Rozróżnianie steroidów endogennych od egzogennych za pomocą GC/C/IRMS

Transkrypt

1 Rozróżnianie steroidów endogennych od egzogennych za pomocą GC/C/IRMS

2 Rys historyczny pocz. XX w. Pierwsze badania antydopingowe u koni wyścigowych (Warszawa, Budapeszt, Wiedeń) 1910 Alfons Bukowski ( ) wykazał obecność alkaloidów w ślinie koni 1967 Utworzenie Komisji Medycznej Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (MKOl) zakaz stosowania stymulantów i narkotyków 1999 Powołanie Światowej Agencji Antydopingowej (WADA) 2004 Przejęcie przez WADA (od MKOl) kontroli nad światowym systemem antydopingowym

3 doop w dialekcie flamandzkim oznacza każdą lepką substancję używaną jako smar lub środek pobudzający; napój kolonistów holenderskich (wywar z ziół + proch strzelniczy) jego picie dooping 1889 W jednym z angielskich słowników słowem doping opisano mieszaninę opium i narkotyków stosowana u koni 1933 Termin doping pojawił się w leksykonach sportowych 1999 Deklaracja Lozańska w Sprawie Dopingu w Sporcie: Doping - stosowanie podstępu (w postaci substancji lub metody) potencjalnie niebezpiecznego dla zdrowia sportowców i/lub umożliwiającego poprawę uzyskiwanych przez nich wyników lub obecność w organizmie sportowca substancji, lub stwierdzenie stosowania metody, znajdujących się na liście dołączonej do Kodeksu Antydopingowego Ruchu Olimpijskiego

4 S1. ŚRODKI ANABOLICZNE S2. HORMONY I POKREWNE SUBSTANCJE S3. BETA-2 AGONIŚCI S4. ANTAGONIŚCI I MODULATORY HORMONÓW S5. DIURETYKI I INNE ŚRODKI MASKUJĄCE S6. STYMULANTY S7. NARKOTYKI S8. KANABINOIDY S9. GLUKOKORTYKOSTEROIDY M1. METODY POPRAWIAJĄCE TRANSPORT TLENU M2. MANIPULACJE CHEMICZNE I FIZYCZNE M3. DOPING GENETYCZNY P1. ALKOHOL P2. BETA-BLOKERY

5 S1. ŚRODKI ANABOLICZNE S2. HORMONY I POKREWNE SUBSTANCJE S3. BETA-2 AGONIŚCI S4. ANTAGONIŚCI I MODULATORY HORMONÓW S5. DIURETYKI I INNE ŚRODKI MASKUJĄCE S6. STYMULANTY S7. NARKOTYKI S8. KANABINOIDY S9. GLUKOKORTYKOSTEROIDY M1. METODY POPRAWIAJĄCE TRANSPORT TLENU M2. MANIPULACJE CHEMICZNE I FIZYCZNE M3. DOPING GENETYCZNY Zabronione na zawodach P1. ALKOHOL P2. BETA-BLOKERY tylko w niektórych dyscyplinach

6 Analityka GRUPA stymulanty narkotyki SAA b2-agoniści diuretyki hormony peptydowe ANALIZA GC/NPD-FID HPLC/UV hcg IDENT. GC/HRMS

7 Analityka GRUPA stymulanty narkotyki SAA b2-agoniści diuretyki hormony peptydowe ANALIZA GC/NPD-FID HPLC/UV hcg IDENT. glikokortykosteroidy GC/HRMS

8 Analityka LC/MS/MS GRUPA stymulanty narkotyki SAA b2-agoniści diuretyki hormony peptydowe ANALIZA GC/NPD-FID HPLC/UV hcg IDENT. glikokortykosteroidy GC/HRMS

9 Analityka LC/MS/MS GRUPA stymulanty narkotyki SAA b2-agoniści diuretyki hormony peptydowe ANALIZA hcg IDENT. glikokortykosteroidy GC/HRMS

10 SAA C D A B Schemat pierścieniowy perhydrocyklopentanofenantrenu OH OH CH3 CH3 O Testosteron (4-androsten-17b-ol-3-on) O Epitestosteron (4-androsten-17 -ol-3-on)

11 OH O Testosteron 1 O 3 O Androstendion O O OH H OH H Etiocholanolon Androsteron 1-17b-hydroxysteroidowa dehydrogenaza 2-3 -hydroxysteroidowa dehydrogenaza 3-5b-reduktaza 4-5 -reduktaza

12 Analityka Wskaźnik T/E (testosteron/epitestosteron) Kryterium WADA 4 GC/C/IRMS

13 Analiza T/E>4,0 T/E<4,0 potwierdzenie T/E wynik negatywny GC/C-IRMS

14 GC/C/IRMS GC, gas chromatography chromatograf gazowy C, combustion spalanie, komora spalania IRMS, isotope ratio mass spectometry izotopowy spektrometr mas

15 OH komora spalania O C n C H x O y y CO 2 + x/2 H 2 O OH O

16 Izotopowa Spektrometria Mas Konstrukcja spektrometrów IRMS umożliwia równoczesny pomiar natężeń prądów jonowych molekuł izotopowych zawierających mierzone izotopy. Trzy mierzone prądy jonowe reprezentujące stosunki m/q równe 44, 45 i 46, są budowane przez następujące molekuły izotopowe: I 44 = 12 C 16 O 2 I 45 = 13 C 16 O 2 ; 12 C 16 O 17 O I 46 = 12 C 16 O 18 O; 12 C 17 O 2 ; 13 C 16 O 17 O Stosunki izotopowe: r45 = I 45/ I 44 r46 = I 46/ I 44

17 12 C / 13 C neutrony: 6 protony: 6 neutrony: 7 protony: 6 98,89 % 1,11 %

18 PRZYGOTOWANIE PRÓBEK MATERIAŁ DO BADAŃ MOCZ PRZYGOTOWANIE PRÓBEK hydroliza, ekstrakcja

19 Analiza IRMS

20 frakcja 3 i 5 frakcja 1 i 4

21 WYNIK endogenny egzogenny androsteron -28,7-31,9 etiocholanolon -29,8-33,7 11-ketoetiocholanolon 11-hydroksyandrosteron pregnandiol pregnantriol