Ocena jakości ujęć wody zlokalizowanych w terenach leśnych zarządzanych przez Nadleśnictwo Myślenice

Transkrypt

1 Ocena jakości ujęć wody zlokalizowanych w terenach leśnych zarządzanych przez Nadleśnictwo Myślenice Quality Assessment of the water intakes located in forest areas managed by the Myslenice Forest District Stanisław Małek, Michał Jasik Department of Forest Ecology and Reclamation, Institute of Forest Ecology and Silviculture, Faculty of Forestry, University of Agriculture in Krakow, Poland, rlmalek@cyf-kr.edu.pl; michal.jasik@op.pl;

2 Acknowledgement This work was financed by: BZ 818/ZELiR/ 15-17, commissioned by the Regional Directorate of State Forests in Krakow contract no.: ZS Prawne uwarunkowania ujęć wody na terenach leśnych zarządzanych przez nadleśnictwa RDLP Kraków [Legal aspects of water intakes in forest areas managed by forest districts of the Regional Directorate of State Forests in Krakow] Dz.U poz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2016 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych

3

4 Tabela 1. Wybrane charakterystyki lokalizacji poszczególnych punktów pomiarowych (PP) Wysokość Obszar alimentacyjny PP Leśnictwo n.p.m. Oddział Skład (m) gatunkowy TSL Gleby Utwory geologiczne I b Św BWG Bielicowa właściwa/ranker bielicowy II b Św BWG Bielicowa właściwa/ranker Sidzina III a Bk BWG bielicowy/rdzawa właściwa IV d Św BGśw/LGśw Rdzawa właściwa/rdzawa bielicowa/brunatna kwaśna V b Jd LGśw VI b Jd LGśw Brunatna kwaśna VII d Jd LGśw VIII Harbutowice a Rola/Ol LGśw Brunatna wyługowana Piaskowce oraz łupki i piaskowce kredowe Łupki i piaskowce trzeciorzędowe Gliny rezydualne wytworzone z łupków i piaskowców trzeciorzędowych IX a Jd-Bk LGśw X a Jd-Bk LGśw Brunatna kwaśna/brunatna Łupki i piaskowce 4

5 Fot. 1 i 2. Obszar źródliskowy i ujęcie wody dla schroniska na Hali Krupowej (PP I) Fot 3 i 4. Obszar źródliskowy w pobliżu schroniska na Hali Krupowej w drzewostanie: a) świerkowym (PP II) i b) bukowo-świerkowym (PP III).

6 Fot. 5 i 6. Ujęcie wody poza formami ochrony przyrody ur. Łoń przy wyłączonym drzewostanie nasiennym jodłowym: a) źródło ocembrowane (PP V), b) studnia przykorytowa (PP VI). Fot 7. Studnia korytowa (drzewostan sosnowo-jodłowy oraz pola uprawne) (PP VII) Fot. 8. Studnia zlokalizowana w młace skraj drzewostanu nasiennego oraz pola uprawne (PP VIII

7 Fot. 9 i 10. Obszar chroniony z wyjątkiem obszaru Natura w rezerwacie przyrody,,las Gościbia - cieki powierzchniowe a) E wschodni (PP IX) i b) W zachodni (X) powyżej ujęcia w różnych typach drzewostanów: wielogatunkowy bukowojodłowy (PP IX) oraz wielogatunkowy bukowy (PP X). Fot. 11. Ciek na granicy z ujęciem wody dla Gminy Sułkowice (PP XI) Fot. 12. Obszar chroniony - rezerwat przyrody,,las Gościbia

8 Conductivity Temperature Water amount Water reaction-ph Chemical composition of water : - cations: Ca 2+, Mg 2+, Na +, K +, Li + - anions: HCO 3-, SO 4 2-, Cl -, Br -, F - - biogenic compounds: NH 4+, NO 2-, NO 3-, PO 4 3- Ion chromatography methods (DIONEX 5000) Laboratory of Environmental Geochemistry and Land Earmarked for Reclamation - University of Agriculture in Krakow

9 Numery punktów pomiarowych Parametery ph NH 4 /N- NH 4 NO 3 /N- NO 3 PEW SO 2-4 Cl - Na + Fe 2+ Ca 2+ Mg 2+ Jednostki - mg dm -3 μs cm -1 mg dm -3 Rozp. Min. Zdrowia ,5-9,5 0, , WHO 6,5-9, Rozp. Min. Środowiska I class 7,8-8,4 0,16 1, , , II class 7,4-8,4 0,42 1, ,2 12, ,7 I min 7,08 0,01 0,77 51,0 5,91 0,47 0,66 0,00 7,34 0,67 max 7,99 0,23 2,56 156,0 8,63 2,65 1,29 0,04 16,69 4,06 II min 6,89 0,00 0,97 50,0 5,77 0,62 0,74 0,00 5,92 0,37 max 7,85 0,12 3,26 93,0 6,94 0,91 0,97 0,06 16,99 2,27 III min 7,49 0,00 2,88 101,0 9,11 0,77 0,96 0,00 17,10 2,34 max 8,06 0,21 3,26 138,0 13,27 1,06 1,19 0,09 22,78 4,07 IV min 7,41 0,00 0,88 50,0 6,47 0,55 0,89 0,00 8,92 5,45 max 7,86 0,43 4,28 93,0 9,35 0,98 1,26 0,06 16,11 6,94 V min 7,46 0,00 0,59 305,0 38,39 3,71 8,17 0,00 40,62 5,45 max 8,14 0,18 1,12 437,0 46,90 4,27 9,21 0,06 86,86 6,94 VI min 7,50 0,00 0,51 316,0 39,23 3,60 8,29 0,00 42,52 5,63 max 8,08 0,30 1,19 458,0 44,84 4,57 9,32 0,07 86,79 6,77 VII min 7,50 0,00 0,99 186,0 18,44 2,47 3,01 0,00 26,40 2,54 max 8,28 0,26 3,35 391,0 30,01 3,58 8,73 0,56 67,10 7,32 VIII min 7,57 0,01 7,24 305,0 30,87 2,04 4,61 0,00 43,26 4,03 max 8,16 0,41 9,12 365,0 35,17 3,70 5,38 0,04 65,78 5,20 IX min 7,61 0,00 0,12 185,0 17,09 2,08 3,21 0,00 26,83 2,67 max 8,44 0,41 4,24 485,0 61,76 3,38 14,52 0,15 78,42 9,20 X min 7,73 0,00 0,99 160,0 16,28 1,97 2,87 0,00 18,62 1,89 max 8,64 0,38 4,20 462,0 52,73 2,95 13,70 0,19 69,54 7,74 XI min 7,77 0,00 1,05 173,0 17,00 2,08 3,14 0,00 22,55 2,09 9 max 8,46 0,25 4,33 464,0 55,24 3,56 13,75 0,16 73,35 8,52

10 Wartość ph wody dla punktów pomiarowych w poszczególnych miesiącach 2016 roku. 9 ph 8,5 I II 8 III IV V 7,5 VI VII 7 VIII IX 6, miesiąc X XI

11 mg dm-3 Wartość przewodności elektrycznej właściwej(pew) wody dla punktów pomiarowych w poszczególnych miesiącach 2016 roku. 600 PEW I klasa II klasa I II III IV V VI VII VIII IX X miesiąc XI

12 mg dm-3 Stężenie NH 4+ w wodzie dla punktów pomiarowych w poszczególnych miesiącach 2016 roku 0,500 NH 4 + 0,450 0,400 0,350 0,300 0,250 0,200 II klasa I II III IV V VI 0,150 0,100 0,050 0,000 I klasa miesiąc VII VIII IX X XI

13 mg dm-3 Stężenie SO 4 2- w wodzie dla punktów pomiarowych w poszczególnych miesiącach 2016 roku. 70,000 SO ,000 50,000 I II III 40,000 30,000 20,000 10,000 II klasa I klasa IV V VI VII VIII IX X 0, miesiąc XI

14 mg dm-3 Stężenie NO 3- w wodzie dla punktów pomiarowych w poszczególnych miesiącach 2016 roku. 10,000 NO 3-9,000 8,000 I 7,000 II 6,000 5,000 II klasa III IV V 4,000 I klasa VI 3,000 VII 2,000 1,000 VIII IX X 0, miesiąc XI

15 Klasy jakości wód dla analizowanych punktów pomiarowych według Rozporządzenia Ministra Środowiska z 2016 roku [Dz.U poz. 1187] Parametr ph NH 4 /N-NH 4 NO 3 /N-NO 3 EC SO4 Cl Ca Mg Jednostka - mg dm -3 μs cm -1 mg dm -3 Rozporzadzenie Ministra Środowiska z ,8-8,4 0,16 1, , ,3 7,4-8,4 0,42 1, ,2 12, ,7 ppi II I I I I I I I ppii II I I I I I I I ppiii II I I I I I I I ppiv II I I I I I I II Numery punktów pomiarowych oraz klasy jakości wód ppv I I I III III II III II ppvi I I I III III II III II ppvii I I I III II I I I ppviii I I III III III I III I ppix I I I III III I III II ppx I I I III III I I II ppxi I I I III III I III II

16 Podsumowanie i wnioski Najlepszą jakością wód pod względem analizowanych parametrów charakteryzowały się wody z ujęć położonych powyżej 1000 m n.p.m, w wyższych partiach masywu Policy - w wodach tych ujęć odnotowano zdecydowanie niższe stężenia siarczanów (ok. 4-6 krotnie) Najgorzej wypadła woda z ujęcia nr VIII w leśnictwie Harbutowice, którego obszar alimentacyjny pokrywa teren użytkowany rolniczo, powodem było dodatkowe zanieczyszczenie wód z tego ujęcia azotanami. Wody z ujęć, których obszar alimentacyjny pokrywały lasy z dużym udziałem buka i jodły charakteryzowały się wyższymi stężeniami Na, Ca, Mg oraz wyższą PEW w porównaniu do ujęć zlokalizowanych w drzewostanach z dużym udziałem świerka.