Rozpoczynam prowadzić działalność gospodarczą

Transkrypt

1 Rozpoczynam prowadzić działalność gospodarczą w Polsce, na Słowacji, w Czechach

2

3 ROZPOCZYNAM PROWADZIĆ DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ W POLSCE Działalność gospodarcza to zgodnie z ustawą o swobodzie działalności gospodarczej - zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. 1. Osoba fizyczna - przedsiębiorca. Przedsiębiorcą może zostać pełnoletnia osoba fizyczna, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych. Osoba fizyczna może prowadzić indywidualną działalność gospodarczą lub firmę w formie spółki. Przedsiębiorca wykonuje działalność gospodarczą na zasadach uczciwej konkurencji i poszanowania dobrych obyczajów oraz słusznych interesów konsumentów. Osoby zagraniczne (osoby fizyczne nieposiadające obywatelstwa polskiego) z państw członkowskich Unii Europejskiej/ Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Rodzaje działalności Osoba fizyczna może prowadzić działalnośc gospodarczą w formie: Indywidualnej działalności gospodarczej - Indywidualna działalność gospodarcza jest prowadzona przez osoby fizyczne. Rejestrowana jest w gminie, nie wymaga kapitału początkowego. Przedsiębiorca nie ma osobowości prawnej, czyli za zobowiązania firmy odpowiada majątkiem firmy i majątkiem osobistym. Taka forma działalności jest bardzo powszechna, najczęściej decydują się na nią osoby świadczące usługi dla ludności, prowadzące małe placówki handlowe, osoby samozatrudniające się i przedstawiciele wolnych zawodów. Niektóre formy działalności wymagają zdobycia odpowiedniej koncesji czy zezwolenia, bądź wpisu do określonego rejestru działalności regulowanej: ¾ Koncesje: prowadzenie pewnych rodzajów działalności gospodarczej (np. wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym, ochrona osób i mienia, przewozy lotnicze) wymaga uzyskania koncesji. ¾ Licencje: wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie np. zarządzania nieruchomościami, pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, prowadzenia agencji pracy lub agencji pracy tymczasowej czy wykonywania transportu drogowego wymaga uzyskania właściwej licencji. ¾ Zezwolenia: zezwolenie wymagane jest m. in. na prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych, prowadzenie apteki, działalności ubezpieczeniowej. ¾ Działalność regulowana: do działalności regulowanych należą m. in: Wyrób i rozlew wyrobów winiarskich, spirytusowych. Usługi detektywistyczne Prowadzenie: indywidualnej praktyki lekarskiej, indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, grupowej praktyki lekarskiej, oraz kształcenie podyplomowe lekarzy i lekarzy dentystów Prowadzenie ośrodka szkolenia kierowców, pracowni psychologicznej dla instruktorów, egzaminatorów i kierowców. Organizowanie kursów dokształcających 1

4 dla kierowców przewożących towary niebezpieczne. Prowadzenie: indywidualnej praktyki pielęgniarek, położnych, indywidualnej specjalistycznej praktyki pielęgniarek, położnych albo grupowej praktyki pielęgniarek, położnych, a także kształcenie podyplomowe pielęgniarek i położnych Prowadzenie stacji kontroli pojazdów. Działalność telekomunikacyjna Organizowanie imprez turystycznych. Pełen wykaz działalności regulowanych, wymagających koncesji, licencji lub zezwolenia zamieszczony jest w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Spółki cywilnej: Do zawarcia umowy spółki cywilnej musi być co najmniej dwóch wspólników. Mogą to być osoby fizyczne w tym małżonkowie oraz osoby prawne. Wspólnikiem nie może być inna spółka cywilna. Spółka cywilna nie jest przedsiębiorstwem i nie posiada osobowości prawnej, natomiast jej wspólnicy są przedsiębiorcami, a w przypadku zatrudnienia pracowników spółka posiada status pracodawcy. Wspólnicy spółki cywilnej zawierają umowę cywilnoprawną. Najczęściej spotyka się spółki cywilne osób fizycznych, wówczas każdy wspólnik posiada indywidualny wpis do Ewidencji Działalności Gospodarczej w urzędzie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania. We wniosku przedsiębiorca zgłasza, że działalność będzie prowadzona wspólnie z innymi przedsiębiorcami pod imieniem i nazwiskiem wszystkich wspólników oraz pod tą samą nazwą. Każdy wspólnik ma odrębny wpis do Ewidencji Działalności Gospodarczej, następnie już wspólnie występują o nadanie dla spółki numeru REGON oraz NIP we właściwych urzędach ze względu na siedzibę spółki. Wpis do ewidencji działalności gospodarczej Warunkiem rozpoczęcia działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną jest uzyskanie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Gdzie złożyć wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej? Ewidencję działalności gospodarczej prowadzi gmina właściwa dla miejsca zamieszkania przedsiębiorcy. W przypadku obywateli państw UE/ EOG, zachowujących miejsce stałego pobytu poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, właściwym organem ewidencyjnym jest gmina, w której głównie będzie wykonywania działalność. Dokumenty potrzebne przy rozpoczynaniu działalności gospodarczej przez osobę fizyczną. W dniu r weszły w życie przepisy wprowadzające tak zwane Jedno okienko. Wymagane dokumenty to: 1. Wniosek EDG-1 - wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej, będący jednocześnie zgłoszeniem do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, urzędu statystycznego (krajowego rejestru urzędowego podmiotów gospodarki narodowej REGON) oraz urzędu skarbowego. W zgłoszeniu należy podać m. in. imię i nazwisko przedsiębiorcy, nazwę firmy, nr ewidencyjny PESEL (gdy przedsiębiorca nie posiada numeru PESEL, składa do akt ewidencyjnych poświadczoną przez upoważnionego pracownika urzędu gminy kopię paszportu albo innego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość i obywatelstwo), adres zamieszkania, adres siedziby firmy, rodzaj działalności określony zgodnie z symbolami Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), datę rozpoczęcia działalności (warto pamiętać, że od tego dnia obejmują nas wszystkie procedury prawno - podatkowe i księgowe) - 2

5 należy wpisać faktyczny moment rozpoczęcia. Wzór wniosku EDG-1 oraz instrukcję jego wypełniania znaleźć można na stronie 2. Przedsiębiorca powinien również posiadać: a) pieczęć firmową b) rachunek bankowy. Jeśli przedsiębiorca zatrudnia pracowników, powinien zgłosić ten fakt do najbliższego okręgowego inspektoratu Państwowej Inspekcji Pracy. Jeśli otwierana działalność jest związana z branżą kosmetyczną lub spożywczą, zamiar podjęcia działalności należy zgłosić do Państwowej Inspekcji Sanitarnej. II. Osoba prawna Zasady prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby prawne określa kodeks spółek handlowych, który wyróżnia dwie kategorie spółek: Spółki osobowe, a wśród nich: o Spółka jawna - jej cechą charakterystyczną jest zakres odpowiedzialności wspólników. Ponoszą oni subsydiarną, nieograniczoną odpowiedzialność za zobowiązania spółki. Spółka jawna nie jest osobą prawną, co oznacza, że każdy wspólnik ma prawo i obowiązek do prowadzenia spraw spółki oraz reprezentowania jej na zewnątrz. Do założenia spółki nie wymagany jest minimalny kapitał początkowy. o Spółka partnerska - przeznaczona jedynie do wykonywania wolnych zawodów, enumeratywnie wymienionych w Kodeksie spółek handlowych. Partnerami w spółce mogą być osoby uprawnione do wykonywania następujących zawodów: adwokata, aptekarza, architekta, inżyniera budownictwa, biegłego rewidenta, brokera ubezpieczeniowego, doradcy podatkowego, maklera papierów wartościowych, doradcy inwestycyjnego, księgowego, lekarza, lekarza dentysty, lekarza weterynarii, notariusza, pielęgniarki, położnej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, rzeczoznawcy majątkowego i tłumacza przysięgłego. Przepisy odnoszące się do spółki partnerskiej dogodnie regulują kwestie odpowiedzialności; partner w spółce nie odpowiada za zobowiązania spółki powstałe w związku z wykonywaniem przez pozostałych partnerów wolnego zawodu w spółce. Wspólnicy spółki partnerskiej mogą powołać zarząd, o Spółka komandytowa - przeznaczona jest zarówno dla osób fizycznych jak i prawnych i umożliwia istotne ograniczenie odpowiedzialności. Przynajmniej jeden ze wspólników - komplementariusz - odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia, natomiast odpowiedzialność pozostałych wspólników - komandytariuszy - jest ograniczona do wysokości określonej kwoty, o Spółka komandytowo akcyjna - przeznaczona dla prowadzenia działalności gospodarczej w dużym rozmiarze. Przepisy wymagają wniesienia minimalnego wkładu w wysokości min zł. (ok EURO). Zakres odpowiedzialności w spółce komandytowo - akcyjnej uregulowany jest w analogiczny sposób jak w spółce komandytowej. Spółki kapitałowe: o Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Spółka z o. o. lub sp. z o.o.) - jest osobą prawną; założycielami sp. z o.o. mogą być zarówno osoby fizyczne jak i prawne. Spółka odpowiada za zobowiązania całym swoim majątkiem bez ograniczeń. Wymogiem koniecznym jest wniesienie kapitału zakładowego w wysokości min. 3

6 5.000 zł. (ok EURO). Wspólnicy, co do zasady, ponoszą odpowiedzialność do wysokości kapitału. Najwyższą władzą spółki jest zgromadzenie wspólników. Spółkę reprezentuje zarząd (składający się co najmniej z jednego członka) na zasadach określonych w statucie umowie spółki. W spółce z o.o. można również ustanowić radę nadzorczą lub komisję rewizyjną albo oba te organy. o Spółka akcyjna (S.A.) - jest osobą prawną; założycielami spółki mogą być zarówno osoby fizyczne jak i prawne. Wymogiem koniecznym jest wniesienie kapitału zakładowego w wysokości min zł. (ok EURO). Za zobowiązania podmiotu odpowiada spółka, co do zasady, do wysokości kapitału akcyjnego. Najwyższą władzą spółki jest Zgromadzenie Akcjonariuszy. Spółkę reprezentuje Zarząd (składający się co najmniej z jednego członka) na zasadach określonych w statucie. W spółce akcyjnej musi być ustanowiona także Rada Nadzorcza. Ogólne wymogi związane z zakładaniem spółek handlowych Spółki zakładane w oparciu o ustawę Kodeksu spółek handlowych mają obowiązek rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym prowadzonym przez Sądy Gospodarcze. Rejestr jest jawny. Wpisy do Rejestru podlegają obowiązkowi ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów. Rejestr przedsiębiorców stosuje się między innymi do następujących podmiotów: - spółek jawnych, - spółek partnerskich, - spółek komandytowych, - spółek komandytowo-akcyjnych, - spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, - spółek akcyjnych, - przedsiębiorstw zagranicznych, - oddziałów przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Dokumenty wymagane do zgłoszenia działalności gospodarczej osoby prawnej Dokumenty wymagane do zgłoszenia działalności gospodarczej osoby prawnej zależą od rodzaju spółki, osoba rejestrująca musi dostarczyć stosowne dokumenty potwierdzające powołanie spółki, mogą to być np. umowa spółki, dokument powołania członków zarządu, wykaz wspólników, wzory podpisów oraz stosowny wniosek z grupy KRS- W. Opłaty zgłoszenie o wpis do ewidencji działalności gospodarczej bezpłatne wpis do Rejestru Przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (spółki osobowe) 750 zł wpis do Rejestru Przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym (pozostałe podmioty) zł dokonanie zmiany wpisu w Rejestrze 400 zł opis pełny z Rejestru 60 zł 4

7 Numer identyfikacyjny Numer identyfikacji podatkowej NIP jest nadawany podmiotom przez urzędy skarbowe. Osoby fizyczne otrzymują numer NIP, którym posługują się przez całe życie, Osoby prawne i osoby nie posiadające osobowości prawnej składają wniosek o nadanie numeru na druku NIP-2 po zarejestrowaniu podmiotu w KRS. Wszystkie dokumenty księgowe i handlowe powinny być opatrzone tym numerem. III. Składki ubezpieczeniowe i obowiązki podatkowe Urząd skarbowy Wniosek EDG-1 jest równocześnie zgłoszeniem do urzędu skarbowego. Jeżeli przedsiębiorca składający zgłoszenie nie ma nadanego numeru identyfikacji podatkowej NIP, urząd gminy najpierw występuje do właściwego urzędu skarbowego o nadanie tego numeru. Zarejestrowanie w urzędzie skarbowym jest bezpłatne. Podatek dochodowy Przedsiębiorca przed rozpoczęciem swej działalności musi też wybrać jedną z form opodatkowania podatkiem dochodowym o wyborze tym musi powiadomić urząd na piśmie. Formy opodatkowania podatkiem dochodowym: -- podatek na zasadach ogólnych - skala podatkowa 18% lub 32%, -- podatek liniowy wg jednolitej 19% stawki -- zryczałtowane formy opodatkowania (karta podatkowa lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Szczegółowe informacje dotyczące poszczególnych form opodatkowania działalności gospodarczej znaleźć można na stronach Ministerstwa Finansów Podatek VAT Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się zostać podatnikiem podatku od towaru i usług VAT (lub obowiązek taki wynika z przepisów) - opłata skarbowa wyniesie 170 zł (zgłoszenia dokonujemy na formularzu VAT-R). Podstawowa stawka podatku VAT wynosi 22%. Jeśli ktoś chce w ramach działalności handlować z kontrahentami z innych państw Unii Europejskiej musi też zarejestrować się w urzędzie skarbowym jako tzw. podatnik VAT-UE. W tym celu trzeba wypełnić dodatkowy druk (VAT-R/UE). Zgłoszenie to jest bezpłatne, urząd potwierdza rejestrację, a podatnik otrzymuje tzw. numer NIP-UE (jest to zwykły NIP poprzedzony kodem PL). Przedsiębiorca może również wybrać zwolnienie podmiotowe z podatku VAT jeżeli spełnia warunki. Zakład Ubezpieczeń Społecznych - publiczne ubezpieczenia zdrowotne Obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym objęte są osoby pracujące na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenia oraz prowadzące działalność gospodarczą. Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą stanowi kwota zadeklarowana, która w 2010r. nie może być niższa niż 2 592,46 zł (75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale 2009 r., włącznie z wypłatami z zysku). Składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2010 r., począwszy od składek należnych od dnia 1 stycznia 2010 r., nie może być niższa niż 233,32 zł (tj. 9,00% podstawy wymiaru). 5

8 Ubezpieczenie społeczne Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz osoby z nimi współpracujące podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu. Kwestiami ubezpieczenia społecznego zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), który publikuje obowiązujące stawki ubezpieczeń. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy stanowi kwota zadeklarowana, która w 2010 r. nie może być niższa niż 1 887,60 zł (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego). W 2010 r. składka na ubezpieczenia społeczne osób prowadzących działalność gospodarczą nie może być niższa niż: 368,46 zł (tj. 19,52%) na ubezpieczenie emerytalne 113,26 zł (tj. 6%) na ubezpieczenia rentowe 46,25 zł (tj. 2,45%) na ubezpieczenie chorobowe 31,52 zł (tj. 1,67%) na ubezpieczenie wypadkowe wysokość składki jest ustalana indywidualnie przez przedsiębiorcę i kształtuje się od 0,67% do 3,33% a, w przypadku zatrudnienia do 9 pracowników 1,67% Składka na Fundusz Pracy (ubezpieczenie z tytułu bezrobocia) w 2010 r. nie może być niższa niż 46,25 zł (tj. 2,45%). Dla osób rozpoczynających prowadzenie działalności gospodarczej w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, tj. w 2010 r. 395,10 zł Zasada ta dotyczy osób, które: rozpoczęły wykonywanie działalności gospodarczej nie wcześniej niż 25 sierpnia 2005 r., nie prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej nie prowadziły pozarolniczej działalności, nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej. Składkę na ubezpieczenie za dany miesiąc kalendarzowy należy rozliczać i opłacać w następujących terminach: o do 10. dnia następnego miesiąca - osoby fizyczne opłacające składkę wyłącznie za siebie, o do 15. dnia następnego miesiąca - pozostali płatnicy. UŻYTECZNE STRONY INTERNETOWE Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych Ministerstwo Gospodarki Portal internetowy dla małych i średnich firm, prowadzony przez podmiot o nazwie Grupę Bankier.pl Ministerstwo Finansów Zakład Ubezpieczeń Społecznych

9 Rozpoczynam PROWADZENIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ na Słowacji Działalność gospodarcza to ciągłe działanie wykonywane samodzielnie przez przedsiębiorcę we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność w celu osiągnięcia zysku. Dla osoby planującej rozpocząć działalność gospodarczą, ważne jest zadecydować, którą formę działalności wybrać. Można prowadzić działalność indywidualnie - osoba fizyczna lub przez spółkę handlową - jako osoba prawna. I. Osoba fizyczna- indywidualna działalność gospodarcza (živnosť) Indywidualna działalność gospodarcza jest to taka forma działalności gospodarczej, która według ustawy nr 455/1991 Dz. u. o indywidualnej działalności gospodarczej (živnostenský zákon), nie jest zabroniona lub wyłączona z tej formy działalności gospodarczej. Rodzaje indywidualnej działalności gospodarczej Indywidualna działalność gospodarcza, według przepisów ustawy o niej, jest podzielona na: działalność podlegająca obowiązkowi zgłoszenia, którą można prowadzić na podstawie zgłoszenia we właściwym urzędzie indywidualnej działalności gospodarczej (živnostenský úrad), według adresu zamieszkania osoby fizycznej, pod warunkiem spełnienia przez zgłaszającego warunków ustawy o indywidualnej działalności gospodarczej. Te działalności dzielą się na: wolną osoba fizyczna lub prawna musi spełniać takie wymagania jak: mieć ukończony 18 rok życia oraz posiadać zdolność do czynności prawnych. Działalność ta nie jest uwarunkowana zawodowymi czy też innymi kwalifikacjami. Działalnościami wolnymi są wszystkie działalności, które nie są wykluczone czy zabronione oraz nie są zawodowe (remeselné) lub regulowane. zawodową (remeselné) oprócz ogólnych warunków muszą być spełnione warunki szczegółowe takie jak posiadanie praktyki zawodowej uzyskanej w danej dziedzinie. Warunek szczegółowy może być spełniony poprzez ustanowienie odpowiedniego zastępcy. Osoba fizyczna może potwierdzić kwalifikacje zawodowe przedkładając decyzję o ich przyznaniu lub też uzyskując decyzję o ich uznaniu przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Słowackiej. Listę działalności zawodowych można znaleźć w załączniku nr 1 Ustawy o indywidualnej działalności gospodarczej (Živnostenský zákon) regulowaną (viazané) kwalifikacje zawodowe są regulowane odrębnymi przepisami, których lista znajduje się w załączniku nr 2 Ustawy o indywidualnej działalności gospodarczej. działalność wymagająca koncesji - oprócz ogólnych warunków muszą być spełnione warunki osobiste niezawodność, co do przedmiotu działalności a szczególnie co do ochrony życia, zdrowia, mienia oraz innych praw osób i interesu publicznego. Mogą być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia państwowego koncesji. Warunki kwalifikacji zawodowych określają szczegółowe przypisy w załączniku nr 3 Ustawy o indywidualnej działalności gospodarczej. Pozwolenie na prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej Pozwolenie, jest uprawnieniem do prowadzenia działalności. Dokumentami, które poświadczają o pozwoleniu na prowadzenie działalności są: wpis o indywidualnej działalności gospodarczej, koncesja lub opis z rejestru indywidualnych działalności gospodarczych. 7

10 Gdzie należy złożyć wniosek w celu wydania zaświadczenia o indywidualnej działalności gospodarczej? Wnioski o wydanie zaświadczenia składa się w Urzędzie indywidualnych działalności gospodarczych (Živnostenský úrad), według miejsca działalności lub miejsca zamieszkania. W przypadku osoby zagranicznej, właściwym urzędem jest urząd w siedzibie województwa (kraj), według adresu miejsca działalności przedsiębiorstwa lub według adresy miejsca działalności oddziału przedsiębiorstwa. Lista urzędów indywidualnej działalności gospodarczej (živnostenské úrady) w Republice Słowackiej: Zezwolenie na prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej jest ważne na całym terytorium Republiki Słowackiej, jednak koncesja może szczegółowo określać zakres terytorialny działalności. Jeden przedsiębiorca może prowadzić więcej działalności, dla każdej z nich musi uzyskać odrębne zezwolenie na jej prowadzenie. Dokumenty potrzebne do założenia indywidualnej działalności gospodarczej przez osobę fizyczną: 1. a) działalność zgłaszana: oświadczenie o zdolności osoby fizycznej lub odpowiedniego zastępcy, jeżeli jest to działalność zawodowa lub regulowana (zaświadczeniem jest dyplom zawodowy, świadectwo, dyplom, uprawnienie, itp.) b) działalność wymagająca koncesji: zaświadczenie (świadectwo, uprawnienie, zezwolenie, decyzja organu administracyjnego) osoby fizycznej albo odpowiedniego zastępcy, że istnieją odpowiednie warunki do prowadzenia działalności 2. wybór, zgoda oraz oświadczenie odpowiedzialnego zastępcy (jeśli jest ustanowiony) 3. prawo do korzystania z nieruchomości, która jest określona jako siedziba, w przypadku gdy adres jej jest inny niż miejsce zamieszkania (osoba zagraniczna okaże prawo do korzystać z nieruchomości, którą określiła jako miejsce działalności przedsiębiorstwa osoby zagranicznej lub miejsce czynności oddziału przedsiębiorstwa osoby zagranicznej) 4. uiszczenie opłaty administracyjnej 5. wypis z rejestru karnego (tylko w przypadku osoby zagranicznej) II. Osoba prawna Działalność gospodarczą mogą prowadzić osoby indywidualne (osoby fizyczne) lub spółki handlowe (osoby prawne). Zgodnie z ustawą Prawo handlowe (Obchodný zákonník) (Dz.U. nr 513/1991) z późniejszymi zmianami przedsiębiorcą jest osoba prawna, która podlega obowiązku rejestracji w rejestrze handlowym. Są to wszystkie spółki handlowe oraz spółdzielnie, jak i osoby prawne, które mają obowiązek rejestracji w rejestrze handlowym. Spółką handlową nie jest wspólna działalność gospodarcza kilku osób fizycznych lub osób prawnych, w której ale nie powstaje odrębny podmiot z osobowością prawną z własnym majątkiem i nazwą handlową. Spółki handlowe dzielą się głównie według odpowiedzialności poszczególnych wspólników za zobowiązania spółki na: osobowe - wspólnicy ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania spółki całym swym majątkiem, czyli nie tyko do wysokości wkładu własnego spółki jawne (verejná obchodná spoločnosť) mieszane, w których niektórzy wspólnicy ponoszą osobistą odpowiedzialność, a niektórzy odpowiadają tylko do wysokości wkładu własnego - spółka komandytowa (komanditná spoločnosť) kapitałowe, w których majątek spółki jest zupełnie oddzielony od majątku wspólników - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (spoločnosť s ručením obmedzeným) oraz spółki akcyjne (akciová spoločnosť). 8

11 Ogólne wymogi związane z zakładaniem spółek handlowych Za dzień powstania spółki uważa się dzień wpisu do rejestru handlowego. Wniosek o wpis do rejestru handlowego musi być złożony w ciągu 90 dni od założenia spółki lub od doręczenia legitymacji osoby prowadzącej indywidualną działalność gospodarczą lub innego uprawnienia do prowadzenia działalności. Proces powstania spółki według prawa słowackiego ma dwa etapy: 1. Założenie spółki moment podpisania przez założycieli umowy spółki. Spółka nabywa osobowość prawną dopiero w momencie wpisu do rejestru handlowego, dlatego do czasu uprawomocnienia się decyzji o wpisie spółki do rejestru handlowego spółka nie może wykonywać działalności gospodarczej. Przy zakładaniu spółki należy podpisać następujące dokumenty: umowę spółki lub akt założycielski statut (dla sp. z o. o. nie są wymagane o ile wszystkie kluczowe sprawy mogą być zawarte w umowie spółki). 2. Powstanie spółki decyzją właściwego sądu rejestrowego o wpisie spółki do rejestru handlowego (obchodný register OR). Wpisem do rejestru handlowego spółka zyskuje osobowość prawną i od dnia uprawomocnienia wpisu otrzymuje prawa i obowiązki. Spółka rejestruje się w sądzie rejestrowym właściwym według okręgu, w którym rejestrująca się spółka ma swą siedzibę. Jeżeli rejestrujący się podmiot nie ma swojej siedziby, wówczas rejestruję się według miejsca prowadzenia działalności; jeżeli nie ma nawet miejsca działalności, wówczas rejestruję się według miejsca zamieszkania. Dokumenty wymagane do zgłoszenia działalności gospodarczej osoby prawnej akt założenia - jeżeli spółkę zakłada jeden podmiot spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (akt założenia musi być podpisany a wiarygodność podpis poświadczona) spółkę akcyjną (akt założenia musi mieć formę aktu notarialnego o czynności prawnej) umowa założenia podpisana przez wszystkich założycieli/wspólników z urzędowo poświadczonymi podpisami wszystkich założycieli/wspólników (umowę założenia może zawrzeć również pełnomocnik - pełnomocnictwo z urzędowo poświadczonym podpisem załącza się do umowy) określenie odpowiedzialnego zastępcy dla zgłoszenia działalności zawodowej lub regulowanej. Do zgłoszenia należy dołączyć: zaświadczenie o kwalifikacjach odpowiedzialnego zastępcy (poświadcza się dyplomem zawodowym, świadectwem, dyplomem, uprawnienie, itp.) określenie, zgoda oraz oświadczenie odpowiedzialnego zastępcy albo dokument o kwalifikacjach zawodowych lub innych kwalifikacjach wydany imiennie na imię przedsiębiorcy. W tym wypadku osoba prawna załącza ten dokument do zgłoszenia indywidualnej działalności gospodarczej i nie jest już wymagane określenie odpowiedzialnego zastępcy. prawo do korzystania z nieruchomości, która jest określona jak siedziba, jeżeli jest to zagraniczna osoba prawna za okazaniem prawa do korzystania z nieruchomości, którą określiła, jako miejsce działalności przedsiębiorstwa podmiotu zagranicznej osoby lub miejsce czynności oddziału przedsiębiorstwa zagranicznej osoby. uiszczenie opłaty administracyjnej. 9

12 Opłaty: wydanie zaświadczenia o prowadzeniu indywidualnej działalności gospodarczej wolna działalność 3 EUR działalność zawodowa lub regulowana 16,50 EUR wpis do rejestru handlowego: wniosek papierowy 331,50 EUR wniosek elektroniczny 165,50 EUR wydanie koncesji 33 EUR wypis z rejestru indywidualnych działalności gospodarczych 3 EUR dokonanie zmiany wpisu w rejestrze, koncesji 3 EUR wypis z rejestru karnego 3 EUR nadanie numeru identyfikacyjnego podmiotu (IČO) 3 EUR opłaty notarialne. Numer identyfikacyjny (Identifikačné číslo IČO): nadaję się każdej osobie prawnej oraz każdemu przedsiębiorcy. Numer identyfikacyjny nadaje: sąd - osobom prawnym zapisanym w rejestrze handlowych, urząd okręgowy - przedsiębiorcom prowadzącym indywidualną działalność gospodarczą. III. Składki ubezpieczeniowe i obowiązki podatkowe Każdy przedsiębiorca po otrzymaniu zezwolenia na działalność gospodarczą rejestruję się we właściwym urzędzie skarbowym do 30 dni od uzyskania pozwolenia lub uprawnienia na prowadzenie działalności. Obowiązek rejestracji może osoba fizyczna i prawna dokonać także w Jednym okienku (właściwy urząd według miejsca działalności - sekcja indywidualnej działalności gospodarczej) w trakcie składania wniosku o działalność gospodarczą. Urząd skarbowy nada rejestrującemu się podmiotu podatkowemu numer identyfikacji podatkowej (daňové identifikačné číslo - DIČ) oraz wyda zaświadczenie o wykonanej rejestracji, na którym będzie numer identyfikacyjny dla każdego rodzaju podatku. Podatek od dochodu osób fizycznych i prawnych odprowadza się w formie zaliczek na podatek za zwykły okres podatkowy: kwartalnie w wysokości ¼ ostatniego znanego obowiązku podatkowego, jeżeli ostatni obowiązek podatkowy był wyższy niż 1 659,70 EUR oraz nie większy niż ,96 EUR miesięcznie w wysokości 1/12 ostatniego znanego obowiązku podatkowego, jeżeli ostatni obowiązek podatkowy był wyższy niż ,96 EUR. Skala podatkowa według jednolitego podatku liniowego, który wynosi: 19%. Publiczne ubezpieczenie zdrowotne Obowiązek przedstawić zgłoszenie do publicznego ubezpieczenia zdrowotnego w zakładzie ubezpieczeń zdrowotnych może ubezpieczający złożyć po otrzymaniu zaświadczenia o rozpoczęciu działalności w Jednym okienku. Płatnikiem ubezpieczenia zdrowotnego jest pracownik, osoba prowadząca indywidualną działalność gospodarczą, pracodawca oraz państwo. 10

13 Ubezpieczenie zdrowotne płaci się w formie zaliczek i rozlicza się w rocznym rozliczeniu ubezpieczenia zdrowotnego. Płatnik ubezpieczenia musi wyliczyć, płacić i odprowadzać, jeżeli w ustawie nie jest postanowione inaczej, zaliczkę na ubezpieczenie zdrowotne na konto właściwego zakładu ubezpieczeń zdrowotnych w każdym miesiącu kalendarzowym. Jeżeli płatnik jest równocześnie pracodawcą, ma obowiązek odprowadzać składki na ubezpieczenie zdrowotne za pracowników. Osoba prowadząca indywidualną działalność gospodarczą zobowiązana jest: do 8 dni od skończenia miesiąca kalendarzowego odprowadzić miesięczną zaliczkę na ubezpieczenie w wysokości 14% z minimalnej podstawy wymiaru, która jest od w wysokości: 319,57 EUR) Jeżeli płatnik jest równocześnie pracodawcą, należy: odprowadzić zaliczkę na ubezpieczenie w wysokości 10% z przychodu każdego pracownika odprowadzić zaliczkę na ubezpieczenie w wysokości 4% z przychodu każdego pracownika (minimalna podstawa wymiaru jest ustalona od w wysokości 307,7 EUR) Uwaga: wysokość składki podlega zmianie, dane z stycznia Ubezpieczenie społeczne Osoba prowadząca indywidualną działalność gospodarczą w roku, w którym rozpocznie działalność gospodarczą nie ma obowiązek zgłosić się w Zakładzie ubezpieczeń społecznych czy nawet odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne. Obowiązek odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne osobie prowadzącej indywidualną działalność gospodarczą powstaje, jeżeli dochód z działalności lub z innej czynności gospodarczej lub przychód wynikający z działalności lub z innej czynności gospodarczej w roku poprzednim był wyższy niż 12-krotność minimalnej podstawy wymiaru. (V roku 2010: 12 x 319,58 EUR, czyli osiągnęła przychód lub dochód wyższy niż 3 834,96 EUR). Jeżeli osoba prowadząca indywidualną działalność gospodarczą nie osiągnęła dochodu w tej wysokości, nie ma obowiązku zgłosić się w Zakładzie ubezpieczeń społecznych i odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne. Osoba prowadząca indywidualną działalność gospodarczą, której dotyczy obowiązek odprowadzania składki na ubezpieczenia społeczne, zobowiązana jest: do 8 dni od powstania obowiązku zgłosić się we właściwym oddziale według swego miejsca zameldowania do 8 dni po skończeniu się miesiąca kalendarzowego odprowadzić należne ubezpieczenie: składka na ubezpieczenie chorobowe 4,4 % w kwocie 14,00 EUR, składka na ubezpieczenie emerytalne 18 % w kwocie 57,50 EUR, składka na ubezpieczenie rentowe 6 % w kwocie 19,10 EUR, ubezpieczenie do funduszu rezerwowego solidarności (rezerwa wypłacalności emerytur z drugiego filara) 2 % w kwocie 6,30 EUR, z podstawy wymiaru (minimalna podstawa wymiaru jest od miesięcznie przynajmniej 319,58 EUR). 11