Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
|
|
- Marta Skrzypczak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Zakładu Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 Oznaczanie różnych form azotu w wybranych nawozach mineralnych i organicznych metodami spektrofotometrycznymi CHEMIA NAWOZÓW Gdańsk,
2 1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA Pierwiastki chemiczne w formie różnych związków stanowią budulec żywych organizmów. Biorą one udział w przebiegu kluczowych dla życia procesów. Mimo, że niektóre z nich występują w roślinach tylko w śladowych ilościach, a inne w 90%, to organizmy te nie mogą się obyć bez żadnego z nich. Pierwiastki, ze względu na ich udział w żywych organizmach dzielimy na makroskładniki (N, P, K, Mg, Ca, S), mikroskładniki (Fe, Zn, Cu, Mo, B, Cl, Mn) i pierwiastki śladowe. Azot Azot jest najbardziej plonotwórczym składnikiem pokarmowym. Wpływa na wzrost biomasy dając wyższy plon nasion, zielonej masy i korzeni, wydłuża okres wegetacji, wpływa na wartość technologiczną (zwiększa zawartość białka) oraz biologiczną plonu (wzrost zawartości karotenu, chlorofilu, witamin) i poprawia strawność paszy. Azot jest pierwiastkiem, którego zarówno niedobór jak i nadmiar szkodzi plonom. Niedobór hamuje wzrost roślin, przekłada się to na słabe krzewienie, łodygi są skrócone, cieńsze i słabo ulistnione, liście są jasnozielone (mało chlorofilu), szybko żółkną i opadają. Nadmiar azotu powoduje z kolei: obniżenie mrozoodporności, opóźnienie i nierównomierne dojrzewanie. W skutek przewagi białek nad węglowodanami, które budują ścianę komórkową, liście stają się soczyste, miękkie, intensywnie niebieskozielone, przez co wzrasta podatność roślin na choroby i szkodniki. W wyniku zwiększenia zawartości toksycznych azotanów(v) oraz innych niebiałkowych form azotu, pogorszeniu ulega wartość technologiczna i biologiczna plonu. Przeciwdziałać skutkom przenawożenia azotem można zaopatrując rośliny w fosfor i potas. Azot stanowi ok. 1,5% wag. suchej masy roślin. Z gleby pobierany jest głównie w postaci jonów amonowych (NH + 4 ) i azotanowych(v) (NO - 3 ). Pobieranie tych jonów przez rośliny zależy od ich gatunku oraz wilgotności, odczynu i temperatury gleby. Z powietrza azot cząsteczkowy przyswajany jest przez rośliny motylkowe, które żyją w symbiozie z bakteriami Rhizobium. Azot do gleby wprowadzany jest z nawozami mineralnymi i organicznymi. Jego źródłem są również kwaśne deszcze, wyładowania atmosferyczne i resztki pożniwne. W nawozach azot występuje w formie amonowej, azotanowej (saletrzanej) i amidowej. Forma amonowa jest typową formą przedsiewną, ponieważ jest dobrze zatrzymywana w glebie, rośliny wolniej ją pobierają, a jej przyswajalność jest wysoka również w niskich temperaturach. Dodatkowo wspomaga ona pobieranie przez rośliny fosforu, siarki i boru, które wpływają na prawidłowy przebieg fotosyntezy, krzewienie i podwyższają odporność roślin. Stosowanie formy amonowej ogranicza akumulację azotanów(v) w roślinach. W nawozach jon amonu związany jest z fosforanami(v) i siarczanami(vi). 2
3 Forma saletrzana (pogłówna) łatwo ulega wymywaniu. Powinna być stosowana w okresach intensywnego wzrostu roślin. W nawozach występuje w formie saletry sodowej, potasowej, magnezowej i wapniowej. Forma saletrzana wspomaga pobieranie przez rośliny potasu, magnezu i wapnia. Forma saletrzano-amonowa jest najbardziej uniwersalną formą nawozów azotowych. Łączy w sobie właściwości nawozów przedsiewnych i pogłównych. W nawozach jest to saletra amonowa. Forma amidowa azotu występuje w moczniku, który uważany jest za uniwersalny nawóz. Działa wolniej, gdyż najpierw musi ulec w glebie rozkładowi do formy amonowej, a następnie do formy azotanowej(v). Na szybkość tych przemian wpływa temperatura oraz zasobność gleby w kultury bakterii. Mocznik powoduje 2-4 krotnie mniejsze zasolenie gleby niż inne formy azotu oraz wpływa na mniejszą akumulację azotanów(v) w roślinach. Głównym źródłem azotu w procesach wytwarzania nawozów jest powietrze wykorzystywane do produkcji amoniaku. Drugim naturalne złoża saletry sodowej, występujące w Ameryce Południowej w Chile. Obieg azotu w przyrodzie Azot z gleby pobierany jest przez rośliny głównie w postaci azotanów(v) pochodzących z procesów rozkładu substancji białkowych. W procesie tym z białek azot uwalniany jest w postaci amoniaku, który następnie w wyniku działania bakterii nitryfikacyjnych utleniany jest do azotanów(v). Tylko nieliczne organizmy z rodzaju Rhizobium i Bradyrhizobium, żyjące w symbiozie z roślinami motylkowymi mają zdolność wiązania wolnego azotu. Rośliny przetwarzają nieorganiczne związki azotu w białka, które są przyswajalne przez organizmy wyższe. Zwierzęta i ludzie w procesach życiowych spalają pobrane białka, a azot wydalają w postaci mocznika, kwasu moczowego i innych związków. Do atmosfery azot wraca w wyniku działalności bakterii denitryfikacyjnych, które powodują rozpad azotanów(v) zużywając zawarty w nich tlen oraz w wyniku wszelkich procesów spalania substancji organicznych. 3
4 Rysunek 1. Azot rola, funkcje, zasoby Azot podlega przemianom w glebie, w zależności od składu chemicznego nawozu. O wykorzystaniu form azotu przez rośliny decyduje w dużym stopniu odczyn gleby. W glebach kwaśnych lepiej pobierana jest forma NO - 3, podczas gdy w glebach o odczynie obojętnym forma NH + 4. Przemiany azotu w glebie przedstawiono na Rysunku 2. Azot azotanowy NO 3 - NITRYFIKACJA Azot amonowy NH 4 + HYDROLIZA Azot amidowy CO(NH 2 ) 2 Najchętniej pobierany przez rośliny w dużych ilościach Bezpośrednio dostępny jako składnik pokarmowy Wysoce mobilny w glebie Szybko dochodzi do korzeni roślin Azot azotanowy stosowany bezpośrednio pozwala uniknąć strat wynikających z przemiany azotu np. formy amidowej do amonowej a amonowej do azotanowej. Bezpośrednio pobierany przez rośliny w małych ilościach Mniej mobilny niż forma azotanowa (dodatnio naładowany jon wiąże się z minerałami glebowymi) Większość formy amonowej podlega przemianie w formę azotanową przez mikroorganizmy glebowe. Pozostała część azotu amonowego jest unieruchamiana i uwalniana w dłuższych okresach czasu budując substancję organiczną gleby. Rysunek 2. Przemiany azotu w glebie Nie jest bezpośrednio absorbowany przez korzenie Hydrolizowany do formy amonowej (czas trwania przemiany od jednego dnia do jednego tygodnia) w zależności od temperatury, do hydrolizy potrzebna jest wilgoć Na skutek hydrolizy następuje podniesienie ph gleby w miejscach zastosowania mocznika. Obserwuje się wtedy przesunięcie naturalnej równowagi pomiędzy NH 4 + i NH 3 co skutkuje wysokimi stratami azotu uwalnianego do atmosfery w postaci amoniaku (NH 3). Straty te wpływają na niższą skuteczność azotu stosowanego w formie amidowej. Z tego względu nawóz powinien być mieszany z glebą po zastosowaniu. 4
5 Podział nawozów Nawozy mineralne Nawozy mineralne są to związki chemiczne lub ich mieszaniny, zawierające składniki pokarmowe stosowane w nawożeniu roślin, będące produktem przemysłu nawozowego. Nawozy mineralne, tzw. sztuczne, mają ściśle określony skład, zależny od potrzeb roślin. Ich podstawowymi i głównymi składnikami są: azot (N), fosfor (P), potas (K). Dlatego też często nazywane są nawozami typu NPK: azot - to podstawowy składnik niezbędny do wzrostu roślin. Odpowiada za przyrost zielonej masy roślin, fosfor - odpowiedzialny jest za wykształcanie się części generatywnych roślin (nasiona, owoce), potas - poprawia odporność roślin na niskie temperatury i choroby, wydłuża okres przechowywania warzyw. W nawożeniu gleb, oprócz azotu, fosforu i potasu stosuje się również nawozy wapniowe i magnezowe. Dostarczają one składników pokarmowych roślinom oraz poprawiają odczyn i właściwości gleby w ogrodzie. Nawozy azotowe należy stosować wiosną, nigdy jesienią, ponieważ azot jest wypłukiwany do głębszych warstw gleby. Azot także łatwo uwalnia się do atmosfery, dlatego też nawóz należy wymieszać z glebą. Nawozy azotowe (podana procentowa zawartość azotu - N): saletra amonowa 34%, mocznik 46%, saletrzak 25%, saletra wapniowa 15,5%, siarczan amonu 20%. Nawozy organiczne Nawozy organiczne są to produkty, często odpadowe, powstające w rolnictwie, hodowli, w przemysłach spożywczym i przetwórczym, w kompostowniach, zakładach utylizacji odpadów itp., zawierające materię organiczną, makro- i mikroskładniki nawozowe. Nawozy organiczne służą do poprawy jakości gleby i jej użyźnienia. Utrzymują stały poziom próchnicy, zapobiegają jej ubytkom, sprzyjają rozwojowi mikroorganizmów. Najbardziej znanym i powszechnie stosowanym nawozem jest obornik, powstały z odchodów zwierzęcych 5
6 i ściółki. Zawiera średnio 75% wody oraz azot, fosfor, potas i inne ważne dla roślin składniki. Nawozy pochodzenia roślinnego to: gnojówka pokrzywowa, kompost, nawozy zielone, słoma, torf. W nawozach organicznych, podobnie z resztą jak w glebie, azot przeważa w związkach organicznych w postaci kwasów nukleinowych, aminokwasów, peptydów, białek, aminocukrów i in. W trakcie składowania nawozów organiczne związki azotu ulegają przemianom jakościowym, których intensywność uzależniona jest od składu chemicznego, warunków wilgotnościowych, temperaturowych, tlenowych i obecności drobnoustrojów. Są to najczęściej procesy amonifikacji, nitryfikacji i denitryfikacji. Wskutek tych procesów w nawozach pojawiają się formy nieorganiczne azotu w postaci amoniaku, soli amonu oraz soli azotanowych. 2. WYKONANIE ĆWICZENIA Do oznaczeń wybrano jeden rodzaj nawozu mineralnego azotan amonu oraz nawóz organiczny obornik pochodzący z hodowli krów. Jako, że wszystkie formy azotu są oznaczane w próbkach ciekłych, nawozy poddano procesowi przygotowania do analizy. Przygotowanie azotanu amonu Na wadze analitycznej odważyć 2 gramy nawozu i zhomogenizować w porcelanowym moździerzu. Rozpuścić nawóz w 25 ml wody dejonizowanej, przefiltrować roztwór nawozu przez karbowany sączek. Tak przygotowany, klarowny wodny roztwór nawozu nadaje się do oznaczeń różnych form azotu w wybranym nawozie mineralnym. Przygotowanie obornika Zebrany, wysuszony i zhomogenizowany obornik pochodzący z hodowli krów odważono na wadze analitycznej - 1 g. Naważkę dodano do 25 ml wody dejonizowanej i przefiltrowano roztwór przez karbowany sączek (Ekstrakt z obornika). Do kolby miarowej o pojemności 50 ml pobrać 2,5 ml Ekstraktu z obornika i uzupełnić wodą dejonizowaną do kreski. Otrzymany roztwór jest odpowiedni do analiz różnych form azotu w oborniku, będącym nawozem organicznym. 1. Oznaczanie azotu całkowitego w nawozie mineralnym i organicznym Organiczne i nieorganiczne związki azotu są zgodnie z metodą Koroleff a przekształcane do azotanów. Badaną próbkę poddaje się działaniu czynnika utleniającego przy jednoczesnym podgrzaniu próbki. Powstałe azotany w środowisku kwasu siarkowego i fosforowego, reagują 6
7 z 2,6-dimetylofenolem (DMF) tworząc pomarańczowy 4-nitro-2,6-dimetylofenol, który jest oznaczany fotometrycznie. a. Nałożyć rękawice ochronne podczas zajęć stosowane będą silne kwasy. b. Dodać pipetą 5 ml wodnego roztworu nawozu do szklanej, pustej, zakręconej probówki. c. Do probówki dodać pół łyżeczki odczynnika N-1K, następnie 3 krople odczynnika N-2K. d. Szczelnie zakręcić probówkę oraz wymieszać zawartość. e. Tak przygotowaną próbkę w probówce inkubować przez godzinę w bloczku grzejnym w temp. 120 C. f. Po wyjęciu próbki z bloczka grzejnego, poczekać aż się ochłodzi. Jeśli próbka jest mętna: odwirować i zdekantować. g. Przygotować spektrofotometr do pracy (czas nagrzewania 15 min). h. Pobrać 0,5 ml klarownego wodnego roztworu nawozu, przygotowanego zgodnie z punktami a. e., do zakręcanej kuwety oznaczonej N. Następnie dodać 0,5 ml odczynnika N-3K i zakręcić kuwetę. UWAGA: kuweta może zrobić się gorąca! Po szczelnym zamknięciu kuwety wymieszać zawartość i odstawić na 10 min (czas reakcji). i. Tak przygotowana próbka nadaje się do bezpośredniego pomiaru fotometrycznego. Kuwetę należy umieścić w okrągłym otworze fotometru. Na wyświetlaczu pojawi się symbol, a następnie ilość azotu całkowitego w mg/l. 2. Oznaczanie azotu amonowego w nawozie mineralnym i organicznym Azot amonowy (NH + 4 ) występuje częściowo w formie jonów amonowych oraz częściowo jako amoniak. Pomiędzy tymi dwoma formami występuje równowaga zależna od ph. W roztworach silnie zasadowych azot amonowy występuje głównie jako amoniak, który wchodzi w reakcję ze środkiem chlorującym, tworząc monochloroaminę. Ta reaguje z tymolem tworząc zabarwiony na zielono/niebiesko pochodną indofenolu, który jest oznaczany fotometrycznie. a. Nałożyć rękawice ochronne. b. Przygotować spektrofotometr do pracy (czas nagrzewania 15 min). c. Dodać pipetą 5 ml wodnego roztworu nawozu do szklanej, pustej, zakręconej probówki. d. Do probówki dodać 0,6 ml odczynnika NH4-1. e. Zakręcić probówkę i wymieszać zawartość. f. Dodać płaską łyżeczkę odczynnika NH4-2, a następnie wytrząsać do całkowitego rozpuszczenia (można wspomóc mieszanie na wytrząsarce Vortex). 7
8 g. Tak przygotowaną próbkę pozostawić na 5 min i dodać 4 krople odczynnika NH4-3 oraz wymieszać. h. Ponownie odstawić próbkę na 5 minut. i. Do okrągłego otworu fotometru wstawić wskaźnik na pomiar azotu amonowego (autoselektor). W prawym górnym rogu wyświetlacza powinien pojawić się symbol NH 4. Próbkę przelać do kuwety 10 mm i dokonać pomiaru fotometrycznego. UWAGA: próbki nie zawierające amoniaku zmieniają barwę na żółtą po dodaniu odczynnika NH Oznaczanie azotanów w nawozie mineralnym i organicznym Azotany(V) w roztworze zakwaszonym kwasem siarkowym(vi) i fosforowym(v) reagują z 2,6 dimetylofenolem, tworząc roztwór 4 nitro-2,6-dimetylofenolu, który jest oznaczany fotometrycznie. Azotany(V) w obecności stężonego kwasu siarkowego(vi) przechodzą w kwas azotowy(v), który reaguje z kwasem siarkowym w myśl równania reakcji: HNO 3 + 2H 2 SO 4 NO H 3 O + + 2HSO 4 Następnie zachodzi reakcja nitrowania 2,6-dimetylofenolu: Powstały 4 nitro-2,6-dimetylofenol absorbuje promieniowanie o długości fali 320 nm. W oznaczaniu azotanów(v) w roztworach wodnych przeszkadzają jony chlorkowe o stężeniu większym niż 1000 mg/l oraz jony azotynowe o stężeniu większym niż 50 mg/l. Fotometryczne oznaczanie azotynów z 2,6-dimetylofenolem może być stosowane do próbek o zawartości jonów NO 3 od 1 do 110 mg/l. Oznaczanie azotanów(v) metodą fotometryczną a. Nałożyć rękawice ochronne. b. Przygotować spektrofotometr do pracy (czas nagrzewania 15 min). c. Mętne próbki wody przesączyć przez sączek. 8
9 d. Wprowadzić do szklanej, zakręcanej probówki 4 ml odczynnika NO 3-1. e. Dodać 0,5 ml wodnej próbki nawozu (nie mieszać). f. Dodać 0,5 ml odczynnika NO 3-2, proszę uważać próbka zrobi się gorąca! g. Zamknąć probówkę korkiem i wymieszać. h. Mieszaninę pozostawić na 10 min. i. Przelać próbkę do kuwety 10mm i dokonać pomiaru fotometrycznego. UWAGA: w przypadku zbyt wysokiego stężenia azotanów rozcieńczyć próbkę. 4. Oznaczanie azotynów w nawozie mineralnym i organicznym Podstawą metody są następujące reakcje: 1. jonów azotanowych(iii) z kwasem sulfanilowym w środowisku kwaśnym (reakcja diazowania), Ө 2NO 2 + 2H + 2HNO 2 O=N O N=O + H 2 O O=N O N=O O=N + + Ө O N=O HSO 3 Ar NH 2 + O=N + HSO 3 Ar NH N=O + H + HSO 3 Ar NH N=O HSO 3 Ar N=N OH HSO 3 Ar N=N OH + H + HSO 3 Ar N + N + H 2 O w wyniku której powstaje sól diazoniowa; 2. soli diazoniowej z dichlorkiem N (1 naftylo)etylenodiaminy (reakcja sprzęgania), w wyniku której powstaje barwnik azowy o kolorze czerwonofioletowym. 9
10 Reakcja ta jest bardzo czuła i specyficzna dla jonów azotanowych(iii). Zawartość powstałego barwnika oznacza się fotometrycznie i jest ono proporcjonalne do stężenia jonów azotanowych(iii). Metodę tę można zastosować do badania próbek wód podziemnych, wody pitnej, wód powierzchniowych, wód morskich, ścieków, żywności - po odpowiednim przygotowaniu i również gleby - po odpowiednim przygotowaniu. Stosowany w tej metodzie test kuwetowy dla kuwet 10 mm jest przeznaczony dla próbek o stężeniu NO 2 od 0,07 do 3,28 mg/l (od 0,02 do 1,00 mg/l w przeliczeniu na azot z jonu azotanowego(iii), NO2-N). Próbki o większym stężeniu jonów azotanowych(iii) muszą być rozcieńczone wodą dejonizowaną. W oznaczaniu azotanów(iii) w wodzie przeszkadzają jony azotanowe(v), należy je wyeliminować! Poza tym zakłócać przebieg oznaczenia mogą inne substancje, z których wymienić należy te, których już niewielkie ilości są przyczyną nieprawidłowych wyników. Są to związki chemiczne zawierające w roztworze: o Ag + w stężeniu powyżej 1 mg/l, 2 o Cr 2 O 7 w stężeniu powyżej 1 mg/l, o Fe 3+ w stężeniu powyżej 1 mg/l, o S 2 w stężeniu powyżej 10 mg/l. Do substancji, które są przyczyną nieprawidłowych wyników należą również związki o właściwościach redukujących w stężeniu powyżej 10 mg/l. Próbki, jeśli to możliwe, powinny być analizowane zaraz po pobraniu. Maksymalny czas przechowywania wynosi 48 godz. w temperaturze 4 C. Kontrola procesu pomiarowego z zastosowaniem roztworu wzorcowego azotynów Kontrolę procesu pomiarowego przeprowadza się wykonując pomiar absorbancji mieszaniny reakcyjnej przygotowanej z roztworu wzorcowego o określonym stężeniu jonów NO 2. a. Z roztworu wzorcowego azotynów o stężeniu jonów NO 2 c = 1 g/l sporządzić w kolbie miarowej na 1000 ml roztwór wzorcowy azotynów o stężeniu jonów NO 2 c = 1 mg/l. b. Następnie wprowadzić 1 płaską łyżeczkę odczynnika NO2-1 (łyżeczka znajduje się wewnątrz pojemnika odczynnika NO2-1) do szklanej probówki oraz 5 ml świeżo przygotowanego roztworu wzorcowego azotynów o stężeniu jonów NO 2 c = 1 mg/l. c. Zawartość intensywnie wymieszać aż do całkowitego rozpuszczenia odczynnika. d. Mieszaninę pozostawić na 10 minut (czas reakcji). 10
11 e. Przelać próbkę do kuwety 10 mm i dokonać pomiaru w fotometrze. Po wstawieniu kuwety w prostokątne okno fotometru, należy wybrać metodę numer 036 i zatwierdzić dolnym przyciskiem z obrazkiem. Oznaczanie azotynów metodą fotometryczną f. Nałożyć rękawice ochronne. g. Przygotować spektrofotometr do pracy (czas nagrzewania 15 min). h. Mętne próbki wody przesączyć przez sączek. i. Papierkami lakmusowymi sprawdzić ph badanego roztworu wodnego, powinno mieścić się w zakresie od 2 do 10. Jeśli jest inaczej doprowadzić do odpowiedniego ph kwasem siarkowym(vi) lub wodorotlenkiem sodu. j. Do szklanej probówki dodać 1 płaską łyżeczkę odczynnika NO k. Dodać pipetą 5 ml wodnego roztworu nawozu. l. Wymieszać zawartość probówki do całkowitego rozpuszczenia odczynnika. m. Próbkę odstawić na 10 minut (czas reakcji). n. Przelać próbkę do kuwety 10mm i dokonać pomiaru fotometrycznego. Po wstawieniu kuwety w prostokątne okno fotometru, należy wybrać metodę numer 036 i zatwierdzić dolnym przyciskiem z obrazkiem. UWAGI: - podane proporcje próbki i odczynników są odpowiednie do kuwet 10 mm, - kuwety używane do pomiaru muszą być bezwzględnie czyste, - pomiar należy wykonywać w temperaturze C, pomiar w temperaturze niższej niż 15 C daje zaniżone wyniki, natomiast w temperaturze powyżej 25 C zawyżone, - mętne roztwory dają zawyżone wyniki, - barwa roztworu po reakcji utrzymuje się przez 60 min, ale wskazane jest wykonywać pomiar zawsze tak samo po 10 min., - pojemniki z odczynnikami zamykać bezpośrednio po użyciu, przechowywać w wymaganych warunkach. 11
12 3. OPRACOWANIE WYNIKÓW Sprawozdanie powinno zawierać krótki wstęp teoretyczny (max.0,5 strony), opis wykonanych ćwiczeń wraz z uzyskanymi wynikami. Dodatkowo obliczyć zawartość poszczególnych form azotu w analizowanych nawozach. Wyniki przeliczyć na kilogram danego nawozu. W przypadku nawozu mineralnego porównać ilość otrzymaną z ilością deklarowaną przez producenta. Dla obornika wyznaczyć wskaźnik dojrzałości nawozu (zawartość azotu amonowego w azocie całkowitym), uwzględniając 75-procentową wilgotność świeżego obornika. Wartość wskaźnika dojrzałości nawozu: < 20% N-NH 4 w N ogółem nawóz niedojrzały; 20-40% N-NH 4 w N ogółem nawóz średniej jakości; > 40% N-NH 4 w N ogółem nawóz dojrzały dobrze przefermentowany. 4. ZAKRES WYMAGAŃ 1. Spektrofotometria UV/Vis 5. SZKŁO I ODCZYNNIKI - odczynnik N-1K, N-2K, N-3K; - odczynnik NH4-1, NH4-2, NH4-3; - odczynnik NO3-1, NO3-2; - odczynnik NO2-1; - kuweta okrągła 4 sztuki; - pipeta 0,5 ml 3 sztuki; - pipeta 1 ml 1 sztuka; - pipeta 5 ml 3 sztuki; - kuweta 10mm 2 sztuki; - cylinder miarowy 50 ml 1 sztuka; - kolba stożkowa 100 ml 1 sztuka; - kolba miarowa 50 ml 1 sztuka; - gruszka do pipet 2 sztuki. 12
OZNACZANIE RÓŻNYCH FORM AZOTU W PRÓBKACH WODY POWIERZCHNIOWEJ METODAMI SPEKTROFOTOMETRYCZNYMI
Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 OZNACZANIE RÓŻNYCH FORM AZOTU W PRÓBKACH WODY POWIERZCHNIOWEJ METODAMI SPEKTROFOTOMETRYCZNYMI Nauka o
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 OZNACZANIE RÓŻNYCH FORM AZOTU W PRÓBKACH WODY POWIERZCHNIOWEJ METODAMI
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 1 Oznaczanie azotanów (III) i azotanów (V) w próbkach wody MONITORING
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp.
ĆWICZENIE NR 3 BADANIE MIKROBIOLOGICZNEGO UTLENIENIA AMONIAKU DO AZOTYNÓW ZA POMOCĄ BAKTERII NITROSOMONAS sp. Uwaga: Ze względu na laboratoryjny charakter zajęć oraz kontakt z materiałem biologicznym,
Bardziej szczegółowoWYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY
WYKRYWANIE ZANIECZYSZCZEŃ WODY POWIERZA I GLEBY Instrukcja przygotowana w Pracowni Dydaktyki Chemii Zakładu Fizykochemii Roztworów. 1. Zanieczyszczenie wody. Polska nie należy do krajów posiadających znaczne
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 OZNACZANIE CHLORKÓW METODĄ SPEKTROFOTOMETRYCZNĄ Z TIOCYJANIANEM RTĘCI(II)
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie chlorków metodą spektrofotometryczną z tiocyjanianem rtęci(ii)
Bardziej szczegółowoZadanie 2. (1 pkt) Uzupełnij tabelę, wpisując wzory sumaryczne tlenków w odpowiednie kolumny. CrO CO 2 Fe 2 O 3 BaO SO 3 NO Cu 2 O
Test maturalny Chemia ogólna i nieorganiczna Zadanie 1. (1 pkt) Uzupełnij zdania. Pierwiastek chemiczny o liczbie atomowej 16 znajduje się w.... grupie i. okresie układu okresowego pierwiastków chemicznych,
Bardziej szczegółowoi anion siarczanowy S0 4
Nawozy mineralne Nawozy mineralne można podzielić na nawozy jednoskładnikowe, z którymi wprowadzany jest tylko jeden składnik pokarmowy, nawozy wieloskładnikowe, zawierające dwa lub większą liczbę składników
Bardziej szczegółowoSaletra amonowa. Skład: Azotu (N) 34%: Magnez (Mg) 0,2%
Saletra amonowa Azotu (N) 34%: Magnez (Mg) 0,2% Nawóz granulowany, klasa ziarnistości 1-3,15 mm. Saletra amonowa jest uniwersalnym nawozem azotowym. Można ją stosować pod wszystkie rośliny i na wszystkich
Bardziej szczegółowoBADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW AZOTU. OZNACZANIE AZOTU AZOTANOWEGO(V) METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ.
BADANIE ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW AZOTU. OZNACZANIE AZOTU AZOTANOWEGO(V) METODĄ KOLORYMETRYCZNĄ. Wprowadzenie: Azot jest pierwiastkiem niezwykle ważnym dla organizmów ponieważ jest podstawowym składnikiem białek.
Bardziej szczegółowoNieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną!
https://www. Nieudane nawożenie jesienne- wysiej nawozy wieloskładnikowe wiosną! Autor: Małgorzata Srebro Data: 28 marca 2018 Tegoroczna mokra jesień w wielu regionach uniemożliwiła wjazd w pole z nawozami
Bardziej szczegółowoNawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice
Nawożenie warzyw w uprawie polowej Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Roślinom do prawidłowego wzrostu i rozwoju niezbędne są pierwiastki chemiczne pobrane z gleby i powietrza, nazywane
Bardziej szczegółowoRSM+S z Puław NAWÓZ XXI WIEKU
RSM+S z Puław NAWÓZ XXI WIEKU Puławy 2012 Zasobność gleb w siarkę Prawie 60% gleb w Polsce jest ubogich w siarkę. Niedobór siarki ogranicza zawartość i jakość białka i tłuszczu, ogranicza gromadzenie się
Bardziej szczegółowoBez fosforu w kukurydzy ani rusz!
.pl https://www..pl Bez fosforu w kukurydzy ani rusz! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 18 kwietnia 2018 Kukurydza posiada jedne z największych potrzeb pokarmowych ze wszystkich zbóż. Największe zapotrzebowanie
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4. Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu
ĆWICZENIE 4 Oczyszczanie ścieków ze związków fosforu 1. Wprowadzenie Zbyt wysokie stężenia fosforu w wodach powierzchniowych stojących, spiętrzonych lub wolno płynących prowadzą do zwiększonego przyrostu
Bardziej szczegółowoNawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią!
.pl https://www..pl Nawozy wieloskładnikowe sprawdź, który będzie najlepszy jesienią! Autor: Małgorzata Srebro Data: 23 lipca 2018 Rośliny ozime, w tym zboża i rzepak, powinny zostać dobrze zaopatrzone
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 7
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 7 Wykorzystanie metod jodometrycznych do miedzi (II) oraz substancji biologicznie aktywnych kwas askorbinowy, woda utleniona.
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE UTLENIALNOŚCI WÓD NATURALNYCH
OZNACZANIE UTLENIALNOŚCI WÓD NATURALNYCH WPROWADZENIE Utlenialność wody jest to umowny wskaźnik określający zdolność wody do pobierania tlenu z nadmanganianu potasowego (KMnO4) w roztworze kwaśnym lub
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 5 Barwniki roślinne. Ekstrakcja barwników asymilacyjnych. Rozpuszczalność chlorofilu
ĆWICZENIE 5 Barwniki roślinne Ekstrakcja barwników asymilacyjnych 400 mg - zhomogenizowany w ciekłym azocie proszek z natki pietruszki 6 ml - etanol 96% 2x probówki plastikowe typu Falcon na 15 ml 5x probówki
Bardziej szczegółowoKlasa czystości I II III IV V
Oznaczanie azotanów(iii) i azotanów(v) w wodzie 17 XI 014.Łaptaś, M.Kot naliza instrumentalna w ochronie środowiska, III rok OŚ Wprowadzenie W wodach naturalnych może znajdować się azot zawarty w różnych
Bardziej szczegółowoZawartość składników pokarmowych w roślinach
Zawartość składników pokarmowych w roślinach Poszczególne rośliny różnią się zawartością składników pokarmowych zarówno w organach wegetatywnych, jak i generatywnych. Wynika to z różnych funkcji, jakie
Bardziej szczegółowoNawożenie borówka amerykańska
Nawożenie borówka amerykańska Borówka amerykańska Jeśli borykasz się z problemem nawożenia borówki jak i jagody kamczackiej napisz do nas. Przygotujemy odpowiednie zalecenia nawozowe na dowolny okres roku
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 8 OCENA NAWOZÓW ORGANICZNYCH I MINERALNO-ORGANICZNYCH
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH Ćwiczenie nr 8 Adam Pawełczyk Adam Pawełczyk Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych OCENA NAWOZÓW ORGANICZNYCH I MINERALNO-ORGANICZNYCH
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 10 ( Ocena surowców ) OCENA SUROWCÓW DO PRODUKCJI NAWOZÓW MINERALNO-ORGANICZNYCH
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY Ćwiczenie nr 10 ( Ocena surowców ) Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych OCENA SUROWCÓW DO PRODUKCJI NAWOZÓW MINERALNO-ORGANICZNYCH oznaczenie zawartości węgla
Bardziej szczegółowoDobre nawożenie rzepaku siarką na start!
.pl https://www..pl Dobre nawożenie rzepaku siarką na start! Autor: Małgorzata Srebro Data: 19 marca 2018 Nawożenie rzepaku siarką oraz magnezem ma wpływ zarówno na wielkość, jak i jakość plonów. Rolnicy
Bardziej szczegółowoPrzedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych Wprowadzenie Kryteria podziału nawozów
Przedmowa do wydania trzeciego 11 Wstęp 13 1. Ogólna charakterystyka nawozów mineralnych 14 1.1. Wprowadzenie 14 1.2. Kryteria podziału nawozów mineralnych 14 1.3. Cechy nawozów mineralnych 17 2. Nawozy
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 6. Manganometryczne oznaczenia Mn 2+ i H 2 O 2
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 6 Manganometryczne oznaczenia Mn 2+ i H 2 O 2 Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu KMnO 4 2. Manganometryczne
Bardziej szczegółowoIdentyfikacja wybranych kationów i anionów
Identyfikacja wybranych kationów i anionów ZACHOWAĆ SZCZEGÓLNĄ OSTRORZNOŚĆ NIE ZATYKAĆ PROBÓWKI PALCEM Zadanie 1 Celem zadania jest wykrycie jonów Ca 2+ a. Próba z jonami C 2 O 4 ZACHOWAĆ SZCZEGÓLNĄ OSTRORZNOŚĆ
Bardziej szczegółowoBIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU
BIOCHEMICZNE ZAPOTRZEBOWANIE TLENU W procesach samooczyszczania wód zanieczyszczonych związkami organicznymi zachodzą procesy utleniania materii organicznej przy współudziale mikroorganizmów tlenowych.
Bardziej szczegółowoJak obliczyć skład pożywki w oparciu o analizę wody - zalecenia
Samodzielna Pracownia Analiz Chemicznych Laboratorium Analiz Gleby i Roślin Jak obliczyć skład pożywki w oparciu o analizę wody zalecenia Autorzy: dr Waldemar Kowalczyk, mgr Anna Felczyńska Opracowanie
Bardziej szczegółowoOCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA
OCHRONA BIORÓŻNORODNOŚCI DZIĘKI NAJLEPSZYM ROLNICZYM PRAKTYKOM ŚRODOWISKOWYM W ZAKRESIE NAWOŻENIA Lubań, 207 r. . Tak dużo nawozów jak jest to konieczne, tak mało jak to możliwe - nie ma innego racjonalnego
Bardziej szczegółowoEwa Imbierowicz. Prezentacja i omówienie wyników pomiarów monitoringowych, uzyskanych w trybie off-line
Projekt MONSUL Analiza czynników wpływających na stan ekologiczny wód Zbiornika Sulejowskiego w oparciu o ciągły monitoring i zintegrowany model 3D zbiornika Ewa Imbierowicz Prezentacja i omówienie wyników
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów
GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania
Bardziej szczegółowoLaboratorium 3 Toksykologia żywności
Laboratorium 3 Toksykologia żywności Literatura zalecana: Orzeł D., Biernat J. (red.) 2012. Wybrane zagadnienia z toksykologii żywności. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wrocław. Str.:
Bardziej szczegółowoNawożenie kukurydzy. Adam Majewski Agroservice Kukurydza
Nawożenie kukurydzy Adam Majewski Agroservice Kukurydza Nawożenie startowe to podstawa powodzenia uprawy kukurydzy Jakie formy nawozu stosować? P2O5 i NH4 (+mikroelementy) plon zwykle wyższy o 0,5-1,5
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ. Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy
PRACOWNIA ANALIZY ILOŚCIOWEJ Analiza substancji biologicznie aktywnej w preparacie farmaceutycznym kwas acetylosalicylowy Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie jakościowe kwasu acetylosalicylowego 2. Przygotowanie
Bardziej szczegółowoDLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY. Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby
DLACZEGO NIE POWINNO SIĘ SPRZEDAWAĆ I SPALAĆ SŁOMY Zagospodarowanie resztek pożniwnych i poprawienie struktury gleby Substancja organiczna po wprowadzeniu do gleby ulega przetworzeniu i rozkładowi przez
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 ZASTOSOWANIE SPEKTROFOTOMETRII W NADFIOLECIE I ŚWIETLE WIDZIALNYM
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI
Data.. Imię, nazwisko, kierunek, grupa SPRAWOZDANIE Z ĆWICZEŃ Z HIGIENY, TOKSYKOLOGII I BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI OCENA JAKOŚCI WODY DO PICIA Ćwiczenie 1. Badanie właściwości fizykochemicznych wody Ćwiczenie
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE B: Oznaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych
ĆWICZEIE B: znaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości rozpuszczalnego w wodzie chromu (VI) w próbce cementu korzystając
Bardziej szczegółowoGOSPODARKA ODPADAMI. Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów
GOSPODARKA ODPADAMI Ćwiczenie nr 5 Oznaczanie metodą kolumnową wskaźników zanieczyszczeń wymywanych z odpadów I. WPROWADZENIE: Nieodpowiednie składowanie odpadków na wysypiskach stwarza możliwość wymywania
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. 1. Hydroliza soli mocnej zasady i słabego kwasu. Przykładem jest octan sodu, dla którego reakcja hydrolizy przebiega następująco:
HYDROLIZA SOLI Hydroliza to reakcja chemiczna zachodząca między jonami słabo zdysocjowanej wody i jonami dobrze zdysocjowanej soli słabego kwasu lub słabej zasady. Reakcji hydrolizy mogą ulegać następujące
Bardziej szczegółowoOpracowanie składu pożywek nawozowych w oparciu o jakość wody
INSTYTUT OGRODNICTWA SKIERNIEWICE Opracowanie składu pożywek nawozowych w oparciu o jakość wody Autorzy: dr Jacek Dyśko, dr Waldemar Kowalczyk Opracowanie przygotowane w ramach zadania 4.5: Monitorowanie
Bardziej szczegółowoPracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana. Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach
Pracownia analizy ilościowej dla studentów II roku Chemii specjalność Chemia podstawowa i stosowana Argentometryczne oznaczanie chlorków w mydłach Ćwiczenie obejmuje: 1. Oznaczenie miana roztworu AgNO
Bardziej szczegółowoNawożenie kukurydzy na ziarno i na kiszonkę z użyciem środków Canwil
.pl https://www..pl Nawożenie kukurydzy na ziarno i na kiszonkę z użyciem środków Canwil Autor: materiały firmowe Data: 20 czerwca 2017 CANWIL, włocławska spółka z Grupy ORLEN jest jednym z czołowych producentów
Bardziej szczegółowo8. MANGANOMETRIA. 8. Manganometria
8. MANGANOMETRIA 5 8. Manganometria 8.1. Oblicz ile gramów KMnO 4 zawiera 5 dm 3 roztworu o stężeniu 0,0285 mol dm 3. Odp. 22,5207 g 8.2. W jakiej objętości 0,0205 molowego roztworu KMnO 4 znajduje się
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczenia WŁAŚCIWOŚCI WYBRANYCH ANIONÓW.
Instrukcja do ćwiczenia WŁAŚCIWOŚCI WYBRANYCH ANIONÓW. CHEMIA ANIONÓW W ROZTWORACH WODNYCH Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami chemicznymi wybranych anionów pierwiastków I oraz II okresu
Bardziej szczegółowoNawożenie łąk pomaga zmaksymalizować ich wydajność!
.pl https://www..pl Nawożenie łąk pomaga zmaksymalizować ich wydajność! Autor: Karol Bogacz Data: 31 maja 2017 Nawożenie łąk pozwala na maksymalizację uzyskanego plonu masy oraz lepszą jakość koszonych
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta
Bardziej szczegółowoKonkurs Ekologiczne zagrożenia chemizacji rolnictwa.
Konkurs Ekologiczne zagrożenia chemizacji rolnictwa. ele konkursu: - kształtowanie postaw proekologicznych i prozdrowotnych. - rozwijanie zainteresowań przyrodniczych i chemicznych uczniów. - kształcenie
Bardziej szczegółowoBadanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych. Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp.
Badanie Nmin w glebie i wykorzystanie tych wyników w nawożeniu roślin uprawnych Dr inż. Rafał Lewandowski OSCHR Gorzów Wlkp. Rola azotu w roślinach: materiał budulcowy białek i kwasów nukleinowych większy
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Technika ważenia oraz wyznaczanie błędów pomiarowych. Ćwiczenie 2. Sprawdzanie pojemności pipety
II. Wagi i ważenie. Roztwory. Emulsje i koloidy Zagadnienia Rodzaje wag laboratoryjnych i technika ważenia Niepewność pomiarowa. Błąd względny i bezwzględny Roztwory właściwe Stężenie procentowe i molowe.
Bardziej szczegółowoNawożenie dolistne roślin w warunkach stresu suszy. Maciej Bachorowicz
Nawożenie dolistne roślin w warunkach stresu suszy Maciej Bachorowicz Co się działo w 2015 i 2018r? 3 Opady w 2015r. * Pomiar w okolicy Konina Suma opadów w 2015r. 400mm 4 Opady w 2015 i 2017r. * Pomiar
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA JONÓW TIOSIARCZANOWYCH Miejsce ćwiczenia: Zakład Chemii Fizycznej, sala
Bardziej szczegółowoBADANIE WŁAŚCIWOŚCI FIZYKOCHEMICZNYCH AMINOKWASÓW
BADANIE WŁAŚIWŚI FIZYKEMIZNY AMINKWASÓW IDENTYFIKAJA AMINKWASÓW BIAŁKA, JAK I WLNE AMINKWASY REAGUJĄ ZA PŚREDNITWEM GRUP: -N 2 I Z NINYDRYNĄ, DINITRFLURBENZENEM I KWASEM AZTWYM (III). WYSTĘPWANIE W STRUKTURZE
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 3: Ocena fizykochemiczna nawozów stałych fosforowych różne formy P 2 O 5
ZAKŁAD TECHNOLOGII I PROCESÓW CHEMICZNYCH Wydział Chemiczny Politechnika Wrocławska Technologia chemiczna - surowce i procesy przemysłu nieorganicznego Ćwiczenie 3: Ocena fizykochemiczna nawozów stałych
Bardziej szczegółowoOznaczanie mocznika w płynach ustrojowych metodą hydrolizy enzymatycznej
Oznaczanie mocznika w płynach ustrojowych metodą hydrolizy enzymatycznej Wprowadzenie: Większość lądowych organizmów kręgowych część jonów amonowych NH + 4, produktu rozpadu białek, wykorzystuje w biosyntezie
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 9
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 9 Zastosowanie metod miareczkowania strąceniowego do oznaczania chlorków w mydłach metodą Volharda. Ćwiczenie obejmuje:
Bardziej szczegółowoOznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego
Oznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego Oznaczanie dwóch kationów obok siebie metodą miareczkowania spektrofotometrycznego (bez maskowania) jest możliwe, gdy spełnione są
Bardziej szczegółowoDEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU
DEZYNFEKCJA WODY CHLOROWANIE DO PUNKTU PRZEŁAMANIA WPROWADZENIE Ostatnim etapem uzdatniania wody w procesie technologicznym dla potrzeb ludności i przemysłu jest dezynfekcja. Proces ten jest niezbędny
Bardziej szczegółowoOznaczanie SO 2 w powietrzu atmosferycznym
Ćwiczenie 6 Oznaczanie SO w powietrzu atmosferycznym Dwutlenek siarki bezwodnik kwasu siarkowego jest najbardziej rozpowszechnionym zanieczyszczeniem gazowym, występującym w powietrzu atmosferycznym. Głównym
Bardziej szczegółowoNawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem!
https://www. Nawożenie zbóż jarych i trwałych użytków zielonych azotem! Autor: mgr inż. Kamil Młynarczyk Data: 13 kwietnia 2018 Zwiększający się ciągle poziom intensywności uprawy zbóż prowadzi do stabilizacji
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI
6 KATALITYCZNE OZNACZANIE ŚLADÓW MIEDZI CEL ĆWICZENIA Zapoznanie studenta z zagadnieniami katalizy homogenicznej i wykorzystanie reakcji tego typu do oznaczania śladowych ilości jonów Cu 2+. Zakres obowiązującego
Bardziej szczegółowoZadanie: 2 Zbadano odczyn wodnych roztworów następujących soli: I chlorku baru II octanu amonu III siarczku sodu
Zadanie: 1 Sporządzono dwa wodne roztwory soli: siarczanu (VI) sodu i azotanu (III) sodu Który z wyżej wymienionych roztworów soli nie będzie miał odczynu obojętnego? Uzasadnij odpowiedź i napisz równanie
Bardziej szczegółowoZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186
ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1186 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 7 Data wydania: 20 stycznia 2016 r. Nazwa i adres organizacji
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIA. (4) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych, Artykuł 1
8.10.2016 L 273/5 ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2016/1784 z dnia 30 września 2016 r. zmieniające rozporządzenie (EWG) nr 2568/91 w sprawie właściwości oliwy z oliwek i oliwy z wytłoczyn
Bardziej szczegółowoINNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL
Ekograncali Activ INNOWACYJNY SPOSÓB WAPNOWANIA PÓL Większość gleb użytkowanych w Polsce znajduje się na utworach polodowcowych, bogatych w piaski i iły. Naturalne ph tych utworów jest niskie. Dobór właściwego
Bardziej szczegółowoRSM ROZTWÓR SALETRZANO-MOCZNIKOWY
1. PRZEDMIOT WARUNKÓW TECHNICZNYCH Przedmiotem Warunków Technicznych jest wodny roztwór saletrzano-mocznikowy (typ nawozu C.1.2. wg załącznika I Rozporządzenia 2003/2003), w którym stosunek molowy azotanu
Bardziej szczegółowoSzybkie testy kolorymetryczne
Szybkie testy kolorymetryczne Często zamiast wykonywania dokładnych pomiarów zawartości wybranych substancji szkodliwych za pomocą mniej lub bardziej skomplikowanych metod analitycznych, istnieje konieczność
Bardziej szczegółowoRECYKLING ODPADÓW ZIELONYCH. Grzegorz Pilarski BEST-EKO Sp. z o.o.
RECYKLING ODPADÓW ZIELONYCH Grzegorz Pilarski BEST-EKO Sp. z o.o. BEST-EKO Sp. z o.o. jest eksploatatorem oczyszczalni ścieków Boguszowice w Rybniku przy ul. Rycerskiej 101, na której znajduje się instalacja
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE I - BIAŁKA. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi.
ĆWICZENIE I - BIAŁKA Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z właściwościami fizykochemicznymi białek i ich reakcjami charakterystycznymi. Odczynniki: - wodny 1% roztwór siarczanu(vi) miedzi(ii), - 10% wodny
Bardziej szczegółowoNAWOZY Z PUŁAW POTĘGA URODZAJU
NAWOZY Z PUŁAW POTĘGA URODZAJU Nawozy z Puław - opakowania 2013 Nowe logotypy nawozów z Puław PUŁAWSKA SALETRA AMONOWA PUŁAWSKI MOCZNIK PUŁAWSKI SIARCZAN AMONU ROZTWOR SALETRZANO-MOCZNIKOWY 1 2 Nawozy
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE
Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOT ZLECENIA. Odebrano z terenu powiatu Raciborskiego próbki gleby i wykonano w Gminie Kornowac:
PRZEDMIOT ZLECENIA Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Kornowac o powierzchni 598,25ha.
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE 2. Data:... Kierunek studiów i nr grupy...
SPRAWOZDANIE 2 Imię i nazwisko:... Data:.... Kierunek studiów i nr grupy..... Doświadczenie 1.1. Wskaźniki ph stosowane w laboratorium chemicznym. Zanotować obserwowane barwy roztworów w obecności badanych
Bardziej szczegółowoVI. OCENA NARAŻENIA ZAWODOWEGO I ŚRODOWISKOWEGO NA DZIAŁANIE KSENOBIOTYKÓW
VI. OCENA NARAŻENIA ZAWODOWEGO I ŚRODOWISKOWEGO NA DZIAŁANIE KSENOBIOTYKÓW 1. Ocena narażenia zawodowego w przemyśle na przykładzie aniliny Wprowadzenie Pary aniliny wchłaniają się w drogach oddechowych
Bardziej szczegółowoimię i nazwisko, nazwa szkoły, miejscowość Zadania I etapu Konkursu Chemicznego Trzech Wydziałów PŁ V edycja
Zadanie 1 (2 pkt.) Zmieszano 80 cm 3 roztworu CH3COOH o stężeniu 5% wag. i gęstości 1,006 g/cm 3 oraz 70 cm 3 roztworu CH3COOK o stężeniu 0,5 mol/dm 3. Obliczyć ph powstałego roztworu. Jak zmieni się ph
Bardziej szczegółowoAtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby. AtriGran błyskawicznie udostępnia wapń. AtriGran usprawnia pobieranie makroskładników z gleby
AtriGran szybko i bezpiecznie podnosi ph gleby Produkt wytworzony z surowca pochodzącego z młodego, unikatowego w Europie złoża do produkcji wapna nawozowego. Porowatość surowca dająca ogromną powierzchnię
Bardziej szczegółowoX Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12
ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO X Konkurs Chemii Nieorganicznej i Ogólnej rok szkolny 2011/12 Imię i nazwisko Szkoła Klasa Nauczyciel Uzyskane punkty Zadanie 1. (10
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOT ZLECENIA :
PRZEDMIOT ZLECENIA : Okręgowa Stacja Chemiczno Rolnicza w Gliwicach odebrała i wykonała badanie próbek glebowych z obszaru użytków rolnych Powiatu Raciborskiego na terenie Gminy Racibórz o powierzchni
Bardziej szczegółowoJakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu
Jakość plonu a równowaga składników pokarmowych w nawożeniu Jan Łabętowicz, Wojciech Stępień 1. Względność pojęcia jakości plonu 2. Miejsce nawożenia w kształtowaniu jakości plonów 3. Azot jako główny
Bardziej szczegółowoKWASY I WODOROTLENKI. 1. Poprawne nazwy kwasów H 2 S, H 2 SO 4, HNO 3, to:
KWASY I WODOROTLENKI 1. Poprawne nazwy kwasów H 2 S, H 2 SO 4, HNO 3, to: 1. kwas siarkowy (IV), kwas siarkowy (VI), kwas azotowy, 2. kwas siarkowy (VI), kwas siarkowy (IV), kwas azotowy (V), 3. kwas siarkowodorowy,
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp Mianem rozpuszczalności określamy maksymalną ilość danej substancji (w gramach lub molach), jaką w danej temperaturze można rozpuścić w określonej
Bardziej szczegółowoUSUWANIE ZWIĄZKÓW FOSFORU Z WÓD NATURALNYCH
USUWANIE ZWIĄZKÓW FOSFORU Z WÓD NATURALNYCH METODĄ WYTRĄCANIA WPROWADZENIE W Polsce występuje narastający deficyt wody, a ta którą dysponujemy nie zawsze spełnia określone wymogi sanitarno-epidemiologiczne.
Bardziej szczegółowoOCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA
OCENA WYNIKÓW BADAŃ W GMINIE KUŹNIA RACIBORSKA Wyniki badań odczynu gleby i zawartości makroelementów w próbkach gleby przedstawiono w tabelach zasobności gleby: Zestawienie zasobności gleby na obszarze
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH. Ćwiczenie nr 6. Adam Pawełczyk
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I NAWOZÓW MINERALNYCH Ćwiczenie nr 6 Adam Pawełczyk Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych USUWANIE SUBSTANCJI POŻYWKOWYCH ZE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 9
Spis treści Wstęp... 9 1. Szkło i sprzęt laboratoryjny 1.1. Szkła laboratoryjne własności, skład chemiczny, podział, zastosowanie.. 11 1.2. Wybrane szkło laboratoryjne... 13 1.3. Szkło miarowe... 14 1.4.
Bardziej szczegółowo10. ALKACYMETRIA. 10. Alkacymetria
10. ALKACYMETRIA 53 10. Alkacymetria 10.1. Ile cm 3 40 % roztworu NaOH o gęstości 1,44 g cm 3 należy zużyć w celu przygotowania 1,50 dm 3 roztworu o stężeniu 0,20 mol dm 3? Odp. 20,8 cm 3 10.2. 20,0 cm
Bardziej szczegółowoAzot w glebie: jak go ustabilizować?
.pl https://www..pl Azot w glebie: jak go ustabilizować? Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 27 lutego 2017 Rośliny uprawne w zależności od gatunku i odmiany mają odmienne wymagania pokarmowe, jednak
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna Zadanie Poziom: podstawowy
Zadanie 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 (Nazwisko i imię) Punkty Razem pkt % Chemia nieorganiczna Zadanie 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 Poziom: podstawowy Punkty Zadanie 1. (1 pkt.) W podanym
Bardziej szczegółowoSTAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA
STAN WŁAŚCIWOŚCI AGROCHEMICZNYCH GLEB I ZANIECZYSZCZEŃ METALAMI CIĘŻKIMI GRUNTÓW NA UŻYTKACH ROLNYCH STAROSTWA POWIATOWEGO RACIBÓRZ W GMINIE NĘDZA Opracowanie wyników i sprawozdania z wykonanych badań
Bardziej szczegółowoPiotr Chojnacki 1. Cel: Celem ćwiczenia jest wykrycie jonu Cl -- za pomocą reakcji charakterystycznych.
SPRAWOZDANIE: REAKCJE CHARAKTERYSTYCZNE WYBRANYCH ANIONÓW. Imię Nazwisko Klasa Data Uwagi prowadzącego 1.Wykrywanie obecności jonu chlorkowego Cl - : Cel: Celem ćwiczenia jest wykrycie jonu Cl -- za pomocą
Bardziej szczegółowo1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH
1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1.1. przygotowanie 20 g 20% roztworu KSCN w wodzie destylowanej 1.1.1. odważenie 4 g stałego KSCN w stożkowej kolbie ze szlifem 1.1.2. odważenie 16 g wody destylowanej
Bardziej szczegółowoKukurydza: nawożenie mikroelementami
.pl https://www..pl Kukurydza: nawożenie mikroelementami Autor: Katarzyna Szponar Data: 28 maja 2017 Po okresie długotrwałych chłodów doczekaliśmy się w końcu wschodów kukurydzy. Przez tak długi okres
Bardziej szczegółowoANALIZA OBJĘTOŚCIOWA
Metoda Mohra Kolba miarowa Na Substancja podstawowa: (Na), M = 58,5 g mol 1 Pipeta Naczyńko wagowe c Na M m Na Na kolby ETAPY OZNACZENIA ARGENTOMETRYCZNEGO 1. Przygotowanie roztworu substancji podstawowej
Bardziej szczegółowoCHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ. Ćwiczenie 5
CHEMIA ŚRODKÓW BIOAKTYWNYCH I KOSMETYKÓW PRACOWNIA CHEMII ANALITYCZNEJ Ćwiczenie 5 Kompleksometryczne oznaczanie twardości wody w próbce rzeczywistej oraz mleczanu wapnia w preparacie farmaceutycznym Ćwiczenie
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE
GIMNAZJUM NR 2 W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z CHEMII w klasie II gimnazjum str. 1 Wymagania edukacyjne niezbędne do
Bardziej szczegółowo