O potrzebie Bezpieczeństwa Metropolii

Transkrypt

1 SPOŁECZNA RADA NARODOWEGO PROGRAMU REDUKCJI EMISJI O potrzebie Bezpieczeństwa Metropolii prof. Krzysztof Żmijewski Sekretarz Generalny Społecznej Rady Narodowego Programu Redukcji Emisji Debata: Bezpieczeństwo elektroenergetyczne aglomeracji warszawskiej w aspekcie budowy południowego półpierścienia 400 kv 18 marca r r., Warszawa 1/37 1/32 1/44 1/39+10

2 Polska Syntetyczny przegląd sytuacji w polskiej elektroenergetyce 2/37

3 Stan polskiej elektroeneretyki Polska posiada przestarzały technologicznie system elektroenergetyczny, co istotnie wpływa na: 3/37

4 Problemy sektora przestarzała technologia (wysoka emisja) niedopasowanie geograficznie do potrzeb gospodarki słaba efektywność (sprawność ść) duża monokultura węglowa (niski potencjałem inwestycyjnym) mała elastyczność 4/37

5 Dekapitalizacja infrastruktury 4/4 Ciepłownictwo kotłownie sieci Gazownictwo przesył dystrybucja wydobycie Elektroenerg przesył linie 400 kv linie 220 kv stacje dystrybucja linie stacje elektrownie elektro- Kolejnictwo linie kolejowe podkłady trakcja Górnictwo Rafinerie Rurociągi Porty morskie 67% 100% 80% 60% 40% 20% 0% INFRASTRUKTURA Stopień zużycia min 64% Stopień zużycia max 70% 5/37

6 Budowa nowych źródeł Praktyka wykazuje, że budowa nowych bloków jest procesem niezwykle pracochłonnym i wieloletnim: budowa Pątnowa II trwała 6 lat, budowa Łagiszy II 5 lat, blok 856 MW w Bełchatowie od 4 lat jest w budowie. 6/37

7 Wiekowe elektrownie 40% bloków ma ponad 40 lat, w tym ok. 15% bloków ma ponad 50 lat, a więc powinny być natychmiast zatrzymane i odłączone od sieci. Bloków 30 letnich i starszych jest ponad 70%. 7/37

8 8/37 8/32 Historia inwestycji w elektroenergetyce Historia inwestycji latki MW

9 ELEKTROWNIE Dekapitalizacja infrastruktury 1/4 lata dekapitalizacji 50,00 68,01% 2,00% 40,00 79,10% 2,50% 30,00 88,10% 3,33% 22,22 92,14% 4,50% 14,29 94,38% 7,00% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Stopień dekapitalizacji Stopa umorzenia 9/37

10 Brak infrastruktury brak infrastruktury przyłączeniowej, pozwalającej na dynamiczny rozwój generacji rozproszonej, najsłabsza elektryczna infrastruktura sieciowa w rejonach o największym potencjale OZE północna Polska, problemy z możliwościami przyłączenia farm wiatrowych do sieci, spowodowane słabym stanem KSE. 10/37

11 Niedoinwestowanie sieci W większości linie i transformatory pochodzą sprzed lat, zatem niezbędne są inwestycje w sieci przesyłowe i dystrybucyjne oraz ich modernizacja. Wiek sieci wpływa istotnie na zdolność systemu do zachowania ciągłości pracy w sytuacjach kryzysowych oraz na realizowanie dostaw energii elektrycznej do odbiorców według zapotrzebowania 11/37

12 Brak programów inewstycyjnych Brak jednoznacznej strategii dla programu inwestycyjnego źródeł oraz sieci dystrybucyjnych średnich (15 kv) i niskich (230/400 V) napięć. Pojawiające się tu bariery to: problem zasilania terenów inwestycyjnych; problem reelektryfikacji wsi i małych miast; przeciągające się przyłączanie źródeł rozproszonych. 12/37

13 Brak koncepcji Brakuje koncepcji: wspierających finansowanie budowy nowych źródeł i sieci, rozwiązujących kwestie prawne, np. w zakresie prawa drogi, dostępu do infrastruktury, zwrotu z zaangażowanego kapitału, koordynujących działania inwestycyjne grup kapitałowych. 13/37

14 ENERGETYKA Dekapitalizacja infrastruktury 2/4 Stopień dekapitalizacji 80% 60% 40% 20% 73% 51% 59% 63% 0% elektrownie sieci przesyłowe sieci dystrybucyjne ciepłownictwo 14/37

15 ENERGETYKA Dekapitalizacja infrastruktury 3/4 71% 75% 15/37

16 Wymiar inwestycji PRZESYŁ 4,4 mld euro ELEKTROENERGETYKA 100 mld euro 16/37

17 Profile inwestycyjne TAURON ,98; 8% GENERACJA plan 0,2; 2% 4,4; 38% GENERACJA opcja 0,9; 11% 0,5; 6% ENEA ,1; 1% 4,4; 38% GENERACJA konwenc GENERACJA opcja DYSTRYBUCJA DYSTRYBUCJA OZE wiatr OZE biogaz OZE CHP kogeneracja 3,2; 27% 2,9; 25% INNE 0,98; 8% 1,6; 20% 2,5; 32% INNE EFEKTYWNOŚĆ ENERG. 5,5; 11% POLSKA ,2; 27% GENERACJA konwenc GENERACJA atom 3,6; 7% PRZESYŁ ROZDZIAŁ - DYSTR. 16,5; 33% 8,8; 18% 2,2; 4% OZE EFEKTYWNOŚĆ ENERG. 17/37

18 Program inwestycyjny M W B E Ł C H A T Ó W 2 P Ł O C K B. B I A Ł A S T. W O L A D. O D R A 2 D. O D R A 2 L U B L I N? L U B L I N? R Y B N I K? Ż A R N O W I E C? Ż A R N O W I E C? K L E M P I C Z? K L E M P I C Z? G O R Z Ó W? T Y C H Y S I E K I E R K I? W R O C Ł A W? O P O L E 2 T U R Ó W K O Z I E N I C E 2 P O M O R Z A N Y O P O L E 2 J A W O R Z N O I I I K O Z I E N I C E 2 O S T R O Ł Ę K A? B L A C H O W N I A? C Z E C Z O T? R Y B N I K? A T O M P G E T A U R O N E N E A E N E R G A E D F V A T T R W E F O R T U M P K N O R L E N 18/37 18/32

19 Prawdopodobieństwo inwestycji MW NIE PEWNE MOŻLIWE PEWNE ATOMOWE 19/37 19/32

20 Jak sfinansować Program? potencjał inwestycyjny potencjał kredytowania 52 mld zł max 4xEBITDA potencjał equity 65 mld zł 5xEBITDA razem 117 mld zł 9xEBITDA potrzeby inwestycyjne M. Purta, W.Bogdan (McKinsey) jw. z atomem i efektywnością K. Żmijewski (SR NPRE) mld zł (bez atomu i efektywności) mld zł mld zł 20/37

21 Pytanie Czy możemy po prostu podnieść ceny? % 20 32,1 12,1 przemysł energochłonny 10 16,1 6,1 5 8,0 3,0 1 1,6 0,6 przemysł hi-tech usługi przemysł intelektualny Udział w kosztach stary % Udział w kosztach nowy % Wzrost kosztów w % Kto to wytrzyma na globalnym rynku? 21/37

22 Warszawa Syntetyczny przegląd sytuacji 22/37

23 Czy grozi nam blackout? 23/37

24 Czy zgaśnie światło? (a może kiedy?) 24/37

25 Jak wygląda blackout? (Co widać, kiedy jest ciemno?) 1 Awaria sieci energetycznej w Poznaniu (23 czerwca 2009) Awaria pozbawiła energii elektrycznej centrum miasta, w tym okolice Starego Rynku. Uszkodzone zostały linia 110 kv oraz dwa główne punkty zasilania na ulicy Świętego Wawrzyńca i na Cytadeli. Na pół godziny całe centrum miasta, a także Winogrady, Sołacz i Jeżyce zostały pozbawione dostaw energii elektrycznej. 25/37

26 Blackout sparaliżował Szczecin (kwiecień 2008) Jak wygląda blackout? (Co widać, kiedy jest ciemno?) 1 By doszło do gigantycznej awarii, wystarczyły nocne opady mokrego śniegu, które spowodowały uszkodzenia m.in. Dwóch linii energetycznych zasilających miasto. Straty przekroczyły 55 mln zł.!!! 26/37

27 Warszawa Jedna z trzech aglomeracji najbardziej zagrożonych blackoutem Stanowi Centrum dowodzenia kraju i musi posiadać zabezpieczenia umożliwiające zabezpieczenie dostaw energii Stolicy Jeden z największych węzłów elektroenergetycznych w kraju Węzeł oparty jest o półpierścień najwyższych napięć - półpierścień północny (5 GPZ, 34 RPZ) Wciąż czeka budowa południowego półpierścienia (!) - POROZMAWIAJMY 27/37

28 Działania bezpieczeństwo Należy podjąć działania zmierzające do zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, w tym bezpieczeństwa sieci, na poziomie regionalnym (w szczególności metropolitalnym). Koniecznością jest stworzenie systemu kompleksowego monitoringu sieci elektroenergetycznych wykorzystujący lokalne sensory i globalny system monitorujący wg zasady act local think global. 28/37

29 Rozwiązanie System inteligentnego sensorowania sieci 29/37

30 Cel Cel strategiczny Poprawa bezpieczeństwa energetycznego metropolii polskich. Cel operacyjny Monitorowanie sieci wysokich i najwyższych napięć, newralgicznych miejsc sieci pod kątem działań proaktywnych mających zapewnić zapobieganie awariom, blackout om wskutek m.in. wydłużenia, oblodzenia i zerwania sieci. 30/37

31 Co monitorujemy? Monitorowaniu podlegają parametry elektryczne i mechaniczne linii energetycznych uzupełnione o pomiar temperatury oraz warunki pogodowe. Wg tych parametrów wyznaczyć można stan przewodu przęsłowego tzn. zwis, ewentualne oblodzenie oraz dynamicznie dopuszczalny zakres obciążalności. 31/37

32 Zadania Prewencja kryzysowa (unikanie przeciążeń sieci, które mogą doprowadzić do zwarcia lub utraty określonych elementów systemu elektroenergetycznego, unikanie zalodzenia); Dynamiczne zarządzanie siecią (m.in. wyrównanie natężenia na liniach przesyłowych); Planowanie inwestycyjne (poprzez analizę zapotrzebowania na inwestycje na danym odcinku sieci elektroenergetycznej). 32/37

33 Główne elementy systemu 1/4 Sensory i stacje pogodowe wraz z modułem komunikacyjnym GPRS montowane bezpośrednio na liniach energetycznych (przewody, słupy). System komunikacji i zbierania pomiarów bazujący na technologii GPRS. 33/37

34 Główne elementy systemu 2/5 Sensor 34/37

35 Główne elementy systemu 3/5 Baza danych pomiarowych (w przyszłości hurtownia danych pomiarowych). Inteligentny moduł wspierający podejmowanie decyzji. 35/37

36 Główne elementy systemu 4/5 Zaszyte algorytmy monitorujące miejsca zagrożeń oraz wspomagające podejmowanie decyzji ( w trakcie) 36/37

37 Główne elementy systemu 5/5 System informacji przestrzennej z poglądowymi lokalizacjami infrastruktury sieciowej będący graficznym interfejsem użytkowników końcowych 37/37

38 38/37

39 Dziękuję za uwagę Krzysztof Żmijewski prof. PW Sekretarz Generalny Społecznej Rady Narodowego Programu Redukcji Emisji 39/37