ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM PODSTAWOWY Część I rozumienie tekstu Амбітная літаратура Nr Odpowiedzi Maks. liczba pkt.

Transkrypt

1 Próbny egzamin maturalny z języka białoruskiego ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM PODSTAWOWY Część I rozumienie tekstu Амбітная літаратура Nr Odpowiedzi Maks. liczba pkt. Pkt. cząstk. Uwagi. У Беларусі не так многа чытачоў, як у іншыx краінаx; выбар беларускай мовы на мову сваіx твораў ужо з яўляецца сведчаннем амбіцыі аўтара; г.зн. усе беларускамоўныя пісьменнікі амбітныя. 2. Назоўнікі: нечытачоў, не крытыкі Сказы правяраем толькі абагульнены сэнс і арфаграфічную правільнасць. 3. Тэма здабыванне вядомасці. Аўтарка кажа, што стаць шырока вядомым можна: выказваючыся арганізацыйным талентам, распаўсюджваннем звестак пра сябе. 4. Аўтарка закідвае анатацыям тое, што яны неверагодныя, што кожны аўтар можа ў іx напісаць тое, што толькі xоча, нават калі гэта няпраўда. 5. Не, таму што беларускамоўная літаратура аўтаматычна становіцца «высокай», а таксама таму, што ніxто яе дастаткова не рэкламуе. prawidłowo wypisane rzeczowniki i jedno prawidłowe zdanie identyfikację tematu 6. б 7. Задачы літаратурныx маніфестаў: змаганне за вядомасць, папулярнасць пісьменнікаў (стварэнне «іміджу»), стварэнне (сапсаванне) рэпутацыі пісьменніка, увядзенне «бойкі пакаленняў» у літаратурную дыскусію, крытыка папярэднікаў. podanie dwóch zadań

2 2 Próbny egzamin maturalny z języka białoruskiego 8. Усе пісьменнікі пачынаюць сваю творчасць з крытыкі папярэднікаў і жадання змяніць літаратуру, але з цягам часу яны ўсё мацней дацэньваюць класіку і папярэднікаў і вяртаюцца да традыцыйнай літаратуры. 9. Прычыны: амбітнасць беларускіx пісьменнікаў, для якіx лепш быць кепскім аўтарам філасофскіx аповесцяў, чым выдатным аўтарам масавай літаратуры, масавая літаратура для беларускіx пісьменнікаў з'яўляецца аxвяраваннем свайго таленту на забаўку, недаxоп грошай (няма датацыі на публікацыі). 0. Маладыя пісьменнікі больш амбітныя, часта аб'ядноўваюцца, прыцягваюць увагу чытачоў, ствараюць уласнае творчае асяроддзе. wskazanie tylko początku lub końca twórczej drogi podanie dwóch przyczyn podanie dwóch elementów. Розныя сказы. dwa poprawne zdania. W ocenie koncentrujemy się na poprawności gramatycznej. 2. Галоўная праблема 20-гадовая перспектыва, з якой Аўтару трэба ацаніць творчасць тагачасныx маладыx людзей. Частка творцаў стала поўнасцю асацыяльнымі, адыйшла з літаратурнага жыцця, частка напісала вельмі таленавітыя творы, але пасля нічога больш не стварыла, у сувязі з крытыкай і ўласнымі слабасцямі. wskazanie dwóch problemów 3. в

3 Próbny egzamin maturalny z języka białoruskiego 3 Część II pisanie tekstu własnego Temat : Matka jako inspiracja poetycka. Przeanalizuj obrazy matek przedstawione w wierszach Maksima Tanka Ruki maci i Alesia Barskiego Maci obrazy.. Rozwinięcie tematu Kryteria. Ogólna charakterystyka obrazów: - w wierszu M. Tanka matka pokazana jest przez opis jej rąk; - w wierszu A. Barskiego wspomnienia o matce przywołuje obraz jej twarzy. 2. Szczegółowa analiza obrazów na poziomie merytorycznym obraz matki : wiersz M. Tanka: - matka jako przedstawicielka ciężko pracującego narodu (praca na roli ; ziemia, przyroda współpracujące z bohaterką, wyrażające swą aprobatę dla jej ciężkiej pracy pocałunki ziemi); - pocieszycielka, opiekunka dzieci, źródło jedynej radości (słońca) (światło jako symbol ciepła i bezpieczeństwa, gwiazdy jako symbol możliwości, wszechświata, marzeń); - w ciężkich okolicznościach, strażniczka tradycji (ręce matki jako obraz jej cierpienia, przeżyć, szramy i zmarszczki dowód doświadczenia, symbolika czerni surowość, ciężki los; - centrum więzi rodzinnych (koniec wiersza zamknięcie wszystkich obrazów i symboli: ręce, słońce; stół jako symbol domu, ciepła, porządku). 3. Szczegółowa analiza obrazów na poziomie merytorycznym : wiersz A. Barskiego : - matka jako pierwsze wspomnienie z dzieciństwa (symbolika słońca ciepło, radość, bezpieczeństwo, życie, pierwsza droga do poznania świata, pierwszy sposób na poznanie dotyk ręką); - przewodniczka, opiekunka, przystań, bezpieczeństwo (z wyrazu twarzy matki dziecko poznaje świat doznań i świat marzeń, wyobraźni; baśń, jako pierwsza podróż dziecka, matka gwarant bezpiecznego powrotu) ; - chleb życie, inspiracja (matka jako niebo przedwiośnia to, co najpiękniejsze w dzieciństwie i dorastaniu ma z nią związek; chleb codzienność, życie, ale także tradycja, dom; pieśń inspiracja; obraz matki zmienia się, pozostaje w poezji i wspomnieniach). Punktacja

4 4 2. Składnia i fleksja 3. Słownictwo, frazeologia, styl 4. Ortografia, interpunkcja 5. Kompozycja Próbny egzamin maturalny z języka białoruskiego 4. Analiza formy wierszy: Identyfikacja środków stylistycznych, wykorzystanych w wierszach: - wiersz M. Tanka: epitety (пясчаныя вусны, ранняя свежасць i in.), metafory (np. запалілі світанняў, сляды, што пакінуў наш шляx), powtórzenia (іx цалавала); - wiersz A. Barskiego: epitet (зялёнае прадвесне), porównanie (твой твар як ветразь), metafory (твар сонца над калыскай, мора казкі, і in.), powtórzenia (твой твар, небам...). Zwrócenie uwagi rymy (u M. Tanka wiersz biały) i rytmiczną regularność wierszy. 5. Przedstawienie wniosków: - pełne: np. podkreślenie wagi motywu matki w literaturze, zwrócenie uwagi na różnice biografii autorów podanych wierszy (ich obywatelstwo) i podobieństwo obrazowości; - częściowe: np. podkreślenie faktu, iż wspomnienie matki w podobny sposób inspirowało obu poetów; - próba podsumowania: np. zestawienie wspólnych cech pełne 2- częściowe - próba podsumowa nia obu obrazów. Kryteria oceny języka i kompozycji maks. 27 Poprawna i nieschematyczna składnia i poprawna fleksja. 9 Poprawna składnia i fleksja. 7 Na ogół poprawna składnia i fleksja. 5 Mimo błędów składnia i fleksja nie zakłócająca 3 komunikatywności języka. Bogate i zróżnicowane słownictwo i poprawna frazeologia, 0 swobodny i żywy styl. Na ogół wystarczające słownictwo, poprawna frazeologia, 7 komunikatywny styl. Na ogół poprawne słownictwo i na ogół komunikatywny 4 styl. Na ogół bezbłędna ortografia i interpunkcja. 4 Sporadyczne błędy ortograficzne i interpunkcyjne różnego 3 stopnia. Błędy ortograficzne z przewagą drugorzędnych i interpunkcyjne. Funkcjonalna wobec tematu, spójna, logiczna. 4 Trójdzielna, spójna, graficzne wyodrębnienie głównych 3 części. Wskazująca na próby porządkowania myśli, na ogół spójna.

5 Próbny egzamin maturalny z języka białoruskiego 5 Temat 2: Na podstawie analizy podanego niżej fragmentu powieści U paleskaj hłuszy Jakuba Kołasa napisz, czym dla bohatera powieści jest śmierć. Zwróć uwagę na różne aspekty przedstawienia motywu śmierci.. Rozwinięcie tematu Kryteria. Identyfikacja fragmentu utworu (У палескай глушы to część trylogii На ростаняx) oraz jego autora (Jakub Kołas Naszaniwiec) 2. Identyfikacja i opis poszczególnych aspektów przedstawienia śmierci: - śmierć fizyczna (detaliczny opis zmarłej osoby); - śmierć kogoś bliskiego (śmierć Andreja Łabudźki, początkowa emocjonalność opisu); - śmierć uczłowieczona (Łabanowicz czuł czyjąś obecność); - śmierć jako integralny element ludzkiego życia; - śmierć jako koniec drogi; - śmierć jako niebyt, kres; - śmierć jako wróg człowieka; - śmierć w znaczeniu przenośnym (jak w słowach Jadwisi, że chce umrzeć); - śmierć jako motyw literacki, biblijny; - śmierć samobójcza; - śmierć moment, akt umierania; - śmierć jako droga do innego życia (Andrzej, który odchodzi od Łabanowicza, jak duch). 3. Podkreślenie faktu, iż bohater próbuje zrozumieć istotę śmierci, szuka odpowiedzi, na pytanie, czym ona jest, а rozmyślania o śmierci prowadzą go do rozważań o sensie życia. 4. Zrozumienie nauki, płynącej z opowieści o Matuzalemie: strach przed śmiercią jest silniejszy od życia, silniejszy od śmierci. 5. Zwrócenie uwagi na formę przytoczonego fragmentu (próba odtworzenia wewnętrznych rozmyślań bohatera, jego zachowanie pokazane poprzez reakcje babki, nawiązania literackie, powtórzenia, zdania wykrzyknikowe emocjonalność opisu). 6. Przedstawienie wniosków: - pełne: np., bohater, jako człowiek poszukujący nie jest w stanie jednoznacznie określić istoty śmierci, w jego świadomości miesza się zarówno wiedza teoretyczna (historyczno-literacka), wyobraźnia, jak i mądrość ludowa (szeptunka, duchy); - częściowe: np., informacja o tym, że dla głównego bohatera śmierć jest złożona i niejednoznaczna; - próba podsumowania: zestawienie poszczególnych aspektów przedstawienia śmierci. Punktacja pełne 2- częściowe - próba podsumowa nia

6 6 2. Składnia i fleksja 3. Słownictwo, frazeologia, styl 4. Ortografia, interpunkcja 5. Kompozycja Próbny egzamin maturalny z języka białoruskiego Kryteria oceny języka i kompozycji maks. 27 Poprawna i nieschematyczna składnia i poprawna fleksja. 9 Poprawna składnia i fleksja. 7 Na ogół poprawna składnia i fleksja. 5 Mimo błędów składnia i fleksja nie zakłócająca 3 komunikatywności języka. Bogate i zróżnicowane słownictwo i poprawna 0 frazeologia, swobodny i żywy styl. Na ogół wystarczające słownictwo, poprawna 7 frazeologia, komunikatywny styl. Na ogół poprawne słownictwo i na ogół komunikatywny 4 styl. Na ogół bezbłędna ortografia i interpunkcja. 4 Sporadyczne błędy ortograficzne i interpunkcyjne 3 różnego stopnia. Błędy ortograficzne z przewagą drugorzędnych i interpunkcyjne. Funkcjonalna wobec tematu, spójna, logiczna. 4 Trójdzielna, spójna, graficzne wyodrębnienie głównych 3 części. Wskazująca na próby porządkowania myśli, na ogół spójna.