URZĄD STATYSTYCZNY W OPOLU. OS\VlATA I WYCHOWANIE W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM W KOKU SZKOLNYM. SAHHtf SAM I NARODOWY SP IS PO W SZECH NY /

Transkrypt

1 URZĄD STATYSTYCZNY W OPOLU OS\VlATA I WYCHOWANIE W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM W KOKU SZKOLNYM SAHHtf SAM I /\ NARODOWY SP IS PO W SZECH NY /

2 OBJAŚNIENIA ZNAKÓW UMOW NYCH Zero: (-) - zjawisko nie wystąpiło. Zero: (0,0)- zjawisko istniało w wielkości mniejszej od 0,5. Znak x - wypełnienie pozycji jest niemożliwe lub niecelowe. Znak A - oznacza, że nazwy zostały skrócone w stosunku do obowiązującej klasyfikacji. W tym - oznacza, że nie podaje się wszystkich składników sumy. W AŻNIEJSZE SKRÓTY tys. = tysiąc r. = rok cd. = ciąg dalszy dok. = dokończenie tabl. = tablica Przy publikowaniu danych US - prosimy o podanie źródła

3 URZĄD STATYSTYCZNY W OPOLU OŚWIATA I WYCHOWANIE W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM W KOKU SZKOLNYM y \

4 Opracowanie publikacji: pod kierownictwem: pracownicy Wydziału Analiz oraz Wydziału Statystyki Społecznej US w Opolu Danuty Boczar Redakcja merytoryczna: Jacek Dawidziak Maria Mołodowicz Redakcja komputerowa i opracowanie wykresów: Jolanta Bardoń, Dorota Walasz Druk: Urząd Statystyczny we Wrocławiu Wydział Poligrafii w Legnicy Nakład 100 egz. Form at A4

5 PRZEDMOWA Niniejsza publikacja zawiera dane charakteryzujące system oświaty i wychowania w województwie opolskim w latach szkolnych 1999/2000 i 2000/2001. Treść publikacji składa się z trzech części, tj.: uwag metodycznych, uwag analitycznych, części tabelarycznej. W części pierwszej zamieszczono objaśnienia definicji i pojęć stosowanych w oświacie i wychowaniu. W uwagach analitycznych omówiono wszystkie formy kształcenia, tj. szkolnictwo podstawowe, gimnazjalne, średnie ogólnokształcące, techniczne i zawodowe, z uwzględnieniem różnych typów szkół i w podziale na szkolnictwo dla dzieci i młodzieży oraz dla dorosłych, szkolnictwo policealne, wyższe oraz wychowanie przedszkolne, którym objęte są dzieci w wieku 3-6 lat. Ponadto w uwagach analitycznych zaprezentowano w formie schematu nową organizację systemu kształcenia wprowadzoną reformą ustroju szkolnego, której zasady reguluje ustawa z dnia r. Mam nadzieję, że niniejsze opracowanie będzie użyteczne i wzbudzi zainteresowanie instytucji i osób zajmujących się problematyką oświaty i wychowania. ) w Opolu dr Kazimierz Teleguj Opole, czerwiec 2001 r.

6 SPIS TREŚCI Str. Uwagi metodyczne U w agi analityczne SPIS TABLIC Tabl. Str. Dane zbiorcze Edukacja według szczebli kształcenia... Szkolnictwo według organów prowadzących szkoły... Współczynnik skolaryzacji... Absolwenci szkół podstawowych przyjęci do szkół średnich dla młodzieży... Uczący się języków obcych w szkolnictwie dla dzieci i młodzieży oraz policealnym... Szkolnictwo dla niepełnosprawnych... Szkolnictwo dla dzieci i młodzieży Szkolnictwo podstawowe i średnie dla dzieci i młodzieży... Wybrane wskaźniki charakteryzujące szkolnictwo dla dzieci i młodzieży... Szkoły podstawowe dla dzieci i młodzieży według powiatów i gmin w roku szkolnym 2000/ Szkolnictwo gimnazjalne dla dzieci i młodzieży według powiatów i gmin w roku szkolnym 2000/ Uczniowie liceów ogólnokształcących dla młodzieży według klas i profili kształcenia Licea ogólnokształcące dla młodzieży według powiatów i gmin w roku szkolnym 2000/ Wybrane wskaźniki w zakresie liceów ogólnokształcących dla młodzieży według powiatów w roku szkolnym 2000/ Szkolnictwo średnie techniczne i zawodowe dla młodzieży według typów szkół... Uczniowie i absolwenci w szkolnictwie średnim technicznym i zawodowym dla młodzieży według grup kierunków szkolenia... Szkoły średnie techniczne i zawodowe dla młodzieży według powiatów i gmin w roku szkolnym 2000/ Szkolnictwo policealne Szkolnictwo policealne według typów szkół... Uczniowie i absolwenci w szkolnictwie policealnym według grup kierunków szkolenia Szkolnictwo policealne według powiatów w roku szkolnym 2000/ Szkolnictwo wyższe Studenci i absolwenci szkół wyższych... Nauczyciele akademiccy w szkołach wyższych... Studenci według szkół i grup kierunków studiów... Absolwenci szkół wyższych według szkół i grup kierunków studiów... Szkolnictwo dla dorosłych Uczniowie i absolwenci w szkolnictwie podstawowym i gimnazjalnym dla dorosłych Uczniowie i absolwenci liceów ogólnokształcących dla dorosłych... Szkolnictwo średnie techniczne i zawodowe dla dorosłych według typów szkół... Wychowanie przedszkolne Wychowanie przedszkolne... Wychowanie przedszkolne według powiatów

7 UWAGI METODYCZNE 1. Informacje zawarte w niniejszej publikacji, prezentowane są według stanu organizacyjnego ustroju szkolnego regulowanego przez przepisy ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. Nr 67 z 1996 r., poz. 329 z późniejszymi zmianami) oraz zasad wdrażania nowego systemu edukacji, które reguluje ustawa z dnia 8 stycznia 1999 roku - Przepisy wprowadzające reformę ustroju szkolnego (Dz. U. Nr 12, poz. 96). Prezentowane w publikacji dane dotyczą: - wychowania przedszkolnego, - szkolnictwa dla dzieci i młodzieży (podstawowego, gimnazjalnego, średniego ogólnokształcącego oraz średniego technicznego i zawodowego), - szkolnictwa policealnego, - szkolnictwa wyższego, - szkolnictwa dla dorosłych (podstawowego, gimnazjalnego i średniego). 2. Dane obejmują szkoły i placówki prowadzone przez organy administracji rządowej, jednostki samorządu terytorialnego (gminy oraz od 1999 r. również powiaty i województwo) oraz inne osoby prawne i fizyczne. 3. Szkoły (z wyjątkiem szkół wyższych) i placówki mogą być publiczne, niepubliczne o uprawnieniach szkoły publicznej i niepubliczne. Szkoła publiczna jest jednostką edukacyjną, powołaną na podstawie aktu założycielskiego przez organy administracji rządowej lub samorząd terytorialny (gminny, powiatowy, wojewódzki). Zapewnia ona bezpłatne nauczanie i realizuje ustalone przez Ministra Edukacji Narodowej programy nauczania, zasady oceniania i klasyfikacji uczniów. Szkoła niepubliczna jest jednostką edukacyjną prowadzoną przez osoby prawne i fizyczne na podstawie zgłoszenia o wpis do ewidencji placówek i szkół niepublicznych, dokonanego w wydziale oświaty starostwa powiatu. Może ona uzyskać uprawnienia szkoły publicznej, jeżeli realizuje minimum programowe oraz stosuje zasady klasyfikowania i promowania uczniów ustalone przez Ministra Edukacji Narodowej, umożliwiające uzyskanie świadectw lub dyplomów państwowych. Jednostki administracji rządowej i samorządu terytorialnego (gminy, powiaty i województwo) mogą prowadzić tylko szkoły publiczne. Szkoły w szkolnictwie podstawowym i gimnazjalnym prowadzone mogą być wyłącznie jako publiczne lub niepubliczne o uprawnieniach szkoły publicznej. Szkolnictwo wyższe obejmuje szkoły państwowe i niepaństwowe. Uczelnie niepaństwowe tworzone są na podstawie zezwolenia Ministra Edukacji Narodowej. 4. Szkolnictwo dla dzieci i młodzieży obejmuje: szkolnictwo podstawowe do którego zalicza się kształcenie realizowane w: szkołach podstawowych, łącznie ze specjalnymi,

8 szkołach sportowych, szkołach filialnych; Dzieci w wieku 6 lat mają prawo do rocznego przygotowania w oddziałach przedszkolnych przy szkołach podstawowych i przedszkolach (łącznie ze specjalnymi); szkolnictwo gimnazjalne do którego zalicza się kształcenie realizowane w: gimnazjach, łącznie ze specjalnymi, szkołach sportowych, szkołach przysposabiających do pracy; szkolnictwo średnie ogólnokształcące, do którego zalicza się kształcenie w liceach ogólnokształcących; szkolnictwo średnie techniczne i zawodowe, do którego zalicza się kształcenie realizowane w: zasadniczych szkołach zawodowych, łącznie ze specjalnymi, szkołach średnich technicznych i zawodowych: licea i technika, licea zawodowe, licea techniczne, szkoły artystyczne II stopnia. 5. Szkolnictwo policealne obejmuje kształcenie realizowane w formie dziennej, stacjonarnej lub zaocznej w szkołach policealnych: policealne szkoły zawodowe (1-, 2- lub 3 letnie), nauczycielskie kolegia języków obcych. 6. Szkolnictwo specjalne organizowane jest dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej, ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. W szkolnictwie podstawowym i gimnazjalnym - szkoła specjalna może funkcjonować samodzielnie lub stanowić integralną część innej szkoły, w której organizowane są oddziały specjalne dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej jak również klasy: integracyjne, terapeutyczne, wyrównawcze, ogólnodostępne; bądź dzieci i młodzież mogą uczyć się w formie indywidualnej. W szkolnictwie średnim technicznym i zawodowym oraz policealnym - szkoły specjalne dostosowane są programowo i organizacyjnie do potrzeb i możliwości osób niepełnosprawnych. Zadaniem tych szkół jest przygotowanie osób niepełnosprawnych do pracy kwalifikowanej. Szkoły specjalne mogą funkcjonować samodzielnie lub jako integralna część innej placówki oświatowo-wychowawczej lub w zakładzie służby zdrowia. 7. Szkolnictwo dla dorosłych realizowane w formie stacjonarnej i zaocznej obejmuje: szkolnictwo podstawowe realizowane w szkołach podstawowych dla dorosłych oraz w podstawowym studium zawodowym; szkolnictwo gimnazjalne realizowane w gimnazjach dla dorosłych oraz podstawowym studium zawodowym; szkolnictwo średnie: ogólnokształcące realizowane w liceach ogólnokształcących dla dorosłych, techniczne i zawodowe realizowane w zasadniczych szkołach zawodowych dla dorosłych, szkołach średnich technicznych i zawodowych dla dorosłych: licea i technika, licea zawodowe oraz średnie studium zawodowe.

9 8. Dane w tablicach z wyjątkiem liczb dotyczących absolwentów, podane są według stanu na początku roku szkolnego. Dane o absolwentach dotyczą roku szkolnego 1998/1999, 1999/2000; w roku szkolnym 2000/2001 dane dotyczące szkół podstawowych obejmują absolwentów klasy VIII oraz klasy VI. Absolwenci są to osoby, które ukończyły klasę programowo najwyższą w danym typie szkoły i otrzymały świadectwo ukończenia tej szkoły. Informacje z zakresu szkolnictwa wyższego podano według stanu w dniu 31 XII. Studentów i absolwentów podano bez obcokrajowców. Dane o absolwentach szkół wyższych dotyczą liczby wydanych dyplomów ukończenia studiów wyższych zawodowych i magisterskich (jednolitych i uzupełniających); dane te dotyczą roku kalendarzowego. 9. Współczynniki skolaryzacji są miarą powszechności nauczania. Współczynnik skolaryzacji brutto ( W sb) jest to - wyrażony procentowo - stosunek wszystkich osób uczących się na danym poziomie do całej populacji osób będących w wieku nominalnie przypisanym temu poziomowi. Współczynnik skolaryzacji netto (Wsn) - to stosunek procentowy uczniów w nominalnym wieku danego poziomu kształcenia do liczby ludności, zdefiniowanej jak przy współczynniku skolaryzacji brutto. Obliczamy je w następujący sposób: =T^100 A %r«=&_l()0 A gdzie: Up - ogólna liczba uczniów danego poziomu kształcenia p, Li - liczba ludności w /-tym przedziale wieku nominalnie przypisanym danemu poziomowi i kształcenia p (według stanu w dniu 31 XII), Upi - liczba uczniów danego poziomu kształcenia p w z-tym przedziale wieku. 10. Dane o nauczycielach dotyczą wyłącznie nauczycieli (łącznie z nauczycielami religii) zatrudnionych w pełnym wymiarze godzin przy realizacji obowiązujących zadań dydaktycznych, tj. bez wychowawców świetlic, bibliotekarzy, prowadzących wyłącznie zajęcia pozalekcyjne itp. 11. Placówki wychowania przedszkolnego są to placówki przeznaczone dla dzieci w wieku od lat 3 do rozpoczęcia przez nie nauki w szkole podstawowej, zapewniające dzieciom opiekę oraz mające na celu przygotowanie ich do nauki w szkole. Do placówek wychowania przedszkolnego zaliczono: przedszkola, oddziały przedszkolne przy szkołach podstawowych.

10 UW AGI ANALITYCZNE System oświaty i wychowania przechodzi szereg zmian związanych przede wszystkim z wdrażaniem reformy ustroju szkolnego. Ustawa o reformie wprowadziła z dniem 1 września 1999 roku tworzenie i funkcjonowanie sześcioletnich szkół podstawowych i trzyletnich gimnazjów, w których nauka jest obowiązkowa. Równocześnie w szkołach podstawowych w roku szkolnym 1999/2000 kształcił się ostatni rocznik uczniów realizujących program klasy ósmej. Nową organizację systemu kształcenia prezentuje poniższy schemat. Studia doktoranckie Jednolite studia magisterskie Uzupełniające studia magisterskie Studia I stopnia licencjat Szkoły wyższe zawodowe licencjat Kolegia Szkoły policealne Liceum uzupełniające (obejmuje II klasy i egzamin maturalny) Liceum profilowane (obejmuje III klasy i kończy się egzaminem maturalnym) Szkoła zawodowa (obejmuje II klasy) Gimnazjum (obejmuje III klasy i kończy się egzaminem) Szkoła podstawowa (obejmuje VI klas, kończy się sprawdzianem wiadomości) Przedszkola (obowiązkowe dla dzieci 6-letnich) W województwie opolskim na początku roku szkolnego 2000/2001 dzieci i młodzież (łącznie ze szkolnictwem specjalnym) uczęszczała do 502 szkół podstawowych, 152 szkół gimnazjalnych, 53 liceów ogólnokształcących, 271 szkół technicznych i zawodowych ( do 65 zasadniczych szkół zawodowych), 71 szkół policealnych oraz 3 szkół wyższych. W porównaniu z rokiem szkolnym 1998/1999 w analizowanej grupie szkół najbardziej zmalała ilość szkół podstawowych o 21,2 %, tj. o 135 placówek szkolnych; Najwięcej przybyło natomiast (poza gimnazjami) szkół technicznych i zawodowych o 8,8 %, tj. o 22 placówki szkolne.

11 Szkolnictwo dla dorosłych w bieżącym roku szkolnym posiadało do dyspozycji uczących się 6 szkół gimnazjalnych, 23 licea ogólnokształcące, 70 szkół technicznych i zawodowych ( 7 zasadniczych zawodowych). W grupie wyżej wymienionych szkół 93,9 % to szkoły średnie. Wśród nich większość tj. 75,3 % to szkoły techniczne i zawodowe. W porównaniu z rokiem szkolnym 1998/99 liczba szkół średnich (dla dorosłych) wzrosła o 25,7 %, tj. o 19 placówek szkolnych. W roku szkolnym 2000/2001 zadania dydaktyczne realizuje (na wszystkich szczeblach nauczania łącznie ze szkolnictwem dla dorosłych) 12,9 tys. nauczycieli pełnozatrudnionych. Wśród nich 48,5 % uczy w szkolnictwie podstawowym, 16,0 % w gimnazjach, 26,4 % w szkolnictwie średnim a 9,1 % w szkolnictwie wyższym. W porównaniu z rokiem szkolnym 1998/99 największa redukcja nauczycieli wystąpiła w szkolnictwie podstawowym, tj. o 31,2 %. Większość nauczycieli szkół podstawowych przesunięta została w wyniku reformy edukacji do szkolnictwa gimnazjalnego. W pozostałych typach szkół (z wyjątkiem gimnazjów) liczba nauczycieli utrzymywała się na tym samym poziomie z niewielkimi tendencjami do wzrostu. Na początku września 2000 r. naukę rozpoczęło 185,0 tys. uczniów, a od października 31.8 tys. studentów. Wśród uczących się 46,1 % to uczniowie szkół podstawowych, 17,1 % gimnazjów, 11,5 % liceów ogólnokształcących, 22,9 % szkół technicznych i zawodowych ( 39.9 % to osoby uczące się w zasadniczych szkołach zawodowych), a 2,4 % to młodzież podejmująca naukę w szkołach policealnych. W porównaniu z rokiem szkolnym 1998/99 liczba uczniów szkół podstawowych zmalała o 32,3 % ze 126,1 tys. do 85,3 tys. uczniów (m. in. z powodu powstania szkół gimnazjalnych). Natomiast w szkolnictwie średnim wzrosła tylko w liceach ogólnokształcących, tj. o 2,8 tys. uczniów (o 14,9 %), w technicznych i zawodowych zmalała o 1,5 % z 43,1 tys. do 42,4 tys. uczniów. Duży spadek liczby uczniów okresie wystąpił także w szkołach policealnych (o 22,1 % z 5,8 tys. do 4,5 tys. uczniów), co może świadczyć o malejącym zainteresowaniu tą formą edukacji. W tym samym czasie wzrosła liczba studentów z 24,1 tys. do 31,8 tys. tj. o 7719 osób. W szkolnictwie dla dorosłych w bieżącym roku szkolnym podjęło naukę 9,8 tys. osób. Większość z nich (6469) kształciła się w szkołach technicznych i zawodowych, 643 w zasadniczych zawodowych. Najmniejszy odsetek uczących się w szkolnictwie dla dorosłych stanowili uczniowie gimnazjów - 3,9 %. W porównaniu z rokiem szkolnym 1998/99 podobnie jak w szkolnictwie dla dzieci i młodzieży wzrosła liczba uczniów szkół ogólnokształcących a zmalała szkół technicznych i zawodowych odpowiednio: o 45,9 % i 2,6 %. Łącznie w szkołach średnich dla dorosłych liczba uczniów wzrosła o 8,6 %, tj. o 742 osoby. Na koniec roku szkolnego 1999/2000 na Opolszczyźnie było 54,4 tys. absolwentów szkół wszystkich szczebli ( 5,9 tys. studentów) oraz 2,6 tys. absolwentów szkół dla dorosłych. Absolwenci szkół podstawowych stanowili 58,4 % (wśród nich 52,1% to absolwenci klas VIII,

12 a 47,9 % klas VI), 27,1 % szkół średnich ( 7,5 % liceów ogólnokształcących, a 19,6 % szkół technicznych i zawodowych), 3,7 % szkół policealnych i 10,8 % szkół wyższych. W szkolnictwie dla dorosłych, szkołę podstawową ukończyło 217 osób a szkołę średnią 2,4 tys. osób ( 1031 to absolwenci liceów ogólnokształcących i 1392 absolwentów szkół technicznych i zawodowych). W porównaniu z poprzednim okresem szkolnym w szkolnictwie dla dzieci i młodzieży wystąpił spadek liczby absolwentów w szkołach podstawowych - dane dotyczą absolwentów VIII klasy (o 5,7 %), szkół policealnych (o 10,2 %) i zasadniczych zawodowych (o 5,3 %). Wzrosła natomiast liczba absolwentów w liceach ogólnokształcących (o 1,6 %), szkołach technicznych i zawodowych - bez zasadniczych zawodowych (o 14,9 %) oraz w szkołach wyższych (o 86,4 %). W szkolnictwie dla dorosłych spadek liczby absolwentów odnotowano w szkołach technicznych i zawodowych - bez szkół zasadniczych zawodowych (o 24,7 %, tj. o 389 absolwentów) oraz podstawowych (o 15,6 %, tj. o 40 absolwentów), wzrost w liceach ogólnokształcących (o 65,2 %, tj. o 407 absolwentów) i szkołach zasadniczych zawodowych (o 60,6 %, tj. o 77 absolwentów). EDUKACJA WEDŁUG SZCZEBLI KSZTAŁCENIA W ROKU SZKOLNYM 2000/2001 Stan na początku roku szkolnego SZKOŁY UCZNIOWIE I STUDENCI ABSOLWENCI Szkoły: [ I podstawowe i gimnazjalne 1¾ ¾ zasadnicze zawodowe a Z poprzedniego roku szkolnego. średnie ogólnokształcące i zawodowe policealne wyższe Na Opolszczyźnie szkoły prowadzone są przez jednostki administracji centralnej (rządowej), jednostki samorządu teiytorialnego (samorząd gminny, powiatowy, wojewódzki), organizacje społeczne i stowarzyszenia oraz osoby fizyczne i prawne. W bieżącym roku szkolnym - 88,7 % szkół (1021) podlegało jednostkom samorządu terytorialnego, z tego 48,5 % to szkoły podstawowe, 14,4 % gimnazja, 4,4 % licea ogólnokształcące, 25,4 % szkoły średnie techniczne i zawodowe, 1,8 % to szkoły policealne i 5,5 % to szkoły dla dorosłych. Jednostki administracji centralnej prowadziły 1,0 % szkół, organizacje społeczne i stowarzyszenia - 5,3 % szkół, osoby fizyczne i prawne - 5,0 % szkół. W grupie szkół niepublicznych prowadzonych przez osoby fizyczne i prawne największy odsetek (57,9 %) stanowiły szkoły policealne.

13 Poziom powszechności nauczania wyrazić można za pomocą współczynnika skolaryzacji brutto oraz współczynnika skolaryzacji netto. W roku szkolnym 2000/2001 w szkolnictwie podstawowym - dla dzieci i młodzieży (łącznie z uczniami gimnazjów) współczynnik brutto wyniósł 95,3 % a netto 93,7 % - w grupie wiekowej 7-14 lat i w porównaniu z rokiem szkolnym 1999/2000 wzrósł odpowiednio: o 1,3 pkt i o 1,4 pkt. W szkolnictwie średnim (w grupie wiekowej lat) wzrost współczynnika brutto wystąpił tylko w grupie szkół ogólnokształcących z 26,1 % do 27,8 % a netto z 25,7 % do 27,4 %. W szkołach technicznych i zawodowych ( w szkołach zasadniczych zawodowych) współczynnik brutto zmalał o 1,1 pkt a netto o 1,0 pkt. W szkolnictwie policealnym i wyższym (bez studentów studiów eksternistycznych oraz cudzoziemców) powszechność nauczania (w grupie wiekowej (19-24 lat) wyrażona za pomocą współczynników kształtowała się odpowiednio: brutto - 4,3 % i 30,5 % (w roku poprzednim na poziomie 4,6 % i 27,4 %) a netto 3,6 % i 22,2 % (w roku poprzednim na poziomie 4,0 % i 20,0 %). WSPÓŁCZYNNIK SKOLARYZACJI NETTO W ROKU SZKOLNYM 2000/2001 % Szkolnictwo podstawowe i gimnazjalne Licea ogólnokształcące Szkoły średnie techniczne i zawodowe Szkolnictwo policealne Szkoły wyższe Szkolnictwo dla dorosłych W szkolnictwie dla dorosłych analizowane zagadnienie dla współczynnika brutto (w grupie wiekowej lat) zawiera się w przedziale od 0,4 % w szkolnictwie podstawowym do 6,2 % w szkolnictwie technicznym i zawodowym (łącznie z zasadniczymi szkołami zawodowymi). Dla całego szkolnictwa średniego wskaźnik brutto wyniósł 9,0 % i był o 0,7 pkt wyższy niż w roku szkolnym 1999/2000. Współczynnik netto analogicznie jak wskaźnik brutto przyjmował skrajne wartości w szkołach tego samego typu z tym, że w grupie wiekowej lat zawierał się on pomiędzy 0,3 % a 2,4 %, natomiast dla osób w wieku lat między 0,1 % a 3,6 %. Łącznie w szkolnictwie średnim procentowy udział uczniów w wieku lat i lat w stosunku do całej populacji osób będących w wieku nominalnie przypisanym tym poziomom nauczania wyniósł odpowiednio: 3,4 % oraz 5,1 %. W porównaniu z rokiem szkolnym 1999/2000 wskaźniki wzrosły o 0,3 pkt w grupie wiekowej lat i 0,4 pkt wśród osób w wieku lat.

14 W bieżącym roku szkolnym do szkół średnich (dla młodzieży - bez szkół specjalnych) przyjęto 17,5 tys. absolwentów z VIII klas szkół podstawowych. Ponad połowa z nich - 67,0 % kontynuowała dalszą naukę w szkołach technicznych i zawodowych ( 47,2 % w zasadniczych zawodowych) a 33,0 % w liceach ogólnokształcących. W stosunku do poprzedniego roku szkolnego ilość absolwentów przyjętych do szkół technicznych i zawodowych wzrosła o 4,5 % ( w zasadniczych zawodowych o 2,7 %) a w liceach ogólnokształcących zmalała o 1,5 %. Wśród absolwentów przyjętych do szkół średnich 51,9 % stanowili chłopcy a 48,1 % dziewczęta. Więcej chłopców niż dziewcząt, tj. 62,2 % przyjęto w liceach ogólnokształcących. W szkolnictwie dla dzieci i młodzieży dominującym językiem obcym traktowanym jako przedmiot obowiązkowy jest język angielski. Według stanu w dniu 31 grudnia 2000 r. języka angielskiego uczyło się 93,9 tys. uczniów, niemieckiego 61,7 tys., rosyjskiego 9,2 tys. i francuskiego - 7,9 tys. uczniów. Największy odsetek ogółu uczniów szkół uczy się języka angielskiego w liceach ogólnokształcących - 90,6 %, najmniejszy w zasadniczych szkołach zawodowych - 14,9 %. Języka niemieckiego najwięcej młodzieży uczy się w liceach ogólnokształcących - 65,4 % ogółu uczniów, najmniej w szkołach policealnych - 19,8 %. Język rosyjski dominował przede wszystkim w zasadniczych szkołach zawodowych (36,9 % ogółu uczniów). W porównaniu z rokiem poprzednim największy przyrost wśród uczących się języka angielskiego wystąpił w szkołach podstawowych i gimnazjalnych odpowiednio: o 5,9 pkt i o 4,5 pkt. Natomiast największy spadek odnotowano w szkołach policealnych, tj. o 6,5 pkt. Liczba uczących się języka niemieckiego najbardziej wzrosła w liceach ogólnokształcących (o 5,3 pkt) a zmalała w szkołach policealnych (o 5,2 pkt). Zmalała liczba osób uczących się języka rosyjskiego, największy spadek miał miejsce w liceach ogólnokształcących z 11,4 % do 7,5 %. NAUCZANIE JĘZYKÓW OBCYCH JAKO PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO W SZKOŁACH DLA DZIECI I MŁODZIEŻY (bez szkół specjalnych) W ROKU SZKOLNYM 2000/2001 Stan w dniu 31 XII Szkoły: I podstawowe ' i gimnazjalne SM licea ogólnokształcące Iggj średnie techniczne i zawodowe I policealne Angielski Francuski Niemiecki Rosyjski

15 Analogiczna sytuacja występuje wśród uczących się języków obcych - jako przedmiotu nadobowiązkowego. Językiem dominującym jest angielski. Uczy się go 12,5 tys. uczniów (w roku ubiegłym 11,9 tys.). Najwięcej - 12,6 % (ogółu uczniów szkół) w szkołach policealnych. Języka niemieckiego uczy się 6,6 tys. uczniów, tj. o 2,2 % uczniów więcej niż w roku szkolnym 1999/2000, najwięcej uczniów uczy się tego języka w gimnazjach, tj. 6,7 % ogółu uczniów szkół. Najniższe zainteresowanie nauką języka obcego jako przedmiotu nadobowiązkowego występuje w zasadniczych szkołach zawodowych. Dzieci i młodzież ze szczególnymi trudnościami rozwojowo-wychowawczymi w bieżącym roku szkolnym kształci się w 14 oddziałach specjalnych przy szkołach podstawowych, 5 oddziałach specjalnych przy gimnazjach, 22 szkołach podstawowych specjalnych, 20 gimnazjach specjalnych oraz 10 zasadniczych szkołach zawodowych specjalnych. Obecnie ponad połowa dzieci i młodzieży niepełnosprawnej - 55,8 % uczy się w szkołach podstawowych specjalnych oraz klasach integracyjnych i terapeutycznych szkół podstawowych. Tylko 13,3 % uczniów niepełnosprawnych to uczniowie szkół średnich - na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej (specjalnej). Największy przyrost liczby uczniów niepełnosprawnych w stosunku do roku ubiegłego wystąpił w klasach integracyjnych i terapeutycznych szkół podstawowych - o 120,0 % oraz gimnazjach specjalnych ,2 %. Szkolnictwo dla dzieci i młodzieży Szkolnictwo dla dzieci i młodzieży obejmuje szkolnictwo: podstawowe, gimnazjalne, średnie ogólnokształcące oraz średnie techniczne i zawodowe. 1. Szkolnictwo podstawowe W województwie opolskim w bieżącym roku szkolnym funkcjonują 502 szkoły podstawowe ( 22 specjalne), do których uczęszcza 85,3 tys. uczniów ( 1526 do szkół specjalnych). Najwięcej uczniów na jedną szkołę przypada w powiecie brzeskim (227), najmniej w oleskim (117), w województwie uczniów. Najwięcej uczniów na 1 nauczyciela przypada w szkołach powiatu krapkowickiego - 16 oraz brzeskiego - 15 (w województwie - 14). Najmniej w powiatach kluczborskim i namysłowskim - 12 uczniów. Wskaźnik liczby nauczycieli pełnoetatowych na 1 szkołę najwyższy jest w Opolu - mieście na prawach powiatu (20), najniższy w powiecie oleskim (8). W strukturze uczniów według płci w szkołach podstawowych dominują chłopcy - stanowią oni 51,7 % ogółu uczniów. Na 100 chłopców w szkole podstawowej województwa opolskiego przypadają średnio 93 dziewczęta. Największy odsetek uczniów klas I wśród uczniów szkół podstawowych występuje w szkołach powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego (15,6 %), najmniejszy w szkołach powiatu oleskiego i strzeleckiego (13,7 %). Wśród 480 szkół podstawowych na Opolszczyźnie (bez szkół specjalnych) 72,3 % to szkoły na wsiach. Na 1 szkołę podstawową w miastach przypada 345 uczniów, tj. o 236 więcej niż w szkołach wiejskich. Szkoły podstawowe posiadają 4734 pomieszczenia do nauczania, na terenie

16 wiejskim zlokalizowana jest większość szkół podstawowych, tj. 347, które dysponują 2801 pomieszczeniami do nauczania. Na 1 pomieszczenie do nauczania na wsi przypada 14 uczniów a w miastach 24 (przy średniej w województwie - 18 uczniów). Z 5996 nauczycieli realizujących zadania dydaktyczne w szkołach podstawowych - ponad połowa nauczycieli (3038), tj. 50,7 % uczy w szkołach wiejskich. Na 1 nauczyciela na wsi przypada 12 uczniów w miastach 16 (w województwie 14 uczniów). UCZNIOWIE SZKÓŁ PODSTAWOWYCH DLA DZIECI I MŁODZIEŻY Stan na początku roku szkolnego Na 1 nauczyciela pełnozatrudnionego 1999/ /2001 Na 1 oddział Na 1 pomieszczenie 2. Szkolnictwo gimnazjalne W roku szkolnym 2000/2001 na Opolszczyźnie w 152 gimnazjach dla dzieci i młodzieży ( 20 specjalnych) uczy się 31,4 tys. uczniów ( 838 w szkołach specjalnych). W województwie opolskim na 1 gimnazjum (łącznie ze szkołami specjalnymi) najwięcej uczniów przypada w Opolu (309), najmniej w powiecie namysłowskim (160) - przy średniej dla województwa 206 uczniów. W przeliczeniu na 1 nauczyciela pełnozatrudnionego najwięcej uczniów gimnazjum przypada w powiecie kędzierzyńsko-kozielskim - 19 uczniów, najmniej w powiecie prudnickim - 10 uczniów. Na 1 pomieszczenie do nauczania w gimnazjach województwa przypada średnio 22 uczniów. Najmniejsze przepełnienie klas gimnazjalnych występuje w szkołach powiatu namysłowskiego - 18 uczniów na 1 pomieszczenie, największe natomiast w szkołach w Opolu - 28 uczniów, tj. o 6 uczniów więcej niż w województwie. Struktura według płci uczniów w gimnazjach jest bardzo zbliżona do struktury uczniów szkół podstawowych. W szkołach tych nieznacznie przeważają wśród uczniów chłopcy, tj. 51,3 %. Na 100 chłopców w gimnazjach przypada średnio 95 dziewcząt. W całym województwie odmienne proporcje płci wśród uczniów występują tylko w gimnazjach powiatu prudnickiego, gdzie na 100 chłopców przypadają 103 dziewczęta. Jedynie w szkołach miasta Opola proporcje te są wyrównane i na 100 chłopców przypada 100 dziewcząt.

17 W roku szkolnym 2000/2001 w szkolnictwie gimnazjalnym ze 132 gimnazjów (bez szkół specjalnych) 69 jest zlokalizowanych w miastach. Na 1 szkołę w mieście przypada 318 uczniów, tj więcej niż na wsi i 87 więcej niż w województwie. Wśród 1935 nauczycieli - 70,0 % to nauczyciele pracujący w gimnazjach miejskich. Na 1 nauczyciela w mieście przypada 16 uczniów (na wsi - 15 uczniów). Spośród 1351 pomieszczeń do nauczania jakimi dysponują gimnazja 917 posiadają szkoły w miastach a 434 na wsi. Na 1 pomieszczenie w gimnazjach wiejskich przypada 20 uczniów, w miejskich o 4 więcej. 3. Szkolnictwo średnie ogólnokształcące W 53 liceach ogólnokształcących naukę podjęło 21,3 tys. uczniów, 13,6 tys. dziewcząt. Pod względem liczby uczniów na 1 pomieszczenie do nauczania najmniejsze przepełnienie klas występuje w liceach powiatu opolskiego - 18 uczniów, największe w mieście Opolu - 34 uczniów. Na 1 nauczyciela pełnozatrudnionego najwięcej uczniów przypada w liceach powiatu krapkowickiego - 25 uczniów, najmniej kluczborskiego - 16 uczniów ( w województwie - 21 uczniów). Większość szkół ogólnokształcących województwa opolskiego (49) to miejskie placówki szkolne. Uczy się w nich 98,5 % ogółu uczniów liceów. Szkoły ogólnokształcące w miastach dysponują 749 pomieszczeniami do nauczania, tj. 97,5 % ogółu szkół, a zaledwie 2,5 % na wsi. W bieżącym roku szkolnym w liceach na 1 pomieszczenie do nauczania przypada: w miastach 28 uczniów (w roku szkolnym 1999/ uczniów), na wsi 17 uczniów (w poprzednim roku - 8 uczniów). We wszystkich 53 szkołach ogólnokształcących zajęcia lekcyjne prowadzi roku szkolnym 1017 nauczycieli pełnozatrudnionych. Spośród nich 1002 uczy młodzież w miastach, a 15 na wsi. Średnio na 1 nauczyciela przypada zarówno w mieście jak i na wsi 21 uczniów. Wśród uczniów szkół ogólnokształcących - 64,0 % to dziewczęta, a 36,0 % stanowią chłopcy. Taka proporcja płci wynika z tego, że dziewczęta nieco później niż chłopcy decydują się na wybór zawodu. Na 100 chłopców w liceach ogólnokształcących województwa przypada średnio 178 dziewcząt. Udział chłopców wśród uczniów liceów ogólnokształcących kształtuje się w bieżącym roku szkolnym od 32,2 % w szkołach powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego do 38,8 % w liceach powiatu namysłowskiego. Blisko połowa opolskich licealistów - 46,2 % to uczniowie klas o profilu ogólnym. W stosunku do poprzedniego roku szkolnego najwięcej młodzieży w liceach przybyło (o 395 osób) w klasach o profilu matematycznym, ubyło natomiast w humanistycznych (o 82 osoby). Dziewczęta stanowią największy odsetek w klasach o profilu humanistycznym, tj. 76,9 % ogółu uczniów, najmniejszy w klasach matematycznych - 46,5 %. Chłopcy przeważają tylko w klasach o profilu matematycznym. Ich udział to 53,5 % - ogółu uczniów tych klas (w roku szkolnym 1999/ ,6 %).

18 UCZNIOWIE LICEÓW OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH DLA DZIECI I MŁODZIEŻY WEDŁUG PROFILU KSZTAŁCENIA3 Stan na początku roku szkolnego 1999/ /2001 3,2% Profile kształcenia: I humanistyczny I B matematyczny 0 2 przyrodniczy ogólny inny a W roku szkolnym 1999/2000 w podziale według profili kształcenia nie uwzględniono uczniów z klas wstępnych liceów dwujęzycznych. 4. Szkolnictwo średnie techniczne i zawodowe W roku szkolnym 2000/2001 na Opolszczyźnie w 271 szkołach technicznych i zawodowych, 65 szkołach zasadniczych zawodowych uczy się 42,4 tys. uczniów 16,9 % to uczniowie szkół zasadniczych zawodowych (łącznie ze szkolnictwem specjalnym). Wśród 206 średnich szkół technicznych i zawodowych 185 szkół to szkoły działające na podbudowie programowej szkoły podstawowej. W strukturze tego typu szkół funkcjonuje obecnie 127 liceów i techników, 39 liceów zawodowych, 15 liceów technicznych i 4 szkoły artystyczne II stopnia. W porównaniu z ubiegłym rokiem szkolnym 1999/2000 przybyło w województwie 14 nowych placówek szkolnych. Wśród nich najwięcej, bo o ponad połowę wzrosła ilość liceów technicznych z 7 do 15 placówek. W szkolnictwie średnim technicznym i zawodowym na 1 szkołę przypada 157 uczniów (łącznie ze szkołami specjalnymi), w szkołach technicznych i zawodowych uczniów a w zasadniczych szkołach zawodowych uczniów. W 35 szkołach w Opolu uczy się 8,4 tys. uczniów, tj. średnio w 1 szkole 239 osób; najmniej natomiast w szkołach powiatu namysłowskiego - na 1 szkołę przypada tam średnio 105 uczniów. W przekroju typów szkół średnich technicznych i zawodowych (na podbudowie programowej szkoły podstawowej) najwięcej uczniów na 1 szkołę przypada w liceach i technikach - średnio 147 osób. Najlepsze warunki lokalowe do nauki posiadają uczniowie szkół średnich technicznych i zawodowych trzech powiatów: kędzierzyńsko-kozielskiego, nyskiego i prudnickiego. Na 1 pomieszczenie do nauczania przypada tam średnio 24 uczniów (w województwie średnio 29 uczniów). Najbardziej przepełnione są klasy szkół powiatu głubczyckiego. W 44 pomieszczeniach uczy się tam 1926 uczniów - średnio w 1 pomieszczeniu 44 uczniów, tj. o 20 więcej niż w szkołach o najniższym wskaźniku.

19 W przekroju miast i wsi - 82,8 % szkół średnich technicznych i zawodowych łącznie z zasadniczymi zawodowymi (bez szkół specjalnych) zlokalizowanych jest w miastach. Na 1 szkołę w miastach przypada 178 uczniów ( w szkołach zasadniczych zawodowych 333 uczniów), a na wsi 75 uczniów (w szkołach zawodowych 44 uczniów). Spośród 1443 pomieszczeń jakimi dysponują szkoły - 87,7 % pomieszczeń należy do szkół zlokalizowanych w miastach ( 31,0 % do szkół zasadniczych zawodowych). Ogółem w szkolnictwie średnim technicznym i zawodowym na 1 pomieszczenie do nauczania przypada w miastach 30 uczniów (w szkołach zasadniczych zawodowych o 11 więcej), a na wsi 19 uczniów (w szkołach zasadniczych zawodowych 0 7 mniej). Z 2,2 tys. nauczycieli realizujących zadania dydaktyczne w szkolnictwie średnim technicznym i zawodowym, 2,0 tys., tj. 90,2 % uczy młodzież w miastach ( 33,9 % w zasadniczych szkołach zawodowych). Na 1 nauczyciela w szkolnictwie średnim technicznym i zawodowym przypada 19 uczniów (w roku ubiegłym 20 uczniów). W miastach wskaźnik ten jest nieznacznie wyższy średnio o 1 ucznia a na wsi mniejszy o 4 uczniów. W szkolnictwie technicznym i zawodowym, większość tj. 57,7 % to mężczyźni. Na 100 mężczyzn w tego typu szkołach przypadają średnio 73. Odsetek kobiet wśród uczniów szkół technicznych i zawodowych (łącznie ze specjalnymi) zawiera się od 39,9 % w Opolu do 46,0 % w szkołach powiatu prudnickiego. Spośród 42,4 tys. uczniów w szkolnictwie średnim technicznym i zawodowym (łącznie ze specjalnymi) 53,0 % to uczniowie kształcący się na kierunkach technicznych ( 50,5 % uczniów w zasadniczych szkołach zawodowych, a 49,5 % w technicznych i zawodowych). W porównaniu z rokiem ubiegłym liczba uczniów podejmujących naukę na tym kierunku spadła o 7,0 % ( w szkołach zasadniczych zawodowych o 9,7 %, a technicznych i zawodowych o 4,0 %). Natomiast na wszystkich pozostałych kierunkach, poza medycznym ilość uczniów wzrosła. Najwięcej na kierunku rolnictwo, leśnictwo i rybactwo - o 382 uczniów, tj. o 9,6 % ( w szkołach zasadniczych zawodowych o 146 uczniów a technicznych i zawodowych o 236 uczniów). Wśród uczniów szkolnictwa średniego - w zasadniczych szkołach zawodowych największy odsetek kobiet występuje na kierunkach usługowych - 86,9 % ogółu uczniów, a w szkołach technicznych 1 zawodowych - bez zasadniczych zawodowych na kierunku ekonomiczno-administracyjnym - 76,7 % ogółu uczniów. Wśród uczniów szkół średnich technicznych i zawodowych (łącznie ze szkołami specjalnymi) 29,5 % stanowią uczniowie klas I (w poprzednim roku - 30,0 %). W porównaniu z rokiem szkolnym 1999/2000 zmniejszyła się liczba uczniów klas I z 12,9 tys. do 12,5 tys. osób. Przyczyną tego spadku jest mniejsza liczba uczniów w kasach I szkół zasadniczych zawodowych ( o 527 uczniów w porównaniu z rokiem ubiegłym).

20 Szkolnictwo policealne W województwie opolskim w roku szkolnym 2000/2001 działa 71 szkół policealnych, w których uczy się 4,5 tys. uczniów (o 264 uczniów więcej niż w roku szkolnym 1999/2000). W strukturze szkół policealnych dominującym typem szkół są szkoły zaoczne (37) oraz dzienne (29). Stanowią one łącznie 93,0 % wszystkich szkół policealnych. Powiatem posiadającym największą liczbę szkół policealnych (poza Opolem) jest powiat nyski - 6 placówek szkolnych. Średnio w województwie na 1 pomieszczenie do nauczania przypada w szkołach policealnych 24 uczniów. Jeden nauczyciel pełnozatrudniony prowadzi przeciętnie zajęcia lekcyjne z 41 osobami. Największy odsetek uczniów w szkolnictwie policealnym stanowi młodzież ucząca się w szkołach dziennych - 50,2 % ogółu uczniów (w roku ubiegłym 52,8 %). Najmniejszy natomiast w szkołach stacjonarnych - 2,2 % ogółu uczniów (w roku szkolnym 1999/2000-1,9 %). Większość młodzieży uczącej się to uczniowie kształcący się na kierunkach ekonomicznoadministracyjnych (37,7 %) i medycznych (19,2 %). W roku szkolnym 1999/2000 odpowiednio: 42,5 % i 16,3 %. W stosunku do poprzedniego roku szkolnego największy wzrost liczby uczniów odnotowano na kierunku pedagogicznym, tj. 170 osób (z 556 do 726 uczniów). Na pozostałych kierunkach nauczania wystąpił spadek (poza kierunkiem artystycznym i medycznym), największy na specjalności ekonomiczno-administracyjnej - o 331 uczniów. W szkolnictwie policealnym 71,4 % ogółu uczniów stanowią. Na 100 mężczyzn przypada średnio w województwie 249 kobiet. Odsetek mężczyzn wśród uczniów zawiera się od 15,4 % w szkołach powiatu namysłowskiego do 41,9 % w szkołach powiatu kluczborskiego. W przekroju według kierunków kształcenia najwięcej kobiet uczy się na kierunkach, które przygotowują do zawodów rolniczych, pedagogicznych i medycznych. Udział kobiet wśród uczniów tych kierunków wynosi odpowiednio: 84,6 %, 83,7 % i 82,9 %. Nadwyżka mężczyzn nad kobietami występuje natomiast tylko na kierunkach technicznych. Odsetek mężczyzn stanowi na tych kierunkach 72,6 % ogółu uczniów (w roku ubiegłym 73,1 %). W bieżącym roku szkolnym 54,0 % uczniów szkół policealnych to młodzież ucząca się w klasach pierwszych (w roku poprzednim - 50,1 %). W porównaniu z rokiem szkolnym 1999/2000 liczba uczniów wzrosła o 1,8 %, tj. o 44 uczniów. Największy odsetek młodzieży w klasach pierwszych występuje wśród uczniów szkół stacjonarnych 58,8 % (w roku ubiegłym - 45,6 %). Spośród 2012 absolwentów szkół policealnych 54,3 % to absolwenci szkół dziennych, 2,4 % szkół stacjonarnych a 43,3 % szkół zaocznych. Według kierunków kształcenia - największy odsetek w ogólnej liczbie absolwentów województwa - 44,2 % stanowi młodzież kończąca kierunki ekonomiczno-administracyjne. Liczba tej grupy absolwentów w stosunku do końca roku szkolnego 1998/99 zmalała o 27,6 %. Ogółem ilość absolwentów w szkolnictwie policealnym województwa zmniejszyła się o 11,4 %, tj. o 259 osób.

21 UCZNIOWIE I ABSOLWENCI3 W SZKOLNICTWIE POLICEALNYM Stan na początku roku szkolnego UCZNIOWIE ABSOLWENCI3 Ogółem Dzienne Stacjonarne Zaoczne a Z poprzedniego roku szkolnego. Szkolnictwo wyższe W roku akademickim 2000/2001 w trzech szkołach wyższych województwa opolskiego kształci się 31,8 tys. studentów (tj. o 12,4 % więcej niż w roku poprzednim). Liczba studentów na studiach dziennych wynosi 12,5 tys. osób, tj. 39,2 % wszystkich osób studiujących. Oznacza to, że 60,8 % młodzieży studiuje w systemie zaocznym i eksternistycznym (w roku poprzednim 58,6 %). W ogólnej liczbie studentów 83,8 % to młodzież kształcąca się na studiach zawodowych i magisterskich jednolitych, a 16,2 % na studiach magisterskich uzupełniających. W grupie 26,7 tys. studentów studiów zawodowych i magisterskich jednolitych 44,1 % młodzieży studiuje na studiach dziennych a 55,9 % na studiach zaocznych. W porównaniu z poprzednim rokiem akademickim liczba studentów w systemie studiów dziennych wzrosła o 4,6 %, a zaocznych o 10,6 %. Wśród 4,8 tys. studentów studiów magisterskich uzupełniających 12,7 % to młodzież kształcąca się na studiach w systemie dziennym a 87,3 % w systemie zaocznym. W stosunku do roku akademickiego 1999/2000 na studia dzienne przyjęto 228 osób więcej a na zaoczne o 1228 osób. Największym ośrodkiem akademickim na Opolszczyźnie jest Uniwersytet Opolski. Na uczelni tej studiuje obecnie 15,6 tys. osób, tj. 49,1 % studentów (w roku ubiegłym 50,3 %). Największy wzrost liczby studentów w stosunku do roku ubiegłego notowano na Politechnice Opolskiej. Liczba studiujących na tej uczelni powiększyła się z 7572 osób do 9327 osób, tj. o 1755 studentów. Najmniej studentów przybyło w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji, tj. o 386 osób. Spośród 12,5 tys. osób studiujących na Opolszczyźnie w systemie studiów dziennych, 53,6 % studiuje na Uniwersytecie Opolskim, 38,0 % na Politechnice Opolskiej a 8,4 % w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji. Najwięcej osób studiujących na studiach dziennych przybyło Politechnice Opolskiej (o 777 studentów).

22 Wśród studentów studiów zaocznych i eksternistycznych (19,3 tys. osób), największy odsetek (46,2 %) stanowi młodzież studiująca na Uniwersytecie, najmniejszy natomiast (23,7 %) studenci Politechniki Opolskiej. Na wszystkich trzech uczelniach w latach akademickich 1999/2000 i 2000/2001 liczba studentów wzrosła odpowiednio: na Uniwersytecie - o 1345 osób, na Politechnice - o 978 osób i w Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji - o 454 osoby. Ponad połowa młodzieży studiującej na Uniwersytecie - 52,7 % to studenci kierunków pedagogicznych i humanistycznych. Większość wśród osób kształcących się na tych kierunkach to. Udział kobiet na tych kierunkach wynosi odpowiednio: na kierunkach pedagogicznych - 78,7 % a na humanistycznych - 71,6 %. W porównaniu z ubiegłym rokiem akademickim największy przyrost studiujących wystąpił na kierunkach społecznych. Liczba studentów wzrosła tam o 850 osób, tj. z 2,6 tys. do 3,5 tys. studentów. Na Politechnice najwięcej osób (56,5 %) studiuje na kierunkach inżyniersko-technicznych (w roku poprzednim 60,1 %). Liczba osób studiujących na tych kierunkach w stosunku do roku ubiegłego wzrosła o 15,8 %, tj. o 718 studentów. Kobiety w ogólnej liczbie studentów na kierunkach inżyniersko-technicznych stanowią zaledwie 16,6 % (w roku ubiegłym 16,4 %). Obecnie najwięcej kobiet (1833) studiuje na Politechnice na kierunku biznes i administracja. Ich udział w ogólnej liczbie studentów na tym kierunku wynosi 69,7 %. W Wyższej Szkole Zarządzania i Administracji 84,6 % studentów to młodzież kształcąca się na kierunku biznes i administracja. Większość z nich - 86,2 % to studenci studiów zaocznych. Liczba studentów na tym kierunku w stosunku do poprzedniego roku akademickiego uległa zmniejszeniu o 2,1 %, tj. o 125 osób. Udział kobiet nieznacznie się zmniejszył z 64,6 % w roku akademickim 1999/2000 do 64,0 % - w 2000/2001. Dynamikę i strukturę absolwentów według systemów studiów prezentuje poniższa tabela: Wyszczególnienie = Wyszczególnienie 1999= w odsetkach w odsetkach =100 =100 Ogółem ,0 100,0 131,7 Politechnika Opolska... 18,5 18,5 131,6 Studia dzienne... 40,6 35,5 115,4 Studia dzienne... 62,8 54,4 113,9 Studia zaoczne i eksternistyczne... 59,4 64,5 142,9 Studia zaoczne i eksternistyczne... 37,2 45,6 161,4 Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji 19,2 22,0 151,3 Uniwersytet Opolski... 62,3 59,5 125,8 Studia dzienne... 40,0 35,3 111,0 Studia dzienne... 20,9 20,2 146,6 Studia zaoczne i eksternistyczne... 60,0 64,7 135,6 Studia zaoczne i eksternistyczne... 79,1 79,8 152,5 W 2000 roku na trzech opolskich uczelniach studia wyższe ukończyło 5,9 tys. osób (tj. 0 31,7 % osób więcej niż w roku poprzednim). Z ogólnej liczby absolwentów szkół wyższych 77,6 % ukończyło studia zawodowe i magisterskie jednolite ( 57,5 % jako studia zaoczne 1 eksternistyczne), a 22,4 % studia magisterskie uzupełniające ( 88,9 % jako studia zaoczne

23 i eksternistyczne). Absolwenci Uniwersytetu Opolskiego stanowią większość (59,9%) wśród wszystkich absolwentów szkól wyższych. Liczebność tej grupy absolwentów w stosunku do roku akademickiego 1999 wzrosła o 25,8 %, tj. o 713 osób ( na studiach dziennych o 122 osoby, a na zaocznych o 591 osób). Według kierunków studiów największy odsetek absolwentów na Uniwersytecie stanowiły osoby kończące kierunki pedagogiczne - 32,9 % (w 1999 r. - 33,5 %); najmniejszy natomiast 1,8 % absolwenci kierunków inżyniersko-technicznych. STUDENCI I ABSOLWENCI SZKÓŁ WYŻSZYCH WEDŁUG GRUP KIERUNKÓW STUDIÓW W 2000 R. STUDENCI ABSOLWENCI Grupy kierunków studiów: 29,9% Biznes i administracja 32,3% Pedagogiczna Inżynieryjno-techniczna Społeczna Humanistyczna Pozostałe W bieżącym roku akademickim zajęcia dydaktyczne ze studentami na trzech opolskich uczelniach prowadzi 1172 nauczycieli akademickich - pełnozatrudnionych (tj. o 21 więcej niż w roku akademickim 1999/2000). Większość wśród pracowników naukowych opolskich uczelni to adiunkci i profesorowie. Odsetek tej grupy nauczycieli akademickich wynosi odpowiednio: 39,0 % i 25,0 % ogółu pracowników naukowych (w roku ubiegłym 37,9 % i 24,4 %). Szkolnictwo dla dorosłych W województwie opolskim w roku szkolnym 2000/2001 we wszystkich typach szkół szkolnictwa dla dorosłych kształci się 9,8 tys. osób (tj. o 8,2 % więcej niż w roku poprzednim). Największy odsetek z nich 66,3 % ogółu uczniów, stanowią osoby uczące się w szkołach średnich technicznych i zawodowych i w stosunku do roku ubiegłego liczba uczniów wzrosła o 5,7 %, tj. o 349 osób. Według typów szkół - 90,1 % uczniów szkolnictwa technicznego i zawodowego dla dorosłych to osoby kształcące się w szkołach średnich technicznych i zawodowych, a 9,9 % w zasadniczych zawodowych - stacjonarnych. Większość uczniów szkół średnich technicznych i zawodowych - 51,8 % to osoby uczące się w szkołach stacjonarnych ( 87,0 % na podbudowie programowej zasadniczej szkoły zawodowej).

24 W grupie uczniów szkół zaocznych (2,8 tys. osób) - 59,1 % to uczniowie kontynuujący edukację w oparciu o podbudowę programową szkoły podstawowej. Liczebność uczniów kształcących się w tego typu szkołach zmalała w porównaniu z rokiem szkolnym 1999/2000 o 6,1 %, tj. o 107 osób. Wzrosła natomiast ilość uczniów uczących się w szkołach zaocznych na podbudowie programowej zasadniczej szkoły zawodowej o 20,3 %, tj. o 194 osoby. W strukturze uczniów według płci większość tj. 70,4 % to mężczyźni. Średnio na 100 mężczyzn w szkołach średnich technicznych i zawodowych przypadają 42. Udział kobiet w zasadniczych szkołach zawodowych stacjonarnych wynosi 15,6 %, a w szkołach średnich technicznych i zawodowych (bez zasadniczych zawodowych) - 31,2 %. W ogólnej liczbie uczniów szkolnictwa średniego technicznego i zawodowego dla dorosłych 44,4 % to uczniowie klas pierwszych (w roku szkolnym 1999/ ,0 %). W stosunku do poprzedniego roku szkolnego liczba uczniów wzrosła o 17,4 %, tj. o 426 osób. Uczniowie pozostałych szkół dla dorosłych, tj. gimnazjów i liceów ogólnokształcących stanowią odpowiednio: 3,9 % i 29,8 % ogółu uczących się osób. Wychowanie przedszkolne Według stanu w dniu 20 września 2000 roku w województwie opolskim funkcjonowały 623 placówki wychowania przedszkolnego, do których uczęszczało 28,6 tys. dzieci w wieku 3-6 lat (w ,8 tys. dzieci). W porównaniu z rokiem poprzednim liczba placówek wychowania przedszkolnego zmalała o 4,9 %, tj. o 32 placówki. Na wsi zlokalizowanych jest 69,6 % ogółu przedszkoli (przedszkola stanowią 86,5 % placówek wychowania przedszkolnego). Liczba przedszkoli na wsi w stosunku do 1999 r. zmniejszyła się o 7,4 %, tj. o 30 placówek. W 2000 r. do 539 przedszkoli uczęszczało 27,1 tys. dzieci, tj. 94,8 % ogółu dzieci uczęszczających do placówek wychowania przedszkolnego. We wszystkich przedszkolach było 32,0 tys. miejsc, tj. w dniu 30 IX pozostało 4,9 tys. wolnych miejsc. DZIECI W PLACÓWKACH WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO W 2000 R. Stan na początku roku szkolnego MIASTA WIEŚ Dzieci w wieku 3-6 lat: w przedszkolach w oddziałach przedszkolnych M przy szkołach podstawowych i nie uczęszczające ' ' do przedszkoli

25 Liczba dzieci w przedszkolach w porównaniu z 1999 r. zmalała o 4,8 %. W przekroju powiatów największy spadek liczby dzieci notowano w przedszkolach powiatu kluczborskiego (o 14,2 %), najmniejszy w przedszkolach powiatu namysłowskiego (o 1,1 %). W ogólnej liczbie dzieci uczęszczających do przedszkoli na Opolszczyźnie największy odsetek stanowią dzieci w przedszkolach powiatu nyskiego (13,8 %), najmniejszy w przedszkolach powiatu namysłowskiego (4,4 %). Na 1 przedszkole w województwie przypada średnio 50 dzieci. W miastach jest ich przeciętnie o 44 więcej, na wsi o 19 mniej. DZIECI W PRZEDSZKOLACH NA 1000 DZIECI W WIEKU 3-4 LAT WEDŁUG POWIATÓW W 2000 R. Stan na początku roku szkolnego Brzeski Głubczycki Kędz.-Kozielski I I Ogółem llllllli Miasta Kluczborski Krapkowicki Namysłowski Nyski Oleski Opolski Prudnicki Strzelecki m. Opole Najwyższy wskaźnik liczby dzieci na 100 miejsc (przy wskaźniku dla województwa - 85 dzieci) występuje w przedszkolach miasta Opola (98), najniższy w przedszkolach powiatu strzeleckiego (73). Liczba nauczycieli pełnozatrudnionych w placówkach wychowania przedszkolnego w porównaniu z 1999 r. zmalała o 107 osób, tj. o 4,6 %, a w przedszkolach zmniejszyła się z 2232 do 2124 osób. Na 1 nauczyciela w opolskich przedszkolach przypada średnio 13 dzieci. W przedszkolach wiejskich (w porównaniu ze średnią w województwie) 1 nauczyciel zajmuje się przeciętnie 1 dzieckiem więcej, a w miastach jednym mniej.

26 Dane zbiorcze TABL. 1. EDUKACJA WEDŁUG SZCZEBLI KSZTAŁCENIA WYSZCZEGÓLNIENIE 1995/ / / / Polskaa= w liczbach bezwzględnych = Szkoły Szkolnictwo dla dzieci i młodzieży: podstawowe , 8 gimnazjalne... X X ,5 średnie ,2 ogólnokształcące ,5 techniczne i zawodowe ,4 zasadnicze zawodowe ,7 Policealne ,0 Wyższe , 1 Szkolnictwo dla dorosłych: podstawowe gimnazjalne... X X ,6 średnie ,6 ogólnokształcące ,1 techniczne i zawodowe ,8 Nauczyciele zasadnicze zawodowe ,0 Szkolnictwo (łącznie ze szkolnictwem dla dorosłych): podstawowe ,3 gimnazjalne... X X ,3 średnie , 6 ogólnokształcące ,4 techniczne i zawodowe , 6 wyższe , 6 Uczniowie i studenci Wychowanie przedszkolne ,4 Szkolnictwo dla dzieci i młodzieży: podstawowe , 2 gimnazjalne... X X ,1 średnie , 6 ogólnokształcące ,5 techniczne i zawodowe ,7 zasadnicze zawodowe ,9 Policealne , 2 Wyższe , 2 Szkolnictwo dla dorosłych: podstawowe gimnazjalne... X X ,9 średnie ,9 ogólnokształcące , 6 techniczne i zawodowe ,1 zasadnicze zawodowe ,1 a Dane dla Polski przyjęto z roku szkolnego 1999/2000. b Łącznie ze szkolnictwem policealnym, c Nauczyciele akademiccy, d Dotyczy dzieci w wieku 6 lat objętych edukacją w oddziałach przedszkolnych przy szkołach podstawowych i przedszkolach.