Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z języka polskiego w kl.

Transkrypt

1 Wymagana edukacyjne nezbędne do otrzymana poszczególnych śródrocznych rocznych ocen klasyfkacyjnych z języka polskego w kl. VII Ucznów obowązują wadomośc umejętnośc nabyte w klasach poprzednch. Oceną wyższą otrzymuje uczeń, który spełna wszystke wymagana nezbędne do otrzymana oceny nższej. TREŚCI NAUCZANIA I. Kształcene lteracke kulturowe 1. Słuchane 2. Czytane utworów lterackch odbór tekstów kultury dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący uważne słucha wypowedz kolegów nauczycela wyraża prośbę o powtórzene wypowedz słucha nagrana wzorcowej recytacj mów na temat najważnejszych treśc wysłuchanego utworu rozume polecena rozpoznaje fragmenty nformacyjne perswazyjne w wysłuchanym tekśce rozpoznaje emocje towarzyszące osobe wypowadającej sę czyta teksty współczesne dawne odczytuje tekst lterack nne dzeła sztuk (np. obraz, rzeźba, grafka) na pozome dosłownym, na pozome krytycznym z pomocą nauczycela róweśnków określa temat utworu poruszony śwadome uczestnczy w sytuacj komunkacyjnej przez uważne słuchane wypowedz nnych jej uczestnków żywo reaguje na wypowedz kolegów nauczycela, m.n. pros o jej powtórzene, uzupełnene, wyjaśnene określa tematykę wysłuchanego utworu; ocena wartość wysłuchanego tekstu rozróżna teksty o charakterze nformacyjnym perswazyjnym wybera potrzebne nformacje z wysłuchanego tekstu rozpoznaje komzm, kpnę ronę jako wyraz ntencj wypowedz podejmuje próby s a m o d z e l n e g o odczytana różnych tekstów współczesnych dawnych na pozome przenośnym, a w ch odczytanu odnos sę do różnych kontekstów nazywa różne motywy postępowana bohaterów słucha nagrań recytacj utworów poetyckch prozatorskch oraz dostrzega środk wyrazu artystycznego tekstu analzuje rozpoznaje ntencję nadawcy wysłuchanego utworu, w tym aluzję, sugestę, manpulację płynne czyta teksty współczesne dawne, stosując sę do zasad poprawnej nterpunkcj, akcentowana ntonacj odczytuje tekst na pozome przenośnym określa funkcję przeczytanego tekstu nterpretuje tytuł utworu słucha nagrań recytacj utworów poetyckch prozatorskch oraz dostrzega ocena zabeg zwązane z prezentacją walorów artystycznych tekstu nterpretuje wysłuchany tekst, uwzględnając ntencję jego nadawcy płynne czyta teksty współczesne dawne, stosując sę do zasad poprawnej nterpunkcj, akcentowana, ntonacj oraz uwzględna budowę wersyfkacyjną, a także organzację rytmczną utworu poetyckego odczytuje tekst na pozome przenośnym symbolcznym słucha rozume wypowedz kolegów nauczycela jako aktywny uczestnk różnych sytuacj mówena w czase zajęć lekcyjnych odczytuje nterpretuje zabeg zwązane z prezentacją walorów artystycznych nagrana wzorcowej recytacj analzuje wykorzystuje w nowych sytuacjach dydaktycznych nformacje wybrane z wysłuchanego tekstu czyta różne teksty (zarówno współczesne, jak dawne, przewdzane w programe nauczana) na pozome dosłownym, przenośnym symbolcznym samodzelne nterpretuje teksty psane nne teksty kultury, uwzględnając ntencję nadawcy oraz

2 problem, odnos sę do wybranych kontekstów, np bografcznego, hstorycznego, kulturowego rozpoznaje wypowedź o charakterze emocjonalnym, argumentacyjnym, wskazuje w tekśce argumentacyjnym tezę, argument przykłady rozpoznaje w tekśce najważnejsze nformacje, opnę fakty, rozróżna fkcję kłamstwo we, czym jest perswazja, sugesta, rona, z pomocą nauczycela klasy rozpoznaje aluzję rozróżna elementy tragzmu komzmu w dzele lterackm wskazuje nadawcę adresata wypowedz dostrzega różne motywy postępowana bohaterów odczytując sens utworu, dostrzega podstawowe wartośc, take jak przyjaźń, werność, patrotyzm; formułuje wnosk czyta utwory lryczne zna cechy lryk jako rodzaju lterackego, zna gatunk należące do lryk: sonet, peśń, tren odróżna osobę mówącą w werszu od autora tekstu, bohatera utworu od podmotu lrycznego zna podstawowe środk wyrazu artystycznego wypowedz, w tym: określa problem poruszony w utworze ustosunkowuje sę do nego dentyfkuje w tekśce poetyckm cechy lryk charakteryzuje osobę mówącą w werszu wskazuje podstawowe środk wyrazu artystycznego wypowedz, w tym: neologzm, prozazm, eufemzm, nwokację wyodrębna w tekśce obrazy poetycke rozróżna take gatunk poezj, jak peśń, hymn dentyfkuje elementy śwata przedstawonego w utworze odróżna fkcję lteracką od rzeczywstośc rozume znaczene termnów realzm fantastyka odróżna cechy gatunkowe nowel, poweśc, opowadana podaje przykłady utworów należących do lteratury dydaktycznej zna cechy lteratury dydaktycznej, wymena cechy bajk ballady r o z p o z n a j e c e c h y d r a m a t u j a k o r o d z a j u l t e r a c k e g o w t e k ś c e s a m o d z e l n e wyszukuje potrzebne nformacje w odpowednch źródłach, sporządza prosty przyps wyszukuje nformacje w ndekse przypsach rozpoznaje językowe pozajęzykowe środk perswazj, np. w reklame prasowej wyjaśna motywy postępowana bohaterów, ocena ch zachowana postawy w odnesenu do ogólne przyjętych zasad moralnych dostrzega manpulację perswazję, wartoścowane w czytanym tekśce, w tym w satyrze określa funkcję środków artystycznego wyrazu analzuje elementy śwata przedstawonego w utworze, omawa ch funkcję w konstrukcj utworu uzasadna przynależność gatunkową różnych utworów lterackch uzasadna przynależność tekstu prasowego do publcystyk wyszukuje porównuje nformacje w różnych tekstach, m.n. popularnonaukowych naukowych analzuje językowe pozajęzykowe środk perswazj w reklame prasowej odczytuje sensy przenośne symbolczne w odberanym tekśce wartoścuje zachowana postawy bohaterów, uwzględnając motywy ch postępowana odwołując sę do ogólne przyjętych zasad moralnych ustosunkowuje sę do różnych sposobów oddzaływana tekstu na odborcę, takch jak perswazja, manpulacja tp. określa funkcję środków artystycznego wyrazu, a zwłaszcza symbolu alegor nterpretuje symbole występujące w różnych tekstach kultury konteksty nezbędne do nterpretacj praktyczne wykorzystuje nformacje wybrane z tekstu lterackego, popularnonaukowego, naukowego krytyczne ocena wartoścuje treśc, zachowana postawy przedstawone w utworach w odnesenu do systemu moralnego etycznego

3 neologzm, prozazm, eufemzm, nwokację rozpoznaje obrazy poetycke w utworze czyta utwory epcke zna cechy epk jako rodzaju lterackego, zna gatunk należące do epk wymena elementy konstrukcyjne śwata przedstawonego w utworze we, czym sę różn fkcja lteracka od rzeczywstośc rozróżna narrację perwszo- trzecoosobową rozpoznaje w tekśce epckm fragmenty opowadana opsu odróżna dramat od nnych rodzajów lterackch, wskazuje elementy dramatu: akt, scena, tekst główny, ddaskala, monolog dalog rozpoznaje balladę jako gatunek z pograncza rodzajów lterackch posługuje sę spsem treśc, cytatem z poszanowanem praw autorskch rozpoznaje gatunk dzennkarske: wywad, artykuł, feleton wyszukuje nformacje w tekśce popularnonaukowym, naukowym, publcystycznym dostrzega symbole alegore w tekstach kultury zna termny adaptacja flmowa adaptacja teatralna wymena osoby uczestnczące w procese analzuje symbole alegore występujące w tekstach kultury dostrzega funkcje środków pozajęzykowych w sztuce teatralnej flme wskazuje w balladze elementy typowe dla różnych rodzajów lterackch analzuje zwązk mędzy dzełem lterackm a nnym tekstem kultury wskazuje elementy tragzmu komzmu w dzele lterackm

4 powstawana przedstawena teatralnego oraz flmu (reżyser, aktor, scenograf, charakteryzator) zauważa zwązk mędzy dzełem lterackm a nnym tekstem kultury dokonuje przekładu ntersemotycznego tekstów kultury nterpretacj zjawsk społecznych oraz prezentuje je w ramach różnych projektów grupowych II. Kształcene językowe (gramatyka języka polskego, komunkacja językowa kultura języka, ortografa nterpunkcja) dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący w e, c z y m j e s t b ł ą d j ę z y k o w y ma podstawową wedzę z zakresu gramatyk języka polskego: fonetyk (zna różncę mędzy głoską a lterą; rozróżna samogłosk spółgłosk, głosk dźwęczne, bezdźwęczne, ustne, nosowe; we, na czym polega zjawsko upodobneń pod względem dźwęcznośc uproszczeń grup spółgłoskowych, utraty dźwęcznośc w wygłose), dostrzega rozbeżnośc mędzy mową a psmem słowotwórstwa słownctwa (we, czym są w y r a z d o s t r z e g a b ł ę d y j ę z y k o w e p o t r a f j e s k o r y g o w a ć stosuje w tworzonych tekstach podstawową wedzę językową w zakrese: fonetyk (zna różncę mędzy głoską a lterą; rozróżna samogłosk spółgłosk, głosk dźwęczne, bezdźwęczne, ustne, nosowe; we, na czym polega zjawsko upodobneń pod względem dźwęcznośc uproszczeń grup spółgłoskowych, utraty dźwęcznośc w wygłose), dostrzega rozbeżnośc mędzy mową a psmem słowotwórstwa słownctwa (we, czym są w y r a z p o d s t a w o w y p o c h o d n y, podstawa słowotwórcza, formant, umejętne stosuje wedzę językową w zakrese: d o k o n u j e k o r e k t y t w o r z o n e g o t e k s t u a n a l z u j e e l e m e n t y j ę z y k o w e w t e k s t a c h k u l t u r y ( n p. w r e k l a m a c h, p l a k a c e, w p o s e n c e ), w y k o r z y s t u j ą c w e d z ę o j ę z y k u w z a k r e s e : fonetyk (zna różncę mędzy głoską a lterą; rozróżna samogłosk spółgłosk, głosk dźwęczne, bezdźwęczne, ustne, nosowe; we, na czym polega zjawsko upodobneń pod względem dźwęcznośc uproszczeń grup spółgłoskowych, utraty dźwęcznośc w wygłose), dostrzega rozbeżnośc mędzy mową a psmem wykorzystując wedzę o języku, a n a l z u j e e l e m e n t y j ę z y k o w e w t e k s t a c h k u l t u r y j a k o ś w a d o m e k s z t a ł t o w a n e w a r s t w y s t y l s t y c z n e j t e k s t u ś w a d o m e s t o s u j e w e d z ę j ę z y k o w ą w z a k r e s e t r e ś c m a t e r a ł o w y c h p r z e w d z a n y c h p r o g r a m e m n a u c z a n a w z a k r e s e f o n e t y k, f l e k s j, s k ł a d n, s ł o w n c t w a wykorzystując wedzę o języku, o d c z y t u j e s e n s y s y m b o l c z n e p r z e n o ś n e w t e k s t a c h k u l t u r y j a k o e f e k t ś w a d o m e g o k s z t a ł t o w a n a w a r s t w y s t y l s t y c z n e j w y p o w e d z samodzelne poszerza wedzę językową wykorzystuje ją we własnych wypowedzach

5 p o d s t a w o w y p o c h o d n y, podstawa słowotwórcza, formant, rdzeń, rodzna wyrazów; rozume różncę mędzy wyrazem pokrewnym a blskoznacznym, dostrzega zróżncowane formantów pod względem ch funkcj, rozume różncę mędzy realnym a słowotwórczym znaczenem wyrazów, odróżna typy wyrazów złożonych), zna typy skrótów skrótowców stosuje zasady nterpunkcj w ch zapse, śwadome wzbogaca zasób własnego słownctwa o przysłowa, powedzena, frazeologzmy tp., odróżna synonmy od homonmów fleksj (stosuje wedzę o częścach mowy w poprawnym zapse partykuły ne z różnym częścam mowy, rozpoznaje mesłowy, zna zasady ch tworzena odmany) składn (wykorzystuje wedzę o budowe wypowedzena pojedynczego złożonego w przekształcanu zdań pojedynczych na złożone odwrotne oraz wypowedzeń rdzeń, rodzna wyrazów; rozume różncę mędzy wyrazem pokrewnym a blskoznacznym, dostrzega zróżncowane formantów pod względem ch funkcj, rozume różncę mędzy realnym a słowotwórczym znaczenem wyrazów, odróżna typy wyrazów złożonych), zna typy skrótów skrótowców stosuje zasady nterpunkcj w ch zapse, śwadome wzbogaca zasób własnego słownctwa o przysłowa, powedzena, frazeologzmy tp., odróżna synonmy od homonmów fleksj (stosuje wedzę o częścach mowy w poprawnym zapse partykuły ne z różnym częścam mowy, rozpoznaje mesłowy, zna zasady ch tworzena odmany) składn (wykorzystuje wedzę o budowe wypowedzena pojedynczego złożonego w przekształcanu zdań pojedynczych na złożone odwrotne oraz wypowedzeń z mesłowowym równoważnkem zdana na zdane złożone odwrotne, dokonuje przekształceń z mowy zależnej na nezależną odwrotne słowotwórstwa słownctwa (we, czym są w y r a z p o d s t a w o w y p o c h o d n y, podstawa słowotwórcza, formant, rdzeń, rodzna wyrazów; rozume różncę mędzy wyrazem pokrewnym a blskoznacznym, dostrzega zróżncowane formantów pod względem ch funkcj, rozume różncę mędzy realnym a słowotwórczym znaczenem wyrazów, odróżna typy wyrazów złożonych), zna typy skrótów skrótowców stosuje zasady nterpunkcj w ch zapse, śwadome wzbogaca zasób własnego słownctwa o przysłowa, powedzena, frazeologzmy tp., odróżna synonmy od homonmów fleksj (stosuje wedzę o częścach mowy w poprawnym zapse partykuły ne z różnym częścam mowy, rozpoznaje mesłowy, zna zasady ch tworzena odmany) składn (wykorzystuje wedzę o budowe wypowedzena pojedynczego złożonego w przekształcanu zdań pojedynczych na złożone odwrotne oraz wypowedzeń z mesłowowym równoważnkem zdana na zdane złożone odwrotne, dokonuje przekształceń z mowy zależnej na nezależną odwrotne

6 z mesłowowym równoważnkem zdana na zdane złożone odwrotne, dokonuje przekształceń z mowy zależnej na nezależną odwrotne III. Tworzene wypowedz (elementy retoryk, mówene psane) dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący s p o r z ą d z a w r ó ż n y c h f o r m a c h n o t a t k ę d o t y c z ą c ą w y s ł u c h a n e j w y p o w e d z tworzy plan dłuższej wypowedz tworzy wypowedź o charakterze argumentacyjnym, w rozprawce z pomocą nauczycela formułuje tezę, hpotezę oraz argumenty, samodzelne podaje przykłady do argumentów, wnoskuje wypowada sę na temat stara sę zachować poprawność językową, ortografczną nterpunkcyjną tekstu, a w tekstach mówonych zachowuje poprawność akcentowana wyrazów zdań, dba o poprawną wymowę stara sę o estetyczny zaps wypowedz psze na temat, starając sę zachować przejrzystą kompozycję logcznej spójnej wypowedz, wyraża własne zdane podaje argumenty na poparce własnego stanowska zachowuje trójdzelną kompozycję dłuższej wypowedz, w tym w przemówenu stosuje sę do zasad poprawnej wymowy oraz norm dotyczących akcentowana wyrazów zdań, zna wyjątk w akcentowanu wyrazów, rozróżna środk językowe w zależnośc od adresata wypowedz w ofcjalnych neofcjalnych sytuacjach mówena stosuje zasady etykety językowej przestrzega zasad etyk mowy uczestnczy w dyskusj zgodne z zasadam kultury dostrzega zjawsko brutalnośc słownej, kłamstwo manpulację płynne mów na podany temat, starając sę zachować zasady poprawnośc językowej stylstycznej uzasadna własne zdane za pomocą rzeczowych argumentów dobera środk językowe w zależnośc od adresata wypowedz w ofcjalnych neofcjalnych sytuacjach mówena aktywne uczestnczy w dyskusj wystrzega sę brutalnośc słownej, kłamstwa manpulacj w wypowedz ustnej psze na temat, stosując funkcjonalną kompozycję logcznej wypowedz, polemzuje ze stanowskem nnych, formułuje rzeczowe argumenty poparte celne dobranym przykładam dobera stosuje środk językowe odpowedno do sytuacj odborcy oraz rodzaju komunkatu udowadna swoje racje za pomocą rzeczowych argumentów ułożonych w logczny wywód aktywne uczestnczy w dyskusj, używając środków językowych wyrażających stosunek mówącego do przedstawanych treśc nawązując do wypowedz przedmówców, podejmuje próby prowadzena dyskusj charakteryzując postać fkcyjną, ocena wartoścuje jej zachowana postawy w odnesenu do ogólne przyjętych norm moralnych analzuje uczuca własne bohaterów lterackch, próbuje nterpretować głosowo wygłaszany tekst, m.n. przez poprawne stosowane pauz w tekśce zawerającym przerzutne, krytyczne, rzeczowo omawa oraz ocena recytację własną kolegów psze wypowedz logczne, spójne przejrzyste pod samodzelne buduje spójne, logczne, rzeczowe wypowedz na podany temat, w których przedstawa własne stanowsko, lub za pomocą popartych przykładam argumentów uwzględnających różne konteksty kulturowe dowodz przyjętych racj aktywne uczestnczy w dyskusj jako dyskutant lub przewodnczący, rzeczowo przedstawa swoje stanowsko wnosk nterpretuje głosowo wygłaszany z pamęc lub czytany tekst, uwzględnając funkcję zastosowanych środków stylstycznych ocenając pracę nnych, przedstawa krytyczną, rzeczową refleksję wynkającą z wnklwej analzy wykonanych zadań erudycj polonstycznej psze wypowedz orygnalne pod względem sposobu ujęca tematu, w

7 wygłasza krótk monolog, podejmuje próbę wygłaszana przemówena oraz próby uczestnczena w dyskusj przygotowuje wywad streszcza, skraca, parafrazuje tekst, w tym tekst popularnonaukowy wyraża swoje zdane ume je uzasadnć, odnos sę do cudzych poglądów psze opowadane odtwórcze twórcze; we, jak umeścć dalog w tekśce opsuje charakteryzuje postac rzeczywste fkcyjne stosuje narrację perwszo- trzecoosobową opsuje elementy dzeła malarskego, wykorzystuje z pomocą nauczycela odpowedne konteksty układa tekst o trójdzelnej kompozycj z uwzględnenem akaptów, stosuje cytat wygłasza z pamęc tekst poetyck uczestnczy w omówenu recytacj własnej, koleżanek kolegów redaguje rozprawkę z tezą bądź hpotezą, formułuje odpowedne argumenty popera je odpowednm przykładam psze wywad stosuje akapty, dba o spójne nawązana mędzy poszczególnym częścam wypowedz zachowuje poprawność językową stylstyczną tworzonego tekstu wykazuje dbałość o estetykę zapsu oraz poprawność ortografczną nterpunkcyjną opsuje dzeło malarske z odnesenem do odpowednch kontekstów; odczytuje sensy przenośne w tekstach kultury, takch jak obraz, plakat, grafka w tekstach własnych wykorzystuje różne formy wypowedz, w tym ops sytuacj recytuje tekst poetyck, podejmuje próbę nterpretacj głosowej z uwzględnenem tematu wyrażanych emocj p r e z e n t u j e w dyskusj swoje stanowsko, rozwja je odpowedno dobranym argumentam, śwadome stosuje retoryczne środk wyrazu reaguje z zachowanem zasad kultury na zjawsko brutalnośc słownej, kłamstwo manpulację w rozprawce dobera odpowedne argumenty, w których odwołuje sę do kontekstu lterackego, popera je odpowednm przykładam psze wywad, wykorzystując zdobytą z różnych źródeł wedzę na temat podjęty w rozmowe opsuje dzeło malarske z odnesenem do odpowednch kontekstów; podejmuje próbę nterpretacj tekstu kultury, np. obrazu, plakatu, grafk w tekstach własnych wykorzystuje różne formy wypowedz, w tym mowę zależną nezależną w celu dynamzowana akcj charakteryzowana bohatera recytuje tekst poetyck, nterpretacje głosowo z uwzględnenem tematu ocena recytację własną, koleżanek kolegów przedstawa uzasadnene swojej oceny względem kompozycyjnym poprawne pod względem językowym, stylstycznym, ortografcznym oraz nterpunkcyjnym doberając odpowedne słownctwo, tworzy tekst wyrażający ntencje nadawcy posługuje sę odpowednm argumentam przykładam w celu uzasadnena własnego zdana posługując sę bogatym słownctwem, redaguje różne formy wypowedz, m.n. opowadane z elementam dalogu monologu, opsu, charakterystyk, zróżncowane stylstyczne funkcjonalne opsy, recenzję notatkę (różnorodne postac) oraz psma użytkowe odwołując sę do kontekstów, tworzy rozprawkę z tezą lub hpotezą t y m r o z p r a w k ę z h p o t e z ą ; wykazuje sę szczególną dbałoścą o poprawność językową, bezbłędny zaps, logczną kompozycję tworzy orygnalne notatk, posługując sę bogatym słownctwem redaguje dłuższe formy wypowedz podejmuje próby własnej twórczośc lterackej