URZ D STATYSTYCZNY w LUBLINIE. Informacje i opracowania statystyczne

Transkrypt

1 URZ D STATYSTYCZNY w LUBLINIE Informacje i opracowania statystyczne LUBLIN 2008

2 ZESPÓŁ REDAKCYJNY PRZEWODNICZĄCY Kazimierz Tucki CZŁONKOWIE Andrzej Dejnek Waldemar Dymek Jerzy Greszta Elżbieta Łoś Andrzej Matacz Andrzej Miszczuk Paweł Wroński Wojciech Żuchowski Publikację opracowali pracownicy Wydziału Analiz przy współpracy pracowników Wydziału Statystyki Społecznej Okładka Anna Kozak Kartogramy, wykresy i skład komputerowy Jerzy Greszta Prosimy o podanie źródła przy publikowaniu danych US ISBN

3 PRZEDMOWA Edukacja i wychowanie w województwie lubelskim w roku szkolnym 2007/2008 jest kolejną publikacją Urzędu Statystycznego w Lublinie, która w całości poświęcona jest tematyce oświaty i wychowania. Zakresem informacji nawiązuje do opracowań wydanych przez nasz Urząd w poprzednich latach. Opracowanie składa się z uwag metodycznych, części tabelarycznej oraz wykresów i mapek. W uwagach metodycznych zdefiniowano podstawowe pojęcia stosowane w systemie oświaty i wychowania oraz zasady grupowania danych statystycznych. W części tabelarycznej przedstawiono dane w retrospekcji od roku szkolnego 2005/2006 oraz szczegółowo w działach za rok 2007/2008 (o absolwentach z roku szkolnego 2006/2007). Podstawowym podziałem szkolnictwa zastosowanym w publikacji była charakterystyka szkół ze względu na poziomy kształcenia: - wychowanie przedszkolne i wybrane formy opieki nad dziećmi i młodzieżą, - szkolnictwo podstawowe, gimnazjalne, ponadgimnazjalne, policealne i pomaturalne oraz wyższe. W ramach tego podziału dokonano grupowań danych m. in. według: - rodzaju kształcenia ze względu na: - wiek uczących się (dla dzieci i młodzieży oraz dla dorosłych), - typ szkolnictwa (specjalne i ogólnodostępne), - formy własności (publiczne i niepubliczne), - organu prowadzącego (jednostki administracji rządowej, samorządu terytorialnego, organizacje społeczne, wyznaniowe i inne), - formy kształcenia (dzienne, wieczorowe, zaoczne), - podziału terytorialnego (podregiony, powiaty i gminy). Zamieszczone w publikacji dane statystyczne dotyczące wychowania przedszkolnego oraz szkół i edukacji na poziomie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym pochodzą z Systemu Informacji Oświatowej (SIO) administrowanego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, natomiast dane dotyczące szkolnictwa wyższego pochodzą ze sprawozdawczości GUS badań pełnych obejmujących wszystkie typy szkół wyższych i placówek naukowych. Układ treści oraz sposoby prezentowania danych zostały podporządkowane dążeniu do możliwie pełnego naświetlenia złożonych i wielostronnych aspektów szkolnictwa w województwie lubelskim. Mam nadzieję, iż przekazany materiał statystyczny wzbogaci zakres informacji i rozszerzy zasób wiedzy odbiorców naszych publikacji. Dyrektor Urzędu Statystycznego w Lublinie Lublin, grudzień 2008 r. Kazimierz Tucki

4 PREFACE Education in lubelskie voivodship in the school year 2007/2008 is the consecutive publication of Statistical Office in Lublin concerning this subject. The scope of the publication refers to compilations issued by the Office in previous years. Compilation consists of methodical notes, tabular part as well as charts and maps. Basic definitions used in educational system as well as rules of groupings were defined in methodical notes. Tabular part presents retrospective data since 2005/2006 school year and detailed information for 2007/2008 school year (on graduates for 2006/2007 school year). Basic division of education used in the publication was description of schools by educational level: - pre-primary education and selected forms of care under children and youth, - primary, lower secondary, upper secondary and post-secondary as well as tertiary education. Within the framework of this division data were grouped i.a. by: - kind of education by: - age of pupils (for children, youth and adults), - type of education (special and general access), - ownership forms (public and non-public), - governing authority (government administration entities, self-government entities, social, religious and other organizations), - educational forms (day, evening, weekend), - territorial division (subregions, powiats and gminas). Statistical data presented in publication concerning pre-primary schools as well as primary, lower secondary and upper secondary schools come from Educational Information System managed by the Ministry of National Education, but information concerning tertiary education comes from CSO reports complete inquiries including all types of higher schools and scientific institutions. The structure of the tables and a method of data presentation express our wish to as full and communicative as possible presentation of composite and multilateral aspects of education in lubelskie voivodship. I hope that presented statistical data will enrich the scope of information and broaden the knowledge of receivers of statistical publications. Director of Statistical Office in Lublin Lublin, December 2008 r. Kazimierz Tucki

5 SPIS TREŚCI TABLE OF CONTENTS Str. Page Przedmowa... Preface Uwagi metodyczne... Methodical notes Tabl. Table Str. Page TABLICE TABLES I. TABLICE PRZEGLĄDOWE I. REVIEW TABLES Edukacja według szczebli kształcenia... Education by level Schools by authority responsible for the Szkoły według organów prowadzących... school Uczący się języków obcych w szkołach dla dzieci i młodzieży oraz policealnych... Komputery w szkołach dla dzieci i młodzieży oraz policealnych... Studenci szkół wyższych według systemów studiów i typów szkół... Pupils studying foreign languages in schools for children and youth and post-secondary schools Computers in schools for children and youth and post-secondary schools Students of higher education institutions by study systems and type of school Nauczyciele akademiccy w szkołach wyższych. University lecturers higher schools Wychowanie przedszkolne... Pre-school education II. SZKOLNICTWO PODSTAWOWE W ROKU SZKOLNYM 2007/2008 II. PRIMARY EDUCATION IN THE SCHOOL YEAR 2007/2008 Szkolnictwo podstawowe publiczne i niepubliczne o uprawnieniach szkoły publicznej... Primary education public and non-public Szkolnictwo podstawowe według organów prowadzących... Primary education by authority responsible for the school Szkolnictwo podstawowe według podregionów i powiatów... Primary education by subregion and powiat Szkolnictwo podstawowe w miastach i na wsi... Primary education in urban and rural areas Oddziały według klas i uczniowie w szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieży według klas i płci... Uczniowie i absolwenci w szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieży według wieku i płci... Uczniowie w szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieży oraz pozostający w tej samej klasie i powtarzający klasę... Obowiązek szkolny w szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieży (bez szkół specjalnych) Zajęcia dodatkowe oraz uczniowie dowożeni do szkół w szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieży (bez szkół specjalnych)... Uczniowie w szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieży według rodzaju niepełnosprawności (bez szkół specjalnych)... Sections by grade and pupils of primary schools for children and youth by grade and sex Pupils and graduates of primary schools for children and youth by age and sex Pupils of primary schools as well as remaining and repeating the same grade Compulsory education in primary schools for children and youth (excluding special schools) Additional classes and pupils of primary schools for children and youth using school transportation (excluding special schools) Pupils of primary schools for children and youth by type of disability (excluding special schools)

6 Oddziały w szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieży według klas, podregionów i powiatów... Uczniowie i absolwenci w szkołach podstawowych dla dzieci i młodzieży według klas, podregionów i powiatów... Szkolnictwo podstawowe dla dzieci i młodzieży według podregionów, powiatów i gmin... III. SZKOLNICTWO GIMNAZJALNE W ROKU SZKOLNYM 2007/2008 Szkolnictwo gimnazjalne publiczne i niepubliczne o uprawnieniach szkoły publicznej... Szkolnictwo gimnazjalne według organów prowadzących... Szkolnictwo gimnazjalne w miastach i na wsi... Oddziały według klas i uczniowie w gimnazjach według klas i płci... Uczniowie i absolwenci w gimnazjach według wieku i płci... Uczniowie oraz pozostający w tej samej klasie i powtarzający klasę w gimnazjach dla dzieci i młodzieży (bez szkół specjalnych)... Obowiązek szkolny w szkolnictwie gimnazjalnym dla dzieci i młodzieży (bez specjalnych) Zajęcia dodatkowe oraz uczniowie dowożeni do szkół w gimnazjach dla dzieci i młodzieży (bez szkół specjalnych)... Uczniowie w gimnazjach dla dzieci i młodzieży (bez szkół specjalnych) według rodzaju niepełnosprawności... Szkolnictwo gimnazjalne według podregionów i powiatów... Oddziały w gimnazjach według klas, podregionów i powiatów... Uczniowie w gimnazjach według klas, podregionów i powiatów... IV. SZKOLNICTWO ŚREDNIE OGÓLNO- KSZTAŁCĄCE DLA MŁODZIEŻY W RO- KU SZKOLNYM 2007/2008 (łącznie ze specjanlymi) Licea ogólnokształcące dla młodzieży publiczne i niepubliczne o uprawnieniach szkoły publicznej... Licea ogólnokształcące dla młodzieży według organów prowadzących... Licea ogólnokształcące dla młodzieży według podregionów i powiatów... Licea ogólnokształcące dla młodzieży w miastach i na wsi... Tabl. Table Str. Page Sections of primary schools for children and youth by grade, subregion and powiat Pupils and graduates of primary schools for children and youth by grade, subregion and powiat Primary education for children and youth by subregion, powiat and gmina III. LOWER SECONDARY EDUCATION IN THE SCHOOL YEAR 2007/2008 Lower secondary education public and nonpublic Lower secondary education by authority responsible for the school Lower secondary education in urban and rural areas Sections by grade and pupils of lower secondary schools by grade and sex Pupils and graduates of lower secondary schools by age and sex Pupils youth as well as remaining and repeating the same grade of lower secondary schools for children and (excluding special schools) Compulsory education in lower secondary schools for children and youth (excluding special schools) Additional classes and pupils of lower secondary schools for children and youth using school transportation (excluding special schools) Pupils of lower secondary schools for children and youth (excluding special schools) by type of disability Lower secondary education for children and youth by subregion and powiat Sections of lower secondary schools by grade, subregion and powiat Pupils of lower secondary schools by grade, subregion and powiat IV. GENERAL SECONDARY EDUCATION FOR YOUTH IN THE SCHOOL YEAR 2007/2008 (including special schools) General secondary schools for youth public and non-public General secondary schools for youth by authority responsible for the school General secondary schools for youth by subregion and powiat General secondary schools for youth in urban and rural areas

7 Tabl. Table Str. Page Uczniowie w liceach ogólnokształcących dla młodzieży według wieku i płci... Absolwenci liceów ogólnokształcących dla młodzieży według wieku i płci... Absolwenci oraz niektóre informacje o uczniach w liceach ogólnokształcących dla młodzieży. Wyniki klasyfikacji uczniów w roku szkolnym 2006/2007 oraz uczniowie powtarzający klasę w liceach ogólnokształcących dla młodzieży. Licea ogólnokształcące dla młodzieży według podregionów, powiatów i gmin... Pupils of general secondary schools for youth by age and sex Graduates of general secondary schools for youth by age and sex Graduates and selected data about pupils of general secondary schools for youth Results of classification pupils in the school year 2006/2007 as well as repeaters the grade in general secondary schools for youth General secondary schools for youth by subregion, powiat and gmina V. SZKOŁY ZAWODOWE I LICEA PRO- FILOWANE DLA MŁODZIEŻY W ROKU SZKOLNYM 2007/2008 (łącznie ze specjalnymi) V. VOCATIONAL AND SPECIALIZED UP- PER SECONDARY SCHOOLS FOR YOUTH IN THE SCHOOL YEAR 2007/2008 (including special schools) Szkoły zawodowe i licea profilowane według typów szkół... Vocational and specialized upper secondary schools by type of school Szkoły zawodowe według podregionów i powiatów... Vocational schools by subregion and powiat Szkoły zawodowe i licea profilowane dla młodzieży według typów szkół i organów prowadzących szkoły... Uczniowie i absolwenci w szkołach zawodowych i liceach profilowanych dla młodzieży według lat nauczania... Uczniowie i absolwenci w szkołach zawodowych i liceach profilowanych specjalnych dla młodzieży według dominującego rodzaju specjalnych potrzeb edukacyjnych... Uczniowie odbywający praktyki zawodowe w centrach kształcenia praktycznego oraz pracownicy młodociani (łącznie ze specjalnymi) Uczniowie szkół zawodowych i liceów profilowanych dla młodzieży według wieku i płci... Absolwenci szkół zawodowych i liceów profilowanych dla młodzieży według wieku... Wyniki klasyfikacji uczniów szkół zawodowych i liceów profilowanych dla młodzieży oraz powtarzający klasę... Uczniowie i absolwenci techników dla młodzieży według płci i zawodów... VI. SZKOLNICTWO POLICEALNE W RO- KU SZKOLNYM 2007/2008 Vocational and specialized upper secondary schools by type of schools and authority responsible for the school Pupils and graduates of vocational and specialized upper secondary schools for youth by year teaching Pupils and graduates of vocational and specialized upper secondary schools for youth by predomination type of special educational needs Pupils holding a training in Practical Education Centres and juvenile employees (including special schools) Pupils of vocational and specialized upper secondary schools for youth by age and sex Graduates of vocational and specialized upper secondary schools for youth by age Results of classification pupils in vocational and specialized upper secondary schools for youth as well as repeaters the grade Pupils and graduates of technical secondary schools for youth by sex and professions VI. POST-SECONDARY EDUCATION IN THE SCHOOL YEAR 2007/2008 Szkolnictwo policealne według typów szkół... Post-secondary education by type of school Uczniowie szkół policealnych według wieku i płci... Absolwenci szkół policealnych według wieku i płci... Szkolnictwo policealne według podregionów i powiatów... Pupils of post-secondary schools by age and sex Graduates of post-secondary schools by age and sex Post-secondary education by subregion and powiat

8 Tabl. Table Str. Page VII. NAUCZANIE JĘZYKÓW OBCYCH W SZKOŁACH PODSTAWOWYCH, GIM- NAZJALNYCH I PONADGIMNAZJAL- NYCH (bez szkół specjalnych) W ROKU SZKOLNYM 2007/2008 Nauczanie języków obcych jako przedmiotu obowiązkowego w szkołach dla dzieci i młodzieży... Nauczanie języków obcych jako przedmiotu nadobowiązkowego w szkołach dla dzieci i młodzieży... VII. FOREIGN LANGUAGE INSTRUCTION IN PRIMARY, LOWER SECONDARY AND UPPER SECONDARY SCHOOLS (excluding special schools) IN THE SCHOOL YEAR 2007/2008 Compulsory foreign language instruction in schools for children and youth Additional foreign language instruction in schools for children and youth VIII. SZKOLNICTWO DLA DOROSŁYCH W ROKU SZKOLNYM 2007/2008 Licea ogólnokształcące dla dorosłych według typów szkół... Oddziały oraz uczniowie w liceach ogólnokształcących dla dorosłych według klas... Absolwenci w liceach ogólnokształcących dla dorosłych według form kształcenia... Licea ogólnokształcące dla dorosłych według podregionów i powiatów... Szkoły zawodowe i licea profilowane dla dorosłych według typów szkół... Absolwenci szkół średnich zawodowych dla dorosłych... Uczniowie szkół zawodowych i liceów profilowanych dla dorosłych według wieku i płci... Absolwenci szkół zawodowych i liceów profilowanych dla młodzieży według wieku i płci. VIII. EDUCATION FOR ADULTS IN THE SCHOOL YEAR 2007/2008 General secondary schools for adults by type of school Sections, as well as students of general secondary schools for adults by grade Graduates of general secondary schools for adults by type of training General secondary schools for adults by subregion and powiat Vocational and specialized upper secondary schools for adults by type of school Graduates of secondary vocational schools for adults Students of vocational and specialized upper secondary schools for adults by age and sex Graduates of vocational and specialized upper secondary schools for adults by age and sex IX. KSZTAŁCENIE W FORMACH PO- ZASZKOLNYCH W ROKU SZKOLNYM 2007/2008 Placówki wychowania pozaszkolnego w 2007 r. IX. FORMS OF OUTSIDE SCHOOL EDU- CATION IN THE SCHOOL YEAR 2007/2008 Outside school education establishments in X. WYCHOWANIE PRZEDSZKOLNE W ROKU SZKOLNYM 2007/2008 Wychowanie przedszkolne według organów prowadzących... Wychowanie przedszkolne według podregionów i powiatów... Wychowanie przedszkolne według podregionów, powiatów i gmin... PRE-SCHOOL EDUCATION IN THE SCHOOL YEAR 2007/2008 Pre-school education by authority responsible Pre-school education by subregion and powiat Pre-school education by subregion, powiat and gmina Wychowanie przedszkolne według typów placówek... Pre-school education by type of establishments Dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego według roku urodzenia... Children in pre-school education establishments by year of birth

9 Dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego według liczby otrzymywanych posiłków XI. OPIEKA NAD DZIEĆMI I MŁODZIEŻĄ W ROKU SZKOLNYM 2007/2008 Szkolne koła i uczestnicy zajęć pozalekcyjnych i nadobowiązkowych... Internaty i bursy szkół dla dzieci i młodzieży... Uczniowie otrzymujący stypendia w szkołach dla dzieci i młodzieży... Tabl. Table Str. Page Children in pre-school education establishments by number of receiving meals XI FACILITIES FOR CHILD CARE AND YOUTH IN THE SCHOOL YEAR 2007/2008 School subject groups and participants of additional class Boarding-schools of schools for children and youth Pupils receiving scholarships in schools for children and youth XII. SZKOŁY WYŻSZE W ROKU AKADE- MICKIM 2007/2008 XII. HIGHER EDUCATION SCHOOLS IN THE ACADEMIC YEAR 2007/2008 Studenci szkół wyższych według typów szkół... Students by type of school Studenci szkół wyższych na pierwszym roku studiów według szkół... Students of the first year by school Studenci i absolwenci szkół wyższych według szkół, grup kierunków i kierunków studiów... Studenci i absolwenci w filiach i zamiejscowych ośrodkach dydaktycznych... Studenci i absolwenci miejscowych szkół wyższych oraz filii, wydziałów i instytutów zamiejscowych szkół wyższych według miejscowości akademickich... Students by school, group and subgroup of study subjects Students and graduates of branches and teaching centres of the higher education institutions in another location Students and graduates of local higher schools as well as branches and teaching centres of the higher education institutions in another location by academic localities Cudzoziemcy - studenci i absolwenci... Foreign students and graduates Studia podyplomowe... Post-diploma studies Uczestnicy studiów doktoranckich... Participants of doctorate studies Stypendia doktorskie, doktoranckie i habilitacyjne... Doctorate and habilitation scholarships Nauczyciele akademiccy w szkołach wyższych. University lecturers Studenci otrzymujący stypendia... Students receiving scholarships Inne formy pomocy materialnej i socjalnej dla studentów... Other forms of material and social assistance for students Domy i stołówki studenckie według szkół... Students` hostels and canteens by school WYKRESY I KARTOGRAMY Edukacja według szczebli kształcenia w roku szkolnym 2007/ Uczniowie według typów szkół w roku szkolnym 2007/ Liczba uczniów przypadająca na 1 oddział w szkołach dla dzieci i młodzieży w roku szkolnym 2007/ Liczba uczniów przypadająca na 1 komputer przeznaczony do użytku uczniów w szkołach dla dzieci i młodzieży w roku szkolnym 2007/ Nauczanie języków obcych w szkołach dla dzieci i młodzieży w roku szkolnym 2007/ CHARTS AND MAPS Education by level in the school year 2007/ Pupils by type of school in the school year 2007/ The number of pupils per section in schools for children and youth in the school year 2007/ The number of pupils per computer used by pupils in schools for children and youth in the school year 2007/ Foreign language instruction in schools for children and youth in the school year 2007/

10 Uczniowie w szkołach podstawowych według klas w roku szkolnym 2007/ Uczniowie w szkołach podstawowych w roku szkolnym 2007/ Uczniowie w gimnazjach w roku szkolnym 2007/ Dzieci objęte wychowaniem przedszkolnym w ogólnej liczbie dzieci w danym wieku w roku szkolnym 2007/ Dzieci w placówkach wychowania przedszkolnego w roku szkolnym 2007/ Studenci szkół wyższych według grup kierunków studiów w roku akademickim 2007/2008 Str. Page Pupils of primary schools by grade in the school year 2007/ Pupils of primary schools in the school year 2007/ Pupils of lower secondary schools in the school year 2007/ Children covered pre-school education in general number of children at given age in the school year 2007/ Children in pre-school education establishments in the school year 2007/ Students of higher education schools by group of study subjects in the academic year 2007/ Nauczyciele akademiccy w szkołach wyższych. University lecturers Miejscowości akademickie i studenci w roku akademickim 2007/ Studenci i absolwenci szkół wyższych według systemów studiów w roku akademickim 2007/ Academic localities and students in the academic year 2007/ Students and graduates of higher education schools by study system in the ecademic year 2007/ ANEKS ANNEX Ważniejsze dane o podregionach w roku szkolnym 2007/ Major data of subregions in the school year 2007/ OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOWNYCH Kreska (-) zjawisko nie wystąpiło. Znak x wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe. W tym oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy. UŻYWANE SKRÓTY art. artykuł ur. urodzeni cd. ciąg dalszy poz. pozycja Dz. U. Dziennik Ustaw z późn. zm. z późniejszymi zmianami dok. dokończenie r. rok itp. i tym podobne tabl. tablica MEN Ministerstwo Edukacji Narodowej ust. ustęp m.in. między innymi tys. tysiąc m 2 metr kwadratowy km kilometr np. na przykład im. imienia nr numer

11 UWAGI METODYCZNE Wszystkie informacje zawarte w publikacji Edukacja i wychowanie w województwie lubelskim w roku szkolnym 2007/2008, prezentowane są według stanu organizacyjnego ustroju szkolnego regulowanego przez przepisy ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 67 z 1996 r., poz. 329 z późn. zmianami) oraz zasad wdrażania nowego systemu edukacji, które reguluje ustawa z dnia 8 stycznia 1999 roku Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego (Dz. U. Nr 12, poz. 96 z późn. zmianami). W wyniku wdrażania reformy systemu oświaty (po wprowadzeniu sześcioletniej szkoły podstawowej i trzyletniego gimnazjum) w drugim jej etapie od roku szkolnego 2002/2003 zaczęły funkcjonować szkoły ponadgimnazjalne: dwu trzyletnie zasadnicze szkoły zawodowe, trzyletnie licea ogólnokształcące, trzyletnie licea profilowane i czteroletnie technika. Kolejny etap wdrażania reformy systemu oświaty od roku szkolnego 2004/2005 wprowadził nowe typy szkół działające na podbudowie zasadniczych szkół zawodowych: dwuletnie uzupełniające licea ogólnokształcące i trzyletnie technika uzupełniające. Ponadto działające do zakończenia cyklu kształcenia szkoły ponadpodstawowe (dla absolwentów 8-letniej szkoły podstawowej) i ich oddziały będące w strukturze szkół ponadgimnazjalnych, tj. 4-letnie licea ogólnokształcące i 4 5-letnie średnie zawodowe (obejmujące technika oraz licea zawodowe i techniczne) ujmuje się w szkołach ponadgimnazjalnych (odpowiednio: liceach ogólnokształcących i technikach). W publikacji ujęto wszystkie szkoły objęte systemem oświaty. Prezentowane dane o szkołach, z wyjątkiem liczb dotyczących absolwentów, podane są według stanu na początek roku szkolnego 2007/2008 (30 września 2007 r.). Dane o absolwentach dotyczą roku szkolnego 2006/2007. Dane dotyczące wychowania przedszkolnego oraz szkół i edukacji na poziomie podstawowym, gimnazjalnym i ponadgimnazjalnym od roku szkolnego 2007/2008 pochodzą z Systemu Informacji Oświatowej (SIO) administrowanego przez Ministerstwo Edukacji Narodowej. Dane te gromadzone są przez MEN na podstawie ustawy z dnia 19 lutego 2004 r. o systemie informacji oświatowej (DZ.U.Nr 49, poz.463, z późn. zm.). Dane dotyczące szkolnictwa wyższego pochodzą z badania pełnego realizowanego przez Główny Urząd Statystyczny na formularzach o symbolu S. Przez szkołę rozumie się jednostkę edukacyjną powołaną na podstawie aktu założycielskiego lub wpisu do ewidencji przez organ administracji rządowej, jednostkę samorządu terytorialnego, osobę prawną lub osobę fizyczną na podstawie przepisów ustawy o systemie oświaty. Szkoła prowadzi kształcenie określonego rodzaju i na określonym poziomie, posiada statut, nadany przez organ lub osobę prowadzącą szkołę, określający m.in. jej nazwę, typ, organ prowadzący oraz organizację wewnętrzną. Szkoły i placówki mogą być publiczne, niepubliczne o uprawnieniach 11

12 szkół publicznych i niepubliczne. Szkoła publiczna jest instytucją edukacyjną, powołaną na podstawie aktu założycielskiego przez organ administracji rządowej lub jednostkę samorządu terytorialnego (gminę, powiat, województwo) lub inną osobę prawną lub osobę fizyczną. Zapewnia ona bezpłatne nauczanie i realizuje ustalone przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania programy nauczania, zasady oceniania i klasyfikacji uczniów. Szkoła niepubliczna jest instytucją edukacyjną prowadzoną przez osoby prawne i osoby fizyczne na podstawie wpisu do ewidencji placówek i szkół niepublicznych, dokonanego w wydziale oświaty właściwej jednostki samorządu terytorialnego. Może ona uzyskać uprawnienia szkoły publicznej (co wyraża się m.in. prawem do nadawania świadectw i dyplomów państwowych), jeżeli realizuje minimum programowe oraz stosuje zasady klasyfikowania i promowania uczniów ustalone przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, umożliwiające uzyskanie świadectw lub dyplomów państwowych. Właściwi ministrowie i jednostki samorządu terytorialnego (gminnego, powiatowego i województwa) mogą zakładać i prowadzić tylko szkoły publiczne. Szkoły podstawowe i gimnazja mogą być tylko publiczne lub niepubliczne o uprawnieniach szkół publicznych. Przez klasę rozumie się zespół uczniów uczących się według programu danego roku nauczania. Przy dużej liczbie uczniów w danej klasie dokonuje się podziału klasy na oddziały klasowe. W szczególnych przypadkach mogą być organizowane klasy łączone, składające się z uczniów różnych klas. Jeżeli w szkole jest organizowane nauczanie w klasach łączonych, dyrektor szkoły, ustalając szkolny plan nauczania, dostosowuje odpowiednio ramowy plan nauczania, z uwzględnieniem możliwości pełnej realizacji przyjętych programów nauczania. Dotyczy to również szkół specjalnych w przypadkach uzasadnionych małą liczbą uczniów lub warunkami leczenia w oddziałach szpitalnych w których dopuszcza się organizację kształcenia w klasach łączonych, złożonych głównie z uczniów jednego typu szkoły. Oddział w szkole jest podstawową jednostką organizacyjną szkoły. W szkole oddział stanowi grupa uczniów pobierających naukę w tej samej klasie. Dodatkowym wyróżnikiem oddziału może być specyficzny skład grupy uczniów (oddział specjalny, integracyjny, ogólnodostępny) lub program nauczania (oddział dwujęzyczny, przysposabiający do pracy). Przez pomieszczenie szkolne rozumie się pomieszczenie przeznaczone do realizacji programu nauczania w szkole. Do pomieszczeń szkolnych zalicza się sale lekcyjne, pracownie szkolne ( komputerowe), sale gimnastyczne, pływalnię (basen) oraz świetlice. W tablicach dotyczących pomieszczeń szkolnych każdą salę lekcyjną, pracownię szkolną, salę gimnastyczną i pływalnię liczono jeden raz, niezależnie od parokrotnego ich wykorzystywania przez kilka szkół. Dotyczy to również wykorzystywanych w szkole komputerów i liczby książek w bibliotekach szkolnych. Przez salę lekcyjną rozumie się pomieszczenie przeznaczone do nauczania wielu przedmio- 12

13 tów, bez specjalnego wyposażenia w urządzenia i pomoce naukowe dla tych przedmiotów. Przez pracownię szkolną rozumie się pomieszczenie przystosowane do nauczania jednego przedmiotu (lub kilku przedmiotów pokrewnych), np. do nauczania fizyki, chemii, biologii, zajęć technicznych, wyposażone w odpowiednie instalacje, urządzenia i pomoce naukowe. Księgozbiór w bibliotekach obejmuje wydawnictwa nieperiodyczne (książki i broszury wydane po 1800 r.) i wydawnictwa periodyczne (gazety i czasopisma). Jednostką obliczeniową księgozbioru jest wolumin, czyli tom (zawartość jednej okładki) zarejestrowany w księdze inwentarzowej. W przypadku periodyków za wolumin uważa się zbiór (zazwyczaj roczny) numerów jednego tytułu gazety lub czasopisma stanowiący jedną pozycję inwentarzową. W statystyce edukacji gromadzona jest informacja o liczbie książek w woluminach (tomach) w bibliotece szkolnej. SZKOŁY PODSTAWOWE Są to szkoły sześcioletnie, w których w ostatnim roku nauki przeprowadza się sprawdzian, uprawniający do dalszego kształcenia w gimnazjum. Struktura organizacyjna tych szkół obejmuje klasy I VI, w których nauka jest obowiązkowa. Obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 7 lat (i nie odroczono mu rozpoczęcia spełniania obowiązku szkolnego) i trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia. Szkoły filialne stanowią element sieci szkolnictwa podstawowego. Podporządkowane są szkołom podstawowym. Filia jest jednostką organizacyjną prowadzącą działalność edukacyjną, podporządkowaną jednostce macierzystej. Filie mogą tworzyć tylko takie jednostki, dla których możliwość taka została przewidziana w ustawie lub przepisach wykonawczych do ustawy o systemie oświaty (np. szkoły podstawowe art. 61 ust. 2 ustawy). W tablicach dla szkół podstawowych w rozbiciu na oddziały i uczniów według klas nie ujęto klas wstępnych (tabl.12, 18, 19) GIMNAZJA Są to szkoły kształcące młodzież w cyklu trzyletnim (w wieku lat). Nauka w gimnazjum jest obowiązkowa. Warunkiem formalnym przyjęcia do gimnazjum jest ukończenie szkoły podstawowej. W ostatnim roku nauki przeprowadza się egzamin zewnętrzny, którego zdanie daje możliwość ubiegania się o przyjęcie do szkoły ponadgimnazjalnej. 13

14 SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE Rozpoczęły działalność w roku szkolnym 2002/2003 w ramach wdrażania II etapu reformy ustroju szkolnego. Należą do nich: dwu trzyletnie zasadnicze szkoły zawodowe, trzyletnie licea ogólnokształcące, trzyletnie licea profilowane i czteroletnie technika (na podbudowie programowej gimnazjum) oraz szkoły policealne (o których informacje prezentowane są w odrębnym dziale). Do szkół tych zalicza się również umownie szkoły artystyczne dające uprawnienia zawodowe (w publikacji prezentowane są oddzielnie). W roku szkolnym 2004/2005 zaczęły funkcjonować nowe typy szkół ponadgimnazjalnych: dwuletnie uzupełniające licea ogólnokształcące i trzyletnie technika uzupełniające (na podbudowie programowej zasadniczej szkoły zawodowej), natomiast w roku szkolnym 2004/2005 trzyletnie specjalne szkoły przysposabiające do pracy. Zasadnicze szkoły zawodowe szkoły dające wykształcenie zasadnicze zawodowe, umożliwiają uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu, a także dalsze kształcenie w uzupełniających liceach ogólnokształcących lub technikach uzupełniających. Do szkoły tej przyjmowani są absolwenci gimnazjum. Nauka trwa od 2 do 3 lat. Licea ogólnokształcące są szkołami, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego. Nauka trwa 3 lata, a w szkołach dwujęzycznych (oddziałach dwujęzycznych) z klasą wstępną 4 lata. Absolwenci liceów ogólnokształcących po ukończeniu klasy programowo najwyższej uzyskują wykształcenie średnie, co daje im możliwość ubiegania się o przyjęcie do szkół policealnych. Po złożeniu egzaminu maturalnego uzyskują prawo do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe. Uzupełniające licea ogólnokształcące są szkołami działającymi od roku szkolnego 2004/2005 na podbudowie programowej ponadgimnazjalnej zasadniczej szkoły zawodowej. Nauka trwa 2 lata. Ukończenie szkoły umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego. Licea profilowane są trzyletnimi szkołami, kształcącymi w profilach kształcenia ogólnozawodowego, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego Technika są szkołami czteroletnimi, których ukończenie umożliwia, po zdaniu egzaminu, uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Kształcenie zawodowe odbywa się w zawodach określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 maja 2004 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego1 (patrz Aneks 1). Absolwenci techników uzyskują wykształcenie średnie, a także mają możliwość uzyskania świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego. Technika uzupełniające są szkołami działającymi od roku szkolnego 2004/2005 na podbudowie programowej ponadgimnazjalnej zasadniczej szkoły zawodowej. Nauka trwa trzy lata, 14

15 a ukończenie tego typu szkoły umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe oraz, po przystąpieniu do egzaminu maturalnego, świadectwa dojrzałości. Szkoły artystyczne dające uprawnienia zawodowe (II stopnia) dzielą się na szkoły kształcące wyłącznie w zakresie artystycznym oraz szkoły artystyczne ogólnokształcące. Do pierwszej grupy szkół zalicza się sześcioletnie szkoły muzyczne II stopnia dające wykształcenie muzyczne, sześcioletnie szkoły sztuki tańca dające podstawy wykształcenia tanecznego oraz czteroletnie szkoły sztuki cyrkowej dające wykształcenie cyrkowe. Do szkół artystycznych ogólnokształcących, umożliwiających uzyskanie średniego wykształcenia zawodowego oraz średniego wykształcenia ogólnego zalicza się: sześcioletnie ogólnokształcące szkoły muzyczne II stopnia, sześcioletnie ogólnokształcące szkoły sztuk pięknych, czteroletnie licea plastyczne oraz dziewięcioletnie ogólnokształcące szkoły baletowe. Absolwenci ogólnokształcących szkół artystycznych mają możliwość przystępowania do egzaminu maturalnego, po zdaniu którego otrzymują świadectwo dojrzałości. Dane dotyczące ogólnokształcących szkół artystycznych podaje się od roku szkolnego 2007/2008, a w przypadku absolwentów od roku szkolnego 2006/2007, z wyłączeniem szkół artystycznych realizujących wyłącznie kształcenie artystyczne. Dane za lata poprzednie podano łącznie ze szkołami kształcącymi wyłącznie w zakresie artystycznych. Specjalne szkoły przysposabiające do pracy są to szkoły trzyletnie działające na podbudowie programowej gimnazjum. Po zakończeniu nauki uczeń otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu szkoły i przysposobieniu do pracy. Jest to typ szkoły, po której ukończeniu nie przewiduje się kontynuowania nauki. SZKOŁY POLICEALNE Są szkołami organizowanymi na podbudowie programowej ponadgimnazjalnej szkoły ogólnokształcącej, umożliwiającymi uzupełnienie wykształcenia ogólnego o kwalifikacje zawodowe na poziomie średnim technicznym lub równorzędnym. Szkoły te przygotowują absolwentów liceów ogólnokształcących oraz liceów profilowanych do pracy zawodowej w zawodach robotniczych lub nierobotniczych. Nauka w szkołach policealnych trwa nie więcej niż 2,5 roku. Absolwenci otrzymują dyplom, który określa kwalifikacje zawodowe na poziomie technika lub robotnika wykwalifikowanego. Do szkół policealnych zaliczono policealne szkoły zawodowe, kolegia pracowników służb społecznych oraz zakłady kształcenia nauczycieli: nauczycielskie kolegia języków obcych oraz kolegia nauczycielskie. Nauczycielskie kolegia języków obcych, w których nauka trwa 3 lata, kształcą kandydatów do zawodu nauczyciela, a ich absolwent uzyskuje kwalifikacje do nauczania języka obcego w szkołach podstawowych i ponadgimnazjalnych. Kolegia nauczycielskie, w których nauka trwa 3 lata, mają na celu teoretyczne i praktyczne 15

16 przygotowanie słuchaczy do wykonywania zadań nauczycieli przedszkoli, szkół podstawowych oraz innych placówek oświatowo-wychowawczych i opiekuńczo-wychowawczych. Kolegia organizowane są jako placówki prowadzone przez samorządy województw, organizacje społeczne, osoby fizyczne, itp. lub w ramach organizacyjnych szkoły wyższej. KSZTAŁCENIE SPECJALNE Organizowane jest dla dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, niepełnosprawnej i może być realizowane w systemie szkolnym lub w formie indywidualnej. Kształcenie specjalne (na poziomie szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej) odbywa się w funkcjonujących samodzielnie szkołach specjalnych lub w szkołach ogólnodostępnych, w których tworzone są oddziały: specjalne, integracyjne, ogólnodostępne lub klasy terapeutyczne i wyrównawcze oraz w specjalnych ośrodkach szkolnowychowawczych, innych placówkach oświatowo-wychowawczych lub zakładach opieki zdrowotnej (włącznie z zakładami lecznictwa uzdrowiskowego). Dane o szkołach specjalnych podano w tablicach w działach odpowiadających właściwym poziomom kształcenia. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi realizują naukę w jednej z przewidzianych form organizacyjnych kształcenia, na podstawie orzeczenia publicznej poradni psychologiczno pedagogicznej (innej publicznej poradni specjalistycznej) o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży. Oprócz tego, prowadzone jest nauczanie dzieci w formie indywidualnej. Uwaga. Uczniowie ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, posiadający orzeczeniao potrzebie kształcenia specjalnego nie muszą być niepełnosprawni w rozumieniu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, podobnie jak uczniowie niepełnosprawni nie muszą mieć orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Szkoły podstawowe i gimnazja specjalne organizowane są dla dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, niepełnosprawnych. W ogólnodostępnych szkołach podstawowych i gimnazjach dla dzieci i młodzieży organizowane są oddziały specjalne przeznaczone dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Szkoły podstawowe i gimnazja specjalne mogą być organizowane także w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, domach pomocy społecznej, przy placówkach interwencyjnych, placówkach wsparcia dziennego lub zakładach opieki zdrowotnej (włącznie z zakładami lecznictwa uzdrowiskowego). Szkoły podstawowe i gimnazja dla dzieci i młodzieży przy placówkach interwencyjnych są przeznaczone dla dzieci i młodzieży w wieku od 7 do 18 lat pozbawionych opieki rodzi- 16

17 cielskiej. Zapewniają doraźną i okresową opiekę oraz naukę dzieciom opuszczonym i osieroconym bądź wymagającym odizolowania od dotychczasowego środowiska. Specjalne szkoły przysposabiające do pracy są szkołami, do których uczęszczać mogą absolwenci gimnazjów, działającymi od roku szkolnego 2004/2005. Przeznaczone są dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi. Ukończenie tego typu szkoły umożliwia uzyskanie świadectwa potwierdzającego przysposobienie do pracy. Licea ogólnokształcące ( uzupełniające) specjalne są szkołami ogólnokształcącymi, organizowanymi dla młodzieży wymagającej stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Licea ogólnokształcące specjalne realizują obowiązujące dla liceum plany i programy nauczania, a ponadto cele rewalidacyjne, rehabilitacyjne i resocjalizacyjne. Szkoły zawodowe i ogólnozawodowe specjalne dostosowane są programowo i organizacyjnie do potrzeb i możliwości psychofizycznych młodzieży niepełnosprawnej. Ich zadaniem jest przygotowanie młodzieży do pracy w określonych zawodach. Ponadgimnazjalne szkoły zawodowe i ogólnozawodowe specjalne mogą być organizowane bądź jako samodzielne placówki, bądź jako integralna część innej placówki oświatowo-wychowawczej. Mogą one być również organizowane w zakładach opieki zdrowotnej. Nauka trwa, w zależności od typu szkoły, od 2 do 5 lat. WYCHOWANIE PRZEDSZKOLNE Placówki wychowania przedszkolnego są to placówki przeznaczone dla dzieci w wieku od lat 3 do rozpoczęcia przez nie nauki w szkole podstawowej, zapewniające dzieciom opiekę oraz mające na celu przygotowanie ich do nauki w szkole. Do placówek wychowania przedszkolnego zaliczono przedszkola oraz oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych. Z dniem 1 września 2004 r. wprowadzono obowiązek odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego przez dzieci w wieku 6 lat w przedszkolu albo w oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej. Obowiązek ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat. Przedszkola specjalne organizowane są dla dzieci z wadami: wzroku, słuchu, z niepełnosprawnością ruchową, przewlekle chorych, z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym i znacznym, z niepełnosprawnością sprzężoną i z zaburzeniami zachowania. Przedszkole specjalne może być placówką samodzielną bądź organizacyjnie związaną ze szkołą podstawową specjalną, specjalnym ośrodkiem szkolno-wychowawczym lub zakładem opieki zdrowotnej. Do dzieci korzystających z posiłków zalicza się dzieci spożywające pełne śniadanie, obiad bądź podwieczorek, natomiast nie zalicza się dzieci korzystających tylko ze szklanki mleka lub innego napoju oraz spożywających kanapki przygotowane w domu itp. 17

18 Za miarę miejsca w przedszkolu dla jednego dziecka przyjęto powierzchnię 2,4 m 2. W celu ustalenia liczby miejsc w przedszkolu sumuje się powierzchnię (w metrach kwadratowych) sal: zajęć, zabaw, sypialni ( również wynajmowanych) i otrzymaną sumę dzieli przez 2,4. W obliczeniach nie uwzględnia się powierzchni pomieszczeń czasowo adaptowanych. OPIEKA NAD DZIEĆMI I MŁODZIEŻĄ Zadaniem wychowania pozaszkolnego jest stwarzanie młodzieży warunków sprzyjających rozwijaniu zainteresowań i uzdolnień oraz rekreacji i wypoczynku w czasie wolnym od zajęć szkolnych. Do placówek wychowania pozaszkolnego zaliczono: pałace młodzieży, młodzieżowe domy kultury, ogniska pracy pozaszkolnej, ogrody jordanowskie, międzyszkolne ośrodki sportowe i inne placówki o charakterze specjalistycznym, jak np. stacje młodego technika, planetaria itp. Internaty są to placówki opiekuńczo-wychowawcze przeznaczone dla młodzieży uczęszczającej do szkół ogólnokształcących i zawodowych poza stałym miejscem zamieszkania. Zadaniem internatu jest zapewnienie uczniom zakwaterowania, całodziennego wyżywienia, warunków do nauki i wypoczynku oraz stałej opieki wychowawczej. Dla uczniów, którzy uczęszczają do szkół poza miejscem stałego zamieszkania, wynajmowane są również mieszkania prywatne, tzw. stancje. Międzyszkolne placówki pełniące funkcje internatów zwane są bursami. Dowożenie dzieci do szkół. Zgodnie z ustawą o systemie oświaty, sieć publicznych przedszkoli i oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz sieci szkół podstawowych i gimnazjów powinny być ustalone tak, aby wszystkie dzieci sześcioletnie zamieszkałe na obszarze gminy miały możliwość spełniania obowiązku odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego, a uczniowie możliwość spełnienia obowiązku szkolnego. Jeśli droga dziecka z domu do najbliższego publicznego przedszkola lub oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, szkoły podstawowej i gimnazjum przekracza: 1) 3 km w przypadku dzieci sześcioletnich i uczniów klas I IV szkół podstawowych, 2) 4 km w przypadku uczniów klas V i VI szkół podstawowych oraz uczniów gimnazjów, to obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dziecka lub zwrot kosztów przejazdu dziecka (i opiekuna w przypadku dzieci sześcioletnich) środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice. Gmina ma również obowiązek zapewnić niepełnosprawnym dzieciom sześcioletnim bezpłatny transport i opiekę w czasie przewozu do najbliższego przedszkola, oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej, szkoły podstawowej, gimnazjum lub ośrodka umożliwiającego realizację obowiązku odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki przez udział w zajęciach rewalidacyjnowychowawczych albo zwrócić koszty przejazdu ucznia i opiekuna środkami komunikacji publicznej, jeżeli dowożenie zapewniają rodzice. 18

19 Uczniowie i absolwenci szkół zawodowych sklasyfikowani zostali według grup kierunków kształcenia zgodnie z Międzynarodową Standardową Klasyfikacją Edukacji ISCED 1997 (International Standard Classification of Education). W publikacji przyjęto podział szkół na szkoły dla dzieci i młodzieży (łącznie ze specjalnymi) oraz szkoły dla dorosłych, w których stosuje się odrębną organizację kształcenia. Do szkół dla dorosłych przyjmowane są osoby w wieku 18 lat i więcej (a także kończące 18 lat w roku kalendarzowym, w którym przyjmowane są do szkoły). SZKOLNICTWO WYŻSZE Przez szkoły wyższe rozumie się szkoły działające w oparciu o ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym z dnia 27 lipca 2005 (Dz.U. Dz 2005 r. Nr 164, poz z późniejszymi zmianami). Przez wyższe szkoły zawodowe rozumie się te uczelnie zawodowe, które były tworzone do 2005 r. na mocy ustawy z dnia 26 czerwca 1997 r. o wyższych szkołach zawodowych (Dz.U. Nr 96, poz. 590, z późniejszymi zmianami) oraz państwowe wyższe szkoły zawodowe tworzone od roku akademickiego 2005/2006 na podstawie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym z dnia 27 lipca 2005 r. Przez studia wyższe rozumie się studia prowadzone przez uczelnię posiadającą uprawnienia do ich prowadzenia, kończące się uzyskaniem odpowiedniego tytułu zawodowego. Przez jednolite studia magisterskie rozumie się studia magisterskie umożliwiające uzyskanie gruntownej i specjalistycznej wiedzy w określonym zakresie kształcenia, jak również przygotowujące do twórczej pracy w określonym zawodzie, kończące się uzyskaniem tytułu magistra lub równorzędnego. Przez studia zawodowe (studia pierwszego stopnia) rozumie się studia licencjackie albo inżynierskie umożliwiające uzyskanie podstawowej wiedzy i umiejętności w określonym zakresie, mogące przygotować do pracy w określonym zawodzie, kończące się uzyskaniem tytułu licencjata albo inżyniera. Przez studia uzupełniające magisterskie (studia drugiego stopnia) rozumie się studia magisterskie umożliwiające uzyskanie tytułu magistra lub równorzędnego. Na studia te mogą uczęszczać osoby, które posiadają już tytuł licencjata, inżyniera lub równorzędny, a także tytuł magistra. Studia podyplomowe są inną niż studia wyższe i studia doktoranckie formą kształcenia przeznaczoną dla osób legitymujących się dyplomem ukończenia studiów wyższych. Studia doktoranckie są to studia przygotowujące do uzyskania stopnia naukowego doktora. Przez studentów szkół wyższych rozumie się osoby zarejestrowane na studiach wyższych łącznie ze studentami po ostatnim roku studiów bez egzaminu dyplomowego oraz korzystającymi 19

20 z urlopów dziekańskich. Ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym przekształciła studia prowadzone w systemie dziennym w studia stacjonarne, a studia wieczorowe, zaoczne i eksternistyczne w studia niestacjonarne. Słuchacze studiów podyplomowych i doktoranckich tworzą odrębne zbiorowości. Dane o studentach pierwszego roku studiów dotyczą studentów studiów jednolitych magisterskich oraz studiów zawodowych (pierwszego stopnia): inżynierskich i licencjackich, z wyodrębnieniem poszczególnych grup studentów. Absolwenci szkół wyższych to osoby, które uzyskały dyplomy stwierdzające ukończenie studiów wyższych. Absolwenci wykazani są według stanu z poprzedniego roku akademickiego 2006/2007. Absolwenci studiów magisterskich (jednolitych, uzupełniających) uzyskują tytuły magistra (w zależności od kierunku studiów): magistra ekonomii, magistra filologii, itd., lekarza medycyny, lekarza stomatologa, lekarza weterynarii. Absolwenci wyższych studiów zawodowych uzyskują (w zależności od kierunku studiów): tytuł zawodowy inżyniera lub licencjata. W prezentacji studentów i absolwentów według grup i podgrup kierunków studiów zastosowano Międzynarodową Standardową Klasyfikację Edukacji (ISCED 97). Do populacji cudzoziemców polskiego pochodzenia zalicza się osoby, które bez względu na kraj urodzenia i znajomość języka polskiego, deklarują polskie pochodzenie oraz przejawiają zainteresowanie polską kulturą i krajem swego pochodzenia. Przez tytuł zawodowy rozumie się tytuł licencjata, inżyniera, magistra lub tytuł równorzędny. Do stopni naukowych zalicza się stopnie doktora i doktora habilitowanego określonej dziedziny nauki lub dziedziny sztuki w zakresie danej dyscypliny naukowej bądź artystycznej. Stopnie naukowe nadawane są w jednostkach organizacyjnych, które posiadają uprawnienia do ich nadawania. Prezentowane w publikacji dane o nadanych stopniach naukowych pochodzą z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Tytułem naukowym jest tytuł profesora określonej dziedziny nauki albo określonej dziedziny sztuki nadawany przez Prezydenta RP. Nauczycielami akademickimi w szkole wyższej są: pracownicy zatrudnieni na stanowiskach: profesora zwyczajnego, profesora nadzwyczajnego, profesora wizytującego, docenta, adiunkta, asystenta, wykładowcy, starszego wykładowcy, lektora, instruktora, a do roku 1990 i ponownie od roku 2006 na stanowiskach dyplomowanych bibliotekarzy i dyplomowanych pracowników dokumentacji naukowej. W publikacji wykazano pełnozatrudnionych i niepełnozatrudnionych nauczycieli akademickich w przeliczeniu na pełne etaty. Nauczyciele zatrudnieni w więcej niż jednej szkole wykazani zostali w każdym miejscu pracy. Stypendium doktoranckie może być przyznane uczestnikowi stacjonarnych studiów doktoranckich, pod warunkiem, że nie będzie on podejmował w okresie otrzymywania stypendium pracy zarobkowej w pełnym wymiarze czasu pracy. 20