Ospa wietrzna czy na pewno łagodna choroba zakaźna? Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej UM w Poznaniu SZOZ nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ospa wietrzna czy na pewno łagodna choroba zakaźna? Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej UM w Poznaniu SZOZ nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu"

Bronisława Wysocka
7 lat temu
Przeglądów:

1 Ospa wietrzna czy na pewno łagodna choroba zakaźna? Prof. dr hab. med. Jacek Wysocki dr med. Ilona Małecka Katedra i Zakład Profilaktyki Zdrowotnej UM w Poznaniu SZOZ nad Matką i Dzieckiem w Poznaniu

2 Epidemiologia ospy wietrznej w Polsce Rok Liczba zachorowań Zapadalność (/ ) Hospitalizacje (0,59%) (0,65%) * ( * dane do ) Wnioski: ospa wietrzna występuje w Polsce powszechnie ok tys. zachorowań każdego roku 1 pacjent na ~ chorych trafia do szpitala Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego- Państwowy Zakład Higieny. Główny Inspektorat Sanitarny.-

3 Powikłania ospy wietrznej wtórne zakażenie bakteryjne wykwitów: ropowica, pęcherzyca gronkowcowa, róża, płonica, ropnie skóry, zapalenie skóry i tkanki podskórnej, martwicze zapalenie powięzi, posocznica Streptococcus pyogenes, Staphylococcus aureus powikłania neurologiczne: - zapalenie móżdżku - zapalenie mózgu - zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych - zespół Guillaina i Barrégo zapalenie płuc (rzadko u dzieci; VZV lub bakteryjne) Liese J.G. i wsp.: Ped. Inf. Dis. J. 2008; 27: (bad. ESPED) Duszczyk E., Talarek E., Marczyńska M.; Przegl. Epidem (supl.); 58:

4 Rzadsze powikłania ospy wietrznej małopłytkowość zapalenie spojówek i rogówek zapalenie wątroby zapalenie mięśnia sercowego zapalenie stawów zapalenie nerek zespół Reye a? Mayers M et al.: Varicella-zoster virus w Nelson Textbook of Pediatrics, 18 ed. 2007: Red Book 2009, s. 714

5 Jakie jest ryzyko powikłań neurologicznych? Zapalenie móżdżku: 1 : 4000 przypadków ospy wietrznej Zapalenie mózgu: 1 : przypadków ospy wietrznej Nie ma grup zwiększonego ryzyka Mayer M. et al. Varicella-zoster virus w Nelson Textbook of Pediatrics, 18 ed. 2007:

6 Powikłania i przyczyny hospitalizacji Polska -Poznań r. (249 dzieci) Turcja - przed wprowadzeniem szczepień (1936 dzieci) Niemcy - przed wprowadzeniem szczepień (918 dzieci) 7 zgonów 10 zgonów Bez cz. ryzyka 69% 77% Zak. bakteryjne 17,8% 23,2% Neurologiczne 18,7% 18,6% 25,4% Zakażenia układu oddechowego 26,3% (z.płuc: 15,6) 15,6% Hematologiczne 7,6% 4,9% Odwodnienie 20,1% 8,5% 1. Dinleyicu E.D.i wsp.:espid 2013, Mediolan; 2. Gowin E, et al. Int J Infect Dis., 2013; 3. Rack AlL.i wsp. Pediatric Neurology 2010;4:40-48, 4. Pediatr Infect Dis J,2008,27(2): (bad. ESPED); 5. Acta Paediatrica (97):

7 Ospa wietrzna u kobiety ciężarnej Ciąża jest czynnikiem ryzyka ciężkiego przebiegu ospy oraz wystąpienie powikłań (np. ciężkie ospowe zapalenie płuc). Może być przyczyną wad wrodzonych płodu. Może być przyczyną ospy wietrznej u noworodka (ciężki przebieg).

8 Ospa wietrzna wrodzona blizny po wykwitach ospowych zapalenie siatkówki i naczyniówki hipoplazja kończyn małogłowie zaćma zapalenie siatkówki i naczyniówki upośledzenie rozwoju psychoruchowego Red Book 2009, s

Szczepienia przeciwko ospie wietrznej w PSO 2015 Obowiązkowe - wskazania kliniczne: grupy ryzyka, osoby z kontaktu z grupami ryzyka (do lat 12) - wskazania epidemiologiczne Zalecane - osobom, które

9 Szczepienia przeciwko ospie wietrznej w PSO 2015 Obowiązkowe - wskazania kliniczne: grupy ryzyka, osoby z kontaktu z grupami ryzyka (do lat 12) - wskazania epidemiologiczne Zalecane - osobom, które nie chorowały na ospę wietrzna i nie zostały wcześniej zaszczepione w ramach szczepień obowiązkowych albo zalecanych. - kobietom planującym zajście w ciążę, które nie chorowały wcześniej na ospę wietrzną. 9

10 Szczepienia przeciw ospie wietrznej Dla kogo szczególnie zalecane? Kto jest szczególnie narażony na ciężki przebieg? 1. Młodzież i dorośli, którzy nie chorowali i nie byli wcześniej szczepieni - w populacji dorosłych większe ryzyko ciężkiego przebiegu ospy wietrznej, 25-krotnie większe ryzyko zgonu niż w przeciętnej populacji 2. Pacjenci z niedoborem odporności, zwłaszcza: chorzy na ostrą białaczką limfoblastyczną (w remisji) zakażeni HIV przed leczeniem immunosupresyjnym lub chemioterapią do 12 lat bezpłatnie 10

11 Szczepienia przeciw ospie wietrznej Dla kogo szczególnie zalecane? Kto jest szczególnie narażony na ciężki przebieg? 3. Pacjenci z przewlekłymi chorobami skóry m.in. atopowe zapalenie skóry (AZS) 4. Pacjenci z przewlekłymi chorobami układu oddechowego np. mukowiscydoza, pacjenci leczeni przewlekle glikokortykosteroidami wziewnymi (GKSw) (GKSw nie są przeciwwskazaniem do szczepień) 4. Pacjenci z chorobami metabolicznymi 5. Pacjenci z chorobami nerwowo-mięśniowymi 11

12 Szczepienia przeciw ospie wietrznej Komu szczególnie zalecane? 6. Osoby z otoczenia chorych z niedoborem odporności 7. Pracownicy placówek ochrony zdrowia i oświaty, którzy nie chorowali na ospę wietrzną i nie byli szczepieni. 12

13 Czy możemy jeszcze coś zrobić po ekspozycji? szczepienie do 3 dni po ekspozycji: skuteczność 90% w profilaktyce ciężkiej ospy wietrznej CDC.MMWR, 2007/56(RR04);1 40; Macartney K., McIntyre P; Cochrane Database of Systematic Reviews, 2008; wyd. 3 (opr. Med. Prakt. Pediatr. 1/2009, s )

14 Skuteczność szczepienia przeciw ospie wietrznej Skuteczność 2 dawek w zapobieganiu: zachorowaniu: 98% ospie o ciężkim przebiegu: 100% Marin M.:Varicella prevention in the United States: a review of successes and challenges. Pediatrics Sep;122(3):e

15 Szczepionki przeciwko ospie wietrznej zarejestrowane w Polsce Varilrix Priorix Tetra (MMRV) 2 dawki optymalny odstęp pomiędzy dawkami 6 tyg. do 3 mies. Jeżeli od momentu podania minął dłuższy czas ( > 3 miesięcy ), a pacjent nie zachorował na ospę wietrzną pomimo szczepienia - drugą dawkę możemy podać w każdym momencie ( najlepiej jak najszybciej )

16 Podsumowanie Ospa wietrzna występuje w Polsce powszechnie: ok tys. zachorowań każdego roku 1 pacjent na ~ chorych trafia do szpitala Istnieją grupy ryzyka ciężkiego przebiegu ospy wietrznej, ale najliczniejsza grupa hospitalizowanych to dzieci bez czynników ryzyka: nie można przewidzieć, u kogo wystąpią powikłania. Jedyną skuteczną metodą profilaktyki jest szczepienie przeciwko ospie wietrznej.

Podobne dokumenty

Rekomendacje zespołu ekspertów dotyczące stosowania dwudawkowego schematu szczepień przeciw ospie wietrznej

ZALECENIA EKSPERTÓW / EXPERTS RECOMMENDATIONS 243 Rekomendacje zespołu ekspertów dotyczące stosowania dwudawkowego schematu szczepień przeciw ospie wietrznej Recommendations of the Committee of Experts