami w tabelach Dodawanie wierszy do tabeli Dodawanie kolumn do tabeli Zmiana uloenia wierszy i kolumn Usuwanie wierszy i kolumn z tabeli Dodawanie wierszy lub kolumn naglówka tabeli Blokowanie wierszy lub kolumn naglówka tabeli Dodawanie wierszy stopki do tabeli Zmiana wielkoci wierszy i kolumn w tabeli Przemienne kolory wierszy w tabeli Ukrywanie wierszy i kolumn w tabeli Sortowanie wierszy w tabeli Filtrowanie wierszy w tabeli Podzial tabeli na kategorie Definiowanie kategorii i podkategorii w tabeli 4 Spis treci Usuwanie kategorii i podkategorii z tabeli Zarzdzanie kategoriami i podkategoriami w tabeli Rozdzial 4: Praca z komórkami tabeli Umieszczanie zawartoci w komórkach tabeli Dodawanie i edycja wartoci w komórkach tabeli Praca z tekstem w komórkach tabeli Praca z liczbami w komórkach tabeli Automatyczne wypelnianie komórek tabeli Wywietlanie wartoci nie mieszczcej si w komórce Korzystanie z formatu warunkowego do nadzoru zawartoci komórek Ustalanie warunkowych regul formatowania Zmiana i zarzdzanie formatowaniem warunkowym Dodawanie obrazków lub koloru do komórek Lczenie komórek tabeli ze sob Dzielenie komórek tabeli Formatowanie obramowania komórek tabeli Kopiowanie i przenoszenie komórek Dodawanie komentarzy do komórek tabeli Formatowanie wywietlanych wartoci w komórkach tabel Korzystanie z automatycznego formatu komórek Korzystanie z formatu liczbowego w komórkach tabel Korzystanie z formatu walutowego w komórkach tabel Korzystanie z formatu procentowego w komórkach tabel Korzystanie z formatu daty i czasu w komórkach tabel Korzystanie z formatu czasu trwania w komórkach tabel Korzystanie z formatu ulamkowego w komórkach tabel Korzystanie z formatu systemu liczbowego w komórkach tabel Korzystanie z formatu naukowego w komórkach tabel Korzystanie z formatu tekstowego w komórkach tabel Korzystanie w komórkach tabeli z pola wyboru, suwaka, pola krokowego lub menu rozwijanego Korzystanie z wlasnych formatów wywietlania wartoci w komórkach tabeli Utworzenie wlasnego formatu liczbowego Definiowanie czci calkowitej we wlasnym formacie liczbowym Definiowanie czci dziesitnej we wlasnym formacie liczbowym Definiowanie skali we wlasnym formacie liczbowym Przypisywanie warunków do wlasnego formatu liczbowego Tworzenie wlasnego formatu daty i czasu Utworzenie wlasnego formatu tekstowego Zmiana wlasnego formatu komórki Zmiana kolejnoci, zmiana nazw i usuwanie wlasnych formatów komórek Spis treci Rozdzial 5: Praca ze stylami tabeli Korzystanie ze stylów tabeli Stosowanie stylów tabeli Modyfikowanie atrybutów stylu tabeli Kopiowanie i wklejanie stylów tabeli Korzystanie z domylnego stylu tabeli Tworzenie nowych stylów tabeli Zmiana nazwy stylu tabeli Usuwanie stylu tabeli Rozdzial 6: Wykorzystanie formul w tabelach Skladniki formul Wykonywanie szybkich oblicze Korzystanie z gotowych, szybkich formul Tworzenie wlasnych formul Dodawanie i edycja formul za pomoc Edytora formul Dodawanie i edycja formul za pomoc paska formul Dodawanie funkcji do formul Obsluga bldów i ostrzee w formulach Usuwanie formul Odwolania do komórek w formulach Tworzenie i edycja formul za pomoc klawiatury i myszy Rozrónienie midzy wzgldnymi i bezwzgldnymi odwolaniami do komórek Uywanie operatorów w formule Operatory arytmetyczne Operatory porównania Kopiowanie lub przenoszenie formul i obliczonych przez nie wartoci Wywietlanie listy wszystkich formul w arkuszu kalkulacyjnym Znajdowanie i zastpowanie elementów formuly 139 Rozdzial 7: Creating Charts from Data 139 Par slów o wykresach 142 Tworzenie wykresu na podstawie danych z tabeli 144 Zmiana typu wykresu na inny 145 Przenoszenie wykresu 145 Przelczanie uycia wierszy i kolumn tabeli jako serii danych 146 Dodawanie danych do istniejcego wykresu 146 Dolczanie do wykresu ukrytych danych z tabeli 147 Zastpowanie serii danych na wykresie lub zmiana ich kolejnoci 147 Usuwanie danych z wykresu 148 Usuwanie wykresu 148 Wspóldzielenie wykresów z dokumentami Pages i Keynote 149 Formatowanie wykresów 6 Spis treci 149 Umieszczanie i formatowanie tytulu i legendy wykresu 150 Zmiana rozmiaru wykresu i jego obracanie 151 Formatowanie osi wykresu 154 Formatowanie elementów serii danych na wykresie 157 Pokazywanie slupków bldu na wykresach 158 Pokazywanie linii trendu na wykresach 159 Formatowanie tekstu w tytulach, etykietach i legendach wykresów 160 Formatowanie okrelonych typów wykresów 160 Dostosowywanie wygldu wykresów kolowych 161 Zmiana kolorów i tekstur na wykresie kolowym 162 Pokazywanie etykiet na wykresie kolowym 163 Oddzielanie poszczególnych klinów od reszty wykresu kolowego 164 Dodawanie cieni do wykresów kolowych i klinów 164 Obracanie wykresów kolowych 2D 165 Ustawianie cieni, odstpów i nazw serii na wykresach paskowych i slupkowych 166 Dostosowywanie symboli punktów danych i linii na wykresach liniowych 166 Pokazywanie symboli punktów danych na wykresach powierzchniowych 167 Uywanie wykresów punktowych 168 Formatowanie wykresów,,2 osie y" i mieszanych 169 Korygowanie ustawie sceny wykresów 3D Rozdzial 8: Praca z tekstem Dodawanie tekstu Zaznaczanie tekstu Usuwanie, kopiowanie i wklejanie tekstu Formatowanie wielkoci i wygldu tekstu Pogrubianie, pochylanie i podkrelanie tekstu Dodawanie cienia i przekrelenia do tekstu Tworzenie obrysowanego tekstu Zmiana wielkoci tekstu Stosowanie indeksu dolnego lub indeksu górnego Zmiana kapitalizacji tekstu Zmiana czcionek Korygowanie wygladzania czcionek Dodawanie znaków diakrytycznych Wywietlanie ukladu klawiatury dla rónych jzyków Wprowadzanie znaków specjalnych i symboli Korzystanie z inteligentnych cudzyslowów Korzystanie z zaawansowanych funkcji typograficznych Ustalanie wyrównania, odstpów i koloru tekstu Wyrównywanie tekstu w poziomie Wyrównywanie tekstu w pionie Ustawianie odstpów midzy wierszami tekstu Spis treci

3 Ustawianie odstpu nad lub pod akapitem Korygowanie odstpów midzy znakami Zmiana koloru tekstu i tla Wyrównywanie tekstu za pomoc pozycji tabulatora Ustawianie nowej pozycji tabulatora Zmiana pozycji tabulatora Usuwanie pozycji tabulatora Zmiana ustawie linijki Ustawianie wci Ustalanie wci akapitów Zmiana marginesu wstawki tekstu znajdujcego si w obiektach Tworzenie list Automatyczne generowanie list Formatowanie list wypunktowanych Formatowanie list numerowanych Formatowanie list porzdkowanych Wyrónianie tekstu za pomoc pól tekstowych, ksztaltów i innych efektów Dodawanie pól tekstowych Przedstawianie tekstu w lamach Umieszczanie tekstu wewntrz ksztaltu Korzystanie z hiperlczy Lczenie z witryn internetow Lczenie z zaadresowan wiadomoci Edycja tekstu hiperlcza Umieszczanie numerów stron i innych zmiennych wartoci Automatyczne zastpowanie tekstu Wstawianie twardej spacji Sprawdzanie pisowni Praca z podpowiedziami pisowni Wyszukiwanie i zastpowanie tekstu 204 Rozdzial 9: Praca z ksztaltami, grafik i innymi obiektami 204 Praca z obrazkami 206 Zastpowanie obrazków zastpczych z szablonu wlasnymi obrazkami 207 Maskowanie (przycinanie) obrazków 208 Zmniejszanie wielkoci plików z obrazkami 209 Usuwanie tla lub niepotrzebnych fragmentów obrazka 210 Zmiana jasnoci, kontrastu i innych ustawie obrazka 212 Tworzenie ksztaltów 212 Dodawanie gotowego ksztaltu 212 Dodawanie wlasnego ksztaltu 214 Edycja ksztaltów 215 Dodawanie, usuwanie i przesuwanie punktów edycji w ksztalcie 8 Spis treci 215 Zmiana ksztaltu krzywej 216 Zmiana konturu prostego segmentu 216 Przeksztalcanie punktów wyostrzonych na wygladzone (i odwrotnie) 217 Edycja zaokrglonego prostokta 217 Edycja strzalek pojedynczych i podwójnych 218 Edycja dymków komiksowych 218 Edycja gwiazdy 219 Edycja wielokta 219 Uywanie dwiku i filmów 220 Dodawanie pliku dwikowego 221 Dodawanie pliku filmowego 221 Dodawanie ramki obrazka wokól filmu 222 Korygowanie ustawie odtwarzania 223 Zmniejszanie wielkoci plików multimedialnych 223 Manipulowanie, porzdkowanie i zmiana wygldu obiektów 224 Zaznaczanie obiektów 224 Kopiowanie lub powielanie obiektów 225 Usuwanie obiektów 225 Przenwej naley uruchomi Numbers i wybra Pomoc > Pomoc Numbers.

4 Pierwsza strona pomocy zawiera take lcza prowadzce do przydatnych witryn internetowych. Pomoc dotyczca formul i funkcji iwork i podrcznik uytkownika Pomoc dotyczca formul i funkcji iwork oraz Formuly i funkcje iwork -- podrcznik uytkownika zawieraj szczególowe instrukcje dotyczce korzystania z formul i funkcji w arkuszach kalkulacyjnych. Jeeli chcesz otworzy podrcznik, wybierz Pomoc >,,Formuly i funkcje iwork -- podrcznik uytkownika" Jeeli chcesz otworzy pomoc,. wybierz Pomoc >,,Formuly i funkcje iwork -- pomoc". Witryna iwork Najnowsze informacje dotyczce iwork znajdziesz na stronie Witryna wsparcia Informacje dotyczce rozwizywania problemów znajdziesz na stronie Dymki pomocy Programy iwork zawieraj dymki pomocy, opisujce w skrócie wikszo obiektów na ekranie. Jeeli chcesz zobaczy dymek pomocy, umie nieruchomo wskanik myszy nad danym obiektem. 12 Wstp Zapraszamy do Numbers '09 Narzdzia Numbers i ich stosowanie 1 Ten rozdzial to wprowadzenie do okien i narzdzi, uywanych podczas pracy z arkuszami kalkulacyjnymi w Numbers. Tworzenie nowego dokumentu Numbers rozpoczyna si od wyboru szablonu. Szablony arkuszy kalkulacyjnych Po pierwszym uruchomieniu programu Numbers (klikajc raz w jego ikon w Docku lub dwa razy w ikon w Finderze), otwarte zostanie okno wyboru szablonu, pozwalajce na wybór jednego z wielu szablonów arkuszy kalkulacyjnych. Szablony zawieraj gotowe arkusze, tabele, formuly i inne elementy, pomagajce rozpocz prac. 13 Oto sposoby pracy z oknem wyboru szablonu: m Jeeli chcesz zobaczy miniaturki wszystkich szablonów, kliknij we,,wszystkie" na licie kategorii po lewej stronie okna palety szablonów. Jeeli chcesz przeglda szablony wg kategorii, kliknij w,,puste",,finanse osobiste" lub, w inn kategori. m Jeeli chcesz zwikszy lub zmniejszy rozmiar miniaturek, przecignij suwak na dole okna. m Jeeli chcesz utworzy arkusz kalkulacyjny oparty o dany szablon, kliknij w ten szablon, a nastpnie w przycisk,,wybierz". Jeeli chcesz rozpocz od pustego arkusza kalkulacyjnego, bez przykladowego formatowania, wybierz szablon,,pusty". Zobacz,,Tworzenie nowego arkusza kalkulacyjnego" na stronie 28,,,Importowanie dokumentu z innego programu" na stronie 29 i,,korzystanie z plików CSV lub OFX w arkuszu kalkulacyjnym" na stronie 30, aby dowiedzie si, jak utworzy arkusz kalkulacyjny w Numbers. Okno programu Numbers Okno programu Numbers zawiera elementy pomagajce przy tworzeniu arkusza kalkulacyjnego i porzdkowaniu jego zawartoci. 14 Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie Panel arkuszy: Panel ten, znajdujcy si w lewej górnej czci okna, zawiera list wszystkich tabel i wykresów na kadym z arkuszy w otwartym dokumencie. Poszczególne arkusze pozwalaj podzieli informacj na grupy wzajemnie powizanych rzeczy (np. osobno dane dotyczce roku 2008 i dane dotyczce roku 2009). Pole zmiany wielkoci panelu arkuszy znajduje si w jego prawym górnym rogu. Przecignicie tego pola pozwala na rozszerzenie lub zwenie panelu. Pasek narzdzi: Pasek narzdzi, znajdujcy si w górnej czci okna, zapewnia dostp do czsto uywanych narzdzi jednym klikniciem. Za jego pomoc mona szybko doda nowy arkusz, tabel, pole tekstowe, plik multimedialny lub inny obiekt. Pasek formatu: Dziki paskowi formatu, znajdujcemu si poniej paska narzdzi, mona uzyska wygodny dostp do narzdzi pozwalajcych na edycj zaznaczonego obiektu. Pasek formuly: Pasek formuly, znajdujcy si tu pod paskiem formatu, pozwala tworzy i zmienia formuly w zaznaczonej komórce. Obszar arkusza: W glównej czci okna wida obszar arkusza, pokazujcy obiekty znajdujce si na zaznaczonym arkuszu. Tutaj mona przeciga tabele, wykresy i inne obiekty, aby zmieni ich uloenie. Panel stylów: Poniej panelu arkuszy widoczny jest panel stylów. Zawiera on list stylów dostpnych w uywanym szablonie. Wystarczy zaznaczy dowoln tabel i klikn w styl w panelu stylów, aby zmieni jej wygld. Pole zmiany wielkoci panelu stylów znajduje si w jego prawym górnym rogu. Przecignicie tego pola w gór lub w dól pozwala na powikszenie lub zmniejszenie panelu. Natychmiastowe wyniki oblicze: W obszarze znajdujcym si poniej panelu stylów pojawiaj si wyniki oblicze, uywajcych wartoci z zaznaczonych komórek tabeli. Zagadnienie Wywietlanie arkusza kalkulacyjnego Informacje,,Przyblianie i oddalanie" na stronie 16,,Panel arkuszy" na stronie 16,,Widok wydruku" na stronie 17,,Blokowanie wierszy lub kolumn naglówka tabeli" na stronie 62,,Pasek narzdzi" na stronie 17,,Pasek formatu" na stronie 18,,Okno Inspektora" na stronie 19,,Okno ostrzee" na stronie 26,,Narzdzia formul" na stronie 20 Narzdzia do zarzdzania arkuszami kalkulacyjnymi Narzdzia do pracy z formulami w komórkach tabel Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie 15 Zagadnienie Narzdzia do uatrakcyjniania wygldu arkusza kalkulacyjnego Informacje,,Panel stylów" na stronie 21,,Przegldarka multimediów" na stronie 23,,Okno wyboru koloru" na stronie 24,,Okno czcionek" na stronie 25,,Skróty klawiszowe i menu kontekstowe" na stronie 27 Skróty klawiszowe Przyblianie i oddalanie Widok arkusza mona powikszy (przybliy) lub zmniejszy (oddali). Oto sposoby przybliania i oddalania arkusza: m Wybierz Widok > Zoom >,,Powiksz" lub Widok > Zoom >,,Pomniejsz". Jeeli chcesz powróci do 100%, wybierz Widok > Zoom >,,Wielko rzeczywista". m Wybierz stopie przyblienia z menu widoku, dostpnego w lewym dolnym rogu okna. Podczas wywietlania arkusza w widoku wydruku mona zmniejszy stopie przyblienia, aby jednoczenie zobaczy wicej stron w tym samym oknie. Panel arkuszy Panel arkuszy widoczny jest wzdlu lewego brzegu okna Numbers. Pozwala on szybko przeglda tabele i wykresy znajdujce si na arkuszu. Przecignij w lewo lub w prawo, aby zmieni szeroko panelu arkuszy. Kliknij, aby pokaza lub ukry list tabel i wykresów znajdujcych si na danym arkuszu. Kliknij w tabel lub wykres na licie, aby zaznaczy j i pokaza na obszarze roboczym. Wicej informacji znajdziesz w rozdziale,,porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego za pomoc pojedynczych arkuszy" na stronie Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie Widok wydruku Jeeli arkusz kalkulacyjny ma zosta wydrukowany lub zachowany jako dokument PDF, mona uy widoku wydruku, aby zobaczy rozloenie obiektów na poszczególnych stronach arkusza. Obszar naglówka Obszar stopki Kliknij, aby wywietli strony w orientacji poziomej. Kliknij, aby wywietli strony w orientacji pionowej. Kliknij, aby wybra stopie przyblienia arkusza kalkulacyjnego. Kliknij, aby pokaza lub ukry widok wydruku. Ten suwak pozwala na powikszenie lub zmniejszenie wszystkich obiektów na arkuszu.

5 Wicej o widoku wydruku mona dowiedzie si z rozdzialu,,dzielenie arkusza na strony" na stronie 40. Pasek narzdzi Pasek narzdzi Numbers daje szybki dostp do wielu czynnoci, wykonywanych podczas pracy z programem Numbers. Gdy odkryjesz z czasem, które czynnoci wykonujesz czciej, moesz doda, usun lub zmieni uloenie przycisków w pasku narzdzi, aby dopasowa go do wlasnego sposobu pracy. Moesz take ukry pasek narzdzi, wybierajc Widok > Ukryj pasek narzdzi. Jeeli chcesz pokaza go ponownie, wybierz Widok > Poka pasek narzdzi. Gdy przytrzymasz wskanik nad przyciskiem, po chwili pojawi si jego opis. Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie 17 Poniej pokazany jest domylny zestaw przycisków paska narzdzi. Pokazuje lub ukrywa widok wydruku, komentarze i inne. Pozwala na sortowanie, filtrowanie i podzial wierszy na kategorie. Te przyciski otwieraj Inspektora, przegldark multimediów, okno kolorów i okno czcionek. Dodaje arkusz. Dodaje tabel. Dodaje formul lub funkcj. Te przyciski dodaj wykres, pole tekstowe, ksztalt lub komentarz. Publikuje arkusz w Internecie. Jak dostosowa pasek narzdzi? 1 Wybierz Widok > Dostosuj pasek narzdzi. Wysunie si wówczas arkusz dostosowywania paska narzdzi. 2 Dokonaj odpowiednich zmian w pasku narzdzi.  Jeeli chcesz doda now rzecz, przecignij jej ikon do paska narzdzi. Jeeli czsto zmieniasz pasek narzdzi, moesz doda do niego w ten sposób przycisk,,dostosuj".  Jeeli chcesz usun rzecz, przecignij j z paska poza jego obrb.  Jeeli chcesz przywróci domylny uklad paska, przecignij do niego domylny zestaw narzdzi.  Jeeli chcesz zmniejszy ikony paska narzdzi, zaznacz,,uyj malej wielkoci.  Jeeli chcesz pokaza tylko ikony lub tylko nazwy, wybierz opcj z menu,,poka".  Jeeli chcesz zmieni kolejno rzeczy w pasku narzdzi, przecignij je w inne miejsca. 3 Kliknij w,,gotowe". Moesz take dostosowa pasek narzdzi, korzystajc z poniszych skrótów:  Jeeli chcesz usun rzecz z paska narzdzi, przytrzymaj klawisz Command i przecignij dan rzecz poza obrb paska. Moesz take wcisn klawisz Control, klikn w dan rzecz w pasku narzdzi, po czym wybra,,usu rzecz".  Jeeli chcesz przesun rzecz w pasku narzdzi, przytrzymaj klawisz Command i przecignij j w inne miejsce. Pasek formatu Za pomoc paska formatu, widocznego poniej paska narzdzi, mona szybko zmienia wygld tabel, wykresów, tekstu i innych elementów arkusza kalkulacyjnego. Zawarto paska formatu jest róna, w zalenoci od zaznaczonego obiektu. Jeeli chcesz zobaczy opis danego przycisku na pasku formatu, przytrzymaj nad nim wskanik myszy. 18 Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie Oto wygld paska formatu po zaznaczeniu tabeli lub komórki tabeli: Pokazywanie lub ukrywanie nazwy tabeli. Formatowanie tekstu w komórkach tabeli. Formatowanie wartoci w komórkach. Formatowanie krawdzi komórek. Obsluga naglówków i stopek. Wyrównywanie tekstu w komórkach. Dodawanie koloru tla do komórki. Jak pokaza lub ukry pasek formatu? m Wybierz Widok >,,Poka pasek formatu" lub Widok >,,Ukryj pasek formatu". Okno Inspektora Wikszo elementów arkusza kalkulacyjnego moe by dostosowana i sformatowana za pomoc Inspektorów Numbers. Kady z Inspektorów posiada opcje dotyczce innego aspektu. Przykladowo, Inspektor komórek pozwala formatowa komórki i ich wartoci. Po przytrzymaniu wskanika nad przyciskami i innymi narzdziami w panelach Inspektora, obok pojawi si opis danej rzeczy. Przyciski na górze okna Inspektora daj dostp do dziesiciu inspektorów: dokumentów, arkuszy, tabel, komórek, wykresów, tekstu, grafik, miar, hiperlczy i QuickTime. Moliwo otwarcia kilku okien Inspektora na raz moe ulatwi prac nad arkuszem kalkulacyjnym. Przykladowo, moesz otworzy Inspektora grafik i Inspektora komórek, aby uzyska jednoczesny dostp do wszystkich opcji zwizanych z formatowaniem grafiki i komórek tabeli. Gdy otwarte zostanie okno Inspektora, kliknij w dowolny z przycisków u góry tego okna, aby pokaza odpowiednie opcje. Przykladowo, kliknicie w drugi przycisk od lewej pokae Inspektora arkuszy. Oto sposoby otwierania okna Inspektora: m Kliknij w,,inspektor" w pasku narzdzi. m Wybierz Widok > Poka Inspektora. m Jeeli chcesz otworzy kolejne okno Inspektora, wybierz Widok > Nowy Inspektor. Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie 19 Narzdzia formul Formul dodaje si do komórki tabeli, gdy zachodzi potrzeba wywietlenia w niej obliczonej wartoci. Numbers udostpnia szereg narzdzi slucych do pracy z formulami w komórkach tabel:  Edytor formul pozwala na tworzenie i edycj formul. Mona otworzy ten edytor, zaznaczajc komórk tabeli i wpisujc znak równoci (=). Innym sposobem otwarcia Edytora formul jest wybranie go z menu,,funkcja" w pasku narzdzi. Pole tekstowe Tutaj mona zobaczy i edytowa formul. Edytor formul Moesz go przesun, przecigajc za to miejsce. Przycisk akceptacji Zachowuje dokonane zmiany. Przycisk anulowania Odrzuca wprowadzone zmiany. Jeeli chcesz dowiedzie si wicej o Edytorze formul, zobacz,,dodawanie i edycja formul za pomoc Edytora formul" na stronie 125.  Pasek formuly widoczny jest zawsze poniej paska formatu i moe by uyty do utworzenia formuly lub dokonania zmian w formule znajdujcej si w zaznaczonej komórce tabeli. Przycisk akceptacji Zachowuje zmiany. Przycisk anulowania Odrzuca zmiany. Otwiera przegldark funkcji. Pole tekstowe Tu mona zobaczy i edytowa formul. Moesz zmieni wielko wywietlanej formuly. Jeeli chcesz si dowiedzie, jak dodawa i edytowa formuly za pomoc tego narzdzia, zobacz,,dodawanie i edycja formul za pomoc paska formul" na stronie Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie  Najszybszym sposobem dodania funkcji jest uycie przegldarki funkcji. Funkcja to zdefiniowana formula posiadajca wlasn nazw (np. SUMA lub REDNIA). Wpisz nazw funkcji, któr chcesz znale. Zaznacz kategori, aby zobaczy funkcje. Zaznacz funkcj, aby zobaczy wicej informacji o niej. Kliknij, aby wstawi wybran funkcj do dokumentu. Jeeli chcesz otworzy przegldark funkcji, wybierz polecenie,,poka przegldark funkcji" z menu rozwijanego po klikniciu w,,funkcja" w pasku narzdzi. Zobacz,,Dodawanie funkcji do formul" na stronie 127, aby dowiedzie si, jak korzysta z przegldarki funkcji. Jeeli chcesz dowiedzie si wicej o funkcjach udostpnianych przez iwork i ich dzialaniu, a take aby zobaczy przyklady ilustrujce korzystanie z nich, wybierz z menu Pomoc >,,Formuly i funkcje iwork -- pomoc" lub Pomoc >,,Formuly i funkcje iwork -- podrcznik uytkownika". Panel stylów Panel stylów pozwala szybko zastosowa ustalone formatowanie w tabeli arkusza kalkulacyjnego.

6 Style tabel ustalaj takie atrybuty, jak kolor, wielko czcionki i obramowanie komórek. Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie 21 Jeeli chcesz zastosowa styl tabeli, zaznacz tabel i kliknij w styl na licie w panelu stylów. Przelczanie stylu tabeli sprowadza si tylko do jednego kliknicia. Szczególowe instrukcje znajdziesz w rozdziale,,korzystanie ze stylów tabeli" na stronie Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie Przegldarka multimediów Przegldarka multimediów pozwala na latwy dostp do zdj z biblioteki iphoto, plików dwikowych z biblioteki itunes i filmów z katalogu Filmy. Rzeczy z przegldarki multimediów mona przeciga bezporednio do arkusza kalkulacyjnego lub do odpowiednich pól w oknie Inspektora. Najpierw kliknij w jeden z tych przycisków, aby przej do swoich plików multimedialnych. Póniej wybierz ródlo. Nastpnie przecignij wybran rzecz do dokumentu lub pola obrazka w jednym z inspektorów. Jeeli chcesz poszuka pliku, wpisz tutaj jego nazw. Jeeli nie uywasz iphoto ani Aperture do przechowywania zdj, nie korzystasz z itunes do przechowywania muzyki i nie trzymasz filmów w katalogu,,filmy" moesz, rcznie doda inne katalogu do przegldarki multimediów, dziki czemu bdzie moliwy dostp do znajdujcych si w nich materialów za jej pomoc. Oto sposoby otwierania przegldarki multimediów: m Kliknij w przycisk,,multimedia" w pasku narzdzi. m Wybierz z menu Widok > Poka przegldark multimediów. Oto sposoby dodawanie innych katalogów do przegldarki multimediów: m Jeeli chcesz doda katalog z plikami dwikowymi, kliknij w,,dwik" w oknie przegldarki multimediów, po czym przecignij do niego katalog z Findera. m Jeeli chcesz doda katalog ze zdjciami, kliknij w,,zdjcia" w oknie przegldarki multimediów, po czym przecignij do niego katalog z Findera. m Jeeli chcesz doda katalog z filmami, kliknij w,,filmy" w oknie przegldarki multimediów, po czym przecignij do niego katalog z Findera. Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie 23 Czynno Importowanie obrazka Dodawanie pliku dwikowego Dodawanie pliku z filmem Informacje,,Praca z obrazkami" na stronie 204,,Dodawanie pliku dwikowego" na stronie 220,,Dodawanie pliku filmowego" na stronie 221 Okno wyboru koloru Okno wyboru koloru w systemie Mac OS X pozwala wybiera kolor dla tekstu, komórek tabeli, ramek komórki i innych obiektów. Mona uywa do tego celu paska formatu, ale okno wyboru koloru udostpnia bardziej zaawansowane opcje. Te przyciski daj dostp do rónych metod wyboru koloru. Kliknij w t ikon, a nastpnie w dowolny element na ekranie, aby uy jego koloru. Kliknij, aby wybra kolor. W tym polu pojawia si kolor zaznaczony na kole. Jeeli s tu dwa kolory, oznacza to, e zwikszona zostala przezroczysto. Uyj tego suwaka, aby zwikszy lub zmniejszy jasno calego kola barw. Przecignij suwak zaczernienia w lewo, aby zwikszy przezroczysto koloru. Moesz tu przeciga kolory z pola koloru, aby zachowa je w podrcznej palecie. Wyboru koloru mona dokona za pomoc kola barw, widocznego w oknie wyboru koloru. Zaznaczony w nim kolor pojawi si w polu koloru w górnej czci okna. Kolor ten mona take zachowa w palecie, aby latwiej go póniej znale. W celu zastosowania wybranego koloru w obiekcie na stronie, naley zaznaczy obiekt i umieci ten kolor w odpowiednim polu koloru, znajdujcym si w panelu Inspektora. Mona zaznaczy pole koloru w panelu Inspektora, po czym klikn w kolor, albo przecign kolor z palety lub pola koloru do okna Inspektora. Oto sposoby otwierania okna kolorów: m Kliknij w,,kolory" w pasku narzdzi. m Kliknij w pole koloru w jednym z Inspektorów. Jak wybra kolor po otwarciu okna kolorów? 1 Kliknij w dowolnym miejscu kola z kolorami. Zaznaczony w ten sposób kolor pojawi si w polu koloru w górnej czci okna. 24 Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie 2 Jeeli chcesz rozjani lub przyciemni wybrany kolor, uyj suwaka widocznego po prawej stronie okna wyboru koloru. 3 Jeeli chcesz, aby kolor byl bardziej przeroczysty, przecignij suwak zaczernienia w lewo lub wpisz warto procentow w polu tekstowym znajdujcym si obok niego. 4 Jeeli chcesz uy palety kolorów, odslo j, przecigajc uchwyt na dole okna wyboru koloru (po rodku). Moesz zachowa kolor w palecie, przecigajc go z pola koloru do dowolnego z pól palety. Jeeli chcesz usun kolor z palety, przecignij puste pole do pola z kolorem, który chcesz usun. 5 Jeeli chcesz dopasowa kolor do innego obiektu widocznego na ekranie, kliknij w szklo powikszajce obok pola koloru. Nastpnie kliknij w obiekt na ekranie, którego kolor chcesz uy. Wybrany w ten sposób kolor pojawi si w polu koloru. Zaznacz obiekt w dokumencie, którego kolor chcesz zmieni, po czym przecignij kolor z pola koloru do tego obiektu. Okno czcionek Za pomoc okna czcionek mona wybiera kroje i wielkoci czcionek oraz inne opcje formatowania, np. cienie i przekrelanie tekstu. Opcje w tym oknie pozwalaj take na porzdkowanie swoich ulubionych i czsto uywanych czcionek, tak aby zapewni szybki do nich dostp w razie potrzeby. Podgld wybranego kroju czcionki. Aby si pojawil, niezbdne moe okaza si wybranie polecenia,,poka podgld" z menu czynnosci. Te przyciski pozwalaj uzyska interesujce efekty tekstowe. Moesz doda cie do tekstu i zmieni jego parametry, uywajc narzdzi krycia, rozmycia i przesunicia. Wybierz wielko czcionki. Menu czynnoci. Moesz znale czcionk, wpisujc tutaj jej nazw. Zaznacz krój czcionki, którego chcesz uy. Jak otworzy okno czcionek? m Kliknij w,,czcionki" w pasku narzdziowym. Oto sposoby zmiany czcionki w zaznaczonym tekcie: m Wpisz w polu wyszukiwania nazw czcionki, której chcesz uy, po czym zaznacz j na licie rodzin. Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie 25 m Zaznacz krój czcionki (np.,,kursywa" lub,,pogrubiony") na licie krojów. m Wpisz w polu wielkoci liczb okrelajc wielko czcionki lub zaznacz j na licie. Oto sposoby korzystania z narzdzi na górze okna czcionek: Umie wskanik myszy nad dowolnym z narzdzi u góry okna czcionek, aby zobaczy jego opis. Jeeli nie wida tych narzdzi, wybierz,,poka efekty" z menu czynnoci, dostpnego w lewym dolnym rogu okna czcionek i oznaczonego ikon kola zbatego. m Jeeli chcesz podkreli tekst, wybierz styl podkrelenia (np. pojedyncze lub podwójne) z menu podkrelenia tekstu, dostpnego po klikniciu w pierwszy przycisk od lewej. m Jeeli chcesz przekreli tekst, wybierz styl przekrelenia (np. pojedyncze lub podwójne) z menu przekrelenia tekstu, dostpnego po klikniciu w drugi przycisk od lewej. m Jeeli chcesz zmieni kolor tekstu, kliknij w przycisk koloru tekstu (trzeci od lewej), aby otworzy okno kolorów. Zobacz,,Okno wyboru koloru" na stronie 24, aby dowiedzie si wicej.

7 m Jeeli chcesz zmieni kolor tla akapitu, kliknij w przycisk koloru dokumentu (czwarty od lewej), aby otworzy okno kolorów. m Pity przycisk od lewej pozwala doda cie do zaznaczonego tekstu. Narzdzia zaczernienia, rozmycia, przesunicia i kta cienia pozwalaj skorygowa wygld cienia. Jak porzdkowa czcionki? 1 Kliknij w przycisk Dodaj (+), widoczny w lewym dolnym rogu okna, aby doda i nazwa nowy zbiór czcionek. 2 Zaznacz fragment tekstu i sformatuj go, wybierajc rodzin, krój i wielko czcionki. 3 Przecignij nazw czcionki z listy rodzin czcionek do listy zbiorów, na której chcesz j umieci. Jak przygotowa okno czcionek do czstego uywania? m Zostaw okno czcionek otwarte, aby mie do niego staly dostp w czasie pracy. Zmie wielko okna czcionek, przecigajc je za prawy dolny róg, tak aby widoczne pozostaly tylko rodziny i kroje czcionek w wybranym zestawie. Okno ostrzee Podczas importowania dokumentu do Numbers lub eksportowania arkusza kalkulacyjnego Numbers w innym formacie, niektóre elementy mog nie zosta przeniesione w spodziewany sposób. W oknie ostrzee dokumentu znajduje si lista problemów napotkanych podczas importu lub eksportu. 26 Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie Gdy wystpi jakie problemy, na ekranie pojawi si okno dialogowe z prob przejrzenie ostrzee. Jeeli zrezygnujesz wówczas z ich przejrzenia, moesz zawsze póniej otworzy okno ostrzee, wybierajc z menu Widok > Poka ostrzeenia dokumentu. Gdy pojawi si ostrzeenie o brakujcej czcionce, moesz zaznaczy je i klikn w,,zastp czcionk" aby wybra czcionk zastpcz., Dowolne ostrzeenia z okna ostrzee dokumentu mona skopiowa, wybierajc z menu Edycja > Kopiuj. Mona je póniej wklei do wiadomoci , do pliku tekstowego lub do innego okna. Skróty klawiszowe i menu kontekstowe Wiele funkcji w Numbers mona wykona za pomoc klawiatury. Jeeli chcesz zobaczy peln list skrótów klawiszowych, otwórz Numbers i wybierz z menu Pomoc > Skróty klawiszowe. Wiele obiektów posiada menu kontekstowe z poleceniami, których mona uy w stosunku do danego obiektu. Menu kontekstowe przydaj si zwlaszcza podczas pracy z tabelami i wykresami. Jak otworzy menu kontekstowe? m Wcinij i przytrzymaj klawisz Control podczas klikania w obiekt. Rozdzial 1 Narzdzia Numbers i ich stosowanie 27 Tworzenie, zachowywanie i porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego w Numbers 2 W tym rozdziale omówiony jest sposób pracy z arkuszami kalkulacyjnymi w programie Numbers. Arkusz kalkulacyjny Numbers mona utworzy, uruchamiajc program Numbers i wybierajc szablon. Da si równie zaimportowa dokument utworzony w innym programie, takim jak Microsoft Excel lub AppleWorks 6, a take utworzy arkusz kalkulacyjny za pomoc pliku CSV (z wartociami oddzielonymi przecinkami). W tym rozdziale omówione jest tworzenie nowych arkuszy kalkulacyjnych Numbers oraz otwieranie istniejcych arkuszy i zachowywanie ich. Rozdzial ten zawiera równie instrukcje dotyczce porzdkowania arkuszy i dzielenia ich na strony przed wydrukiem lub eksportem w formacie PDF. Tworzenie nowego arkusza kalkulacyjnego Tworzenie nowego arkusza kalkulacyjnego w Numbers rozpoczyna si od wyboru szablonu, zapewniajcego odpowiedni wygld i charakterystyk zawartoci. Mona take uy pustego szablonu, aby rozpocz tworzenie arkusza od podstaw lub wybra jeden z wielu innych szablonów, aby utworzy budet, zaplanowa uroczysto itp., uywajc gotowych tabel, wykresów i przykladowych danych. Jak utworzy nowy arkusz kalkulacyjny? 1 Otwórz Numbers, klikajc raz w jego ikon w Docku lub dwa razy w jego ikon w oknie Findera. Jeeli Numbers jest otwarty, wybierz Plik >,,Nowy z palety szablonów" Zaznacz w palecie szablonów odpowiedni kategori (po lewej), a nastpnie zaznacz szablon, który najbardziej odpowiada arkuszowi, jaki chcesz utworzy. Jeeli chcesz rozpocz od arkusza bez przykladowej zawartoci, wybierz,,pusty". Moesz przejrze zawarto szablonu, przesuwajc wskanik myszy w lewo i w prawo nad jego ikon. Jeeli chcesz zwikszy lub zmniejszy rozmiar ikon szablonów, przecignij suwak na dole okna. 3 Po zaznaczeniu szablonu kliknij w przycisk,,wybierz" Na ekranie pojawi si nowy arkusz. kalkulacyjny. Numbers automatycznie po uruchomieniu moe otwiera wybrany szablon lub tworzy nowy arkusz kalkulacyjny.numbers W tym celu naley wybra Numbers > Preferencje, klikn w,,ogólne" zaznaczy,,nowe dokumenty: uyj szablonu" po czym,, klikn w przycisk,,wybierz" nastpnie zaznaczy nazw szablonu i klikn w przycisk,,,wybierz". Gdy paleta szablonów otwierana jest powtórnie, zawsze zaznaczona jest w niej poprzednio wybrana kategoria i poprzednio uywany motyw. Importowanie dokumentu z innego programu Innym sposobem utworzenia nowego dokumentu Numbers jest import dokumentu z innego programu, np. Microsoft Word lub AppleWorks.6 Numbers umie take importowa pliki w formacie CSV (wartoci oddzielone przecinkiem), OFX (Open Financial Exchange) oraz pliki, w których wartoci oddzielone s znakami tabulacji. Z dokumentów AppleWorks importowa mona tylko arkusze kalkulacyjne. Rozdzial 2 Tworzenie, zachowywanie i porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego w Numbers 29 Oto sposoby importowania dokumentu: m Przecignij dokument do ikony Numbers. Otwarty zostanie nowy dokument Numbers z zaimportowan zawartoci. m Wybierz w programie Numbers polecenie Plik > Otwórz, zaznacz dokument i kliknij w przycisk Otwórz. m Moesz take importowa dane z Ksiki adresowej, aby szybko utworzy tabele z imionami, nazwiskami, numerami telefonów i innymi danymi kontaktowymi. Szczególowe instrukcje znajdziesz w rozdziale,,korzystanie z pól ksiki adresowej" na stronie 243. m Jeeli chcesz importowa dane CSV lub OFX, zobacz,,korzystanie z plików CSV lub OFX w arkuszu kalkulacyjnym" na stronie 30. Jeeli nie uda si import dokumentu, spróbuj otworzy ten dokument w innym programie i zachowa go w formacie rozpoznawanym przez Numbers. Moesz take skopiowa cal zawarto dokumentu i wklei go do istniejcego dokumentu Numbers. Moesz take eksportowa arkusze Numbers do programu Microsoft Excel oraz jako pliki PDF i CSV. Szczególowe instrukcje znajdziesz w rozdziale,,eksportowanie arkusza kalkulacyjnego w innych formatach" na stronie 249. Korzystanie z plików CSV lub OFX w arkuszu kalkulacyjnym Jak doda dane z pliku CSV lub OFX do arkusza kalkulacyjnego w Numbers? 1 Zaznacz arkusz. 2 Wykonaj jedn z nastpujcych rzeczy: Â Jeeli chcesz utworzy jedn lub kilka nowych tabel, przecignij plik CSV lub OFX z Findera do obszaru arkusza. Â Jeeli chcesz doda dane z pliku CSV lub OFX do istniejcej tabeli, która zawiera ju jakie dane, przecignij plik CSV lub OFX do tej tabeli. Dane z pliku CSV lub OFX zostan dodane. Jeli to konieczne, utworzone zostan dodatkowe kolumny.

8 Â Jeeli chcesz doda dane z pliku CSV lub OFX do istniejcej tabeli, która zawiera ju jakie dane, przecignij plik CSV lub OFX do tej tabeli. Gdy nazwy kolumn nie bd si zgadza, wybierz opcj z otwartego wówczas okna dialogowego. Moesz anulowa import, doda kolumny do tabeli, zignorowa dodatkowe kolumny lub utworzy now tabel, w której znajd si wszystkie dane z pliku CSV lub OFX. 30 Rozdzial 2 Tworzenie, zachowywanie i porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego w Numbers Otwieranie istniejcego arkusza kalkulacyjnego Mona otwiera arkusze kalkulacyjne iwork '08 i iwork '09. Korzystanie z nowych funkcji moliwe bdzie tylko wtedy, gdy arkusz iwork '08 zachowany zostanie w formacie iwork '09. Jeeli jednak uytkownicy iwork '08 maj mie dostp do tego arkusza, naley zachowa go w formacie iwork '08. Jeeli otwierany arkusz kalkulacyjny iwork '09 zabezpieczony jest haslem, niezbdne jest podanie tego hasla, aby móc zobaczy zawarto dokumentu. Oto sposoby otwierania istniejcego arkusza kalkulacyjnego: m Jeeli chcesz otworzy arkusz kalkulacyjny z palety motywów, kliknij w przycisk,,otwórz istniejcy plik" znajdujcy si na dole okna palety motywów, zaznacz, dokument i kliknij w,,otwórz". Jeeli chcesz otworzy ostatnio edytowany arkusz kalkulacyjny, wybierz go z menu,,otwórz ostatnie" dostpnego w lewym dolnym rogu okna palety motywów., m Jeeli chcesz otworzy arkusz kalkulacyjny podczas pracy nad innym arkuszem, wybierz z menu Plik > Otwórz, zaznacz arkusz, po czym kliknij w,,otwórz". Jeeli chcesz otworzy arkusz, który byl niedawno otwierany, wybierz z menu Plik > Otwórz ostatnie, po czym wybierz arkusz z podmenu. m Jeeli chcesz otworzy dokument Numbers z Findera, kliknij dwa razy w ikon tego dokumentu lub przecignij j do ikony programu Numbers. Jeeli podczas otwierania arkusza pojawi si komunikat o braku czcionki lub pliku, nadal moesz go otworzy i korzysta z niego. Numbers pozwala wybra czcionk zastpcz dla brakujcych. Jeeli chcesz uzupelni brakujce czcionki, zakocz Numbers i dodaj pliki czcionek do katalogu Fonts (wicej informacji znajdziesz w pomocy Macintosha). Brakujce pliki dwikowe lub filmy moesz ponownie doda do dokumentu. Zabezpieczanie arkusza kalkulacyjnego haslem Mona ograniczy dostp do dokumentu programu Numbers, zabezpieczajc go haslem. Hasla mog sklada si z praktycznie dowolnej kombinacji liczb i wielkich lub malych liter, a take niektórych znaków specjalnych. Najbezpieczniej jest wybra haslo zloone z rónych liter, cyfr i innych znaków. Arkusze zachowane w formacie iwork '08 lub w formacie Excela nie mog by chronione haslem. Da si jednak zabezpieczy haslem arkusz wyeksportowany jako dokument PDF. Rozdzial 2 Tworzenie, zachowywanie i porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego w Numbers 31 Oto sposoby ochrony arkusza kalkulacyjnego Numbers haslem: m Gdy chcesz uy dokumentu zabezpieczonego haslem, otwórz go i wpisz haslo, gdy pojawi si pytanie. Moesz take zaznaczy,,pamitaj to haslo w moim pku kluczy". Nastpnie kliknij w OK. Jeeli dwa razy podasz bldne haslo, pojawi si ustalona wczeniej podpowied (jeli istnieje). m Jeeli chcesz doda haslo do arkusza, otwórz Inspektora dokumentów i w panelu Inspektor dokumentu zaznacz,,wymagaj hasla do otwarcia" W odpowiednich polach. wpisz haslo, którego chcesz uy i kliknij w przycisk,,ustaw haslo" Widoczna obok. tytulu dokumentu ikona klódki wskazuje, e dokument chroniony jest haslem. Jeeli chcesz uzyska pomoc przy wymylaniu trudnego do odgadnicia hasla, kliknij w przycisk z ikon klucza, znajdujcy si obok pola hasla. Spowoduje to otwarcie Asystenta hasel, pomagajcego w wyborze hasla. Menu,,Typ" pozwala na wybór ustalenie charakterystyki hasla. Haslo proponowane przez Asystenta wywietlane jest w polu Sugestia. Jego sila (im,,silniejsze" haslo, tym trudniej je zlama) wskazywana jest przez dlugo i kolor paska jakoci. Jeeli chcesz uy zaproponowanego hasla, zaznacz je, skopiuj i wklej do pola,,haslo". Jeeli nie chcesz uywa zaproponowanego hasla, moesz wybra inne z menu,,sugestia" zwikszy jego dlugo za pomoc suwaka lub wpisa wlasne haslo., m Jeeli chcesz zrezygnowa z koniecznoci podawania hasla podczas otwierania arkusza kalkulacyjnego, otwórz go i wylcz opcj,,wymagaj hasla do otwarcia" znajdujc si, w panelu,,dokument" w oknie Inspektora dokumentów. Wprowad haslo, aby wylczy zabezpieczenie, po czym kliknij w OK. m Jeeli chcesz zmieni haslo, otwórz Inspektora dokumentów, kliknij w,,zmie haslo", wprowad informacje i kliknij w,,zmie haslo". m Jeeli chcesz umieci arkusz kalkulacyjny w zabezpieczonym haslem dokumencie PDF, zobacz,,eksportowanie arkusza kalkulacyjnego w formacie PDF" na stronie 249. Zachowywanie arkuszy kalkulacyjnych Podczas pracy warto czsto zachowywa dokument. Po pierwszym zachowaniu arkusza wystarczy wcisn klawisze Command-S, aby zachowa go ponownie przy uyciu tych samych ustawie. Do arkuszy kalkulacyjnych Numbers nie s dolczane uyte w nich czcionki. Gdy zamierzasz przenie arkusz kalkulacyjny Numbers na inny komputer, upewnij si, e wszystkie uyte w tym arkuszu czcionki s równie zainstalowane w katalogu,,fonts" na komputerze docelowym. 32 Rozdzial 2 Tworzenie, zachowywanie i porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego w Numbers Jak zachowa arkusz kalkulacyjny po raz pierwszy? 1 Wybierz Plik > Zachowaj lub wcinij Command-S. 2 Wpisz nazw arkusza kalkulacyjnego w polu,,zachowaj jako". 3 Wybierz miejsce, w którym chcesz zachowa swój arkusz. Jeeli w menu,,gdzie" nie wida katalogu, w którym chcesz zachowa swój arkusz kalkulacyjny, kliknij w trójkt rozwijania po prawej stronie pola,,zachowaj jako" i wska odpowiedni katalog. 4 Jeeli chcesz, aby funkcja szybkiego podgldu (Quick Look) w Mac OS X 10.5 lub nowszym wywietlala podgld dokumentu, zaznacz,,dolcz podgld do dokumentu". Moesz wybra Numbers > Preferencje, klikn w,,ogólne" i zaznaczy,,domylnie dolczaj podgld do dokumentu" aby podgld dolczany byl zawsze., 5 Jeeli chcesz zachowa arkusz kalkulacyjny w formacie iwork '08 lub Excela, zaznacz,,zachowaj kopi jako" i wybierz,,iwork '08" lub,,dokument Excel" ze znajdujcego si obok menu. 6 Jeeli zachowywany arkusz kalkulacyjny ma by otwierany na innym komputerze, kliknij w,,opcje zaawansowane" i ustal, jakie elementy maj by skopiowane do pliku arkusza. Kopiuj dwiki i wideo do dokumentu: Jeeli w arkuszu kalkulacyjnym uyte s filmy lub dwiki, zaznaczenie tej opcji spowoduje ich zachowanie wraz z arkuszem, co pozwoli na odtwarzanie tych plików po otwarciu dokumentu na innym komputerze. Moesz wylczy t opcj, aby plik z dokumentem byl mniejszy, nie bdzie jednak wówczas mona odtwarza plików multimedialnych po przeniesieniu arkusza kalkulacyjnego do innego komputera.

9 Zobacz,,Zmniejszanie wielkoci plików z obrazkami" na stronie 208 i,,zmniejszanie wielkoci plików multimedialnych" na stronie 223, aby dowiedzie si wicej o zmniejszaniu wielkoci pliku. Kopiuj obrazki szablonu do dokumentu: Jeeli opcja ta pozostanie niezaznaczona, arkusz kalkulacyjny moe wyglda nieprawidlowo, gdy otwarty zostanie na komputerze, na którym nie ma zainstalowanego programu Numbers. 7 Kliknij w przycisk Zachowaj. Ogólnie arkusze kalkulacyjne Numbers mona zachowywa tylko na komputerach i serwerach uywajcych systemu Mac OS X. Numbers nie jest zgodny z komputerami korzystajcymi z systemu Mac OS 9 ani serwerami Windows z dodatkiem Services for Macintosh. Jeeli musisz uy systemu Windows, spróbuj skorzysta z serwera AFP dostpnego dla tego systemu. Rozdzial 2 Tworzenie, zachowywanie i porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego w Numbers 33 Czynno Udostpnianie arkuszy kalkulacyjnych innym osobom Informacje,,Drukowanie arkusza kalkulacyjnego" na stronie 248,,Wysylanie arkuszy kalkulacyjnych Numbers na iwork.com Public Beta" na stronie 251,,Eksportowanie arkusza kalkulacyjnego w innych formatach" na stronie 249,,Wysylanie arkusza kalkulacyjnego jako zalcznika do wiadomoci " na stronie 255,,Wysylanie arkusza kalkulacyjnego do iweb" na stronie 255,,Cofanie zmian" na stronie 34,,Automatyczne zachowywanie kopii zapasowej" na stronie 34,,Zachowanie kopii arkusza kalkulacyjnego" na stronie 36,,Zachowanie arkusza jako szablonu" na stronie 35,,Zachowywanie slów kluczowych do wyszukiwania przez Spotlight" na stronie 35 Cofanie zmian wprowadzonych od momentu zachowania arkusza kalkulacyjnego Zachowywanie rónych wersji arkusza kalkulacyjnego Zachowywanie slów pozwalajcych na znalezienie arkusza kalkulacyjnego za pomoc Spotlight Zamykanie arkusza kalkulacyjnego bez koczenia,,zamknicie arkusza kalkulacyjnego bez pracy programu koczenia pracy Numbers" na stronie 36 Cofanie zmian Mona cofn zmiany dokonane w arkuszu od momentu jego otwarcia lub zachowania. Moesz odwola zmiany w nastpujcy sposób: m Jeeli chcesz cofn ostatnio dokonan zmian, wybierz z menu Edycja > Cofnij. m Jeeli chcesz cofn wiele zmian, wybierz Edycja > Cofnij wiele razy. Moesz w ten sposób cofn wszelkie zmiany dokonane od otwarcia arkusza lub przywrócenia ostatnio zachowanej wersji. m Jeeli chcesz przywróci zmiany cofnite za pomoc polecenia Edycja > Cofnij, wybierz raz lub kilka razy polecenie Edycja > Przywró. m Jeeli chcesz cofn wszystkie zmiany dokonane od ostatniego zachowania arkusza, wybierz Plik > Przywró do zachowanego, po czym kliknij w,,przywró". Automatyczne zachowywanie kopii zapasowej Podczas kadego zachowywania arkusza, program moe automatycznie zachowa jego kopi bez ostatnio dokonanych zmian. Dziki temu mona latwo powróci do poprzedniej wersji arkusza, jeeli dokonane zmiany oka si by niepotrzebne. 34 Rozdzial 2 Tworzenie, zachowywanie i porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego w Numbers Oto sposoby wykonania kopii zapasowej: m Jeeli chcesz, aby kopia zapasowa wykonywana byla automatycznie, wybierz Numbers > Preferencje, kliknij w,,ogólne" po czym zaznacz,,zachowujc archiwizuj poprzedni, wersj". Gdy nastpnym razem zachowasz arkusz, automatycznie zostanie utworzona jego kopia, w tym samym miejscu, co oryginal, o nazwie rozpoczynajcej si od,,kopia zapasowa" Kopia zapasowa obejmuje tylko jedn, ostatnio zachowan wersj. dokumentu. Za kadym razem, gdy zachowasz arkusz, poprzednia kopia zapasowa zostanie zastpiona now. m Jeeli po dokonaniu niezachowanych zmian chcesz przywróci ostatnio zachowan wersj dokumentu, wybierz Plik >,,Przywró do zachowanego" Spowoduje to cofnicie. wszelkich zmian w otwartym arkuszu. Zachowanie arkusza jako szablonu Moesz zachowa utworzony arkusz kalkulacyjny jako szablon, jeeli chcesz uy go jako punktu wyjcia w przyszlych dokumentach. Gdy zachowasz arkusz jako szablon, pojawi si on w palecie szablonów. Jak zachowa arkusz jako szablon? m Wybierz Plik > Zachowaj jako szablon. Jeeli chcesz dowiedzie si wicej, zobacz,,projektowanie szablonu" na stronie 257. Zachowywanie slów kluczowych do wyszukiwania przez Spotlight W arkuszach kalkulacyjnych Numbers mona przechowywa dodatkowe informacje, takie jak imi i nazwisko autora oraz slowa kluczowe, pomagajce znale dany arkusz za pomoc Spotlight. Jak zachowa slowa kluczowe dla Spotlight? 1 Kliknij w,,inspektor" w pasku narzdzi, a nastpnie w przycisk Inspektora dokumentów. Rozdzial 2 Tworzenie, zachowywanie i porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego w Numbers 35 2 Wprowad lub zmie informacje w polach Spotlight. Jeeli chcesz wyszuka arkusze kalkulacyjne za pomoc Spotlight, kliknij w ikon Spotlight w prawym górnym rogu ekranu i wpisz, czego szukasz. Zachowanie kopii arkusza kalkulacyjnego Jeeli chcesz utworzy kopi arkusza (np. w celu archiwizacji lub pozostawienia kilku wersji), moesz zachowa go pod now nazw lub w innym miejscu. Istnieje take moliwo automatycznego zachowywania kopii zapasowej, opisana w rozdziale,,automatyczne zachowywanie kopii zapasowej" na stronie 34. Jak zachowa kopi arkusza? m Wybierz Plik > Zachowaj jako, po czym podaj nazw i wska miejsce, w którym chcesz zachowa dokument. Otwarty arkusz uzyska now nazw. Jeeli chcesz pracowa z poprzedni wersj, wybierz Plik > Otwórz ostatnie, po czym wybierz poprzedni wersj dokumentu z podmenu. Zamknicie arkusza kalkulacyjnego bez koczenia pracy Numbers Po zakoczeniu pracy z dokumentem mona go zamkn, nie koczc pracy programu Numbers. Oto sposoby zamykania biecego dokumentu bez koczenia pracy programu: m Jeeli chcesz zamkn biecy arkusz kalkulacyjny, wybierz Plik > Zamknij lub kliknij w czerwony przycisk zamykania, widoczny w lewym górnym rogu okna Numbers. m Jeeli chcesz zamkn wszystkie otwarte arkusze kalkulacyjne, przytrzymaj klawisz Opcja i wybierz Plik >,,Zamknij wszystkie" lub kliknij w przycisk zamykania w oknie biecego arkusza. 36 Rozdzial 2 Tworzenie, zachowywanie i porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego w Numbers Jeeli w arkuszu kalkulacyjnym dokonane zostaly jakie zmiany, Numbers poprosi o ich zachowanie. Porzdkowanie arkusza kalkulacyjnego za pomoc pojedynczych arkuszy Arkusze pelni podobn rol, jak rozdzialy w ksice, pomagajc podzieli informacje na grupy. Przykladowo, mona umieci wykresy na tym samym arkuszu, na którym znajduj si tabele z danymi, albo przeznaczy osobny arkusz na tabele, a osobny na wykresy. Mona równie uy jednego arkusza do przechowywania danych adresowych wspólpracowników, a inny do przechowywania danych adresowych znajomych i rodziny. Wszystkie arkusze, znajdujce si w dokumencie oraz tabele i wykresy na kadym z arkuszy przedstawione s jako lista w panelu,,arkusze" znajdujcym si po lewej, stronie okna.