Poprawa lokalnych warunków hydrologicznych miast poprzez zastosowanie dachów zielonych
|
|
- Marcin Grzelak
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 42 Nauka i technika Wody opadowe Rok VIII Zeszyt 1(45) styczeń luty 2016 ISSN Poprawa lokalnych warunków hydrologicznych miast poprzez zastosowanie dachów zielonych Improvement of local hydrological conditions through the use of green roofs Ewa Burszta Adamiak Streszczenie Na obszarach, na których obserwuje się szybki proces urbanizacji dochodzi do zmian stanu środowiska naturalnego. W wyniku zmniejszania się w miastach terenów zielonych, czyli naturalnych miejsc infiltracji i retencji wód opadowych, nasilają się problemy związane z gospodarką wodami opadowymi. Dotychczasowe, tradycyjne odprowadzanie wód opadowych systemami kanalizacyjnymi do odbiorników staje się niewystarczające. Z tych względów coraz częściej praktykowane jest wprowadzanie zrównoważonych systemów odwadniających SUDS (ang. Sustainable Urban Drainage System), których jednym z głównych zadań jest kontrola szybkości odpływu z terenów zurbanizowanych. Do tego typu rozwiązań należą m.in. dachy zielone. W artykule przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych we Wrocławiu w celu ustalenia retencji wodnej dachów zielonych oraz ich wpływu na opóźnienia spływów na tle charakterystyki zmienności opadów. Słowa kluczowe: dachy zielone, kontrola odpływu, miasta, retencja, wody opadowe Abstract In areas with rapid urbanization comes to changes in the natural environment. As a result of the reduction of green areas, which are natural places for infiltration and stormwater retention, increasing problems linked with stormwater management. The existing, traditional stormwater drainage becomes insufficient. For these reasons, sustainable urban drainage systems (SUDS) are being increasingly implemented. One of their main tasks is to control the rate of runoff from urbanized areas. Such practices include, among others, green roofs. The article presents research results conducted in Wroclaw in order to determine the water retention of green roofs and their impact on the delay runoff in the context of characteristics of rainfall variability. Keywords: green roofs, runoff control, urban areas, retention, stormwater 1. Wprowadzenie Dachy zielone w przestrzeniach miejskich wykonywane są ze względu na korzystny wpływ przegród budowlanych stanowiących konstrukcję dachu budynku na procesy przewodzenia ciepła, jak również z uwagi na korzystne oddziaływanie na środowisko obszaru zurbanizowanego. W wielu badaniach udowodniono, że tego typu konstrukcje akumulują ciepło zimą i ochładzają budynki latem, przedłużają trwałość pokrycia i konstrukcji dachu oraz wpływają korzystnie na mikroklimat pomieszczeń [1]. Korzyści te są doceniane w krajach o znacznie wyższych niż w Polsce średnich rocznych temperaturach powietrza, m.in. we Włoszech, Hiszpanii oraz Francji. Chęć zazieleniania dachów, tarasów, stropów garaży podziemnych w warunkach polskich wynika przede wszystkim z uregulowań prawnych wymuszających konieczność odtworzenia powierzchni biologicznie czynnej przy inwestycji zabudowującej dotychczasowe tereny zieleni oraz z potrzeby poprawy gospodarki wodami opadowymi w terenach zurbanizowanych. Rozwój miast, związany z ciągłym przyrostem powierzchni nieprzepuszczalnych dla wody, oraz praktykowanie przez lata strategii szybkiego odprowadzania (bez wcześniejszego wykorzystania) wód opadowych do odbiorników doprowadziły
2 Poprawa lokalnych warunków hydrologicznych miast poprzez zastosowanie dachów zielonych 43 do poważnych zmian w naturalnych warunkach hydrologicznych [2]. W kontekście przechwytywania wody opadowej, dachy zielone, jako jedno z rozwiązań zrównoważonego drenażu, doceniane są w Polsce stosunkowo od niedawna, stąd dostęp do informacji na temat ich funkcjonowania w warunkach polskich wciąż jest ograniczony. Odmienna sytuacja jest w innych krajach, gdzie dachy zielone zadomowiły się już znacznie wcześniej i gdzie doceniono ich walory nie tylko architektoniczne, ale i hydrologiczne. Najwięcej badań na temat możliwości retencjonowania wód opadowych na dachach zielonych zostało przeprowadzonych w Niemczech i Stanach Zjednoczonych. Badania Liesecke [3] wykazały, że przy grubości substratu 2-4 cm dach zielony zatrzymuje ok % rocznej sumy opadów, a przy zwiększeniu miąższości do cm dach zielony może przyjąć ok. 60% rocznej sumy opadów. Mentens i in. [4], dokonując przeglądu publikacji w zakresie relacji opad-odpływ dla dachów zielonych, dowiedli, że roczna retencja na dachach ekstensywnych w warunkach niemieckich kształtowała się na poziomie 45%. Badania wielkości odpływu wody opadowej z dachów zielonych przeprowadzono także m.in. we Włoszech, Francji, Chinach oraz Szwecji. Gwendolyn i in. [5] prowadzili badania na dachach zielonych w strefie klimatu zwrotnikowego monsunowego (Hong Kong, Chiny). Klimat ten charakteryzuje się dużą zmiennością oraz dużą wysokością opadów. Na podstawie przeprowadzonych pomiarów stwierdzono, że średnia retencja w zależności od rozwiązania zazielenionego dachu kształtowała się w granicach 38,9-45,3%. Wyniki badań przeprowadzonych we Włoszech [6], w klimacie śródziemnomorskim, przez okres 6 miesięcy wykazywały retencję wodną na dachach zielonych rzędu 10%- 100% (średnio 85%). W literaturze można także znaleźć wyniki badań dotyczące opóźniania spływów odprowadzanych z dachów zielonych oraz redukcji szczytowej fali odpływu. Alfredo i in. [7] dowiedli, że dachy zielone mogą opóźniać i wydłużać odpływ oraz redukować szczytową falę odpływu o 30-78% w porównaniu do dachu tradycyjnego. Carpenter i Kaluvakolanu [8] wykazali redukcję szczytowej fali odpływu, w zależności od wysokości opadu na poziomie 52,7-98,6%. Pomimo przeprowadzonych wielu doświadczeń za granicą, wciąż trudno odnieść się z nimi do skuteczności zastosowania dachów zielonych w warunkach polskich, gdyż możliwości przyjmowania wody przez dachy zielone są uwarunkowane wieloma czynnikami. Do najważniejszych z nich należą: charakterystyka opadów, warunki klimatyczne, długość trwania okresu bezopadowego, uwarunkowania konstrukcyjne dachów zielonych, tj. nachylenie, grubość substratu itp. Szczegółowy opis wpływu tych czynników można znaleźć u Berndtssona [9]. Wzrost zainteresowania dachami zielonymi w Polsce, przy jednoczesnym braku danych na temat ich funkcjonowania w warunkach krajowych, był przesłanką do rozpoczęcia w 2009 r. badań na Uniwersytecie Przyrodniczym we Wrocławiu. 2. Charakterystyka stanowisk badawczych Stanowiska badawcze w skali półtechnicznej wykonano w listopadzie 2008 r. na dachu budynku Centrum Rys. 1. Stanowiska badawcze Dydaktyczno-Naukowego Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Od czerwca 2009 r. (po wyposażeniu stanowisk w niezbędną aparaturę badawczą) prowadzane są na nich pomiary relacji opad-odpływ. Stanowiska mają formę kuwet o wymiarach zewnętrznych 2,40 1,20 0,35 m i nachyleniu 4. W czterech kuwetach wykonano modele dachów zielonych typu ekstensywnego, a jedną kuwetę zagospodarowano jako obiekt kontrolny (referencyjny), pozbawiony roślinności oraz pozostałych warstw konstrukcyjnych, w celu odniesienia wyników do warunków jakie istnieją na dachach tradycyjnych. Przekroje dachów przedstawiono na rys. 1, a szczegółowy opis ich budowy można znaleźć w innej publikacji Burszty-Adamiak [10]. Rejestracja opadów i odpływów ze stanowisk wykonywana jest w sposób zautomatyzowany, w odstępach co 30 s. Do przechwytywania odpływów służą mierniki Naja Mierniki są podłączone do rejestratora Memory Hilogger firmy Hioki. Pomiary natężenia opadów są wykonywane za pomocą distrometru laserowego firmy OTT Messtechnik. W trakcie badań (w październiku 2010 r.) istniała potrzeba rekonstrukcji dwóch stanowisk badawczych. W artykule przedstawiono wyniki badań pochodzące z dwóch stano-
3 44 Nauka i technika Wody opadowe Tab. 1. Ogólna charakterystyka analizowanych opadów (n = 61) wisk z dachami zielonymi (o najdłuższym okresie eksploatacji, oznaczone w artykule, jako DZ-1 i DZ-2) oraz ze stanowiska referencyjnego (DR). W badaniach uwzględniono pomiary odpływów pochodzące z 61 opadów, które wystąpiły w okresie od 27 czerwca 2009 r. do 21 listopada 2013 r. Analizowane opady charakteryzowały się dużą zmiennością pod względem wysokości warstwy opadów oraz ich intensywności (tab. 1). W okresie pomiarowym wystąpiły również opady o dużej intensywności i długim czasie trwania, które w roku 2010 i 2012 spowodowały we Wrocławiu wiosenno-letnie podtopienia i powodzie. Wystąpienie tego typu zdarzeń opadowych pozwoliło na zaobserwowanie funkcjonowania dachów zielonych w ekstremalnych warunkach pogodowych. W analizie nie brano pod uwagę opadów śniegu, gdyż w okresach zimowych w czasie występowania niskich temperatur pomiary odpływu, z uwagi na demontaż urządzeń badawczych, były wykonywane ręcznie, co uniemożliwiało analizę dynamiki spływów. W całym okresie badawczym nie stosowano dodatkowego nawadniania zieleni na dachach. 3. Analiza wyników Parametr Min. Maks. Średnia Mediana Wysokość dobowa warstwy opadów [mm] 0,7 91,6 9,7 7,0 Maksymalne natężenie opadów [mm/h] 1,0 192,8 26,7 12,3 Czas trwania opadów [h] 0,3 23,8 5,8 4,1 większych, rzędu 4-5 mm, ale poprzedzonych okresem bezopadowym wynoszącym co najmniej 10 h. Brak odpływu ze stanowisk z dachami zielonymi najczęściej był obserwowany w czasie wiosenno-letnim. Było to uwarunkowane przede wszystkim warunkami meteorologicznymi. Wyższe temperatury powietrza, mniejsza, niż w okresie jesienno-zimowym wilgotność powietrza, a także intensywny okres wegetacji roślin, pozwoliły na szybką absorpcję wody zarówno w warstwach konstrukcyjnych dachów zielonych, jak i przez same rośliny, które pobierały wody opadowe dla swych funkcji życio- Tab. 2. Zestawienie parametrów hydrologicznych dla trzech stanowisk badawczych (n = 61) Oznaczany parametr Retencja [%] Opóźnienie odpływu [h] Czas odpływu [h] Stanowisko Min. Maks. Średnia Mediana DR 5,63 83,33 27,73 23,61 DZ-1 21, ,68 87,36 DZ-2 13, ,84 87,14 DR 0,01 4,14 0,48 0,23 DZ-1 0,09 10,93 2,47 1,28 DZ-2 0,08 12,68 2,87 1,75 DR 0,61 50,28 5,68 3,63 DZ-1 0,93 80,01 10,18 6,49 DZ-2 1,65 79,89 8,23 4,25 Retencja wodna na dachach, wyznaczana jako procent objętości wody zatrzymanej w stanowisku w stosunku do objętości opadu przypadającego na powierzchnię modelową dachu w badanym okresie, kształtowała się w granicach od 5,6% do 83,3% dla dachu referencyjnego oraz od 21,6% do 100% dla dachu zielonego DZ-1 i od 13,4% do 100% dla dachu zielonego DZ-2 (tab. 2). Retencję 100% określano w przypadku braku odpływów. Taka sytuacja miała miejsce podczas opadów z reguły nieprzekraczających 1 mm lub w przypadku opadów Rys. 2. Hydrogramy odpływów z dachów podczas opadu, który wystąpił w dniu 9 września 2013 r. o wysokości warstwy opadów wynoszącej 4,69 mm
4 Poprawa lokalnych warunków hydrologicznych miast poprzez zastosowanie dachów zielonych 45 wych. Nie bez znaczenia była większa w tym okresie ewapotranspiracja, pozwalająca na oddanie części wód do środowiska i tym samym na szybszą regenerację i gotowość dachów zielonych na przyjęcie dodatkowej ilości wody. Zdolności retencyjne dachów zielonych malały w przypadku występowania opadów z dużą intensywnością, długotrwałych (2-3 dni lub dłuższych) lub poprzedzonych krótkim okresem bezopadowym. Taka sytuacja miała miejsce m.in. w lipcu 2013 roku, kiedy to w dniach 11 i 12 lipca spadło łącznie 16,1 mm opadu z maksymalną intensywnością 66,9 mm/h w ciągu niecałych 4 h. Wysokość warstwy opadu, poprzedzającego wspomniany deszcz, wynosiła 5 mm, a okres bezopadowy trwał 10 h. W tym przypadku retencja na dachu tradycyjnym wyniosła 12%, a na dachach zielonych około 30%. Innym przykładem, w którym z kolei wysokość opadu i czas jego trwania były czynnikami ograniczającymi możliwości przyjęcia większej ilości wód opadowych na dachach, był deszcz, który wystąpił w dniach 2-4 maja 2013 r. Łączna wysokość warstwy opadu wynosiła 87 mm. Opad trwał ponad 18 h. W tym przypadku przy stosunkowo niskiej intensywności opadu (14,7 mm/h) i długim okresie bezopadowym (21,1 h) dach tradycyjny przyjął tylko 8% opadu, a na dachach zielonych zostało zatrzymanych odpowiednio ok. 29% opadu na dachu zielonym DZ-1 i 32% na DZ-2. Dzięki przetrzymaniu części opadu w konstrukcji dachów zielonych, możliwe było opóźnienie odpływu oraz zmniejszenie wysokości szczytowej fali odpływu, w porównaniu z maksymalną intensywnością zarejestrowaną w opadach. Wyniki przeprowadzonych badań dowodzą, że odpływ z dachów zielonych może być opóźniony kilka godzin w stosunku do momentu rozpoczęcia opadu. Na dachu tradycyjnym, przy większości opadów, odpływ następował kilka minut po rozpoczęciu deszczu (rys. 2). Największe opóźnienie, jakie wystąpiło podczas analizowanego okresu zaobserwowano w dniu 1 października 2009 r. na dachu zielonym DZ-2 i wynosiło ono prawie 11 h przy opadzie 3,1 mm. Dla drugiego analizowanego dachu zielonego (DZ-1) opóźnienie odpływu dla tego samego opadu wynosiło 6,5 h, a dla dachu referencyjnego 38 min. W tym przypadku wpływ na zarejestrowane początki spływu niewątpliwie miały dwa czynniki, tj. stosunkowo mała wysokość opadu oraz niska intensywność opadu (średnia 0,72 mm/h w pierwszych 20 min deszczu). Przy opadach o dużej intensywności lub dużej wysokości warstwy opadu różnica w czasach opóźnienia odpływu oraz redukcji szczytowej fali odpływu pomiędzy dachami zielonymi a dachem kontrolnym była znacznie mniejsza, szczególnie w kolejnych fazach opadu, kiedy profile dachów zielonych były już w pełni nasycone wodą (rys. 3). Po zakończeniu opadów, dynamika odpływu wody z układów zazielenionych dachów ulegała wyraźnemu zmniejszeniu. W przypadku pełnego nasycenia substratów, woda wolno przesączała się z konstrukcji wielowarstwowej dachu. Okres oddawania wody wolnej z układu trwał zazwyczaj jeszcze kilka godzin po opadzie (rys. 2 i 3). 4. Podsumowanie Rys. 3. Hydrogramy odpływów z dachów podczas opadu, który wystąpił w dniu 27 maja 2011 r. o wysokości warstwy opadów wynoszącej 26,2 mm Odpływ wody z warstw dachu zielonego do odbiornika następował po ich maksymalnym nasyceniu i był znacznie zmniejszony w porównaniu z występującym opadem oraz spowolniony w czasie ze względu na hamowanie przepływu przez układ warstw. Badania wykazały, że opady, z których nie odnotowano odpływu z dachów zielonych (opady < 1 mm) oraz takie, w czasie których odpływ był w dużej mierze zatrzymany w układzie warstw konstrukcyjnych (opady < 5 mm) są zdarzeniami opadowymi, które w analizowanym okresie występowały najczęściej. Dla tej grupy opadów rejestrowane opóźnienia odpływu z dachów zielonych
5 46 Nauka i technika Wody opadowe oraz redukcje szczytowej fali odpływu były także największe. Warto jednak pamiętać, że pojedynczy dach zielony w przestrzeni miejskiej nie pozwoli na poprawę funkcjonowania sieci kanalizacyjnej w skali całej zlewni (na dużą skalę), ani też nie zapewni redukcji odpływu w takich stopniu, aby mogło to mieć znaczenie w przeciwdziałaniu zagrożeniom powodziowym w miastach, tym bardziej, że w czasie ekstremalnych zdarzeń opadowych możliwości przyjmowania wody przez dachy zielone są ograniczone. Z tych względów wykonywanie dachów zielonych powinno być planowane przy współudziale innych systemów zrównoważonego drenażu na terenie miast, do których należą m.in. ogrody deszczowe, zbiorniki retencyjno-infiltracyjne oraz inne budowle piętrzące wodę i ograniczające szybki odpływ wód opadowych i roztopowych. Dopiero połączenie wielu różnych rozwiązań małej retencji może poprawić, w zauważalny sposób, pracę systemów odwodnieniowych w terenach zurbanizowanych. 5. Literatura [1] Refahi A. H., Talkhabi H.: Investigating the effective factors on the reduction of energy consumption in residential buildings with green roofs. Renewable Energy no. 80, 2015, s [2] Zawilski M., Brzezińska A., Bandzierz D., Badowska E.: Dynamika zmian ilości i składu ścieków w kanalizacji. Gaz, Woda i Technika Sanitarna nr 11, [3] Liesecke H. J.: Das Retentionsvermögen von Dachbegrünungen. Stadt und Grün 1/1998, s [4] Mentens J., Raes D., Hermy, M.: Green roofs as a tool for solving the rainwater runoff problem in the urbanized 21st century?, Landscape and Urban Planning, 77(3), 2006, s [5] Wong G. K. L., Jim C. Y.: Quantitative hydrologic performance of extensive green roof under humid-tropical rainfall regime. Ecological Engineering no. 70, 2014 s [6] Palla A., Sansalon J. J., Gnecco I., Lanza L. G.: Storm water infiltration in a monitored green roof for hydrologic restoration. Water Sci. Technol. 64(3), 2011, s [7] Alfredo K., Montalto F., Goldstein A.: Observed and Modeled Performances of Prototype Green Roof Test Plots Subjected to Simulated Low- and High-Intensity Precipitations in a Laboratory Experiment, J. Hydrol. Eng. 15, 2010, s [8] Carpenter D. D., Kaluvakolanu P.: Effect of roof surface type on storm-water runoff from full-scale roofs in a temperate climate. Journal of Irrigation and Drainage Engineering 137(3), 2011, s [9] Berndtsson J. C.: Green roof performance towards management of runoff water quantity and quality: A review. Ecological Engineering 36(4), 2010, s [10] Burszta-Adamiak E.: Zielone dachy jako element zrównoważonych systemów odwadniających na terenach zurbanizowanych. Monografie CLXXV, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wrocław dr inż. Ewa Burszta-Adamiak Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Instytut Inżynierii Środowiska dokończenie ze strony 41 ildings, Urban Climate, Vol. 3, s , DOI: /j. uclim [19] Odefey J. i in.: Banking on Green: A Look at How Green Infrastructure Can Save Municipalities Money and Provide Economic Benefits Community-wide, A Joint Report by American Rivers, the Water Environment Federation, the American Society of Landscape Architects and ECONorthwest, [20] Qin H., Li Z., Fu G.: The effects of low impact development on urban flooding under different rainfall characteristics, Journal of Environmental Management, Vol. 129, s , DOI: /j.jenvman [21] Raport Kształtowanie krajobrazu dla przyrody i rozwoju regionalnego: Możliwości zielonej infrastruktury, biebrza.org.pl/plik,2414,raport-z-warsztatow-zielona-infrastruktura.pdf, [22] Renterghem T., Botteldooren D.: In-situ measurements of sound propagating over extensive green roofs, Building and Environment, Vol. 469, s , DOI: /j. buildenv [23] Sonne B.: Managing Stormwater by Sustainable Measures: Preventing Neighborhood Flooding and Green Infrastructures Implementation in New Orleans, Tulane Environmental Law Journal, Vol. 27, s , [24] Ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz. U. z 2015 r. nr 0 poz. 199 tekst jednolity. [25] Wang Y., Bakker F., Groot R., Wörtche H.: Effect of ecosystem services provided by urban green infrastructure on indoor environment: A literature review, Building and Environment, Vol. 77, s , DOI: /j.buildenv [26] [27] what.cfm. mgr inż. Ewa Badowska dr inż. Dawid Bandzierz Politechnika Łódzka Instytut Inżynierii Środowiska i Instalacji Budowlanych ZIELONE TECHNOLOGIE Poznaj zalety proekologicznych rozwiązań dla Twojego domu. Zasięgnij opinii niezależnych ekspertów i faktycznych użytkowników. Znajdź producenta, dowiedz się o możliwościach dofinansowania. Wybierz najlepsze rozwiązanie. Technologie, trendy, ciekawostki.
Dachy Zielone dla zwiększenia retencji wodnej w miastach
Dr inż. Ewa Burszta-Adamiak Dachy Zielone dla zwiększenia retencji wodnej w miastach Wprowadzenie Jest wiele przesłanek ekologicznych, architektonicznych, estetycznych oraz hydrologicznych przemawiających
Bardziej szczegółowoWody opadowe rozwiązania dla miast przyszłości dr hab. inż. Ewa Wojciechowska, prof. nadzw. PG
Wody opadowe rozwiązania dla miast przyszłości dr hab. inż. Ewa Wojciechowska, prof. nadzw. PG Świat w XXI wieku Wzrost liczby ludności Gwałtowna urbanizacja Kurczące się zasoby naturalne, w tym zasoby
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE POTENCJAŁU WODY W PLANOWANIU PRZESTRZENNYM
WYKORZYSTANIE POTENCJAŁU WODY W PLANOWANIU PRZESTRZENNYM Szczelne nawierzchnie Utwardzone place Betonowe nabrzeża Brak powierzchni biologicznie czynnej Bydgoszcz miasto nad dwiema rzekami
Bardziej szczegółowoEKOLOGICZNE ZAGOSPODAROWANIE WÓD OPADOWYCH ZIELONE DACHY
WODA-ŚRODOWISKO-OBSZARY WIEJSKIE 2014 (X XII). T. 14. Z. 4 (48) WATER-ENVIRONMENT-RURAL AREAS ISSN 1642-8145 s. 53 61 pdf: www.itp.edu.pl/wydawnictwo/woda Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach,
Bardziej szczegółowoSTORMWATER 2018, Gdańsk
STORMWATER 2018, Gdańsk Rozwój indywidualnych systemów retencyjnych i ich wpływ na funkcjonowanie kanalizacji ogólnospławnej Maciej Mrowiec Wody opadowe w obszarach zurbanizowanych Oddziaływanie jakościowe
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE SYSTEMÓW BIORETENCYJNYCH W CELU ZRÓWNOWAŻONEGO GOSPODAROWANIA WODAMI OPADOWYMI W TERENACH USZCZELNIONYCH
Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki Wydział Inżynierii Środowiska WYKORZYSTANIE SYSTEMÓW BIORETENCYJNYCH
Bardziej szczegółowoDACHY ZIELONE: DZIWACTWO CZY POTRZEBA? Witold Okoński
DACHY ZIELONE: DZIWACTWO CZY POTRZEBA? Witold Okoński Dach zielony Systemowy układ warstw na dachu, pozwalający na rozwój i wieloletnie funkcjonowanie różnorodnych form wegetacji. Wymierne zalety dachu
Bardziej szczegółowoWPŁYW WYSOKOŚCI OPADÓW NA WIELKOŚĆ I SZYBKOŚĆ ODPŁYWU WÓD Z DACHÓW ZIELONYCH
CZASOPISMO INŻYNIERII LĄDOWEJ, ŚRODOWISKA I ARCHITEKTURY JOURNAL OF CIVIL ENGINEERING, ENVIRONMENT AND ARCHITECTURE JCEEA, t. XXXIV, z. 64 (1/17), styczeń-marzec 17, s. 81-95 DOI:10.7862/rb.17.8 Ewa BURSZTA-ADAMIAK
Bardziej szczegółowoZIELONE DACHY JAKO ROZWIĄZANIA POPRAWIAJĄCE GOSPODARKĘ WODAMI OPADOWYMI W MIASTACH
Inżynieria Ekologiczna Vol. 39, 2014, 26 32 DOI: 10.12912/2081139X.47 ZIELONE DACHY JAKO ROZWIĄZANIA POPRAWIAJĄCE GOSPODARKĘ WODAMI OPADOWYMI W MIASTACH Ewa Burszta-Adamiak 1, Janusz Łomotowski, Paweł
Bardziej szczegółowoR E C E N Z J A. rozprawy doktorskiej Pani mgr inż. Małgorzaty SOBCZYK pt.,,analiza zdolności retencyjnej ekstensywnych dachów zielonych
Dr hab. inż. Jadwiga KRÓLIKOWSKA, prof. PK Politechnika Krakowska im. T. Kościuszki Katedra Wodociągów, Kanalizacji i Monitoringu Środowiska R E C E N Z J A rozprawy doktorskiej Pani mgr inż. Małgorzaty
Bardziej szczegółowoAUTOREFERAT. zawierający informacje o osiągnięciach w działalności naukowo-badawczej, dydaktycznej, eksperckiej oraz organizacyjnej
Dr inż. Ewa Burszta-Adamiak Załącznik 2 Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Instytut Inżynierii Środowiska pl. Grunwaldzki 24 50-365 Wrocław zawierający informacje o osiągnięciach w działalności naukowo-badawczej,
Bardziej szczegółowoMODELOWANIE ODPŁYWU WÓD OPADOWYCH Z DACHÓW ZIELONYCH
Inżynieria Ekologiczna Vol. 39, 2014, 15 25 DOI: 10.12912/2081139X.46 MODELOWANIE ODPŁYWU WÓD OPADOWYCH Z DACHÓW ZIELONYCH Ewa Burszta-Adamiak 1, Wiesław Fiałkiewicz 1 1 Instytut Inżynierii Środowiska,
Bardziej szczegółowoObliczenia hydrauliczne, modelowanie zlewni. Opracowanie, wdrożenie i utrzymanie modeli hydrodynamicznych
Obliczenia hydrauliczne, modelowanie zlewni. Opracowanie, wdrożenie i utrzymanie modeli hydrodynamicznych Tomasz Glixelli, Paweł Kwiecień, Jacek Zalewski Bydgoszcz, 22 czerwca 2017 2 Przygotowanie danych
Bardziej szczegółowoDr hab. inż. Ewa Burszta-Adamiak Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu
Budowa dachów zielonych -sposób na poprawę gospodarki wodami opadowymi i jakości powietrza w miastach Dr hab. inż. Ewa Burszta-Adamiak Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Miasto jest stworzonym sztucznym
Bardziej szczegółowoPaweł Sałek Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Klimatycznej, Ministerstwo Środowiska
PLANOWANIE PRZESTRZENNE AGLOMERACJI DUŻYCH MIAST DLA ŁAGODZENIA ZMIAN KLIMATU W KONTEKŚCIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU Paweł Sałek Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Klimatycznej, Ministerstwo
Bardziej szczegółowoPOPRAWNE PROJEKTOWANIE I REALIZACJA DACHU ZIELONEGO W OPARCIU O WYTYCZNE DAFA / FLL
POPRAWNE PROJEKTOWANIE I REALIZACJA DACHU ZIELONEGO W OPARCIU O WYTYCZNE DAFA / FLL Witold Okoński Prezes Stowarzyszenia DAFA O NAS 120 CZŁONKÓW WYKONAWCY DACHÓW PŁASKICH I FASAD PRODUCENCI I DOSTAWCY
Bardziej szczegółowoBADANIE WPŁYWU HYDROŻELU NA ZDOLNOŚCI RETENCYJNE ZIELONYCH DACHÓW
Proceedings of ECOpole DOI: 10.2429/proc.2016.10(1)067 2016;10(2) Iwona DESKA 1, Ewa OCIEPA 1, Maciej MROWIEC 1 i Katarzyna ŁACISZ 1 BADANIE WPŁYWU HYDROŻELU NA ZDOLNOŚCI RETENCYJNE ZIELONYCH DACHÓW INVESTIGATION
Bardziej szczegółowoMIASTO WODA - JAKOŚĆ ŻYCIA
MIASTO WODA - JAKOŚĆ ŻYCIA ZAGOSPODAROWANIE WÓD DESZCZOWYCH NA TERENACH ZURBANIZOWANYCH WROCŁAW 24 25 Październik 2018 Wojciech Kaczkowski Zasoby wód GOSPODAROWANIE WODAMI OPADOWYMI Źródło wody pitnej
Bardziej szczegółowoWPŁYW EKSTENSYWNYCH DACHÓW ZIELONYCH NA ODPŁYW WÓD OPADOWYCH DO SIECI KANALIZACYJNEJ
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 44, 2015, 191 195 DOI: 10.12912/23920629/60045 WPŁYW EKSTENSYWNYCH DACHÓW ZIELONYCH NA ODPŁYW WÓD OPADOWYCH DO SIECI KANALIZACYJNEJ Maciej Mrowiec 1,
Bardziej szczegółowoAdaptacja małych i średnich miast do zmian klimatu
Adaptacja małych i średnich miast do zmian klimatu dr inż. Krystian Szczepański Konin, 22 marca 2018 r. Adaptacja Adaptacja jest dostosowaniem się człowieka i przyrody do obserwowanych i prognozowanych
Bardziej szczegółowoANALIZA STOSUNKÓW WODNYCH SUBSTRATÓW WYKORZYSTYWANYCH W SYSTEMACH ZIELONEGO DACHU
Inżynieria Ekologiczna Vol. 39, 2014, 7 14 DOI: 10.12912/2081139X.45 ANALIZA STOSUNKÓW WODNYCH SUBSTRATÓW WYKORZYSTYWANYCH W SYSTEMACH ZIELONEGO DACHU Anna Baryła 1, Agnieszka Karczmarczyk 1, Agnieszka
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI RETENCYJNE ZIELONYCH DACHÓW TYPU EKSTENSYWNEGO NA PRZYKŁADZIE BADAŃ MODELOWYCH
ISSN 1644-0765 DOI: http://dx.doi.org/10.15576/asp.fc/2016.15.3.113 www.formatiocircumiectus.actapol.net/pl/ Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus 15 (3) 2016, 113 120 WŁAŚCIWOŚCI RETENCYJNE ZIELONYCH DACHÓW
Bardziej szczegółowodr Adam Hamerla Główny Instytut Górnictwa tel.:
Wpływ zmian klimatycznych na programowanie i prowadzenie gospodarki wodno-ściekowej w miastach. Analiza i przeciwdziałanie zjawiskom suszy i powodzi. Omówienie roli Informatycznego Systemu Osłony Kraju
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU. Kod modułu
Załącznik nr 7 do Zarządzenia Rektora nr 10/12 z dnia 21 lutego 2012r. KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu GOSPODARKA WODAMI OPADOWYMI Nazwa modułu w języku angielskim Rainwater management
Bardziej szczegółowoDeszcze nawalne doświadczenia Miasta Gdańska
Deszcze nawalne doświadczenia Miasta Gdańska Kategorie deszczu wg Chomicza Deszcze nawalne wg klasyfikacji Chomicza oznaczają opady o współczynniku wydajności a od 5,66 do 64,00 Wraz ze wzrostem współczynnika
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. inż. Józef Mosiej, Warszawa, Katedra Kształtowania Środowiska SGGW, Warszawa
Prof. dr hab. inż. Józef Mosiej, Warszawa, 12.11.2018 Katedra Kształtowania Środowiska SGGW, Warszawa Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Małgorzaty Dawid Intensywność infiltracji wody z atmosfery w
Bardziej szczegółowoANALIZA STOSUNKÓW WODNYCH SUBSTRATÓW WYKORZYSTYWANYCH W SYSTEMACH ZIELONEGO DACHU
Inżynieria Ekologiczna Vol. 39, 2014, 7 14 DOI: 10.12912/2081139X.45 ANALIZA STOSUNKÓW WODNYCH SUBSTRATÓW WYKORZYSTYWANYCH W SYSTEMACH ZIELONEGO DACHU Anna Baryła 1, Agnieszka Karczmarczyk 1, Agnieszka
Bardziej szczegółowoNajlepsze polskie projekty Adaptacja do zmian klimatu RadomKlima, Miasto Radom
Z a i n w e s t u j m y r a z e m w ś r o d o w i s k o Najlepsze polskie projekty Adaptacja do zmian klimatu RadomKlima, Miasto Radom Witold Retke Wydział ds. Programu LIFE Logika tworzenia projektu LIFE
Bardziej szczegółowoCharakterystyka głównych składowych bilansu wodnego
Charakterystyka głównych składowych bilansu wodnego Opad pionowy deszcz, mŝawka (opad ciekły); śnieg, grad (opady stałe). Opad poziomy mgła; rosa, szron, sadź, gołoledź (osady atmosferyczne) OPAD - pomiar
Bardziej szczegółowoKOMOROWY SYSTEM ROZSĄCZAJĄCY OKSY-EKO typu SC
KOMOROWY SYSTEM ROZSĄCZAJĄCY OKSY-EKO typu SC Komory drenażowe OKSY-SC-310 i OKSY-SC-740 PRZEZNACZENIE Komory drenażowe to urządzenia przeznaczone do odwadniania obszarów zurbanizowanych. Mają zastosowanie
Bardziej szczegółowoV. Odwodnienia komunikacyjne/retencja i melioracje miejskie Kanalizacja deszczowa, a odbiorniki wód opadowych
V. Odwodnienia komunikacyjne/retencja i melioracje miejskie Kanalizacja deszczowa, a odbiorniki wód opadowych inż. Jarosław Rosa MSO Miejski System Odwodnienia System, którego nie można ograniczać do samej
Bardziej szczegółowoANALIZA PORÓWNAWCZA ZUŻYCIA I KOSZTÓW ENERGII DLA BUDYNKU JEDNORODZINNEGO W SŁUBICACH I FRANKFURCIE NAD ODRĄ
HENRYK KWAPISZ *1 ANALIZA PORÓWNAWCZA ZUŻYCIA I KOSZTÓW ENERGII DLA BUDYNKU JEDNORODZINNEGO W SŁUBICACH I FRANKFURCIE NAD ODRĄ COMPARATIVE ANALYSIS OF ENERGY CONSUMPTION AND COSTS FOR SINGLE FAMILY HOUSE
Bardziej szczegółowodr inż. Bogdan Bąk, prof. dr hab. inż. Leszek Łabędzki
MONITORING AND SHORT-TERM AGRO-HYDRO-METEOROLOGICAL FORECASTING FOR OPERATIONAL PLANNING OF SUBIRRIGATION AND DRAINAGE MONITORING I KRÓTKOTERMINOWE PROGNOZOWANIE AGRO-HYDRO-METEOROLOGICZNE NA POTRZEBY
Bardziej szczegółowoPrzyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy
Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy Retencja, sposób na susze i powodzie w warunkach zmieniającego się klimatu Andrzej Ruszlewicz Retencja, sposób na susze i powodzie w warunkach zmieniającego
Bardziej szczegółowoNowe prawo wodne oraz jego wpływ na gospodarkę wodami opadowymi i roztopowymi Mariusz Gajda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska
Nowe prawo wodne oraz jego wpływ na gospodarkę wodami opadowymi i roztopowymi Mariusz Gajda Podsekretarz Stanu Ministerstwo Środowiska Gdańsk, 27 marca 2017 r. Wody opadowe charakterystyka problemu Ustalenie
Bardziej szczegółowodr inż. Marek Zawilski, prof. P.Ł.
UŻYTKOWANIE I OCHRONA ŚRODOWISKA W STRATEGII ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU Ograniczenie emisji zanieczyszczeń z terenów zurbanizowanych do środowiska PROBLEMY OBLICZANIA PRZEPŁYWÓW MAKSYMALNYCH PRAWDOPODOBNYCH
Bardziej szczegółowoZintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni
Zintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni Projekt Zintegrowana Strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni finansowany ze środków funduszy norweskich, w ramach programu
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do tematyki zrównoważonego gospodarowania wodą na terenach zurbanizowanych
Wprowadzenie do tematyki zrównoważonego gospodarowania wodą na terenach zurbanizowanych Agnieszka Kapusta Kierownik projektów Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć Energie Cites Idea zrównoważonego rozwoju Zrównoważony
Bardziej szczegółowoDziałania Gdańska na rzecz ochrony przeciwpowodziowej
Nazwa Wydziału Działania Gdańska na rzecz ochrony przeciwpowodziowej Piotr Grzelak, Z-ca Prezydenta ds. polityki komunalnej Jakie są uwarunkowania terenowe Gdańska? 3 strefy wysokościowe: od terenów depresyjnych
Bardziej szczegółowoPRZYKŁAD OBLICZENIOWY DLA SYSTEMU KOMÓR DRENAŻOWYCH
PRZYKŁAD OBLICZENIOWY DLA SYSTEMU KOMÓR DRENAŻOWYCH Ograniczona przepustowość istniejących odbiorników wód opadowych w gęstej zabudowie miejskiej, wymaga bezwzględnego zatrzymania wód opadowych w miejscu
Bardziej szczegółowoMożliwość retencji deszczy nawalnych w zlewni rzeki miejskiej na przykładzie Potoku Oliwskiego w Gdańsku
Możliwość retencji deszczy nawalnych w zlewni rzeki miejskiej na przykładzie Potoku Oliwskiego w Gdańsku Roman Cieśliński Uniwersytet Gdański 1 Katedra Hydrologii Powódź w Gdańsku istniała, istnieje i
Bardziej szczegółowoWODY OPADOWE JAKO NATURALNY ZASÓB WODNY. Dr hab. inż. Jadwiga Królikowska, prof. PK
WODY OPADOWE JAKO NATURALNY ZASÓB WODNY Dr hab. inż. Jadwiga Królikowska, prof. PK Wody opadowe są z ekonomicznego i przyrodniczego punktu widzenia zasobem naturalnym, tj. zasobem zaliczanym do bogactw
Bardziej szczegółowoUwarunkowania prawne obejmujące zagadnienia dotyczące wprowadzania ścieków komunalnych do środowiska
Uwarunkowania prawne obejmujące zagadnienia dotyczące wprowadzania ścieków komunalnych do środowiska Katarzyna Kurowska Ścieki komunalne - definicja Istotnym warunkiem prawidłowej oceny wymagań, jakim
Bardziej szczegółowoAspekty prawne i techniczne w gospodarce wodami opadowymi. Andrzej Osiński
Aspekty prawne i techniczne w gospodarce wodami opadowymi Andrzej Osiński Najważniejsze zasady Efektywna gospodarka wodna powinna gwarantować: wyeliminowanie zagrożeń związanych z deficytem i nadmiarem
Bardziej szczegółowoOperat hydrologiczny jako podstawa planowania i eksploatacji urządzeń wodnych. Kamil Mańk Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa
Operat hydrologiczny jako podstawa planowania i eksploatacji urządzeń wodnych Kamil Mańk Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa Urządzenia wodne Urządzenia wodne to urządzenia służące kształtowaniu
Bardziej szczegółowoZarządzanie wodami opadowymi w Gdańsku w kontekście zmian klimatycznych. Ryszard Gajewski Gdańskie Wody Sp. z o.o
Zarządzanie wodami opadowymi w Gdańsku w kontekście zmian klimatycznych Ryszard Gajewski Gdańskie Wody Sp. z o.o Lipiec 2001r. Objętość zbiorników retencyjnych w Gdańsku [m³] 678826 450374 121712 136944
Bardziej szczegółowoRetencja wodna i jej znaczenie. cz. II
Retencja wodna i jej znaczenie cz. II Spis treści: 1. Cele lekcji 2. Podstawowe formy retencji 3. Pozytywne skutki retencjonowania wody 4. Ćwiczenia do materiału 5. Informacje zwrotne do ćwiczeń 7. Podsumowanie
Bardziej szczegółowo3. Omów pokrótce poszczególne etapy tworzenia wizualizacji obiektu inżynierskiego
Lista zagadnień na egzamin magisterski na kierunku Gospodarka przestrzenna od roku akademickiego 2016/2017 Ogólne 1. Charakterystyka danych teledetekcyjnych jako źródeł danych przestrzennych 2. Metody
Bardziej szczegółowoDLACZEGO EDUKOWAĆ W ZAKRESIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU?
XXIV Ogólnopolska Konferencja Metodyczna Ochrona Środowiska na studiach przyrodniczych DLACZEGO EDUKOWAĆ W ZAKRESIE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU? Dr hab. inż. Jadwiga Królikowska, prof. PK Kraków, 6-8 września
Bardziej szczegółowoWarunki meteorologiczne w Bydgoszczy oraz prognozowane zmiany dr inż. Wiesława Kasperska Wołowicz, dr inż. Ewa Kanecka-Geszke
Warunki meteorologiczne w Bydgoszczy oraz prognozowane zmiany dr inż. Wiesława Kasperska Wołowicz, dr inż. Ewa Kanecka-Geszke XI KLIMATYCZNE FORUM METROPOLITALNE Adaptacja do zmian klimatu: rozwiązania
Bardziej szczegółowoStrategia adaptacji do zmian klimatu miasta Siedlce. CLIMate change adaptation In small and medium size CITIES
Strategia adaptacji do zmian klimatu miasta Siedlce CLIMate change adaptation In small and medium size CITIES Wyzwania klimatyczne w Siedlcach 2 Typ zabudowy Zabudowa wielorodzinna Zabudowa jednorodzinna
Bardziej szczegółowoZielona infrastruktura może pełnić we współczesnych
Piotr Wolański APK Dachy Zielone, ekspert Stowarzyszenia DAFA współpraca: Katarzyna Wolańska Zielone dachy jako przykład innowacyjnego sposobu tworzenia zielonej infrastruktury w mieście Artykuł ekspercki
Bardziej szczegółowoCELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH. Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu
CELE I ELEMENTY PLANU GOSPODAROWANIA WODĄ W LASACH Edward Pierzgalski Zakład Ekologii Lasu ZAKRES PREZENTACJI 1.Wprowadzenie 2.Informacja o projekcie : Metodyczne podstawy opracowywania i wdrażania planu
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK NR 6 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MICHAŁOWO - ARONIOWA W POZNAN
ZAŁĄCZNIK NR 6 PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DOTYCZĄCA PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO MICHAŁOWO ARONIOWA W POZNANIU DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA Fot.1. Ulica Aroniowa Fot.2.
Bardziej szczegółowoKryterium Obecny zapis Propozycja zmian Uzasadnienie. Kryteria merytoryczne I stopnia. Kryteria merytoryczne I stopnia Kryterium nr 1
Nr Nr działania/ typ/podtyp projektu Kryterium Obecny zapis Propozycja zmian Uzasadnienie Kryterium nr 1 Kryterium nr 1 1. str. 39 Posiadanie danych geoprzestrzennych, w tym dotyczących powierzchni przepuszczalnych
Bardziej szczegółowoSystem gospodarowania wodami opadowymi
zagrożenia klimatyczne objęte działaniem System gospodarowania wodami opadowymi Działanie ukierunkowane jest na opracowanie systemu zrównoważonego gospodarowania wodami opadowymi spełniającego następujące
Bardziej szczegółowoPrzedmioty realizowane w ramach studiów na różnych Wydziałach SGGW:
Przedmioty realizowane w ramach studiów na różnych Wydziałach SGGW: AGROMETEOROLOGIA/ AGROMETEOROLOGY atmosfera oraz powierzchnia czynna - atmosfera. Promieniowanie Słońca, Ziemi i atmosfery; rola promieniowania
Bardziej szczegółowoSuma godz. Liczba godzin Ćwiczenia aud. wyk. proj. lab. P/O
PLAN STUDIÓW Obowiązuje od roku ak. 20/208 Kierunek: Inżynieria Środowiska Studia: stacjonarne II stopnia Data utworzenia: 20-2-20 Liczba godzin Ćwiczenia ć ć Rok II ć Język obcy lub elektyw w języku angielskim
Bardziej szczegółowoADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU W PLANOWANIU PRZESTRZENNYM MIASTA BIAŁEGOSTOKU
ADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU W PLANOWANIU PRZESTRZENNYM MIASTA BIAŁEGOSTOKU Agnieszka Anna Rzosińska Dyrektor Departamentu Urbanistyki ADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU W PLANOWANIU PRZESTRZENNYM MIASTA BIAŁEGOSTOKU
Bardziej szczegółowoPolitechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2014/2015
Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki Karta przedmiotu Wydział Inżynierii Środowiska obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 014/015 Kierunek studiów: Inżynieria Środowiska
Bardziej szczegółowo3. Warunki hydrometeorologiczne
3. WARUNKI HYDROMETEOROLOGICZNE Monitoring zjawisk meteorologicznych i hydrologicznych jest jednym z najważniejszych zadań realizowanych w ramach ZMŚP. Właściwe rozpoznanie warunków hydrometeorologicznych
Bardziej szczegółowow sprawie gospodarowania wodami opadowymi we Wrocławiu
w sprawie gospodarowania wodami opadowymi we Wrocławiu Na podstawie art. 7 ust. l pkt l i 3 oraz art. 31 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r. poz. 446, 1579 i 1948) oraz
Bardziej szczegółowoDiagnoza klimatu oraz scenariusze zmian klimatu w zlewni Nysy Łużyckiej i jej otoczeniu
Konferencja końcowa projektu Neymo Diagnoza klimatu oraz scenariusze zmian klimatu w zlewni Nysy Łużyckiej i jej otoczeniu Irena Otop, Bartłomiej Miszuk, Marzenna Strońska Goerlitz, 17.11.2014 PLAN PREZENTACJI
Bardziej szczegółowoEwa Krajny, Leszek Ośródka, Marek Wojtylak
CHARAKTERYSTYKA WARUNKÓW OPADOWYCH DLA KATOWIC 1962 2014 Ewa Krajny, Leszek Ośródka, Marek Wojtylak Katowice, 9.10.2017 r. INSPIRACJE DO BADAŃ Inspiracją do badań nad charakterystykami opadów atmosferycznych
Bardziej szczegółowodziałek zagrodowych w gospodarstwach specjalizujących
PROBLEMY INŻYNIERII ROLNICZEJ PIR 01 (I III): z. 1 (75) PROBLEMS OF AGRICULTURAL ENGINEERING s. 5 31 Wersja pdf: www.itep.edu.pl/wydawnictwo ISSN 131-0093 Wpłynęło 08.0.011 r. Zrecenzowano 06.04.011 r.
Bardziej szczegółowoEwa BURSZTA-ADAMIAK, Karolina URBAŃSKA, Piotr DRAGAŃSKI
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences (2017), 26 (4), 457 469 Sci. Rev. Eng. Env. Sci. (2017), 26 (4) Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska (2017), 26 (4), 457 469 Prz.
Bardziej szczegółowoTemat: Zielona Infrastruktura Otwarty krajobraz kulturowy Zespół: Andrzej Mizgajski, Iwona Zwierzchowska, Damian Łowicki
Temat: Zielona Infrastruktura Otwarty krajobraz kulturowy Zespół: Andrzej Mizgajski, Iwona Zwierzchowska, Damian Łowicki Zielona infrastruktura Istota podejścia Zielona infrastruktura - strategicznie zaplanowana
Bardziej szczegółowoKONFERENCJA SŁUPSK SIT 28 LISTOPADA Wizja bez działania to marzenie. Działanie bez wizji to koszmar. Andrzej Wójtowicz
KONFERENCJA SŁUPSK SIT 28 LISTOPADA 2013 Wizja bez działania to marzenie. Działanie bez wizji to koszmar. Andrzej Wójtowicz ISTOTNE PYTANIA czy jesteśmy w stanie odpowiedzieć? Czy w mieście Słupsku i regionie
Bardziej szczegółowoSYSTEMY DACHÓW ZIELONYCH TACKR
DACHY ZIELONE JAK ZAGOSPODAROWAĆ DACH PŁASKI W PRZESTRZENI MIEJSKIEJ? SYSTEMY DACHÓW ZIELONYCH TACKR Dachy zielone to nowoczesny i ekologiczny sposób na zagospodarowanie przestrzeni dachu płaskiego budynków
Bardziej szczegółowoOpracowanie wyników pomiarów hydrologiczno-meteorologicznych wykonanych w Środkowym Basenie Biebrzy w roku hydrologicznym 2011
Opracowanie wyników pomiarów hydrologiczno-meteorologicznych wykonanych w Środkowym Basenie Biebrzy w roku hydrologicznym 2011 dr inż. Ignacy Kardel mgr Mateusz Grygoruk Warszawa, Luty 2012 1 1. Informacje
Bardziej szczegółowoDziałania w dziedzinie klimatu, środowisko, efektywna gospodarka zasobami i surowce
HORIZON 2020 - THE FRAMEWORK PROGRAMME FOR RESEARCH AND INNOVATION (2014-2020) 2020) Challenge 5 Climate action, environment, resource efficiency and raw materials INFORMAL DRAFT 1 Copyright KPK PB UE
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA NR LI/852/18 RADY MIASTA TYCHY. z dnia 27 września 2018 r.
UCHWAŁA NR LI/852/18 RADY MIASTA TYCHY z dnia 27 września 2018 r. w sprawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszaru w rejonie ulic: Tulipanów i Piaskowej w Tychach Na podstawie art.
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 8-14 stycznia 2014r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna... 2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Bardziej szczegółowoZmiany zasięgu zalewów w Dolinie Biebrzy w latach
Zmiany zasięgu zalewów w Dolinie Biebrzy w latach 1951 2009 Czy grozi nam wielka powódź? dr Dorota Mirosław-Świątek mgr Mateusz Grygoruk SGGW w Warszawie Zakład Hydrologii i Zasobów Wodnych Projekt współfinansowany
Bardziej szczegółowoUrban MAES usługi ekosystemowe na obszarach zurbanizowanych
Urban MAES usługi ekosystemowe na obszarach zurbanizowanych Dominik Zajączkowski Iwona Zwierzchowska Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Zakład Geografii Kompleksowej Poznań, 13 czerwca 2017 r.
Bardziej szczegółowo2. Parametry wpływające na wartość współczynnika spływu powierzchniowego
WARSZTATY 2007 z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie Materiały Warsztatów str. 325 330 Józef MATERSKI, Dariusz GRADECKI KWB Konin w Kleczewie S.A. Ocena wartości współczynnika spływu powierzchniowego
Bardziej szczegółowoInformacja o opłacie za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej
Informacja o opłacie za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej W dniu 1 stycznia 2018 r. weszła w życie ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2017r., poz. 1566 ze zm.), wprowadzająca
Bardziej szczegółowoWARUNKI TERMICZNE W CENTRUM BIELSKA-BIAŁEJ
Inżynieria Ekologiczna Ecological Engineering Vol. 46, Feb. 2016, p. 161 165 DOI: 10.12912/23920629/61480 WARUNKI TERMICZNE W CENTRUM BIELSKA-BIAŁEJ Konrad Sikora 1, Janusz Leszek Kozak 1 1 Wydział Inżynierii
Bardziej szczegółowoDlaczego rozbudowany system monitoringu hydrologicznego i ostrzegania o zagrożeniu to większe bezpieczeństwo przeciwpowodziowe?
Dlaczego rozbudowany system monitoringu hydrologicznego i ostrzegania o zagrożeniu to większe bezpieczeństwo przeciwpowodziowe? Gdański System Monitoringu Hydrologicznego 19 nowych deszczomierzy i 55 nowych
Bardziej szczegółowoUZASADNIENIE wynikające z art. 42 pkt 2 oraz. PODSUMOWANIE wynikające z art. 55 ust. 3
UZASADNIENIE wynikające z art. 42 pkt 2 oraz PODSUMOWANIE wynikające z art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa
Bardziej szczegółowoKanalizacja : projektowanie, wykonanie, eksploatacja / Adam Bolt [et al.] ; [red. nauk. Ziemowit Suligowski]. [Józefosław], 2012.
Kanalizacja : projektowanie, wykonanie, eksploatacja / Adam Bolt [et al.] ; [red. nauk. ]. [Józefosław], 2012 Spis treści Wprowadzenie 15 Wykaz oznaczeń i skrótów 19 1. Kanalizacja w planach przestrzennego
Bardziej szczegółowoAkademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny
Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:
Bardziej szczegółowoRzeszów, dnia 26 kwietnia 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XXXII/192/13 RADY GMINY CHORKÓWKA. z dnia 25 kwietnia 2013 r.
DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO Rzeszów, dnia 26 kwietnia 2013 r. Poz. 2045 UCHWAŁA NR XXXII/192/13 RADY GMINY CHORKÓWKA z dnia 25 kwietnia 2013 r. w sprawie uchwalenia Miejscowego Planu Zagospodarowania
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTRATU DACHU ZIELONEGO NA JAKOŚĆ WODY Z NIEGO ODPŁYWAJACEJ INFLUENCE OF THE GREEN ROOF SUBSTRATE ON RUNOFF QUALITY
INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH INFRASTRUCTURE AND ECOLOGY OF RURAL AREAS Nr 3/III/2012, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddział w Krakowie, s. 7 15 Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi Wpływ substratu
Bardziej szczegółowoINTELIGENTNE ŁAGODZENIE KLIMATU W SKALI DUŻEGO MIASTA
INTELIGENTNE ŁAGODZENIE KLIMATU W SKALI DUŻEGO MIASTA Stanisław Drzewiecki Prezes Zarządu Dyrektor Naczelny Miejskich Wodociągów i Kanalizacji w Bydgoszczy Sp. z o.o. AKTUALNE UWARUNKOWANIA I SKUTKI ZMIAN
Bardziej szczegółowoDETEKCJA FAL UDERZENIOWYCH W UKŁADACH ŁOPATKOWYCH CZĘŚCI NISKOPRĘŻNYCH TURBIN PAROWYCH
Mgr inż. Anna GRZYMKOWSKA Politechnika Gdańska Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa DOI: 10.17814/mechanik.2015.7.236 DETEKCJA FAL UDERZENIOWYCH W UKŁADACH ŁOPATKOWYCH CZĘŚCI NISKOPRĘŻNYCH TURBIN PAROWYCH
Bardziej szczegółowoProekologiczne gospodarowanie wodą opadową w aspekcie architektury krajobrazu ZrównowaŜone systemy drenaŝu (ZSD).
Mgr inŝ. Ewa Kozłowska Proekologiczne gospodarowanie wodą opadową w aspekcie architektury krajobrazu ZrównowaŜone systemy drenaŝu (ZSD). Praca doktorska pod kierunkiem: dr hab.inŝ.arch. Aliny Drapelli-Hermansdorfer,
Bardziej szczegółowoTYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY
INSTYTUT METEOROLOGII I GOSPODARKI WODNEJ PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY TYGODNIOWY BIULETYN HYDROLOGICZNY 15 21 stycznia 2014 r. Spis treści: 1. Sytuacja hydrologiczna...2 2. Temperatury ekstremalne w regionach
Bardziej szczegółowoRacjonalne zagospodarowanie wód opadowych na terenach o zwartej i rozproszonej zabudowie
Agnieszka Karczmarczyk, Józef Mosiej Agnieszka Karczmarczyk Doktor inżynier, pracownik naukowy i dydaktyczny Katedry Kształtowania Środowiska, Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska, SGGW w Warszawie.
Bardziej szczegółowoGdański system monitoringu hydrologicznego
Gdański system monitoringu hydrologicznego Stormwater Poland - Gdańsk 16 marca 2018 Gdańskie Wody Sp. z o.o W ciągu ostatnich osiemnastu lat w Gdańsku, aż czterokrotnie wystąpił opad ponad 100 letni powyżej
Bardziej szczegółowoDotyczy: wydania opinii w sprawie potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania
Bydgoszcz: 2019-02-22 PRACOWNIA ARCHITEKTONICZNA ARUS Spółka z o.o 85-095 Bydgoszcz, ul. Pestalozziego 6/18 tel.: 52 323 41 00, tel. fax.: 52 323 41 20 e-mail: pracownia@arus.com.pl Pełnomocnik Pana Leszka
Bardziej szczegółowoZielona i niebieska infrastruktura na terenach zabudowanych
Zielona i niebieska infrastruktura na terenach zabudowanych Legnica 2018 Projekt pn. Współdziałanie środowisk na rzecz adaptacyjności do zmian klimatycznych poprzez małą retencję i ochronę bioróżnorodności
Bardziej szczegółowoANALIZA ISTNIEJĄCYCH DZIAŁEK SIEDLISKOWYCH NA TERENIE GMINY DOMANIÓW
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2009 Edmund Mulica, Edward Hutnik Katedra Budownictwa i Infrastruktury Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu ANALIZA ISTNIEJĄCYCH DZIAŁEK SIEDLISKOWYCH NA TERENIE GMINY
Bardziej szczegółowoANALIZA PRACY KANALIZACJI DESZCZOWEJ LOTNISKA W MIEJSCOWOŚCI ŁASK NA PODSTAWIE MODELU HYDRAULICZNEGO.
ANALIZA PRACY KANALIZACJI DESZCZOWEJ LOTNISKA W MIEJSCOWOŚCI ŁASK NA PODSTAWIE MODELU HYDRAULICZNEGO. Model hydrauliczny kanalizacji deszczowej wykonano w programie EPA SWMM 5 (Storm Water Management Model),
Bardziej szczegółowoEkonometryczna analiza popytu na wodę
Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Ekonometryczna analiza popytu na wodę Jednym z czynników niezbędnych dla funkcjonowania gospodarstw domowych oraz realizacji wielu procesów technologicznych jest woda.
Bardziej szczegółowoZagadnienia fizyki budowli przy ocieplaniu od wewnątrz
Zagadnienia fizyki budowli przy ocieplaniu od wewnątrz YTONG MULTIPOR Xella Polska sp. z o.o. 31.05.2010 Izolacja od wnętrza Zazwyczaj powinno wykonać się izolację zewnętrzną. Pokrywa ona wówczas mostki
Bardziej szczegółowodr Adam Hamerla Główny Instytut Górnictwa tel.:
Wpływ zmian klimatycznych na programowanie i prowadzenie gospodarki wodno-ściekowej w miastach. Analiza i przeciwdziałanie zjawiskom suszy i powodzi. Omówienie roli Informatycznego Systemu Osłony Kraju
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. Agnieszka KARCZMARCZYK, Agnieszka KOCIK
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences (2017), 26 (4), 447 456 Sci. Rev. Eng. Env. Sci. (2017), 26 (4) Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska (2017), 26 (4), 447 456 Prz.
Bardziej szczegółowo