Dr hab. inż. Andrzej Greinert, prof. UZ

Transkrypt

1 Dr hab. inż. Andrzej Greinert, prof. UZ Uniwersytet Zielonogórski / Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Instytut Inżynierii Środowiska / Zakład Ochrony i Rekultywacji Gruntów

2 Produkcja energii: 164 TWh (2011) Zużycie energii: 155 TWh (2011) W okresie pierwszych 7 miesięcy roku 2013 wyprodukowano 93,8 TWh RoadMap 2050: redukcja emisji CO 2 o 80% do 2050 r. [KE 2011] scenariusz 450 (utrzymanie zawartości 450 ppm CO 2 w atmosferze) wymaga nakładów inwestycyjnych w wysokości 104 mld euro do 2030 roku [Bukowski i Śniegocki na zlec. Min. Gosp. 2011] instalacji wiatrowych o mocy zainstalow MW 2020 wg planów rządowych 6650 MW biogazownie 220; 154 MW słoneczne 14; 1,75 MW wodne 782; 969 MW biomasa 33; 973 MW [ remapoze/mapa.html]

3 Przyszłość węgla brunatnego w Polsce: bez uruchomienia nowych złóż, drastyczny spadek produkcji energii z tego paliwa za około 20 lat do roku 2030 konieczność podwojenia produkcji energii elektrycznej w Polsce; konieczność zainstalowania nowych mocy na poziomie 45 GW zasoby w złożach: Gubin, Gubin-Zasieki-Brody i Lubsko bilansowe udokumentowane oraz prognostyczne 3230 mld Mg węgla [Kasztelewicz 2008] wydobycie ze złoża Gubin-Mosty-Brody mogłoby się kształtować na poziomie około 25 mln Mg na rok a docelowo około 50 mln Mg rok; paliwo zabezpieczyłoby pracę elektrowni o mocy min MW (max MW) z zakładaną sprawnością ponad 48% netto [Kasztelewicz 2008] koło roku 2050 produkcja energii z węgla brunatnego realizowana byłaby w kraju tylko w regionie zachodnim; działanie lat KASZTELEWICZ Z., ZAJĄCZKOWSKI M., 2008 Energetyka na węglu brunatnym szanse i zagrożenia, Problemy Bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w polskim górnictwie, WUG SITG, Myslowice

4 fot. Chester10 fot. MikeN Analiza stanu wejściowego: eliminacja dużego przemysłu po transformacji ustrojowej początku lat 90. XX w. rozproszona wytwórczość w lokalnych strefach miejskich obecność dużych powierzchni porolnych o niskiej bonitacji (44% w klasach V i VI); m.in. obszary po PGR-owskie obecność dużych powierzchni leśnych marginalizacja regionu w planistyce i strategiach ogólnokrajowych poza tzw. Centralnym Sześciokątem, główne ośrodki 4 kategorii, powiązania wewnętrzne III rzędu niedostatek strategicznych, ponadregionalnych inwestycji infrastrukturalnych brak nowoczesnej sieć drogowa brak nowoczesnej sieć kolejowa brak lokalnego dostawcy energii elektrycznej niskie zainwestowanie w magistralne linie przesyłowe pauperyzacja społeczności regionu; drenaż kadr Konieczne działania: zbudowanie potencjału regionalnego w oparciu o inwestycje celu ponadlokalnego zbudowanie rynku pracy z szeroką i stabilną ofertą podniesienie stopnia zamożności (siły nabywczej) mieszkańców regionu

5 Województwo lubuskie: powierzchnia km 2 (4,5% pow. kraju) ludność: 1023 tys. (2,7% ogółu ludności Polski); 63,5% to mieszkańcy miast; 52 os. nieprod. / 100 os. w wieku prod. prognoza liczby ludności: tys. (59 os. nieprod. / 100 prod.) tys. (69 os. nieprod. / 100 prod.) tys. (74 os. nieprod. / 100 prod.) tys. (74 os. nieprod. / 100 prod.) tys. (74 os. nieprod. / 100 prod.) gęstość zaludnienia 73 osoby/km 2 (Polska 122 osoby/km 2 ) produkt krajowy brutto woj. lubuskiego 30,4 mld zł, co stanowiło za rok ,3% PKB Polski we wrześniu 2012 r. stopa bezrobocia rejestrowanego 15,1% +0,1% wobec sierpnia i +0,8% wobec września ub. roku w końcu września br. w urzędach pracy zarejestrowanych było 57,8 tys. bezrobotnych, ich liczba wzrosła w porównaniu z poprzednim miesiącem o 0,8% (o 0,5 tys. osób) i o 5,6% (tj. o 3,1 tys. osób) w stosunku do września ub. roku. przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw 3068 zł; przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na 1 osobę 1120 zł produkcja sprzedana przemysłu w woj. lubuskim 24,6 mld zł, co stanowiło w roku ,5% produkcji przemysłu Polski dochody województwa 475,3 mln zł wydatki województwa 513,4 mln zł wskaźnik ubóstwa 20,8% w 2005, 23,3% w 2010 (20,5 / 17,6% w Polsce) Dane: US w Zielonej Górze KPZK do roku 2030

6 Dane: US w Zielonej Górze; Komunikat o sytuacji społeczno-gospodarczej województwa lubuskiego we wrześniu 2012 r.

7 Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku 2030: Złoża węgla kamiennego i brunatnego, zaliczone do złóż o strategicznym znaczeniu dla bezpieczeństwa energetycznego kraju, są chronione przed nadmierną zabudową na powierzchni przy jednoczesnym utrzymaniu gotowości do uruchomienia wydobycia. Ochronie w szczególności podlegają obszary zalegania złóż: Legnica, Gubin i Gubin 1, Złoczew oraz złoża węgla kamiennego Bzie-Dębina, Śmiłowice, Brzezinka. Nawet jeśli z powodów ekonomicznych, społecznych lub innych niektóre znane złoża surowców energetycznych pozostają nieeksploatowane, powinny być traktowane jako trwały zasób naturalny szczególnego rodzaju, który musi podlegać szczególnej ochronie prawnej przed różnego typu działalnością człowieka, w tym zwłaszcza inwestycyjną (osadnictwo, budowa infrastruktury transportowej). Dotyczy to obszarów zalegania złóż węgla kamiennego (na terenie województw śląskiego i lubelskiego) oraz węgla brunatnego (m.in. na obszarze legnickim i gubińskim). Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubuskiego (uchw r.): Zgodnie z Koncepcją Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, Zmiana PZPWL przedstawia tereny potencjalnej eksploatacji złóż węgla brunatnego Gubin i Gubin 1 oraz lokalizacji elektrowni o mocy 3000 MW w rejonie zagłębia węgla brunatnego położonego w okolicach Gubin, Lubsko i Brody. Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego do roku 2020 ( r.): Szanse dla rozwoju gospodarki regionu wiążą się także z eksploatacją kopalin energetycznych, w szczególności węgla brunatnego, m.in. w okolicach Gubina. Istotnym czynnikiem mogącym mieć znaczący wpływ na rozwój regionu są złoża surowców, szczególnie węgla brunatnego w okolicach gmin: Gubin, Lubsko i Brody. Wydobycie surowca łączy się z budową kopalni odkrywkowej węgla brunatnego na terenie gmin Gubin i Brody oraz elektrowni wykorzystującej wydobywany węgiel. Eksploatacja złóż niesie za sobą zagrożenia rozwoju, szczególnie w zakresie zapewnienia równowagi między wydobyciem surowca, a zachowaniem środowiska przyrodniczego i kulturowego. Dopisano do listy inwestycji kluczowych dla województwa jako nr 4 Budowa kompleksu wydobywczoenergetycznego Gubin-Brody wraz z infrastrukturą towarzyszącą.

8 Szanse dla województwa: miejsca pracy: utworzenie miejsc pracy u stabilnego dużego pracodawcy miejsca pracy u kooperantów; możliwość znalezienia się na rynku pracy w roli kooperanta podniesienie stopnia technicznego wykształcenia mieszkańców regionu możliwość rozwoju myślenia o regionie jako docelowym miejscu zamieszkiwania infrastruktura: rozwój sieci drogowej rozwój sieci kolejowej rozwój infrastruktury przesyłowej podniesienie rangi regionu: nabierający z latami znaczenia obszar wydobycia strategicznego surowca i produkcji energii w kraju lokalizacja centrum administracyjnego kompleksem wzrost siły nabywczej ludności: lepiej płatne miejsca pracy zmniejszenie poziomu bezrobocia poprawa warunków życia ludności miejsca zamieszkania, usługowe i inne, zgodne ze współczesnymi standardami wzrost zamożności gmin podatki, opłaty poprawa kształcenia: rozwój edukacji na wszystkich poziomach większa możliwość stymulacji młodych ludzi do zdobywania wykształcenia technicznego zahamowanie niekorzystnych trendów demograficznych

9 Podstawowe statystyki gmin Brody i Gubin: Gmina Brody: woj. lubuskie, powiat żarski; powierzchnia 240 km 2 lasy 65,66%, użytki rolne 26,29%, drogi, wody, tereny zabudowane 8,05% ludność: 3586 osób; 15 sołectw i 19 miejscowości; większe miejscowości: Brody (1017 mieszk.), Koło, Biecz, Datyń i Zasieki. gospodarstwa rolne: 608, w tym: 297 do 1 ha, ha, ha, ha, 40 >15 ha udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym 14,8% mieszkania: 965, 770 zbudowanych przed rokiem 1945; budynki mieszkalne: 641, 565 zbudowanych przed rokiem 1945 ludność korzystająca z instalacji: wodociągowej 74%, kanalizacji 28%, gazowej b.d. Gmina Gubin woj. lubuskie, powiat krośnieński; powierzchnia 380 km 2 lasy 57,2%, użytki rolne 33,0%, drogi, wody, tereny zabudowane 9,8% ludność: 7612 osób; 19 sołectwa i 21 miejscowości; większe miejscowości: Chlebowo (656 mieszk.), Bieżyce, Czarnowice, Grabice, Jaromirowice, Starosiedle, Wałowice. gospodarstwa rolne: 1184, w tym: 489 do 1 ha, ha, ha, ha, 99 >15 ha udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym 16,8% ludność korzystająca z instalacji: wodociągowej 70%, kanalizacji 10%, gazowej 4% Dane: US w Zielonej Górze

10 ZAGROŻENIA I SZANSE

11 ZAGROŻENIA I SZANSE

12 ZAGROŻENIA I SZANSE

13

14 Uniwersytet Zielonogórski Instytut Inżynierii Środowiska oraz PGE Gubin sp. z o.o. zapraszają do udziału w Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Perspektywy działalności kompleksu wydobywczo-energetycznego w województwie lubuskim Środowiskowe uwarunkowania wydobycia węgla. Przyroda terenów pokopalnianych Zielona Góra r. TEMATYKA KONFERENCJI czynniki środowiskowe lokalizacji kompleksów wydobywczo-energetycznych, wpływ eksploatacji węgla brunatnego na elementy środowiska przyrodniczego, rekultywacja terenów zdegradowanych: degradacja środowiska naturalnego, kierunki i cele rekultywacji, technologie rekultywacyjne, ochrona zasobów naturalnych: ochrona gatunkowa roślin i zwierząt, ochrona siedlisk naturalnych, ochrona surowców, ochrona wód, gospodarka wodna: eksploatacja zasobów wodnych, gospodarka wodna na terenach przekształconych antropogenicznie, bilans wodny, retencja, prognozy hydrologiczne, gospodarka leśna: gospodarowanie terenami leśnymi, antropogeniczne zmiany w ekosystemach leśnych, rekultywacja leśna terenów pokopalnianych, zrównoważony rozwój: zarządzanie środowiskiem, optymalizacja procesów i technologii, bezpieczeństwo i ryzyko ekologiczne. Aktualne informacje o konferencji:

15