INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE 1) ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 3) PROGNOZY DLA RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW

Transkrypt

1 INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE DYRYGENT kod ZAKRES TEMATYCZNY INFORMACJI: 1) ZADANIA ZAWODOWE ORAZ PROFIL KOMPETENCYJNY 2) SYTUACJA ZAWODU NA RYNKU PRACY 3) PROGNOZY DLA RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW 4) KSZTAŁCENIE I DOSKONALENIE W ZAWODZIE 5) INFORMACJE DODATKOWE 6) MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ. ANEKS STATYSTYCZNY Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy, Aktualizacja: Bydgoszcz, październik 2018 r.

2 1) ZADANIA ZAWODOWE I PROFIL KOMPETENCYJNY Dyrygent (kod ) to jeden z 2443 zawodów ujętych w klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku prac y(tekst jedn. Dz. U. z 2018, poz. 227) od 01 stycznia 2015 r. W klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy obowiązującej od 01 lipca 2010 r. do 31 grudnia 2014 r. (Dz. U Nr 82, poz. 537), zawód ten miał taką samą nazwę i kod, jak obecnie. Dyrygent wykonuje dzieła muzyczne kierując zespołem muzyków instrumentalistów, wokalistów, tancerzy; posługuje się konwencjonalną techniką gestów dla przekazania koncepcji interpretacyjnej wykonywanej kompozycji. Zadania zawodowe: dbałość o własny rozwój artystyczny, zapoznawanie się z technikami kompozytorskimi, sposobami zapisu muzycznego, partyturami nowych dzieł muzycznych oraz tradycją wykonawczą utworów różnych epok; poszerzanie własnej wiedzy teoretycznej na temat muzyki oraz dziedzin z nią związanych (np. budowa i możliwości wykonawcze instrumentów muzycznych); odczytywanie partytury dzieła muzycznego na instrumencie lub posługując się wyobraźnią muzyczną, opanowywanie pamięciowe partytury, jeśli zachodzi taka konieczność; opracowywanie koncepcji artystycznej wykonania dzieła muzycznego na podstawie wskazań kompozytora, posiadanej teoretycznej i praktycznej wiedzy muzycznej, doświadczenia zawodowego, intuicji artystycznej, a także informacji o poziomie umiejętności wykonawczych zespołu, którym będzie kierować podczas wykonania dzieła; przeprowadzanie prób wykonania dzieła z całym zespołem wykonawców lub, w miarę potrzeby, oddzielnie z solistami i poszczególnymi grupami wykonawców; kierowanie (dyrygowanie) wykonaniem dzieła muzycznego przez różnego rodzaju zespoły lub przez solistów podczas występu bezpośrednio odbieranego przez publiczność (np. koncert, przedstawienie operowe) oraz podczas nagrania fonicznego i wizyjnego; ścisła współpraca z reżyserem przedsięwzięcia artystycznego, jeśli rodzaj przedsięwzięcia tego wymaga; udział w konkursach dyrygenckich w charakterze uczestnika lub jurora, a także w konkursach zespołów muzycznych; opracowywanie dla celów wykonawczych partytury dzieła muzycznego, z twórczą ingerencją w materiał muzyczny, jeśli koncepcja interpretacyjna utworu lub warunki, w jakich będzie wykonany, tego wymagają. Dodatkowe zadania zawodowe: pełnienie funkcji kierowniczej w instytucji artystycznej (filharmonia, teatr operowy, teatr muzyczny, zespół artystyczny), a także w placówkach kulturalnych; granie na wybranym instrumencie;prowadzenie działalności artystycznej w podwójnej roli instrumentalisty i dyrygenta; zajmowanie się aranżacją i orkiestracją utworów muzycznych; prowadzenie działalności dydaktycznej w zakresie swojej specjalności. PROFIL KOMPETENCYJNY 1 dla grupy Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury (grupa duża 2 26) 1 NBK Narzędzie do badania kompetencji. Podręcznik dla doradców zawodowych Warszawa 2014r.

3 Przykładowe zawody dla grupy Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury: adwokat, analityk ruchu na stronach internetowych, analityk informacji i raportów medialnych, instrumentalista, dyrygent, menedżer zawartości serwisów internetowych, psycholog, psycholog kliniczny, psycholog biznesu, specjalista pracy socjalnej, wokalista, ekonomista, filozof, politolog, mediator sądowy, dziennikarz, tłumacz, artysta malarz, piosenkarz, reżyser filmowy, duchowny wyznania rzymsko-katolickiego, itp. Kompetencje to cechy/dyspozycje osoby, w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, pozwalające realizować zadania zawodowe na wymaganym poziomie/efekty. Kompetencje są obserwowalne i mierzalne dzięki temu, że przejawiają się w zachowaniu. Podlegają procesowi uczenia się, są dynamiczne, zmienne w czasie, rozwijają się w ramach zdobywanego doświadczenia. Pozwalają określić, w jakich zadaniach, na jakim stanowisku, przyszły pracownik będzie mógł efektywnie wykorzystać swój potencjał. Tempo ich rozwoju zależy od zmiennych zewnętrznych (otoczenia) oraz względnie trwałych dyspozycji (osobowość, inteligencja). 3 Są uniwersalne (transferowalne), wykorzystywane w różnych zadaniach i różnych obszarach funkcjonowania. Dla grupy Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury określono 4 kompetencje, tj.: Kompetencja 1 Sumienność w dążeniu do rezultatów rozumiana jako wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. Kompetencja 2 - Otwartość na innych to pozytywne nastawienie i traktowanie innych oraz okazywanie chęci ich zrozumienia. Kompetencja 3 Zdolności analityczne i podejmowania decyzji: to rozumienie złożonych sytuacji relacji zachodzących pomiędzy różnymi elementami. Analizowanie informacji i danych, dostrzeganie zależności, wyciągania na ich podstawie wniosków i podejmowanie trafnych decyzji. Kompetencja 4 Komunikacja interpersonalna: to przekazywanie konkretnych informacji w sposób zrozumiały dla innych. Przystępne wyjaśnianie skomplikowanych, specjalistycznych kwestii. Przekazywanie najważniejszych zagadnień i sprawdzanie, czy rozmówca rozumie komunikat. Dostosowanie stylu wypowiedzi do odbiorcy. Zestaw kompetencji może się różnić od podanych wyżej kompetencji, w zależności od wymagań pracodawcy w konkretnym zawodzie i na konkretnym stanowisku. Zróżnicowane będzie również natężenie każdej z kompetencji. Kto i w jaki sposób może wiedzę o naszych kompetencjach można wykorzystać? Odpowiedź jest prosta My Sami oraz pracodawca. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje analizę kompetencyjną w procesie rekrutacji. W niektórych firmach dodatkowo jest ona wykorzystywana podczas: okresowej oceny pracowników - jako narzędzie do oceny efektywności pracy; ustalania indywidualnych planów rozwoju - dostarcza informacji, jakie właściwości predysponują do np. awansów. Jest również źródłem informacji odnośnie obecnych i przyszłych potrzeb szkoleniowych. Jeśli stwierdzimy, że nie posiadamy 2 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, DZ.U. z 2014r. poz Jurek P., Analiza wybranych metod oceny kompetencji zawodowych, artykuł w książce pod red. A. Witkowski, T. Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008

4 dostatecznej wiedzy i umiejętności, które są wymagane przez pracodawców warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z różnych form działań rozwojowych (szkolenia, wsparcie innych, literatura, uczestniczenie w coachingu, itp.). 2) SYTUACJA NA RYNKU PRACY 4 Prezentowana analiza dotyczy okresu od 2013r. do 2017r. W I pół r. w powiatowych urzędach pracy województwa kujawsko-pomorskiego nie zarejestrowano bezrobotnych z zawodem dyrygent. W tym czasie nie zgłoszono ofert pracy dla tego zawodu. W okresie od 2013r. do 2017r. w województwie kujawsko-pomorskim, łącznie zarejestrowało się 6 osób z zawodem dyrygent. W tym czasie nie odnotowano zgłoszeń wolnych miejsc pracy dla tego zawodu. Zawód dyrygent w okresie od 2013 do 2014 sklasyfikowano jako nadwyżkowy 5, tzn. taki na który na rynku pracy jest mniejsze zapotrzebowanie, niż liczba poszukujących pracy w tych zawodach. Od 2015 r. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej (obecnie Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej) zmieniło metodologię prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Według nowej metodologii zamiast wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów dokonuje się wyboru zawodów deficytowych i nadwyżkowych na podstawie trzech wskaźników: wskaźnika dostępności ofert pracy, wskaźnika długotrwałego bezrobocia oraz wskaźnika płynności bezrobotnych 6. Wprowadzona zmiana spowodowała, że sytuacja znacznej części zawodów pozostaje nieokreślona nie przynależy do żadnej z grup. Zawód dyrygent w latach 2015 i 2016, nie przynależał do żadnej z 3 grup (zawody deficytowe, zrównoważone lub nadwyżkowe). W 2017 r. oraz w I pół r. opisywany zawód (grupa zawodów: Kompozytorzy, artyści muzycy i śpiewacy), nie był klasyfikowany. 3) PROGNOZY DLA RYNKU PRACY BAROMETR ZAWODÓW Z badania pt. Barometr zawodów 7, prognozującego zapotrzebowanie na zawody w województwie wynika, że zawód dyrygenta, nie został ujęty w grupach barometrowych. W związku z tym nie można go zakwalifikować w województwie kujawsko-pomorskim w 2018r. do grup zawodów zrównoważonych, nadwyżkowych i deficytowych. 4 Źródło: Raporty Monitoring Zawodów Deficytowych i Nadwyżkowych w województwie kujawsko-pomorskim w latach oraz sprawozdanie MPiPS-01 za Raporty z znajdują się na stronie internetowej oraz 5 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonywano na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 6 Wskaźnik dostępności ofert pracy : iloraz średniomiesięcznej liczby bezrobotnych danej grupie zawodów, w badanym okresie i średniomiesięcznej liczby wolnych miejsc pracy dostępnych w PUP i Internecie w danej grupie zawodów, w badanym okresie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia : iloraz liczby długotrwale bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danej grupie zawodów, w końcu okresu Wskaźnik płynności bezrobotnych : iloraz odpływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie i napływu bezrobotnych w danej grupie zawodów, w badanym okresie. 7 Barometr zawodów jest prognozą zapotrzebowania na pracowników w 2018 r. Badanie zostało przeprowadzone na przełomie III i IV kwartału 2017 r. W przypadku wystąpienia nieprzewidzianych zdarzeń, sytuacja w niektórych zawodach może ulec zmianie.

5 W przypadku dyrygenta trudno mówić o tradycyjnych formach zatrudnienia. Osoba wykształcona w tym kierunku szuka pracy w obszarach swoich kwalifikacji we własnym zakresie. 4) KSZTAŁCENIE W ZAWODZIE W odniesieniu do studiów wyższych, zasady kształcenia są regulowane m.in. przez następujące przepisy 8 : Ustawa z dnia 3 lipca 2018 r. - Przepisy wprowadzające ustawę Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018r. poz. 1669); Ustawa o z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2018r. poz. 1668); Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 12 września 2018 r. w sprawie kryteriów oceny programowej (Dz.U. z 2018 poz. 1787); Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2017 r. poz. 986 i 1475 oraz z 2018 r. poz. 650); Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (tekst ujednolicony Dz.U. z 2016r, poz.65 oraz z 2018r poz. 650); Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4 poziomy 6 8 (D.U. z 2016r, poz. 1594); Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie warunków prowadzenia studiów( Dz.U poz oraz Dz.U.z 2017 poz 1515). Zawód dyrygenta można zdobyć w Akademii Muzycznej im. F. Nowowiejskiego w Bydgoszczy na Wydziale Dyrygentury, Jazzu i Edukacji Muzycznej, na studiach I i II stopnia na kierunku dyrygentura (specjalność: dyrygentura symfoniczno-operowa). Liczba absolwentów kierunku dyrygentura w województwie kujawsko - pomorskim 8 Opracowanie własne na podstawie bip Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i internetowego systemu aktów prawnych

6 Niewielka liczba absolwentów kończących studia na kierunku dyrygentura. W latach prezentowanych w opisie sytuacja kształtowała się następująco : _ rok akademicki 2016/2017- studia ukończyły 3 osoby _ rok akademicki 2015/2016- brak absolwentów, rok akademicki 2014/2015r studia ukończyły 4 osoby, rok akademicki 2013/2014r. - studia ukończyło 7 osób, rok akademicki 2012/2013- studia ukończyły 4 osoby, Informacje nt liczby studentów i absolwentów opracowano na podstawie danych GUS. Szczegółową informację odnośnie liczby absolwentów i studentów z podziałem na studia I stopnia i II stopnia zaprezentowano w dołączonym do opisu Aneksie 5) DOSKONALENIE W ZAWODZIE Akademie Muzyczne oferują różne studia podyplomowe, najczęściej 2 letnie. Oferta adresowana jest do osób posiadających stopień co najmniej licencjata dowolnego kierunku studiów muzycznych, zainteresowanych podniesieniem swoich kwalifikacji. 6) INNE INFORMACJE. LITERATURA Przydatne serwisy/strony internetowe Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia ; strona Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu zawierająca miedzy innymi informacje o: lokalnym rynku pracy, zawodach, kursach szkoleniach i możliwościach kształcenia, projektach unijnych; Serwis prowadzony przez Urzędy Pracy województwa kujawsko-pomorskiego; -informacja o studiach; - DORADCA 2000_ Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej; Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków; strona Chóru Kameralnego Varsoviae Regii Cantores; - Związek Artystów Wykonawców (polska organizacja zbiorowego zarządzania prawami do artystycznych wykonań utworów muzycznych i słowno-muzycznych); Stowarzyszenie MUZYKA BEZ GRANIC. Czasopisma muzyczne: Ruch muzyczny dwutygodnik oferta wydawnictwa muzycznego Opracowanie: Adam Mickiewicz doradca zawodowy CIiPKZ Bydgoszcz Akceptacja: Elżbieta Słowińska kierownik CIiPKZ Bydgoszcz WUP Toruń, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy

7 7) MOŻLIWOŚCI I WARUNKI ZATRUDNIENIA W ZAWODZIE W KRAJACH UNII EUROPEJSKIEJ Dyrygent 1. Dostęp do rynków pracy krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG). W państwach należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) swobodny przepływ pracowników jest prawem podstawowym pozwalającym obywatelom danego państwa EOG podjąć pracę w innym państwie należącym do EOG na tych samych warunkach jak obywatele wybranego państwa. Polacy, podejmujący legalną pracę w innym państwie EOG, mają takie same prawa i obowiązki jak pracownicy lokalni. 2. Informacja dla osób poszukujących pracy w zawodzie dyrygent w krajach EOG: Osoba chcąca podjąć pracę jako dyrygent w jednym z krajów EOG, powinna sprawdzić czy zawód ten nie jest w tym kraju regulowany, co wiąże się z oficjalnym uznaniem kwalifikacji i doświadczenia zawodowego. Każdy kraj EOG decyduje o uregulowaniu zawodu, dlatego też może się zdarzyć, że dany zawód jest regulowany w jednym kraju, podczas gdy w innych nie będzie regulowany. Aby sprawdzić, czy zawód dyrygent jest regulowany należy skorzystać z wyszukiwarki na portalu Twoja Europa prowadzonym przez Komisję Europejską: Obecnie dyrygent nie jest zawodem regulowanym w krajach EOG W przypadku braku informacji o danym zawodzie w powyższej wyszukiwarce lub w razie potrzeby uzyskania dodatkowych informacji, należy zgłosić się do jednego z punktów informacyjnych utworzonych w tym celu w każdym z krajów EOG (tzw. contact points): 3. Zapotrzebowanie na osoby z zawodem dyrygenta wg Europejskiego Portalu Mobilności Zawodowej Z danych dostępnych na portalu EURES wynika, że dla osób z tym zawodem zgłoszonych zostało 2 oferty pracy z 2 krajów EOG - dane wg stanu na dzień r. Dyrygent to zawód należący do grupy profesji artystycznych, w przypadku, których konieczne staje się posiadanie dyplomu ukończenia akademii muzycznej. Do zadań osoby zatrudnionej w tym charakterze należy koordynowanie całokształtu prac przygotowawczych do występu scenicznego, oraz kierowanie samym występem. Dyrygent musi posiadać zdolności zarządzania zespołem muzyków, jednoczesnego kształtowania dynamiki utworu i kontrolowania zgodności granych partii z partyturą, oraz doskonały słuch muzyczny. Miejscem pracy dyrygenta jest przestrzeń sali koncertowej, opery, lub innego miejsca, w którym odbywa się występ prowadzonego przez niego zespołu kameralnego lub orkiestry symfonicznej, a także wszystkie miejsca, w których odbywają się próby tegoż zespołu lub orkiestry. Stanowisko dyrygenta funkcjonuje przede wszystkim w operach. Dyrygentura to zajęcie niszowe, osoby trudniące się tym zajęciem nie są wybierane w tradycyjny sposób, o ich przyjęciu decyduje dotychczasowy dorobek artystyczny i praktyczne umiejętności Należy

8 pamiętać, że najczęściej pracodawcy oczekują od pracownika znajomości języka kraju, w którym zamierzają podjąć pracę. Opracował: Jacek Paśniewski pośrednik pracy, WUP w Toruniu, Wydział Pośrednictwa Pracy OZ WUP w Bydgoszczy

9 ANEKS Tabela 1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w zawodzie dyrygent (kod ) w województwie kujawsko-pomorskim w latach Wyszczególnienie Bezrobotni zarejestrowani W OKRESIE Bezrobotni według stanu NA KONIEC OKRESU Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki W OKRESIE Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki NA KONIEC OKRESU Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej NA KONIEC OKRESU Źródło: Sprawozdanie MPiPS-01 o rynku pracy Tabela 2. Liczba absolwentów i studentów w województwie kujawsko pomorskim kierunku dyrygentura w latach Liczba absolwentów Liczba studentów Wyszczególnienie 2012/ / / / / RAZEM studia pierwszego stopnia z tytułem licencjata 3 studia drugiego stopnia po ostatnim roku bez egzaminu x x x Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS. Brak danych