Z życia przedszkola Wyjście do filharmonii na audycję muzyczną Muzyczny stek na XXI wiek - gr. IV

Transkrypt

1 1

2 Z życia przedszkola Wyjście do filharmonii na audycję muzyczną Muzyczny stek na XXI wiek - gr. IV Uroczystość Dnia Babci i Dziadka gr. I i III Uroczystość Dnia Babci i Dziadka gr. II i IV Bal karnawałowy w przedszkolu Wyjście na przedstawienie Królewna Śnieżka SP nr 8 gr. IV i III Zajęcia dla wszystkich grup Zabawy z Kubusiem Puchatkiem Zajęcia gr. I i IV Mały Miś i Dzień Bezpiecznego Internetu Bajka w wykonaniu aktorów Bajki rozmaite Wyjście do biblioteki gr. III Udział dzieci z gr. IV w Balu walentynkowym w MP nr Prelekcja multimedialna Klub zdrowego przedszkolaka Spotkanie z policjantką z Komendy Miejskiej Policji Przestrzeganie zasad ruchu drogowego Wyjście do filharmonijna audycję muzyczną Staruszka pieśń i jej młodsze siostry gr. IV Dzień otwarty w SP nr 33, wizyta gr. IV Akademia z okazji Dnia Kobiet Dzień otwarty Ośrodek szkolno- wychowawczy ul. Legionów, wizyta gr. IV 2

3 Konkursy Dzieci z naszego przedszkola brały udział w następujących konkursach plastycznych: Zimowe zjawiska przyrodnicze SP nr 41 Odblaskowa Częstochowa KMP w Częstochowie Moja ulubiona postać z bajki konkurs organizowany w naszym przedszkolu (I miejsce Natalia K gr. IV, III miejsce Maria Sz. gr. I) Srebrne gwiazdki Misia Uszatka SP nr 54 Bocian zwiastun wiosny - ogólnopolski konkurs Snuj, się snuj bajeczko - ogólnopolski konkurs Uroki mojej miejscowości - ogólnopolski konkurs Polska moja ojczyzna 3

4 Trzylatek poradnik dla rodziców Inicjatywa Gdy dziecko czegoś chce- dąży ku temu. Gdy na drodze do celu pojawiają się przeszkody, przeżywa złość, frustrację. W jaki sposób sprawa potoczy się dalej, zależy od tego, jak często dziecku uda się dotrzeć do celu oraz jaką wagę dla niego ma to, co chce uzyskać. Dziecko, które własnymi siłami coś osiąga i rozumie, że to jego zasługa, będzie podejmowało kolejne próby. Zbudowałeś wieżę, miałeś fajny pomysł - gdy mama i tata pochwalą, dziecko chce powtórzyć swój sukces wie, że da radę. Wiele zależy od temperamentu malucha. Gdy jest dzieckiem ostrożnym, najpierw poczeka i poobserwuje, a potem spokojnie ruszy. Gdy ma większy temperament bez namysłu pobiegnie do przodu i będzie działać. Nie można wyrokować, która z tych strategii jest lepsza, bo każdy z nas ma inne cechy biologiczne i inaczej reaguje. Ważne by dorosły powstrzymywał się od korygowania tego: Musisz poczekać, nie wolno tak od razu, No rusz się, inni ci to sprzątną sprzed nosa. Gdy maluch doświadcza,że we własnym rytmie może realizować swoje pomysły i czuje wspierającą obecność rodziców, będzie ufniej podążał do celu i nie zrazi go pojedyncza porażka. Inicjowanie własnych działań w relacjach z rówieśnikami objawia się przez nawiązywanie kontaktu, proponowanie zabaw, pomaganie innym, pocieszanie. W relacjach z dorosłymi będzie to zadawanie pytań, proszenie o pomoc, zgłaszanie, że inne dziecko czegoś potrzebuje. Gdy mama i tata sami chętnie podejmują działania, mają własne cele i je realizują przy dziecku, ma ono okazję podpatrywać i uczyć się, jak to jest wykazywać inicjatywę. Jeśli rodzic nie pokaże, jak być aktywnym i wykazywać inicjatywę w codziennym życiu, maluch nie będzie miał się od kogo tego nauczyć. Nie każdy dorosły lubi, gdy dziecko ma swoje zdanie, a przynajmniej nie wtedy, gdy różni się ono od jego stanowiska. Czasami aktywność dziecka, jego pomysły, tempo działania przekraczają wytrzymałość rodzica i chcemy by dziecko było po prostu cicho. Może łatwiej zachwycić się pomysłem dziecka, pozwolić mu podjąć decyzję przecież chcemy, aby w przyszłości potrafiło się sprzeciwiać, wyrażać swoje zdanie, tworzyć, przedstawiać innym swoje pomysły. W relacji z nami po raz pierwszy przekonuje się, czy to możliwe. W życiu nie zawsze chodzi o to,żeby przeforsować swój cel. 4

5 W relacjach z innymi często trzeba się podporządkować. Dzieci uczą się, że jest czas na to by zabłysnąć własnym pomysłem, ale gdy trzeba np. wyjść do przedszkola, to nie czas na własne modyfikacje, to czas na posłuchanie rodzica, który lepiej wie ile jest czasu. Trzylatek uczy się obu tych umiejętności naraz- podporządkowania się i wykazywania inicjatywy- i gubi się jeszcze w tym, co jest do negocjacji, a co nie. Dlatego warto pokazywać maluchowi, gdzie jest ta granica. 5

6 Przedświąteczne porządki ćwiczenia aparatu artykulacyjnego Pewnego dnia języczek postanowił zrobić wielkie porządki w buzi. Najpierw umył dokładnie ściany (język przesuwa się w stronę policzków po ich stronie wewnętrznej). Potem umył sufit (język przesuwa się po podniebieniu). Podłoga też była bardzo brudna, więc umył ją dokładnie (język przesuwa się po dnie jamy ustnej). Okna też musiały zostać umyte. Najpierw języczek umył je od zewnątrz, a później od środka (język wędruje po stronie zewnętrznej zębów, a potem po ich stronie wewnętrznej). Wyprał firanki (motorek z buzi) i powiesił je na czyściutkie okna (dotykanie językiem każdego górnego ząbka). Wreszcie umył schody w przedsionku (język przesuwa się w stronę dolnej wargi i wysuwa na brodę). Komin też musiał zostać wyczyszczony (język wysuwa się w kierunku wargi górnej i nosa). Wytrzepał dywany (język wykonuje szybkie ruchy w górę i w dół). Na koniec pootwierał wszystkie okna, by przewietrzyć dom. Do domu wpadł wiatr (dzieci nabierają powietrze nosem i wydmuchują ustami). W tak posprzątanym domu można z uśmiechem malować pisanki (szeroki uśmiech najpierw bez pokazywania ząbków, później z pokazywaniem zębów). 6

7 Wielkanoc Najstarsze i najważniejsze święto chrześcijańskie upamiętniające misterium paschalne Jezusa Chrystusa: jego mękę, śmierć i zmartwychwstanie. Poprzedzający Wielkanoc tydzień, stanowiący okres wspominania najważniejszych dla wiary chrześcijańskiej wydarzeń, nazywany jest Wielkim Tygodniem. Ostatnie trzy doby tego tygodnia: Wielki Czwartek (wieczór), Wielki Piątek, Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania znane są jako Triduum Paschalne (Triduum Paschale). Wielki Czwartek obchodzony jest przez różne wyznania chrześcijańskie na pamiątkę ustanowienia sakramentów: Kapłaństwa i Eucharystii. Wielki Piątek to dzień Wielkiego Tygodnia upamiętniający śmierć Jezusa Chrystusa na krzyżu. W tym dniu nie sprawuje się liturgii eucharystycznej. W Wielką Sobotę tradycyjnie święcimy pokarm na świąteczny stół. Do wiosennie przystrojonego (np. listkami bukszpanu czy stokrotkami) koszyczka z Bożymi Darami pakujemy kiełbasę (chroni przed chorobami, ale i symbolizuje dostatek), chrzan (na wsiach uważa się, że wygania pchły i oczyszcza; zaś w tradycji chrześcijańskiej symbolizuje pokonanie goryczy męki Chrystusa), sól (zapewnia trwałość i chroni życie), chleb (dawniej Pascha symbolizująca Chrystusa jako chleb życia), wodę (obmywa nas z grzechów), wielkanocnego baranka (symbol Baranka Bożego, czyli Jezusa; chroni przed klęskami żywiołowymi) i dużo jajek (symbolizują nowe życie, ale i dostatek, szczęście oraz zdrowie). Tymi poświęconymi produktami dzielimy się kolejnego dnia przy świątecznym śniadaniu. Zanim jednak zasiądziemy do stołu, wiele rodzin wita Wielką Niedzielę w kościele na tzw. rezurekcji. Ta odprawiana wczesnym rankiem Msza Św. kiedyś była wpisana w obrzęd wyganiania wiedźm z wsi gdy kapłan śpiewał Alleluja, z kościoła uciekały czarownice w obawie, że stracą swoją moc władania czarami. Wielkanocne śniadanie to prawdziwa uczta. Zaczyna się od dzielenia jajkami. Generalnie jajka uczestniczą 7

8 w świętach w różnych postaciach. Gdy rozkruszymy je w kątach domu (zwyczaj jeszcze podtrzymywany w wiejskich domostwach), odstraszymy tak myszy; jeśli rozrzucimy skorupki w ogrodzie, zapewnimy urodzaj, a darując pisankę komuś bliskiemu zdradzamy się ze swoimi gorącymi uczuciami. 8 Dzieciaki uwielbiają wojny na pisanki, czyli turlania jajek albo stukanie się nimi przegrywa ten, którego jajko pęknie jako pierwsze. Na świątecznym stole obowiązkowo żurek z jajkiem, białą kiełbasą i zabielony śmietaną oraz obficie przyprawiony chrzanem. W niektórych domach jest barszcz biały z jajkiem albo zupa chrzanowa z jajkiem i boczkiem. Poza tym domowe potrawy mięsne i samodzielnie przygotowane wędliny w towarzystwie jajek faszerowanych lub w majonezie oraz sałatki jarzynowej z majonezem. Na deser pięknie zdobiony mazurek, tradycyjna babka wielkanocna czy sernik czyli ciasta, którym żadne dziecko się nie oprze. Po dniu biesiadowania, przychodzi dzień wzajemnego odwiedzania się. Wielki Poniedziałek upływa pod znakiem goszczenie się u bliskich oraz przyjmowanie gości w swoim domu ( Gość w domu. Bóg w dom ). Na wsiach gospodarze objeżdżają pola końmi, by zapewnić urodzaj. Ale Wielki Poniedziałek dla dzieci to przede wszystkim śmigus-dyngus, który również wpisuje się w zwyczaj wzajemnych wizyt u rodziny i znajomych. Wielu przedszkolaków przez wiele dni szykuje na ten dzień broń - plastikowe pistolety różnego kalibru. Nie zdziw się więc, gdy o świcie w Wielki Poniedziałek obudzi cię zimy strumień wody. No i nie złość! Przecież śmigus-dygus to zabawa o charakterze ludycznym, czyli dającym radość. Przyjęło się myśleć, że oblewania wodą zapobiega chorobom i sprzyja płodności w najbliższym roku. A jeśli nie chcesz być totalnie mokra, wykup się u dziecka najpiękniejszymi pisankami. Na to pozwala wielkanocny zwyczaj i z tym wiąże się nazwa dyngus - od niemieckiego słowa dingen, czyli wykupywanie się. Źródło: Nowik Marta, Wielkanoc: zwyczaje i obrzędy, które oczarują dziecko. mjakmama, Raniero Cantalamessa: Pascha naszego zbawienia. Tradycje paschalne Biblii oraz pierwotnego Kościoła. Mieczysław Brzezinka SAC (przekład). Kraków: Wydawnictwo M, Wojciechowski M.: Wielkanoc, Uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego, Pascha. W: Religia. Encyklopedia PWN. T. Gadacz, B. Milerski (red. naukowa). T. 9. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003

9 KĄ CIK SMAKOSZA Mazurek Wielkanocny Mazurki to jedne z najpopularniejszych ciast na Wielkanoc. Mimo że uważane są za wypieki typowo polskie, ich pochodzenie nie jest do końca znane. Przypuszczalnie przywędrowały do nas aż z Turcji. Są bardzo słodkie, pełne bakalii, masy kajmakowej, powideł i czekolady. Bardzo ważnym elementem każdego świątecznego mazurka jest dekoracja. Wierzch kwadratowego, owalnego lub prostokątnego oblanego czekoladową polewą ciasta najczęściej zdobią wiosenne motywy. Do ich tworzenia używa się kolorowych posypek, lukru, suszonych owoców, orzechów, migdałów itp. Mazurek jest ciastem wyjątkowym, ponieważ nie istnieje jeden określony przepis na jego wykonanie - dzięki temu, każdy może przygotować go zgodnie z własnymi upodobaniami. Począwszy od wspomnianych wyżej możliwości, co do wyboru ciasta, należy nadać mu kształt (kwadratowy, trójkątny, owalny), czym go przełożyć (masą, marmoladą, konfiturą) a także, jakimi dodatkami go przyozdobić (lukrem, bakaliami, orzechami). Warto pamiętać o symbolice tego ciasta - wypiekanie dekoracyjnego mazurka ściśle wiąże się z zakończeniem Wielkiego Postu. Ciasto to miało stanowić pewnego rodzaju nagrodę dla chrześcijan, którym udało się wytrwać w postanowieniu i przez czterdzieści dni nie spożywali potraw mięsnych ani żadnych słodkich wypieków. 9

10 Mazurek Kajmakowy Składniki: 150 g masła 1/2 szklanki cukru pudru 1 jajko 2,5 szklanki mąki tortowej 1 żółtko 1/3 szklanki śmietany kremówki 250 g kajmaku kakaowego Sposób przygotowania: Masło przełożyć do miski. Dodać do niego mąkę, cukier puder, jajko i żółtko. Szybko zagnieść gładkie ciasto. Z ciasta oderwać kawałek (ok. 1/4), odłożyć. Drugą część ciasta rozłożyć na dnie tortownicy (ok. 27 cm). Brzeg ciasta posmarować wodą. Z odłożonego ciasta utoczyć wałeczek, ułożyć na brzegu ciasta w foremce, lekko docisnąć. Ciasto ponakłuwać widelcem, odłożyć na ok. półgodziny do lodówki. Następnie ciasto upiec w 200 stopniach (ok. 30 minut). Upieczone ciasto dobrze ostudzić. Śmietanę ubić. Dodać do niej kajmak, dokładnie wymieszać. Masę wyłożyć na upieczony spód ciasta. Dowolnie udekorować. Schłodzić. źródło: 10

11 Wielkanoc to czas radości, dlatego od dawien - dawna świętowaniu tego wzniosłego dnia towarzyszyły zabawy. A pierwsze wiosenne dni sprzyjają temu, by wyjść z dzieckiem z domu i bawić się na świeżym powietrzu. Poszukiwanie jajek Do tej zabawy warto się przygotować zawczasu - pochowaj w różnych miejscach domu czekoladowe jajeczka (możesz je zastąpić papierowymi, plastikowymi lub prawdziwymi pisankami. Ilość słodyczy, które schowasz, uzależnij od ilości dzieci mających pojawić się na przyjęciu. Dla każdego uczestnika zabawy przygotuj również koszyczek (może być pudełko) do zbierania jaj. Podczas przyjęcia dzieci przeszukują każde pomieszczenie domu i ogród, by znaleźć ukryte skarby. Wygrywa ten, kto uzbiera najwięcej jaj. Nagrodą w konkursie niech będzie cała zawartość koszyczka każdego z dzieci. Przenoszenie jaj Do tej zabawy potrzebne będą gotowane na twardo jaja i łyżki od zupy. Podziel dzieci na dwie drużyny (dla każdej z nich zorganizuj osobne koszyczki). Z jednej strony pokoju ustaw pełne koszyki, a z drugiej - puste. Każda z drużyn dostaje po jednej łyżce i koszyk z jajkami. Zadaniem drużyn jest jak w najkrótszym czasie przenieść jajka do pustego koszyka na drugim końcu pokoju korzystając z jednej łyżki. Zatem każdy zawodnik po odniesieniu jajka do pustego koszyka musi szybko wrócić na miejsce i przekazać łyżkę kolejnemu zawodnikowi. Wygrywa ta drużyna, która jako pierwsza upora się z tym zadaniem. Tor przeszkód z jajek W tej zabawie nie wygrywa nikt, ale wszyscy przednio się bawią. Przygotuj tylko kilka surowych (lub gotowanych ) jajek. Porozkładaj jajka na podłodze tak, żeby utworzyły "tor przeszkód". Wylosujcie jedną osobę, która będzie wykonywała zadanie - przejść przez pokój 11

12 z zawiązanymi oczami starając się nie rozgnieść żadnego jajka. Kiedy zawiążesz wybranemu dziecku oczy, po cichu pozbieraj jajka z podłogi. Tylko cicho - sza! Uprzedź wszystkich, by nie zdradziły tajemnicy. Zadaniem dzieciaków jest kierować kolegą czy koleżanką dając polecenia: "w prawo, w lewo, naprzód". Dużo śmiechu jest gwarantowane! Zajączek Za pomocą wyliczanki dzieci wybierają spośród siebie zajączka". Reszta bawiących się ustawia się w kole i chwyta za ręce. Dziecko zając" znajduje się w kole i tańczy. Jego zadaniem jest wydostać się z niego używając sprytu i próbując przechytrzyć resztę dzieci. Dziecko, które ulegnie sprytowi zająca i wypuści go z koła, samo wędruje na jego miejsce. Źródło: 12

13 Współcześni polscy pisarze dzieciom Eliza Piotrowska- to polska pisarka i ilustratorka, autorka licznych utworów dla dzieci oraz laureatka wielu nagród literackich i wyróżnień. Urodziła się w 1976 roku w Wyrzysku nieopodal Piły. W latach dziewięćdziesiątych została członkiem Klubu Ludzi Artystycznie Niewyżytych, stworzonego przez Danutę Wawiłow, dzięki której jej teksty zaczęły pojawiać się na łamach takich czasopism jak Miś, Ciuchcia i Filipinka. Pierwsze książki autorstwa Piotrowskiej ukazały się około roku Były to między innymi: Alfabecik dla dzieci, Książeczka-wycieczka po miastach i miasteczkach, Ciocia Jadzia. Szkoła, Ciocia Jadzia w Rio oraz Ciocia Jadzia na wsi. Do ulubionych książeczek dla dzieci należy opowieść o znanej myszce Tupcio Chrupcio. Tytułowy bohater to sympatyczna myszka w wieku przedszkolnym, która tak jak dziecko odbiera otaczającą go rzeczywistość. Czytelnik uczy się rozumieć emocje oraz radzić z codziennymi problemami. Każda książeczka zawiera pytania, pozwalające omówić z dzieckiem aktualnie poruszane zagadnienia. To świetny sposób na rozpoczęcie ciekawej rozmowy. Źródło:merlin.pl 13

14 Szwedzka literatura dziecięca Źródło: expressen.se Lotta Olsson- Poetka i autorka książek dla dzieci. Urodziła się w 1973 roku w Helsinborgu, obecnie mieszka w Sztokholmie. W 1994 roku zadebiutowała zbiorem sonetów, a pięć lat później wydała swoją pierwszą książkę dla dzieci. Od tego czasu opublikowała kilka zbiorów wierszy oraz około 30 książek dla dzieci. Zajmuje się także tłumaczeniem literatury z języka angielskiego. Otrzymała kilka ważnych nagród, była do Nagrody Augusta za książkę Dziwne zwierzęta. W Polsce nakładem Wydawnictwa Zakamarki ukazały się między innymi następujące tytuły: Dziwne zwierzęta, Inna podróż, Sens życia, Wierzcie w Mikołaja! Źródło:lubimyczytac.pl 14

15 My przedszkolaki o środowisko dbamy, wodę i energię oszczę dzamy! Nasze przedszkole bierze udział w ogólnopolskim projekcie ekologicznym zorganizowanym przez Zarząd Okręgu Ligi Ochrony Przyrody w Częstochowie we współpracy z Miejskim Przedszkolem nr 17 im. Siedmiu Krasnoludków w Częstochowie. Głównym założeniem jest popularyzowanie wśród dzieci wiedzy na temat racjonalnego i oszczędnego gospodarowania zasobami wody i energii oraz tego, dlaczego wszyscy powinniśmy dbać o właściwe nimi gospodarowanie. Źródła głębinowe wyczerpują się szybko, a odnawiają bardzo powoli. Co więcej, wiele z nich traci przydatność do użytku jeśli zostanie zanieczyszczona przez ścieki, nawozy czy pestycydy. Dostęp do wody staje się coraz bardziej ograniczony, przez co również kosztuje ona coraz więcej. Jeżeli zależy nam na środowisku lub bliska jest nam idea zaoszczędzania co miesiąc pewnej kwoty, musimy rozważyć sposoby na oszczędność wody w swoim domu. Sposoby na oszczędzanie wody : zakręcajmy wodę podczas mycia zębów, golenia i innych podobnych czynności wykonywanych przy umywalce. używajmy do kąpieli natrysku, zamiast wanny. Nie dość, że bez porównania bardziej higieniczne, to jeszcze bez porównania bardziej oszczędne. unikajmy zbędnego spłukiwania toalety, uszczelnijmy spłuczki w toaletach oraz nieszczelne baterie przy umywalkach, zlewozmywakach i wannach. używajmy programów oszczędnościowych w pralkach i zmywarkach 15

16 Niewielkie zmiany naszych codziennych zachowań i przyzwyczajeń pomagają również oszczędzać energię i zmniejszają zużycie surowców naturalnych. Jak rozsądnie i mądrze oszczędzać energię elektryczną? Oto przykłady : wyłączajmy światło, gdy wychodzisz z pomieszczenia, segregujmy odpady. W ten sposób odzyskujemy cenne surowce. To też forma oszczędzania energii. Zostaną ponownie przetworzone, co znaczy, że nie zmarnowała się energia zużyta do ich wyprodukowania, wyłączajmy komputer, telewizor i odtwarzacz CD gdy ich już nie używamy, nie zostawiajmy drukarki, telewizora czy wieży w stanie czuwania, bo gdy pali się czerwona lampka stand-by urządzenie ciągle pobiera prąd, zawsze wyjmujmy z kontaktu ładowarkę do telefonu, jeśli z niej nie korzystasz. Ona też pobiera prąd! kupując nowy sprzęt, zwróćmy uwagę na to, ile energii będą pobierać. Porównajmy z konkurencyjnymi urządzeniami, zadbajmy o szczelność okien w swoich domach- pozwoli to podnieść temperaturę w pomieszczeniach o 2-3 stopnie C, wyposażmy grzejniki w termostaty i korzystajmy z nich, kiedy tylko się da - to może zmniejszyć zużycie energii do 15%, szczelne drzwiczki piekarnika mogą zmniejszyć zużycie energii o 5-7%. średnica garnków używanych do gotowania na kuchenkach gazowych i elektrycznych powinna być równa średnicy palnika lub od niej większa - pomaga to zmniejszyć zużycie energii o 15%, szybkowary są energooszczędne i na ogól zużywają 20% mniej energii niż konwencjonalne naczynia kuchenne., regularnie odmrażajmy lodówkę, dzięki temu zaoszczędzisz do 2% energii, nie wkładajmy gorących potraw czy pojemników do lodówki - powoduje to większe o 5% zużycie energii przez lodówkę, używajmy żelazka z nawilżaczem parowym - powoduje to oszczędność 10% energii, zmieniajmy regularnie worki w odkurzaczu i wymieniaj uszkodzone, nieszczelne elementy rurki ssącej - może to zmniejszyć zużycie energii nawet o 20%, starajmy się, by domownicy zjadali gorący posiłek razem, bezpośrednio po jego przyrządzeniu. Pozwoli to unikać podgrzewania jedzenia, a przy pięciu osobach zaoszczędzić nawet do 20% energii. Źródło:ulicaekologiczna.pl,szkolneblogi.pl,przyjacielenatury.pl 16

17 Bajki Pomagajki Bajki Pomagajki to bajki, które mogą pomóc Twojemu dziecku w przezwyciężeniu jego problemów. Niektórzy nazywają je bajki terapeutyczne, inni bajki-pomagajki. Pomagajki to fajna nazwa bo pokazuje, że nie trzeba być chorym, żeby z nich korzystać. One są po to by pomóc we wszystkich tych troskach dzieciństwa, które każde dziecko w mniejszym lub większym stopniu ma. Jeżyk Cyprian i głosy nocy Zarówno dzieci jak i dorośli mają czasami kłopot by się wyciszyć. Natłok wrażeń i spraw z całego dnia powoduje gonitwę myśli i głosów w głowie, które nie pozwalają zasnąć. To jest bajka pomagajka napisana by w tym pomóc. Cyprian leżał w swoim łóżeczku w norce. Było miękko i ciepło. Wcale jednak nie miło. Kręcił się i wiercił, a kotłujące się w głowie myśli nie dawały mu spokoju, nie mówiąc już o śnie. To nie był dobry dzień. Wiedział to już rano, gdy wystawił głowę z norki, a deszcz kapnął mu mroźną kroplą na nosek. Cały świat był szary i zimny. Jesień była w pełni, a to oznaczało, że ciepłe i słoneczne dni odeszły na długo. Wkrótce po śniadaniu posprzeczał się z borsukiem Emilem. Borsuki mają zwyczaj oznaczania okolicy swoim zapachem. Pomaga im to odnaleźć drogę do domu i orientować się w terenie. Jeżykowi ten zapach nigdy się nie podobał, a w taki dzień jak ten po prostu przeszkadzał. Postanowił zwrócić uwagę Emilowi, żeby tego nie robił. Ponieważ i on i borsuk nie byli w dobrych humorach zrobiła się z tego zaraz wielka kłótnia. Emil się obraził i powiedział, że zawsze tak robił, robili tak jego rodzice i dziadkowie. Dodał, że nie zamierza przestać i że jeżeli Cyprianowi to przeszkadza to może po prostu wynieść się ze swoją norką w inne miejsce. Jeżykowi teraz było przykro, bo przecież Emil to jego dobry przyjaciel i nie chciał go obrazić. Ale co miał robić? Ten zapach na pewno nie tylko jemu przeszkadzał. To nie było wszystko. Na ten dzień zaplanował sobie wspólnie z liskiem Kryspianem wyprawę na drugą stronę jeziora. Gdy okazało się jednak jak jest zimno i nieprzyjemnie to nawet mu do głowy nie przyszło, by wyruszyć. Okazało się, że Kryspian, który ma grube futerko i któremu zimno nie przeszkadza czekał w południe pod umówionym dębem. A Cyprian nie przyszedł. Gdy po długim czekaniu lisek odszukał jeżyka był już bardzo rozeźlony. Gdy do tego zobaczył, że Cyprian w najlepsze zbiera grzyby na obiad to nawet nie dał mu nic wytłumaczyć. Krzyknął tylko, że takiego przyjaciela to on nie chce, odwrócił się i poszedł. Z kolei pod wieczór, gdy jeżyk wracał do swojej ciepłej norki był tak zamyślony i przejęty wydarzeniami dnia, że nie zauważył, że na drzewie siedzi kruk Bazyli. Bardzo lubi i podziwia mądrego kruka, a teraz nawet się nie przywitał. Przeszedł tylko dołem z główką spuszczoną w dół. Tak jakby go unikał, a przecież tak wcale nie było. Zobaczył go dopiero, gdy Bazyli zerwał się do lotu. Ten na pewno sobie pomyślał, że Cyprian to bardzo źle wychowany jeżyk. 17

18 Teraz leżał w swojej ciepłej norce i bardzo chciał już zasnąć. Cały czas coś było jednak nie tak. Niby jamka, w której leżał była jak zawsze wygodna. Niby przykrycie z liści cieplutkie, jak co dzień. Niby powiewy wiaterku leciutkie i miło muskające jego pyszczek. Cały czas jednak w głowie siedziały mu myśli o całym dniu. Słyszał je, jako głosy w swojej głowie i wokół siebie. Dalsze, bliższe, głośniejsze, cichsze wspominające sprawy dnia w większości te niezbyt miłe. Tak bardzo chciał zasnąć, że zaciskał powieki i aż marszczył nieco nosek. Nie pomagało to jednak i głosy dalej dobiegały ze wszystkich stron. Z tyłu, niedaleko słyszał głos Emila, tak jakby komuś opowiadał on historię ich kłótni. Zawsze myślałem, że Cyprian to mój przyjaciel, a teraz okazało się, że nie podoba mu się, że jestem borsukiem. Przecież każdy wie, że wszystkie borsuki oznaczają swój teren. Tak zawsze było i nigdy nikomu to nie przeszkadzało. A on powiedział, że wszyscy mi to mają za złe. Jak mógł tak?. Głos borsuka w kółko powtarzał swoje pretensje. Cyprian nie był pewien, czy dźwięki dobiegały z zewnątrz norki, czy po prostu odtwarzał w głowie ich sprzeczkę i słowa, które tam padły. Z drugiej strony słyszał liska Kryspiana. Z wyrzutem w głosie opowiadał jak to czekał i czekał pod dębem, a w tym czasie jeżyk w najlepsze zbierał grzyby na obiad. Tak nie robi przyjaciel! powtarzał. Z kolei w środku głowy słyszał głosem Bazylego powtarzane Ten młody jeżyk to już nawet się nie przywita. Udaje tylko, że nikogo nie widzi. A kiedyś był z niego taki miły maluch. Chciał mu wytłumaczyć, że to taki dzień tylko, że nie zauważył, że posprzeczał się z przyjaciółmi Nic to jednak nie dawało i głos kruka w kółko powtarzał swoje. Wszystkie te dźwięki kotłowały mu się w głowie nie dając spać. Im bardziej jeżyk starał się zasnąć, im bardziej zaciskał powieki, im bardziej próbował uciszyć głosy w głowie tym bardziej sen się oddalał. W końcu odetchnął głęboko i dla odmiany teraz wsłuchał się w nie uważnie. Zauważył, że chociaż nie może ich wyłączyć to jednak może je trochę zmieniać. Tak jak w jakimś magicznym urządzeniu z pokrętłami gdzie można pogłaśniać, ściszać, przesuwać i zmieniać. Wsłuchał się w to, co mówił Emil. Zrobił nawet troszkę głośniej, żeby na pewno wszystko zrozumieć. Gdy nadszedł odpowiedni moment jeżyk przerwał i powiedział, że przeprasza. Zrobił to tak, jakby spokojnie rozmawiali ze sobą w norce Cypriana. Dodał, że nie chciał mu sprawić przykrości i że chce żeby byli dalej przyjaciółmi. A sprawy oznaczania terenu na pewno uda się jakoś ustalić i pogodzić. Borsuk mógłby to na przykład robić wtedy, gdy jeżyk będzie gdzie indziej, tak by mu nie przeszkadzało. Głos Emila zaczął się przesuwać w bok, oddalać i cichnąć. W końcu stał się szmerem, ledwie słyszalnym z rogu norki. To samo zrobił z Kryspianem. Wysłuchał, powiedział, że jest mu przykro i dodatkowo obiecał, że zaprosi go na następny obiad, żeby dodatkowo przeprosić za to czekanie w zimnie pod dębem. Głos liska zmienił się na dużo spokojniejszy i brzmiał teraz tak, jakby tamten zaczął się uśmiechać. Oddalił się i ledwie szemrał z drugiego kąta norki. Cyprian słyszał jeszcze Bazylego. Mocny głos starego kruka brzmiał dalej bardzo wyraźnie. Jeżyk spróbował przekręcić inne magiczne pokrętło i głos zmienił się nagle w dobiegający z dołu piskliwy głos małej myszki. Piii! Pi! Pi! Piii!. Cyprian nie mógł się powstrzymać, by się nie uśmiechnąć do siebie. Ciche popiskiwania małej myszki już nie przeszkadzały. 18

19 Głosy ucichły. Jeżyk postanowił, że jutro znajdzie każdego z nich, porozmawia i przeprosi. To nie był dobry dzień, ale jutro będzie nowy na pewno lepszy. Przyjaciele są najważniejsi i zrozumieją. Cyprian poczuł się ciepło i dużo lżej. Był bardzo śpiący i nie słysząc kotłujących się w głowie głosów oddychał teraz spokojnie i równo. W środku norki było ciepło i miło. Powiał wiatr delikatnym świstem i szumem. Zrobił taki dźwięk jak wtedy, gdy ktoś chce kogoś uciszyć Ćsiiiiii. Cały świat usłuchał i wszystko wokół zamilkło. Cyprian bardziej naciągnął na siebie kołderkę z liści, odetchnął jeszcze raz głęboko, uśmiechnął się i wreszcie zasnął. Źródło: bajki-zasypianki.pl 19

20 Zabawy matematyczne 20

21