Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z języka polskiego w kl.

Transkrypt

1 Wymagana edukacyjne nezbędne do otrzymana poszczególnych śródrocznych rocznych ocen klasyfkacyjnych z języka polskego w kl. V Ucznów obowązują wadomośc umejętnośc nabyte w klasach poprzednch. Oceną wyższą otrzymuje uczeń, który spełna wszystke wymagana nezbędne do otrzymana oceny nższej. TREŚCI NAUCZANIA I. Kształcene lteracke kulturowe 1. Czytane utworów lterackch dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący SŁUCHANIE skupa uwagę na krótkch ach nnych osób, rozume ogólny sens słuchanych utworów, rozume polecena nauczycela, nnych ucznów wskazuje najważnejsze nformacje w wysłuchanym tekśce, zwłaszcza w jego warstwe dosłownej, rozpoznaje proste ntencje nadawcy reaguje na nnych werbalne newerbalne (mmką, gestem, postawą) CZYTANIE dentyfkuje nadawcę odborcę w prostych tekstach lterackch oraz typowych sytuacjach znanych ucznow z SŁUCHANIE słucha nnych ze zrozumenem, uczestnczy w rozmowe, zadaje pytana, odpowada wybera najważnejsze nformacje z wysłuchanego tekstu, tworzy prostą notatkę w forme tabel, schematu, klkuzdanowej, rozpoznaje nastrój słuchanych komunkatów powtarza swom słowam ogólny sens usłyszanej, opowada fabułę usłyszanej hstor, formułuje pytana CZYTANIE dentyfkuje nadawcę odborcę w omawanych w klase tekstach lterackch oraz SŁUCHANIE koncentruje uwagę podczas słuchana dłuższych nnych, a zwłaszcza odtwarzanych utworów wybera potrzebne nformacje z wysłuchanego tekstu, tworzy notatkę w forme tabel, schematu, punktów, klkuzdanowej, rozpoznaje nastrój słuchanych komunkatów odróżna nformacje ważne od mnej ważnych na podstawe słuchanego tekstu tworzy samodzelną notatkę: psze plan, formułuje pytana właścwe odbera ntencje nadawcy komunkatu odczytuje przenośny sens wysłuchanych utworów poetyckch prozatorskch CZYTANIE krótko charakteryzuje nadawcę odborcę w tekstach lterackch oraz dentyfkuje nadawcę odborcę w sytuacjach znanych ucznow z dośwadczena SŁUCHANIE przekazuje treść wysłuchanych samodzelne krytyczne wybera różnorodne nformacje z wysłuchanego tekstu, tworzy notatkę w forme dostosowanej do potrzeb (np. plan, tabela, schemat, klkuzdanowa wypowedź), rozpoznaje nastrój nazywa ntencje nadawcy komunkatu odczytuje omawa przenośny sens wysłuchanych utworów poetyckch prozatorskch wyraża spójne zdane na temat wysłuchanego komunkatu CZYTANIE charakteryzuje nadawcę odborcę w tekstach lterackch oraz dentyfkuje nadawcę odborcę w sytuacjach znanych ucznow z dośwadczena SŁUCHANIE odczytuje wyjaśna przenoś sens wysłuchanych utworó poetyckch prozatorskch CZYTANIE samodzelne czyta ze zrozumenem na pozome semantycznym krytycznym,

2 dośwadczena obserwacj rozpoznaje proste ntencje nadawcy, np. pytane, prośbę, odmowę, przeprosny, zaproszene wskazuje najważnejsze nformacje w odpowednch fragmentach przeczytanego tekstu, zwłaszcza w dosłownej warstwe tekstu wyrażone wprost odczytuje nformacje zameszczone na przykład w słownczku przy tekśce, przy obraze rozume ogólny sens czytanych utworów czyta teksty płynne, stara sę czytać je poprawne pod względem artykulacyjnym stara sę poprawne akcentować wyrazy samodzelne lub z newelką pomocą nauczycela lub ucznów wskazuje częśc składowe : tytuł, wstęp, rozwnęce, zakończene, posługuje sę akaptam rozpoznaje następujące formy : życzena, ogłoszene, nstrukcję, przeps wybera najważnejsze nformacje z nstrukcj, tabel, notatk, schematu sytuacjach znanych ucznow z dośwadczena rozpoznaje dosłowne ntencje nadawcy przytacza nformacje z odpowednch fragmentów przeczytanego tekstu, zwłaszcza w dosłownej warstwe tekstu wyrażone wprost określa temat główną myśl tekstu, zwłaszcza na pozome dosłownym czyta teksty płynne poprawne pod względem artykulacyjnym poprawne akcentuje artykułuje wększość wyrazów, stosuje ntonację zdanową podczas głośnego czytana utworów w prostych tekstach oddzela fakty od opn wskazuje częśc składowe : tytuł, wstęp, rozwnęce, zakończene, posługuje sę akaptam rozpoznaje cechy życzeń, ogłoszena, nstrukcj, przepsu wybera potrzebne nformacje z nstrukcj, tabel, notatk, schematu wskazuje przenośne znaczene wyrazów w rozpoznaje dosłowne symbolczne ntencje nadawcy przytacza nformacje zawarte w tekśce, wyszukuje w nformacje wyrażone pośredno oddzela nformacje ważne od drugorzędnych, fakt od opn omawa temat główną myśl na pozome dosłownym, formułuje ogólne wnosk, próbuje omówć je na pozome przenośnym czyta teksty płynne poprawne pod względem artykulacyjnym, stara sę nterpretować je głosowo głośno czyta utwory, uwzględnając zasady poprawnej artykulacj, akcentowana ntonacj wskazuje częśc składowe : tytuł, wstęp, rozwnęce, zakończene rozume ch funkcję, posługuje sę akaptam wskazuje typowe elementy konstrukcyjne stylstyczne w zaproszenach, życzenach, ogłoszenach, nstrukcjach, przepsach, lstach ofcjalnych, dzennkach, pamętnkach, relacjach wybera wykorzystuje nformacje z nstrukcj, tabel, notatk, schematu wskazuje przenośne znaczene wyrazów w oraz samodzelne tłumaczy przenośne znaczene wybranych wyrazów, zwązków wyrazów w wyjaśna dosłowne symbolczne ntencje nadawcy przytacza wyjaśna nformacje w tekśce, wyszukuje w nformacje wyrażone pośredno wykorzystuje je w na przykład opsującej lub ocenającej postać fkcyjną lub rzeczywstą oddzela nformacje ważne od drugorzędnych, fakty od opn wykorzystuje je w odczytywanu znaczeń dosłownych przenośnych, dokonuje selekcj materału na podstawe faktów opn zawartych w tekśce szczegółowo omawa temat główną myśl tekstu na pozome dosłownym przenośnym czyta teksty płynne poprawne pod względem artykulacyjnym, nterpretuje je głosowo, zwracając uwagę na przykład na wyrażane emocje nterpunkcję głośno czyta utwory, wykorzystując umejętność poprawnej artykulacj ntonacj, aby oddać sens odczytywanego tekstu; poprawne akcentuje wyrazy, równeż te, które w języku polskm akcentuje sę netypowo ma śwadomość konstrukcj, rozume funkcje takch częśc składowych, jak tytuł, wstęp, rozwnęce, zakończene śwadome posługuje sę akaptam w celu oddzelana od sebe zagadneń poszczególnych równeż teksty spoza lsty lektur wykorzystuje treśc zawarte w artykułach, nstrukcjach, przepsach, tabelach, schematach notatkach bografcznych w tworzenu własnych, samodzelnych odczytuje głośno wygłasza z pamęc utwory poetycke prozatorske oraz je nterpretuje

3 2. Odbór tekstów kultury ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY mów o swoch reakcjach czytelnczych dostrzega zabeg stylstyczne w utworach lterackch, w tym funkcję obrazowana poetyckego w lryce z pomocą nauczycela wskazuje apostrofę, powtórzena, zdrobnena, dostrzega obrazy poetycke, uosobene, ożywene, wyraz dźwękonaśladowczy zna pojęca: autor, adresat bohater wersza odróżna teksty użytkowe od lterackch odróżna utwory psane werszem prozą krótko mów o wybranych elementach śwata przedstawonego w utworze epckm, take jak: bohater, akcja, wątek, fabuła, we, czym jest punkt kulmnacyjny nazywa swoje reakcje czytelncze nazywa zabeg stylstyczne w utworach lterackch: apostrofa, powtórzena, zdrobnene, uosobene, ożywene, podmot lryczny, (także zborowy), wyraz dźwękonaśladowczy z newelką pomocą nauczycela odróżna autora, adresata bohatera wersza funkcję obrazowana poetyckego w lryce dostrzega cechy wyróżnające teksty artystyczne (poetycke prozatorske) użytkowe określa nazywa elementy śwata przedstawonego w utworze epckm, take jak: wątek, akcja, fabuła, punkt kulmnacyjny rozume rolę osoby mówącej w tekśce (narrator), rozpoznaje narratora perwszo trzecoosobowego ANALIZOWANIE I INTERPRETOWANIE TEKSTÓW KULTURY nazywa uzasadna swoje reakcje czytelncze odnajduje w omawanych tekstach apostrofy, powtórzena, zdrobnena, uosobena, ożywena, obrazy poetycke, wyrazy dźwękonaśladowcze objaśna ch znaczene rozpoznaje autora, adresata bohatera wersza wskazuje obrazy poetycke w lryce rozume ch funkcję wskazuje cechy wyróżnające teksty artystyczne (poetycke prozatorske) oraz użytkowe analzuje elementy śwata przedstawonego w utworze epckm, take jak: narrator, akcja, fabuła, wątek, punkt kulmnacyjny rozume rolę osoby mówącej w tekśce (narrator), rozpoznaje narratora perwszo- trzecoosobowego płynne oddzela fakty od opn w dłuższych tekstach wskazuje typowe elementy konstrukcyjne stylstyczne w życzenach, ogłoszenach, nstrukcjach, przepsach, lstach ofcjalnych, dzennkach pamętnkach odczytuje twórczo wykorzystuje treśc zawarte w artykule, nstrukcj, przepse, tabel, schemace notatce wskazuje odczytuje przenośne znaczene wyrazów w swobodne opowada o swoch ANALIZOWANIE I reakcjach czytelnczych, INTERPRETOWANIE nazywa je, uzasadna; ocena TEKSTÓW KULTURY opsuje utwór, konfrontuje porównuje funkcję swoje reakcje czytelncze z analzowanych elementów nnym odborcam śwata przedstawonego w odnajduje w utworze poetyckm różnych utworach epckch apostrofy, powtórzena, zdrobnena, uosobena, ożywena, obrazy poetycke, wyrazy dźwękonaśladowcze, objaśna ch funkcję znaczene przenośne rozpoznaje autora, adresata bohatera wersza, ne utożsamając ch ze sobą; wykorzystuje wedzę na temat podmotu lrycznego, adresata bohatera wersza do nterpretacj utworu szczegółowo omawa obrazy poetycke w werszu ch funkcję w utworze szczegółowo omawa cechy wyróżnające teksty artystyczne (poetycke prozatorske) oraz użytkowe objaśna funkcję analzowanych elementów śwata wskazuje elementy mtu, bajk, przypoweśc w nnych tekstach kultury dostrzega różnce mędzy celem programów nformacyjnych, rozrywkowych, reklam odnos sę do postaw bohaterów fkcyjnych opsuje otaczającą ch rzeczywstość porównuje funkcję analzowanych elementów śwata przedstawonego w różnych utworach epckch wskazuje elementy mtu, bajk, przypoweśc w nnych tekstach kultury dostrzega różnce mędzy celem programów

4 rozume rolę osoby mówącej w tekśce (narrator) rozpoznaje na znanych z lekcj tekstach mt, bajkę, przypoweść nowelę, podaje z pomocą nauczycela ch główne cechy zna pojęce morał, wyjaśna go z pomocą nauczycela zna pojęca: wers, zwrotka, rym, refren, rytm wyodrębna słuchowsko, plakat społeczny, przedstawene flm spośród nnych przekazów tekstów kultury przypsuje podstawowe cechy bohaterom oraz ocena ch postawy w odnesenu do takch wartośc, jak np. młość nenawść, przyjaźń wrogość z pomocą nauczycela podejmuje próby odczytana sensu metaforycznego utworów wskazuje cechy mtu, bajk, przypoweśc nowel w utworze samodzelne cytuje morał bajk sens przypoweśc rozpoznaje elementy rytmu: wers, zwrotkę, rym, refren wyodrębna słuchowsko, plakat społeczny, przedstawene flm spośród nnych przekazów tekstów kultury, odczytuje je na pozome dosłownym zna pojęca: gra aktorska, reżyser, adaptacja, ekranzacja, a także odmany flmu przypsuje cechy bohaterom oraz ocena ch postawy w odnesenu do takch wartośc, jak np. młość nenawść, przyjaźń wrogość opowada, streszcza przeczytane teksty, odczytuje sens omawanych utworów na pozome metaforycznym dentyfkuje mt, bajkę, przypoweść nowelę, wskazuje ch cechy przytacza parafrazuje morał bajk, odczytuje przesłane utworu, np. przypoweśc rozume podstawową funkcję wersu, zwrotk, rymu, refrenu wyodrębna słuchowsko, plakat społeczny, przedstawene flm spośród nnych przekazów tekstów kultury, omawa je na pozome dosłownym probuje je znterpretować używa pojęć: gra aktorska, reżyser, adaptacja, ekranzacja, kadr, ujęce, a także zna odmany flmu, wyodrębna elementy dzeła flmowego, odróżna różne gatunk flmowe charakteryzuje ocena bohaterów oraz ch postawy odnoszące sę do takch wartośc, jak np. młość nenawść, przyjaźń wrogość odczytuje sens analzowanych utworów na pozome semantycznym (dosłownym), a z newelką pomocą nauczycela na pozome przenośnym wskazuje neologzmy w tekśce przedstawonego w utworze epckm dentyfkuje mt, bajkę, przypoweść nowelę, szczegółowo omawa ch cechy rozume rolę osoby mówącej w tekśce (narrator), rozpoznaje narratora trzecoosobowego dostrzega różnce mędzy narracją perwszo- trzecoosobową objaśna morał bajk na pozome metaforycznym, samodzelne odczytuje przesłane utworu, np. przypoweśc rozume funkcję: wersu, zwrotk, rymu, refrenu w ukształtowanu brzmenowej warstwy tekstu wyodrębna słuchowsko, plakat społeczny, przedstawene flm spośród nnych przekazów tekstów kultury, nterpretuje je na pozome dosłownym przenośnym funkcjonalne używa w swoch ach pojęć z zakresu flmu rada, m.n. gra aktorska, reżyser, scenarusz, adaptacja (flmowa, muzyczna, radowa td.), ekranzacja, kadr, ujęce, słuchowsko; wyróżna wśród przekazów audowzualnych słuchowska różne gatunk flmowe charakteryzuje ocena bohaterów oraz ch postawy odnoszące sę do różnych wartośc, konfrontuje sytuację bohaterów z własnym dośwadczenam dośwadczenam bohaterów lterackch nnych nformacyjnych, rozrywkowych, reklam odnos sę do postaw bohaterów fkcyjnych opsuje otaczającą ch rzeczywstość

5 samodzelne odczytuje sens utworów na pozome dosłownym przenośnym rozume pojęce neologzm, wskazuje neologzmy w tekśce, rozume zasady ch tworzena II. Kształcene językowe Gramatyka języka polskego dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Zna podstawową wedzę językową w zakrese: słownctwa (np. rozpoznaje zdrobnena, potraf dobrać param wyrazy blskoznaczne, stara sę tworzyć poprawne zwązk wyrazowe) składn konstruuje poprawne zdana pojedyncze, stosuje welke ltery na początku wypowedzena odpowedne znak nterpunkcyjne na końcu, rozróżna zdana pojedyncze rozwnęte nerozwnęte, złożone równoważnk zdana, wskazuje podmot orzeczene w typowym zdanu, zna wypowedzena oznajmujące, rozkazujące pytające, neutralne wykrzyknkowe, wskazuje w zdanu wyrazy, które łączą sę ze sobą, rozpoznaje W typowych sytuacjach stosuje wedzę językową w zakrese: słownctwa wykorzystuje zdrobnena, wyrazy blskoznaczne przecwstawne w tworzonym tekśce, tworzy poprawne zwązk wyrazowe składn rozpoznaje konstruuje zdana pojedyncze nerozwnęte rozwnęte oraz wypowedzena złożone równoważnk zdań, używa różnych typów wypowedzeń: oznajmujących, rozkazujących, pytających, wykrzyknkowych; neutralnych, wskazuje podmot orzeczene, łączy w zwązk wyrazowe wyrazy w zdanu, rozpoznaje określena rzeczownka czasownka, konstruuje wykres zdana pojedynczego fleksj rozpoznaje odmena rzeczownk pospolte), przymotnk, typowe (własne, czasownk, lczebnk, Umejętne stosuje wedzę językową Sprawne stosuje wykorzystuje wed w zakrese: językową w zakrese: słownctwa wzbogaca tworzon słownctwa dba o poprawno tekst na przykład zdrobnenam słownkową tworzony wyrazam blskoznacznym, samodzelne dobe przecwstawnym, zwązkam zdrobnena, wyra frazeologcznym składn rozpoznaje stosu blskoznaczne, przecwstawne frazeologzmy, wzbogacając tek różnorodne typy zda w zależnośc od formy wypowed pojedynczych złożonych or sytuacj komunkacyjnej równoważnk; celowo używ składn swobodne rozpozna różnych typów wypowedze różne typy zdań pojedynczyc pytających, oznajmującyc wykrzyknkowych, neutralnyc rozkazujących w zależnośc o sytuacj komunkacyjne wskazuje podmot orzeczen buduje spójne zdana pojedyncz w których poprawne łączy zwązk wszystke wyraz wzbogaca zdana, dodaj przydawk, dopełnen okolcznk; poprawn rozpoznaje zwązk wyrazów zdanu, tworząc wykres zdan pojedynczego, stosuje sę do zasa poprawnej nterpunkcj fleksj rozpoznaje poprawn odmena typowe rzeczown (własne, pospolte, konkretn abstrakcyjne), czasownk przymotnk, lczebnk, zamk (pytające, oznajmując rozkazujące, neutraln wykrzyknkowe, nerozwnęt rozwnęte), zdana złożon równoważnk zdań, wskazu podmot orzeczene, twor cekawe pod względe składnowym, stosu sę do zasad poprawnośc logczn składnowej, wzbogaca zdan dodając przydawk, dopełnena okolcznk, dba o popraw łączene wyrazów w zwązk nterpunkcję wypowedz złożonych) fleksj rozpoznaje stosuje w ach w poprawnych formach odmenne neodmenne częśc mowy przewdzane w programe śwadome stosuje twórczo wykorzystuje wedzę językową w zakrese treśc materałowych przewdzanych programem nauczana słownctwa, składn, fleksj fonetyk

6 określena rzeczownka czasownka fleksj odmena według wzoru lub z newelką pomcą nauczycela rzeczownk, czasownk, przymotnk, lczebnk, zamek, potraf podać przykłady zamków, wskazuje czasownk w różnych czasach, trybach, rzeczownk własne pospolte, przymotnk, przysłówk zamk w zdanu, przy pomocy nauczycela określa formę odmennych częśc mowy, oddzela temat od końcówk w wyrazach znanych z lekcj, stopnuje przymotnk przysłówk, odróżna częśc mowy odmenne od neodmennych, rozpoznaje formy neosobowe czasownka (bezokolcznk, formy zakończone na -no, -to), przymek, partykułę wykrzyknk fonetyk zna alfabet, odróżna głoskę od ltery, z pomocą nauczycela dzel głosk na twarde mękke, dźwęczne bezdźwęczne, podaje przykłady głosek ustnych nosowych, dzel wyrazy znane z lekcj na głosk, dzel wyrazy ltery sylaby, zna podstawowe reguły akcentowana wyrazów w języku polskm, stara sę je stosować zamk, określa formę gramatyczną czasownków w różnych czasach, trybach, rozpoznaje na typowych przykładach typy lczebnków, podaje przykłady zamków wyjaśna ch funkcję, oddzela temat od końcówk w typowych wyrazach odmennych, stopnuje przymotnk przysłówk, używa przymków do określena relacj czasowych przestrzennych; poprawne zapsuje czasownk z cząstką -by, rozpoznaje formy neosobowe czasownka (bezokolcznk, formy zakończone na -no, -to), stosuje wykrzyknk partykuły, rozpoznaje zamk w tekśce) fonetyk zna alfabet, wyjaśna różncę mędzy głoską a lterą, dzel wyrazy na głosk, ltery sylaby, dzel głosk na twarde mękke, dźwęczne bezdźwęczne, ustne nosowe, potraf je nazywać, wykorzystuje wedzę na temat rozbeżnośc mędzy mową a psmem do poprawnego zapsywana wyrazów, zna stosuje podstawowe reguły akcentowana wyrazów w języku polskm, stara sę je stosować określa ch formę, rozpozna czasy typy lczebnkó rozpoznaje formy neosobow czasownka (bezokolcznk, form zakończone na -no, -to), wskazu zamk w tekśce, podaje c przykłady, wyjaśna ch funkcję stosuje je w celu unknęc powtórzeń, poprawne używ krótszych dłuższych for zamków, używa odmennyc częśc mowy w poprawnyc formach fonetyk stosuje wadomośc zakresu podzału wyrazów ltery, głosk sylab a także różnc mędzy psowną wymową w poprawnym c zapse, bezbłędne dzel głos na ustne, nosowe, tward mękke, dźwęczn bezdźwęczne, dzel na głos wyrazy ze spółgłoskam mękkm, zna stosuje regu akcentowana wyrazów w język polskm nauczana, bezbłędne określa formę odmennych częśc mowy, w tym poprawne rozpoznaje odmena rzeczownk (własne, pospolte, konkretne, abstrakcyjne), stosuje formy różnych czasów trybów czasownka, typy lczebnka, zamk, rozpoznaje formy neosobowe czasownka (bezokolcznk, formy zakończone na -no, -to), zastępuje rzeczownk, przymotnk, przysłówk lczebnk odpowednm zamkam, poprawne stosuje krótsze dłuższe formy zamków, wykorzystuje wedzę o obocznoścach w odmane wyrazów do psown poprawnej pod względem ortografcznym fonetyk begle stosuje wadomośc z zakresu fonetyk wykorzystuje je w poprawnym zapse wyrazów, stosuje w praktyce wszystke poznane zasady akcentowana wyrazów

7 III. Tworzene Mówe ne psane dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący MÓWIENIE nawązuje podtrzymuje kontakt werbalny z nnym ucznam nauczycelem, stosuje sę do podstawowych reguł grzecznoścowych właścwych podczas rozmowy z osobą dorosłą róweśnkem odróżna sytuację ofcjalną od neofcjalnej potraf odpowedno do typowej sytuacj komunkacyjnej skerować prośbę, pytane, odmowę, wyjaśnene, zaproszene formułuje proste pytana udzela prostych odpowedz pod względem konstrukcyjnym, stosuje wyrazy o znaczenu dosłownym mów na temat, opowada o obserwowanych zdarzenach, akcj ksążk, flmu wypowada komunkaty zawerające proste nformacje wyraża wprost swoje ntencje w klku zdanach opsuje obraz, lustrację, plakat oraz przedmot, mejsce, postać, zwerzę tp. wygłasza tekst utworu z pamęc posługuje sę pozawerbalnym środkam MÓWIENIE śwadome uczestnczy w sytuacj komunkacyjnej, stosując sę do reguł grzecznoścowych; używa odpowednch konstrukcj składnowych (np. trybu przypuszczającego lub zdań pytających) podczas rozmowy z osobą dorosłą róweśnkem, a także w różnych sytuacjach ofcjalnych neofcjalnych w typowych sytuacjach dostosowuje wypowedź do adresata sytuacj, śwadome dobera różne typy wypowedzeń prostych rozwnętych, wypowedzena oznajmujące, pytające rozkazujące formułuje pytana otwarte udzela odpowedz w forme zdań złożonych wypowada sę w logczne ze sobą połączonych zdanach na tematy zwązane z codzennoścą, otaczającą rzeczywstoścą, lekturą, flmem tp. wypowada sę w sposób uporządkowany: opowada zdarzena w porządku chronologcznym, streszcza utwory fabularne, zdaje relację z wydarzena opsuje obraz, lustrację, plakat oraz przedmot, mejsce, stosując MÓWIENIE przedstawa własne, logczne zdane w rozmowe, stosując sę do reguł grzecznoścowych; używa odpowednch konstrukcj składnowych (np. trybu przypuszczającego lub zdań pytających) podczas rozmowy z osobą dorosłą róweśnkem, a także w różnych sytuacjach ofcjalnych neofcjalnych dostosowuje wypowedź do adresata sytuacj, śwadome w typowych sytuacjach dobera różne rodzaje wypowedzeń prostych rozwnętych, wypowedzena oznajmujące, pytające rozkazujące, śwadome dobera ntonację zdanową udzela odpowedz w forme krótkej, sensownej łączy za pomocą odpowednch spójnków przymków współrzędne podrzędne zwązk wyrazowe w zdanu wypowada sę w rol śwadka uczestnka zdarzeń stosuje poprawne formy gramatyczne rzeczownka, przymotnka, przysłówka, lczebnka czasownka gromadz wyrazy określające nazywające na przykład cechy wyglądu charakteru MÓWIENIE MÓWIENIE uzasadna własne zdane przedstawa własne rozmowe, podaje odpowedn stanowsko w zwązku ze przykłady, stosuje sę do reg sposobem rozwązana grzecznoścowych, śwadom problemu, wykonana zadana używa odpowednch konstrukc składnowych (np. tryb podejmuje rozmowę na temat przypuszczającego lub zd przeczytanej lektury/dzeła pytających) podczas rozmowy także spoza kanonu lektur osobą dorosłą róweśnkem, przewdzanych programem także w różnorodnych sytuacjac ofcjalnych neofcjalnych dostosowuje wypowedź do adresata sytuacj, śwadome dobera różne typy wypowedzeń prostych rozwnętych, wypowedzena oznajmujące, pytające rozkazujące rozpoczyna podtrzymuje rozmowę na temat lektury czy dzeła flmowego udzela wyczerpujących poprawnych pod względem konstrukcyjnym stylstycznym, śwadome dobera ntonację zdanową, poprawne stosuje formy czasownka w różnych trybach, w zależnośc od kontekstu adresata w rozmowe zwązanej z lektur flmem czy codzennym sytuacjam stosuje poprawn język, bogate słownctwo or frazeologzmy zwązane omawaną tematyką w sposób przemyślany uporządkowany opsuje nauczana w klase pątej; omawa je w odnesenu do nnych dzeł także spoza kanonu lektur nterpretuje metaforyczne symbolczne treśc utworów lterackch plastycznych

8 (mmką, gestem) stara sę poprawne wymawać akcentować wyrazy składa skonwencjonalzowane życzena, tworzy w punktach krótką wypowedź o cechach nstrukcj, np. zasady gry PISANIE słownctwo określające umejscowene w przestrzen; krótko, ale w sposób uporządkowany opsuje postać, zwerzę, przedmot tp. recytuje utwory poetycke, oddając jego ogólny nastrój sens stosuje zasady poprawnej wymowy akcentowana wyrazów rodzmych składa życzena, tworzy krótką wypowedź o cechach nstrukcj, np. zasady gry wskazuje wyrazy o znaczenu dosłownym metaforycznym dobera wyrazy blskoznaczne przecwstawne, z reguły stosuje poprawne zwązk wyrazowe posługuje sę pozawerbalnym środkam (mmką, gestem) wypowada sę logczne w sposób uporządkowany: opowada zdarzena w porządku chronologcznym, streszcza utwory fabularne, śwadome wykorzystuje wyrazy określające następstwo czasowe aktywne uczestnczy w rozmowe zwązanej z lekturą, flmem czy codzennym sytuacjam w sposób logczny uporządkowany opsuje przedmot, mejsce, krajobraz, postać, zwerzę, przedmot, obraz, lustrację, plakat, stosując właścwe tematow słownctwo oraz słownctwo służące do formułowana ocen, opn, emocj uczuć wygłasza z pamęc teksty poetycke, posługując sę pauzą, barwą głosu śwadome posługuje sę pozawerbalnym środkam (mmką, gestem) stosuje sę do zasad właścwego akcentowana wyrazów ntonowana wypowedzeń składa życzena, tworzy wypowedź o cechach nstrukcj, np. zasady gry odróżna znaczena dosłowne wyrazów od metaforycznych objaśna znaczena metaforyczne dobera stosuje w swoch ach wyrazy blskoznaczne przecwstawne oraz poprawne zwązk wyrazowe PISANIE przedmot, mejsce, krajobraz, postać, zwerzę, obraz, lustrację, plakat, stosując bogate właścwe tematow słownctwo oraz słownctwo służące do formułowana ocen, opn, emocj uczuć zaznacza akcenty logczne, stosu pauzy, dostosowuje tempo recytac do treśc wygłaszanych z pamę lub recytowanych utworów nterpretuje przenośne treś utworów poetyckc przewdzanych w program nauczana swobodne dobera stosuje w swoch ach wyrazy blskoznaczne przecwstawne oraz poprawne zwązk wyrazowe śwadome wzbogaca komunkat pozawerbalnym środkam stosuje sę do zasad właścwego akcentowana wyrazów (równeż akcentowanych netypowo) ntonowana wypowedzeń składa pomysłowe życzena, tworzy precyzyjną wypowedź o cechach nstrukcj, np. zasady gry dokonuje samokrytyk doskonal ją pod względem konstrukcj języka

9 stosuje welką lterę na początku wypowedzena odpowedne znak nterpunkcyjne na jego końcu, dwukropek przy wylczenu, przecnek, myślnk w zapse dalogu; dzel wyrazy na sylaby, przenos wyraz do następnego wersu poprawne zapsuje głosk mękke zna próbuje stosować podstawowe zasady dotyczące psown welką lterą oraz psown ó u, rz ż, ch h zna podstawowe zasady dotyczące psown ne z rzeczownkam, przymotnkam, przysłówkam, lczebnkam czasownkam odróżna nazwy własne od pospoltych stara sę stosować odpowedne zasady dotyczące psown welką lterą zna próbuje stosować podstawowe zasady układu grafcznego lstu ofcjalnego, wywadu, ramowego szczegółowego planu, ogłoszena, zaproszena, nstrukcj, przepsu kulnarnego, dzennka, pamętnka, notatk, streszczena z pomocą nauczycela zapsuje lst ofcjalny, wywad, plan ramowy szczegółowy, ogłoszene, zaproszene, nstrukcję, PISANIE stosuje welką lterę na początku wypowedzena odpowedne znak nterpunkcyjne na jego końcu, najczęścej stosuje podstawowe reguły nterpunkcyjne dotyczące używana przecnka (np. przecnek przy wymenanu) dwukropka, myślnka w zapse dalogu; dzel wyrazy na sylaby, przenos wyraz do następnego wersu poprawne zapsuje głosk mękke, zna najczęścej stosuje podstawowe zasady dotyczące psown ó u, rz ż, ch h, psown ne z rzeczownkam, przymotnkam, przysłówkam, lczebnkam czasownkam, cząstk -by z czasownkam potraf wymenć najważnejsze wyjątk od poznanych reguł ortografcznych odróżna nazwy własne od pospoltych potraf zastosować odpowedne zasady dotyczące psown welką lterą zna stosuje podstawowe zasady układu grafcznego lstu ofcjalnego, wywadu, ramowego szczegółowego planu ogłoszena, nstrukcj, kulnarnego, pamętnka streszczena, zaproszena, przepsu dzennka, notatk, bezbłędne stosuje welką lterę na początku PISANIE wypowedzena bezbłędne stosuje welką lterę odpowedne znak początku wypowedzena nterpunkcyjne na jego odpowedne znak nterpunkcyjn końcu, stosuje w na jego końcu, systematyczn PISANIE wększośc typowych stosuje poznane regu tworzy samodzelne sytuacj w swoch pracach nterpunkcyjne, stosuje w swoc cechujące sę podstawowe reguły pracach dwukropek, myśln cekawym twórczym nterpunkcyjne dotyczące welokropek, średnk; dze ujęcem tematu, poprawną przecnka (np. przecnek wyrazy na sylaby, przenos wyr konstrukcją oraz właścwym przy wymenanu oraz do następnego wersu doborem środków przed wybranym komponuje poprawne po językowych zamkam), dwukropka, względem ortografcznym wykazuje sę szczególną myślnka; dzel wyrazy na nterpunkcyjnym, fleksyjnym dbałoścą o poprawność sylaby, przenos wyraz do składnowym ortografczną, nterpunkcyjną, następnego wersu przejrzystej, logcznej kompozyc fleksyjną składnową oraz poprawne zapsuje głosk z uwzględnenem akaptów mękke, zna stosuje płynne stosuje poznane regu estetykę zapsu poznane zasady ortograf dotyczące psown ó u, rz ortografczne, zna stosuje wyjąt od nch ż, ch h, ne z różnym bezbłędne odróżna nazwy częścam mowy, -by z własne od pospoltych czasownkam bezbłędne stosuje zasady nterpunkcj oraz potraf je dotyczące psown welką zastosować w sytuacjach lterą netypowych (np. psze bezbłędne pod względem wykorzystać wedzę o kompozycyjnym treścowym wyrazach neutralnych lst ofcjalny, wywad, ramowy zdrobnenach) szczegółowy plan, zna stosuje wyjątk od ogłoszene, zaproszene, poznanych reguł nstrukcję, przeps kulnarny, ortografcznych dzennk, pamętnk, notatkę odróżna nazwy własne od bografczną, streszczene pospoltych stosuje zapsuje, uwzględnając odpowedne zasady wszystke nezbędne elementy, dotyczące psown welką lst ofcjalny, wywad, plan lterą ramowy szczegółowy, zna stosuje zasady układu ogłoszene, zaproszene, grafcznego lstu nstrukcję, przeps kulnarny, ofcjalnego, wywadu, kartkę ramowego z dzennka pamętnka, szczegółowego planu notatkę bografczną (w różnych, ogłoszena, formach) streszczene, dba zaproszena, nstrukcj, o cekawą formę swojego tekstu

10 przeps kulnarny, kartk z dzennka pamętnka, notatkę streszczene psze krótke opowadane odtwórcze twórcze, dba o następstwo zdarzeń tworzy klkuzdanowy ops obrazu, rzeźby plakatu stara sę stosować akapt jako znak logcznego wyodrębnena fragmentów stara sę, by były czytelne konstruuje zapsuje klkuzdanowe poprawne pod względem logcznym, stara sę, by były one poprawne pod względem językowym przepsuje cytat w cudzysłowe zapsuje, uzwględnając wększość nezbędnych elementów, krótk lst ofcjalny, klkuzdanowy wywad, plan ramowy (z pomocą nauczycela) szczegółowy, ogłoszene, zaproszene, nstrukcję, przeps kulnarny, kartkę z dzennka pamętnka, notatkę (np. w tabel) proste krótke streszczene układa opowadane odtwórcze twórcze, zachowując właścwą kolejność zdarzeń, wprowadza podstawowe elementy opsu śwata przedstawonego tworzy na ogół poprawny ops obrazu, rzeźby plakatu, stosując słownctwo określające umejscowene w przestrzen stosuje co najmnej trzy akapty jako znak logcznego wyodrębnena fragmentów (wstęp, rozwnęce, zakończene) na ogół zachowuje estetykę zapsu konstruuje zapsuje klkuzdanowe poprawne pod względem logczno-składnowym używa wypowedzeń pojedynczych złożonych w zależnośc od adresata sytuacj śwadome dobera wypowedzena oznajmujące, pytające rozkazujące udzela odpowedz w forme zdań złożonych stara sę dostrzegać błędy ortografczne przepsu kulnarnego, dzennka, pamętnka, notatk, streszczena zapsuje, uwzględnając wszystke nezbędne elementy, lst ofcjalny, wywad, plan ramowy szczegółowy, ogłoszene, zaproszene, nstrukcję, przeps kulnarny, kartkę z dzennka pamętnka, notatkę (w różnych formach) streszczene układa spójne, uporządkowane pod względem chronologcznym poprawne skomponowane opowadane odtwórcze/twórcze, stara sę, aby były one werne utworow / pomysłowe, streszcza utwory fabularne, śwadome wykorzystuje wyrazy określające następstwo czasowe, zwłaszcza przysłówk, przymk wyrażena przymkowe; opowada z perspektywy śwadka uczestnka zdarzeń, wprowadza dalog, a także elementy nnych form, np. ops stosuje akapty jako znak logcznego wyodrębnena fragmentów w sposób uporządkowany opsuje obraz, lustrację, plakat, rzeźbę, stosując słownctwo służące do formułowana ocen opn, emocj uczuć zachowuje estetykę zapsu /lub rzetelność zawartych w nm danych układa szczegółowe/pomysłow wyczerpujące, poprawn skomponowane opowadan odtwórcze/twórcze, lst perspektywy bohatera, l ofcjalny, dzennk pamętn streszcza przeczytane utwo lteracke, zachowując porząde chronologczny uwzględnając herarch wydarzeń śwadome wprowadza dalog d opowadana jako eleme rozbudowanej kompozyc wprowadza nne form, np. ops charakterystyk bezpośredne śwadome stara sę różncow język bohaterów narratora w ach psemnych konsekwentne stosuje akapty jako znak logcznego wyodrębnena fragmentów (wstęp, rozwnęce, zakończene) zachowuje estetykę zapsu, dba, aby zaps jego ułatwał odborcy jej czytane tworzy szczegółowy, dobrze skomponowany ops obrazu, rzeźby plakatu, stosując właścwe danej dzedzne szuk nazewnctwo słownctwo służące do formułowana ocen opn, emocj uczuć uzasadna własne zdane, podaje odpowedne przykłady, np. z lektury udzela wyczerpujących poprawnych pod względem konstrukcyjnym stylstycznym

11 nterpunkcyjne w tworzonej je poprawać wyszukuje cytaty zapsuje je w cudzysłowe w ach zwązanych z lekturą, flmem czy codzennym sytuacjam łączy za pomocą odpowednch spójnków przymków współrzędne podrzędne zwązk wyrazowe stosuje sę do zasad nterpunkcj w ach stosuje poprawne formy gramatyczne rzeczownka, przymotnka, lczebnka czasownka we wszystkch trybach w ach gromadz wyrazy określające nazywające cechy na przykład charakteru na podstawe zachowań postaw dostrzega błędy ortografczne nterpunkcyjne w tworzonej je poprawa sprawne wyszukuje cytaty, zapsuje je w cudzysłowe wprowadza do swojego tekstu w ach zwązanych lekturą, flmem czy codzennym sytuacjam stosuje boga słownctwo, frazeologzm zwązane z omawaną tematyk jego język jest poprawny dokonuje samodzelnej autokorekty napsanego tekstu pod względem ortografcznym, nterpunkcyjnym, stylstycznym treścowym sprawne wyszukuje cytaty, zapsuje je w cudzysłowe, szczególne dba o całkowce werny zaps cytatu, potraf płynne wprowadzć cytat do własnego tekstu IV. Samokształcene

12 Doceran e do nformacj dopuszczający Dostateczny dobry bardzo dobry celujący we, jakego typu nformacje znajdują sę w słownku ortografcznym, słownku wyrazów blskoznacznych poprawnej polszczyzny potraf sprawdzać psownę wyrazu w słownku ortografcznym pod kerunkem nauczycela odszukuje wyrazy w słownku wyrazów blskoznacznych sprawdza użyce zwązków w słownku poprawnej polszczyzny sprawdza psownę wyrazu w słownku ortografcznym potraf wybrać odpowedne nformacje ze słownka wyrazów blskoznacznych, słownka poprawnej polszczyzny, encykloped, czasopsma, stron nternetowych w raze potrzeby sprawdza psownę wyrazu w słownku ortografcznym wybera nformacje z różnych źródeł, np. czasopsm, stron nternetowych samodzelne korzysta ze słownków wyrazów blskoznacznych poprawnej polszczyzn wybera twórczo wykorzystuje nformacje z różnych źródeł (np. czasopsm, stron nternetowych) we własnych ach o charakterze nformacyjnym lub ocenającym szuka nspracj do wzbogacena swoch tekstów w słownkach wyrazów blskoznacznych poprawnej polszczyzny dba o czystość poprawność swojej, korzystając z różnych źródeł: słownków, poradnków, audycj radowych programów telewzyjnych

13 wybera nformacje wyrażone pośredno w różnych źródłach, np. czasopsmach, stronach nternetowych; konfrontuje je z nnym źródłam śwadome używa słownków wyrazów blskoznacznych poprawnej polszczyzny w celu wzbogacena warstwy językowej tekstu