PODSTAWOWE KOMPETENCJE STAROSTY Z MOCY USTAWY O ODPADACH I USTAWY PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA

Transkrypt

1 Jak będą przedstawiać się kompetencje starosty odnośnie gospodarki odpadami w kontekście nowej ustawy o odpadach (z 14 grudnia 2012 r.) oraz ustawy prawo ochrony środowiska znowelizowanej nową o odpadach oraz projektowaną zmianą ustawy prawo ochrony środowiska wdrażającą tzw. Dyrektywę IED? W dniu 8 stycznia 2013 r. została ogłoszona Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2013, Nr 0, poz. 21). Ustawa ta nie tylko wprowadza nowe zasady gospodarowania odpadami, ale również dokonuje zmian w Ustawie z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U Nr 62 poz. 627), głównie porządkując dotychczasowe przepisy. Na ostatnim etapie przygotowania do głosowania w Sejmie jest projekt Ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw, której celem jest transpozycja przepisów dyrektywy z 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych, tzw. dyrektywy IED. Ustawa ta będzie dokonywać zmian w Ustawie Prawo ochrony środowiska (zmiany poważne, w szczególności w zakresie pozwoleń zintegrowanych) jak również w innych ustawach, w tym Ustawie z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (zmiany kosmetyczne ). Poniższy tekst odnosi się do nowych kompetencji starosty w zakresie gospodarowania odpadami w kontekście następujących przepisów: 1) Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (dalej UoO lub nowa UoO ); 2) Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (dalej POŚ ) w wersji znowelizowanej przez przepisy Ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (zmiany wprowadzone nową UoO zostały zaznaczone w ten sposób), oraz dostosowanej przepisami projektu Ustawy o zmianie ustawy Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (projekt z dnia 21 lutego 2013 r.) (dalej projekt POŚ projektowane zmiany zaznaczone zostały w ten sposób). PODSTAWOWE KOMPETENCJE STAROSTY Z MOCY USTAWY O ODPADACH I USTAWY PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA Przed wejściem w życie nowej UoO i bez uwzględniania przepisów projektu POŚ Kompetencje starosty dotyczące gospodarki odpadami obejmowały: wydawania pozwolenia na wytwarzanie odpadów (regulacje w UoO i POŚ); zatwierdzania programów gospodarki odpadami niebezpiecznymi (UoO); przyjmowania informacji o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami (UoO); 1

2 wydawania zezwolenia na prowadzenie odzysku (na odzysk) lub unieszkodliwiania odpadów (UoO); wydawania zezwolenia na zbieranie lub transport odpadów (UoO); zatwierdzania instrukcji eksploatacji składowiska odpadów (UoO); wydawania zgody na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części (UoO); wydawania pozwolenia zintegrowanego (POŚ i częściowo UoO) Pozwolenie zintegrowane nie jest omawiane w niniejszym tekście. Po wejściu w życie nowej UoO i z uwzględnieniem przepisów projektu POŚ Kompetencje starosty dotyczące gospodarowania odpadami obejmują: wydawanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów (regulacja głównie w POŚ); wydawanie zezwolenia zbieranie odpadów (UoO); wydawanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów (UoO). CO STAŁO SIĘ Z KOMPETENCJAMI STAROSTY? CO STANIE SIĘ Z WYDANYMI DECYZJAMI? Poniżej omówiono każdą z kompetencji starosty odnośnie gospodarki odpadami według następujących kryteriów: 1) co stanie się wg nowej UoO z decyzjami starosty (i innymi kompetencjami) wydanymi na mocy uchylonych przepisów; 2) jakie będą obowiązywać procedury dotyczące kompetencji starosty wg nowych przepisów. POZWOLENIE NA WYTWARZANIE ODPADÓW Status wg nowej UoO Pozwolenie na wytwarzanie odpadów, wydane na podstawie przepisów ustawy o odpadach z 2001 r. zachowuje ważność na czas, na jaki zostało wydane (art. 231 ust. 1 w zw. z art. 232 ust. 3 UoO), z zastrzeżeniem, że pozwolenie to zachowuje ważność w zakresie zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów na czas, na jaki zostało wydane, nie dłużej niż przez dwa lata od dnia wejścia w życie nowej UoO. Nową UoO wprowadzono także zmiany w POŚ. Regulacje dotyczące pozwolenia na wytwarzanie odpadów ujęto w art. 180a, 181, 184 POŚ, zamiast jak poprzednio w UoO. W instytucji tej nie wprowadzono istotnych zmian, stąd zgodnie z przepisami przejściowymi nowej UoO pozwolenia wydane na gruncie ustawy o odpadach z 2001 r. zachowują ważność na czas, na jaki zostały wydane. 2

3 Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jako alternatywa dla zezwolenia na zbieranie lub przetwarzanie odpadów (art. 45 UoO) UoO stanowi, że wytwórca odpadów, który posiada pozwolenie na wytwarzanie odpadów (wydane na podstawie POŚ), a prowadzi zbieranie lub przetwarzanie odpadów, może być zwolniony z obowiązku uzyskania odrębnego zezwolenia na prowadzenie tej działalności. Ubiegając się o wydane pozwolenia na wytwarzanie odpadów (jako alternatywy dla ww. zezwoleń), wytwórca odpadów, we wniosku o wydanie takiego pozwolenia jest obowiązany uwzględnić odpowiednio wymagania przewidziane dla wniosku o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów lub wniosku o wydanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów. Także organ, który wydaje pozwolenie na wytwarzanie odpadów, uwzględnia w nim odpowiednio wymagania przewidziane dla zezwolenia na zbieranie odpadów lub zezwolenia na przetwarzanie odpadów. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest zatem jednocześnie odpowiednio zezwoleniem na zbieranie odpadów lub zezwoleniem na przetwarzanie odpadów. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów nie jest wymagane w przypadku obowiązku posiadania pozwolenia zintegrowanego (art. 182 POŚ). Kompetencje organów do wydawania pozwolenia na wytwarzanie odpadów Zgodnie z art. 45 ust. 7 UoO, pozwolenie na wytwarzanie odpadów wydaje organ właściwy do wydania zezwolenia na przetwarzanie odpadów. Organami właściwym do wydania zezwolenia na przetwarzanie odpadów tymi są (art. 41 ust. 1 UoO): 1) marszałek województwa: a. dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (dalej Ustawa OOŚ ), b. dla odpadów innych niż niebezpieczne poddawanych odzyskowi w procesie odzysku polegającym na wypełnianiu terenów niekorzystnie przekształconych, jeżeli ilość umieszczanych w wyrobisku lub zapadlisku odpadów jest nie mniejsza niż 10 Mg na dobę lub całkowita pojemność wyrobiska lub zapadliska jest nie mniejsza niż Mg, c. dla regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych; 2) regionalny dyrektor ochrony środowiska: na terenach zamkniętych; 3) starosta w pozostałych przypadkach. Obowiązek uzyskania pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 180a POŚ) Eksploatacja instalacji powodująca wytwarzanie odpadów jest dozwolona po uzyskaniu pozwolenia, jeżeli jest ono wymagane. 3

4 Zgodnie z art. 180a POŚ, pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest wymagane do wytwarzania odpadów: 1) o masie powyżej 1 Mg rocznie w przypadku odpadów niebezpiecznych lub 2) o masie powyżej 5000 Mg rocznie w przypadku odpadów innych niż niebezpieczne. Mg = Megagram = tona Definicja odpadów niebezpiecznych (POŚ kieruje do UoO art. 3 ust. 4): odpady niebezpieczne to odpady wykazujące co najmniej jedną spośród właściwości niebezpiecznych. Właściwości powodujące, że odpady są odpadami niebezpiecznymi, określa załącznik nr 3 do UoO. Do pozwoleń na wytwarzanie odpadów nie stosuje się art. 11 ust. 9 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (art. 181 ust. 4 POŚ): Jeżeli organ nie rozpatrzy wniosku w terminie, uznaje się, że wydał rozstrzygnięcie zgodnie z wnioskiem przedsiębiorcy, chyba że przepisy ustaw odrębnych ze względu na nadrzędny interes publiczny stanowią inaczej. Procedura wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 183 i in. POŚ) Wytwórca odpadów składa wniosek do starosty o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów Starosta wydaje pozwolenie na wytwarzanie odpadów w drodze decyzji administracyjnej Starosta odmawia wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów, gdy zachodzą przesłanki z art. 186 POŚ Ostateczną decyzję o wydaniu pozwolenia na wytwarzanie odpadów starosta przekazuje: Na odmowę wydania pozwolenia stronie służy odwołanie do miejscowo właściwego SKO za pośrednictwem starosty (14 dni od otrzymania odmowy) W ciągu 30 dni od kiedy decyzja stała się ostateczna: właściwemu marszałkowi województwa* Niezwłocznie: wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska** * Zgodnie z art. 80 ust. 4 UoO: Organy właściwe do wydawania decyzji w zakresie gospodarki odpadami oraz innych decyzji wydawanych na podstawie niniejszej ustawy przekazują do właściwego marszałka województwa w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna kopie ostatecznych decyzji w formie dokumentu 4

5 elektronicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne w celu umieszczenia ich w BDO (Bazie danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami która tworzona jest na mocy art. 79 ust. 1 UoO i prowadzona przez marszałka województwa). ** Zgodnie z art. 183 ust. 3 POŚ: Ostateczna decyzja pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest niezwłocznie przekazywana przez organ, który ją wydał (organ ochrony środowiska w tym starostę) wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska. Nie ma już obowiązku przekazywania decyzji wójtowi / burmistrzowi / prezydentowi miasta! Strony postępowania o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 185 POŚ) Stronami postępowania o wydanie pozwolenia są: 1) prowadzący instalację, 2) a jeżeli w związku z eksploatacją instalacji utworzono obszar ograniczonego użytkowania władający powierzchnią ziemi na tym obszarze. W postępowaniu o wydanie pozwolenia nie stosuje się art. 31 KPA czyli stroną nie może być organizacja społeczna. Organizacja społeczna nie może zatem w sprawie o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów występować z żądaniem wszczęcia postępowania czy dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu. Jeżeli liczba stron w postępowaniu przekracza 20, do stron innych niż prowadzący instalację stosuje się art. 49 KPA, czyli strony mogą być zawiadamiane o decyzjach i innych czynnościach organów administracji publicznej przez obwieszczenie lub w inny zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości sposób publicznego ogłaszania; w tych przypadkach zawiadomienie bądź doręczenie uważa się za dokonane po upływie 14 dni od dnia publicznego ogłoszenia. Wszczęcie postępowania o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów Pozwolenie na wytwarzanie odpadów wydaje się, z zastrzeżeniem art. 189 i 191a POŚ na wniosek: 1) prowadzącego instalację (art. 184 ust. 1 POŚ); 2) podmiotu podejmującego realizację nowej instalacji (art. 191a POŚ). Art. 189 POŚ: Podmiot który uzyskał tytuł prawny do instalacji lub jej oznaczonej części przejmuje prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń dotyczących tej instalacji lub jej oznaczonej części. Podmiot ten występuje z wnioskiem o zmianę pozwoleń w zakresie oznaczenia prowadzącego instalację. Wymagania dla wniosku o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 184 POŚ, art. 143 POŚ) Wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów powinien spełniać wymagania określone dla tego rodzaju decyzji w art. 184 POŚ, a w przypadku wniosku prowadzącego 5

6 instalację, który dotyczy instalacji nowo uruchamianych lub w sposób istotny zmienianych również informacje o spełnianiu wymogów, o których mowa w art. 143 POŚ. Zgodnie z art. 184 POŚ, wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów powinien zawierać: 1) oznaczenie prowadzącego instalację, jego adres zamieszkania lub siedziby; 2) (ust. 2 pkt. 1a) oznaczenie głównego prowadzącego instalację lub określenie zakresu odpowiedzialności poszczególnych prowadzących za eksploatację instalacji zgodnie z przepisami ochrony środowiska, w przypadku określonym w art. 183a, który brzmi: 1. W rozumieniu przepisów niniejszego działu prowadzącym instalację jest także podmiot uprawniony na podstawie określonego tytułu prawnego do władania oznaczoną częścią instalacji. 2. Na wniosek prowadzących oznaczone części instalacji, o których mowa w ust. 1, oznaczone części instalacji można objąć jednym pozwoleniem. 3. Prowadzący oznaczone części instalacji, o których mowa w ust. 2 występują ze wspólnym wnioskiem o udzielenie pozwolenia, wskazując jeden z tych podmiotów jako głównego prowadzącego lub określając szczegółowo zakres odpowiedzialności poszczególnych podmiotów za eksploatację instalacji zgodnie z przepisami ochrony środowiska; 3) adres zakładu, na którego terenie prowadzona jest eksploatacja instalacji; 4) informację o tytule prawnym do instalacji; 5) informacje o rodzaju instalacji, stosowanych urządzeniach i technologiach oraz charakterystykę techniczną źródeł powstawania i miejsc emisji; 6) ocenę stanu technicznego instalacji; 7) informację o rodzaju prowadzonej działalności; 8) opis zakładanych wariantów funkcjonowania instalacji; 9) blokowy (ogólny) schemat technologiczny wraz z bilansem masowym i rodzajami wykorzystywanych materiałów, surowców i paliw, istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska; 10) informację o energii wykorzystywanej lub wytwarzanej przez instalację; 11) wielkość i źródła powstawania albo miejsca emisji aktualnych i proponowanych w trakcie normalnej eksploatacji instalacji oraz w warunkach odbiegających od normalnych, w szczególności takich jak rozruch i wyłączenia; 12) warunki lub parametry charakteryzujące pracę instalacji, określające moment zakończenia rozruchu i moment rozpoczęcia wyłączania instalacji (ust. 2 pkt. 10a); 13) proponowane procedury monitorowania procesów technologicznych istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska, w szczególności pomiaru lub ewidencjonowania wielkości emisji; 6

7 14) deklarowany termin i sposób zakończenia eksploatacji instalacji lub jej oznaczonej części, niestwarzający zagrożenia dla środowiska, jeżeli zakończenie eksploatacji jest przewidywane w okresie, na który ma być wydane pozwolenie; 15) deklarowany łączny czas dalszej eksploatacji instalacji, jeżeli ma on wpływ na określenie wymagań ochrony środowiska, oraz deklarowany sposób dokumentowania czasu tej eksploatacji; 16) deklarowany termin oddania instalacji do eksploatacji w przypadku określonym w art. 191a (gdy pozwolenie jest wydawane na wniosek podmiotu podejmującego realizację nowej instalacji); 17) czas, na jaki wydane ma być pozwolenie. 18) numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz numer REGON posiadacza odpadów, o ile został nadany (ust. 2b); 19) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania, z uwzględnieniem ich podstawowego składu chemicznego i właściwości (ust. 2b); 20) określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku (ust. 2b); 21) wskazanie sposobów zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko (ust. 2b); 22) opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów (ust. 2b); 23) wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzajów magazynowanych odpadów (ust. 2b). Zgodnie z art. 143 POŚ, jeśli wniosek dotyczy instalacji nowo uruchamianych lub w sposób istotny zmienianych, wniosek powinien zawierać informacje o spełnianiu wymagań, przy których określaniu uwzględnia się w szczególności: 1) stosowanie substancji o małym potencjale zagrożeń; 2) efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii; 3) zapewnienie racjonalnego zużycia wody i innych surowców oraz materiałów i paliw; 4) stosowanie technologii bezodpadowych i małoodpadowych oraz możliwość odzysku powstających odpadów; 5) rodzaj, zasięg oraz wielkość emisji; 6) wykorzystywanie porównywalnych procesów i metod, które zostały skutecznie zastosowane w skali przemysłowej; 7) postęp naukowo-techniczny. Załączniki do wniosku (art. 184 ust. 4 UoO) Do wniosku o wydanie pozwolenia należy załączyć: 1) dokument potwierdzający, że wnioskodawca jest uprawniony do występowania w obrocie prawnym, jeżeli prowadzący instalację nie jest osobą fizyczną; 7

8 2) streszczenie wniosku sporządzone w języku niespecjalistycznym; 3) kopię wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust. 1 Ustawy OOŚ, wraz z kopią załączników, o ile taka decyzja była wymagana albo kopię takiej decyzji, jeżeli została wydana, w przypadku, jeżeli wniosek dotyczy instalacji nowo uruchamianych lub w sposób istotny zmienianych (który to wniosek powinien zawierać informacje o spełnianiu wymogów z art. 143 POŚ - cytowany powyżej). Termin załatwienia sprawy (KPA) Wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów podlega przepisom KPA. Pozwolenie wydawane jest: nie później niż w ciągu jednego miesiąca, a jeżeli sprawa jest szczególnie skomplikowana nie później niż w ciągu dwóch miesięcy - od dnia wszczęcia postępowania, zaś w postępowaniu odwoławczym w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. Opłaty za wydanie pozwolenia (Ustawa o opłacie skarbowej) Za pozwolenie na wprowadzanie substancji i energii do środowiska wydawane na podstawie przepisów o ochronie środowiska, a do nich zalicza się pozwolenie na wytwarzanie odpadów (zmiana zapisu w UoOS, zgodnie z art. 215 UoO), opłaty wynoszą: w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą 2011 zł; w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podmioty prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie, mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców 506 zł; pozostałe 506 zł. 1 Wydanie decyzji o pozwoleniu na wytwarzanie odpadów (art. 181, 182, 183 POŚ) Pozwolenie na wytwarzanie odpadów wydaje w drodze decyzji organ ochrony środowiska (w tym starosta) (art. 183 ust. 1 POŚ). Ostateczną decyzję o pozwoleniu na wytwarzanie odpadów starosta przekazuje niezwłocznie wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska (art. 183 ust. 3 POŚ), a także właściwemu marszałkowi województwa w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna kopię ostatecznych decyzji w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne w celu umieszczenia ich w BDO (art. 80 ust. 4. UoO). 1 Na podstawie art. 1 ust. 1 pkt. 1 lit. c, art. 5 ust. 1, art. 6 ust. 1 pkt. 3 i ust. 2 oraz części III ust. 40 załącznika do Ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 225, poz. 1635) 8

9 Starosta (organ ochrony środowiska), na wniosek prowadzącego instalację, może objąć jednym pozwoleniem instalacje położone na obszarze swojej właściwości. Zgodnie z art. 181 ust. 4 POŚ, do pozwoleń na wytwarzanie odpadów nie stosuje się art. 11 ust. 9 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Jeżeli organ nie rozpatrzy wniosku w terminie, uznaje się, że wydał rozstrzygnięcie zgodnie z wnioskiem przedsiębiorcy, chyba że przepisy ustaw odrębnych ze względu na nadrzędny interes publiczny stanowią inaczej). Pozwolenie na wytwarzanie odpadów nie jest wymagane w przypadku obowiązku posiadania pozwolenia zintegrowanego (art. 182 POŚ). Zawartość pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 188 POŚ) Pozwolenie na wytwarzanie odpadów określa (obowiązkowo): 1) rodzaj i parametry instalacji istotne z punktu widzenia przeciwdziałania zanieczyszczeniom; 2) jeżeli ma to wpływ na określenie wymagań ochrony środowiska: a. wymagany termin zakończenia eksploatacji instalacji, b. dopuszczalny łączny czas dalszej eksploatacji instalacji oraz sposób dokumentowania czasu tej eksploatacji; 3) źródła powstawania albo miejsca wprowadzania do środowiska substancji lub energii; 4) termin, od którego jest dopuszczalna emisja, w przypadku określonym w art. 191a UoO. 5) oznaczenie głównego prowadzącego instalację lub określenie zakresu odpowiedzialności poszczególnych prowadzących za eksploatację instalacji zgodnie z przepisami ochrony środowiska, w przypadku określonym w art. 183a (ust. 6a). art. 183a POŚ: 1. W rozumieniu przepisów niniejszego działu prowadzącym instalację jest także podmiot uprawniony na podstawie określonego tytułu prawnego do władania oznaczoną częścią instalacji. 2. Na wniosek prowadzących oznaczone części instalacji, o których mowa w ust. 1, oznaczone części instalacji można objąć jednym pozwoleniem. 3. Prowadzący oznaczone części instalacji, o których mowa w ust. 2 występują ze wspólnym wnioskiem o udzielnie pozwolenia, wskazując jeden z tych podmiotów jako głównego prowadzącego lub określając szczegółowo zakres odpowiedzialności poszczególnych podmiotów za eksploatację instalacji zgodnie z przepisami ochrony środowiska. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów określa dodatkowo (art. 188 ust. 2b POŚ): 1) numer identyfikacji podatkowej (NIP) oraz numer REGON posiadacza odpadów, o ile został nadany; 2) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania, z uwzględnieniem ich podstawowego składu chemicznego i właściwości; 9

10 3) określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku; 4) wskazanie sposobów zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko; 5) opis sposobu dalszego gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów; 6) wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów może określać, o ile przemawiają za tym szczególne względy ochrony środowiska: 1) sposób postępowania w razie zakończenia eksploatacji instalacji; 2) wielkość i formę zabezpieczenia roszczeń; 3) wymagane działania, w tym wyszczególnienie środków technicznych mających na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji, a jeżeli działania mają być realizowane w okresie, na który jest wydane pozwolenie również termin realizacji tych działań; 4) rodzaj i ilość wykorzystywanej energii, materiałów, surowców i paliw, biorąc pod uwagę wymagania, o których mowa w art. 143 pkt 1 5 POŚ; 5) zakres i sposób monitorowania procesów technologicznych, w tym pomiaru i ewidencjonowania wielkości emisji w zakresie, w jakim wykraczają one poza wymagania, o których mowa w art. 147 i 148 ust. 1 (POŚ); 6) sposób postępowania w przypadku uszkodzenia aparatury pomiarowej służącej do monitorowania procesów technologicznych, jeżeli jej zastosowanie jest wymagane; 7) sposób i częstotliwość przekazywania informacji i danych, o których mowa w pkt. 5, organowi właściwemu do wydania pozwolenia i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska. Zabezpieczenie roszczeń w pozwoleniu na wytwarzanie odpadów (art. 187 POŚ) Jeżeli przemawia za tym szczególnie ważny interes społeczny związany z ochroną środowiska, a w szczególności z zagrożeniem pogorszeniem stanu środowiska w znacznych rozmiarach, w pozwoleniu na wytwarzanie odpadów może być ustanowione zabezpieczenie roszczeń z tytułu wystąpienia negatywnych skutków w środowisku oraz szkód w środowisku w rozumieniu ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie. Ustanawiając zabezpieczenie roszczeń starosta jako organ właściwy do wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów uzgadnia wysokość tego zabezpieczenia z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska (ust. 1a). Regionalny dyrektor ochrony środowiska uzgadnia wysokość zabezpieczenia roszczeń w formie postanowienia, na które służy zażalenie (ust. 1b). 10

11 Sposoby określania wysokości zabezpieczenia roszczeń, w zależności od rodzaju prowadzonej przez podmiot korzystający ze środowiska działalności, wielkości produkcji i parametrów technicznych instalacji mają zostać określone w stosownym rozporządzeniu Ministra Środowiska (ust. 6). Zabezpieczenie to może mieć formę depozytu, gwarancji bankowej, gwarancji ubezpieczeniowej lub polisy ubezpieczeniowej. Zabezpieczenie w formie depozytu jest wpłacane na odrębny rachunek bankowy wskazany przez starostę, a zabezpieczenie w formie gwarancji bankowej lub polisy ubezpieczeniowej jest składane do starosty. Gwarancja bankowa lub polisa ubezpieczeniowa powinna stwierdzać, że w razie wystąpienia negatywnych skutków w środowisku w wyniku niewywiązania się przez podmiot z obowiązków określonych w pozwoleniu na wytwarzanie odpadów, bank lub firma ubezpieczeniowa ureguluje zobowiązania na rzecz starosty. Okres obowiązywania pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 188 ust. 1 POŚ) Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest wydawane na czas oznaczony, nie dłuższy niż 10 lat. Odmowa wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 186 POŚ) Zgodnie z art. 186 POŚ, starosta odmawia wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów w następujących przypadkach: 1) gdy nie są spełnione poniższe wymagania: a. oddziaływanie instalacji lub urządzenia powoduje pogorszenie stanu środowiska w znacznych rozmiarach lub zagrożenie życia lub zdrowia ludzi (art. 141 ust. 2 POŚ); b. technologia stosowana w nowo uruchamianych lub zmienianych w sposób istotny instalacjach i urządzeniach nie spełnia wymagań, przy których określaniu uwzględnia się w szczególności (art. 143 UoŚ): stosowanie substancji o małym potencjale zagrożeń; efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii; zapewnienie racjonalnego zużycia wody i innych surowców oraz materiałów i paliw; stosowanie technologii bezodpadowych i małoodpadowych oraz możliwość odzysku powstających odpadów; rodzaj, zasięg oraz wielkość emisji; wykorzystywanie porównywalnych procesów i metod, które zostały skutecznie zastosowane w skali przemysłowej; postęp naukowo-techniczny; c. jeżeli zamierzony sposób gospodarki odpadami jest niezgodny z planami gospodarki odpadami, o których mowa w UoO (art. 186 pkt. 1 ) in fine); 11

12 2) eksploatacja instalacji powodowałaby przekroczenie dopuszczalnych standardów emisyjnych; 3) eksploatacja instalacji powodowałaby przekroczenie standardów jakości środowiska; 4) wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów byłoby niezgodne z następującymi programami działań: a. programy ochrony środowiska (art. 17 POŚ), b. programy ochrony powietrza (art. 91 ust. 1 POŚ), c. programy ochrony środowiska przed hałasem (art. 119 ust. 1); 5) wniosek dotyczy uprawnień wnioskodawcy objętych decyzją o cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia bez odszkodowania w następujących przypadkach: a. jeżeli instalacja nie jest należycie eksploatowana, przez co stwarza zagrożenie pogorszenia stanu środowiska w znacznych rozmiarach lub zagrożenie życia lub zdrowia ludzi (art. 194 ust. 1 POŚ); b. jeżeli eksploatacja instalacji jest prowadzona z naruszeniem warunków pozwolenia, innych przepisów ustawy lub ustawy o odpadach (art. 195 ust. 1 pkt 1 POŚ); - a nie minęły jeszcze 2 lata od dnia, gdy decyzja w przedmiocie cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia stała się ostateczna; 6) eksploatacja instalacji położonej w granicach strefy przemysłowej powodowałaby naruszenie ustaleń zawartych w rozporządzeniu o jej utworzeniu; Tryb odwoławczy (KPA) Od decyzji przysługuje stronom prawo wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO) za pośrednictwem starosty w terminie 14 dni od daty jej otrzymania. Przejęcie praw i obowiązków wynikających z pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 189 POŚ) Podmiot, który uzyskał tytuł prawny do instalacji lub jej oznaczonej części przejmuje prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń (w tym pozwolenia na wytwarzanie odpadów) dotyczących tej instalacji lub jej oznaczonej części. Podmiot taki powinien wystąpić do właściwego organu z wnioskiem o zmianę pozwolenia w zakresie oznaczenia prowadzącego instalację. Zgodnie z art. 192 POŚ, zmianę pozwolenia uzyskuje się w sposób analogiczny jak w przypadku ubiegania się o jego otrzymanie (też w drodze decyzji). Wygaśnięcie, cofnięcie lub ograniczenie pozwolenia (art. 183, 199 i 193 POŚ) O wygaśnięciu, cofnięciu oraz ograniczeniu pozwolenia orzeka w drodze decyzji organ właściwy do wydania pozwolenia (czyli starosta, jeśli je wydał). 12

13 Ostateczne decyzje w tych sprawach starosta ma obowiązek przekazać niezwłocznie wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska (art. 183 POŚ). Zgodnie z art. 199 POŚ, postępowanie w przedmiocie wygaśnięcia, cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia wszczyna się: z urzędu albo na wniosek prowadzącego instalację lub zainteresowanego jej nabyciem. Wygaśnięcie pozwolenia na wytwarzanie odpadów (art. 193 POŚ) Pozwolenie wygasa: 1) po upływie czasu, na jaki zostało wydane; 2) jeżeli podmiot przestał być prowadzącym instalację w rozumieniu ustawy, z zastrzeżeniem art. 189 POŚ (1. Podmiot który uzyskał tytuł prawny do instalacji lub jej oznaczonej części przejmuje prawa i obowiązki wynikające z pozwoleń dotyczących tej instalacji lub jej oznaczonej części. 2. Podmiot, o którym mowa w ust. 1 występuje z wnioskiem o zmianę pozwoleń, o których mowa w ust. 1 w zakresie oznaczenia prowadzącego instalację), lub z innych powodów pozwolenie stało się bezprzedmiotowe; 3) na wniosek prowadzącego instalację; 4) jeżeli prowadzący instalację nie rozpoczął działalności objętej pozwoleniem w terminie dwóch lat od dnia, w którym pozwolenie stało się ostateczne; 5) jeżeli prowadzący instalację nie prowadził działalności objętej pozwoleniem przez dwa lata; 6) w przypadku, o którym mowa w art. 229 ust. 4 POŚ (Jeżeli decyzja o pozwoleniu, wydana w wyniku postępowania kompensacyjnego, nie stanie się wykonalna w terminie dwóch lat od jej wydania, organ właściwy do wydania pozwolenia stwierdza jej wygaśnięcie). 7) w przypadku wstrzymania użytkowania składowiska na czas dłuższy niż rok (ust. 1 pkt. 7); 8) w przypadku wstrzymania termicznego przekształcania odpadów na czas dłuższy niż rok (ust. 1 pkt. 8). Wygaśnięcie pozwolenia w przypadkach określonych w pkt. 2) 6) powyżej stwierdza starosta w drodze decyzji (ust. 3). Projekt POŚ, który wprowadza ten zapis, nie odnosi się do ust. 7 i 8 wprowadzonych nową UoO. W przypadku, gdy pozwolenie na wytwarzanie odpadów zostało wydane na wniosek podmiotu podejmującego realizację nowej instalacji (art. 191a POŚ), pozwolenie wygasa, jeżeli prowadzący instalację nie rozpoczął działalności objętej pozwoleniem w terminie dwóch lat od określonego w pozwoleniu dnia, od którego jest dopuszczalna emisja. Projekt POŚ uchyla zapis, który mówił, że decyzji stwierdzającej wygaśnięcie pozwolenia nie wydaje się, jeżeli prowadzący instalację uzyska nowe pozwolenie (ust. 4). 13

14 Pozwolenie nie wygasa, jeżeli (ust. 5): nastąpiło przeniesienie praw i obowiązków z pozwolenia, o którym to przeniesieniu mowa w art. 189 POŚ, albo przejęcie na podstawie innych przepisów, praw i obowiązków wynikających z decyzji w tym w szczególności połączenie, podział lub przekształcenie spółek handlowych na podstawie przepisów tytułu IV Kodeksu spółek handlowych, w przypadku połączenia, podziału lub przekształcenia spółek handlowych, albo przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397, z późn. zm.). Cofnięcie lub ograniczenie pozwolenia na wytwarzanie odpadów bez odszkodowania (art. 194 i 195 POŚ) Obowiązkowo (art. 194 POŚ) Pozwolenie podlega obowiązkowo cofnięciu lub ograniczeniu bez odszkodowania, jeżeli instalacja nie jest należycie eksploatowana, przez co stwarza zagrożenie pogorszenia stanu środowiska w znacznych rozmiarach lub zagrożenie życia lub zdrowia ludzi. W tym przypadku decyzji w przedmiocie cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. Fakultatywnie (art. 195 POŚ) Pozwolenie może zostać cofnięte lub ograniczone bez odszkodowania, jeżeli: 1) eksploatacja instalacji jest prowadzona z naruszeniem warunków pozwolenia, innych przepisów POŚ lub UoO; w tym przypadku przed wydaniem decyzji w przedmiocie cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia starosta (organ) wzywa prowadzącego instalację do usunięcia naruszeń w oznaczonym terminie; 2) przepisy dotyczące ochrony środowiska zmieniły się w stopniu uniemożliwiającym emisję lub korzystanie ze środowiska na warunkach określonych w pozwoleniu (ust. 2); 3) instalacja jest objęta postępowaniem kompensacyjnym (określonym w art POŚ); 4) nastąpiło przekroczenie krajowych pułapów emisji, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji. Cofnięcie lub ograniczenie za odszkodowaniem (art. 196 POŚ) Pozwolenie może zostać cofnięte lub ograniczone za odszkodowaniem, jeżeli: 1) przemawiają za tym względy ochrony środowiska lub 2) korzystanie z pozwolenia stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi. 14

15 Ustalenie odszkodowania następuje w drodze decyzji starosty, jako organu właściwego do cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia; decyzja jest niezaskarżalna. Odszkodowanie przysługuje od starosty jako organu właściwego do cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia. Strona niezadowolona z przyznanego odszkodowania może w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji o ustaleniu odszkodowania, wnieść powództwo do sądu powszechnego; droga sądowa przysługuje także w razie niewydania decyzji przez właściwy organ (starostę) w terminie 3 miesięcy od zgłoszenia żądania przez poszkodowanego. Wystąpienie na drogę sądową nie wstrzymuje wykonania decyzji o ustaleniu odszkodowania. Roszczenie o odszkodowanie przedawnia się z upływem roku od dnia, w którym decyzja o cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia stała się ostateczna. Obowiązek usunięcia negatywnych skutków w środowisku (art. 197 i 198 POŚ) Jeżeli nie usunięto negatywnych skutków w środowisku powstałych w wyniku prowadzonej działalności, starosta określa zakres i termin wykonania tego obowiązku w decyzji o wygaśnięciu, cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia. Uprawnienia te nie naruszają kompetencji organu starosty wynikających z art. 362 ust. 1 pkt 2 (Jeżeli podmiot korzystający ze środowiska negatywnie oddziałuje na środowisko, organ ochrony środowiska (starosta) może, w drodze decyzji, nałożyć obowiązek przywrócenia środowiska do stanu właściwego). Po wydaniu decyzji o wygaśnięciu, cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia, jeżeli prowadzący instalację usunął negatywne skutki w środowisku powstałe w wyniku prowadzonej działalności lub skutki takie nie wystąpiły, starosta orzeka na wniosek prowadzącego instalację o zwrocie ustanowionego zabezpieczenia. W razie stwierdzenia, iż nie usunięto w wyznaczonym terminie negatywnych skutków w środowisku powstałych w wyniku prowadzonej działalności, starosta orzeka o przeznaczeniu na ten cel zabezpieczenia w wysokości niezbędnej do usunięcia tych skutków. ZATWIERDZANIE PROGRAMÓW GOSPODARKI ODPADAMI NIEBEZPIECZNYMI (USTAWA O ODPADACH) Według ustawy o odpadach z 2001 r., podmioty świadczące usługi w zakresie budowy, rozbiórki, remontów obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw, a także przetwarzania odpadów zawierających azbest w urządzeniach przewoźnych były zobowiązane do uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami, a jeżeli wytwarzały odpady niebezpieczne w ilości powyżej 0,1 Mg rocznie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Z zasady, program gospodarki odpadami niebezpiecznymi zatwierdzał w drodze decyzji starosta, za wyjątkiem określonych w ustawie o odpadach z 2001 r. przypadków, gdy organem właściwym był regionalny dyrektor ochrony środowiska bądź marszałek województwa. Wraz z wejściem w życie nowej UoO, zgodnie z art. 231 ust. 1 i art. 232 ust. 3: 15

16 decyzje zatwierdzające program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, wydane na podstawie przepisów dotychczasowych, wygasają z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, z z zastrzeżeniem art. 232 ust. 3 (bullet poniżej); decyzje wydane na podstawie art. 31 ust. 3 (w tym decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami niebezpiecznymi) ustawy o odpadach z 2001 r. zachowują ważność w zakresie zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów na czas, na jaki zostały wydane, nie dłużej niż przez dwa lata od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy. INFORMACJA O WYTWARZANYCH ODPADACH ORAZ SPOSOBACH GOSPODAROWANIA WYTWORZONYMI ODPADAMI (USTAWA O ODPADACH) Według ustawy o odpadach z 2001 r., wytwórca odpadów był zobowiązany do przekazywania informacji o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, jeżeli wytwarzał odpady niebezpieczne w ilości do 0,1 Mg rocznie albo powyżej 5 Mg rocznie odpadów innych niż niebezpieczne. Informację o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami składało się do starosty, za wyjątkiem następujących sytuacji: regionalnego dyrektora ochrony środowiska dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych; marszałka województwa dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko i dla przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, realizowanego na terenach innych niż ww. zakłady; Wraz z wejściem w życie nowej UoO, zgodnie z jej art. 231 ust. 2 nie jest już wymagane składanie tej informacji właściwemu organowi: Art. 231 ust. 2. Informacje o wytwarzanych odpadach i o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami, złożone na podstawie przepisów dotychczasowych, tracą ważność z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy. ZEZWOLENIE NA ODZYSK LUB UNIESZKODLIWIANIE ODPADÓW Według ustawy o odpadach z 2001 r., posiadacz odpadów, który prowadził odzysk lub unieszkodliwianie odpadów obowiązany był do uzyskania zezwolenia na prowadzenie tej działalności, za wyjątkiem określonych przypadków. Organem właściwym do wydania zezwolenia był z zasady starosta, za wyjątkiem następujących sytuacji: regionalny dyrektor ochrony środowiska dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych; marszałek województwa: 16

17 dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zakładów, gdzie jest eksploatowana instalacja, która jest kwalifikowana jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko i dla przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, realizowanego na terenach innych niż ww. zakłady; gdy przetwarzane są odpady zawierające azbest w urządzeniach przewoźnych (właściwy według obszaru województwa, na którym następuje przetwarzanie tych odpadów); Wraz z wejściem w życie nowej UoO, zgodnie z art. 232 ust. 1 i 2 UoO: 1) zezwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów wydane na podstawie przepisów dotychczasowych stają się odpowiednio zezwoleniami na zbieranie odpadów i zezwoleniami na przetwarzanie odpadów, w rozumieniu przepisów nowej UoO; 2) zezwolenia na odzysk lub unieszkodliwianie odpadów, wydane na podstawie przepisów dotychczasowych, zachowują ważność na czas, na jaki zostały wydane, nie dłużej jednak niż przez dwa lata od dnia wejścia w życie nowej UoO. ZEZWOLENIE NA ZBIERANIE LUB TRANSPORT ODPADÓW Status zezwoleń na transport odpadów reguluje art. 233 ust. 1 3 nowej UoO, zgodnie z którym: 1) zezwolenia na transport odpadów wydane na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują ważność na czas na jaki zostały wydane, nie dłużej jednak niż do czasu upływu terminu do złożenia wniosku o wpis do rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1 to jest prowadzonego przez marszałka województwa rejestru podmiotów wprowadzających produkty, produkty w opakowaniach i gospodarujących odpadami, lub z dniem uzyskania wpisu do tego rejestru, w przypadku gdy wpis nastąpił w terminie wcześniejszym; 2) do czasu utworzenia ww. rejestru, transportujący odpady są obowiązani do uzyskania zezwolenia na transport odpadów lub wpisu do rejestru, o którym mowa w art. 33 ust. 5 ustawy o odpadach z 2001 r. tj. rejestru prowadzonego przez starostę właściwego ze względu na miejsce prowadzenia zbierania, odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, a w przypadku transportu odpadów przez starostę właściwego ze względu na miejsce siedziby lub zamieszkania prowadzącego transport odpadów; 3) do wydawania zezwoleń na transport odpadów do czasu utworzenia rejestru, o którym mowa w art. 49 ust. 1, (prowadzonego przez marszałka województwa) stosuje się przepisy ustawy o odpadach z 2001 r. Status zezwoleń na zbieranie odpadów reguluje art. 232 ust. 1 5 nowej UoO, zgodnie z którym: 1) zezwolenia na zbieranie odpadów wydane na podstawie przepisów ustawy o odpadach z 2001 r. stają się zezwoleniami na zbieranie odpadów, w rozumieniu przepisów nowej UoO; 17

18 2) zezwolenia na zbieranie odpadów wydane na podstawie przepisów dotychczasowych (ustawy o odpadach z 2001 r.), zachowują ważność na czas, na jaki zostały wydane, nie dłużej jednak niż przez dwa lata od dnia wejścia w życie nowej UoO; 3) przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 3 tego przepisu (czyli czasu, na jaki zostało wydane zezwolenie, nie dłużej niż przez dwa lata od wejścia w życie nowej UoO), posiadacz odpadów może prowadzić zbieranie lub przetwarzanie odpadów na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 3 tego przepisu, czyli pozwolenia na wytwarzanie odpadów lub zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów jeśli takie posiada; 4) w okresie nie dłuższym niż dwa lata od dnia wejścia w życie nowej UoO, posiadacz odpadów może zlecić wykonanie obowiązku gospodarowania odpadami podmiotom posiadającym decyzje: zezwolenie na zbieranie, na odzysk, na unieszkodliwianie lub pozwolenie na wytwarzanie; przekazanie odpadów takiemu posiadaczowi powoduje przejście odpowiedzialności za gospodarowanie odpadami na tego posiadacza. ZATWIERDZANIE INSTRUKCJI EKSPLOATACJI SKŁADOWISKA ODPADÓW Pod rządami ustawy o odpadach z 2001 r. pozwolenie na użytkowanie składowiska odpadów mogło być wydane po zatwierdzeniu instrukcji eksploatacji składowiska odpadów oraz po przeprowadzeniu kontroli przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Instrukcję eksploatacji składowiska odpadów zatwierdzał, w drodze decyzji: 1) regionalny dyrektor ochrony środowiska dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych; 2) marszałek województwa dla przedsięwzięć lub instalacji, o których mowa w art. 378 ust. 2a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska; 3) starosta dla pozostałych przedsięwzięć. Według nowej UoO (art. 40): 1) zarządzający istniejącym przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy składowiskiem odpadów jest obowiązany złożyć wniosek o wydanie decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów w terminie dwóch lat od dnia wejścia w życie nowej UoO; 2) do czasu utworzenia BDO, wniosek o wydanie decyzji zatwierdzającej instrukcję prowadzenia składowiska odpadów zawiera informacje o uzyskanym pozwoleniu zintegrowanym albo zezwoleniu na przetwarzanie odpadów; 4) decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji składowiska odpadów wydana na podstawie ustawy o odpadach z 2001 r., wygasa z dniem, z którym decyzja zatwierdzająca instrukcję prowadzenia składowiska odpadów stanie się ostateczna; 5) w przypadku gdy zarządzający składowiskiem odpadów nie złożył wniosku o zatwierdzenie instrukcji prowadzenia składowiska odpadów w terminie dwóch lat od dnia wejścia w życie nowej UoO, decyzja zatwierdzająca instrukcję eksploatacji składowiska odpadów wygasa z upływem dwóch lat od dnia wejścia w życie ustawy; 18

19 6) do czasu utworzenia BDO stosuje się art. 19 i 22 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych. Zgodnie z art. 129 UoO: Decyzję zatwierdzającą instrukcję prowadzenia składowiska odpadów wydaje, na wniosek zarządzającego składowiskiem, marszałek województwa, a w przypadku przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych regionalny dyrektor ochrony środowiska. Właściwość miejscową organu określa się według miejsca lokalizacji składowiska odpadów. Starosta nie będzie zaangażowany w wydawanie tej decyzji. ZGODA NA ZAMKNIĘCIE SKŁADOWISKA ODPADÓW LUB JEGO WYDZIELONEJ CZĘŚCI Zgodnie z ustawą o odpadach z 2001 r., zgodę na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części wydawał, na wniosek zarządzającego składowiskiem odpadów, w drodze decyzji, właściwy organ, którym był: 1) regionalny dyrektor ochrony środowiska dla przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych; 2) marszałek województwa dla przedsięwzięć i zdarzeń, o których mowa w art. 378 ust. 2a ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska; 3) starosta dla pozostałych przedsięwzięć. Zgodnie z art. 146 nowej UoO: 1) zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części wymaga uzyskania zgody na zamknięcie składowiska odpadów lub jego wydzielonej części. 2) zgoda jest wydawana, w drodze decyzji, przez właściwy organ, o którym mowa w art. 129 ust. 1 (marszałek lub RDOŚ), na wniosek złożony przez zarządzającego składowiskiem odpadów. Tymi organami są marszałek województwa, a w przypadku przedsięwzięć i zdarzeń na terenach zamkniętych regionalny dyrektor ochrony środowiska Starosta nie będzie zaangażowany w wyrażanie zgody na zamknięcie składowiska lub jego wydzielonej części. ZEZWOLENIE NA ZBIERANIE ODPADÓW I ZEZWOLENIE NA PRZETWARZANIE ODPADÓW Decyzje te uregulowane są w art UoO. Prowadzenie zbierania odpadów i prowadzenie przetwarzania odpadów wymaga uzyskania zezwolenia. Zgodnie z art. 232 ust. 1 nowej UoO, zezwolenia na zbieranie odpadów wydane na podstawie przepisów ustawy o odpadach z 2001 r. stają się zezwoleniami na zbieranie 19

20 odpadów, w rozumieniu przepisów nowej UoO, co oznacza, że podlegają nowym przepisom wprowadzonym tą ustawą; zezwolenie na przetwarzanie odpadów jest nowym rodzajem decyzji, wprowadzonym UoO. Kompetencje organów Zezwolenie na zbieranie odpadów i zezwolenie na przetwarzanie odpadów wydaje, w drodze decyzji, organ właściwy odpowiednio ze względu na miejsce zbierania lub przetwarzania odpadów. Organem tym jest: 1) marszałek województwa: a. dla przedsięwzięć mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu Ustawy OOŚ, b. dla odpadów innych niż niebezpieczne poddawanych odzyskowi w procesie odzysku polegającym na wypełnianiu terenów niekorzystnie przekształconych, jeżeli ilość umieszczanych w wyrobisku lub zapadlisku odpadów jest nie mniejsza niż 10 Mg na dobę lub całkowita pojemność wyrobiska lub zapadliska jest nie mniejsza niż Mg, c. dla regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych; 2) starosta w pozostałych przypadkach; 3) w przypadku prowadzenia w tym samym miejscu przedsięwzięć, o których mowa w pkt. 1) lit. a), b) i c) i pkt. 2) powyżej, organem właściwym do wydania zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów jest marszałek województwa; 4) regionalny dyrektor ochrony środowiska na terenach zamkniętych; 5) wydanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów polegającego na unieszkodliwianiu zakaźnych odpadów medycznych i zakaźnych odpadów weterynaryjnych (określonej w art. 95 ust. 7 UoO) wymaga zgody Głównego Inspektora Sanitarnego. Kiedy jedno zezwolenie Działalność wymagająca uzyskania zezwolenia na zbieranie odpadów i zezwolenia na przetwarzanie odpadów może być, na wniosek posiadacza odpadów, objęta jednym zezwoleniem na zbieranie i przetwarzanie odpadów. Do wydania jednego zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zezwolenia na zbieranie odpadów oraz zezwolenia na przetwarzanie odpadów, a ilekroć w ustawie jest mowa o zezwoleniu na zbieranie odpadów lub zezwoleniu na przetwarzanie odpadów rozumie się przez to również zezwolenie na zbieranie i przetwarzanie odpadów. Do zezwolenia na zbieranie odpadów i zezwolenia na przetwarzanie odpadów nie stosuje się przepisu art. 11 ust. 9 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Jeżeli organ nie rozpatrzy wniosku w terminie, uznaje się, że wydał rozstrzygnięcie zgodnie z wnioskiem przedsiębiorcy, chyba że przepisy ustaw odrębnych ze względu na nadrzędny interes publiczny stanowią inaczej). 20

21 Wniosek o wydanie zezwolenia na zbieranie odpadów (art. 42 UoO) Zezwolenie na zbieranie odpadów wydaje się na wniosek posiadacza odpadów. Wniosek zawiera: 1) numer identyfikacji podatkowej (NIP) i numer REGON posiadacza odpadów, o ile został nadany; 2) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do zbierania; 3) oznaczenie miejsca zbierania odpadów; 4) wskazanie miejsca i sposobu magazynowania oraz rodzaju magazynowanych odpadów; 5) szczegółowy opis stosowanej metody lub metod zbierania odpadów; 6) przedstawienie możliwości technicznych i organizacyjnych pozwalających należycie wykonywać działalność w zakresie zbierania odpadów, ze szczególnym uwzględnieniem kwalifikacji zawodowych lub przeszkolenia pracowników oraz liczby i jakości posiadanych instalacji i urządzeń odpowiadających wymaganiom ochrony środowiska; 7) oznaczenie przewidywanego okresu wykonywania działalności w zakresie zbierania odpadów; 8) opis czynności podejmowanych w ramach monitorowania i kontroli działalności objętej zezwoleniem; 9) opis czynności, które zostaną podjęte w przypadku zakończenia działalności objętej zezwoleniem i związanej z tym ochrony terenu, na którym działalność ta była prowadzona; 10) informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów. Wniosek o wydanie zezwolenia na przetwarzanie odpadów (art. 42 UoO) Zezwolenie na przetwarzanie odpadów wydaje się na wniosek posiadacza odpadów. Wniosek zawiera: 1) numer identyfikacji podatkowej (NIP) i numer REGON posiadacza odpadów, o ile został nadany; 2) wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do przetwarzania; 3) określenie masy odpadów poszczególnych rodzajów poddawanych przetwarzaniu i powstających w wyniku przetwarzania w okresie roku; 4) oznaczenie miejsca przetwarzania odpadów; 5) wskazanie miejsca i sposobu magazynowania oraz rodzaju magazynowanych odpadów; 6) szczegółowy opis stosowanej metody lub metod przetwarzania odpadów, w tym wskazanie procesu przetwarzania, zgodnie z załącznikami nr 1 i 2 do UoO, oraz opis procesu technologicznego z podaniem rocznej mocy przerobowej instalacji lub urządzenia, a w uzasadnionych przypadkach także godzinowej mocy przerobowej; 21

22 7) przedstawienie możliwości technicznych i organizacyjnych pozwalających należycie wykonywać działalność w zakresie przetwarzania odpadów, ze szczególnym uwzględnieniem kwalifikacji zawodowych lub przeszkolenia pracowników oraz liczby i jakości posiadanych instalacji i urządzeń odpowiadających wymaganiom ochrony środowiska; 8) oznaczenie przewidywanego okresu wykonywania działalności w zakresie przetwarzania odpadów; 9) opis czynności podejmowanych w ramach monitorowania i kontroli działalności objętej zezwoleniem; 10) opis czynności, które zostaną podjęte w przypadku zakończenia działalności objętej zezwoleniem i związanej z tym ochrony terenu, na którym działalność ta była prowadzona; 11) określenie minimalnej i maksymalnej ilości odpadów niebezpiecznych, ich najniższej i najwyższej wartości kalorycznej oraz maksymalnej zawartości zanieczyszczeń, w szczególności PCB, pentachlorofenolu (PCP), chloru, fluoru, siarki i metali ciężkich w przypadku zezwoleń dotyczących instalacji do termicznego przekształcania odpadów; 12) informacje, o których mowa w art. 95 ust. 9 UoO w przypadku zezwoleń na przetwarzanie zakaźnych odpadów medycznych lub zakaźnych odpadów weterynaryjnych dotyczących unieszkodliwiania tych odpadów; informacje te dotyczą: a. danych technicznych instalacji lub urządzenia, wraz ze wskazaniem rodzaju i typu (modelu) instalacji lub urządzenia, oraz nazwy i adresu lub siedziby producenta; b. dokładnego opisu procesu unieszkodliwiania z wyszczególnieniem wszystkich jego etapów; c. wskazania metody okresowej kontroli mikrobiologicznej skuteczności procesu unieszkodliwiania; d. wymagań dotyczących pojemników lub worków, w których odpady będą unieszkodliwiane w zgłaszanym rodzaju i typie (modelu) instalacji lub urządzenia; e. masy unieszkodliwianych odpadów w okresie roku; 13) informacje, o których mowa w art. 98 ust. 1 UoO w przypadku zezwoleń na przetwarzanie dotyczących unieszkodliwiania odpadów pochodzących z procesów wytwarzania dwutlenku tytanu oraz z przetwarzania tych odpadów, przez ich składowanie do ustalenia zagrożeń, jakie te odpady mogą powodować dla życia lub zdrowia ludzi oraz dla środowiska; informacje te dotyczą: a. właściwości fizycznych łącznie z określeniem postaci (stała, szlam, płynna lub gazowa) oraz właściwości chemicznych, biochemicznych i biologicznych odpadów; b. toksyczności, trwałości fizycznej, chemicznej i biologicznej odpadów; c. akumulowania i biotransformacji składników odpadów w organizmach żywych lub osadach; 22