Dyskusja wokół diet niskowęglowodanowych. Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Dyskusja wokół diet niskowęglowodanowych. Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych"

Transkrypt

1 Dyskusja wokół diet niskowęglowodanowych Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych

2

3 Boden G et al. Ann Intern Med 2005 Glikemia i insulinemia poposiłkowa u chorych z cukrzycą typu 2 (n=9) na diecie nisko i bogatowęglowodanowej

4 Metodyka: Badanie retrospektywne obserwacja pacjentów stosujących diety niskowęglowodanowe. Dieta: 20% kalorii węglowodanowych vs %. Wyniki - masa ciała: Wyjściowa masa ciała: ± 14.7 kg. Po 6 miesiącach: 89.2 ± 14.3 kg. Od 6 do 22 miesiąca-wzrost masy ciała o 2.7 ± 4.2 kg Koniec obserwacji (po 22 miesiącach): 92.0 ± 14.0 kg, p< Wyniki- HbA1c Wyjściowy poziom HbA1c: 8.0 ± 1.5 %. Po 6 i 12 miesiącach:6.6 ± 1.0 % i 7.0 ± 1.3 %, Po 22 miesiącach: 6.9 ± 1.1 %, p<0.001

5 Dieta cukrzycowa a EBM EASD Tłuszcz< 35% energii: C Dla osób z nadwagą ograniczenie podaży tłuszczu < 30% może ułatwić redukcję wagi C Węglowodany powinny stanowić 45% do 60% podaży energetycznej C ADA Dla redukcji masy ciała można stosować zarówno diety niskotłuszczowe z ograniczeniem kalorii jak i diety niskowęglowodanowe (dane - do 1 roku) A ADA, EASD, Clinical recommendations, 2011

6 Diet in diabetes strong opinions but poor knowledge Lindblom J, Asplund K, Lakartidningen, 2010

7

8 Badanie DIRECT - zmiany masy ciała

9 Badanie DIRECT - lipidogram

10 Dyskusja wokół diet niskowęglowodanowych 25-10% energii z węglowodanów- dieta niskowęglowodanowa < 10% energii z węglowodanów- dieta niskowęglowodanowa ketogenna

11

12 Protokół badania Populacja: otyłość lub nadwaga (BMI: kg/m2). Do badania włączono osoby, które uzyskały co najmniej 8% redukcję masy ciała w czasie 8 tygodnie stosowania diety redukcyjnej 800 kcal/dobę. Tak wyselekcjonowanych pacjentów włączono losowo do jednej z następujących grup terapeutycznych (bez ograniczeń kalorycznych, z podażą kalorii tłuszczowych: 25-30%): Niskobiałkowej (13%) z niskim GI Niskobiałkowej z wysokim GI Wysokobiałkowej (25%) z niskim GI Wysokobiałkowej z wysokim GI Kontrolnej ( Zdrowa -zgodna z krajowymi wytycznymi) GI: różniach 15 j.gi, białko: różnica: 12% kalorii

13 Wyniki Screening: 1209 dorosłych pacjentów (średni wiek- 41 lat, BMI: 34kg/m2), Ukończenie fazy zasadniczej badania: 548. Odsetek pacjentów, którzy nie ukończyli badania był niższy w grupie uczestników stosujących dietę bogatoproteinową z niskim indeksem glikemicznym niż w grupie ubogoproteinowej z wysokim indeksem glikemicznym (26.4% vs 37.4%, p=0.01).

14

15 Wyniki Średnia utrata masy ciała w trakcie fazy wstępnej wyniosła 11.0 kg. Wśród pacjentów którzy ukończyli fazę zasadniczą badania jedynie stosowanie diety niskobiałkowej z wysokim indeksem glikemicznym było związane z ponownym, istotnym, znamiennym wzrostem wagi w okresie interwencyjnym (1.67 kg; 95% [CI], 0.48 to 2.87). Porównanie grup interwencyjnych przyrost masy ciała: grupy wysokobiałkowe mniejszy 0.93 kg (95% CI, 0.31 to 1.55) w grupach niskobiałkowych (p=0.003), grupy niskoindeksowe o 0.95 kg mniej (95% CI, 0.33 to 1.57) niż w grupach wysokoindeksowych (P = 0.003).

16

17

18 Dlaczego diety bogatobiałkowe mogą ułatwiać redukcję wagi? Pewne aminokwasy prekursory neurotransmiterów związanych z regulacją masy ciała: Tryptofan: prekursor serotoniny Tyrozyna: ulega konwersji do dopaminy i noradrenaliny Histydyna: konwersja do histaminy Większy wydatek energetyczny (termogeneza) związany z dietą bogatobiałkową: synteza mocznika? Glukoneogeneza?

19 Podsumowanie W badaniu opartym na dużej kohorcie pacjentów Europejskich wykazano, iż umiarkowany wzrost podaży białka i umiarkowane obniżenie IG ułatwiają utrzymanie masy ciała zredukowanej wcześniej na diecie ubogokalorycznej

20

21 Metody i wyniki 99 pacjentów z cukrzycą typu 2 (HbA1c %), z otyłością lub nadwagą (BMI kg/m2) Badanie intwerwencyjne, pararelne Okres obserwacji: 12 miesięcy Wszyscy uczestnicy badania: (30% energii): randomizacja: Dieta bogatobiałkowa (30% energii, n=53) Dieta bogatowęglowodanowa (55% total energii, n=46). Wyniki: brak istotnych różnic w masie ciała, poziomie HbA1c po 12 miesiącach

22 Aktualne piśmiennictwo - konkluzja? Pomimo, iż w szeregu badań usiłowano określić optymalne proporcje składników pokarmowych u chorych na cukrzycę, wydaje się mało prawdopodobne, że taka kombinacja istnieje. Optymalna proporcja węglowodanów, białek, tłuszczów wydaje się być zróżnicowana i zmienna indywidualnie. ADA Clinical Practice Recommendations

23 Mediterranean and carbohydraterestricted diets and mortality among elderly men: a cohort study in Sweden Ocena związku pomiędzy śmiertelnością w okresie 10- letnim wśród starszej populacji w Szwecji a rodzajem stosowanej diety (mężczyźni, 71l ± 1) Stosowanie diety zbliżonej do śródziemnomorskiej zmniejszało śmiertelność z przyczyn sercowonaczyniowych, dieta z ograniczeniem podaży węglowodanów: zwiększenie śmiertelności (OR-1.44 dla 1 SD) Sjögren P, Becker W, Warensjö E, Olsson E, Byberg L, Gustafsson IB, Karlström B, Cederholm T. Am J Clin Nutr, 2010.

24 Stockholm 2010

25 Banting W. Letter on corpulence, addressed to the public. 4 edition. London: Harrison, Autor - William Banting bez wykształcenia medycznego, żył w Wiktoriańskim Londynie. Zajęcie prowadzenie zakładu pogrzebowego. Od wczesnej młodości - problem z nadwagą Dieting anno 1863 and 2010? M Strømmen B Kulseng

26 Otyłość pana Bantinga-próby rozwiązania problemu Propozycje lekarzy: wypoczynek nad morzem, stosowanie wód mineralnych nieskuteczne Inna propozycja wioślarstwo pan Banting uprawiał je systematycznie, równolegle z rozwojem mięśni rósł jego apetyt Czarę goryczy przelało postępujące upośledzenie słuchu (wiek około 60-ciu lat)

27 Problemy pana Bantinga-rozwiązanie? Pan Banting ograniczył zawartość cukru i mąki w dieciezmniejszył spożycie chleba, piwa, ziemniaków. Na śniadanie zjadał 170 g mięsa rybiego z małym tostem. Na obiad (g.14.00) posiłek zbliżony do śniadania ale z dodatkiem jarzyn rosnących nad ziemią i z małym owocem. Do obiadu: 2-3 kieliszki czerwonego wina, sherry lub madery. Na podwieczorek: gotowane owoce, kilka herbatników, i oczywiście herbata bez cukru. Kolacja: 100 g of mięsa lub ryby, 1-2 szklanki wina (sherry) Przed snem-kilka kieliszków wina lub mocniejszy alkohol

28 Nowa dieta- sukces Pan Banting konsekwentnie przestrzegał stworzonej przez siebie diety, zmniejszył BMI z 34 kg/m 2 do 25 kg/m 2 William Banting zmarł w wieku 81l (koniec XIX wieku!!!- średnia długość życia około 40 lat!!!)

29 Podsumowanie Dieta z ograniczeniem podaży węglowodanów może pomóc w redukcji masy ciała u części chorych z cukrzycą typu 2 Długofalowa efektywność i profil bezpieczeństwa takiego postępowania są nieznane Nie zaleca się stosowania diet z krańcową redukcją podaży węglowodanów u chorych z cukrzycą

30 Podsumowanie Dieta zawsze powinna być rozpatrywana w kontekście całości zachowań pacjenta, powinna być elementem zdrowego trybu życia z wysokim poziomem aktywności fizycznej.

Czy mogą być niebezpieczne?

Czy mogą być niebezpieczne? Diety wysokobiałkowe w odchudzaniu Czy mogą być niebezpieczne? Lucyna Kozłowska Katedra Dietetyki SGGW Diety wysokobiałkowe a ryzyko zgonu Badane osoby: Szwecja, 49 261 kobiet w wieku 30 49 lat (1992 i

Bardziej szczegółowo

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Należy spożywać produkty z różnych grup żywności (dbać o urozmaicenie posiłków) Kontroluj masę ciała (dbaj o zachowanie

Bardziej szczegółowo

Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie

Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie H. Dyląg, 1 H. Weker 1, M. Barańska 2 1 Zakład Żywienia 2 Zakład Wczesnej Interwencji Psychologicznej karmienie na żądanie 7-5 posiłków 3 posiłki

Bardziej szczegółowo

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE - definicja Prawidłowe odżywianie to nie tylko dostarczenie organizmowi energii, ale także

Bardziej szczegółowo

CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM. Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska

CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM. Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska CUKRZYCA U OSOBY W WIEKU STARCZYM Klinika Diabetologii i Chorób Wewnętrznych Dr med. Ewa Janeczko-Sosnowska CHARAKTERYSTYKA PACJENTA Wiek 82 lata Cukrzyca typu 2 leczona insuliną Choroba wieńcowa, stan

Bardziej szczegółowo

Wymienniki dietetyczne w cukrzycy. Dr inż. Joanna Myszkowska-Ryciak Zakład Dietetyki Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie 20.06.

Wymienniki dietetyczne w cukrzycy. Dr inż. Joanna Myszkowska-Ryciak Zakład Dietetyki Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie 20.06. Wymienniki dietetyczne w cukrzycy Dr inż. Joanna Myszkowska-Ryciak Zakład Dietetyki Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie 20.06.2012 Zalecenia szczegółowe - węglowodany: 40 50% wartości energetycznej

Bardziej szczegółowo

Zaburzenie równowagi energetycznej

Zaburzenie równowagi energetycznej Otyłość dzieci i młodzieży czy można jej zapobiec? Dr n. med. Andrea Horvath Dr n. med. Piotr Dziechciarz Klinika Pediatrii WUM Zaburzenie równowagi energetycznej wyrażonej nadmiernym odkładaniem tkanki

Bardziej szczegółowo

Hot Topics na zjazdach ADA i EASD kalejdoskop diabetologiczny. Tomasz Klupa

Hot Topics na zjazdach ADA i EASD kalejdoskop diabetologiczny. Tomasz Klupa Hot Topics na zjazdach ADA i EASD kalejdoskop diabetologiczny Tomasz Klupa 47th Claude Bernard Lecture Chair: A.J.M. Boulton, UK H.-U. Haring, DE: Understanding phenotypes of prediabetes: essential to

Bardziej szczegółowo

Wyzwanie na Odchudzanie

Wyzwanie na Odchudzanie Wyzwanie na Odchudzanie Gratulacje! Dzisiejszy temat: DLACZEGO DIETY NIE DZIAŁAJĄ Statystyki otyłości i chorób w Polsce: 61,6% mężczyzn ma nadwagę lub otyłość. 50,3% kobiet ma nadwagę lub otyłość. Na przestrzeni

Bardziej szczegółowo

OCENA SPOSOBU ŻYWIENIA KOBIET O ZRÓŻNICOWANYM STOPNIU ODŻYWIENIA

OCENA SPOSOBU ŻYWIENIA KOBIET O ZRÓŻNICOWANYM STOPNIU ODŻYWIENIA BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLII, 2009, 3, str. 718 722 Ewa Stefańska, Lucyna Ostrowska, Danuta Czapska, Jan Karczewski OCENA SPOSOBU ŻYWIENIA KOBIET O ZRÓŻNICOWANYM STOPNIU ODŻYWIENIA Zakład Higieny i Epidemiologii

Bardziej szczegółowo

Dla kogo dieta? Dbam o ładną sylwetkę przez całe życie. Natalia Niedźwiedzka 2016-02-12

Dla kogo dieta? Dbam o ładną sylwetkę przez całe życie. Natalia Niedźwiedzka 2016-02-12 Dla kogo dieta? Dbam o ładną sylwetkę przez całe życie. Natalia Niedźwiedzka 2016-02-12 Spis treści 1. Co to dieta?... 2 2. Dlaczego ludzie przechodzą na dietę?... 3 3. Od czego zależy jaki rodzaj diety

Bardziej szczegółowo

8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185

8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185 SpiS treści 1. Znaczenie nauki o żywieniu człowieka...9 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu...9 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka...9 1.3. Problemy żywieniowe Polski i świata...11 1.4. Organizacje

Bardziej szczegółowo

PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW

PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW Młody organizm, aby mógł prawidłowo się rozwijać potrzebuje wielu różnorodnych składników odżywczych, które powinny być nieodłączną częścią diety każdego dojrzewającego

Bardziej szczegółowo

7 00 L - karnityna + chrom + aminokwasy rozgałęzione, 7 30 I ŚNIADANIE, (głównie węglowodany złożone + owoce + warzywa):*

7 00 L - karnityna + chrom + aminokwasy rozgałęzione, 7 30 I ŚNIADANIE, (głównie węglowodany złożone + owoce + warzywa):* Przykładowe jadłospisy na redukcję masy ciała 1. Przykładowy jadłospis na zrzucenie wagi (zalecenia ogólne, na podstawie wywiadu z zawodnikiem trójboju siłowego): CZĘŚĆ I 3 TYGODNIE: 7 00 L - karnityna

Bardziej szczegółowo

W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek?

W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek? W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek? Prawidłowe odżywianie się to dostarczanie organizmowi niezbędnych składników odżywczych, a tym samym energii i substratów potrzebnych do utrzymania zdrowia

Bardziej szczegółowo

ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE. dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed

ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE. dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed AKTUALNE ZALECENIA I NOWE MOŻLIWOŚCI LECZENIA NIEDOŻYWIENIA CELE LECZENIA ŻYWIENIOWEGO: zapobieganie

Bardziej szczegółowo

Dostępność terapii z zastosowaniem pomp insulinowych. Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński, Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych

Dostępność terapii z zastosowaniem pomp insulinowych. Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński, Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych Dostępność terapii z zastosowaniem pomp insulinowych Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński, Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych Konflikt interesów Wykłady i seminaria dla firmy Medtronic.w

Bardziej szczegółowo

Za dużo wszystkiego: apetytu, masy ciała, cukru we krwi

Za dużo wszystkiego: apetytu, masy ciała, cukru we krwi Za dużo wszystkiego: apetytu, masy ciała, cukru we krwi Dr hab. Dariusz Włodarek Katedra Dietetyki Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji SGGW w Warszawie Warszawa, 03.06.2017 Ile zjadamy przez

Bardziej szczegółowo

SPOŁECZEŃSTWO OD KUCHNI Integracja międzypokoleniowa mieszkańców Śliwkowego Szlaku

SPOŁECZEŃSTWO OD KUCHNI Integracja międzypokoleniowa mieszkańców Śliwkowego Szlaku SPOŁECZEŃSTWO OD KUCHNI Integracja międzypokoleniowa mieszkańców Śliwkowego Szlaku NASZE KULINARNE TRADYCJE NASZE KULINARNE TRADYCJE Co składa się na nie? Bez jakich produktów i potraw nie wyobrażamy sobie

Bardziej szczegółowo

Zbilansowana dieta DIY warsztaty z dietetykiem

Zbilansowana dieta DIY warsztaty z dietetykiem Zbilansowana dieta DIY warsztaty z dietetykiem Cel diety? Redukcja masy ciała? Utrzymanie masy ciała? Przyrost masy ciała? Zwiększenie wydolności organizmu? Choroba? Ciąża? BMI BMI = waga [kg] / wzrost

Bardziej szczegółowo

TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające

TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające dr hab. inż. Monika Bronkowska, prof. nadzw. UP Konferencja firm cateringowych - CATERING SZPITALNY

Bardziej szczegółowo

Zalecenia dietetyczne dla osób z cukrzycą typu 2

Zalecenia dietetyczne dla osób z cukrzycą typu 2 Zalecenia dietetyczne dla osób z cukrzycą typu 2 Zalecenia dietetyczne dla osób z cukrzycą typu 2 Odżywiaj się zdrowo Podstawowym zaleceniem zdrowotnym dla osób chorych na cukrzycę jest jedz zdrowo. Osoba

Bardziej szczegółowo

ZNACZENIE ŻYWIENIA W PREWENCJI CHORÓB CYWILIZACYJNYCH

ZNACZENIE ŻYWIENIA W PREWENCJI CHORÓB CYWILIZACYJNYCH ZNACZENIE ŻYWIENIA W PREWENCJI CHORÓB CYWILIZACYJNYCH Dr inż. Anna Tokarska Dział Żywienia Świętokrzyskie Centrum Onkologii Obserwowane trendy w żywieniu w ostatnim czasie wskazują, że na wskaźniki zachorowalności

Bardziej szczegółowo

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA W OKRESIE

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA W OKRESIE ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA W OKRESIE SZKOLNYM Opracowała: Iwona Konowalska Prawidłowe żywienie powinno stanowić bardzo istotny element promocji zdrowia. Tworząc szkolne programy prozdrowotne należy koncentrować

Bardziej szczegółowo

Talerz zdrowia skuteczne

Talerz zdrowia skuteczne Talerz zdrowia skuteczne narzędzie zdrowego odżywiania PSSE Chełm Kierownik Sekcji OZiPZ Alicja Bork PRAWIDŁOWE ŻYWIENIE Gwarancją właściwego rozwoju fizycznego, sprawności umysłu oraz dobrego zdrowia

Bardziej szczegółowo

Leczenie cukrzycy typu 2- nowe możliwości

Leczenie cukrzycy typu 2- nowe możliwości Leczenie cukrzycy typu 2- nowe możliwości Dr n. med. Iwona Jakubowska Oddział Diabetologii, Endokrynologii i Chorób Wewnętrznych SP ZOZ Woj,. Szpital Zespolony Im. J. Śniadeckiego w Białymstoku DEFINICJA

Bardziej szczegółowo

Dieta ketogenna ARKADIUSZ KOGUT

Dieta ketogenna ARKADIUSZ KOGUT Dieta ketogenna ARKADIUSZ KOGUT Odżywianie oparte na tłuszczach jest coraz częściej stosowane w sportach wytrzymałościowych. Jakie korzyści płyną ze wzrostu spożycia lipidów i kiedy można stosować taką

Bardziej szczegółowo

Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla chorych z cukrzycą proponowanych przez firmę Novo Nordisk w Polsce

Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla chorych z cukrzycą proponowanych przez firmę Novo Nordisk w Polsce Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla chorych z cukrzycą proponowanych przez firmę Novo Nordisk w Polsce Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa nr 2, 48-53 2009

Bardziej szczegółowo

Ilość posiłków w ciągu dnia: Odstępy między posiłkami:

Ilość posiłków w ciągu dnia: Odstępy między posiłkami: Co znaczy ZDROWO SIĘ ODŻYWIAĆ? Ilość posiłków w ciągu dnia: 4-5 Odstępy między posiłkami: regularne, co 3,5-4h ŚNIADANIE : max.2h od momentu wstania KOLACJA : min.3h przed snem Co znaczy ZDROWO SIĘ ODŻYWIAĆ?

Bardziej szczegółowo

a problemy z masą ciała

a problemy z masą ciała POLACY a problemy z masą ciała POLACY a problemy z masą ciała Badanie NATPOL PLUS (2002): reprezentatywna grupa dorosłych Polek: wiek 18-94 lata Skutki otyłości choroby układu sercowo-naczyniowego cukrzyca

Bardziej szczegółowo

Kidney Diseases, Urinary Deposits, and Calculous Disorders; Their Nature and Treatment

Kidney Diseases, Urinary Deposits, and Calculous Disorders; Their Nature and Treatment 1 Kidney Diseases, Urinary Deposits, and Calculous Disorders; Their Nature and Treatment Duża część nadmiaru przyjętego mięsa przechodzi w organizmie w postać mocznika i innych składników moczu, które

Bardziej szczegółowo

ŻYWIENIE CZŁOWIEKA. Racjonalne żywienie jest jednym z podstawowych warunków prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego i dobrego zdrowia.

ŻYWIENIE CZŁOWIEKA. Racjonalne żywienie jest jednym z podstawowych warunków prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego i dobrego zdrowia. ŻYWIENIE CZŁOWIEKA Racjonalne żywienie jest jednym z podstawowych warunków prawidłowego funkcjonowania organizmu ludzkiego i dobrego zdrowia. Prawidłowe żywienie należy do najważniejszych czynników środowiskowych,

Bardziej szczegółowo

ZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO. Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka

ZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO. Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka ZBILANSOWANA DIETA TALERZ ZDROWIA SMACZNIE, ZDROWO, KOLOROWO Anna Oblacińska Instytut Matki i Dziecka TALERZ CZY PIRAMIDA? Przedstawione w modelach zdrowego żywienia zalecenia żywieniowe to sugestie ogólne,

Bardziej szczegółowo

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: TECHNIK ŻYWIENIA I USŁUG GASTRONOMICZNYCH przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej

Bardziej szczegółowo

Czy jest możliwe skuteczne leczenie cukrzycy w grupie chorych otyłych ze znaczną insulinoopornością?

Czy jest możliwe skuteczne leczenie cukrzycy w grupie chorych otyłych ze znaczną insulinoopornością? Jerzy Maksymilian Loba Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Uniwersytet Medyczny w Łodzi Czy jest możliwe skuteczne leczenie cukrzycy w grupie chorych otyłych ze znaczną insulinoopornością? Definicja

Bardziej szczegółowo

Automatyczna kalkulacja bolusów w pompach insulinowych

Automatyczna kalkulacja bolusów w pompach insulinowych Automatyczna kalkulacja bolusów w pompach insulinowych Dr hab. med. Agnieszka Szypowska Kliniczny Oddział Diabetologii i Pediatrii Klinika Pediatrii Warszawski Uniwersytet Medyczny Funkcjonalna insulinoterapia

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 16 Nazwa kwalifikacji: Świadczenie usług w zakresie dietetyki Oznaczenie kwalifikacji: Z.16 Numer zadania:

Bardziej szczegółowo

NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY

NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY NADCIŚNIENIE ZESPÓŁ METABOLICZNY Poradnik dla pacjenta i jego rodziny Konsultacja: prof. dr hab. med. Zbigniew Gaciong CO TO JEST ZESPÓŁ METABOLICZNY Nadciśnienie tętnicze (inaczej podwyższone ciśnienie

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... 7

Spis treści. Wstęp... 7 LUCYNA NAROJEK C iągłość i zmiana w postępowaniu dietetycznym w wybranych schorzeniach Wydawnictwo SGGW Spis treści Wstęp... 7 1. Dieta w cukrzycy... 9 Era przedinsulinowa... 9 Ograniczenie węglowodanów

Bardziej szczegółowo

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta CHOROBY DIETOZALEŻNE W POLSCE 2,150,000 osób w Polsce cierpi na cukrzycę typu II 7,500,000 osób w Polsce cierpi

Bardziej szczegółowo

Niedożywienie i otyłość a choroby nerek

Niedożywienie i otyłość a choroby nerek Niedożywienie i otyłość a choroby nerek Magdalena Durlik Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych Warszawski Uniwersytet Medyczny Częstość przewlekłej choroby nerek na świecie

Bardziej szczegółowo

Zajęcia żywieniowe Wymagania podstawowe Zajęcia żywieniowe Wymagania ponadpodstawowe

Zajęcia żywieniowe Wymagania podstawowe Zajęcia żywieniowe Wymagania ponadpodstawowe Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe Zajęcia żywieniowe Wymagania podstawowe Zajęcia żywieniowe Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: wymienia zasady bezpieczeństwa obowiązujące podczas zajęć żywieniowych

Bardziej szczegółowo

Czy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć?

Czy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć? Czy Polakom grozi niealkoholowe stłuszczenie wątroby? NAFL (non-alkoholic fatty liver ) Czy można ten fakt lekceważyć? Beata Cywińska-Durczak SAPL.PCH.18.10.1754 NAFLD (non-alkoholic fatty liver disease)

Bardziej szczegółowo

Prezentacja materiałów przygotowanych. programu edukacyjnego Trzymaj formę!

Prezentacja materiałów przygotowanych. programu edukacyjnego Trzymaj formę! Prezentacja materiałów przygotowanych do realizacji V edycji programu edukacyjnego Trzymaj formę! KONFERENCJA PODSUMOWUJĄCA REALIZACJĘ IV EDYCJI PROGRAMU EDUKACYJNEGO PT. TRZYMAJ FORMĘ! ZAKOPANE, 6 8 PAŹDZIERNIKA

Bardziej szczegółowo

Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla chorych z cukrzycą proponowanych przez firmę Servier w Polsce

Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla chorych z cukrzycą proponowanych przez firmę Servier w Polsce Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla chorych z cukrzycą proponowanych przez firmę Servier w Polsce Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa nr 3, 63-68 2009 63 Alicja

Bardziej szczegółowo

GDA. Prawidłowe odżywianie

GDA. Prawidłowe odżywianie GDA Prawidłowe odżywianie Co to jest GDA? Prawidłowe odżywianie jest jednym z warunków zachowania dobrego stanu zdrowia. Aby móc dopasować swój sposób odżywiania do stylu życia jaki prowadzimy, niezbędne

Bardziej szczegółowo

MAGDALENA KRZYSZKA studentka WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI ZDROWY STYL ŻYCIA

MAGDALENA KRZYSZKA studentka WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI ZDROWY STYL ŻYCIA MAGDALENA KRZYSZKA studentka WYDZIAŁU WYCHOWANIA FIZYCZNEGO I PROMOCJI ZDROWIA UNIWERSYTET SZCZECIŃSKI ZDROWY STYL ŻYCIA Na czym polega zdrowy styl życia? ZDROWY STYL ŻYCIA Prawidłowe odżywianie Aktywność

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA

WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA WYDZIAŁ NAUK O ŻYWNOŚCI I RYBACTWA ZAKŁAD PODSTAW ŻYWIENIA CZŁOWIEKA Dr inż. Edyta Balejko, dr inż. Anna Bogacka, dr inż. Anna Sobczak-Czynsz Przedmiot: Podstawy żywienia człowieka (ZBiJŻ) Ćwiczenie nr

Bardziej szczegółowo

50% pacjentów z chorobą onkologiczną nie uczestniczy w żadnej formie poradnictwa dietetycznego 50% pacjentów z chorobą onkologiczną nie uczestniczy w żadnej formie poradnictwa dietetycznego 20-50% sięga

Bardziej szczegółowo

2011-03-17. Woda. Rola wody. Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia?

2011-03-17. Woda. Rola wody. Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia? Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia? A. Jarosz Woda głównym składnikiem ciała i podstawowym składnikiem pożywienia stanowi 50 80 %masy ciała zasoby wodne organizmu muszą być stale

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 2

KARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 2 KARTA KURSU Nazwa Podstawy zdrowego żywienia Nazwa w j. ang. Kod Punktacja ECTS* 2 Koordynator Mgr inż. Ewelina Trojanowska Zespół dydaktyczny Mgr inż. Ewelina Trojanowska Opis kursu (cele kształcenia)

Bardziej szczegółowo

Zalecenia dietetyczne dla pacjenta z cukrzycą

Zalecenia dietetyczne dla pacjenta z cukrzycą Dietetyka lekwpolsce.pl Zalecenia dietetyczne dla pacjenta z cukrzycą według Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) 2014 Polish Diabetology Association s 2014 nutrition recommendations for patients

Bardziej szczegółowo

Sportowa dieta kobiet

Sportowa dieta kobiet Sportowa dieta kobiet Poradnik żywieniowy dla kobiet uprawiających kolarstwo ARKADIUSZ KOGUT Uprawianie sportów wytrzymałościowych, w tym kolarstwa, wiąże się z utratą dużej ilości energii. U kobiet prawidłowe

Bardziej szczegółowo

OFERTA OD PAŹDZIERNIKA 2016 R. Nazwa testu Badanie wykonane w celu Wynik i zalecenia Cena

OFERTA OD PAŹDZIERNIKA 2016 R. Nazwa testu Badanie wykonane w celu Wynik i zalecenia Cena OFERTA OD PAŹDZIERNIKA 2016 R. Nazwa testu Badanie wykonane w celu Wynik i zalecenia Cena Blossom genetycznych: 13 predyspozycie do otyłości, genetyczne uwarunkowania efektu jo-jo, wykluczenia produktów,

Bardziej szczegółowo

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA. Agnieszka Wyszyńska Oddział HŻŻ i PU WSSE w Białymstoku

ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA. Agnieszka Wyszyńska Oddział HŻŻ i PU WSSE w Białymstoku ZASADY PRAWIDŁOWEGO ŻYWIENIA Agnieszka Wyszyńska Oddział HŻŻ i PU WSSE w Białymstoku Nadwaga i otyłość - najważniejszy problem zdrowia publicznego. Istnieje ok. 80 chorób powstających na tle wadliwego

Bardziej szczegółowo

"Program pilotażowy - Dieta Mamy".

Program pilotażowy - Dieta Mamy. "Program pilotażowy - Dieta Mamy". Dnia 1.10.2019 r Szpital Powiatowy im.t.malińskiego w Śremie podjął współpracę z programem pilotażowym Standard szpitalnego żywienia kobiet w ciąży i w okresie poporodowym-dieta

Bardziej szczegółowo

GDA (Guideline Daily Amount = Wskazane Dzienne Spożycie)

GDA (Guideline Daily Amount = Wskazane Dzienne Spożycie) 1. Czym jest GDA? GDA (Guideline Daily Amount = Wskazane Dzienne Spożycie) to wartości poziomu spożycia poszczególnych składników odżywczych w codziennej diecie zostały wyznaczone przez naukowców dla przeciętnego

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY

AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY AKADEMIA SKUTECZNEJ SAMOKONTROLI W CUKRZYCY Zdrowe żywienie w cukrzycy Dieta dla osób dieta 1200 kcal chorujących na dieta 1500 kcal cukrzycę typu 2* dieta 1800 kcal *bez mikroalbuminurii Zaproponowana

Bardziej szczegółowo

WYNIKI ANKIET I TESTÓW KLAUDIA KRZYŻAŃSKA, KL.IIIF GIMNAZJUM NR14 BYTOM

WYNIKI ANKIET I TESTÓW KLAUDIA KRZYŻAŃSKA, KL.IIIF GIMNAZJUM NR14 BYTOM . WYNIKI ANKIET I TESTÓW KLAUDIA KRZYŻAŃSKA, KL.IIIF GIMNAZJUM NR14 BYTOM TESTY TESTY ROZWIĄZAŁO 140 UCZNIÓW 1.Co dostarcza organizmowi najwięcej energii? A)WĘGLOWODANY, TŁUSZCZE I BIAŁKA B)MAGNEZ,POTAS

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY STUDIA MAGISTERSKIE

ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY STUDIA MAGISTERSKIE ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY STUDIA MAGISTERSKIE Maj 2016 1. Elementy marketingu mix, rola w działalności przedsiębiorstwa na rynku produktów spożywczych lub usług. 2. Elementy które należy uwzględnić

Bardziej szczegółowo

Akcja 5 razy dziennie warzywa i owoce. 31 marca 2007r.

Akcja 5 razy dziennie warzywa i owoce. 31 marca 2007r. Akcja 5 razy dziennie warzywa i owoce 31 marca 2007r. Cele akcji: wzrost spożycia warzyw i owoców do co najmniej 5 porcji dziennie uprawianie aktywności fizycznej utrzymywanie prawidłowej masy ciała Hasło

Bardziej szczegółowo

Co pacjent z cukrzycą typu 1 je? To, co lubi. A co lubi? Wszystko! Czego nie powinien jeść? Tego, na co nie potrafi podać insuliny!

Co pacjent z cukrzycą typu 1 je? To, co lubi. A co lubi? Wszystko! Czego nie powinien jeść? Tego, na co nie potrafi podać insuliny! Co pacjent z cukrzycą typu 1 je? To, co lubi. A co lubi? Wszystko! Czego nie powinien jeść? Tego, na co nie potrafi podać insuliny! Polskie Towarzystwo Diabetologiczne zaleca, aby dieta osób chorujących

Bardziej szczegółowo

Waldemar Żyngiel, Magdalena Trzuskowska

Waldemar Żyngiel, Magdalena Trzuskowska BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. XLV, 2012, 3, str. 285 290 Waldemar Żyngiel, Magdalena Trzuskowska OCENA WARTOŚCI ODŻYWCZEJ I KALORYCZNEJ JADŁOSPISU DLA DOROSŁYCH Z CUKRZYCĄ TYPU II PROPONOWANEGO W JEDNEJ Z PORADNI

Bardziej szczegółowo

Przestawiamy się na surową dietę

Przestawiamy się na surową dietę Przestawiamy się na surową dietę Autor: Wayne Gendel tłumaczyła Justyna Romanowska Piątek 12 marca 2010 Przestawienie się na surową dietę wcale nie jest tak trudne, jak mogłoby się wydawać. Wyróżniamy

Bardziej szczegółowo

Program edukacyjny Żyj smacznie i zdrowo

Program edukacyjny Żyj smacznie i zdrowo Program edukacyjny Żyj smacznie i zdrowo Cel i założenia: Przypomnienie zasad prawidłowego i smacznego odżywiania Niemarnowanie jedzenia Zachęcenie do rodzinnego spożywania posiłków Zmniejszanie ilości

Bardziej szczegółowo

Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych WIEDZA

Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych WIEDZA Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: Żywienie w zdrowiu i chorobie Typ studiów: doskonalące Symbol Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych WIEDZA K_W01 K_W02

Bardziej szczegółowo

dr hab. Paweł Bogdański, prof. UM

dr hab. Paweł Bogdański, prof. UM dr hab. Paweł Bogdański, prof. UM Zakład Edukacji i Leczenia Otyłości oraz Zaburzeń Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 0% 5% 6% do 5 tys. mieszkańców 5-50

Bardziej szczegółowo

... data* DANE OSOBOWE. ... Telefon: * ... Imię i nazwisko: * ... Płeć: * ... Preferowane godziny kontaktu telefonicznego:

... data* DANE OSOBOWE. ... Telefon: * ... Imię i nazwisko: * ... Płeć: * ... Preferowane godziny kontaktu telefonicznego: DANE OSOBOWE........................ data*.................................................. Imię i nazwisko: *............................................... Telefon: *..................................................

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE. Wstęp. Cele pracy

STRESZCZENIE. Wstęp. Cele pracy STRESZCZENIE Wstęp Hormon wzrostu (GH) jest jednym z najważniejszych hormonów anabolicznych promujących proces wzrastania człowieka. GH działa lipolitycznie, wpływa na metabolizm węglowodanów, białek i

Bardziej szczegółowo

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY

Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu WYDZIAŁ WYCHOWANIA FIZYCZNEGO w Gdańsku ĆWICZENIE V BILANS ENERGETYCZNY Zagadnienia : 1.Bilans energetyczny - pojęcie 2.Komponenty masy ciała, 3.Regulacja metabolizmu

Bardziej szczegółowo

SANPROBI Super Formula

SANPROBI Super Formula SUPLEMENT DIETY SANPROBI Super Formula Unikalna formuła siedmiu żywych szczepów probiotycznych i dwóch prebiotyków Zdrowie i sylwetka a w super formie Zaburzenia metaboliczne stanowią istotny problem medyczny

Bardziej szczegółowo

Koktajl Natural Balance

Koktajl Natural Balance Koktajl Natural Balance Główne korzyści Unikalna formuła koktajli Natural Balance służy dwóm celom: Wspomaganie odchudzania Wiele osób rozpoczyna stosowanie koktajli Natural Balance, aby ułatwić sobie

Bardziej szczegółowo

CUKRZYCA TYPU 2 MOŻLIWOŚCI JEJ ZAPOBIEGANIA

CUKRZYCA TYPU 2 MOŻLIWOŚCI JEJ ZAPOBIEGANIA Zbigniew Szybiński 30-126 Kraków ul. Stańczyka 16/76 e-mail :szybin@cm-uj.krakow.pl CUKRZYCA TYPU 2 MOŻLIWOŚCI JEJ ZAPOBIEGANIA Cukrzyca typu 2 i towarzyszące jej miażdżyca i nadciśnienie często określane

Bardziej szczegółowo

DIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK

DIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK KURS 15.04.2016 Szczecinek DIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK dr hab. n. med. Sylwia Małgorzewicz, prof.nadzw. Katedra Żywienia Klinicznego Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Gdański

Bardziej szczegółowo

Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla osób chorych na cukrzycę proponowanych przez firmę Bayer w Polsce

Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla osób chorych na cukrzycę proponowanych przez firmę Bayer w Polsce Alicja Nowicka, Marcin Skrok, Piotr Jurkowski Ocena diet dla osób chorych na cukrzycę proponowanych przez firmę Bayer w Polsce Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa nr 2, 40-47 2009

Bardziej szczegółowo

Co z kwasami tłuszczowymi nasyconymi? Ograniczać czy nie?

Co z kwasami tłuszczowymi nasyconymi? Ograniczać czy nie? Co z kwasami tłuszczowymi nasyconymi? Ograniczać czy nie? Dorota Szostak-Węgierek Zakład Dietetyki Klinicznej Warszawski Uniwersytet Medyczny Zalecenia dla osób dorosłych, które mogą odnieść korzyść z

Bardziej szczegółowo

ŻYWIENIOWE INWESTYCJE, CZYLI JAK ŻYWIENIE WPŁYWA NA UCZNIA. mgr Natalia Rykowska, dietetyk, Gdański Ośrodek Promocji Zdrowia

ŻYWIENIOWE INWESTYCJE, CZYLI JAK ŻYWIENIE WPŁYWA NA UCZNIA. mgr Natalia Rykowska, dietetyk, Gdański Ośrodek Promocji Zdrowia ŻYWIENIOWE INWESTYCJE, CZYLI JAK ŻYWIENIE WPŁYWA NA UCZNIA mgr Natalia Rykowska, dietetyk, Gdański Ośrodek Promocji Zdrowia GDAŃSKI OŚRODEK PROMOCJI ZDROWIA JESTEŚMY DLA WAS! CO TO JEST ZDROWIE? Definicja

Bardziej szczegółowo

Dieta 1000 kalorii (wspomagająca chudnięcie brzucha)

Dieta 1000 kalorii (wspomagająca chudnięcie brzucha) Dieta 1000 kalorii (wspomagająca chudnięcie brzucha) Brzuszek to problem wielu kobiet. Przedstawiamy dietę wspomagającą odchudzanie właśnie tej newralgicznej partii ciała. Powinna ona opierać się na produktach

Bardziej szczegółowo

Podstawy diety i wspomagania w sporcie - przedmiotowe zasady oceniania.

Podstawy diety i wspomagania w sporcie - przedmiotowe zasady oceniania. Podstawy diety i wspomagania w sporcie - przedmiotowe zasady oceniania. W czasie zajęć ocenie podlegają wyłącznie zaangażowanie i aktywność ucznia na zajęciach. Planowane są w semestrze: - 3 oceny z zadań

Bardziej szczegółowo

Utrata masy ciała? Zmniejszony apetyt? Niechęć do jedzenia? Problemy z połykaniem? lub/i gryzieniem? Utrata sił? ZDR WY APETYT NA ŻYCIE

Utrata masy ciała? Zmniejszony apetyt? Niechęć do jedzenia? Problemy z połykaniem? lub/i gryzieniem? Utrata sił? ZDR WY APETYT NA ŻYCIE PROBLEM? ROZWIĄZA: Utrata masy ciała? Zmniejszony apetyt? Niechęć do jedzenia? Problemy z połykaniem? lub/i gryzieniem? Utrata sił? Dla kogo niezbędny jest Dzieci powyżej 1. roku życia Wymagające kompletnej

Bardziej szczegółowo

Joanna Kopińska Dietetyk

Joanna Kopińska Dietetyk Joanna Kopińska Dietetyk Odleżyna - martwica tkanek powstała w wyniku zaburzeń ukrwienia wywołanych uciskiem. Na skutek utrudnionej penetracji tkanek dostępność składników pokarmowych pogarsza się. Niepełnowartościowa,

Bardziej szczegółowo

Dostępność innowacyjnych metod ciągłego monitorowania glukozy

Dostępność innowacyjnych metod ciągłego monitorowania glukozy Dostępność innowacyjnych metod ciągłego monitorowania glukozy Dr hab.n.med. Tomasz Klupa Uniwersytet Jagielloński, Katedra i Klinika Chorób Metabolicznych Konflikt interesów Wykłady i seminaria dla firmy

Bardziej szczegółowo

OCENA SPOŻYCIA WITAMIN ORAZ WSKAŹNIK DIETY ŚRÓDZIEMNOMORSKIEJ W DIETACH OSÓB ZE STWARDNIENIEM ROZSIANYM

OCENA SPOŻYCIA WITAMIN ORAZ WSKAŹNIK DIETY ŚRÓDZIEMNOMORSKIEJ W DIETACH OSÓB ZE STWARDNIENIEM ROZSIANYM OCENA SPOŻYCIA WITAMIN ORAZ WSKAŹNIK DIETY ŚRÓDZIEMNOMORSKIEJ W DIETACH OSÓB ZE STWARDNIENIEM ROZSIANYM Elżbieta Karpińska*, Katarzyna Socha, Maria H. Borawska Zakład Bromatologii Uniwersytetu Medycznego

Bardziej szczegółowo

WYBRANE NORMY ŻYWIENIA

WYBRANE NORMY ŻYWIENIA WYBRANE NORMY ŻYWIENIA DLA POPULACJI POLSKIEJ WEDŁUG INSTYTUTU ŻYWNOŚCI I ŻYWIENIA ENERGIA TAB. 1 NORMY NA ENERGIĘ DLA DZIECI I MŁODZIEŻY, USTALONE NA POZIOMIE ZAPOTRZEBOWANIA ENERGETYCZNEGO GRUPY (EER).

Bardziej szczegółowo

Firma Handlowa GIGA Utworzono : 07 lipiec 2016

Firma Handlowa GIGA Utworzono : 07 lipiec 2016 programy > pozostałe > Zdrowie i Uroda PAKIET Dietetyk Fitnes Zdrowie i Uroda PAKIET Dietetyk Fitnes Model : Ava000118 Producent : Avalon Sposób na zdrowy tryb życia! Program do komponowania, rejestracji

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. 1. Znaczenie nauki o żywieniu. 2. Gospodarka energetyczna organizmu człowieka. 3. Podstawowe składniki pokarmowe i ich rola

SPIS TREŚCI. 1. Znaczenie nauki o żywieniu. 2. Gospodarka energetyczna organizmu człowieka. 3. Podstawowe składniki pokarmowe i ich rola 3 SPIS TREŚCI 1. Znaczenie nauki o żywieniu 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu................................................8 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka.............................................9

Bardziej szczegółowo

Spis treści. śelazo... 46 Wapń i witamina D... 47 Cynk... 47

Spis treści. śelazo... 46 Wapń i witamina D... 47 Cynk... 47 Spis treści Przedmowa... 9 1. Ustalanie zapotrzebowania energetycznego w róŝnych stanach chorobowych (Danuta Gajewska)... 11 Wiadomości ogólne... 11 Całkowita przemiana materii... 12 Wprowadzenie... 12

Bardziej szczegółowo

Szybkodziałające analogi insuliny: percepcja i konsekwencje wejścia nowego preparatu insuliny lispro

Szybkodziałające analogi insuliny: percepcja i konsekwencje wejścia nowego preparatu insuliny lispro Szybkodziałające analogi insuliny: percepcja i konsekwencje wejścia nowego preparatu insuliny lispro RAPORT Z BADANIA ILOŚCIOWEGO REALIZOWANEGO DLA FIRMY SANOFI Listopad 2017 Cele i metodologia badania

Bardziej szczegółowo

Powszechne mity dotyczące diety. Zofia Kwiatkowska

Powszechne mity dotyczące diety. Zofia Kwiatkowska Powszechne mity dotyczące diety 1 Zofia Kwiatkowska Struktura prezentacji O Historia O Czym jest dieta? O Czym jest żywienie? O Zasady zdrowego żywienia O Najczęstsze mity dotyczące diety O Podsumowanie

Bardziej szczegółowo

TRZYMAJ FORMĘ! Gimnazjum nr 2 10-113 Olsztyn ul. K. R. Małłków 3

TRZYMAJ FORMĘ! Gimnazjum nr 2 10-113 Olsztyn ul. K. R. Małłków 3 TRZYMAJ FORMĘ! Gimnazjum nr 2 10-113 Olsztyn ul. K. R. Małłków 3 Program Trzymaj Formę! jest realizowany w naszej szkole od roku szkolnego 2006/2007. Za cel naszego działania postawiliśmy sobie edukację

Bardziej szczegółowo

Strona 1 z 5. Grupa 1 Diety dojelitowe oraz doustne, oraz preparaty dla pacjentów z dysfagią. Cena jedn. netto. Wartość netto Podatek VAT

Strona 1 z 5. Grupa 1 Diety dojelitowe oraz doustne, oraz preparaty dla pacjentów z dysfagią. Cena jedn. netto. Wartość netto Podatek VAT Grupa 1 Diety dojelitowe oraz doustne, oraz preparaty dla pacjentów z dysfagią Wartość Podatek VAT Stawka Wartość ogółem 1 Dieta dla pacjentów z chorobą nowotworową, do podaży doustnej, okres przygotowania

Bardziej szczegółowo

Wizyty kontrolne. Pomiar poziomu glukozy we krwi. Uwagi lekarza prowadzącego

Wizyty kontrolne. Pomiar poziomu glukozy we krwi. Uwagi lekarza prowadzącego glikemi miar poziomu glukozy we krwi Wizyty kontrolne Samodzielne monitorowanie poziomu glukozy we krwi jest istotnym elementem samokontroli osób z zaburzeniami cukrzycowymi. Uzyskane dane są bardzo cenne

Bardziej szczegółowo

10. Scenariusz lekcji dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych

10. Scenariusz lekcji dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych 10. Scenariusz lekcji dla gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych Temat: Potrawy typu fast food a żywność przygotowywana w domu. Cele: uświadomienie różnic pomiędzy daniami typu fast food a żywnością przygotowywaną

Bardziej szczegółowo

Dietetyka Odchudzanie Diety Zdrowa żywność Lecznie żywieniowe Otyłość Porady dietetyka Dieta Żywienie w sportach siłowych

Dietetyka Odchudzanie Diety Zdrowa żywność Lecznie żywieniowe Otyłość Porady dietetyka Dieta Żywienie w sportach siłowych Sposób żywienia sportowców zależy od uprawianej przez nich dyscypliny sportu. Poniższy artykuł przedstawia jak powiniśmy się odżywiać, kiedy uprawiamy sporty siłowe oraz jak duży wpływ ma jedzenie zarówno

Bardziej szczegółowo

Wyzwanie na Odchudzanie

Wyzwanie na Odchudzanie Gratulacje! Batony proteinowe Pyszna, zdrowa przekąska bogata w białko, idealna, gdy masz ochotę na coś słodkiego. Jeden baton dostarcza 140* kcal, czyli mniej niż typowe batony czekoladowe Zbilansowane

Bardziej szczegółowo

Komentarz Dietetyk 322[20] Czerwiec 2012. Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży KOMENTARZ DO PRAC EGZAMINACYJNYCH. w zawodzie: Dietetyk 322[20]

Komentarz Dietetyk 322[20] Czerwiec 2012. Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży KOMENTARZ DO PRAC EGZAMINACYJNYCH. w zawodzie: Dietetyk 322[20] Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Łomży KOMENTARZ DO PRAC EGZAMINACYJNYCH w zawodzie: Dietetyk 322[20] ETAP PRAKTYCZNY SESJA LETNIA 2012 Łomża, lipiec 2012 r. Strona 1 z 35 1. Treść zadania z załącznikami:

Bardziej szczegółowo

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: DIETETYK przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej Priorytet III. Wysoka jakość

Bardziej szczegółowo

Otyłość PORADNIK DLA PACJENTÓW PROGRAMU WSPARCIA DLA OSÓB Z OTYŁOŚCIĄ. Narodowy Program Zdrowia na lata

Otyłość PORADNIK DLA PACJENTÓW PROGRAMU WSPARCIA DLA OSÓB Z OTYŁOŚCIĄ. Narodowy Program Zdrowia na lata Otyłość PORADNIK DLA PACJENTÓW PROGRAMU WSPARCIA DLA OSÓB Z OTYŁOŚCIĄ Narodowy Program Zdrowia na lata 2016-2020 AUTORKA PORADNIKA: Adriana Dąbrowska mgr psycholog, psychodietetyk ? CO TO JEST OTYŁOŚĆ

Bardziej szczegółowo

Żywienie dziecka. Żywienie dziecka. Budowa nowych tkanek (rozrost) Odnowa zużytych tkanek. Wytwarzanie energii. Utrzymywanie temperatury ciała

Żywienie dziecka. Żywienie dziecka. Budowa nowych tkanek (rozrost) Odnowa zużytych tkanek. Wytwarzanie energii. Utrzymywanie temperatury ciała Żywienie dziecka dr n.med. Jolanta Meller Na wiele potrzebnych nam rzeczy możemy poczekać. Dziecko nie może. Właśnie teraz formują się jego kości, tworzy się krew, rozwija umysł. Nie możemy mu powiedzieć

Bardziej szczegółowo