Gospodarka odpadami wydawanie decyzji administracyjnych. Poradnik dla administracji

Transkrypt

1 Gospodarka odpadami wydawanie decyzji administracyjnych Poradnik dla administracji Rozpoczęcie eksploatacji instalacji do zbierania i przetwarzania odpadów związane jest z koniecznością uzyskania decyzji i pozwoleń, w tym: pozwolenia na budowę, wytwarzania odpadów czy prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania. Niniejszy poradnik przedstawia w przystępny sposób krok po kroku procedurę wydawania decyzji i pozwoleń. 1. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów Podstawa prawna. Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest pozwoleniem emisyjnym tzn. jego istotą jest udzielenie zgody na wytwarzanie odpadów (stanowiącego emisję w rozumieniu ustawy Prawo ochrony środowiska - dalej: POŚ). Do pozwolenia na wytwarzanie odpadów znajdują zastosowanie odpowiednie postanowienia określone w dziale IV ustawy POŚ, zatytułowanym Pozwolenia na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii, w rozdziałach 1-3.Zasadniczą podstawę prawną pozwolenia na wytwarzanie odpadów stanowi jednak przede wszystkim art. 17 ust. 2 ustawy o odpadach. Fot. Renata Słupek Pozwolenie dotyczy wszystkich odpadów (z wyjątkiem odpadów komunalnych) wytwarzanych przez ten sam podmiot (wnioskodawcę), powstających w miejscu, gdzie instalacja jest eksploatowana. Można przyjąć, że miejscem tym jest cały zakład, rozumiany jako jedna lub kilka instalacji wraz z terenem, do którego prowadzący instalacje posiada tytuł prawny oraz znajdującymi się na nim urządzeniami (zgodnie z art. 3 pkt. 48 ustawy POŚ ). Oznacza to, że jeżeli wymagane jest uzyskanie pozwolenia dotyczącego odpadów niebezpiecznych, 1

2 to w decyzji uwzględnia się także inne odpady, nawet jeżeli zostaną wytworzone w ilości mniejszej niż 5 tys. Mg. Obowiązek ten wynika z art. 17 ust. 3 ustawy o odpadach Podmiot zobowiązany do uzyskania pozwolenia Pozwolenie na wytwarzanie odpadów musi uzyskać podmiot, który w związku z eksploatacją instalacji wytwarza powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych rocznie albo powyżej 5 tys. Mg rocznie odpadów innych niż niebezpieczne Właściwość organów Organem właściwym do wydawania pozwoleń na wytwarzanie odpadów jest marszałek województwa albo starosta - właściwy ze względu na położenie instalacji, co w tym wypadku jest równoznaczne z miejscem wytwarzania odpadów. Marszałek województwa jest organem właściwym w przypadku instalacji, kwalifikowanych jako przedsięwzięcie mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, w rozumieniu ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku. W pozostałych przypadkach właściwym organem do wydania pozwolenia będzie starosta. Właściwość organów określa art. 378 ust. 2 ustawy - POŚ Zakres wniosku o wydanie pozwolenia Pozwolenie na wytwarzanie odpadów, jako pozwolenie emisyjne, jest wydawane na wniosek prowadzącego instalację, który występuje w tym wypadku w roli potencjalnego posiadacza, wytwórcy odpadów. Uzyskanie pozwolenia jest warunkiem niezbędnym dla rozpoczęcia działalności. Przepisy nie określają terminu składania wniosku. Wniosek powinien zostać złożony co najmniej dwa miesiące przed zamierzonym terminem podjęcia działalności (wytwarzania odpadów). W tym czasie bowiem, zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego dalej: k. p. a., organ administracji może prowadzić postępowanie bez przekraczania ustawowych terminów. Wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów powinien zawierać przede wszystkim informacje określone w art. 184 ustawy POŚ: 1. oznaczenie prowadzącego instalację, jego adres zamieszkania lub siedziby; 2. adres zakładu, na którego terenie prowadzona jest eksploatacja instalacji; 3. informację o tytule prawnym do instalacji; 4. informacje o rodzaju instalacji, stosowanych urządzeniach i technologiach oraz charakterystykę techniczną źródeł powstawania i miejsc emisji; 2

3 5. ocenę stanu technicznego instalacji; 6. informację o rodzaju prowadzonej działalności; 7. opis zakładanych wariantów funkcjonowania instalacji; 8. blokowy (ogólny) schemat technologiczny wraz z bilansem masowym i rodzajami wykorzystywanych materiałów, surowców i paliw, istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska; 9. informację o energii wykorzystywanej lub wytwarzanej przez instalację; 10. wielkość i źródła powstawania albo miejsca emisji - aktualnych i proponowanych - w trakcie normalnej eksploatacji instalacji oraz w warunkach odbiegających od normalnych, w szczególności takich jak rozruch i wyłączenia; Fot. Janusz Topolski 11. informację o planowanych okresach funkcjonowania instalacji w warunkach odbiegających od normalnych; 12. informację o istniejącym lub przewidywanym oddziaływaniu emisji na środowisko; 13. wyniki pomiarów wielkości emisji z instalacji, jeżeli przeprowadzenie pomiarów było wymagane; 14. zmiany wielkości emisji, jeżeli nastąpiły po uzyskaniu ostatniego pozwolenia dla instalacji; 15. proponowane działania, w tym wyszczególnienie środków technicznych mających na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji, a jeżeli działania mają być realizowane w okresie, na który ma być wydane pozwolenie - również proponowany termin zakończenia tych działań; 16. proponowane procedury monitorowania procesów technologicznych istotnych z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska, w szczególności pomiaru lub ewidencjonowania wielkości emisji; 17. deklarowany termin i sposób zakończenia eksploatacji instalacji lub jej oznaczonej części, niestwarzający zagrożenia dla środowiska, jeżeli zakończenie eksploatacji jest przewidywane w okresie, na który ma być wydane pozwolenie; 18. deklarowany łączny czas dalszej eksploatacji instalacji, jeżeli ma on wpływ na określenie wymagań ochrony środowiska oraz deklarowany sposób dokumentowania czasu tej eksploatacji; 3

4 19. deklarowany termin oddania instalacji do użytku w przypadku określonym w art. 191a ustawy POŚ (uruchomienie nowej instalacji); 20. czas na jaki ma być wydane pozwolenie. Jeżeli wniosek dotyczy instalacji nowo uruchamianych lub w sposób istotny zmienianych, powinien zawierać informacje o spełnianiu wymogów, o których mowa w art. 143 ustawy POŚ. Wymogi te odnoszą się do technologii stosowanej w nowo uruchamianych lub zmienianych w sposób istotny instalacjach i urządzeniach, a przy określaniu ich spełnienia uwzględnia się w szczególności: 1) stosowanie substancji o małym potencjale zagrożeń; 2) efektywne wytwarzanie oraz wykorzystanie energii; 3) zapewnienie racjonalnego zużycia wody i innych surowców oraz materiałów i paliw; 4) stosowanie technologii bezodpadowych i małoodpadowych oraz możliwość odzysku powstających odpadów; 5) rodzaj, zasięg oraz wielkość emisji; 6) wykorzystywanie porównywalnych procesów i metod, które zostały skutecznie zastosowane w skali przemysłowej; 7) postęp naukowo-techniczny. Ponadto do wniosku o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów należy dołączyć: 1) dokument potwierdzający, że wnioskodawca jest uprawniony do występowania w obrocie prawnym, jeżeli prowadzący instalację nie jest osobą fizyczną; 2) streszczenie wniosku sporządzone w języku niespecjalistycznym. Dodatkowe wymagania dotyczące wniosku o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów określają przepisy art. 18 ust. 1 ustawy o odpadach, zgodnie z którymi wspomniany wniosek powinien zawierać następujące informacje: 1. wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania, z uwzględnieniem ich podstawowego składu chemicznego i właściwości; 2. określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku; 3. wskazanie sposobów zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko; 4. opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów; 5. wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów. 4

5 Wytwórca odpadów (imię i nazwisko lub nazwa oraz adres) Miejscowość i data (nazwa organu właściwego do wydania pozwolenia) WNIOSEK o pozwolenie na wytwarzanie odpadów Na podstawie art. 17 ust. 2 i art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.) oraz art. 181 i art. 184 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) wnoszę o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów w związku z eksploatacją instalacji: Opis instalacji (z uwzględnieniem następujących informacji): 1. adres zakładu, na którego terenie prowadzona jest eksploatacja instalacji, 2. informacja o tytule prawnym do instalacji (np. akt własności, umowa dzierżawy), 3. wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania, z uwzględnieniem ich podstawowego składu chemicznego i właściwości (uwaga: ze wskazaniem nazw i kodów odpadów zgodnie z rozporządzeniem w sprawie katalogu odpadów), 4. określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku, 5. wskazanie sposobów zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, 6. opis sposobów gospodarowania odpadami, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, 7. wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów (uwaga: o ile takie działanie jest przewidywane), 8. informację o rodzaju prowadzonej działalności, 9. opis możliwych wariantów funkcjonowania instalacji, 10. przewidywany sposób zakończenia eksploatacji instalacji niestwarzający zagrożenia dla środowiska, 11. czas, na jaki wydane ma być pozwolenie (do 10 lat), 12. informacje pozostałe (art. 184 ust. 1 pkt 7-10 oraz 16-17b ustawy - POŚ), o ile wiążą się one z procesem wytwarzania odpadów, a nie zostały one uwzględnione w punktach poprzedzających, 13. informacje o spełnianiu wymogów, o których mowa w art. 143 ustawy - POŚ (uwaga: dotyczy instalacji nowo uruchamianych lub w sposób istotny zmienianych). Punkty 3, 4, 6 i 7 wskazane jest wymienić w tabeli, wraz z podaniem liczby porządkowej (l.p.), co wpłynie na czytelność wniosku. Do wniosku o pozwolenie dołączam: 1) dokument potwierdzający, że wnioskodawca jest uprawniony do występowania w obrocie prawnym (jeżeli prowadzący instalację nie jest osobą fizyczną), np. wypis z KRS, 2) streszczenie wniosku sporządzone w języku niespecjalistycznym, 3) fakultatywnie: ewentualne upoważnienie udzielone osobie działającej w imieniu wnioskodawcy. podpis wnioskodawcy lub osoby przez niego upoważnionej 5

6 1.4. Zakres pozwolenia W pozwoleniu uwzględnia się wszystkie odpady wytworzone przez danego wytwórcę w danym miejscu oraz wymagania ogólne dotyczące pozwoleń emisyjnych ustalone w art. 188 ust. 2 ustawy POŚ: 1. rodzaj i parametry instalacji istotne z punktu widzenia przeciwdziałania zanieczyszczeniom; 2. jeżeli ma to wpływ na określenie wymagań ochrony środowiska: a) wymagany termin zakończenia eksploatacji instalacji, b) dopuszczalny łączny czas dalszej eksploatacji instalacji oraz sposób dokumentowania czasu tej eksploatacji; 3. źródła powstawania albo miejsca wprowadzania do środowiska substancji lub energii; 4. termin, od którego jest dopuszczalna emisja, w przypadku określonym w art. 191a ustawy POŚ (uruchomienie nowej instalacji). Pozwolenie może określić o ile przemawiają za tym szczególne względy ochrony środowiska (art. 188 ust. 3 ustawy POŚ): 1. sposób postępowania w razie zakończenia eksploatacji instalacji; 2. wielkość i formę zabezpieczenia roszczeń; 3. wymagane działania, w tym wyszczególnienie środków technicznych mających na celu zapobieganie lub ograniczanie emisji, a jeżeli działania mają być realizowane w okresie, na który jest wydane pozwolenie również termin realizacji tych działań; 4. rodzaj i ilość wykorzystywanej energii, materiałów, surowców i paliw, biorąc pod uwagę wymagania, o których mowa w art. 143 pkt 1-5 ustawy POŚ; 6

7 5. zakres i sposób monitorowania procesów technologicznych, w tym pomiaru i ewidencjonowania wielkości emisji w zakresie, w jakim wykraczają one poza wymagania, o których mowa w art. 147 i 148 ust. 1 ustawy POŚ; 6. sposób postępowania w przypadku uszkodzenia aparatury pomiarowej służącej do monitorowania procesów technologicznych, jeżeli jej zastosowanie jest wymagane; 7. sposób i częstotliwość przekazywania informacji i danych, o których mowa w pkt 5, organowi właściwemu do wydania pozwolenia i wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska. Ustawa o odpadach (art. 18 ust. 2) wymaga dodatkowo, aby pozwolenie na wytwarzanie odpadów określało: a) ilość odpadów poszczególnych rodzajów dopuszczonych do wytwarzania w ciągu roku, b) sposoby dalszego gospodarowania odpadami, c) miejsce i sposób oraz rodzaj magazynowanych odpadów. Można w związku z tym podkreślić, że punkty b) i c) są w dużej mierze zdeterminowane treścią wniosku. W szczególności organ wydający pozwolenie musi uwzględnić wyrażony przez wnioskodawcę brak zainteresowania dalszym, samodzielnym zagospodarowaniem odpadu, pod warunkiem wskazania zamiaru przekazania uprawnionemu posiadaczowi. 7

8 oznaczenie organu (starosta lub marszałek województwa) Miejscowość i data Znak sprawy DECYZJA Na podstawie art. 17 ust. 2 i art. 18 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.), art. 181, art. 183 i art. 188 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.), oraz art. 104 k.p.a. w związku z art. 378 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) po rozpatrzeniu wniosku (wymienić wnioskodawcę, datę wpłynięcia wniosku, nr pisma), udzielam (wymienić komu) pozwolenia na wytwarzanie odpadów - o treści następującej: 1. wskazanie ilości odpadów poszczególnych rodzajów dopuszczonych do wytwarzania w ciągu roku (uwaga: ze wskazaniem nazw i kodów odpadów zgodnie z rozporządzeniem w sprawie katalogu odpadów), 2. wskazanie sposobów gospodarowania odpadami, 3. wskazanie miejsce i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów (uwaga: o ile takie działanie jest przewidywane), Wskazane byłoby wymienić pkt 1-3 w tabeli z podaniem liczby porządkowej, co ułatwi ewentualne zmiany w decyzji. 4. czas obowiązywania (do 10 lat). Uwaga: Treść tych punktów jest co do zasady zdeterminowana treścią wniosku. Niemożność akceptacji proponowanych we wniosku warunków prowadzenia działalności powinna skutkować odmową wydania pozwolenia. 5. Elementy dodatkowe spośród wymienionych w art. 188 ustawy - POŚ, w tym zabezpieczenie roszczeń - o ile znajdują zastosowanie, z powołaniem podstawy prawnej. UZASADNIENIE TREŚĆ: Z udziałem stron/uczestników na prawach strony (wymienić w razie konieczności), po uzyskaniu opinii (wymienić, jeśli opinie innych organów zostały uzyskane na podstawie obowiązujących przepisów).... Pouczenie o przysługującym prawie do odwołania Od decyzji niniejszej służy stronom odwołanie do: Samorządowego Kolegium Odwoławczego z siedzibą w... lub w przypadku kompetencji marszałka województwa: Ministra Środowiska za pośrednictwem (oznaczenie organu) - w terminie czternastu dni od dnia jej doręczenia. pieczęć okrągła podpis organu lub osoby upoważnionej pieczątka osoby upoważnionej Otrzymują: (strony) Do wiadomości: (organy) Zgodnie z art. 18. ust. 4 ustawy o odpadach w przypadku pozwolenia wydanego przez starostę kopie powinni otrzymać: marszałek województwa, wójt (burmistrz lub prezydent miasta) i wojewódzki inspektor ochrony środowiska. 8

9 1.5. Odmowa wydania pozwolenia Pozwolenie na wytwarzanie odpadów jest tzw. decyzją związaną. Innymi słowy organ administracji, przy prawidłowo sporządzonym wniosku, nie może odmówić wydania pozwolenia. Nie oznacza to braku możliwości odpowiedniego, z punktu widzenia wymagań ochrony środowiska, ukształtowania treści decyzji - jest to obowiązkiem organu. Szczegółowe reguły, jakie mają być przy tym brane pod uwagę, znajdują się zwłaszcza w ustawie o odpadach i ustawie POŚ. O możliwości odmowy wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów przesądza jednak ocena wniosku pod kątem występowania jednej z przesłanek wymienionych w art. 186 ustawy POŚ. Organ właściwy do wydania pozwolenia odmówi jego wydania, jeżeli: 1. nie są spełnione wymagania, o których mowa w art. 141 ust. 2, art. 143 i 204 ust. 1 ustawy POŚ; 2. eksploatacja instalacji powodowałaby przekroczenie dopuszczalnych standardów emisyjnych; 3. eksploatacja instalacji powodowałaby przekroczenie standardów jakości środowiska; 4. wydanie pozwolenia byłoby niezgodne z programami działań, o których mowa w art. 17, 91 ust. 1 i art. 119 ust. 1 ustawy POŚ; 5. wniosek dotyczy uprawnień wnioskodawcy objętych decyzją o cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia w przypadkach, o których mowa w art. 194 ust. 1 i art. 195 ust. 1 pkt 1 ustawy POŚ, a nie minęły jeszcze 2 lata od dnia, gdy decyzja w przedmiocie cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia stała się ostateczna; 6. eksploatacja instalacji położonej w granicach strefy przemysłowej powodowałaby naruszenie ustaleń zawartych w rozporządzeniu o jej utworzeniu a także jeżeli zamierzony sposób gospodarki odpadami: mógłby powodować zagrożenia dla zdrowia, życia ludzi lub dla środowiska; jest niezgodny z planami gospodarki odpadami, zgodnie z art. 18 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy o odpadach. Rozstrzygnięcia należy dokonać w oparciu o swobodną ocenę wszystkich okoliczności, ale w decyzji odmownej jako podstawę prawną trzeba wskazać przepisy art. 186 ustawy POŚ albo art. 18 ust. 3 ustawy o odpadach. Przepisy te odwołują się do skutków postępowania z już wytworzonymi odpadami. Zauważyć można, że to nie same odpady mają powodować takie skutki, ale nieprawidłowe gospodarowanie nimi. Negatywna ocena odpadów nie może stanowić podstawy odmowy wydania pozwolenia. Przepisy nie kwalifikują zakresu powodowanych zagrożeń, wystarczy wobec tego stwierdzenie możliwości zaistnienia jakiegokolwiek zagrożenia. Nie polega to jednak na zmianie czy pogorszeniu ogólnej sytuacji. Musi być stwierdzone prawdopodobieństwo powstania uszczerbków na zdrowiu, utraty życia czy szkód w środowisku. 9

10 1.6. Cofanie i ograniczanie pozwolenia Cofnięcie decyzji jest formą odpowiedzialności administracyjnej za nieprzestrzeganie określonych wymagań z zakresu ochrony środowiska lub ochrony przed odpadami. Zasady cofania i ograniczania pozwoleń regulują przepisy art ustawy POŚ, które przewidują dwie możliwości: cofnięcie pozwolenia z odszkodowaniem lub bez odszkodowania. Pozwolenie podlega cofnięciu lub ograniczeniu bez odszkodowania jeżeli instalacja nie jest należycie eksploatowana, przez co stwarza zagrożenie pogorszenia stanu środowiska w znacznych rozmiarach czy zagrożenie życia lub zdrowia ludzi. W tym przypadku decyzji o cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. Ponadto pozwolenie może zostać cofnięte lub ograniczone bez odszkodowania gdy: 1. eksploatacja instalacji jest prowadzona z naruszeniem warunków pozwolenia, innych przepisów ustawy POŚ lub ustawy o odpadach (w tym przypadku organ wzywa prowadzącego instalację do usunięcia naruszeń w oznaczonym terminie); 2. przepisy dotyczące ochrony środowiska zmieniły się w stopniu uniemożliwiającym emisję na warunkach określonych w pozwoleniu; 3. instalacja jest objęta postępowaniem, o którym mowa w art ustawy POŚ (postępowanie kompensacyjne). 4. nastąpiło przekroczenie krajowych pułapów emisji, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji. Zasady cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia za odszkodowaniem określają przepisy art. 196 ustawy POŚ, zgodnie z którymi musi zaistnieć jedna z poniższych sytuacji: 1. przemawiają za tym względy ochrony środowiska lub 2. korzystanie z pozwolenia stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi. W tym przypadku odszkodowanie jest ustalane w drodze decyzji organu właściwego do cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia. Od decyzji takiej nie przysługuje odwołanie do organu II instancji, a jedynie powództwo do sądu powszechnego w terminie 30 dni od jej doręczenia. Droga sądowa przysługuje także w razie niewydania decyzji przez właściwy organ w terminie 3 miesięcy od zgłoszenia żądania przez poszkodowanego. Odszkodowanie przysługuje od organu właściwego do cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia. 10

11 Postępowanie o cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia jest wszczynane z urzędu albo na wniosek prowadzącego instalację lub zainteresowanego jej nabyciem. Przed wydaniem decyzji o cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia bez odszkodowania organ wzywa prowadzącego instalację do usunięcia naruszeń w oznaczonym terminie. Fot. Renata Słupek Jeżeli prowadzący instalację pomimo wezwania do zaniechania i usunięcia negatywnych skutków naruszeń w wyniku prowadzonej działalności nie zastosuje się do wezwania i dalej prowadzi takie działania, organ właściwy do wydania pozwolenia w decyzji o wygaśnięciu, cofnięciu lub ograniczeniu pozwolenia, określa zakres i termin wykonania obowiązku zaniechania naruszeń. Gdy prowadzący instalację usunął negatywne skutki w środowisku powstałe w wyniku prowadzonej działalności lub skutki takie nie wystąpiły, po wydaniu decyzji o wygaśnięciu, cofnięciu lub graniczeniu pozwolenia, organ właściwy do wydania pozwolenia orzeka na wniosek prowadzącego instalację o zwrocie ustanowionego zabezpieczenia. W razie stwierdzenia, iż nie usunięto w wyznaczonym terminie negatywnych skutków w środowisku, organ właściwy do wydania pozwolenia orzeka o przeznaczeniu na ten cel zabezpieczenia w wysokości niezbędnej do usunięcia tych skutków. 11

12 Jeżeli w związku z eksploatacją instalacji wytwórca odpadów zamierza wytwarzać powyżej 1 Mg odpadów niebezpiecznych rocznie albo powyżej tys. 5 tys. Mg rocznie odpadów innych niż niebezpieczne, to przed rozpoczęciem działalności powodującej powstawanie odpadów, przedkłada właściwemu organowi wniosek o wydanie pozwolenia na wytwarzanie odpadów, tj.: albo Marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania odpadów dla przedsięwzięć lub instalacji, o których mowa w art. 378 ust. 2a ustawy POŚ, który zasięga opinii wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwego ze względu na miejsce wytwarzania Staroście właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania odpadów dla pozostałych przedsięwzięć (nieokreślonych w art. 378 ust. 2a ustawy POŚ), który zasięga opinii wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwych ze względu Organ właściwy do wydania decyzji: wydaje pozwolenie na wytwarzanie odpadów; w razie konieczności wzywa wytwórcę odpadów do uzupełnienia wniosku i następnie wydaje pozwolenie na wytwarzanie odpadów; odmawia wydania pozwolenia na wytwarzanie odpadów w drodze decyzji. Kopie wydanych decyzji starosta przekazuje marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania odpadów, wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska oraz wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta. 12

13 2. Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami niebezpiecznymi Podstawa prawna Do wydawania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi znajdują zastosowanie przepisy ustawy o odpadach (art. 17 ust. 1 oraz art. 19 i art ).Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami niebezpiecznymi nie jest pozwoleniem emisyjnym w rozumieniu ustawy POŚ. Decyzja wyraża zgodę na wytworzenie odpadów niebezpiecznych, zarówno w przypadku powstawania odpadów w związku z eksploatacją instalacji, jak i w związku z innym rodzajem działalności (z uwzględnieniem wskazanych limitów ilościowych) Podmiot zobowiązany do uzyskania decyzji Decyzję zatwierdzającą program gospodarki odpadami niebezpiecznymi musi uzyskać: 1. wytwórca odpadów, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości powyżej 0,1 Mg rocznie; 2. wytwórca odpadów prowadzący instalację, jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości od 0,1 Mg do 1 Mg rocznie. Wymóg uzyskania takiej decyzji nie dotyczy wytwórcy odpadów prowadzącego instalację, na której prowadzenie wymagane jest pozwolenie zintegrowane. Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami niebezpiecznymi nie dotyczy odpadów komunalnych Zakres przedmiotowy decyzji Decyzja ta odnosi się do wszystkich odpadów niebezpiecznych wytworzonych przez dany podmiot, nie tylko tych, które wykraczają poza wskazany powyżej limit (co zwalnia automatycznie od obowiązku składania w tym zakresie odrębnej informacji). Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami niebezpiecznymi dotyczy też wszystkich takich odpadów wytworzonych przez dany podmiot, niezależnie od rodzaju działalności powodującej ich powstanie. Program gospodarki odpadami niebezpiecznymi jest zatwierdzany w drodze decyzji przez właściwy organ, którym jest: marszałek województwa właściwy ze względu na miejsce wytwarzania odpadów dla przedsięwzięć lub instalacji, o których mowa w art. 378 ust. 2a ustawy POŚ. Marszałek województwa zasięga opinii wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwego ze względu na miejsce wytwarzania odpadów niebezpiecznych; starosta właściwy ze względu na miejsce wytwarzania odpadów, dla pozostałych przedsięwzięć. Starosta zasięga opinii wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwych ze względu na miejsce wytwarzania odpadów niebezpiecznych; wymóg zasięgania opinii prezydenta miasta nie dotyczy prezydenta miasta na prawach powiatu. 13

14 Kopię wydanej decyzji starosta przekazuje właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania odpadów niebezpiecznych marszałkowi województwa, wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska oraz wójtowi, burmistrzowi czy prezydentowi miasta Zakres wniosku o wydanie decyzji Wniosek o wydanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, do którego należy dołączyć program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, wytwórca odpadów niebezpiecznych musi przedłożyć właściwemu organowi na dwa miesiące przed: 1. rozpoczęciem działalności powodującej powstawanie odpadów lub 2. zmianą prowadzonej działalności, jeśli wpłynie to na rodzaj wytwarzanych odpadów lub sposób gospodarowania nimi. Ustawa o odpadach nie wymienia w zasadzie szczegółowych informacji, jakie powinny znaleźć się we wniosku. Jednakże we wniosku wytwórca odpadów musi określić czas prowadzenia działalności związanej z wytwarzaniem odpadów. Ustawa o odpadach określa zakres programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi. Zgodnie z art. 20 ust. 1 program powinien zawierać: 1. wyszczególnienie rodzajów odpadów niebezpiecznych przewidzianych do wytwarzania, a w przypadkach gdy określenie rodzaju nie jest wystarczające do ustalenia zagrożeń, jakie mogą powodować odpady niebezpieczne, właściwy organ może wezwać wnioskodawcę do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów; 2. określenie ilości odpadów niebezpiecznych poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku; 3. informacje wskazujące na sposoby zapobiegania powstawaniu odpadów niebezpiecznych lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko; 4. opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych; 5. wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów niebezpiecznych. Ponadto art. 21 ust. 2 ustawy o odpadach przewiduje, że omawianą decyzję można wydać jedynie po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie obiektu lub po zakończeniu postępowania w sprawie zgłoszenia zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części w rozumieniu ustawy - Prawo budowlane, jeżeli są wymagane. Wnioskodawca powinien załączyć stosowną informację - o ile takie pozwolenie lub zgłoszenie było wymagane na podstawie przepisów ustawy - Prawo budowlane. 14

15 Wytwórca odpadów (imię i nazwisko lub nazwa oraz adres) Miejscowość i data (nazwa organu właściwego do wydania decyzji) WNIOSEK o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt. 1 oraz art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.) wnoszę o wydanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi na okres (czas, na jaki wydana ma być decyzja - do 10 lat). Przedstawić następujący zakres informacji: 1. rodzaje odpadów niebezpiecznych przewidzianych do wytwarzania, a w przypadkach gdy określenie rodzaju nie jest wystarczające do ustalenia zagrożeń, jakie mogą powodować odpady niebezpieczne, właściwy organ może wezwać wnioskodawcę do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów; 2. określenie ilości odpadów niebezpiecznych poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku; 3. informacje wskazujące na sposoby zapobiegania powstawaniu odpadów niebezpiecznych lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko; 4. opis dalszego sposobu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi, z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych. Do wniosku zatwierdzenie programu gospodarki odpadami dołączam: 1. Program gospodarki odpadami niebezpiecznymi zgodny z wymaganiami określonymi w art. 20 ust. 1 ustawy o odpadach. 2. Pozwolenie na użytkowanie obiektu (o ile jest wymagane). 3. Fakultatywnie - ewentualne upoważnienie udzielone osobie działającej w imieniu wnioskodawcy. podpis wnioskodawcy lub osoby przez niego upoważnionej 2.4. Zakres decyzji Decyzja zatwierdzająca program gospodarki odpadami niebezpiecznymi ma również tzw. charakter związany, ponieważ właściwy organ może odmówić jej wydania w przypadkach określonych w ustawie o odpadach. 15

16 oznaczenie organu Znak sprawy Miejscowość i data DECYZJA Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 1 i art. 21 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251,z późn. zm.) oraz art. 104 k.p.a. w związku z art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku (wymienić wnioskodawcę, datę wpłynięcia wniosku, nr pisma), orzekam, co następuje: zatwierdzam (wymienić komu) program gospodarki odpadami niebezpiecznymi (pełna nazwa dokumentu) oraz ustalam: 1. określenie ilości i rodzajów odpadów niebezpiecznych poszczególnych rodzajów dopuszczonych do wytwarzania w ciągu roku (uwaga: ze wskazaniem nazw i kodów odpadów zgodnie z rozporządzeniem w sprawie katalogu odpadów), 2. opis sposobów gospodarowania odpadami, 3. wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów (uwaga: o ile takie działanie jest przewidywane). Punkty 1-3 wskazane jest wymienić w tabeli z podaniem liczby porządkowej (l. p.). Uwaga: Treść tych punktów jest co do zasady zdeterminowana treścią wniosku. Niemożność akceptacji proponowanych we wniosku warunków prowadzenia działalności powinna skutkować odmową wydania decyzji. Określam czas obowiązywania decyzji na... (do 10 lat). Fakultatywnie: Na podstawie art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, ustanawiam zabezpieczenie roszczeń z tytułu wystąpienia negatywnych skutków w środowisku (wskazać formę i wysokość). UZASADNIENIE TREŚĆ: Z udziałem stron/uczestników na prawach strony (wymienić w razie konieczności), po uzyskaniu opinii (wymienić, jeśli opinie innych organów zostały uzyskane na podstawie obowiązujących przepisów) Pouczenie o przysługującym prawie do odwołania Od niniejszej decyzji służy stronom odwołanie do: Samorządowego Kolegium Odwoławczego z siedzibą w... lub w przypadku kompetencji marszałka województwa do: Ministra Środowiska za pośrednictwem (oznaczenie organu) - w terminie czternastu dni od dnia jej doręczenia. pieczęć okrągła podpis organu lub osoby upoważnionej pieczątka osoby upoważnionej Otrzymują: (strony) Do wiadomości: (organy) Zgodnie z art. 19 ust. 6 ustawy o odpadach w przypadku decyzji wydanej przez starostę kopie decyzji otrzymują:marszałek województwa, wojewódzki inspektor ochrony środowiska oraz wójt (burmistrz lub prezydent miasta). 16

17 2.5. Odmowa wydania decyzji Zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi jest decyzją związaną. Podstawą odmowy wydania omawianej decyzji może być art. 22 ustawy o odpadach, zgodnie z którym właściwy organ odmawia wydania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, jeżeli: 1. zamierzony sposób gospodarki odpadami niebezpiecznymi mógłby powodować zagrożenia dla zdrowia, życia ludzi lub dla środowiska; 2. zamierzony sposób gospodarki odpadami niebezpiecznymi jest niezgodny z planami gospodarki odpadami Wstrzymanie działalności W przypadku określonym w art. 23 ustawy o odpadach właściwy organ wstrzymuje, w drodze decyzji, działalność wytwórcy odpadów w zakresie objętym programem gospodarki odpadami niebezpiecznymi. 17

18 Wytwórca odpadów jeśli zamierza prowadzić działalność, w wyniku której będzie wytwarzać odpady niebezpieczne w ilości powyżej 100 kg (0,1 Mg) lub wytwarzać odpady niebezpieczne w związku z eksploatacją instalacji, od 0,1 Mg do 1Mg rocznie, na co najmniej dwa miesiące przed rozpoczęciem działalności powodującej powstawanie odpa dów lub zmianą tej działalności wpływającą na ilość lub rodzaj wytwarzanych odpadów lub sposobów gospodarowania nimi, przedkłada właściwemu organowi wniosek o wydanie decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi wraz z Programem gospodarki odpadami niebezpiecznymi, tj.: albo Marszałkowi województwa właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania odpadów dla przedsięwzięć lub instalacji, o których mowa w art. 378 ust. 2a ustawy POŚ, który zasięga opinii wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwego ze względu na miejsce wytwarzania Staroście właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania odpadów dla pozostałych przedsięwzięć (nieokreślonych w art. 378 ust. 2a ustawy POŚ), który zasięga opinii wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, właściwych ze względu na miejsce wytwarzania odpadów niebezpiecznych. Organ właściwy do wydania decyzji 1. zatwierdza program i wydaje decyzję, lub 2. odmawia wydania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi, jeżeli: zamierzony sposób gospodarki odpadami niebezpiecznymi mógłby powodować zagrożenia dla zdrowia, życia ludzi lub dla środowiska; zamierzony sposób gospodarki odpadami niebezpiecznymi jest niezgodny z planami Kopie wydanych decyzji starosta przekazuje marszałkowi województwa, wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska oraz wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta, właściwemu ze względu na miejsce wytwarzania odpadów. 18

19 3. Informacja o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami Podstawa prawna Obowiązek złożenia informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobach gospodarowania wytworzonymi odpadami wynika z art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy o odpadach Podmiot zobowiązany do złożenia informacji Informację taką musi przedłożyć odpowiedniemu organowi wytwórca odpadów, jeżeli wytwarza rocznie mniej niż 100 kg (0,1 Mg) odpadów niebezpiecznych albo powyżej 5 Mg odpadów innych niż niebezpieczne. Informację w czterech egzemplarzach należy złożyć na 30 dni przed rozpoczęciem działalności powodującej powstawanie odpadów lub zmianą tej działalności wpływającą na ilość lub rodzaj wytwarzanych odpadów lub sposobów gospodarowania nimi. Informacja nie dotyczy odpadów komunalnych, podobnie jak w przypadku pozwolenia na wytwarzanie odpadów oraz programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi Właściwość organów Organem właściwym do otrzymania takiej informacji jest: marszałek województwa dla przedsięwzięć lub instalacji, o których mowa w art. 378 ust. 2a ustawy POŚ, albo starosta dla pozostałych przedsięwzięć ze względu na miejsce wytwarzania odpadów Zakres informacji Wymagania dotyczące treści przedkładanej informacji (4 egzemplarze) są sformułowane w art. 24 ust. 4 ustawy o odpadach, zgodnie z którym omawiana informacja powinna zawierać: 1. wyszczególnienie rodzajów odpadów przewidzianych do wytwarzania, a w przypadkach, gdy określenie rodzaju nie jest wystarczające do ustalenia zagrożeń, jakie te odpady mogą powodować (właściwy organ może wezwać wnioskodawcę do podania podstawowego składu chemicznego i właściwości odpadów), 2. określenie ilości odpadów poszczególnych rodzajów przewidzianych do wytwarzania w ciągu roku, 19

20 3. informacje wskazujące na sposoby zapobiegania powstawaniu odpadów lub ograniczania ilości odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, 4. opis sposobów gospodarowania odpadami z uwzględnieniem zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania odpadów, 5. wskazanie miejsca i sposobu oraz rodzaju magazynowanych odpadów Ocena przedłożonej informacji Przedłożona informacja powinna zostać oceniona w czasie 30 dni przez właściwy organ (tj. marszałka województwa albo starostę) pod kątem zgodności zamierzeń wytwórcy odpadów z wymaganiami wynikającymi z przepisów prawa dotyczących gospodarki odpadami. Należy zauważyć, że przepisy ustawy o odpadach nie wymagają, by organ kierował się postanowieniami planów gospodarki odpadami. W przypadku stwierdzenia, że przedłożona informacja nie odpowiada wymaganiom, organ w drodze decyzji wnosi sprzeciw, w terminie do 30 dni od dnia złożenia informacji (art. 24 ust. 5 ustawy o odpadach). W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, np. stwierdzenia, że odpady wytworzone w ilości do 100 kg (0,1 Mg) rocznie mogą powodować zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska, właściwy organ (marszałek województwa lub starosta) zobowiązuje wytwórcę odpadów do złożenia wniosku o zatwierdzenie programu gospodarki odpadami niebezpiecznymi w terminie do 30 dni od dnia otrzymania informacji (art. 24 ust. 6 ustawy o odpadach). Jeden egzemplarz informacji o wytwarzanych odpadach oraz sposobach gospodarowania wytwarzanymi odpadami, a także kopie wspomnianych decyzji starosta przekazuje marszałkowi województwa, wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska oraz wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta Wstrzymanie działalności Organ ma obowiązek kontrolować działania wytwórcy odpadów i w przypadku gdy narusza on przepisy ustawy o odpadach lub działa w sposób niezgodny z wcześniej złożoną informacją o wytwarzanych odpadach, organ (marszałek województwa albo starosta), któremu należało przedłożyć taką informację, wzywa wytwórcę odpadów do niezwłocznego zaniechania naruszeń. Jeżeli wytwórca pomimo wspomnianego wezwania nadal narusza przepisy ustawy o odpadach, organ właściwy do otrzymania informacji wstrzymuje w drodze decyzji działalność powodującą wytwarzanie odpadów, uwzględniając przy tym potrzeby bezpiecznego dla środowiska zakończenia takiej działalności. W takiej sytuacji wytwórca odpadów zobowiązany jest do usunięcia negatywnych skutków prowadzonej działalności na własny koszt. 20