Rada Unii Europejskiej Bruksela, 6 czerwca 2016 r. (OR. en) Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej

Transkrypt

1 Rada Unii Europejskiej Bruksela, 6 czerwca 2016 r. (OR. en) 9915/16 PISMO PRZEWODNIE Od: Data otrzymania: 2 czerwca 2016 r. Do: Nr dok. Kom.: Dotyczy: MI 426 COMPET 358 CONSOM 141 PI 69 IND 131 MAP 19 TELECOM 113 AUDIO 77 EF 163 ECOFIN 560 UEM 241 Sekretarz Generalny Komisji Europejskiej, podpisał dyrektor Jordi AYET PUIGARNAU Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej COM(2016) 361 final KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY EUROPEJSKIEJ, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Realizacja agendy jednolitego rynku na rzecz zatrudnienia, wzrostu i inwestycji Delegacje otrzymują w załączeniu dokument COM(2016) 361 final. Zał.: COM(2016) 361 final 9915/16 as DGG 3A PL

2 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. COM(2016) 361 final KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY EUROPEJSKIEJ, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO- SPOŁECZNEGO I KOMITETU REGIONÓW Realizacja agendy jednolitego rynku na rzecz zatrudnienia, wzrostu i inwestycji PL PL

3 1. Trwała naprawa gospodarcza Wzmocnienie gospodarki Europy oraz wspieranie inwestycji służących tworzeniu miejsc pracy i wzrostu pozostaje najważniejszym priorytetem Komisji. Zgodnie z wiosennymi prognozami 1 wzrost w Europie utrzymuje się pomimo trudniejszych warunków na arenie globalnej. Wzrasta poziom zatrudnienia, chociaż nadal zbyt powoli, a łączny deficyt budżetowy w dalszym ciągu spada. Warunki pozwalające na wzrost inwestycji uległy dalszej poprawie. Pomimo tych zachęcających sygnałów w dalszym ciągu konieczne są wysiłki służące osiągnięciu jak najlepszych wyników w oparciu o trzy fundamenty: reformę strukturalną, odpowiedzialną politykę fiskalną i inwestycje. Innowacje wzmacniają konkurencyjność, wydajność produkcji i tworzenie miejsc pracy, są zatem podstawowym paliwem napędzającym europejską maszynę wzrostu. Aby mogły pojawić się innowacje, przedsiębiorstwa i przedsiębiorcy muszą mieć zachęty do inwestowania i możliwości ku temu. Potrzebują odpowiedniego zasobu talentów i podstaw, aby spodziewać się, że będą mogli rozszerzać działalność i sprzedawać swoje produkty i usługi na szerokim rynku, bez konieczności zmagania się z odmiennymi wymogami regulacyjnymi w każdym państwie członkowskim. Z tego względu musimy w dalszym ciągu wyraźnie koncentrować się na wzmacnianiu jednolitego rynku, aby wspierać tworzenie trwałych miejsc pracy i wzrost oraz uczynić Europę bardziej konkurencyjnym i atrakcyjniejszym miejscem do inwestowania. Wymaga to lepszej współpracy między wymiarem unijnym a wymiarem krajowym i regionalnym, aby zlikwidować bariery dla inwestycji i realizować reformę strukturalną. W przedstawionych dwa tygodnie temu zaleceniach dla poszczególnych krajów wskazano najpilniejsze priorytety w zakresie działań na szczeblu krajowym umożliwiających utrzymanie się na ścieżce reform. Jednocześnie niektóre bariery wywierają silny wpływ transgraniczny i wymagają podjęcia działań na szczeblu UE. Zgodnie z konkluzjami Rady Europejskiej z marca 2016 r. w niniejszym komunikacie podsumowuje się stan realizacji agendy jednolitego rynku, wskazując obszary wymagające pilnego podjęcia strategicznych decyzji politycznych w celu wzmocnienia i przyspieszenia niezbędnych reform. W planie inwestycyjnym dla Europy ustanowiono wspólne działania służące pozyskiwaniu środków na inwestycje, likwidacji barier, wzmocnieniu innowacji i pogłębieniu jednolitego rynku. Europejski Fundusz na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) wprowadza zmiany do sposobu wspierania inwestycji przez Europę. Coraz więcej środków finansowych płynie na innowacje i projekty infrastrukturalne, a także na lokalne projekty realizowane przez małe przedsiębiorstwa, które tworzą ogromną liczbę nowych miejsc pracy. Pierwsze wyniki EFIS są zachęcające. Łączna wartość inwestycji wygenerowanych dotychczas przez EFIS wynosi 100 mld EUR. Oczekuje się, że ponad 140 tys. MŚP i spółek o średniej kapitalizacji skorzysta z poprawionego dostępu do środków finansowych Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego. Wsparcie uzyskały już projekty w 26 państwach członkowskich, a ich liczba będzie wzrastać 2. Jak ogłoszono w komunikacie Europa znowu inwestuje stan realizacji planu inwestycyjnego dla Europy 3, Komisja Postęp w realizacji EFIS wg stanu na koniec maja 2016 r. 3 COM(2016)

4 planuje wydłużyć funkcjonowanie EFIS poza 2018 r., aby wykorzystać te osiągnięcia. Pozwoli to na dalsze wspieranie projektów na rzecz tworzenia miejsc pracy i wzrostu, które nie byłyby realizowane bez EFIS. 2. Jednolity rynek na rzecz tworzenia miejsc pracy i wzrostu Chociaż instrumenty finansowe mają duże znaczenie dla zapewnienia wydajnego korzystania z ograniczonych zasobów, to same w sobie są niewystarczające. Muszą im towarzyszyć zmiany strukturalne wspierające innowacje i wzrost. Jednolity rynek gwarantuje większy rynek zbytu i ułatwia wejście nań nowym, często innowacyjnym przedsiębiorstwom, przynosząc jednocześnie konsumentom korzyści w postaci dostępu do szerszej palety towarów i usług po niższych cenach. Innowacje oraz konkurencyjne rynki produktów i usług oznaczają również ciągłą zmianę i przekształcenia, w formie przechodzenia od starych do nowych produktów i usług, od starych do nowych technologii lub od starych do nowych modeli i procesów biznesowych. Aby umożliwić innowacje i ułatwić takie przekształcenia, musimy inwestować w największy atut Europy, którym są jej obywatele. Potrzebne są znaczne wysiłki służące rozwinięciu i dostosowaniu umiejętności naszych obywateli. Ma to kluczowe znaczenie dla dobrobytu i wzrostu. Wpłynie to również na zdolność Europy do pobudzania innowacji w epoce cyfrowej. Wykwalifikowana siła robocza, zdolna do płynnego dostosowania się w szybko zmieniającym się świecie innowacji, może zwiększyć wydajność produkcji, co z kolei pozwoli na zaoferowanie wyższych wynagrodzeń. Musimy również zapewnić korzystniejsze i bardziej przewidywalne warunki prowadzenia działalności, ograniczające obciążenia administracyjne i umożliwiające przedsiębiorstwom i społeczeństwu korzystanie z możliwości oferowanych przez innowacje, technologie cyfrowe i nowe modele biznesowe. Wiele spośród najważniejszych priorytetów Komisji jest bodźcem do realizacji tych celów. Europejska Unia Energetyczna, strategia Handel z korzyścią dla wszystkich, jak również pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym wszystkie te działania mają na celu tworzenie nowych możliwości na arenie krajowej i na rynkach międzynarodowych oraz wspieranie zrównoważonego wzrostu gospodarczego we wszystkich sektorach. Przyszły Nowy europejski program na rzecz umiejętności ma na celu poprawę jakości i dostosowania zdobywanych umiejętności, poprawę widoczności i porównywalności umiejętności i kwalifikacji, co pozwoli zwiększyć mobilność i wzbogacić wiedzę i informacje na temat umiejętności, a w efekcie podejmować lepsze decyzje w kwestiach zawodowych. Program lepszego stanowienia prawa również przyczynia się do poprawy polityki odzwierciedlającej faktyczne priorytety ludzi, kładąc silny nacisk na kształtowanie polityki w oparciu o przejrzystość i fakty. Strategia jednolitego rynku, strategia jednolitego rynku cyfrowego i plan działania na rzecz tworzenia unii rynków kapitałowych stanowią sedno tego europejskiego programu reform. Ich celem jest zmniejszenie barier, w tym nowych barier w gospodarce cyfrowej, oraz likwidacja zbędnej fragmentacji. Uzupełniają się one wzajemnie i zostały opracowane w 3

5 sposób wzmacniający nawzajem ich wpływ. Dokumenty te zostały bardzo dobrze przyjęte przez Parlament Europejski, Radę i państwa członkowskie. To silne poparcie stanowi wyjątkową szansę i niezbędny warunek wstępny do dokonania jakościowego kroku w kierunku silniejszej i bardziej konkurencyjnej Europy. 3. Realizacja agendy jednolitego rynku Po wprowadzeniu poszczególnych strategii powszechnie popieranych przez zainteresowane strony uwaga koncentruje się obecnie na ich realizacji. Prace prowadzone są we wszystkich obszarach i zgłoszono już wiele inicjatyw. Wdrażając ten program, Komisja działa zgodnie ze swoimi zasadami lepszego stanowienia prawa. Przed podjęciem decyzji w sprawie konkretnej inicjatywy aktywnie komunikuje się z zainteresowanymi podmiotami, w tym obywatelami, przedstawicielami przemysłu i partnerami społecznymi, analizuje skuteczność istniejącego ustawodawstwa i przeprowadza wszechstronną analizę ewentualnych skutków inicjatywy. W miarę możliwości upraszcza się istniejące przepisy, aby jak najbardziej ułatwić osiąganie zgodności i ograniczyć obciążenia regulacyjne. By zapewnić obywatelom i przedsiębiorstwom możliwość swobodnego korzystania z atutów jednolitego rynku, Komisja nadal wspiera państwa członkowskie w działaniach na rzecz wzmocnienia ich zdolności w zakresie egzekwowania. Na przedłożeniu przez Komisję wniosków praca się jednak nie kończy. W ostatecznym rozrachunku powodzenie zależy od szybkich i zdecydowanych działań następczych ze strony współprawodawców oraz uzupełniających działań na szczeblu krajowym, w tym w zakresie transpozycji, wdrożenia, egzekwowania i monitorowania. Czerwcowe posiedzenie Rady Europejskiej stanowi doskonałą okazję do przeanalizowania osiągniętego postępu, potwierdzenia woli ukończenia reformy jednolitego rynku oraz uzgodnienia niezbędnych działań, aby strategia jednolitego rynku, strategia jednolitego rynku cyfrowego i plan działania na rzecz tworzenia unii rynków kapitałowych stały się w pełni operacyjne. Plan wdrażania jednolitego rynku powinien: przypominać o znaczeniu głębszego i sprawiedliwszego jednolitego rynku dla tworzenia miejsc pracy, wzrostu i korzystnego klimatu dla inwestycji; zdecydowanie popierać fundamentalne reformy zaproponowane przez Komisję w celu zapewnienia, by jednolity rynek umożliwiał przedsiębiorstwom i całemu społeczeństwu korzystanie z szans wynikających z innowacji, technologii cyfrowych i nowych modeli biznesowych; bezzwłocznie rozpocząć pilne i ambitne wdrażanie strategii jednolitego rynku, strategii jednolitego rynku cyfrowego oraz planu działania na rzecz unii rynków kapitałowych, w ścisłej współpracy z instytucjami europejskimi i państwami członkowskimi na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, dążąc do zapewnienia, by wszystkie inicjatywy podejmowane w ramach strategii zostały utworzone i zaczęły funkcjonować najpóźniej do końca mandatu obecnej Komisji Wspieranie inwestycji w całą gospodarkę 4

6 Celem unii rynków kapitałowych jest lepsze powiązanie oszczędności z inwestycjami. Proponuje się w niej program środków służących zwiększeniu przepływu kapitału prywatnego do przedsiębiorstw i na inwestycje infrastrukturalne. Obecnie, gdy nowe przepisy regulujące działalność sektora bankowego, rynkowego i ubezpieczeniowego zwiększyły poziom bezpieczeństwa europejskiego systemu finansowego, unia rynków kapitałowych wzmocni drabinę finansowania w Europie dla rozwijających się firm, które potrzebują szerszej gamy rozwiązań do sfinansowania swojego rozwoju. Dzięki podniesieniu atrakcyjności inwestycji oraz utworzeniu nowych obiegów finansowych, unia rynków kapitałowych ułatwi dostęp do finansowania, ograniczy jego koszty i zlikwiduje bariery utrudniające transgraniczny przepływ inwestycji. Komisja podjęła już szereg inicjatyw i zainicjowała prace nad zagadnieniami o dłuższym terminie realizacji. Parlament Europejski i Rada powinny podjąć szybkie prace nad oczekującymi na rozpatrzenie wnioskami, aby wzmacniać zaufanie i nadane procesowi tempo, gwarantując gospodarce realnej wynikające z wniosków korzyści. Jest to szczególnie istotne w odniesieniu do pakietu dotyczącego sekurytyzacji, określającego kryteria prostej, przejrzystej i znormalizowanej sekurytyzacji oraz ustanawiającego podstawy rozwoju zdrowego europejskiego rynku sekurytyzacyjnego. Należy unikać wszelkich opóźnień procesu legislacyjnego, ponieważ po przyjęciu pakietu pomoże on przyciągnąć szerszą grupę inwestorów i uwolnić bilanse banków na potrzeby udzielania nowych pożyczek. Bezpieczny powrót rynku sekurytyzacyjnego do poziomu sprzed kryzysu mógłby zapewnić gospodarce dodatkowe kredyty o wartości 100 miliardów EUR. W związku z niższym ryzykiem zmniejszą się narzuty kapitałowe dla banków i ubezpieczycieli inwestujących w znormalizowaną sekurytyzację. Cały pakiet zwiększy stabilność finansową dzięki utrzymaniu środków ochronnych wprowadzonych po kryzysie i dzięki wspieraniu prostoty, przejrzystości i większej bazy inwestorów. Współprawodawcy powinni również jak najprędzej dojść do porozumienia w sprawie wniosku Komisji dotyczącego prostszego, szybszego i tańszego systemu prospektów emisyjnych, który będzie szczególnie przydatny dla przedsiębiorstw pragnących zwiększyć swój kapitał. Aby odblokować finansowanie dla mniejszych przedsiębiorstw, utworzone zostaną nowe ramy dla małych emitentów. Wprowadzenie nowych zasad ostrożnościowych dla przedsiębiorstw ubezpieczeniowych (Wypłacalność II) powinno przyczynić się do wsparcia inwestycji infrastrukturalnych dzięki znacznemu zmniejszeniu narzutów kapitałowych. Te zmiany weszły już w życie. Przygotowując w kolejnych miesiącach swój przegląd rozporządzenia w sprawie wymogów kapitałowych, Komisja przeanalizuje możliwość analogicznego obniżenia wag ryzyka dla projektów infrastrukturalnych w przypadku banków. Pożyczki bankowe pozostają stabilnym źródłem kapitału roboczego dla mikroprzedsiębiorstw i małych przedsiębiorstw. Równocześnie w ramach przeglądu rozporządzenia w sprawie wymogów kapitałowych Komisja będzie chciała zabezpieczyć zdolność banków do udzielania pożyczek dla MŚP poprzez utrzymanie i ewentualnie rozszerzenie preferencyjnego traktowania kapitału przeznaczanego na pożyczki dla MŚP. Jak stwierdzono w pierwszym sprawozdaniu o stanie 4, konieczna będzie również kontynuacja innych działań, o których mowa w Planie działania na rzecz unii rynków 4 SWD(2016) 147 final. 5

7 kapitałowych, począwszy od większego skupienia się na kapitale wysokiego ryzyka. Komisja przedstawi wkrótce wniosek dotyczący zmiany ustawodawstwa UE dotyczącego kapitału wysokiego ryzyka, dla zapewnienia skali, różnorodności i wyboru, aby ułatwić wprowadzanie go na rynek, co umożliwi większej liczbie przedsiębiorstw skorzystanie z tego alternatywnego źródła finansowania. Równolegle Komisja zaproponuje utworzenie funduszu funduszy venture capital, łączącego środki publiczne z kapitałem prywatnym, aby zapewnić skalę i impuls dla wspierania najbardziej obiecujących nowych przedsiębiorstw. W ramach swojego programu wspierania rozwoju i wzrostu przedsiębiorstw w Europie, w szczególności MŚP, Komisja rozpoczęła niedawno konsultacje społeczne poprzedzające przygotowanie nowej inicjatywy ustawodawczej dotyczącej restrukturyzacji i niewypłacalności przedsiębiorstw. Inicjatywa ta zapewni pewność prawa inwestorom transgranicznym, wyeliminuje przeszkody w swobodnym przepływie kapitału i pomoże przedsiębiorstwom wyjść z trudnej sytuacji finansowej. Zapewni lepsze zasady restrukturyzacji długów, korzystne zarówno dla wierzycieli, którzy szybciej odzyskają swoje aktywa, jak i dla przedsiębiorstw zasługujących na drugą szansę. Fundusze inwestycyjne odgrywają coraz ważniejszą rolę w procesie alokacji oszczędności detalicznych i instytucjonalnych na cele produkcyjne. W okresie od końca 2003 r. do końca 2013 r. aktywa, którymi zarządza europejski sektor finansowy, uległy podwojeniu, osiągając wartość miliardów EUR. Komisja uruchomiła właśnie szeroko zakrojone konsultacje dotyczące sposobów zwiększenia wydajności i konkurencji na rynkach tych niezwykle istotnych mechanizmów inwestycyjnych, a także ograniczenia kosztów przedsiębiorstw i inwestorów. Analogicznie europejski rynek dobrowolnych osobistych produktów emerytalnych mógłby obniżyć koszty ponoszone przez konsumentów dzięki korzyściom skali oraz pomóc im zgromadzić adekwatne dochody emerytalne, jak również zwiększyć inwestycje w gospodarkę europejską poprzez mobilizację dodatkowego kapitału dostępnego na potrzeby długoterminowych możliwości inwestycyjnych. Komisja ogłosi konsultacje społeczne w celu zbadania krajowych doświadczeń w całej UE, aby określić, w jakich warunkach te rynki rozwijają się najlepiej. Oprócz nowych działań na rzecz utworzenia unii rynków kapitałowych Komisja pracuje nad rozszerzeniem obowiązujących ram legislacyjnych w dziedzinie usług finansowych. Kryzys finansowy wymusił wprowadzenie wielu nowych przepisów, które musiały być szybko ustanowione w celu zapewnienia stabilności finansowej. Chociaż wprowadzone ramy uznaje się ogólnie za odpowiednie, stan ten mógł to prowadzić do nakładania się przepisów, wystąpienia luk, niespójności lub nieproporcjonalnych obciążeń. Komisja kończy obecnie analizę prawie 300 odpowiedzi otrzymanych na swoje zaproszenie do zgłaszania uwag w sprawie łącznego wpływu europejskiego ustawodawstwa w dziedzinie usług finansowych, które zostanie uwzględnione przy nadchodzącym przeglądzie ustawodawstwa w dziedzinie finansów. Plan wdrażania jednolitego rynku powinien: zwracać uwagę na konieczność pilnego uzgodnienia pakietu dotyczącego sekurytyzacji oraz szybkiego osiągnięcia postępu w zakresie wniosku dotyczącego prospektów emisyjnych, aby przedsiębiorstwa mogły bezzwłocznie zacząć korzystać z tych zmian; wesprzeć nadchodzące prace w zakresie unii rynków kapitałowych, dotyczące na 6

8 przykład kapitału wysokiego ryzyka, emerytur indywidualnych, restrukturyzacji długu i niewypłacalności; mobilizować działania ze strony państw członkowskich w celu usunięcia barier dla jednolitego rynku wynikających z krajowych przepisów prawnych lub podatkowych, które hamują lub sankcjonują inwestycje transgraniczne Pobudzanie nowych możliwości biznesowych Silny i wydajny przemysł jest nieodzownym elementem gospodarki europejskiej. Przemysł stoi w obliczu nowych możliwości i wyzwań, obejmujących w szczególności transformację cyfrową 5, istotny wzrost jakości sieci połączeń oraz solidne, skoordynowane mechanizmy bezpieczeństwa cyberprzestrzeni w całej UE. Chociaż to przedsiębiorstwa muszą przyjąć wiodącą rolę w dostosowywaniu się do realiów rynkowych, opracowany przez Komisję pakiet dotyczący digitalizacji europejskiego przemysłu i cyfrowych usług publicznych pomoże w przekształceniu tradycyjnych atutów gospodarczych Europy w konkurencyjne przedsiębiorstwa cyfrowe. Środki obejmują działania wspierające i łączące krajowe inicjatywy na rzecz digitalizacji przemysłu i zapewniają większą liczbę lepszych centrów innowacji cyfrowych, które pomagają przedsiębiorstwom, a szczególnie MŚP w przechodzeniu na gospodarkę opartą na danych. Pakiet obejmuje również europejską inicjatywę dotyczącą przetwarzania w chmurze, służącą tworzeniu najwyższej jakości infrastruktury danych i chmury, która ma zapewnić naukowcom i inżynierom w UE duży potencjał obliczeniowy i przetwarzania danych. Wobec kluczowej roli norm dla wspierania innowacji, w tym innowacji cyfrowych, oraz likwidacji barier handlowych, Komisja podjęła się zadania modernizacji i przyspieszenia europejskiego systemu normalizacji oraz nadania mu priorytetowego znaczenia. W tym celu zgromadziła europejską społeczność normalizacyjną w ramach wspólnej inicjatywy dotyczącej normalizacji, której towarzyszą wytyczne dotyczące standardów usług, służące rozszerzeniu wiedzy fachowej w zakresie normalizacji również na sektor usług. Uproszczone podejście do określania norm w dziedzinie TIK powinno przyspieszyć zapewnienie wspólnych zasad, służących zagwarantowaniu współdziałania nowych technologii cyfrowych. Duże zbiory danych ( big data ) oraz internet rzeczy to katalizatory wzrostu gospodarczego, innowacji i digitalizacji wszystkich sektorów gospodarki, w szczególności dla MŚP i przedsiębiorstw typu start-up. Aby móc w pełni korzystać z potencjału technologii cyfrowych i technologii danych, Komisja, za pomocą inicjatywy swobodnego przepływu danych, która ma zostać przyjęta jeszcze w tym roku, koncentruje się na barierach technicznych i prawnych dla przepływu danych, spowodowanych innymi czynnikami niż ochrona danych osobowych w UE i nieuzasadnione ograniczenia dotyczące lokalizacji danych do celów przechowywania lub przetwarzania. Komisja zajmie się nowymi zagadnieniami dotyczącymi odpowiedzialności, własności, interoperacyjności i wykorzystania danych przesyłanych między przedsiębiorstwami, między przedsiębiorstwami 5 Według Innobarometru 2016, jedynie 11 % przedsiębiorstw w UE wykorzystuje cyfrowe inteligentne technologie produkcji. 7

9 i konsumentami, danych generowanych przez maszyny i w relacjach maszyna-maszyna. Aby ułatwić osiągnięcie najwyższych norm bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni, Komisja zaprezentuje wkrótce działania służące zwiększeniu gotowości i zdolności reagowania na incydenty cybernetyczne oraz pielęgnowaniu potencjału przemysłu w dziedzinie bezpieczeństwa cyberprzestrzeni. Przyszłe europejskie społeczeństwo cyfrowe potrzebuje powszechnej, taniej i bezpiecznej infrastruktury o wysokiej jakości sieci połączeń. Aktualne wnioski ustawodawcze Komisji dotyczące szybkiego uwolnienia widma do wykorzystania przez dostawców usług mobilnych, w razie ich szybkiego przyjęcia, stworzą dużą szansę uzyskania przez UE wiodącej roli w dziedzinie technologii bezprzewodowych piątej generacji (5G). Ogólnie rzecz ujmując, zbliżająca się reforma unijnych przepisów sektora telekomunikacji będzie ukierunkowana na spójniejsze podejście do zarządzania widmem, przeciwdziałanie rozdrobnieniu uregulowań, zapewnienie jednakowych warunków konkurencji dla podmiotów rynkowych, przy jednoczesnym pobudzaniu konkurencji i zachęcaniu do inwestycji. Pojawienie się nowych modeli biznesowych, wspieranych przez platformy internetowe, daje nowe ogromne możliwości zapewnienia wzrostu, innowacji i wyboru dla konsumentów. Jednocześnie niosą one ze sobą nowe wyzwania dla władz i operatorów. Za pomocą swojego komunikatu w sprawie gospodarki opartej na współpracy, Komisja wspiera wyważony rozwój nowych modeli biznesowych, zapewniając wytyczne dotyczące stosowania przepisów UE oraz zalecenia dla władz i operatorów rynkowych. Ponadto w komunikacie w sprawie platform internetowych określa się podejście Komisji do wspierania rozwoju platform internetowych w Europie, zwracając jednocześnie uwagę na pewne wyzwania regulacyjne i chroniąc uzasadniony interes konsumentów. Internet i inne technologie cyfrowe zrewolucjonizowały tworzenie i dystrybucję treści kreatywnych, na przykład książek i filmów. Całkowicie zmieniły również sposób, w jaki konsumenci sięgają po taką treść i korzystają z niej. Aby umożliwić wszystkim podmiotom rynkowym i obywatelom korzystanie z możliwości wynikających z tego nowego otoczenia, konieczne jest dostosowanie ram regulacyjnych UE w dziedzinie praw autorskich. Jak określono w komunikacie W kierunku nowoczesnych, bardziej europejskich ram prawa autorskiego, głównymi celami wniosków w zakresie prawa autorskiego jest zapewnienie szerszej dostępności treści kreatywnych, dostosowanie wyjątków od prawa autorskiego do nowych zastosowań internetowych oraz wsparcie sprawnie funkcjonującego i sprawiedliwego rynku praw autorskich. Komisja dokonuje również przeglądu ram egzekwowania praw własności intelektualnej (IPRED), koncentrując się na naruszeniach dokonywanych na skalę handlową (podejście oparte na podążaniu śladem pieniędzy, ang. follow the money) oraz transgranicznym stosowaniu tych praw. Musimy dać przedsiębiorstwom możliwość tworzenia innowacji i konkurowania w świecie cyfrowym oraz wspierać unijną kreatywność i różnorodność kulturową, chroniąc jednocześnie konsumentów i całe społeczeństwo, w tym osoby najbardziej narażone, przed treściami szkodliwymi i nielegalnymi. W tym celu Komisja zaproponowała przegląd dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych. Plan wdrażania jednolitego rynku powinien: zachęcać współprawodawców do szybkiego osiągnięcia porozumienia w zakresie przedłożonego w grudniu 2015 r. wniosku dotyczącego możliwości przenoszenia praw autorskich, a także wniosku dotyczącego szybkiego zwolnienia widma do 8

10 wykorzystania przez usługi mobilne (pasmo częstotliwości UHF) w Unii; doprowadzić do przyspieszenia prac nad wnioskiem dotyczącym mediów audiowizualnych i przygotowywanym wnioskiem dotyczącym praw autorskich, wszelkich dalszych prac wynikających z przeglądu IPRED, a także propozycji reformy przepisów telekomunikacyjnych; zachęcać do silnego partnerstwa między państwami członkowskimi a Unią, aby wspierać digitalizację przemysłu europejskiego oraz wyważony rozwój platform internetowych i gospodarki opartej na współpracy. 3.3 Ułatwianie życia konsumentom, przedsiębiorstwom i administracji publicznej Wspólne wysiłki na szczeblu UE i krajowym są niezbędne, aby poradzić sobie z barierami regulacyjnymi i administracyjnymi, w tym w dziedzinie opodatkowania. Niski poziom inwestycji oraz bariery w zakresie usług i rynków finansowych hamują wzrost i innowacje. Powodują one również ograniczenie wyboru konsumentów i wyższe ceny. Większa pewność prawa i uproszczone zasad ograniczą koszty przestrzegania prawa, wspomogą handel transgraniczny i przyciągną nowe inwestycje. Na szczeblu UE trwają prace służące wyeliminowaniu przeszkód istniejących w kluczowych sektorach usługowych, mające na celu zwiększenie konkurencyjności unijnych rynków usług. Rozpoczęte w maju br. konsultacje społeczne zapewnią informacje zwrotne, dzięki którym wniosek dotyczący paszportu służbowego pozwoli zmniejszyć obciążenia administracyjne, które napotykają usługodawcy pragnący rozszerzyć swoją działalność poza granice kraju. Konsultacje te dotyczą także działań, które pozwolą wyeliminować konkretne przeszkody regulacyjne utrudniające świadczenie usług dla przedsiębiorstw i usług budowlanych oraz uniemożliwiające transgraniczny handel i inwestycje w państwach członkowskich. Ponadto Komisja opublikuje wkrótce podsumowanie ponad 400 wkładów do Zielonej księgi w sprawie detalicznych usług finansowych. Odpowiedzi stanowią potwierdzenie, że korzystanie z usług finansowych w innym państwie członkowskim UE jest zdaniem konsumentów zbyt skomplikowane. Występują drastyczne różnice w wysokości opłat za karty płatnicze lub produkty ubezpieczeniowe. W niektórych przypadkach brak konkurencji uniemożliwia konsumentom dokonanie rzeczywistego wyboru. Na podstawie szczegółowej analizy informacji zwrotnych Komisja zamierza podjąć działania następcze po sezonie letnim 2016 r. W swojej ocenie uwzględni, czy inwestorzy indywidualni mają dostęp do odpowiednich produktów po atrakcyjnej cenie i na uczciwych warunkach i czy skutecznie wykorzystujemy potencjał wynikający z nowych możliwości związanych ze świadczeniem usług przez internet i innych technologii zwiększających wydajność usług finansowych (FinTech). Internet spowodował radykalne przekształcenie naszych społeczeństw i życia jednostek, wywierając zarazem ogromny wpływ na integrację wszystkich sektorów naszej gospodarki. Nowe ogólne rozporządzenie o ochronie danych wzmacnia prawa podstawowe i ułatwia prowadzenie działalności na jednolitym rynku cyfrowym, a Komisja będzie teraz kontynuować współpracę z państwami członkowskimi, w szczególności z organami nadzoru, przedsiębiorstwami i innymi zainteresowanymi stronami, aby zagwarantować jego pełne i spójne wdrożenie. Komisja, za pomocą swojego wniosku o hurtowych opłatach 9

11 roamingowych, zapewni wkrótce ostatni element niezbędny do realizacji złożonej przez siebie obietnicy likwidacji opłat roamingowych w Europie do czerwca 2017 r. Połączenie takich elementów jak brak roamingu, możliwość przenoszenia treści objętych prawem autorskim oraz zakaz nieuzasadnionego blokowania geograficznego przyniesie bezpośrednie korzyści milionom konsumentów na jednolitym rynku cyfrowym. Nie osiągnięto jednak jeszcze pełnego potencjału europejskiego rynku handlu elektronicznego, a wiele barier dla cyfrowej Europy bez granic nadal się utrzymuje. Z tego względu w swoim majowym pakiecie dotyczącym handlu elektronicznego Komisja zainicjowała wszechstronne podejście do likwidacji barier dla transgranicznego prowadzenia działalności przez internet w Europie. Obejmuje ono zakaz nieuzasadnionego blokowania geograficznego i innych form dyskryminacji opartych na obywatelstwie lub miejscu zamieszkania, środki służące poprawie nadzoru regulacyjnego i ograniczeniu kosztów transgranicznej dostawy przesyłek, skuteczną transgraniczną ochronę konsumentów, a także zaktualizowane wytyczne dotyczące stosowania dyrektywy o nieuczciwych praktykach handlowych, w celu zapewnienia lepszego egzekwowania prawa. Wraz z naszymi propozycjami ujednolicenia przepisów dotyczących umów cyfrowych, przyjętymi w grudniu 2015 r., oraz planowanymi propozycjami uproszczenia VAT 6, środki te zapewnią konsumentom lepszy i tańszy dostęp do towarów i usług internetowych w całej Europie. Baczną uwagę zwraca się ponadto na osiągnięcie prostszego, nowoczesnego i odpornego na oszustwa systemu podatku VAT. W 2014 r. dochody z podatku VAT wyniosły prawie 1 bln EUR, co odpowiadało 7 % PKB UE. Prawie wszystkie przedsiębiorstwa mają do czynienia z VAT i większość z nich uważa to za zbyt obciążające i rozdrobnione. Przyjęte w kwietniu inicjatywy następcze w związku z planem działania dotyczącym VAT 7 wyeliminują przeszkody administracyjne i obniżą koszty regulacyjne na jednolitym rynku. Dzięki radykalnemu uproszczeniu transgranicznego handlu elektronicznego i uelastycznieniu reżimu dotyczącego MŚP powstanie środowisko sprzyjające wzrostowi i korzystne dla handlu. Skorzystają na tym zarówno konsumenci, jak i budżety krajowe. Dzięki przyspieszeniu wdrożenia elektronicznych zamówień publicznych i innych środków, plan działania na rzecz administracji elektronicznej przyniesie wzrost wydajności kontaktów między przemysłem i administracją, a także będzie zawierał środki na rzecz pobudzenia zapotrzebowania na innowacyjne produkty i usługi cyfrowe. Ponadto, dzięki udostępnieniu danych sektora publicznego, administracja ułatwi tworzenie nowych możliwości biznesowych. Jeden portal cyfrowy zapewni internetowy pojedynczy punkt kontaktowy dla obywateli i przedsiębiorstw, oferujący dostęp do informacji, pomocy, doradztwa i usług rozwiązywania problemów związanych z jednolitym rynkiem, a także do krajowych i unijnych procedur niezbędnych do prowadzenia działalności w UE. Plan wdrażania jednolitego rynku powinien: zachęcać do jak najszerszego uczestnictwa w trwających konsultacjach społecznych w takich sprawach jak paszport służbowy i jeden portal cyfrowy oraz wzywać do podejmowania ambitnych działań następczych; dążyć do szybkiego osiągnięcia porozumienia między współprawodawcami w zakresie 6 Podatek od wartości dodanej. 7 COM(2016)

12 przedstawionych przez Komisję wniosków dotyczących handlu elektronicznego, w tym umów cyfrowych, oraz przyszłych wniosków dotyczących hurtowych usług roamingu, a także wspierać wdrożenie Planu działania na rzecz administracji elektronicznej; wspierać utworzenie prostego, nowoczesnego i odpornego na oszustwa systemu VAT, co pozwoli zwalczać oszustwa, usuwać obciążenia administracyjne, usprawniać handel transgraniczny i spełniać oczekiwania konsumentów i przedsiębiorstw. 3.4 Egzekwowanie prawa i realizacja w praktyce Inteligentne i wydajne egzekwowanie prawa ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia korzyści wynikających z jednolitego rynku. Nieprzestrzeganie przepisów zaburza równe warunki konkurencji, hamuje innowacje oraz podważa zaufanie konsumentów i przedsiębiorstw. Aby to zmienić, należy od samego początku włączyć aspekty egzekwowania prawa do tworzenia strategii, w tym poprzez lepsze gromadzenie odpowiednich informacji rynkowych oraz silniejsze partnerstwo z państwami członkowskimi. Przy transpozycji ustawodawstwa europejskiego należy również wziąć pod uwagę, że wykraczanie poza ścisłe wymogi niezbędne dla wdrożenia takiego ustawodawstwa może spowodować pojawienie się nowych barier i rozdrobnienie na szczeblu krajowym. Komisja potraktuje priorytetowo zapewnienie zgodności z ogółem przepisów prawa Unii. Zdwoi wysiłki w celu egzekwowania prawa i wzmocni partnerstwo z państwami członkowskimi. W ramach tego podejścia strategicznego Komisja będzie dążyć do wzmocnienia istniejących narzędzi rozwiązywania problemów. Zmiana rozporządzenia w sprawie współpracy w dziedzinie ochrony konsumentów, przyjęta w ramach pakietu dotyczącego handlu elektronicznego, spowoduje wzrost zdolności państw członkowskich do zajmowania się naruszeniami prawa ochrony konsumentów, w szczególności w środowisku internetowym, gdzie współpraca ponad granicami ma istotne znaczenie. Jednocześnie zapewnia ona punkt kompleksowej obsługi w zakresie wdrażania zasad dotyczących konsumentów dla podmiotów prowadzących transgraniczną działalność handlową. Planowany wniosek dotyczący nowego narzędzia informacyjnego dotyczącego jednolitego rynku pozwoli Komisji na gromadzenie informacji bezpośrednio od wybranych podmiotów rynkowych przy tworzeniu nowego lub egzekwowaniu istniejącego ustawodawstwa dotyczącego jednolitego rynku. Wsparcie ze strony państw członkowskich będzie miało kluczowe znaczenie dla zapewnienia utworzenia dobrze dopasowanego i wydajnego instrumentu. Jesienią Komisja przedstawi inicjatywę ustawodawczą służącą usprawnieniu funkcjonowania procedury notyfikacyjnej dla usług. Ta inicjatywa spowoduje dalszą poprawę przejrzystości nowych środków planowanych przez państwa członkowskie w dziedzinie usług oraz pozwoli Komisji i pozostałym państwom członkowskim na podjęcie lepszych działań przed przyjęciem takich środków krajowych, gdyby miały one spowodować nieproporcjonalne przeszkody dla jednolitego rynku usług. Komisja analizuje obecnie wyniki konsultacji społecznych i opracowuje wniosek, który ma zamiar przedstawić jesienią. 11

13 Zmieniając w 2017 r. rozporządzenie w sprawie wzajemnego uznawania, Komisja ułatwi przedsiębiorstwom wykazanie, że ich produkty są sprzedawane legalnie w danym państwie członkowskim, co z kolei pozwoli przedsiębiorstwom na łatwiejszą transgraniczną sprzedaż swoich produktów. Pomoże to podmiotom gospodarczym uniknąć wyższych kosztów i utraconych możliwości biznesowych wynikających z dostosowania produktów do odmiennych uregulowań krajowych lub dodatkowych badań niezbędnych dla uzyskania dostępu do rynków innego państwa członkowskiego. Jednocześnie Komisja zaproponuje szeroki wachlarz działań przeciwko rosnącej liczbie produktów nielegalnych lub niespełniających podstawowych wymagań pod względem bezpieczeństwa. Komisja przygotowuje się do uruchomienia konsultacji społecznych i rozpoczęła prace nad wszechstronną oceną istniejących ram prawnych. W tym kontekście Komisja będzie kontynuować analizę kilku ważnych przypadków rynków produktów, które pozwoliły na ujawnienie niedociągnięć w naszym ogólnym systemie nadzoru nad jednolitym rynkiem, gdyż wykraczają pod względem znaczenia poza jeden sektor. Plan wdrażania jednolitego rynku powinien: przypominać, że właściwe wdrożenie, przestrzeganie i egzekwowanie przepisów prawa UE jest warunkiem odniesienia korzyści z jednolitego rynku przez obywateli, konsumentów i przedsiębiorstwa; wzmacniać partnerskie relacje z państwami członkowskimi, służące zapewnieniu inteligentnego, ukierunkowanego i wydajnego egzekwowania prawa; zachęcać współprawodawców do szybkiego przeanalizowania przyszłych wniosków związanych z egzekwowaniem zasad jednolitego rynku, w szczególności zmian procedury notyfikacyjnej w odniesieniu do usług, usprawnienia funkcjonowania jednolitego rynku towarów oraz utworzenia narzędzia informacyjnego dotyczącego jednolitego rynku. 4. Podsumowanie Ponieważ Komisja proponuje wydłużyć funkcjonowanie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych na okres po 2018 r., konieczne jest dopracowanie pozostałych aspektów planu inwestycyjnego dla Europy i przyspieszenie reformy strukturalnej. Wspólnym wysiłkiem państw członkowskich i UE musimy stworzyć otoczenie biznesowe wspierające innowacje oraz inwestować w ludzi i rozwój ich umiejętności przez całe życie. Za pomocą strategii jednolitego rynku, planu działania na rzecz tworzenia unii rynków kapitałowych oraz strategii jednolitego rynku cyfrowego Komisja przedstawiła wszechstronny i wewnętrznie wspierający się program służący wzmocnieniu tworzenia miejsc pracy, zwiększeniu inwestycji we wzrost i poprawie konkurencyjności Europy. Obecnie uwaga musi skupić się na zapewnieniu korzyści wynikających z tych strategii na potrzeby interesów konsumentów, przedsiębiorstw i całego społeczeństwa. Komisja przyjęła już kilka inicjatyw. Wsparcie współprawodawców i państw członkowskich będzie niezbędne dla zapewnienia, by te propozycje mogły jak najszybciej przynieść skutki w praktyce. W pozostałych dziedzinach prace przygotowawcze są już zaawansowane. Zgodnie z zasadami lepszego stanowienia prawa konsultacje społeczne, ewaluacje i oceny skutków będą 12

14 wskazówką, na których zagadnieniach trzeba się skoncentrować i w jaki sposób zapewnić skuteczne rozwiązanie problemów wymagających rozstrzygnięcia na szczeblu europejskim. Z tego względu zachęca się Radę Europejską do zatwierdzenia niniejszego komunikatu oraz wezwania Parlamentu Europejskiego i Rady do jak najszybszego uzgodnienia niezbędnych środków ustawodawczych. Należy regularnie monitorować postępy tego planu wdrażania, biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia, by wszystkie inicjatywy w ramach strategii powstały i funkcjonowały przed upływem mandatu obecnej Komisji. Działając wspólnie na szczeblu europejskim, krajowym i lokalnym, możemy wprowadzić te reformy w życie i zagwarantować obywatelom i przedsiębiorstwom w Europie wynikające z nich korzyści. 13