PROJEKT PRZEBUDOWA I ADAPTACJA PRZYZIEMIA I PIWNIC BUDYNKU WIELKIEJ ZBROJOWNI W GDAŃSKU

Transkrypt

1 PROJEKT PRZEBUDOWA I ADAPTACJA PRZYZIEMIA I PIWNIC BUDYNKU WIELKIEJ ZBROJOWNI W GDAŃSKU INWESTOR AKADEMIA SZTUK PIĘKNYCH W GDAŃSKU, UL.TARG WĘGLOWY 6, GDAŃSK PROJEKT WYKONAWCZY FAZA 1 rewizja A CZERWIEC 2013 ZESZYT 4 cz.2 KONSTRUKCJA CZĘŚĆ OPISOWA K Autr 3423/Gd/88 Zespół mgr inż. Michał Rzdkiewicz Sprawdzający mgr inż. Bartsz Pitrwski POM/0331/POOK/11

2 TEMAT: PRZEBUDOWA I ADAPTACJA PRZYZIEMIA I PIWNIC BUDYNKU WIELKIEJ ZBROJOWNI W GDAŃSKU BRANŻA: KONSTRUKCJA PROJEKT WYKONAWCZY FAZAA I rewizja A AUTOR: upr. bud. nr 3423/ /Gd/88 WSPÓŁPRACA: mgr inż. Michał Rzdkiewicz WERYFIKACJA: mgr inż. Bartsz Pitrwsk ki upr. bud. nr POM/ /0331/POOK/11 ZLECENIODAWCA: FISZER ATELIER 41 Warszawa ul. Sienkiewicza 4/10b Warszawaa INWESTOR: AKADEM MIA SZTUK PIĘKNYCH W GDAŃSKU UL. TARG WĘGLOWY GDAŃSK Gdańskk CZERWIEC 2013 PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 1 z 42

3 2. ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA CZĘŚĆ OPISOWA: (strn 43) Strna tytułwa 1.0 Strna tytułwa jednstki prjektwej str Zawartść pracwania str Zaświadczenia z POIIB str Kpia uprawnień str Ekspertyza techniczna str Dane gólne str Pdstawa pracwania str Charakterystyka gólna budynku str Lkalizacja str Rys histryczny budynku str Knstrukcja biektu str Planwane prace związane z przebudwą i adaptacją przyziemia i piwnic budynku w FAZIE I str Ocena stanu techniczneg elementów knst. str Stan istniejący cena i wniski str Opis techniczny str Dane gólne str. 28 PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 2 z 42

4 6.2 Pdstawa pracwania str Charakterystyka gólna budynku str Planwane prace remntw-adaptacyjne na etapie fazy I str Dane szczegółwe str Wyburzenia i przemurwania ścian pdziemia str Prace knserwatrskie dla budynku w pzimie parteru str Psadzka w pzimie parteru str Kanały na instalacje w psadzce parteru str Blki fundamentwe pd elementy wykńczania wnętrz str Wykucie łęku ze wzmcnieniem str Nadprża w miejscu wyburzanych twrów str Zalecenia kńcwe str Uwagi i wniski kńcwe str PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 3 z 42

5 CZĘŚĆ RYSUNKOWA: K01 Rzut mntażwy kndygnacji pdziemia wyburzenia skala 1:100 K02 Nw prjektwane nadprża stalwe skala 1:25 K03 K04 K05 K06 Przebicie przez łęk w siach 6-7/B-C prjektwane wzmcnienia skala 1:25 Przebicie przez łęk w siach 1-2/B-C prjektwane wzmcnienia skala 1:25 Rzut mntażwy psadzki parteru: fundamenty, kanały skala 1:50 Przekrje elementów psadzki parteru: fundamenty, kanały skala 1:25 K07 Schdy w pzimie psadzki parteru skala 1:25 K08 K09 Prefabrykaty przykrycia kanałów w psadzce parteru cz I skala 1:25 Prefabrykaty przykrycia kanałów w psadzce parteru cz II skala 1:25 K10 Rzut psadzki parteru układ prefabrykatów kanały elektryczne skala 1:100 K11 Zbrjenie prefabrykatów kanały elektryczne skala 1:25 K12 Knstrukcja ściany żelbetwej S.C._3 w si A ZESTAWIENIE STALI skala 1:25 PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 4 z 42

6 3. ZAŚWIADCZENIA Z POIIB PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 5 z 42

7 PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 6 z 42

8 4. KOPIA UPRAWNIEŃ PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 7 z 42

9 PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 8 z 42

10 PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 9 z 42

11 5. EKSPERTYZA TECHNICZNA 5.1 Dane gólne Lkalizacja: UL. TARG WĘGLOWY GDAŃSK Obiekt: zabytkwy Wielkiej Zbrjwni w Gdańsku Właściciele biektu: Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku Autr ekspertyzy: mgr inż. Bartsz Pitrwski Przedmit pracwania Przedmitem pracwania jest pis stanu techniczneg istniejącej knstrukcji budynku w pzimie parteru i kndygnacji pdziemnej, sprawdzenie mżliwści wyknania prjektwanych adaptacji pmieszczeń w biekcie zabytkwym d strny bezpieczeństwa knstrukcji budynku. Zakres pracwania bejmuje: Ocenę stanu techniczneg budynku Wielkiej Zbrjwni. Analizę istniejącej knstrukcji na 02_2013 Wykazanie ewentualnej kniecznści wzmcnienia knstrukcji budynku Przedstawienie prpzycji rzwiązań gwarantujących mżliwść prjektwanej adaptacji pmieszczeń biektu zabytkweg Zapewnienie bezpieczeństwa użytkwania biektu w świetle becnie bwiązujących nrm budwlanych dla zadanych bciążeń zgdnie z nrmami PN-EN dpwiadających przyjętym warstwm wykńczenia raz bciążeniem użytkwym pmieszczeń. Cel sprządzenia ekspertyzy technicznej biektu Celem wyknania ekspertyzy jest kreślenie mżliwści przeprwadzenia planwanych prac związanych z adaptacją pmieszczeń zgdnie z wytycznymi przedstawinymi w prjekcie architektnicznym, kreślenie wpływu planwanych prac na istniejącą knstrukcję budynku. Opis techniczny dtyczy zagadnień związanych z ceną stanu techniczneg elementów knstrukcyjnych budynku na pd względem knstrukcyjnym. W ramach niniejszej ekspertyzy technicznej nie były analizwane zagadnienia chrny p. pżarwej i instalacje istniejące w budynku, wartść zabytkweg twrzywa znajdująceg się na biekcie. Zagadnienia zstały przedstawine w drębnych PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 10 z 42

12 pracwaniach stanwiących całść prjektu budwlaneg. Integralną część ekspertyzy technicznej stanwią załączniki w pstaci bliczeń statyczn-wytrzymałściwych istniejących elementów knstrukcji budynku raz elementów nw prjektwanych zawartych w prjekcie budwlanym, dkumentacja ftgraficzna, rzuty mntażwe z nw prjektwanymi elementami knstrukcyjnymi załączne d pracwania. 5.2 Pdstawa pracwania Pdstawa frmalna wyknania pisu Pdstawą frmalną wyknaneg pracwania jest zlecenie pracwni FISZER ATELIER 41 Warszawa ul. Sienkiewicza 4/10b; Warszawa Pdstawa prawna wyknania ekspertyzy technicznej ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim pwinny dpwiadać budynki i ich usytuwanie W przypadku, którym mwa w 204 ust. 5, budwa pwinna być pprzedzna ekspertyzą techniczną stanu biektu istniejąceg, stwierdzająceg jeg stan bezpieczeństwa i przydatnści d użytkwania, uwzględniającą ddziaływania wywłane wzniesieniem nweg budynku. 2. Rzbudwa, nadbudwa, przebudwa raz zmiana przeznaczenia budynku pwinny być pprzedzne ekspertyzą techniczną stanu knstrukcji i elementów budynku, z uwzględnieniem stanu pdłża gruntweg. Pdstawa techniczna wyknania ekspertyzy technicznej Przy pracwaniu wykrzystan: Inwentaryzację biektu Oględziny zewnętrzne i wewnętrzne biektu pd kątem ceny stanu techniczneg istniejącej knstrukcji biektu Wyniki dkrywek i ceny stanu techniczneg Obliczenia statyczn-wytrzymałściwe pracwane w prjekcie budwlanym wymiarujące istniejącą knstrukcję sklepień raz elementy nw prjektwane Rysunki knstrukcyjne i architektniczne sprządzne na ptrzeby prjektu budwlaneg pkazujące zakres i rdzaj planwanych prac na budynku Ekspertyzę stanu chrny przeciwpżarwej dla Przebudwy i Adaptacji Przyziemia i Piwnic Wielkiej Zbrjwni w Gdańsku przy ul. Targ Węglwy 6, Gdańsk pracwaną przez Prtect Tadeusz Cisek i Wspólnicy Spółka PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 11 z 42

13 Jawna Zespół Rzeczznawców d Spraw Zabezpieczeń Przeciwpżarwych ul. Rudnickieg 3A lk. 13H, Warszawa. Orzeczenie Techniczne z Prgramem Prac Knserwatrskich dtyczące przyziemia i piwnic Wielkiej Zbrjwni w Gdańsku; Gdańsk, Targ Węglwy 6 pracwane przez dr Ewę Jachnicką, inż. Ryszarda Kwalskieg Zaklad Usługwy Prjektwania, Nadzru Budwlaneg i Oceny Stanu Techniczneg Budynków inż. Ryszard Kwalski; Gdańsk ul. II Brygady 132. zlecenie 48/696/13 Dkumentację Getechniczną dla prjektu adaptacji Zbrjwni Gdańsk Targ Węglwy 6 pracwana przez Przedsiębirstw Wdrżeń Technicznych GEOTEST Sp. z..; GDAŃSK, Al. Grunwaldzka 138/5 nr umwy 158/09 Badania Architektniczne Piwnic Wielkiej Zbrjwni Gdańsk ul. Targ Węglwy 6 pracwana przez arch Jacka Gzwskieg; Agencję Rewalryzacji Zabytków Dart J.G Gdańsk ul. Gplańska 32a; XI.1996-X Charakterystyka gólna budynku W pracwaniu skupin się na knstrukcji kndygnacji pdziemnej raz pzimu parteru. Dwa rzpatrywane pzimy wchdzą w zakres prjektu budwlaneg. Na etapie prjektu wyknawczeg FAZA I zakres prac bejmuje jedynie wyburzenia w pzimie kndygnacji pdziemnej raz wyknanie psadzki wraz ze znajdującymi się pd nią kanałami na instalacji i fundamentami pd elementy wykńczania wnętrz na pzimie parteru. Kndygnacja pdziemna raz parter w chwili becnej nie są użytkwane. Pzim I, II piętra raz pddasza są użytkwane przez ASP jak przestrzeń wystawiennicza i dydaktyczna Lkalizacja budynku Wielka Zbrjwnia znajduje się w części histrycznej Gdańska, wśród średniwiecznych umcnień brnnych dawneg miasta. Budynek d półncy tacza Baszta Latarniana i d płudnia Baszta Słmiana. Elewacja wschdnia usytuwana na skrzyżwaniu ulic: Piwnej, Kłdziejskiej i Tkackiej, elewację zachdnią kala Targ Węgłwy. Obiekt znajduje się w sąsiedztwie kilkuset metrów d rzeki Mtława, stanwiącej jeden z dcinków ujścia Wisły Rys histryczny budynku Budynek Wielkiej Zbrjwni wzniesin na pczątku XVII w. Obiekt ten pwstał, jak pierwsza prawdziwa zbrjwnia miejska pdnsząc prestiż ówczesneg miasta. We wcześniejszym kresie pdbną rlę pełniły kliczne baszty. Autrem prjektu arsenału był Antni van Obbergen, pracami budwlanymi kierwał Jan Strakwski. Prjekt zaadptwał mury gtyckie p istniejących w miejscu zaplanwanej budwli, PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 12 z 42

14 kamienicach (cześć wschdnia budynku) raz muru niskieg bwarwań miejskich (cześć zachdnia). Stąd zachwane relikty murów średniwiecznych w części piwnic. Materiał histryczny, z któreg wyknan biekt t cegła hlenderka, piaskwiec i inne naturalne kamienie. Rdzaj psadwienia biektu jest nierzpznany. Birąc pd uwagę charakterystykę psadwienia budynków na Starym Mieście w Gdańsku, mże t być głębkie psadwienie bezpśrednie lub psadwinie na palach i ruszcie dębwym wypełninym kamieniem. Kndygnacja pdziemna W histrii średniwieczneg Gdańska grmną rlę dgrywał system umcnień brnnych. Kntekst w pstaci ich lkalizacji, dgrywa ważną rlę dla uzmysłwienia sbie technicznych prblemów w eksplatacji pdziemnej kndygnacji Wielkiej Zbrjwni. Nie bez znaczenia pzstaje fakt sąsiedztwa zachdniej części muru z pierwtną fsą. Budwę umcnień zaczęt d ceglaneg muru brnneg z bramami u wyltu ulic i charakterystycznymi czterbcznymi basztami. Od zewnątrz taczała g wypełnina wdą fsa. Na przełmie klejnych lat sztuka frtyfikacji przynisła klejne zmiany dprwadzając d zasypania starej fsy, wybudwania zewnętrznej, nwej z międzymurzem wzmcninym niskim murem. Następnie pwstawały nwe frtyfikacje ziemne typy bastejweg i bastinweg. Zasypywan fsy, burzn i zabudwywan mury brnne. W ten spsób pwstał gmach Wielkiej Zbrjwni z sąsiadującym bszernym placem na miejscu zasypanej średniwiecznej fsy pełniącym rlę placu targweg (becny Targ Węglwy).Nie udał się statecznie ustalić funkcji użytkwych kndygnacji piwnic, chć wiele rzeczy wskazuje na pełnienie funkcji magazynwej. Schyłek XIX i pczątek XXw. bfituje w liczne remnty zbrjwni, plegających na wyknaniu ścian piwnicznych z cegły maszynwej, spjnej zaprawą cementw-wapienna. W knsekwencji pdzielił t piwnice na szereg mniejszych pmieszczeń i wymusił wyknanie twrów kmunikacyjnych w pierwtnych ścianach ( twry sklepin w frmie łuku). Pdczas II Wjny Światwej budynek Wielkiej Zbrjwni zstał mcn zniszczny, a działania nie szczędziły nawet fragmentów pdziemnej kndygnacji. W knsekwencji dprwadził t d umieszczenia dwóch nwych słupów pdtrzymujących sklepiania i nśnej ściany z dwma łukami (lkalizacja elementów zgdnie z rzutami mntażwymi załącznymi d pracwania). W latach późniejszych biekt dstswan d ptrzeb Państwwej Wyższej Szkły Sztuk Plastycznych. W ramach dstswania d ptrzeb dydaktycznych, pdzieln piwnicę na szereg mniejszych sal i pracwni, tynkwan, pmalwan farbą i lamperią lejną, dbudwan klatkę schdwą. Część pmszczeń zaadptwan pd funkcje techniczne wyknują wielu lkalnych przekuć przez histryczne sklepienia. Większść elementów knstrukcji głównej kndygnacji pdziemnej zachwała się w ryginale i ma bardz dużą wartść histryczną. PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 13 z 42

15 Kndygnacja parteru Wielką Zbrjwnie wzniesin jak element ówczesneg sytemu brnneg miasta. Zgdnie z przeznaczeniem arsenału, w przyziemiu przechwywan ciężkie działa, ciężki sprzęt bjwy, kule armatnie. Działa wyprwadzan przez dwie, wielkie bramy p strnie zachdniej i wschdniej elewacji. Przeznaczenie biektu w kresie jeg użytkwania pzwala na stwierdzenie, że zachwana cześć sklepień ścian i filarów przystswana zstała d przenszenia bardz dużych bciążeń użytkwych. Rla Wielkiej Zbrjwni z czasem malała. Śrdek ciężkści frtyfikacji brnnych przeniósł się na płudniw-zachdnie krańce miasta. Budynek w tczeniu kamienic kupieckich zamieniał się w magazyn brni i amunicji. Na pczątku XX w. przekształcn pzim przyziemia w pasaż handlwy. Wnętrze jednprzestrzennym charakterze, czternawwe, sześciprzęsłwe. Ściany bwiednie i piętnaście granitwych, kwadratwych filarów i wspiera sklepienie krzyżwe. Sklepienia krzyżwe raz granitwe filary pchdzą z kresu pwjennej dbudwy miasta p zniszczeniach wjennych, nie pchdzą tak jak strp raz filary kndygnacji pdziemnej z XVII wieku, są elementami współczesnymi. D wnętrza budynku mżna się dstać pprzez dwie symetryczne stalwe bramy zlkalizwane d wschdu i zachdu mające wartść histryczną. Tutaj znajduje się również p sześć symetrycznych twrów kiennych. Pzstałe trzy są w ścianie płudniwej i dwa w półncnej. W śrdkwej części znajduje się twór stanwiący wejście d pwjennej klatki schdwej. Z elewacji zachdniej wyknan pnwne przebicie i schdy prwadzące d piwnicy. W części wschdniej zabserwwan zamurwane nisze z łękami. Pdbne twry z łękiem zlkalizwan w półncn-zachdnim narżniku budynku. Ściany pzimu przyziemia wymurwan z żółtej cegły hlenderki łącznej zaprawą wapienną. Upływ czasu i związane z tym liczne remnty przyczyniły się d zniszczenia ryginalneg budulca. Obniżn pzim psadzki 75cm. Dkładny rys histryczny, kreślenie kresu pchdzenia pszczególnych fragmentów murów, sklepień zgdnie z Orzeczeniem Technicznym i Prgramem Prac Knserwatrskich. Ze względu na wartść histryczną biektu Prjekt Knstrukcyjny należy rzpatrywać łącznie z Orzeczeniem Technicznym i Prgramem Prac Knserwatrskich i traktwać jak równważne. W przypadku dtwrzenia, ingerencji w materiał histryczny wszystkie zabiegi należy każdrazw przed wyknaniem sknsultwać i przedstawić d zapiniwania sbm uprawninym. PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 14 z 42

16 5.3.3 Knstrukcja biektu Psadwienie biektu Rdzaj psadwienia budynku jest nierzpznany. Odkrywki w pzimie znajdującym się pniżej pzimu psadzki zaklasyfikwan d prac archelgicznych i na chwilę pracwania techniczneg nie są mżliwe d wyknania. Birąc pd uwagę charakterystykę pdłża gruntweg raz prównując biekt z innymi znanymi budynkami zabytkwymi Gdańska znajdującymi się w tym rejnie, mżna przypuszczać że budynek mże być psadwiny na ruszcie drewnianym wypełninym kamieniami, lub mieć psadwienie bezpśrednie na głębkich ławach kamiennych w pzimie gruntów nśnych. Żadna z wyknanych dtychczas dkrywek nie ustaliła spdu psadwienia biektu, ani nie zlkalizwała elementów ewentualnej knstrukcji rusztu. Psadzka budynku znajduje się na pzimie k. -5,20m p.p.t. czyli k. 2,0 m n.p.m. Zgdnie z dkumentacja getechniczną z 2009r wyknaną pniżej pzimu psadzki stwierdzn zaleganie następujących warstw: Warstwa I Nasyp budwlany wyknany z gliny piaszczystej w stanieplastycznym stpniu plastycznści IL(n) = 0,40. Grunty warstwy I są gruntami, spistymi, niesknslidwanymi symblu knslidacji C według PN-81/B Warstwa II Nasyp budwlany wyknany z piasków drbnych, piasków pylastych nawdninych, średnizagęszcznych stpniu zagęszczenia ID(n) = 0,60. Warstwa III Nasyp budwlany wyknany z piasków średnich nawdninych, średnizagęszcznych stpniu zagęszczenia ID(n) = 0,53. Warstwa IV Nasyp budwlany wyknany z Ŝwirów z kamieniami nawdninych, zagęszcznych stpniu zagęszczenia ID(n) = 0,70. Wdę jak zwierciadł swbdne stwierdzn na głębkści d 0,5 m d 1,2 m (1,3 m n.p.m.) we wszystkich twrach. Dkładna charakterystyka pdłża gruntweg zgdnie z dkumentacją getechniczną załaczna d prjektu budwlaneg Na pdstawie wyknanych badań pzim wód gruntwych znajduje się na rzędnej +1,30 m n.p.m. czyli k. 70cm pniżej pzimu psadzki. Wg danych przedstawinych w rzeczeniu technicznym z prgramem prac knserwatrskich w pzimie psadwienia zalegają namuły gliniaste ciemnszare raz namuły gliniaste przewarstwine trfem miąższści 2,5m. Jest t grunt słabnśny, małej wdprzepuszczalnści. Na wyskści ścian piwnicznych PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 15 z 42

17 zalegają nasypy składające się z piasku średnieg raz gruzu budwlaneg. Pzim wdy nawiercn na głębkści kł 2,0m p.p.t. tj. +5,2m n.p.m. Rzbieżnści pmiędzy ustalnym pzimem zwierciadła wdy są znaczne i wymagają pwtórnej weryfikacji. Kniczne jest pwtórzenie badań gelgicznych. Pzim wdy jest bardz isttny ze względu na psadzkę w pzimie kndygnacji pdziemnej i ustalenie jej warstw raz bezpieczneg wyknania kanałów instalacyjnych. Zagadnienie nie wchdzi w zakres prac realizwanych na etapie FAZY I prjektu wyknawczeg Kndygnacja pdziemna Kndygnacja piwnic jest zabytkwa, układ knstrukcyjny pchdzi z kresu budwy biektu Wielkiej Zbrjwni. Wyjątek stanwi fragment sklepień wraz ze słupami żelbetwymi pmiędzy siami 2-4/A-B raz wyknana p wjnie klatka schdwa pmiędzy siami 1-2/B-C. W miejscu klatki schdwej wyknan częściwej rzbiórki sklepienia i wylan strp żelbetwy. Kndygnacja piwnicy parta jest na rzucie prstkątnym wymiarach wewnętrznych kł 36m x 50m. Pierwtne załżenie pierał się na wsparciu pmieszczenia na piętnastu ceramicznych filarach, pdpierających sklepiania. Wymiary filarów ceglanych zróżnicwane wymiarach k. 2,13x146m; 2,04x1,38m; 1,96x1,38m. Grubść ścian zewnętrznych kndygnacji piwnicy zgdnie z danymi z inwentaryzacji biektu k 1,30-160m z pszerzeniem w miejscu parcia żeber sklepienia. Ściany bwiedniwe i prstkątne filary stanwią pdparcie dla sklepień twrzących strp nad kndygnacją pdziemną. Pdstawwym budulcem tych elementów jest ryginalna, renesanswa cegła (ewentualne drbne naprawy pwjenne w pstaci betnweg szalunku zgnie z infrmacjami z rzeczenia techniczneg i prgramu prac knserwatrskich). Knstrukcja sklepień wpisana jest w rzut prstkąta wymiarach w narżnikach filarów k.6,00x8,00m. Sklepienia złżnym układzie mającym znamina sklepienia krzyżweg nrmalneg z pzimymi sidełkami raz sklepienia klebkweg z lunetą. Element pracy sklepienia krzyżweg jest złżnym układem naprężeń na różnych kierunkach układów lkalnych wydzielneg fragmentu składweg sklepienia. Sklepienie krzyżwe nrmalne składa się z łuków różnych wymiarów twrzących tzw. sidełka zróżnicwanej pwierzchni i rzpiętści. Wymiar wzrasta d punktu kulminacyjneg sklepienia w kierunku czterech narżnych pdpór. Obciążenia ze sklepienia pinwe raz pzime przekazują się na cztery twrzące się z układu cegieł żebra przekątne przekazujące wzrastające bciążenia w kierunku pdpór. Siły są niewielkie w zwrniku, maksymalne w węzgłwiu. Góra sklepienia jest najsłabszym punktem całej knstrukcji. Stan naprężeń ściskających jest najmniejszy. Sklepienie krzyżwe wymaga dużych stabilnych pdpór w narżnikach, przejmujących duże siły pinwe i rzpór d żeber przekątnych. W śrdkwej części budynku siły pzime się znszą ze względu na dchdzące z czterech kierunków żebra przekątne, siła pinwa jest kumulwana z czterech kierunków. PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 16 z 42

18 Zrównważenie siły rzpru jest szczególnie ważne dla przęseł skrajnych i ścian zewnętrznych, które musza przenieść siły rzpru d knstrukcji sklepienia. Odsłanianie ścian zewnętrznych jest niebezpieczne ze względu na siły rzpru. P usunięciu warstw wykńczeniwych psadzki dkryt w śrdku sklepień siem stalwych płyt gr. 10mm wymiarach k. 222x222cm na pdmurówce ceglanej (17cm) i pdlewce betnwej (21cm). Nie stwierdzn kresu, w którym elementy zstały zamntwane na sklepienia; ich przeznaczenie również nie jest d kńca kreślne. Analizując układ naprężeń, pracę sklepienia mżna przypuszczać, że mają ne za zadanie dciążyć sklepienie w zwrniku gdzie naprężenia ściskające są bardz małe i mgą pjawić się siły rzciągające raz jedncześnie zapewnić rzkład bciążeń skupinych, które ewentualnie mgłyby przypaść centralnie w zwrniku sklepienia na większy bszar graniczając ryzyk uszkdzenia knstrukcji sklepienia krzyżweg. Elementy należy pzstawić nienaruszne; ich demntaż mże prwadzić d dciążenia i pwstania zaryswań na sklepieniach. Z prwadznych wcześniej badań grubść sklepienia w kluczu wynsi 40cm (murwanie na 1,5 cegly=38cm), nie wykluczne że łuki pełnie pmiędzy filarami na kierunku X i Y są grubsze, grubsze mże być również żebr sklepienia bezpśredni nad filarem, gdzie elementy z każdeg kierunku przechdzą w słup. Pmiędzy siami 2-4/A-B znajdują się sklepienia zmdyfikwane p wjnie, w pdstawwą siatkę rzpiętści sklepienia wprwadzn ddatkw filary żelbetwe z żebrami żelbetwymi. Pd sklepieniami w siach 2-4/A-B wprwadzn ddatkw pdpierające belki stalwe. Kierunek pracy belek spsób ich ustawienia nie dpwiada pracy elementów łęku i w takiej frmie nie mają uzasadnineg zastswania. Pdparcie łęku belkami stalwymi mże prwadzić d rzprężenia sklepienia, redukcji sił ściskających, c w knsekwencji prwadzi d zmiany spsbu pracy łęku zamieniając g w strp dcinkwy na belkach stalwych. W przypadku ingerencji w układ knstrukcyjny w plach pmiędzy siami 2-4/A-B knieczna jest dkładna analiza elementów i kreślenie rzeczywisteg spsbu pracy strpu. Klatki schdwa prwadząca z pzimu kndygnacji pdziemnej na parter wyknana zstała w późniejszym kresie i nie ma znamin wartści histrycznej. Klatka schdwa żelbetwa schdy żelbetwe płytwe, łamane z pdestem. W rejnie klatki schdwej wyknan częściwą rzbiórkę sklepień, wyknan twór raz fragmentaryczny strp żelbetwy dwiązany d ścian zewnętrznych i rzebraneg sklepienia. Rzebrane sklepienie zaparte jest pprzeczną tarczę strpu żelbetweg raz pdpiera się na ścianach budwy klatki schdwej. W wieżach biektu znajdują się pierwtne klatki schdwe w pstaci jednbiegwych prstych schdów kamiennych mieszczących się w grubści ściany zewnętrznej. Elementem ddanym współcześnie jest zewnętrzna klatka schdwa murwana, znajdująca się na zewnątrz budynku. Knstrukcja schdów żelbetwa, schdy trójbiegwe, łamane z pdestami biegwymi. Z zewnętrznej klatki schdwej jest dstęp d wszystkich pzimów budynku Wielkiej Zbrjwni. PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 17 z 42

19 P układzie knstrukcyjnym wyższych kndygnacji raz samej kndygnacji piwnicy mżna wniskwać, że wszystkie ściany wewnętrzne są wtórne dla układu knstrukcyjneg budynku, pełnią jedynie rlę przegród wydzielających pmieszczenia i nie są elementami nśnymi dla elementów sklepień. W śrdkwej części d płudnia wstawin przekątna ścianę z dwma łukami. Z czasem wznszn klejne ściany działwe dziejące przestrzeń pdziemną Zbrjwni na cztery przęsła pdłużne i dwa przedsinki. Klejne zmiany przyczyniły się d pdziału przestrzeni pprzez siatkę ścian w układzie pprzecznym i pdłużnym. Analizując mury piwnic dchdzi się d wnisku, że pdstawwy budulec, jakim są cegły pchdzi z różnych kresów histrycznych. Mur łączny był na zaprawę cementw-wapienną i wapienną, a jeg pwjenne fragmenty na cementwwapienną bądź cementwą. Dkładne dane dnśnie zaprawy rdzaju zastswanych cegieł zgnie z pracwaniem dtyczącym prac knserwatrskich. Psadzka w piwnicy Ze względu na zaklasyfikwanie dkrywek w psadzce d prac archelgicznych nie wyknan wymaganych dkrywek na ptrzeby ekspertyzy knstrukcyjnej w pzimie psadzki na gruncie kndygnacji pdziemnej biektu. Pzim psadzki jest zróżnicwany w zależnści d lkalizacji w pmieszczeniach pdziemia. Z badań architektnicznych piwnic Wielkiej Zbrjwnia z XI X.1997 wyknanych przez arch. Jacka Gzwskieg przyjmuje się na dzień pracwania prjektu budwlaneg, że pierwsza warstwa pjawia się na pzimie +1,40 m npm, lkalnie na pzimie +1,20 m npm. Warstwa znajduje się na piaskwym calcu nierównej pwierzchni i grubści 7-10cm. Prawie czarna w dcieniu, zawiera w sbie małe kawałki drewna w znacznej ilści raz gruz z nielicznymi elementami ceramiki. Warstwa fragmentami bardz zbita, przypminająca plepę. Nie kreśln jednznacznie na etapie prac archelgicznych pierwtnej struktury psadzki, w niec wyższych partiach natrafin na fragment wapiennej płyty psadzkwej. Wyróżnin dwie warstwy użytkwe: pzim k. 1,40 m npm- ciemnszary, miejscami przechdzący w czarny piasek z fragmentami zaprawy i cegieł miąższść k cm Warstwa ta jest przypuszczalnie wg badań archelgicznych pierwszą użytkwą znajdującą się bezpśredni pnad krną kamiennej budwli średniwiecznej. pzim k. +1,69m npm brunatny piasek z bardz licznymi fragmentami zbutwiałeg drewna miąższść k cm Na etapie pracwania prjektu wyknawczeg knieczne jest ustalenie pzimu psadzki, warstw zalegający w pdłżu gruntwym raz kreślenie pzimu wdy gruntwej i rdzaju ewentualnie wyknanej izlacji przeciwwdnej. Wyknanie PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 18 z 42

20 psadzi w piwnicy nie wchdzi w zakres prac prjektwych dla prjektu wyknawczeg FAZA I Zastswane materiały d wyknania kndygnacji piwnicy Wielka Zbrjwnia nie parła się wpływwi czasu i w związku z pgarszającym się stanem wielkrtnie pddawana była remntm i kmplekswym renwacjm. W związku z tym zauważa się wiele materiałów użytych na przestrzeni lat. Cegła Jest pdstawwym budulcem kndygnacji piwnicy. Zabserwwan następujące rdzaje cegieł z różnych kresów budwy: cegły wym. 19,5x8,5x4 cm budujące filary d wyskści 0,75m licząc d pzimu ówczesnej psadzki, frmwane ręcznie, nieregularne, zbitej strukturze, w dcieniach żółteg wpadająceg w zieleń pwyżej wspmnianeg pzimu 0,75m cegły wym. 25x12x5,5 mc z dmieszką kwarcu, dbrze wyrbine, jednlitej strukturze, w klrze ciemnczerwnym ( sklepienia piwnicy z tej samej cegły) cegły typu hlenderka wym. 23x11x4,9 cm w strukturach ścian pdłużnych dzielących biekt na przęsła, dbijające d filarków, bgate w minerały iglaste, kalinit, w klrze żółtym cegły hlenderki w dlnej części muru zachdnieg (frmwanie ręczne) Z upływem czasu i rzwjem przemysłu pjawiła się cegła maszynwa i zstała wykrzystana w ramach przebudwy piwnic. Materiał ten charakteryzuje dbra jakść, ładna i jednrdna frma, struktura dbrze wyrbina i wypalna, w klrze czerwnym. Cegła współczesna: cegła kresu międzywjenneg wym. 25x7x12 cm twrząca ściany schrnu cegła maszynwa wym. 25x6x12 cm, jasnczerwna cegła maszynwa dziurawka (kres adaptacji pd funkcje uczelniane) cegła biała, prwata Spina Fuga spajająca mur gtycki t ryginalna zaprawa wapienn-piaskwa: tłusta, dbrze blepiająca ziarna kwarcu. Cegły z przełmu XIX i XX w. spajają spiny wapienne i cementw-wapienne. Elementy kamienne Dekracyjny akcent kamiennych ścian składa się przede wszystkim z klińców w twrach wejściwych w murze wschdnim i w ścianach równległych d muru wschdnieg spełniających rle przedsinków, a także ścieży zamurwanych twrów kiennych. PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 19 z 42

21 Materiał kamienny t pchdzący z rejnów szwedzkich gtlandzki piaskwiec. Materiał ten charakteryzuje dprnść na wilgć, mała wytrzymałść mechaniczna, nasiąkliwść i higrskpijnść. W części wschdniej muru dszukan się pdmurówki z kamienia plneg zesplneg zaprawa kamienną, Elementy stalwe W budulcu w pstaci kamienia z piaskwca gtlandzkieg dnalezin żelazne kute pzstałści zawiasów i haków. Drewn Ślad pzstałści elementów drewnianych stanwią wypalne szczątki wtórnie zamntwane na zaprawę betnwą. Dkładny pis materiałów kreślenie, składu chemiczneg, stpnia zawilgcenia pszczególnych partii muru raz lkalizacja pszczególnych rdzajów cegieł zgdnie z Orzeczeniem Technicznym z Prgramem Prac Knserwatrskich. Kndygnacja przyziemia Kndygnacja przyziemia parta jest na rzucie prstkątna wymiarach wewnętrznych kł 36m x 50m. Wnętrze jednprzestrzennym charakterze, czternawwe, sześciprzęsłwe. Ściany bwiednie wyknane z cegły gr. k. 120cm i piętnaście granitwych, kwadratwych filarów wymiarach 70x70cm wspiera sklepienie krzyżwe wyknane już w kresie pwjennej dbudwy. Filary granitwe znajdują się bezpśredni nad filarami ceglanymi kndygnacji pdziemnej. Filary granitwe pstawin na 5cm pdlewce betnwej wieńczącej wystający pnad sklepienia ckół ceglany. Elementy kamienne filarów słup i głwicę zespln ze sbą spiną z metalu (prawdpdbnie łów). Nadprża kienne i drzwiwe ceglane w pstaci łęków. D wnętrza hali mżna się dstać pprzez dwie symetryczne stalwe bramy zlkalizwane na każdej ze ścian d wschdu i zachdu. Tutaj znajduje się również p sześć symetrycznych twrów kiennych. Pzstałe trzy są w ścianie płudniwej i dwa w półncnej. W śrdkwej części znajduje się twór stanwiący wejście d pwjennej klatki schdwej. Z elewacji zachdniej wyknan pnwne przebicie i schdy prwadzące d piwnicy. W części wschdniej zabserwwan zamurwane nisze z łękami. Pdbne twry z łękiem zlkalizwan w półncn-zachdnim narżniku budynku. Psadzka przyziemia W pzimie psadzki piwnicy na ptrzeby ekspertyzy technicznej i pracwania prjektu budwlaneg wyknan dkrywkę d góry d pzimu góry sklepienia w kluczu przy mcwaniu blachy. Wyskść warstw d góry blachy d góry sklepienia ceglaneg wynsi k. 70cm cm piasku, k. 44cm ciemneg piasku z gruzem ceglanym. PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 20 z 42

22 Grubść warstw piasku jest mniej więcej stała na całej pwierzchni sklepień i wynsi k cm. Warstwa ciemna z elementami gruzu ceglaneg ma zmienną grubść (k. 44cm przy mcwaniu blachy) i pwiększa się p przekątnej w kierunku filara wypełniając pachy sklepienia. Zastswane materiały d wyknania kndygnacji piwnicy Cegła Główny budulec ścian przyziemia stanwi cegła ceramiczna, ręcznie frmwana, żółta hlenderka wym. 23x11x4,9cm. Charakteryzuje ją prwatść, nasiąkliwść, jasny klr, widczne grudki iłów(źle wymieszana). Kilka ubytków uzupełnin cegłą maszynwą współczesną. Zniszczne pdczas wjny sklepienia, zreknstruwan z cegły ceramicznej, czerwnej, maszynwej, współczesnej. Spina Fuga spajająca mur t zaprawa wapienn piaskwa, tłusta dkładnie blepiająca ziarna kwarcytu. Spina zespajająca współczesne cegły ma w składzie cement, chude wapn, różnej wielkści żwir. Tynk W ramach prac usunięt nakładane na przełmie wielu lat warstwy tynku na ścianach bwdwych. Na sklepieniach pzstawin tynki współczesne. Badania wskazują na tynk cementw-wapienny z małą ilścią spiwa i słab blepinym żwirem. Cegłę i tynk ddziela czarna sadza i niewielkie ilści ultramaryny. Kamień Kamienne klińce w pstaci pierwtneg materiału dnaleźć mżna w tczeniu twrów z łękami w ścianie półncnej i wschdniej. Wkół kien znajdują się kamienne paski z późniejszeg piaskwca. Wejścia w pstaci stalwych bram wykńczn granitwymi, niebrbinymi kamieniami. Kamienną frmę ma także baza słupów. Pdczas usuwania warstw psadzki dnalezin fragmenty gzymsów i detali architektnicznych z piaskwca. Elementy stalwe Metalwe elementy dnalezine na biekcie t materiały wtórne w pstaci stalwych, dwuskrzydłwych bram, żelaznych, kutych stalwych naświetli i krat w knach. Pnadt współczesnym elementem są stalwe płyty, dnalezine pdczas zdejmwania pwjennej psadzki. Drewn Elementy drewniane w pstaci stlarki kiennej i wnętrzu współczesnych bram Dkładny pis materiałów kreślenie, składu chemiczneg, stpnia zawilgcenia pszczególnych partii muru raz lkalizacja pszczególnych rdzajów cegieł zgdnie PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 21 z 42

23 z Orzeczeniem Technicznym z Prgramem Prac Knserwatrskich załącznym d prjektu budwlaneg. Kndygnacja I piętra, knstrukcja dachu Kndygnacja I piętra znajduje się pza zakresem niniejszej ekspertyzy. Obecnie jest użytkwana przez ASP. Pdczas wizji lkalnej nie stwierdzn znak niewłaściwej pracy knstrukcji. Strp nad kndygnacją wyknany zstał jak drewniany belkwy. Knstrukcja więźby dachwej drewniana złżnym układzie przestrzennym znajduje się pza zakresem ekspertyzy. 5.4 Planwane prace związane z przebudwą i adaptacją pmieszczeń przyziemia i piwnic budynku zaplanwane w FAZIE I prjektu wyknawczeg W ramach prjektu budwlaneg planuje się na biekcie Wyknanie szeregu prac knserwatrskich mających przywrócić charakter i należyty stan techniczny elementów zabytkwych biektu zgdnie z pracwaniem zawartym w Orzeczeniu Technicznym z Prgramem Prac Knserwatrskich w pzimie kndygnacji parteru Wyburzenia, rzbiórki części ścian działwych kndygnacji piwnicy zgdnie z rysunkami zakresu prac rzbiórkwych Wyknanie nwych warstw psadzki w pzimie parteru Wyknanie instalacji, kanałów technicznych pd nw prjektwaną psadzką parteru. Rzbiórkę istniejącej żelbetwej klatki schdwej w siach B-C/1-2 Wyknanie nw prjektwanych nadprży stalwych i ceglanych w miejscach wyknanych wyburzeń dla nwych twrów w ścianach istniejących. Wyknanie nwych twrów, przekuć w istniejących sklepieniach ceglanych Wyknanie wzmcnień w pstaci belek i strpów żelbetwych w rejnie nw prjektwanych przekuć przez sklepienia na klatki schdwe i szyby windwe 5.5 Ocena stanu techniczneg elementów knstrukcyjnych Psadwienie biektu Psadwienie budynku nie zstał rzpznane. Nie stwierdzn na elementach głównej knstrukcji biektu zaryswań ani spękań mgących świadczyć niewłaściwej pracy fundamentów budynku. Birąc pd uwagę wiek budynku raz jeg przeznaczenie na zbrjwnię mżna przyjąć, że psadwienie biektu zstał przystswane d przenszenia dużych bciążeń i nie pddał się działaniu czasu. Fundamenty na pewn są silnie zawilgcne i brak na nich izlacji, c mżna wywniskwać p stanie technicznym, stpniu zawilgcenia ścian piwnic. PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 22 z 42

24 Psadwienie budynku jest stabilne, prwadzne prace na biekcie nie wpływają na wzrst bciążeń na fundamenty budynku w isttnym stpniu i są pmijalne. Fundamenty nie wymagają prac ddatkwych i wzmcnienia ze względu na planwane prace budwlane. Kndygnacja pdziemna Birąc pd uwagę wiek budynku raz uwarunkwania histryczne stan techniczny budynku w kndygnacji pdziemnej jest dbry. Na sklepieniach raz filarach ceglanych nie stwierdzn znak złej pracy knstrukcji. Sklepienia krzyżwe nie wykazują znak przeciążenia pdczas użytkwania biektu raz wpływu nierównmiernych bciążeń. Nie zabserwwan rzwarstwiania się spin, pękania cegieł wchdzących w skład sklepienia. Nie występuje zjawisk wypadania cegieł na skutek rzprężenia knstrukcji sklepienia. Element pracy sklepienia krzyżweg jest złżnym układem naprężeń na różnych kierunkach układów lkalnych wydzielneg fragmentu składweg sklepienia. W bliczeniach statyczn- wytrzymałściwych przeprwadzn analizę naprężeń w sklepieniu d bciążeń istniejących, nw prjektwanych, raz użytkwych na pzimie 5 kn/m 2 Przyjęt grubść sklepień na pzimie 38cm (1,5 cegly). Na filarach, ścianach p kilkusetletnim kresie użytkwania nie zabserwwan przeciążenia znak miażdżenia materiału etc. Planwana adaptacja i remnt nie prwadzi d zwiększenia bciążeń w stsunku d tych jakim pddawany był budynek w kresie swjeg użytkwania. Na filary w ścianach zewnętrznych przekazywana jest duża siła rzpru d układu sklepień, dsłanianie i dprężanie ścian zewnętrznych jest niewskazane i mże prwadzić d uszkdzenia zapartych na ścianach zewnętrznych sklepień ceglanych. Wzmacnianie ścian i filarów ze względu na planwane prace na biekcie, nie jest wymagane. Blachy stalwe na pdmurówce w kluczu sklepienia należy pzstawić nienaruszne, ich demntaż mże prwadzić d dciążenia i pwstania zaryswań na sklepieniach. Pmiędzy siami 2-4/A-B znajdują się sklepienia zmdyfikwane p wjnie, w pdstawwą siatkę rzpiętści sklepienia wprwadzn ddatkw filary żelbetwe z żebrami żelbetwymi. Pd sklepieniami w siach 2-4/A-B wprwadzn ddatkw pdpierające belki stalwe. Kierunek pracy belek spsób ich ustawienia nie dpwiada pracy elementów łęku i w takiej frmie nie mają uzasadnineg zastswania. Pdparcie łęku belkami stalwymi mże prwadzić d rzprężenia sklepienia, redukcji sił ściskających, c w knsekwencji prwadzi d zmiany spsbu pracy łęku zamieniając g w strp dcinkwy na belkach stalwych. W przypadku ingerencji w układ knstrukcyjny w plach pmiędzy siami 2-4/A-B knieczna jest dkładna analiza elementów i kreślenie rzeczywisteg spsbu pracy strpu. Na nie zabserwwan rzwarcia spin sklepienia ani pwstania zaryswań, elementy mżna pzstawić w stanie istniejącym lub rzważyć mżliwść ich demntażu na etapie realizacji prac budwlanych. PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 23 z 42

25 W siach 6-7/B-C prjektuje się nwą klatkę schdwą z szybem windwym. Rzbiórkę łęku w miejscu twru należy graniczyć d minimum. Pd parcie rzebraneg częściw łęku należy wyknać pdprę w pstaci ściany żelbetwej zapartej zewnętrzną ścianę budynku raz układ żeber żelbetwych spinających istniejącą knstrukcję. Głównym prblemem kndygnacji pdziemnej jest duże zawilgcenie pwierzchni murwych. Góra psadzki znajduje się k. -5,20m pniżej terenu d dkła budynku czyli na rzędnej +1,4-1,6m n.p.m. Ściany zewnętrzne pzbawine są skutecznie działającej izlacji przeciwwdnej, ddatkw mże dchdzić w pmieszczeniach d kndensacji pary wdnej na wychłdznych ścianach murwanych. Zgdnie z badaniami wilgtnściwymi pracwanymi w Orzeczeniu Technicznym z Prgramem Prac Knserwatrskich stwierdzn znacznie pdwyższną wilgtnść pmieszczeń. Mury zewnętrzne w części płudniwzachdniej, wschdniej pmiędzy klatkami schdwymi raz półncnej w części wschdniej są w całści przesycne wilgcią. W części płudniw zachdniej narżniku budynku zlkalizwan zastisk wdy. Na ścianach dntwan w Orzeczeniu Technicznym wyslenia w części muru półncneg wyslenia. Krystalizacja raz hydratacja sli mineralnych spwdwała wiele ubytków, zarówn w naturalnym kamieniu, jak i pierwtnych partiach ceglanych. Struktura tych materiałów jest słabina, a wręcz zdezintegrwana i sypuje się. Mury, sklepienia raz słupy knstrukcyjne zbudwan z ryginalnej, ceramicznej cegły ręcznie frmwanej, niskiej jakści, źle przerbinej glinie. Lepiej zachwane są filary niż ściany pdłużne, gdyż w filarach zastswania d murwania spiwa hydrauliczne. Ściany i sklepie nie są mcniej zawilgcne pmim teg, że cegła je budująca jest mniej nasiąkliwa niż materiał filarów. W sklepieniach raz ścianach na całej kndygnacji pdziemnej wyknan liczne przekucia, zamurwania, wyburzenia naruszające ryginalną strukturę biektu. Ogólnie stan techniczny kndygnacji pdziemnej jest pprawny, nie zabserwwan prcesów mgących prwadzić d zagrżenia bezpieczeństwa użytkwania biektu. Na etapie realizacji prac należy jednak wyknać prace naprawcze zgdnie z wytycznymi zawartymi w Prgramie Prac Knserwatrskich raz wyknać zabezpieczenia ścian przed dalszym zawilgceniem i zasleniem prwadzącym d dewastacji murów ceglanych. Knserwacja ścian pdziemia, wyknanie izlacji znajduje się pza zakresem prjektu wyknawczeg FAZA I Kndygnacja parteru Knstrukcja parteru jest współczesna z XX wieku, Słupy granitwe pdpierające sklepienia krzyżwe nad parterem są w dbrym stanie technicznym. Nie zabserwwan na nich spękań, wykruszeń mających znaczenie dla bezpieczeństwa knstrukcji. Odsłnięta pdstawa słupa przy jednym z filarów nie wykazywała PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 24 z 42

26 żadnych uszkdzeń. Sklepienia krzyżwe pkryte tynkiem wapienn-cementwym nie wykazują znak zaryswania, niewłaściwej pracy knstrukcji strpu nad parterem. Praca knstrukcji nie wykazuje znak przeciążenia etc. Psadzki w budynku na pzimie parteru są zdemntwane, sklepienia niższej kndygnacji pkrywa warstwa piasku zasypweg. Stan lica ścian parteru jest zły, widczne są liczne wykucia, zamurwania różnym materiałem. Ściany nie są zawilgcne, struktura ściany jest słabina, w pzimie przypsadzkwym w części półncnej zaslna. Ubytki cegieł, spin, dspajanie się lica cegły nie stanwią zagrżenia dla bezpieczeństwa knstrukcji. Ogólnie stan techniczny kndygnacji parteru jest pprawny, nie zabserwwan prcesów mgących prwadzić d zagrżenia bezpieczeństwa użytkwania biektu. Na etapie realizacji prac należy jednak wyknać prace naprawcze zgdnie z wytycznymi zawartymi w Prgramie Prac Knserwatrskich raz wyknać nwe warstwy psadzki nad sklepieniami ceglanymi pzimu piwnic zbrjwni. Kndygnacja I piętra, knstrukcja dachu Ocena stanu techniczneg kndygnacji I piętra i dachu jest pza zakresem pracwania. Wyższe kndygnacje budynku są użytkwane przez ASP, nie zgłaszan żadnych uwag dnśnie zachwania się knstrukcji pwyżej strpu nad parterem. 5.6 Stan istniejący- cena i wniski Psadwienie biektu jest stabilne, nie wymaga ingerencji, wzmcnienia ze względu na zakres prjektwanych prac remntw- adaptacyjnych Dla kndygnacji pdziemnej należy wyknać suszenia, dslenie zawilgcnych pmieszczeń i elementów murwych wyknać izlację przeciwwdną na biekcie POZA ZAKRESEM FAZY I PROJEKTU WYKONAWCZEGO Sklepienia i filary są w dbrym stanie technicznym nie wymagają ddatkweg wzmcnienia Na pzimie piwnicy należy wyknać nwą psadzkę użytkwą zgdną z wytycznymi Knserwatrskimi raz przeznaczeniem pmieszczeń POZA ZAKRESEM FAZY I PROJEKTU WYKONAWCZEGO Na pzimie parteru należy wyknać nwą psadzkę użytkwą zgdną z wytycznymi Knserwatrskimi raz przeznaczeniem pmieszczeń ZAGADNIENIE WCHODZĄCE W ZAKRES FAZY I PROJEKTU WYKONAWCZEGO PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 25 z 42

27 Prace remntw-naprawcze elementów budynku należy wyknać pd stałym nadzrem i zgdnie z wytycznymi zawartymi w Orzeczeniu Technicznym z Prgramem Prac Knserwatrskich. Wyburzenia i przemurwania w istniejących ścianach na pzimie piwnicy mżliwe d wyknania p uzgdnieniu z Knserwatrem Zabytków, nad twrami w ścianach nśnych wyknać nadprża stalwe ZAGADNIENIE WCHODZĄCE W ZAKRES FAZY I PROJEKTU WYKONAWCZEGO Rzbiórka fragmentu łęku siach B-C/6-7 mżliwa d wyknania p uzyskaniu zgdy Knserwatra Zabytków. Pd wyburzany łęk należy wyknać ddatkwą pdprę i żebra wzmacniające ZAGADNIENIE WCHODZĄCE W ZAKRES FAZY I PROJEKTU WYKONAWCZEGO Przy pracwaniu ekspertyzy bran pd uwagę inwentaryzację biektu raz wyknane ględziny i dkrywki na budynku a także dkumentację prjektwą archiwalną i Orzeczenie Techniczne z Prgramem Prac Knserwatrskich. Na etapie realizacji należy wyknać weryfikację przyjętych wymiarów, zastswanych prfili, a także z uwagi na wartść histryczną biektu stswać się d wytycznych i zaleceń zawartych w Prgramie Prac Knserwatrskich. Dbór wszystkich zastswanych, wbudwywanych w biekt materiałów uzgadniać z Knserwatrem Zabytków. W przypadku rzbieżnści pmiędzy Prgramem Prac Knserwatrskich, Prjektem Budwlanym raz Wyknawczym Knstrukcji, a Prjektem Architektnicznym niezwłcznie pwiadmić Głwna Jednstkę Prjektwą celem uzyskania wyjaśnień i jednznacznej dpwiedzi. W przypadku stwierdzenia rzbieżnści pmiędzy stanem faktycznym, a istniejącą dkumentacją należy pwiadmić Nadzór Autrski Wizja lkalna przeprwadzna na biekcie, wyniki przeprwadznych dkrywek raz analiza knstrukcji pd kątem mżliwści wyknania planwanych prac remntwych i adaptacyjnych wykazały, że są ne mżliwe d wyknania. Pdczas prwadznych prac knieczne jest zachwanie strżnści i przestrzeganie zasad BHP i planu BIOZ zamieszczneg w prjekcie budwlanym pdczas prwadznej budwy. Wszystkie prace należy prwadzić w parci prjekt budwlan wyknawczy, inwentaryzację, wytyczne zawarte w prgramie prac knserwatrskich raz w zgdzie z gólnie bwiązującą sztuką budwlaną. Nie jest dpuszczalne pdkpanie fundamentów istniejąceg budynku, usuniecie elementów knstrukcyjnych bez wcześniejszeg zabezpieczenia pzstałej części knstrukcji. Stwierdzam, że stan techniczny budynku jest pprawny i mżna wyknać wszystkie nw prjektwane elementy knstrukcyjne na biekcie z zachwaniem szczególnej PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 26 z 42

28 strżnści i przy stswaniu się d zaleceń zawartych w planie BIOZ i prjekcie budwlan wyknawczym. Przeprwadzne zmiany związane z remntem i adaptacją są mżliwe d realizacji ze względu na bezpieczeństw knstrukcji. PROJEKTANT nr upr. 3423/Gd/88 WERYFIKACJA mgr inż. Bartsz Pitrwski nr upr. POM/0331/POOK/11 PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 27 z 42

29 6. OPIS TECHNICZNY 6.1 DANE OGÓLNE TEMAT: PRZEBUDOWA I ADAPTACJA PRZYZIEMIA I PIWNIC BUDYNKU WIELKIEJ ZBROJOWNI W GDAŃSKU PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I PROJEKTANT: upr bud. nr 3423/Gd/88 WERYFIKACJA: mgr inż. Bartsz Pitrwski upr. bud. nr POM/0331/POOK/ PODSTAWA OPRACOWANIA Zlecenie pracwnia FISZER ATELIER 41 Warszawa ul. Sienkiewicza 4/10b; Warszawa Uzgdnienia z Pracwnią Architektniczną Pdkłady architektniczne, branżwe d pracwania prjektu wyknawczeg FAZA I Prjekt budwlany dla budynku Ekspertyza techniczna pracwana na ptrzeby prjektu budwlaneg Inwentaryzacja biektu dstarczna przez biur architektniczne Oględziny zewnętrzne i wewnętrzne biektu pd kątem ceny stanu techniczneg istniejącej knstrukcji biektu Wyniki dkrywek i ceny stanu techniczneg Rysunki knstrukcyjne i architektniczne sprządzne na ptrzeby prjektu budwlaneg pkazujące zakres i rdzaj planwanych prac remntwadaptacyjnych Ekspertyza stanu chrny przeciwpżarwej dla Przebudwy i Adaptacji Przyziemia i Piwnic Wielkiej Zbrjwni w Gdańsku przy ul. Targ Węglwy 6, Gdańsk pracwana przez Prtect Tadeusz Cisek i Wspólnicy Spółka Jawna Zespół Rzeczznawców d Spraw Zabezpieczeń Przeciwpżarwych ul. Rudnickieg 3A lk. 13H, Warszawa. Orzeczenie Techniczne z Prgramem Prac Knserwatrskich dtyczące przyziemia i piwnic Wielkiej Zbrjwni w Gdańsku; Gdańsk, Targ PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 28 z 42

30 Węglwy 6 pracwane przez dr Ewę Jachnicką, inż. Ryszarda Kwalskieg Zakład Usługwy Prjektwania, Nadzru Budwlaneg i Oceny Stanu Techniczneg Budynków inż. Ryszard Kwalski; Gdańsk ul. II Brygady 132. zlecenie 48/696/13 Dkumentacja Getechniczna dla prjektu adaptacji Zbrjwni Gdańsk Targ Węglwy 6 pracwana przez Przedsiębirstw Wdrżeń Technicznych GEOTEST Sp. z..; GDAŃSK, Al. Grunwaldzka 138/5 nr umwy 158/ CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA BUDYNKU Dwa rzpatrywane pzimy wchdzą w zakres prjektu wyknawczeg FAZA I. W FAZIE I prjektu wyknawczeg realizwana będzie tylk cześć prac na budynku przedstawinych w prjekcie budwlanym pracwanym dla biektu. Kndygnacja pdziemna raz parter w chwili becnej nie są użytkwane. Pzim I piętra raz pddasza są użytkwane przez ASP jak przestrzeń wystawiennicza i dydaktyczna. Rdzaj psadwienia budynku jest nierzpznany. Birąc pd uwagę charakterystykę pdłża gruntweg raz prównując biekt z innymi znanymi budynkami zabytkwymi Gdańska znajdującymi się w tym rejnie mżna przypuszczać, że budynek mże być psadwiny na ruszcie drewnianym wypełninym kamieniami lub mieć psadwienie bezpśrednie na głębkich ławach kamiennych w pzimie gruntów nśnych. Kndygnacja piwnic jest zabytkwa, układ knstrukcyjny pchdzi z kresu budwy biektu Wielkiej Zbrjwni. Wyjątek stanwi fragment sklepień wraz ze słupami żelbetwymi pmiędzy siami 2-4/A-B, raz wyknana p wjnie klatka schdwa pmiędzy siami 1-2/B-C w miejscu klatki schdwej wyknan częściwej rzbiórki sklepienia i wylan strp żelbetwy. Kndygnacja piwnicy parta jest na rzucie prstkątna wymiarach wewnętrznych kł 36m x 50m. Pierwtne załżenie pierał się na wsparciu pmieszczenia na piętnastu ceramicznych filarach, pdpierających sklepiania. Wymiary filarów ceglanych zróżnicwane wymiarach k. 2,13x146m; 2,04x1,38m; 1,96x1,38m. Grubść ścian zewnętrznych kndygnacji piwnicy zgdnie z danymi z inwentaryzacji biektu k. 1,30-160m z pszerzeniem w miejscu parcia żeber sklepienia. Ściany bwiedniwe i prstkątne filary stanwią pdparcie dla sklepień twrzących strp nad kndygnacją pdziemną. Knstrukcja sklepień wpisana jest w rzut prstkąta wymiarach w narżnikach filarów k.6,00x8,00m. Sklepienia złżnym układzie mającym znamina sklepienia krzyżweg nrmalneg z pzimymi sidełkami raz sklepienia klebkweg z lunetą. Z prwadznych wcześniej badań grubść sklepienia w kluczu wynsi 40cm (murwanie na 1,5 cegly=38cm), nie wykluczne że łuki pełne pmiędzy filarami na kierunku X i Y są grubsze, grubsze mże być PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 29 z 42

31 również żebr sklepienia bezpśredni nad filarem, gdzie elementy z każdeg kierunku przechdzą w słup. Kndygnacja przyziemia parta jest na rzucie prstkątna wymiarach wewnętrznych kł 36m x 50m. Wnętrze jednprzestrzennym charakterze, czternawwe, sześciprzęsłwe. Ściany bwiednie wyknane z cegły gr. k. 120cm i piętnaście granitwych, kwadratwych filarów wymiarach 70x70cm wspiera sklepienie krzyżwe wyknane już w kresie pwjennej dbudwy. Filary granitwe znajdują się bezpśredni nad filarami ceglanymi kndygnacji pdziemnej. Filary granitwe pstawin na 5cm pdlewce betnwej wieńczącej wystający pnad sklepienia ckół ceglany. Elementy kamienne filarów słup i głwicę zespln ze sbą spiną z metalu (prawdpdbnie łów). Nadprża kienne i drzwiwe ceglane w pstaci łęków. Klatka schdwa prwadząca z pzimu kndygnacji pdziemnej na parter wyknana zstała w późniejszym kresie i nie ma znamin wartści histrycznej. Klatka schdwa żelbetwa schdy żelbetwe płytwe, łamane z pdestem przeznaczne są d rzbiórki. W rejnie klatki schdwej wyknan częściwą rzbiórkę sklepień, wyknan twór raz wyknan fragmentaryczny strp żelbetwy dwiązany d ścian zewnętrznych i rzebraneg sklepienia. Rzebrane sklepienie zaparte jest pprzeczną tarczę strpu żelbetweg raz pdpiera się na ścianach budwy klatki schdwej. W wieżach biektu znajdują się pierwtne klatki schdwe w pstaci jednbiegwych prstych schdów kamiennych. Elementem ddanym współcześnie jest zewnętrzna klatka schdwa murwana znajdująca się na zewnątrz budynku. Knstrukcja schdów żelbetwa, Schdy trójbiegwe, łamane z pdestami biegwymi. Z zewnętrznej klatki schdwej jest dstęp d wszystkich pzimów budynku Wielkiej Zbrjwni. Wymiary biektu Długść/szerkść ~51,90/~38,85m Wyskść budynku w kalenicy ~21,50m Średni wymiar filara w pzimie piwnicy ~210x140cm Wymiar słupa granitweg parteru 70x70cm Średnia rzpiętść sklepienia nad piwnicą d narżnika słupów ~8,00x6,00m Grubść ścian zewnętrznych w pzimie piwnic ~ cm Grubść ścian kndygnacji parteru ~120cm Układ knstrukcyjny, lkalizacja wyburzeń, elementów nw prjektwanych zgdnie z rzutami mntażwymi załącznymi d pracwania PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 30 z 42

32 Dkładny pis knstrukcji, biektu, rdzaj zastswanych materiałów zgdnie z Ekspertyzą Techniczną załączną d pracwania raz Orzeczeniem Technicznym z Prgramem Prac Knserwatrskich. 6.4 PLANOWANE PRACE REMONTOWO-ADAPTACYJNE FAZA I PROJEKTU WYKONAWCZEGO Wyknanie szeregu prac knserwatrskich mających przywrócić charakter i należyty stan techniczny elementów zabytkwych biektu zgdnie z pracwaniem zawartym w Orzeczeniu Technicznym z Prgramem Prac Knserwatrskich w pzimie kndygnacji parteru Wyknanie nwych twrów, przekuć w istniejących sklepieniach ceglanych 7 Wyburzenia, rzbiórki części ścian działwych kndygnacji piwnicy zgdnie z rysunkami zakresu prac rzbiórkwych 8 Wyknanie nwych warstw psadzki w pzimie parteru 9 Wyknanie instalacji, kanałów technicznych pd nw prjektwaną psadzką parteru. 10 Rzbiórkę istniejącej żelbetwej klatki schdwej w siach B-C/ Wyknanie nw prjektwanych nadprży stalwych i ceglanych w miejscach wyknanych wyburzeń dla nwych twrów w ścianach istniejących. 12 Wyknanie wzmcnień w pstaci belek i strpów żelbetwych w rejnie nw prjektwanych przekuć przez sklepienia na klatki schdwe i szyby windwe 6.5 DANE SZCZEGÓŁOWE WYBURZENIA I PRZEMUROWANIA Wyburzenia raz przemurwania i dstawienie nwych ścian w budynku należy wyknać zgdnie z prjektem architektnicznym zawierającym pracwanie wyburzeń i przemurwań w budynku raz zgdnie z rzutem mntażwym kndygnacji pdziemnej załącznej d pracwania. Technlgia rzbiórki Technlgię wyburzenia i rzbiórki należy dstswać d mżliwści firmy wyburzeniwej, jej mcy przerbwej raz mżliwści lgistycznych związanych z PROJEKT WYKONAWCZY FAZA I Strna 31 z 42