więc wybierasz się podróż na giełdę? Additional information in Univers kpmg.com kpmg.pl

Transkrypt

1 SECTORS KPMG AND THEMES w Polsce Title A here więc wybierasz się Additional information in Univers 45 light w 12pt podróż on16pt leading na giełdę? kpmg.com kpmg.pl

2 Proces wprowadzenia spółki na giełdę może być trudny i skomplikowany. stowarzyszonych członkowskich stowarzyszonych z KPMG International z KPMG Cooperative International ( KPMG Cooperative International ), ( KPMG International ), podmiotem prawa podmiotem szwajcarskiego. prawa szwajcarskiego. Wszelkie prawa Wszelkie zastrzeżone. prawa zastrzeżone.

3 Wstęp Rozważasz podróż na giełdę? Dla wielu przedsiębiorców i funduszy pierwsza oferta publiczna (IPO) stanowi cel sam w sobie. Dla innych oznacza dużą szansę rozwoju i zaistnienia w szerszej świadomości publicznej. Zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku droga do celu, jakim jest IPO, jest niezwykle skomplikowana i czasochłonna. Nie istnieją żadne skróty. Jedyny możliwy szlak jest zazwyczaj stromy, długi i kręty. W trakcie podróży z pewnością natkniesz się na liczne ryzyka i niebezpieczeństwa, których należy unikać; kierunkowskazy i znaki, które należy brać pod uwagę oraz na licznych doradców i ekspertów, którzy mogą okazać się wsparciem lub przysłowiową kulą u nogi. Droga na giełdę naprawdę nie jest dla turystów amatorów. Wymaga skrupulatnego planowania i przygotowania, rzetelnej strategii oraz konsekwentnej i ciężkiej pracy. Jednak dla odważnych podróżników, którzy właściwie przygotują tę podróż, droga na giełdę może okazać się najbardziej opłacalną przygodą dla firmy. W KPMG jesteśmy świadomi, że dla początkujących, proces IPO może okazać się trudny i skomplikowany. Dlatego też stworzyliśmy światową sieć najlepszych i najbardziej doświadczonych specjalistów z obszarów IPO i rynków kapitałowych, którzy pomogą Państwu pokonać drogę prowadzącą na giełdę. Drogą tą zdołaliśmy poprowadzić już setki prywatnych spółek na całym świecie i dlatego wydaje nam się, że wiemy, w jaki sposób zaplanować i przygotować podróż, aby szczęśliwie dotrzeć do celu. Planowanie podróży W niniejszym przewodniku przedstawiamy kluczowe kwestie, wyzwania oraz możliwości, które każdy potencjalny debiutant planujący swoją drogę na giełdę powinien wziąć pod uwagę. Prezentujemy w nim porady, konkretne wskazówki oraz praktyczne spostrzeżenia mogące pomóc wszystkim prywatnym spółkom zakończyć tę podróż sukcesem i dotrzeć do wyznaczonego celu. Dzielimy się naszym doświadczeniem i ujawniamy najczęściej spotykane problemy i pułapki związane z planowaniem i przeprowadzaniem procesu IPO. Przekazujemy również dobre praktyki obowiązujące w różnych branżach, które wypracowaliśmy na podstawie naszych własnych doświadczeń. Opracowanie praktycznego planu podróży Mamy nadzieję, że niniejsza publikacja pomoże potencjalnym debiutantom w uzyskaniu jaśniejszego obrazu i lepszego zrozumienia czekającej ich drogi. Pomimo tego, iż sam proces IPO jest niezwykle kompleksowy i istnieje wiele aspektów, które należy rozważyć przy jego realizacji, jesteśmy przekonani, że z odpowiednimi doradcami oraz wsparciem, potencjalni debiutanci będą w stanie uniknąć wielu niebezpieczeństw czyhających na drodze prowadzącej na parkiet giełdowy. Niestety, kompleksowość zagadnień związanych z IPO powoduje, iż w tak krótkim przewodniku, nie jest możliwe ujęcie wszystkich aspektów technicznych i złożoności drogi na giełdę. W związku z tym zachęcamy potencjalnych debiutantów do skorzystania z usług specjalistów z zakresu IPO, którzy będą mogli przygotować dla Państwa kompleksowy, ale skrojony na miarę plan, dobrany do specyficznych potrzeb i uwarunkowań Państwa spółki. Zachęcamy, więc do skontaktowania się z KPMG w celu uzyskania informacji na temat sposobów, w jaki nasi specjaliści mogą udzielić Państwu wsparcia w skomplikowanej drodze do IPO i opracowaniu bezpiecznego planu działania zapewniającego osiągnięcie założonego celu KPMG Advisory Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. jest polską spółką komandytową i członkiem sieci KPMG składającej się z niezależnych spółek członkowskich

4 2013 KPMG Advisory Spółka ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. jest polską spółką komandytową członkiem sieci KPMG składającej się niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych KPMG International Cooperative ( KPMG International ), podmiotem prawa szwajcarskiego. Wszelkie prawa zastrzeżone.

5 02 04 Przygotowania kondycyjne przed wyprawą 15 Czy to właściwy czas na IPO? Jak długo potrwa ekspedycja? Wybór odpowiednich współtowarzyszy podróży Spis treści Niebezpieczeństwa, których należy unikać 10 przykazań bezpiecznego debiutu na giełdzie 2013 KPMG Advisory Spółka ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. jest polską spółką komandytową członkiem sieci KPMG składającej się niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych KPMG International Cooperative ( KPMG International ), podmiotem prawa szwajcarskiego. Wszelkie prawa zastrzeżone.

6 2 A więc wybierasz się w podróż na giełdę? Czy to właściwy czas na IPO? Pierwszym pytaniem, które należy sobie zadać to dokąd zmierza spółka oraz co jeszcze ważniejsze jaki cel zamierza osiągnąć? Prawda jest taka, że debiut giełdowy nie dla każdej spółki może być najbardziej odpowiednią strategią. Wybór strategii zależy w pełni od celu, jaki spółka zamierza osiągnąć, a przede wszystkim od przyczyny wyboru takiej drogi. W zależności od celów i etapu rozwoju spółki może istnieć wiele przyczyn, dla których wejście na giełdę może okazać się właściwą decyzją. Przykładowe korzyści mogą obejmować: Uzyskanie dostępu do finansowania: spółki, które zamierzają rozwijać się organicznie lub w ramach transakcji fuzji i przejęć mogą rozważać opcję debiutu na giełdzie pod kątem uzyskania dostępu do nowych źródeł długoterminowego kapitału, który może posłużyć do finansowania ich działalności. Sprzedaż udziałów przez dotychczasowych inwestorów: notowanie akcji na giełdzie umożliwia dotychczasowym akcjonariuszom spółki zmonetyzowanie swoich aktywów i zrealizowanie efektywnej strategii wyjścia. Budowanie świadomości rynkowej: wiele spółek decyduje się na przeprowadzenie procesu IPO w celu zbudowania reputacji i zapewnienia sobie rozpoznawalności na rynkach krajowych i zagranicznych, w szczególności, gdy podstawowa działalność spółki znajduje się poza głównymi i rozwiniętymi rynkami. Motywowanie pracowników: programy opcji na akcje są silnym bodźcem, który może zwiększyć zaangażowanie pracowników i powiązać wysokość ich wynagrodzenia z finansowymi wynikami spółki. Rozbudowa struktury zarządzania: chociaż istnieje wiele sposobów wzmocnienia struktury zarządzania, debiut na giełdzie jest silnym katalizatorem i określa solidne ramy służące rewitalizacji struktury zarządzania. Pomimo tego, iż powyższe kwestie są w praktyce najczęściej występującymi powodami, dla których spółki decydują się na debiut giełdowy, istnieje szereg innych korzyści, które można uzyskać w ramach tego procesu. Na przykład, spółki prowadzące działalność w krajach charakteryzujących się niestabilnością polityczną lub niewystarczającą ochroną regulacyjną mogą uznać, że notowanie na giełdzie może zagwarantować pewien poziom ochrony ich dotychczasowym akcjonariuszom. Z kolei w innych przypadkach, debiut na giełdzie może być krokiem umożliwiającym dostęp do kontraktów zastrzeżonych wyłącznie dla spółek publicznych. Odpowiednie planowanie i zaufani doradcy mogą ograniczyć większość problemów i ryzyk związanych z powyższymi zagadnieniami Pomyśl zanim skoczysz Transformacja w spółkę publiczną może mieć również istotne wady, które przed wejściem na drogę IPO nie zawsze mogą wydawać się oczywiste. Spółki rozważające debiut giełdowy powinny mieć świadomość tego, że będą musiały stawić czoła licznym wyzwaniom, obejmującym m.in.: Wymogi dotyczące czasu i zasobów: wejście na giełdę wymaga ciężkiej pracy nie tylko w celu zapewnienia pomyślnego przebiegu samego procesu, ale również utrzymania statusu spółki publicznej oraz kursu akcji. Znaczna część zarządów spółek notowanych na giełdach jest zdania, iż jednym z ich największych wyzwań jest poświęcenie niezbędnego czasu na pomyślne zarządzanie procesem wejścia na giełdę przy jednoczesnym zajmowaniu się bieżącymi operacyjnymi sprawami spółki. Transparentność oraz obowiązki informacyjne: spółki publiczne mają obowiązek regularnego publikowania swoich sprawozdań finansowych oraz wszelkich informacji mających istotny wpływ na ich działalność, jak również prezentowania inwestorom oraz analitykom swojej strategii dotyczącej rozwoju spółki w przyszłości. Obowiązki te są nie tylko czasochłonne, ale także umożliwiają konkurentom uzyskanie cennej wiedzy dotyczącej strategicznych informacji i planów. Zaostrzone wymogi regulacyjne: spółki notowane na giełdzie obowiązują dodatkowe regulacje i przepisy, których muszą przestrzegać. Spółki, nieprzestrzegające takich wymogów, muszą liczyć się z dotkliwymi karami i obniżeniem kursu akcji.

7 Istnieje szereg alternatyw wobec IPO Joint ventures: wejście na nowe rynki może również nastąpić w drodze zaangażowania się w joint venture z innymi spółkami zapewniającymi dostęp do finansowania, technologii lub kluczowych rynków. Joint ventures podejmowane są zazwyczaj przez równorzędne podmioty, które następnie współpracują nad połączeniem zasobów oraz osiągnięciem wspólnego celu. Koszty: w celu przeprowadzenia IPO, spółki niepubliczne muszą często ponieść istotne nakłady związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem samego procesu. W wielu przypadkach wymagane mogą być znaczące inwestycje w celu stworzenia i sformalizowania procesów związanych z zapewnieniem zgodności z odpowiednimi standardami sprawozdawczości finansowej (np. MSSF) i innymi wymogami informacyjnymi dotyczącymi sprawozdawczości finansowej. Definicja: MSSF Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) to zbiór standardów rachunkowości mających zastosowanie w spółkach notowanych na większości głównych rynków publicznych. Odpowiednie planowanie i doświadczeni doradcy mogą ograniczyć problemy i ryzyka związane z każdym z powyższych zagadnień. Jednak wielu członków kadry zarządzającej w szczególności przedsiębiorców nie docenia wymogów, regulacji oraz obowiązków wynikających ze statusu spółki publicznej. W rzeczywistości, spółki publiczne w dużej mierze różnią się od spółek niepublicznych, w związku z czym niektórzy menedżerowie mogą szybko uznać, że nakład pracy i ryzyko nie zawsze są kompensowane korzyściami wynikającymi ze statusu spółki publicznej. Jeżeli nie debiut na giełdzie, to co? Jest bardzo prawdopodobne, że szlak IPO nie jest najlepszym rozwiązaniem dla Państwa spółki w najbliższej przyszłości. Istnieje szereg alternatyw, dzięki którym można osiągnąć zbliżone cele - należą do nich: Emisja obligacji: rynek obligacji jest miejscem, gdzie spółki niepubliczne mogą oferować swoje instrumenty dłużne na rynku publicznym, jednak bez konieczności spełniania wielu rygorystycznych wymogów związanych z oferowaniem i notowaniem na giełdzie swoich akcji Kredyty bankowe: spółki mogą również pozyskać nowe środki poprzez wykorzystanie tradycyjnych instrumentów dłużnych w bankach komercyjnych. Jednak z uwagi na ograniczenia rynku kredytowego, finansowanie ze strony banków może nie zawsze być dostępne, a dla wielu spółek może okazać się zbyt kosztowne. Fuzje i przejęcia (M&A): alternatywną metodą upłynniania udziałów dotychczasowych właścicieli jest sprzedaż posiadanych przez nich udziałów albo połączenie spółki ze spółką konkurencyjną i dokonanie w ten sposób skutecznego wykupu dotychczasowych właścicieli. Działanie takie może jednak często skutkować częściową lub całkowitą utratą kontroli. Definicja: Wykup lewarowany (LBO) LBO ma miejsce, gdy inwestor przejmuje pakiet kontrolny w spółce przy wykorzystaniu aktywów nabywanej spółki, jako zabezpieczenia środków wykorzystanych na przejęcie. Transakcje typu LBO są wysoce ryzykowne zarówno dla inwestorów, jak i dla nabywanej spółki. Definicja: Fundusze private equity (PE) Fudusze private equity to firmy, które inwestują w spółki kapitałowo w ramach różnych strategii inwestycyjnych. Fundusze te często dzielą się ze swoimi spółkami obszernym doświadczeniem biznesowym i przekazują najlepsze praktyki biznesowe. Private equity: zapewnienie finansowania inwestycji przez fundusz private equity jest powszechną metodą pozyskiwania środków przy jednoczesnym zapewnieniu poufności dotyczącej działalności. Ta metoda jednak nie zawsze umożliwia jasną strategię wyjścia dla dotychczasowych właścicieli i może wpłynąć na pogorszenie ogólnej widoczności spółki na rynku. Ponadto, wysoka dźwignia finansowa typowa dla transakcji typu private equity niesie ze sobą zwiększone ryzyko finansowe. W kontekście powyższego, oczywistym wydaje się być, iż pierwszym krokiem, jaki należy podjąć kierując się ku IPO jest określenie celu, motywacji i podejścia, które z kolei stanowić będą podstawę strategii korporacyjnej. Jeżeli IPO okaże się być najbardziej słuszną decyzją, wówczas menedżerowie, którzy wykonali ten niezwykle istotny pierwszy krok i w związku z tym posiadają jasne zrozumienie możliwości, celów i wyzwań, będą w lepszej pozycji wyjściowej do dalszej drogi, której celem jest parkiet giełdowy. Wiele spółek stwierdza, że szczegółowa analiza oraz przygotowanie planu niezbędnego do przeprowadzania procesu IPO, przynosi również korzyści w przypadku konieczności zmiany planów giełdowych i w zamian realizacji transakcji M&A.

8 4 A więc wybierasz się w podróż na giełdę? Przygotowania kondycyjne przed wyprawą Droga na giełdę jest wyczerpująca, a zarazem ekscytująca. Po dotarciu do celu nic już nie jest takie samo jak dawniej. Droga na giełdę nie jest przyjemną weekendową przejażdżką. Przygotowanie do niej wymaga ciężkiej pracy, planowania oraz zainwestowania znacznej ilości czasu i pieniędzy. Każda spółka, rozważająca debiut giełdowy, powinna upewnić się czy jest gotowa na taki krok. Sprawdzian taki polega na przeprowadzeniu kompleksowej oceny stopnia przygotowania spółki do IPO, w trakcie której porównuje się krytyczne procesy i wymagania związane ze standardami obowiązującymi spółki publiczne. I podobnie jak w przypadku wizyty u lekarza wynik badania nie zawsze może być po naszej myśli. Badanie kondycji finansowej Dla wielu spółek niepublicznych, proces IPO wymagać będzie fundamentalnych zmian w zakresie sprawozdawczości finansowej i planowania. Jedną z nich będzie konieczność spełnienia lokalnych wymogów regulacyjnych dotyczących sprawozdawczości finansowej. W większości krajów Unii Europejskiej i szeregu innych jurysdykcji, spółki mają obowiązek raportowania zgodnie z MSSF, natomiast w Stanach Zjednoczonych z federalną Ustawą Sarbanesa- Oxleya oraz lokalnymi standardami rachunkowości US GAAP. Inwestorzy zwracają jednak uwagę na historię rzetelnej sprawozdawczości finansowej i dlatego wiele spółek stanie przed koniecznością przeprowadzenia retrospektywnej analizy wyników finansowych z lat ubiegłych pod kątem dostosowania ich do wymaganych na danym rynku standardów rachunkowości. Nie trzeba podkreślać, że jest to długi proces wymagający istotnych nakładów, który może okazać się trudny do przeprowadzenia równolegle z innymi bieżącymi obowiązkami spoczywającymi na dziale finansowym.

9 Test sprawności spółki: Kluczowe pytania diagnostyczne Czy spółka jest w stanie wzbudzić zainteresowanie inwestorów? Czy spółka jest w stanie przygotować przekonującą, udokumentowaną equity story? Czy spółka posiada jasne i wiarygodne możliwości rozwoju? Czy spółka zdefiniowała kluczowe wskaźniki efektywności (KPI)? Czy spółka spełni określone wymagania? Czy struktura podatkowa jest odpowiednia? Czy spółka jest przygotowana na przeprowadzenie badania due diligence? Czy spółka posiada wiarygodną historię wyników finansowych przedstawionych zgodnie ze standardami MSSF lub porównywalnymi? Przygotowanie do wejścia na giełdę często obejmuje również fundamentalne przekształcenie samego działu finansowego. Sprawozdawczość finansowa wymaga od spółek opracowania, wdrożenia i utrzymania odpowiednich procesów i punktów kontrolnych, umożliwiających spełnienie obowiązujących wymogów. Wskazane jest również, aby w dziale finansowym pracowali specjaliści posiadający doświadczenie w sprawozdawczości spółek obecnych na rynkach kapitałowych. Uzyskanie statusu spółki publicznej wiąże się również z koniecznością opracowania solidnego i szczegółowego planu finansowego, a także posiadaniem umiejętności prognozowania i sporządzania budżetów. Prognozowanie stanowić będzie w przyszłości kluczowe narzędzie dla zarządu umożliwiające dostarczanie wiarygodnych szacunków dotyczących spodziewanych wyników spółki. Czy spółka jest w stanie terminowo opracowywać wysokiej jakości informacje finansowe? Czy spółka jest w stanie przestrzegać zasad dotyczących terminowego prezentowania informacji bieżących i okresowych? Czy spółka jest w stanie sporządzać dokładne i kompleksowe informacje dla zarządu? Czy spółka jest przygotowana na dodatkową kontrolę ze strony nowych akcjonariuszy? W jaki sposób spółka spełnia wymogi dotyczące ładu korporacyjnego? Czy w spółce funkcjonują rzetelne systemy i procesy kontroli wewnętrznej? Czy procesy zarządzania ryzykiem w spółce są wystarczające? Czy spółka rozważyła kwestię dotyczącą odpowiedzialności społecznej? Czy wynagrodzenie zarządu oraz kluczowych pracowników jest zależne od wyników spółki? Czy spółka jasno i terminowo komunikuje się z kluczowymi akcjonariuszami? Czy spółka jest w stanie ustanowić właściwą strukturę zarządu i rady nadzorczej?

10 Utrzymywanie zarządu oraz kluczowych pracowników w dobrej formie Dla członków kadry kierowniczej proces wejścia na giełdę i pozostania na niej wiąże się z doświadczeniem nowej - i często znaczącej - presji czasu. Sam proces IPO jest bardzo czasochłonny, w związku z czym często zdarza się, że kluczowi pracownicy szczebla kierowniczego odstawiają na bok bieżące sprawy spółki. Z ankiety przeprowadzonej dla KPMG LLP w Wielkiej Brytanii wynika, że 81procent dyrektorów finansowych i 62 procent dyrektorów generalnych, którzy przeprowadzili IPO, przyznało, że ponad połowę swego czasu poświęcali na ten proces (kiedy to niewątpliwie powinni skupić się właśnie na działalności spółki bardziej niż kiedykolwiek). Po zakończeniu procesu IPO, na zarząd oraz innych kluczowych pracowników czekają nowe wyzwania i związana z nimi presja. Cykle spotkań z inwestorami i analitykami, briefingi inwestorów, Walne Zgromadzenia Akcjonariuszy (WZA) oraz przekazywanie informacji na żądanie akcjonariuszy wymagają nie tylko poświęcenia znacznej ilości czasu ze strony zarządu, ale również stawiają ich w centrum zainteresowania. 81 procent dyrektorów finansowych i 62 procent dyrektorów generalnych przyznało, że ponad połowę swego czasu pracy poświęcali na proces IPO Wielu członków kadry kierowniczej spółek niepublicznych może być nieprzygotowanych na tak wysoki poziom zainteresowania i kontroli, który wiąże się z uzyskaniem statusu spółki publicznej. Analitycy giełdowi i akcjonariusze będą również oczekiwać od członków zarządu oraz innych kluczowych pracowników doświadczenia w prowadzeniu działalności na rynkach kapitałowych. Jednocześnie, wejście na giełdę wymaga zmiany zachowań ze strony kadry kierowniczej. Biorąc pod uwagę, że otwartość i przejrzystość to kluczowe zasady postępowania z akcjonariuszami, wielu członków zarządu będzie musiało pogodzić się z myślą, że ich plany będą od tej pory podlegać kontroli inwestorów. Test sprawności członków zarządu oraz kluczowych pracowników: Kluczowe pytania diagnostyczne Czy jestem dyspozycyjny/a? Czy jestem w stanie starannie spełniać wymogi związane z wejściem spółki na giełdę przy jednoczesnym prowadzeniu bieżących spraw spółki? Czy będę w stanie przeznaczyć do 20% swojego czasu na relacje inwestorskie po wejściu spółki na giełdę? W jaki sposób ustalę priorytety związane z wejściem na giełdę oraz prowadzeniem bieżących spraw spółki? Czy jestem przygotowany/a na kontrolę? Czy jestem przygotowany/a na ujawnienie informacji dotyczących mojego wynagrodzenia i innych wrażliwych danych? Czy potrafię we właściwy sposób zareagować na żądania akcjonariuszy i inwestorów? Czy jestem przygotowany/a na ujawnianie wszystkich informacji w sposób przejrzysty i jasny?

11 A więc wybierasz się w podróż na giełdę? 7 Przygotowanie planu Należy wspomnieć, że proces IPO składa się z szeregu kompleksowych kwestii, z którymi spółki decydujące się na debiut giełdowy muszą się zmierzyć. Jednak dobrą informacją jest to, że odpowiednio i jasno wytyczony plan może pomóc spółkom uporać się z wszelkimi złożonymi aspektami i wyprowadzić je na relatywnie prostą drogę. Niestety, wszystko wymaga poświęceń. Po przeprowadzeniu wstępnego testu gotowości spółki do debiutu na giełdzie, wiele spółek staje przed problemem wielomiesięcznej ciężkiej pracy oraz przygotowań do rozpoczęcia formalnej procedury. Prawdą jest, że w drodze na giełdę nie istnieją żadne skróty, a spółki powinny wystrzegać się tych, którzy takie rozwiązania oferują. Poziom szczegółowości oraz rygorystyczność cechujące przygotowania do debiutu giełdowego mają bezpośredni wpływ na ostateczną wycenę spółki i dlatego przeznaczenie czasu ze strony członków zarządu na opracowanie jasnego i rzetelnego planu ma w tej kwestii fundamentalne znaczenie. Kluczowym punktem procesu przygotowań będzie opracowanie jasnego equity story (i) wzmacniającego pozycję negocjacyjną potencjalnego debiutanta w stosunkach z brokerami/bankami inwestycyjnymi oraz potencjalnymi inwestorami, a także (ii) zawierającego jasną i klarowną informację na temat wyników finansowych niezbędną do jego poparcia. I tak, w przypadku spółek o złożonej historii finansowej (na przykład wynikającej ze zróżnicowanego zakresu geograficznego lub transakcji M&A) może powstać obowiązek sporządzenia dodatkowej dokumentacji, na przykład sprawozdania finansowego pro forma. Aby osiągnąć powyższy cel, członkowie kadry kierowniczej powinni polegać na zaufanych doradcach i partnerach; osobach, które drogę na giełdę mają już za sobą i są świadome niebezpieczeństw, jakie mogą się na niej pojawić. Ponadto będą oni musieli zmodyfikować swój sposób postrzegania procesu wchodzenia na giełdę tak, aby stworzyć realistyczne oczekiwania co do wymaganego stopnia ich zaangażowania, czasu oraz doświadczenia. I z całą pewnością będą oni musieli włożyć wiele wysiłku w realizację planu, nawet pomimo szybkich zmian, jakie mogą nastąpić w otaczającym ich środowisku biznesowym.

12 Niebezpieczeństwa, których należy unikać Gotowi do drogi? Uwaga na często spotykane zagrożenia, które mogą czaić się po drodze. Teraz, kiedy już spółka formalnie podąża w stronę parkietu giełdowego, oczekiwania wewnątrz spółki będą rosły. Dlaczego nie? Przecież pracownicy wiedzą z pierwszej ręki, jak pomyślna przyszłość rysuje się przed firmą. Istnieją jednak pewne obszary, w których oczekiwania mogą często znacznie przewyższać rzeczywistość. Na przykład, wielu członków kadry kierowniczej przystępuje do procesu IPO mając wygórowane oczekiwania dotyczące wyceny spółki, które często pozostają niespełnione. Dzieje się tak między innymi dlatego, iż dla inwestorów wycena opierać się będzie na określonej liczbie krytycznych czynników, z których niektóre pozostają poza kontrolą spółki i jej zarządu (np. nagłe wahania gospodarki, niezadawalające wyniki podmiotów konkurencyjnych bądź negatywne opracowania analityków). A ponieważ spółka wchodząca na giełdę będzie podmiotem relatywnie nieznanym na rynku, można także spodziewać się dyskonta w stosunku do wyników jej docelowej wyceny, które będzie odzwierciedlać oczekiwaną przez inwestorów kompensatę postrzeganych przez nich ryzyk. Wycena może także być uzależniona od poziomu i jakości doradców. Doradca z szerokim doświadczeniem, działający w ramach międzynarodowej sieci, może przyciągnąć większą liczbę inwestorów lub posiadać lepsze rozeznanie w kwestii uprzedzeń i obaw, jakie inwestorzy zwykle wykazują. Ci zaś, którzy nie dysponują takim zapleczem, mogą spotęgować problem podając wysoką wycenę na początku procesu, a następnie, stopniowo schodzić ze swych oczekiwań w miarę zbliżania się terminu IPO. Oczywiście cena, po której spółka będzie mogła zaoferować swoje akcje, jest ostatecznie ograniczona wielkością środków dostępnych w danym momencie na rynku. Na przykład, w czasie kryzysu finansowego, ogromna ilość środków została wycofana z większości najważniejszych rynków na całym świecie, co wywarło istotny, negatywny wpływ na wycenę nowych, nielicznych spółek wchodzących w tym czasie na giełdę. I gdy po takim okresie Mit: Historia prezentująca wzrost spółki w przeszłości jest najważniejszym czynnikiem przyciągającym inwestorów Fakt: Wzrost spółki w przeszłości jest ważny, aby określić jej potencjał, ale inwestorzy chcą wiedzieć, że przed spółką widnieją jeszcze lepsze perspektywy wzrostu. Ważnym etapem okresu przygotowywania pierwszej oferty publicznej jest zbudowanie equity story, które będzie w stanie przedstawić potencjał wzrostu spółki oraz jej plany na przyszłość. Mit: Wszyscy inwestorzy kochają IPO Fakt: Tylko określona grupa inwestorów gotowa jest przyjąć na siebie podwyższone ryzyko inwestycji w spółkę, która dopiero zaczyna swoją przygodę na rynku publicznym. To prawda, IPO zwykle cieszą się zainteresowaniem i zyskują rozgłos w prasie, ale nie jest to wyznacznikiem apetytu rynku na pierwsze oferty publiczne. Mit: Podwójne notowania (dual listings) pozwalają osiągnąć wyższe wyceny Fakt: Notowanie na dwóch giełdach przynosi pewne korzyści spółkom publicznym, np. dostęp do szerszego kręgu inwestorów, zwiększone zainteresowanie, korzyści podatkowe, a nawet dostęp do nowych rynków. Jednak notowanie na dwóch rynkach kapitałowych nie ma zwykle bezpośredniego wpływu na wartość wyceny spółki.

13 A więc wybierasz się w podróż na giełdę? 9 inwestorzy znów zaczynają zapewniać dopływ środków na rynek, ich apetyt na ryzyko, a więc również na inwestycje w ramach IPO, jest jednak ograniczony, co także może mieć wpływ na wstępną wycenę. Należy pamiętać, by utrzymać tempo i zaangażowanie pracowników zarówno w okresie trwania pierwszej oferty publicznej, jak i po niej, przy czym zarząd powinien dołożyć wszelkich starań, by w kierowanej przez niego organizacji ustalić i właściwie zarządzać oczekiwaniami jej pracowników. Ustal właściwe tempo Droga do pomyślnej pierwszej oferty publicznej to maraton, a nie sprint. O wiele zbyt często członkowie kadry kierowniczej pędzą w kierunku IPO wierząc, że samymi dobrymi chęciami mogą przyśpieszyć cały proces. Ale procedura związana z wejściem na Mit: Najważniejszym działaniem w procesie przygotowania wejścia na giełdę amerykańską jest postępowanie zgodnie z Ustawą Sarbanesa-Oxleya Fakt: Przestrzeganie wymogów określonych w Ustawie Sarbanesa- Oxleya jest niewątpliwie ważne dla każdej spółki pragnącej wejść na giełdę amerykańską. Jest jednak wiele innych kwestii, które są równie ważne i równie trudne do osiągnięcia. Przykładowo, możliwości prowadzenia właściwej sprawozdawczości finansowej lub posiadanie wiarygodnych systemów funkcjonowania i kontroli. giełdę trwa długo i wymaga cierpliwości. Postępuje etapami, których efekty kumulują się w danych okresach czasu, aby w końcu bezpiecznie i pomyślnie osiągnąć cel. A zatem, zamiast ustalać datę IPO, a następnie gnać ku niej na złamanie karku, kierownictwo spółki powinno raczej ustalić harmonogram działań mających na celu osiąganie kolejnych etapów w procesie, aby w odpowiednim momencie - gdy wszystko już jest zapięte na ostatni guzik - być gotowym na pociągnięcie za spust. W ten sposób, menedżerowie mogą precyzyjniej skupić się na realizacji planu zamiast wpatrywać się z uporem w zamglony horyzont. Ustalenie odpowiedniego tempa jest także bardzo pomocne w wypośrodkowaniu pomiędzy wymaganiami procesu IPO, a potrzebami organizacji. Przygotowanie spółki do Mit: Notowanie na zagranicznej giełdzie papierów wartościowych nie wpływa na zmianę struktury zarządzania Fakt: Zmiana formy spółki na spółkę publiczną z pewnością spowoduje rozległe zmiany w ramach organizacji, w tym w szczególności, w ramach struktury zarządzania. Przy wyborze rynków zagranicznych, może nawet zaistnieć konieczność relokacji części działalności spółki do danego państwa, w celu zachowania bliskiego kontaktu ze środowiskiem inwestorskim i analitycznym. wejścia na giełdę może wiązać się z wprowadzeniem istotnych zmian, a pracownicy mogą potrzebować wystarczającej ilości czasu, aby zaaklimatyzować się w nowej sytuacji. Na przykład, wdrożenie nowych procesów planowania i budżetowania może mieć wpływ na całkiem sporą liczbę wewnętrznych jednostek organizacyjnych, w tym m.in., dział sprzedaży, dział IT, czy też dział dystrybucji, których pracownicy będą wymagali odpowiednich szkoleń w zakresie nowych systemów i wymagań przed przeprowadzeniem IPO. Istnieje kilka pułapek, w które mogą wpaść spółki bezpośrednio po wejściu na giełdę np. brak wstępnych szacunków zarządu dotyczących oczekiwanych wyników oraz przekroczenie pierwszego terminu na złożenie sprawozdań finansowych. Obie są symptomem zbyt szybkiego przygotowywania pierwszej oferty publicznej. Przy bliższym przyjrzeniu się, można często zauważyć, że większość spółek, które zaliczają potknięcie w tej dziedzinie gnało na oślep przez proces przygotowania do IPO i w związku z tym, albo nie posiadało właściwych systemów i kontroli albo personel był zbyt niedoświadczony lub nieprzygotowany, aby sprostać większym wymaganiom, jakie stawia rynek. Tak więc, chociaż przyjęcie odpowiedniego tempa może okazać się frustrujące dla wielu spółek, które spieszą się, by szybko zaznać smaku bycia spółką publiczną, podróżujący w kierunku IPO w końcu odkryją, że tempo podejmowanych przez nich działań jest bezpośrednio związane z ich możliwością łagodnego i pomyślnego przejścia przez proces wejścia na giełdę i rynek publiczny.

14 Jak długo potrwa ekspedycja? Czy już jesteś na miejscu? Wszystko zależy od Ciebie Jak już pisaliśmy na poprzednich stronach, ustalenie i utrzymanie zrównoważonego tempa jest kluczowe dla powodzenia całego procesu IPO. Z drugiej strony nikt z nas nie lubi wyruszać w drogę nie wiedząc, kiedy i gdzie wypada jej kres. Odpowiedź na to pytanie w pełni zależy od ilości pracy zdefiniowanej w trakcie wstępnego badania poziomu przygotowania spółki do IPO. Opracowanie odpowiednich systemów kontroli i wprowadzanie właściwych zmian może być skomplikowane i czasochłonne. Zdarza się jednak, iż spółki mogą mieć bardzo niewiele pracy do wykonania. Sytuacje takie występują w szczególności w firmach, posiadających wsparcie private equity. Fundusze takie posiadają zazwyczaj dostęp do doświadczonych fachowców specjalizujących się w rynkach kapitałowych, jak również do rozwiązań finansowych. Inne spółki mogą natomiast potrzebować czasami roku, a nawet więcej na realizację krytycznych zadań, szczególnie w sytuacji, gdy wyewoluowały one z modelu firmy właścicielsko-zarządczej, gdzie wszelkie decyzje strategicznie podejmowane były przez jedną osobę - właściciela. Kandydaci do pierwszej oferty publicznej mogą także być zmuszeni do wzięcia pod uwagę jeszcze innych aspektów czasowych. Na przykład, prospekt emisyjny sporządzany na potrzeby IPO musi zawierać aktualne informacje finansowe, co oznacza, że wejście na giełdę może odbyć się wkrótce po zakończeniu roku obrachunkowego spółki lub po sporządzeniu innych śródrocznych sprawozdań finansowych. Na wielu rynkach istnieją także okresy, w czasie których określone sektory zwykle jednocześnie ogłaszają wyniki. Istnieją również okresy zmniejszonej aktywności inwestorów w ciągu roku, kiedy to spółkom odradza się przeprowadzanie IPO: pod koniec grudnia i na początku stycznia albo w okresie wakacyjnym tj. w lipcu i sierpniu, kiedy to na większości rynków kapitałowych obserwuje się zazwyczaj znacznie niższe obroty. Mit: Kiedy już skończy się IPO nareszcie odpocznę Fakt: Wymóg bieżących oraz okresowych obowiązków informacyjnych - szczegółowych kwartalnych sprawozdań finansowych, które muszą zostać przygotowane niezwłocznie po wejściu na giełdę, miesięczne lub kwartalne briefingi, roczne raporty finansowe; wielu członków kadry zarządzającej nie docenia wymogów nakładanych przez stale tykający metronom utrzymania publicznego charakteru spółki. Kwartalne lub półroczne briefingi, roczne sprawozdania i spotkania z analitykami to jedynie kilka obowiązków, jakie wchodzą w zakres odpowiedzialności zarządu spółki publicznej i mogą w dużym stopniu wpłynąć na ich możliwości zajmowania się codziennymi zadaniami. Zawirowania na rynkach oraz niepewność gospodarki także mogą mieć wpływ na wybór odpowiedniego momentu wejścia na giełdę. Zdecydowanie nieprzemyślaną decyzją jest organizowanie pierwszej oferty publicznej w okresie spowolnienia gospodarczego, bądź w czasie utraty płynności rynku. W takiej sytuacji moment debiutu może zostać przesunięty nawet na nieokreślony horyzont czasowy. Niemniej jednak, z chwilą, gdy rynek zaczyna się odradzać, spółki często mają okazję skorzystać z napływu nowego kapitału. W przypadku pierwszej serii IPO po odrodzeniu się rynku, olbrzymi popyt i nadmierna płynność mogą znacząco podwyższyć wyceny takich spółek. Pozostawiając na boku dywagacje na temat odpowiedniego momentu zaoferowania akcji i uwzględniając jedynie formalną procedurę przygotowawczą, większość spółek potrzebuje zwykle od 4 do 6 miesięcy, aby przeprowadzić cały proces. W tym niedługim okresie czasu musi jednak zostać wykonanych wiele prac: przygotowanie odpowiedniej dokumentacji wymaganej przez organy regulacyjne, pozyskanie biura maklerskiego/banku inwestycyjnego, odpowiednich gwarantów emisji (underwriterów), prawników, audytorów, przygotowanie prezentacji dla analityków i spotkania z inwestorami, przygotowanie listów gwarantujących (comfort letters) i pozostałej dokumentacji prawnej, a także inne krytyczne działania, mające kluczowy wpływ na powodzenie planowanego przedsięwzięcia. Określanie celów Diagnostyka przygotowawcza Wymagane przekształcenia w ramach pre-ipo Formalna procedura IPO

15 A więc wybierasz się w podróż na giełdę? 11 Tworzenie harmonogramu: Najważniejsze aspekty związane z czasem realizacji IPO Czy Twoja spółka spełnia standardy wymagane dla spółek giełdowych? Jaka jest skala zmian, które trzeba przeprowadzić? Z jakich zasobów można korzystać, aby zrealizować plan na etapie procedury przygotowawczej IPO? Czy Twoja spółka rzetelnie sporządzała sprawozdania finansowe? Czy sytuacja ekonomiczna jest odpowiednia do przeprowadzenia IPO? Czy rynek papierów wartościowych charakteryzuje się płynnością? Jakie były notowania akcji Twoich konkurentów w okresie ostatnich miesięcy? Czy rynek znajduje się w momencie wzrostu czy spadku? Jak długo trwa formalna procedura wejścia na giełdę? Czy pierwsza oferta publiczna zostanie przeprowadzona na jednym czy na kilku rynkach? Jakie jest doświadczenie Twoich doradców w związku z organizacją IPO? Czy kadra zarządzająca w Twojej spółce jest w stanie poświęcić należytą uwagę procesowi? Definicja: List gwarantujący (Comfort letter) Comfort letter to dokument przygotowany przez zewnętrznego audytora dotyczący ustawowych audytów, oświadczeń i sprawozdań objętych prospektem emisyjnym. Listy gwarantujące są zwykle podpisywane przed podjęciem decyzji cenowej dla potrzeb oferty publicznej, w ramach procesu due diligence. Listy gwarantujące są elementem procesu IPO w wielu krajach europejskich KPMG KPMG Advisory Advisory Spółka Spółka z ograniczoną z odpowiedzialnością sp.k. sp.k. jest polską jest polską spółką spółką komandytową i członkiem i członkiem sieci sieci KPMG KPMG składającej składającej się z się niezależnych z spółek spółek członkowskich stowarzyszonych z KPMG z KPMG International Cooperative ( KPMG ( KPMG International ), podmiotem podmiotem prawa prawa szwajcarskiego. Wszelkie Wszelkie prawa prawa zastrzeżone.

16 12 A więc wybierasz się w podróż na giełdę? Wybór odpowiednich współtowarzyszy podróży 2013 KPMG Advisory Spółka ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. jest polską spółką komandytową członkiem sieci KPMG składającej się niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych KPMG International Cooperative ( KPMG International ), podmiotem prawa szwajcarskiego. Wszelkie prawa zastrzeżone.

17 Profesjonaliści z KPMG starają się zapewnić usługi doradcze najwyższej jakości, obejmujące swoim zakresem całą kompleksowość procesu wejścia na giełdę. Kogo należy zabrać w tę drogę? Na rynku działa wielu potencjalnych doradców i ekspertów, twierdzących, iż są specjalistami od wprowadzania spółek na rynek publiczny. Ale nie każdy z nich posiada doświadczenie odpowiednie do każdej sytuacji, jaka może mieć miejsce w takim procesie. Na przykład, w przypadku spółek planujących dual listing lub notowanie na rynku zagranicznym konieczni są doradcy, mogący skutecznie świadczyć usługi na obszarze obu jurysdykcji. Wszędzie też, bez wyjątku, rozległe doświadczenie w działalności na wybranym rynku to po prostu konieczność. Organy regulacyjne są coraz bardziej wyczulone na błędy lub nieścisłości w składanych dokumentach i prospektach emisyjnych, co może spowodować nieoczekiwane opóźnienia i efekt uboczny w postaci utraty zaufania inwestorów. Co więcej, doradcy doświadczeni w procesie IPO często mogą pomóc swym klientom osiągnąć wyższą wycenę, wykorzystując swoje doświadczenie i kontakty, aby uniknąć przyjęcia niewłaściwych koncepcji i przygotować klienta do wymagań procesu IPO. Test dla doradców w procesie IPO: Kluczowe kryteria kierujące wyborem doradców Czy posiadają właściwe doświadczenie i zasięg działania? Czy świadczyli już usługi na rzecz podobnych spółek i osiągnęli sukces wprowadzając je na giełdę? Czy rozumieją swoją rolę w całościowym procesie IPO? Czy na rynkach, na które chcesz wprowadzić spółkę są liczącymi się doradcami? Czy na rynkach, na które chcesz wprowadzić spółkę cieszą się dobrą i długoletnią renomą? Czy posiadają odpowiednią kulturę biznesu? Czy w prezentowanym podejściu bazują na współpracy? Czy informują o koncepcjach i szansach, które mogą powstać w trakcie procesu? Czy są w stanie zapewnić profesjonalne usługi o wysokiej jakości? Czy skupiają się na tym, co jest dla Twojej spółki najlepsze? Czy są niezależni, nie mają konfliktu interesu (np. reprezentują potencjalnych inwestorów) i czy zawsze będą proponowali rozwiązania najlepsze dla Ciebie? Czy badają alternatywne rozwiązania, aby zapewnić, że do każdej kwestii podchodzisz w najbardziej odpowiedni sposób? Czy starają się wyjaśnić proces w taki sposób, abyś mógł go w pełni zrozumieć? Czy są w stanie zapewnić najlepszy zespół, aby zaspokoić unikalne potrzeby Twojej spółki?

18 Główni gracze Podczas gdy na różnych rynkach i dla różnych spółek potrzebni są specjaliści o zróżnicowanych umiejętnościach i kwalifikacjach, w procesie przygotowawczym do wejścia na giełdę spółki bardzo często korzystają z usług doradców wskazanych poniżej: Gracz Doradcy strategiczni w procesie IPO Prawnicy Księgowi Audytorzy Bankierzy inwestycyjni / Biura maklerskie / Gwaranci emisji (Underwriters) Specjaliści od relacji inwestorskich (IR) Doradcy biznesowi i integracja IT Rola W celu wykonania testu gotowości do przeprowadzenia IPO, kandydaci na spółki publiczne zatrudniają zwykle doświadczonych doradców w tym zakresie, posiadających zarówno rozległą wiedzę na temat wymogów stawianych przed spółkami publicznymi, jak i szeroki, kompleksowy punkt widzenia obejmujący systemy finansowe i sprawozdawcze, struktury ładu korporacyjnego, procesy biznesowe i kontrolne, zasoby ludzkie oraz zmiany sposobu zarządzania. Prowadzenie procesu IPO będzie wymagać zaangażowania zespołu prawników doświadczonych w przygotowywaniu prospektów emisyjnych i innych dokumentów prawnych wymaganych na rynku kapitałowym. Jeżeli wewnętrzni prawnicy w spółce posiadają doświadczenie na rynkach kapitałowych, wówczas często stoją na czele prac prawnych. W czasie trwania całej procedury, zaangażowani są także inni prawnicy działający w imieniu gwarantów emisji, banków/biur maklerskich lub audytorów. Począwszy od etapu przygotowawczego po okres następujący po wprowadzeniu na giełdę, doradcy księgowi mogą być kluczowym partnerem działu finansowego spółki. Przekształcenie danych z poprzednich sprawozdań finansowych, a także stworzenie systemów kontrolnych i procesów zapewniających właściwą sprawozdawczość - za to wszystko odpowiedzialność ponosi doradca księgowy spółki. Zatem bardzo istotny jest odpowiedni dobór partnera w tym zakresie, posiadającego doświadczenie zarówno w rachunkowości jak i w projektowaniu systemów. Wszystkie rynki regulowane wymagają, aby spółki publiczne zatrudniały niezależną firmę audytorską, która przeprowadza badanie i kontrolę spójności dokumentacji finansowej. Chociaż nie jest to wymóg konieczny, wielu kandydatów na spółki publiczne wybiera jedną z firm należących do Wielkiej Czwórki, ponieważ ich reputacja i niezależność są znane na rynkach całego świata. Wszędzie jednak obowiązuje zasada, że firmy audytorskie nie mogą świadczyć na rzecz tego samego klienta usług w zakresie księgowości. Na wszystkich rynkach, bank inwestycyjny / biuro maklerskie jest odpowiedzialne za sprzedaż i wprowadzenie akcji na rynek, promocję IPO oraz komunikację z inwestorami instytucjonalnymi. Rolę gwaranta emisji pełni często bank inwestycyjny / biuro maklerskie odpowiedzialne za sprzedaż akcji spółki, przy czym szczegółowa rola oraz zakres odpowiedzialności gwarantów zależy w dużej mierze od rynku i obszaru jurysdykcji. Profesjonaliści zajmujący się relacjami inwestorskimi będący specjalistami zarówno od PR, jak i od rynków kapitałowych zajmują się codziennym kierowaniem komunikacją z akcjonariuszami oraz zarządzaniem wymogami inwestorów i analityków. Wszystkie spółki publiczne potrzebują specjalistów od IR i taka osoba, bądź zespół osób, powinien pojawić się w procesie przygotowawczym IPO tak wcześnie, jak tylko będzie to możliwe. Często funkcja specjalisty IR tworzona jest w ramach samej spółki, zdarza się jednak również, iż spółki korzystają z zewnętrznych doradców w tej kwestii. Test gotowości do IPO z pewnością wykaże obszary, w których spółki będą potrzebować zewnętrznego wsparcia innych doradców niezbędnych do zaadresowania pozostałych kwestii. Znajdź odpowiedniego doradcę Identyfikacja i zatrudnienie właściwych doradców może być wyzwaniem dla wielu prywatnych spółek. Najpierw, kandydaci na spółki giełdowe powinni przeprowadzić rozmowy z innymi podmiotami działającymi w tej samej branży i swoimi aktualnymi doradcami, aby wyznaczyć zespół doradczy ds. IPO, który swymi kompetencjami odpowiadać będzie potrzebom i kulturze spółki. Z naszego doświadczenia wynika, że równie ważnym jest, aby wybrać doradcę działającego w ramach globalnej sieci, posiadającego multi-dyscyplinarny zespół cieszący się dobrą renomą w zakresie skutecznie przeprowadzanych transakcji kapitałowych. Oczywiście zapraszamy spółki rozważające drogę na giełdę do kontaktu z wybraną spółką KPMG w jednym ze 150 krajów, w których działamy, i na każdym ważniejszym rynku, na którym jesteśmy obecni. Posiadając ogromne doświadczenie na każdym etapie procesu IPO, począwszy od testu gotowości do wejścia na giełdę, a skończywszy na budowaniu strategii po zakończeniu oferty publicznej, specjaliści z KPMG zawsze świadczą usługi najwyższej jakości we wszystkich aspektach skomplikowanego procesu wejścia na giełdę.

19 10 przykazań bezpiecznego debiutu na giełdzie 2 1 Określ swój cel. Sprawdź, czy wejście na giełdę jest w tym momencie dobrym rozwiązaniem dla Twojej spółki. Zbuduj swoją equity story. Rzetelne equity story podkreśla sukcesy osiągnięte w przeszłości oraz przedstawia potencjał wzrostu kandydata na spółkę giełdową i pomaga osiągnąć wyższą wycenę. 3 Wyselekcjonuj i wybierz doradcę strategicznego w procesie IPO. Upewnij się, że posiada on szerokie doświadczenie i kompleksową znajomość procesu. 4 Wybierz właściwy rynek. Upewnij się, że wchodzisz na giełdę, która jest najbardziej odpowiednia dla Twojej spółki i planowanych strategii. 5 Przeprowadź analizę gotowości do IPO. Sprawdź, jakie systemy i procesy musisz zmienić zanim rozpoczniesz formalną procedurę wejścia na giełdę. 6 Opracuj plan i harmonogram. Ustal rozsądne tempo prac i rozważ zaangażowanie doświadczonego wsparcia z zewnątrz tak, aby wzmocnić własny zespół i zapewnić ciągłość działania spółki. 7 Uzupełnij brakujące elementy. Stwórz i zrealizuj plan, zgodnie z którym dostosujesz systemy i procesy w swojej spółce do wymogów i norm rynkowych. 8 Wybierz pozostałych doradców. Począwszy od prawników, aż do banków inwestycyjnych, biur maklerskich i gwarantów emisji, Twoi doradcy muszą posiadać naprawdę solidne doświadczenie na rynkach kapitałowych. 9 Utwórz funkcję IR. To Twoje dojście do inwestorów i analityków. 10 Przygotuj swoje finanse. Aby sprostać wymaganiom większości rynków, będziesz musiał zebrać dane finansowe z kilku ostatnich lat.

20 Skontaktuj się z nami Krzysztof Rozen Partner Szef Grupy Corporate Finance KPMG w Polsce T: T: E: krozen@kpmg.pl Tomasz Regulski Menedżer Grupa Corporate Finance KPMG w Polsce T: T: E: tregulski@kpmg.pl Manfred Hannich Global Leader Global Head of Accounting Advisory Services T: E: mhannich@kpmg.com Linda Main Head of UK Capital Markets Partner KPMG LLP (UK) T: +44 (0) E: linda.main@kpmg.co.uk kpmg.pl kpmg.com 2013 KPMG Advisory Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. jest polską spółką komandytową i członkiem sieci KPMG składającej się z niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych z KPMG International Cooperative ( KPMG International ), podmiotem prawa szwajcarskiego. Wszelkie prawa zastrzeżone. Wydrukowano w Polsce. Nazwa i logo KPMG oraz hasło cutting through complexity są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International. Informacje zawarte w niniejszej publikacji mają charakter ogólny i nie odnoszą się do sytuacji konkretnej firmy. Ze względu na szybkość zmian zachodzących w polskim prawodawstwie i gospodarce prosimy o upewnienie się w dniu zapoznania się z niniejszą publikacją, czy informacje w niej zawarte są wciąż aktualne. Przed podjęciem konkretnych decyzji proponujemy skonsultowanie ich z naszymi doradcami. Skład: KPMG w Polsce na podstawie projektu Evalueserve