Bezpieczeństwo obsługi statków powietrznych

Transkrypt

1

2 Bezpieczeństwo obsługi statków powietrznych w aspekcie szkolenia przyszłych mechaników lotniczych mgr inż. Arkadiusz Hernik 2

3 3

4 Podstawowe pojęcia Bezpieczeństwo pracy zespół warunków, które powinny być zachowane w zakładzie pracy, aby pracownicy mogli wykonywać swoje zadania bezpiecznie i bez szkody dla zdrowia. W znacznej mierze zależy ono od przeszkolenia i postępowania pracowników. 4

5 5

6 Podstawowe pojęcia Bezpieczeństwo i higiena pracy - powszechnie używana nazwa określająca zbiór zasad dotyczących bezpiecznego i higienicznego wykonywania pracy, a także osobna dziedzina wiedzy zajmująca się kształtowaniem właściwych warunków pracy. Obejmuje zagadnienia z zakresu ergonomii, medycyny pracy, ekonomiki pracy, psychologii pracy, technicznego bezpieczeństwa. 6

7 7

8 BHP przy obsłudze statków powietrznych Bezpieczeństwo i higiena pracy związana z obsługą statków powietrznych, jest to całokształt działań mechaników lotniczych i personelu kierowniczego, mających na celu bezpieczne i w sposób higieniczny wykonanie niezbędnych zadań, które będą rzutować na utrzymanie wysokiej niezawodności statków powietrznych i bezpieczeństwa wykonywania operacji lotniczych. 8

9 9

10 Ryzyko zawodowe mechanika lotniczego Ryzyko zawodowe, związane z wykonywaną pracą wynika więc z narażenia pracownika na negatywne działanie czynników występujących na stanowisku pracy: czynnik niebezpieczny, czynnik szkodliwy, fizyczny, chemiczny, psychofizyczny, czynnik uciążliwy, 10

11 Charakterystyka zagrożenia Czynnik niebezpieczny - to czynnik, którego oddziaływanie może prowadzić do urazu lub innego istotnego natychmiastowego pogorszenia stanu zdrowia człowieka bądź do zejścia śmiertelnego. 11

12 Charakterystyka zagrożenia Czynnik szkodliwy oznacza czynnik, którego oddziaływanie może prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia człowieka. 12

13 Charakterystyka zagrożenia Czynnik uciążliwy nie stanowi wprawdzie zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka, lecz utrudnia pracę lub przyczynia się w inny istotny sposób do obniżenia jego zdolności do wykonywania pracy lub innej działalności bądź wpływa na zmniejszenie wydajności. 13

14 Czynniki niebezpieczne (urazowe) podczas obsługi statków powietrznych narzędzia ręczne (ostre lub zużyte), ruchome, głównie wirujące, części maszyn (łopaty śmigła, wirniki), poruszające się środki transportu (suwnice, wózki akumulatorowe, holowniki), spadające elementy (narzędzia, zdemontowane części), śliski, nierówne powierzchnie (posadzka hangaru, trapy, pomosty obsługowe), wystające, niezabezpieczone, ostre elementy, ograniczone przestrzenie, praca na wysokości, mechanika siłowa (siłowniki hydrauliczne i pneumatyczne). 14

15 Czynniki uciążliwe podczas obsługi statków powietrznych podnoszenie i przenoszenie ciężkich elementów (mocowanie elementów bez użycia podnośnika, zdejmowanie części), praca w wymuszonej, niewygodnej pozycji (praca na podestach, utrudniony dostęp do mechanizmów), stres i presja czasu (odpowiedzialne zadania zawodowe, konieczność utrzymania reżimu czasu), 15

16 Fizyczne czynniki szkodliwe podczas obsługi statków powietrznych ponadnormatywny hałas, (sprężarki, śmigła, układ wylotowy), drgania mechaniczne, wibracje (pracujące silniki, narzędzia ręczne), nieprawidłowe, niewystarczające oświetlenie (ciasne przestrzenie, otwory inspekcyjne), prąd elektryczny (zasilanie narzędzi ręcznych, instalacje wysokonapięciowe SP), niekorzystny mikroklimat (wysokie i niskie temperatury, wysoka wilgotność), 16

17 Chemiczne czynniki szkodliwe podczas obsługi statków powietrznych materiały pędne i smary (benzyny lotnicze, nafta, oleje smarne i hydrauliczne), gazy silnikowe (spaliny), substancje chemiczne stosowane podczas mycia (mycie części silnikowych, pokrycie płatowca), 17

18 Psychofizyczne czynniki szkodliwe podczas obsługi statków powietrznych obciążenie fizyczne (znaczny wysiłek fizyczny, niewygodna pozycja przy pracy), obciążenie psychonerwowe (emocjonalne, umysłowe, przeciążenie percepcji), 18

19 19

20 Specyfika zawodu Cechę charakterystyczną eksploatacji statków powietrznych stanowią niebezpieczne i kosztowne skutki uszkodzeń. Skutkiem uszkodzenia podczas realizacji zadania lotniczego może być wypadek lotniczy lub przerwanie zadania lotniczego. Wypadek lotniczy może być przyczyną śmierci załogi, pasażerów, zniszczenia statku powietrznego lub zagrożenia środowiska. Przerwa w wykonaniu zadania może pociągnąć za sobą negatywne skutki (organizacyjne, ekonomiczne itp.). Wymienione powyżej czynniki uzasadniają konieczność prawidłowego wykonywania na statku powietrznym złożonego zestawu (zbioru) obsług technicznych. 20

21 Zagrożenia czyhające na młodego mechanika lotniczego Bazując na doświadczeniach własnych oraz na analizie sytuacji opracowanej przez jednostki szkolenia praktycznego, z którymi współpracujemy, wyszczególnić można podstawowe zasady bezpieczeństwa obsługi statków powietrznych, które koniecznie należy przedstawić młodym mechanikom. 21

22 Ochrona słuchu 22

23 Zasady F.O.D. 23

24 24

25 25

26 Strefy niebezpieczne wokół samolotu 26

27 27

28 Strefy niebezpieczne wokół śmigłowców 28

29 Bezpieczeństwo tankowania 29

30 Bezpieczeństwo przetaczania 30

31 31

32 32

33 Bezpieczeństwo kotwiczenia 33

34 34

35 35

36 Bezpieczeństwo podnoszenia 36

37 37

38 Bezpieczeństwo pracy na wysokości 38

39 39

40 Bezpieczeństwo pracy ze sprężonymi gazami 40

41 Bibliografia FAA Safety, ground operations & servicing Chapter Aircraft maintenance information & checklists. zagrożenia zawodowe w zakładach mechaniki. Ogólne zasady eksploatacji samolotów. E. Klich Bezpieczeństwo lotów ITE-PIB Radom J. Lewitowicz Podstawy eksploatacji statków powietrznych t.1 statek powietrzny i elementy teorii ITWL Warszawa D. Stępniewski Bezpieczeństwo pracy w warsztacie samochodowym WKiŁ S. Tkaczuk Obsługiwanie statków powietrznych WAT S. Tkaczuk Eksploatacyjne czynniki bezpieczeństwa lotów WAT PZL-130TC-II Orlik Jednolity zestaw obsług technicznych płatowiec i silnik. Załącznik 6 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym. 41

42 Dziękuję za uwagę 42