Audyt energetyczny budynków. Obecnie w UE ok. 50% zużywanej energii jest importowane z krajów z krajów politycznie niestabilnych.

Transkrypt

1 Audyt energetyczny budynków Obecnie w UE ok. 50% zużywanej energii jest importowane z krajów z krajów politycznie niestabilnych.

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12 Struktura zużycia energii w UE

13 Mimo, że wymagania ochrony cieplnej były stopniowo zaostrzane, w dalszym ciągu obecne zużycie energii na ogrzewanie jest w Polsce dość wysokie. Jest to spowodowane tym, że: wymagane parametry izolacyjne przegród zewnętrznych (ścian. dachów), a także okna i drzwi były wciąż zbyt niskie, w szczególności dopuszczalne wartości współczynnika przenikania ciepła U były zbyt wysokie, przy czym występują tu liczne mostki termiczne, powodujące nadmierne straty ciepła; kształt bryły budynków i ich usytuowanie były często niekorzystne z punktu widzenia minimalizacji strat ciepła, czemu nie poświęcano w ubiegłych latach należytej uwagi w procesie projektowania i budowy, sprawność energetyczna źródeł ciepła jest w licznych przypadkach bardzo niska, co dotyczy zwłaszcza indywidualnych źródeł ciepła, a także kotłowni wbudowanych i osiedlowych działających w oparciu o kotły starego typu, w sieciach przesyłowych instalacjach wewnętrznych budynku występują duże straty energii w drodze do urządzeń grzewczych (niewystarczająca izolacja), w znacznej liczbie instalacji grzewczych budynków wielorodzinnych brak jest układów automatycznej regulacji dostaw ciepła, użytkownicy często nie mają ani możliwości ani motywacji do oszczędzania energii (brak jest urządzeń regulacyjnych oraz systemów indywidualnego rozliczania odbiorców).

14 Podstawowe dokumenty UE z zakresu energooszczędności i efektywności: Dyrektywa EPBD Dyrektywa ESD Dyrektywa EPBD: DYREKTYWA 2002/91/EC PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY EUROPY z dnia 16 grudnia 2002 r. dotycząca jakości energetycznej budynków Celem Dyrektywy jest wypromowanie poprawy efektywności energetycznej budynku we Wspólnocie Europejskiej, biorąc od uwagę zewnętrzne i wewnętrzne warunki budynku i opłacalność przedsięwzięć. Dyrektywa ESD: DYREKTYWA 2006/32/WE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/76/EWG

15 Celem wprowadzenia Dyrektywy EPBD jest promocja poprawy jakości energetycznej budynków w obrębie państw Wspólnoty. Dyrektywa ustanawia wymagania dotyczące: a) ram ogólnych dla metodologii obliczeń zintegrowanej charakterystyki energetycznej budynków; (b) zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej nowych budynków; (c) zastosowania minimalnych wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej dużych budynków istniejących, podlegających większej renowacji; (d) certyfikatu energetycznego budynków (e) regularnej kontroli kotłów i systemów klimatyzacji w budynkach oraz dodatkowo ocena instalacji grzewczych, w których kotły mają więcej jak 15 lat Głównym celem Drektywy ESD jest osiągnięcie uzasadnionej ekonomicznie poprawy efektywności końcowego użytkowania paliw i energii w państwach Unii Europejskiej przez: - ustalenie celów, mechanizmów i zachęt, - ustalenie instytucjonalnych, finansowych i prawnych ram dla usunięcia istniejących barier rynkowych, mających wpływ na efektywność końcowego użytkowania energii, - promowanie programów służących poprawie efektywności energetycznej, - rozwijanie rynku wysokiej jakości usług energetycznych dla użytkowników końcowych, - zharmonizowanie metodologii obliczania i weryfikowania oszczędności energii. Dyrektywa zobowiązuje państwa członkowskie do przyjęcia krajowego celu indykatywnego w zakresie oszczędności energii w wysokości 9% w dziewiątym roku jej stosowania.

16 Dyrektywa EPBD DYREKTYWA 2002/91/EC PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY EUROPY z dnia 16 grudnia 2002 r. dotycząca jakości energetycznej budynków Celem Dyrektywy jest wypromowanie poprawy efektywności energetycznej budynku we Wspólnocie Europejskiej, biorąc od uwagę zewnętrzne i wewnętrzne warunki budynku i opłacalność przedsięwzięć. 1. Metodologia określania jakości energetycznej budynków powinna uwzględniać następujące zagadnienia: - właściwości izolacji cieplnej budynku (skorupa, przegrody wewnętrzne itp). Właściwości cieplne mogą także uwzględniać szczelność przegród; - instalacja ogrzewania i instalacja przygotowywania ciepłej wody, uwzględnienie właściwości zastosowanych w nich izolacji; - systemy klimatyzacji; - systemy wentylacji; - instalacja oświetleniowa (zwłaszcza w budynkach nie mieszkalnych); - usytuowanie i orientacja budynku i poszczególnych mieszkań względem stron świata; - systemy pasywnego wykorzystania energii słonecznej i ochrony przed nadmiernym przegrzaniem; - wentylacja naturalna; - warunki klimatyczne panujące w budynku, obejmujące warunki zakładane przez projektanta. 2. Obliczenia powinny także uwzględniać korzystny wpływ na jakość energetyczną następujących rozwiązań: - aktywne systemy solarne lub inne systemy ogrzewania oparte o paliwa odnawialne - produkcja energii elektrycznej w skojarzeniu (CHP) - lokalny lub blokowy system ogrzewania i klimatyzacji - naturalne oświetlenie

17 Świadectwo energetyczne-przepisy krajowe USTAWA z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz. U. Nr 89, poz. 414 ze zm.) Prawo budowlane ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz. U. z 2002r. Nr 75, poz. 690) w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 6 listopada 2008 r. (Dz. U. Nr 201, poz. 1239) zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

18 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 21 stycznia 2008 r. (Dz. U. Nr 17, poz. 104) w sprawie przeprowadzania szkolenia oraz egzaminu dla osób ubiegających się o uprawnienie do sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego oraz części budynku stanowiącej samodzielnà całość techniczno-użytkową ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 6 listopada 2008 r. (Dz. U. Nr 201, poz. 1240) w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej

19 Obowiązek posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej nieruchomości wynika z prawa europejskiego. Zobowiązania państw członkowskich Unii Europejskiej zapisane w Dyrektywie 2002/91/EC, zostały wprowadzone do polskiego prawa przez nowelizację ustawy Prawo budowlane. Celem wprowadzenia świadectw jest promowanie budownictwa efektywnego energetycznie. Dzięki informacjom zawartym w świadectwie właściciel, najemca, użytkownik będzie mógł określić orientacyjne roczne zapotrzebowanie na energię, a tym samym koszt utrzymania związany z zapotrzebowaniem na energię. Od stycznia 2009 certyfikat będzie obowiązkowy dla wszystkich nowopowstałych nieruchomości oraz używanych wprowadzanych do obrotu (sprzedawanych lub wynajmowanych). Świadectwo jest sporządzane na podstawie oceny energetycznej, polegającej na określeniu wielu różnych parametrów energetycznych (zintegrowanej charakterystyce energetycznej), na podstawie której następuje przyporządkowanie budynkowi klasy energetycznej.

20

21 Podstawą do sporządzenia zintegrowanej charakterystyki jest charakterystyka energetyczna budynku, określona w projekcie budowlanym lub dla budynku istniejącego, jeśli brak jest dla niego dokumentacji projektowej wyznaczana w wyniku inwentaryzacji. Charakterystyka energetyczna jest to zbiór danych i wskaźników energetycznych budynku dotyczących obliczeniowego zapotrzebowania budynku na energię na cele centralnego ogrzewania, ciepłej wody, wentylacji i klimatyzacji, a w przypadku budynku użyteczności publicznej także oświetlenia. Świadectwa energetycznego dla konkretnego budynku nie może przygotowywać jego projektant, kierownik budowy czy zarządzający tym budynkiem, a także jego właściciel. Do sporządzania świadectw uprawnione są osoby: a) posiadające uprawnienia budowlane do projektowania. Ponadto uprawnienia uzyska grupa osób, które ukończą studia podyplomowe (na uczelniach z zatwierdzonym przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego programem) uprawniających do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej zgodnie z art. 5 ust. 11 ustawy Prawo Budowlane; b) posiadają pełną zdolność do czynności prawnych; c) ukończyły co najmniej studia magisterskie, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym; d) nie była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;

22 Dla budynku oddawanego do użytkowania oraz budynku podlegającego zbyciu lub wynajmowi, powinna być ustalona w formie świadectwa charakterystyki energetycznej, jego charakterystyka energetyczna, określająca wielkość energii wyrażoną w kwh/m2/rok niezbędnej do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z użytkowaniem budynku. W przypadku budynku z lokalami mieszkalnymi lub częściami budynku stanowiącymi samodzielną całość techniczno-użytkową, przed wydaniem lokalu mieszkalnego lub takiej części budynku osobie trzeciej, sporządza się świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego lub części budynku. W przypadku budynków ze wspólną instalacją grzewczą świadectwo charakterystyki energetycznej sporządza się wyłącznie dla budynku, a w innych przypadkach także dla lokalu mieszkalnego najbardziej reprezentatywnego dla danego budynku. Świadectwo energetyczne jest dokumentem ważnym 10 lat. Świadectwo energetyczne traci ważność w chwili przebudowy lub remontu budynku zmieniającego jego charakterystykę energetyczną. W takiej sytuacji właściciel budynku jest obowiązany zapewnić sporządzenie świadectwa charakterystyki energetycznej budynku. Nabywcy budynku lub lokalu powinno być udostępnione świadectwo charakterystyki energetycznej budynku lub świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu, jeżeli przepisy ustawy wymagają dla tego budynku lub lokalu ustalenia jego charakterystyki energetycznej. W przypadku opracowania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku o powierzchni użytkowej przekraczającej 1000 m2, który jest zajmowany przez organy administracji publicznej lub w którym świadczone są usługi znacznej liczbie osób, jak dworce, lotniska, muzea, hale wystawiennicze, świadectwo charakterystyki energetycznej powinno być umieszczone w widocznym miejscu w budynku.

23 Do zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o udzielenie pozwolenia na użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć kopię świadectwa charakterystyki energetycznej budynku Świadectwa nie sporządza się dla budynków: 1) podlegających ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami; 2) używanych jako miejsca kultu i do działalności religijnej; 3) przeznaczonych do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata; 4) niemieszkalnych służących gospodarce rolnej; 5) przemysłowych i gospodarczych o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kwh/m2/rok; 6) mieszkalnych przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku; 7) wolnostojących o powierzchni użytkowej poniżej 50 m.

24 Termomodernizacja Termomodernizacja polega na wprowadzeniu w budynku takich zmian, które spowodują, że ciepło nie będzie nadmiernie uciekało, jak to się dzieje obecnie, a osiąga się to poprzez dodatkowe ocieplenie budynku oraz usprawnienie instalacji ogrzewania i ciepłej wody.

25 W dniu 17 października został uchwalony nowy tekst ustawy o Wspieraniu Przedsięwzięć Termomodernizacyjnych (Dz. U. Nr 162 /98, 76/2001) Podstawową zmianą w ustawie jest pojawienie się pojęcia przedsięwzięć remontowych wykonywanych w budynkach wielorodzinnych. Przez pojęcie to rozumie się przedsięwzięcia związane z termomodernizacją (m.in. remont balkonów, wymiana okien, przebudowa w wyniku której następuje ulepszenie budynku). Do ubiegana się o premię remontową uprawnia przedsięwzięcie remontowe budynku, którego użytkowanie rozpoczęto przed dniem 14 sierpnia 1961r. Wysokość premii remontowej, tak samo jak termomodernizacyjnej, wynosi 20% wykorzystanej kwoty kredytu, nie więcej jednak niż 15% kosztów przedsięwzięcia remontowego.

26

27

28

29 Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 14 lutego 2008 r. (DzU nr 33, poz. 195). w sprawie szczegółowego zakresu i formy audytu energetycznego Audyt energetyczny Podstawą do takich wyliczeń i uzyskiwanych oszczędności pieniędzy jest audyt energetyczny. Jest to analiza aktualnego stanu wraz z listą potencjalnych i korzystnych ze względów ekonomicznych usprawnień elementów budynku, takich jak ocieplenie, system, grzewczy, instalacje elektryczne, okna i drzwi, etc. Taki dokument jest podstawą do ubiegania się o premię termomodernizacyjną.

30

31

32 Audyt energetyczny budynku szkoły wg starej ustawy Audyt energetyczny tego samego budynku wg nowej ustawy

33 Audyt energetyczny budynku szkoły wg starej ustawy Audyt energetyczny budynku szkoły wg nowej ustawy

34 Audyt oświetlenia

35 Średnia struktura zużycia energii w budynkach mieszkalnych

36 Wartość wskaźnika zapotrzebowania EA na ciepło kwh/(m2 rok) dla budynków Od 2008 od 2008 WT 2008 od

37 Termowizyjna ocena stanu ochrony cieplnej budynku

38 Rozkład izoterm w mostku cieplnym

39

40

41 Przykłady Izolacji termicznej podłogi na gruncie Izolacja termiczna podłogi na gruncie: pozioma i pionowa w płaszczyźnie ściany fundamentowej, ze ścianką ochronną 1. Izolacja termiczna podłogi; 2. Izolacja termiczna w płaszczyźnie ściany fundamentowej ze ścianką ochronną 3. Izolacja termiczna ścian.

42 Izolacja w płaszczyźnie podłogi i dodatkowa warstwa izolacji w płaszczyźnie ściany fundamentowej, od wnętrza lub na zewnątrz; ten układ pozwala uzyskać ciągłość warstwy izolacji w ścianie oraz uniknąć mostka termicznego na styku ściany i podłogi na gruncie, konieczne jest natomiast osłonięcie izolacji termicznej od gruntu, chyba że stosuje się specjalną odmianę styropianu ekstrudowego o podwyższonej odporności na wilgoć i uszkodzenia mechaniczne.

43 Termowizyjna ocena stanu izolacyjności i szczelności stolarki okiennej

44

45

46 Termomodernizacja - co można usprawnić: ocieplanie (ściany, dachy i stropodachy, również te z nie ogrzewanymi piwnicami podłóg na gruncie) okna (wymiana lub remont) drzwi zewnętrzne (wymiana lub remont) źródła ciepła (wymiana lub modernizacja źródła ciepła (lokalna kotłownia lub węzeł ciepłowniczy) automatyka sterująca źródłem ciepła (instalacja) instalacja grzewcza w budynku (wymiana lub modernizacja zaopatrzenia w ciepłą wodę użytkową) instalacja urządzeń zmniejszających zużycie wody wentylacja (usprawnienie lub instalacja) instalacja urządzeń wykorzystujących energię źródeł odnawialnych (kotły na biomasę, kolektory słoneczne)

47 Co można usprawnić?

48 Efekty modernizacji

49 Systemy centralnego ogrzewania: -grawitacyjny; -pompowy; Niezbędne elementy wyposażenia nowoczesnych systemów c.o.: -wysoko sprawne kotły (węzły cieplne); -szczelna armatura; -szczelne pompy bezdławnicowe; -wykorzystanie automatycznego układu regulacji pogodowej; -układ regulacji ciśnienia; -zastosowanie ograniczników temperatury i przepływu;

50 Termowizyjna inspekcja instalacji c.o.

51 Nowoczesny i stary system grzewczy

52 Wykorzystanie OZE do modernizacji systemu centralnego ogrzewania

53 Wykorzystanie systemów solarnych do modernizacji systemu centralnego ogrzewania i systemu ciepłej wody użytkowej

54 Systemy ciepłej wody użytkowej Na przygotowanie ciepłej wody w budynkach mieszkalnych zużywa się ok. 13% dostarczanej do nich energii. Najczęściej stosowane są następujące systemy ciepłej wody użytkowej: Indywidualny elektryczny z zasobnikiem Indywidualny elektryczny przepływowy Indywidualny gazowy z zasobnikiem Indywidualny gazowy przepływowy Zasilanie z sieci zdalaczynnej Struktura zużycia wody Litry/mieszkanie dobę Podział temperatury wody 10 oc 55 oc Picie i gotowanie Mycie naczyń Mycie ciała Kąpiel 33 16,5 16,5 Spłukiwanie miski ustępowej Pranie Sprzątanie i inne potrzeby Razem

55 W nowoczesnych systemach przygotowania c.w.u. w celu ograniczenia strat wprowadza się: automatyczną regulację temperatury wody oraz pracy pomp cyrkulacyjnych. regulator ciśnienia na przyłączu wodociągowym. szczelną armaturę. Modernizacja instalacji c.w.u. na ogół obejmuje: wymianę aparatury czerpalnej i niesprawnych przewodów, wykonanie lub naprawę izolacji termicznej przewodów, poprawę działania układu przygotowującego ciepłą wodę, wprowadzenie automatycznej regulacji temperatury wody.

56 Podstawa oceny energetycznej =bilans energetyczny budynku Odzysk ciepła: ηt = T2 T1 T3 T1 -sprawność temperaturowa Powietrze wywiewane -3 Powietrze zewnętrzne -1 Powietrze nawiewane -2 Powietrze usuwane -4

57 Modernizacja systemu wentylacji=odzysk ciepła

58 Odzysk ciepła rekuperatory i regeneratory

59 Odzysk ciepła wentylacyjnego w systemach wentylacji nawiewno wywiewnej