pomagamy zwierzętom chronimy klimat

Transkrypt

1 pomagamy zwierzętom chronimy klimat

2 Celem programu Pomagamy zwierzętom chronimy klimat Klubu Gaja jest edukacja na temat związku pomiędzy przemysłową hodowlą zwierząt, naszymi wyborami konsumenckimi a zmianami klimatu.

3 Pomagamy zwierzętom chronimy klimat Jeśli społeczeństwu konsumpcyjnemu zostawimy wybór, to zawsze wybierze zysk przed ochroną środowiska naturalnego. To od nas zależy, czy zdołamy zrównoważyć takie podejście do świata. Naszą szansą na dobrą jakość życia na Ziemi jest uszanowanie praw przyrody i świadome działanie. Jacek Bożek, założyciel i prezes Klubu Gaja Rozpoczynając program Pomagamy zwierzętom chronimy klimat nie przypuszczałem, że w przeciągu bardzo krótkiego okresu czasu w wielu znaczących europejskich mediach rozpocznie się dyskusja na temat wpływu przemysłowej hodowli zwierząt na ludzi, zwierzęta, środowisko i klimat. Większość danych mówiących, że masowa hodowla zwierząt odpowiada za 18% emisji gazów cieplarnianych pochodzi z raportu ONZ Livestock s Long Shadow. Niektórzy naukowcy w opublikowany niedawno raporcie przez World Watch Institute utrzymują, że za 51% gazów cieplarnianych odpowiadają hodowlane zasoby zwierzęce służące do konsumpcji. Czyli inaczej mówiąc produkowana przez nas cielęcina, piersi z kurczaka, parówki czy schabowe nie tylko powodują kłopoty zdrowotne, ale także odpowiadają za zmiany klimatyczne i zanikanie bioróżnorodności na naszej planecie. Wiele renomowanych czasopism, instytucji i myślicieli zaczyna wręcz z przerażeniem pytać czy dalsza konsumpcja nie spowoduje że.pożremy naszą planetę. Trzeba bardzo poważnie zacząć myśleć o tym problemie, gdyż wybór diety przestał już być indywidualna sprawą obywateli, a stał się kwestią społeczno-polityczną o wymiarze globalnym. Nie chodzi tu także o nawoływanie ludzi do wegetarianizmu lub weganizmu, gdyż jest to wołanie na pustyni. Statystycznie na jednego obywatela świata, który przechodzi na wegetarianizm, czterech zaczyna jeść mięso gdy tylko poprawi się ich status ekonomiczny. Dane te wskazują z jak trudną sprawą przyjdzie się nam już za niedługo zmierzyć, gdyż podejmowanie decyzji politycznych w tych kwestiach może zostać odebrane jako zamach na nasze podstawowe prawa. Oto stoimy jako ludzkość przed dylematem czy nasze żądze ( bo nie potrzeby) są ważniejsze od trwałości ziemskiego ekosystemu, a co za tym idzie przyszłość życia na Ziemi. Osobiście uważam, że najważniejsza jest wiedza i świadomość. Nazywam to ekologią świadomości wyborami pomiędzy. Świadomy wybór pomiędzy skrajnościami może zagwarantować nam wolność osobistą i utrzymanie jakości życia na dobrym poziomie. Ale jeszcze raz podkreślam potrzebę posiadania wiedzy na te tematy i unikania skrajnych ideologicznych demagogii. Więcej informacji, publikację Globalne ostrzeżenie: Zmiany klimatyczne a dobrostan zwirząt oraz kartę zgłoszenia do programu znajdziesz na stronie

4 Zwierzęta hodowlane przeznaczone są dla nas konsumentów. To co kupujemy i co jemy ma bezpośredni wpływ na zmieniający się klimat i stan środowiska.

5 Dzień Praw Zwierząt przyłącz się! Każdego roku na świecie hoduje się na mięso, mleko i jaja m.in.: 5 milionów koni 540 milianów bydła 1,2 miliarda świń 1,2 miliarda królików 1,3 miliarda owiec i kóz 6 miliardów kur niosek 51 miliardów kurczaków Zapraszamy placówki oświatowe, organizacje i instytucje do zorganizowania 22 maja obchodów Dnia Praw Zwierząt. Będzie to wyjątkowa okazja, aby zgromadzić, a jednocześnie propagować jak najwięcej wiadomości na temat związków pomiędzy hodowlą zwierząt, wyborami konsumenckimi, a zmianami klimatu i stanem środowiska, w którym żyjemy. W Polsce ta tematyka jest bardzo mało znana, tymczasem, jak wyjaśniają eksperci, nadmierna produkcja żywego inwentarza będzie tylko zaostrzać szkody dla ogólnej produkcji żywności i dla środowiska związane z globalnym ociepleniem, takie jak coraz częstsze susze, powodzie, huragany i klęski nieurodzaju. Zagadnienia związane z prawami i dobrostanem dotyczą przecież nie tylko zwierząt towarzyszących człowiekowi czy gospodarskich, ale także zwierząt hodowanych na masową skalę. Takie hodowle wywierają olbrzymi negatywny wpływ na klimat. Można to jednak zmieniać promując rolnictwo ekologiczne, produkty zwierzęce z wolnego chowu i gospodarstw ekologicznych. W tym roku naszym przesłaniem jest hasło Zmień klimat przy stole. Przeprowadźcie na ten temat lekcje tematyczne, wystawy, konkursy, przedstawienia. Zaprezentujcie Waszą pracę na forum szkoły czy miejscowości, zaproście rodziców, społeczność lokalną, władze samorządowe, weterynarzy oraz przyprowadźcie swoje zwierzęta! Sytuacja zwierząt we współczesnym świecie jest zatrważająca. Miliony zwierząt hodowanych w samej tylko Europie nie mają nawet zachowanego minimum dobrostanu. Rośnie społeczne zainteresowanie indywidualnymi przypadkami złego traktowania zwierząt towarzyszących, natomiast brakuje dyskusji oraz informacji, na temat losu zwierząt hodowlanych i wpływu zwierzęcych hodowli przemysłowych na zmiany klimatyczne. Zagrożenia dotyczą także dzikich zwierząt. W Europie prawie połowa gatunków ssaków oraz jedna trzecia gatunków płazów, gadów, ptaków i ryb jest zagrożona wyginięciem. Spowodowane produkcją zwierzęcą szkody dla siedlisk dzikiej zwierzyny są jednym z najpoważniejszych zagrożeń dla globalnej bioróżnorodności. Czerwona Lista Zagrożonych Gatunków Światowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) informuje, że większość z nich cierpi z powodu zaniku siedlisk, którego jednym z czynników jest produkcja hodowlana.

6 Hodowla zwierząt jest odpowiedzialna za 18% światowych emisji gazów cieplarnianych (GC). Jest to więcej niż procentowy udział transportu, odpowiedzialny za 14% globalnych emisji GC.

7 Zmiany klimatyczne a hodowla zwierząt Obecnie corocznie wykorzystuje się ponad 60 miliardów zwierząt hodowanych na mięso, mleko i jaja. Do roku 2050 liczba ta może wzrosnąć do 120 miliardów. Tak znaczący wzrost będzie miał ogromny wpływ na zmiany klimatyczne i stan środowiska. Niepokojące zmiany klimatyczne na świecie w dużej mierze spowodowane są działalnością człowieka. Stoimy przed ogromnym wyzwaniem, jakim jest globalne ocieplenie na Ziemi, które jest problemem nie tylko środowiskowym ale społecznym i politycznym. Nasza aktywność w zatrważającym tempie zmienia środowisko naturalne i wpływa na procesy globalnych zmian klimatycznych, które coraz częściej przejawiają się suszami, huraganami, ulewami i powodziami. Wzrost temperatury na planecie jest zależny od stężenia gazów cieplarnianych w atmosferze. Kiedy mówimy o gazach cieplarnianych, zmianach klimatu, najwięcej uwagi poświęca się emisji CO 2, który stanowi 80% gazów cieplarnianych, ale są jeszcze inne gazy cieplarniane np. metan i podtlenek azotu, które powstają przy produkcji zwierzęcej. Hodowla zwierząt jest odpowiedzialna za 18% światowych emisji gazów cieplarnianych (GC) pochodzących z działalności człowieka, mierzonych za pomocą równoważnika CO 2. Jest to więcej niż procentowy udział transportu, odpowiedzialny za 14% globalnych emisji GC. Większość z tych 18% stanowią emisje podtlenku azotu oraz metanu pochodzące z nawozu zwierzęcego, emisje metanu z procesów trawiennych zwierząt oraz podtlenku azotu z nawozów mineralnych stosowanych w uprawach paszowych. Produkcja mięsa i przetworów mlecznych odpowiada za 13,5% ogółu emisji gazów cieplarnianych w 25 państwach Unii Europejskiej. W Wielkiej Brytanii mięso i produkty z mleka odpowiadają za 8% krajowych emisji, podczas gdy owoce i warzywa za 2,5%. Poza tym nakład energii na wyprodukowanie jednej porcji gotowanej wieprzowiny bywa trzy razy większy niż na wyprodukowanie porcji gotowanej fasoli lub innych nasion roślin strączkowych. Oznacza to, że decyzje konsumenckie wybór produktów do kupienia i spożycia wpływa na indywidualny ślad węglowy równie znacząco jak wybór środków transportu. Udział sektora hodowlanego w globalnych antropogenicznych emisjach głównych gazów cieplarnianych wynosi: 37% sumarycznej emisji metanu (CH 4 ); 65% emisji podtlenku azotu (N 2 O); 9% emisji dwutlenku węgla (CO 2 ). Oprócz tego, z rolniczej produkcji zwierzęcej pochodzi 64% emisji amoniaku, które przyczyniają się do zanieczyszczenia powietrza, gleb i wód, powstawania kwaśnych deszczy oraz uszkadzania warstwy ozonowej. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) sektor hodowlany wywiera tak głębokie i różnorodne oddziaływania, że powinien stanowić jeden z wiodących obszarów zainteresowania polityki ochrony środowiska.

8 Z 60 miliardów zwierząt hodowanych aż 40 miliardów hoduje się w systemach przemysłowych gdzie nie ma zachowanego minimum dobrostanu zwierząt.

9 Wpływ przemysłowej hodowli zwierząt na środowisko Ponad 50% światowej podaży mięsa i jaj pochodzi z systemów przemysłowych. W systemach przemysłowych hodowanych jest 99% królików 71% kurczaków 60% kur niosek 55% świń Hodowla żywego inwentarza na mięso, mleko i jaja zużywa istotną część światowych zasobów naturalnych. Jedna trzecia gruntów ornych na świecie jest zajmowana przez uprawy paszowe. Przeszło 90% światowej soi oraz 60% kukurydzy i jęczmienia uprawia się na paszę dla zwierząt. Jedną z głównych przyczyn emisji CO 2 i zaniku bioróżnorodności jest karczowanie i wycinanie lasów. Ziemia pod pastwiska (70%) i uprawy paszowe to w rzeczywistości tereny, które ogołocono z lasów. Powiększanie terenów pod uprawy paszowe bezpośrednio pogarsza także warunki życia przeszło 1/4 ludności świata. Rozrastające się uprawy zabierają miejsce pastwiskom. Te pastwiska, które pozostają są więc nadmiernie wykorzystywane, a to powoduje ich pustynnienie. Al Gore, laureat Pokojowej Nagrody Nobla 2007 napisał w swojej książce Niewygodna prawda: Pomijając kwestie zdrowotne związane ze spożywaniem dużej ilości mięsa, dieta w tak dużym stopniu na nim oparta przyczynia się do wysokiej emisji dwutlenku węgla. Trzeba zużyć o wiele więcej paliw kopalnych do wyprodukowania i transportu takiej ilości mięsa niż dla dostarczenia takiej samej ilości białka w produktach. Z tym negatywnym zjawiskiem wiąże się przekształcanie terenów leśnych w pastwiska dla bydła. Skutkuje to dodatkowym zniszczeniem spowodowanym wycinką drzew, które mogłyby absorbować dwutlenek węgla. W systemach przemysłowych światowa produkcja zwierzęca prowadzona w sposób niezrównoważony, wywierając silną presję na zasoby gruntowe i wodne poprzez rozrastające się uprawy paszowe. Powoduje także rozległe zanieczyszczenia nawozem zwierzęcym, a także stosowanymi w uprawach nawozami sztucznymi, pestycydami oraz herbicydami. Ponad 50% światowej podaży mięsa i jaj pochodzi z systemów przemysłowych, w których nie ma zachowanego minimum dobrostanu zwierząt. Żyją w stresie i strachu, zamknięte w ciemnościach, stoją we własnych ekskrementach, traktowane antybiotykami. FAO (Organizacja Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa) donosi, że przemysłowe systemy produkcji zwierzęcej rozwijają się sześć razy szybciej niż tradycyjne systemy rolnictwa mieszanego oraz dwa razy szybciej niż systemy oparte na wypasie. Emisje gazów cieplarnianych związane z hodowlą przypuszczalnie będą gwałtownie rosnąć aż do połowy stulecia, jeśli nie zostanie podjęte działanie zmierzające do ich powstrzymania.

10 Ty też masz wpływ na zmiany klimatu! Każdy z nas może przyczynić się do polepszenia dobrostanu zwierząt hodowlanych i do ochrony klimatu!

11 Zmień klimat przy stole 123 kg tyle mięsa rocznie spożywa przeciętny Amerykanin 88,7 kg Niemiec 70 kg Polak 5,2 kg Hindus Indyjscy naukowcy po przeliczeniu kosztów ekologicznych, twierdzą, że porcja hamburgera powinna zostać wyceniona na 200 dolarów. W naszych działaniach nie chodzi o proste nawoływanie do wegetarianizmu, gdyż na jednego obywatela świata, który przechodzi na wegetarianizm, czterech zaczyna jeść mięso gdy tylko poprawi się ich status ekonomiczny. Najważniejsza jest edukacja i dostarczanie wiedzy, która może dopomóc w podejmowaniu świadomych wyborów konsumenckich, które wpływają na nasze zdrowie, los zwierząt i przyszłość planety. Trudno wyobrazić sobie choćby codzienny jadłospis bez wielu artykułów, które pochodzą od zwierząt. Można jednak dążyć do zmian w ich produkcji. Te natomiast, mogą zostać wywołane przez wybory świadomych konsumentów, dla których zakupy oznaczają decyzję popartą konkretną wiedzą. Do zmian mogą dążyć tylko świadomi obywatele, którzy dzięki edukacji ekologicznej będą rozumieć związki pomiędzy wpływem człowieka na środowisko, a zmianami klimatycznymi. Hodowla w systemie produkcyjnym jest nastawiona na dużą wydajność. To nasila u zwierząt stres, prowadzi do pogorszenia stanu zdrowia, a zatem zwiększa możliwość zapadania na choroby. Najnowsze oszacowania ekspertów służby zdrowia sugerują, że redukcja dziennego spożycia mięsa w krajach wysoko rozwiniętych o ok. 60% może przyczynić się do zredukowania chorób nadwagi i otyłości. Ograniczenie konsumpcji mięsa czerwonego lub przetworzonego zaleca także Światowy Fundusz Badań nad Rakiem. Rosnąca świadomość konsumentów dotycząca pochodzenia kupowanej żywności i metod jej produkcji przyczynia się do rozwoju rynku żywności etycznej. Takim przykładem są mniejsze hodowle z wolnym chowem i gospodarstwa ekologiczne, w których zachowany jest najwyższy dobrostan zwierząt. Mięso mniejszym kosztem Spożywanie mniejszych ilości artykułów pochodzenia zwierzęcego pomoże doprowadzić do zmniejszenia produkcyjnej hodowli zwierząt, która charakteryzuje się cierpieniem, dużą emisją gazów cieplarnianych, rozrastającą się uprawą paszową prowadzącą do wylesień i pustynnienia krajobrazu. Mięso bez okrucieństwa Kupowanie mięsa z gospodarstw ekologicznych pomaga w rozwoju lokalnych małych gospodarstw, które mają większe możliwości do wolnego chowu zwierząt i produkowania artykułów pochodzenia zwierzęcego lepszej jakości oraz gwarantuje wyższy dobrostan zwierząt. Nie tylko mięso Zastępowanie produktów zwierzęcych roślinami strączkowymi, ziarnami, warzywami, owocami wzbogaca codzienny jadłospis i przyczynia się do polepszania zdrowia oraz pozwala na zachowanie bioróżnorodności użytków rolnych.

12 Klub Gaja Klub Gaja jest jedną z najstarszych i wiodących organizacji społecznych zajmujących się ochroną środowiska naturalnego oraz prawami zwierząt w Polsce. Został założony przez Jacka Bożka w 1988 roku. Od 2004 roku jest organizacją pożytku publicznego. Misją Klubu Gaja jest ochrona naszej planety Ziemi oraz zachowanie środowiska naturalnego i różnorodności biologicznej dla nas i dla przyszłych pokoleń. Celem działań Klubu Gaja w obszarze ochrony zwierząt jest m.in. podniesienie świadomości społecznej w zakresie ochrony zwierząt, poprzez aktywne formy edukacji i zwracanie uwagi opinii publicznej na to, że ochrona praw i dobrostanu zwierząt jest integralną częścią ochrony środowiska i bezpośrednio wpływa na jakość naszego życia. Klub Gaja w swojej działalności edukacyjnej, warsztatach, wydarzeniach, wykorzystuje niekonwencjonalne metody i różne formy sztuki. Najważniejsze osiągnięcia Klubu Gaja w działaniach na rzecz zwierząt to m.in.: w 1995 roku rozpoczęliśmy Ogólnopolską Kampanię Zwierzę nie jest rzeczą w celu ochrony zwierząt oraz doprowadzenia do uchwalenia ustawy O ochronie zwierząt. Po dwóch latach kampanii m.in. dzięki naszej pracy w 1997 roku Sejm RP przyjął ustawę. w której zapisano zwierzę nie jest rzeczą, w 1994 roku ustanowiliśmy Dzień bez futra (25.11), a w 1997 roku Dzień Praw Zwierząt (22.05), do lutego 2009 roku uratowaliśmy 31 koni i osiołka m.in. dzięki prowadzonej przez Klub Gaja od 2004 roku akcji Zbieraj makulaturę ratuj konie. Z pieniędzy zebranych ze sprzedaży makulatury ratowane są konie przeznaczone na rzeź. Zwierzęta adoptowane przez nowych właścicieli służą m.in. w hipoterapii, od roku 1998 roku bierzemy udział w pracach Eurogroup for Animals, organizacji z siedzibą w Brukseli, skupiającej najważniejsze organizacje zajmujące się ochroną zwierząt z krajów Unii Europejskiej. W 2008 roku dzięki naszym wspólnym działaniom Komisja Europejska ustaliła, że od 2012 roku produkcja jajek w systemie klatkowym zostanie zabroniona, Jeszcze żywy karp to jedna z najstarszych akcji Klubu Gaja. W 2009 r. doprowadziliśmy do zmiany prawa, Sejm RP na nasz wniosek wprowadził poprawki do ustawy O ochronie zwierząt, teraz ryby są chronione prawem. Klub Gaja, Wilkowice, ul. Parkowa 10, tel./fax , klubgaja@klubgaja.pl Patronat Ministra Środowiska Program Pomagamy zwierzętom chronimy klimat dofinansowano ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Partnerzy programu Pomagamy zwierzętom chronimy klimat ISBN