WPŁYW UWARUNKOWAŃ PSYCHOLOGICZNYCH NA ZACHOWANIA ZAKUPOWE MŁODYCH NABYWCÓW DÓBR TRWAŁEGO UŻYTKU
|
|
- Ludwika Świątek
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 dr inż. Dominika Woźny Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie dominica@wszib.edu.pl WPŁYW UWARUNKOWAŃ PSYCHOLOGICZNYCH NA ZACHOWANIA ZAKUPOWE MŁODYCH NABYWCÓW DÓBR TRWAŁEGO UŻYTKU Wprowadzenie Nieustanne zmiany zachodzące na rynku w sposób istotny wpływają na postawy i zachowania zakupowe konsumentów. Złożony charakter otoczenia i kontekstowość postępowań konsumentów wymuszają zarówno interdyscyplinarny charakter analiz, jak i konieczność przyjęcia pewnych ustaleń teoretycznych w procesie poznawczym. Współczesne rozważania na temat uwarunkowań zachowań konsumentów, przedstawiane w literaturze przedmiotu, oparte są zazwyczaj na założeniach wynikających z szeregu nauk podstawowych, a przede wszystkim teorii mikroekonomii i psychologii. Z tego względu, w dyskusjach naukowych toczących się wokół determinant zachowań konsumentów, wyróżnić można zróżnicowane poglądy na temat tych uwarunkowań. Najczęściej wyszczególnia się uwarunkowania: ekonomiczne, społeczne (socjo-kulturowe, społeczno-kulturowe, socjologiczne) i psychologiczne (wewnętrzne, psychiczne, indywidualne) 1. Należy stwierdzić, że szczególnie interesujące poznawczo, a tym samym istotne dla procesu podejmowania decyzji zakupowych, wydają się uwarunkowania psychologiczne, gdyż są one związane z psychiką człowieka, są indywidualne dla każdej osoby, dotyczą jego osobowości i subiektywnego postrzegania przez niego rzeczywistości. Celem niniejszego opracowania jest identyfikacja wpływu uwarunkowań psychologicznych na zachowania zakupowe konsumentów, ze szczególnym uwzględnieniem młodych nabywców dóbr trwałego użytku. 1 R. Kłeczek, W. Kowal, P. Waniowski, J. Woźniczka, Marketing jak to się robi, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1992; S. Gajewski, Zachowanie się konsumenta a współczesny marketing, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1994, s ; E. Kieżel (red.), Rynkowe zachowania konsumentów, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice 2000, s. 104; L. Rudnicki, Zachowanie konsumentów na rynku, PWE, Warszawa 2000, s ; L. Rudnicki, Zachowania rynkowe nabywców. Mechanizmy i uwarunkowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2004, s ; G. Światowy, Zachowania konsumentów, PWE, Warszawa 2006, s
2 1. Psychologiczne determinanty zachowań konsumentów Można stwierdzić, że uwarunkowania psychologiczne są pochodną pozostałych determinant zachowań konsumentów, gdyż to otoczenie konsumenta, członkowie jego gospodarstwa domowego, a także środowisko w jakim się wychował, mieszka, przebywa wpływają na jego gust, preferencje, psychikę i inne elementy stanowiące jego osobowość. Duże zróżnicowanie i indywidualizacja tej grupy czynników powoduje, że trudno jest je uogólniać dla wszystkich nabywców. Należy zwrócić uwagę, że obecnie, zarówno w Polsce, jak i w innych krajach europejskich, znaczenie czynników psychologicznych w procesie podejmowania decyzji zakupowych wyraźnie rośnie. Należy zgodzić się z poglądem, że jest to między innymi efekt poprawy sytuacji materialnej nabywców i malejącej w związku z tym ich wrażliwości na uwarunkowania ekonomiczne, co pozwala dojść do głosu czynnikom bardziej osobistym, tworzącym grupę elementów subiektywnych 2. Na tle analizy różnych propozycji czynników psychologicznych zachowań konsumentów występujących w literaturze przedmiotu, do kategorii uwarunkowań psychologicznych przyjąć można: potrzeby, postrzeganie (percepcję), motywy (motywację), postawy, preferencje, osobowość, uczenie się oraz ryzyko związane z zakupem (rysunek 1). Rysunek 1. Psychologiczne uwarunkowania zachowań konsumentów potrzeby postrzeganie motywy (motywacja) ryzyko związane UWARUNKOWANIA PSYCHOLOGICZNE postawy uczenie się osobowość preferencje Źródło: opracowanie własne na podstawie literatury przedmiotu. Studia dorobku naukowego na temat potrzeb upoważniają do stwierdzenia, że w dotychczasowych ujęciach traktowane są one głównie jako potrzeby o charakterze konsumpcyjnym. Ze względu na to, że konsumpcja jest związana z użytkowaniem dóbr i usług, 2 C. Bywalec, Konsumpcja a rozwój gospodarczy i społeczny, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2010, s
3 za potrzeby konsumpcyjne uznaje się te z nich, których zaspokojenie jest możliwe w akcie spożycia (użytkowania) za pośrednictwem dóbr materialnych lub usług, które mogą być zakupione na rynku, wykonane we własnym gospodarstwie domowym lub otrzymane w ramach świadczeń 3. Jest przy tym regułą, że każdy konsument, a także każde gospodarstwo domowe posiada własną hierarchię potrzeb konsumpcyjnych i w oparciu o nią dokonuje wyborów i zakupów rynkowych. Wiedza na temat potrzeb (ich różnorodności, hierarchii ważności, źródeł i mechanizmów powstawania) jest niezmiernie ważna dla rozpatrywania zagadnienia zachowań nabywców, gdyż czynniki, które kształtują potrzeby konsumentów na ogół wpływają na ich zachowania nabywcze. To one są przyczyną i przesłanką wszelkich postępowań konsumentów, gdyż w zależności od ich rodzaju, podejmują oni określone decyzje i działania. Istotną kategorią wchodzącą w skład psychologicznych uwarunkowań zachowań konsumentów i będącą podstawą wszelkich decyzji człowieka, w tym decyzji zakupowych, jest postrzeganie (inaczej percepcja). Postrzeganie sprawia, że konsumenci uświadamiają sobie istnienie określonych produktów, zauważają różnice między markami i miejscami zakupu, zatem można wnioskować, że jest ono warunkiem i wstępem do podjęcia wszelkich zachowań zakupowych 4. Na postrzeganie, a więc odbiór i interpretację bodźców z rynku, ma wpływ szereg czynników, które można określić mianem zewnętrznych, jak i wewnętrznych. Należą do nich 5 : charakter bodźców (rozmiar produktu, kształt opakowania, kolorystyka i treść reklamy), okoliczności pojawienia się sygnału, szeroko pojęty kontekst wewnętrzny (np. wiedza konsumenta na temat produktów, jego nastrój) i zewnętrzny (np. inne produkty w sklepie, inne reklamy na tej samej stronie czasopisma), 3 Szerzej na temat potrzeb, ich klasyfikacji i kryteriów podziału m.in. w: C. Bywalec, L. Rudnicki, Konsumpcja, PWE, Warszawa 2002, s. 20, 23, 25; K. Żelazna, I. Kowalczuk, B. Mikuta, Ekonomika konsumpcji, elementy teorii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa 2002, s ; L. Rudnicki, Zachowania rynkowe, op. cit., s ; M. Janoś-Kresło, B. Mróz (red.), Konsument i konsumpcja we współczesnej gospodarce, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2006, s. 44, 52, 56-57; G. Światowy, Zachowania, op. cit., s ; C. Bywalec, Konsumpcja w teorii i praktyce gospodarowania, PWN, Warszawa 2007, s. 18, 22; T. Zalega, Konsumpcja podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2007, s. 23, 28, E. Kieżel (red.), Konsument i jego zachowania na rynku europejskim, PWE, Warszawa 2010, s A. Jachnis, J. Trelak, Psychologia konsumenta i reklamy, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1998, s. 92; E. Kieżel (red.), Konsument, op. cit., s
4 możliwości i cechy psychofizyczne człowieka (np. zdolność do zapamiętywania, stan słuchu i wzroku, wzrost), osobowość i motywacja konsumenta. Co ważne, poprzez oddziaływanie na wyżej wymienione zmienne, możliwe jest kształtowanie percepcji nabywców w kierunku pożądanym przez sprzedającego. Czynnikami związanymi z występowaniem potrzeb nabywcy, a także z postrzeganiem, są motywy określane w dorobku naukowym z zakresu zachowań konsumentów jako siły wynikające z niezaspokojonych potrzeb, które pobudzają i ukierunkowują postępowanie nabywcy w celu zaspokojenia tych potrzeb 6. W literaturze przedmiotu istnieje wiele kryteriów klasyfikacji wyszczególniających różne rodzaje motywów, którymi kierują się nabywcy w swych działaniach, przy czym najczęściej wymienia się: źródła motywów, ich charakter, stopień szczegółowości motywów, efekty wywierany przez nie na konsumenta, pilność (siła) działania motywów i stopień uświadomienia nabywcy o ich istnieniu 7. Relacje pomiędzy motywem a postępowaniem konsumenta nie zawsze są proste i takie same czasem identyczne zachowanie nabywcy wynika z różnych motywów (np. dla jednego konsumenta zakup dobra trwałego użytku danej marki może być związany z wysoką oceną jego funkcjonalności, natomiast dla innego z chęcią wywarcia wrażenia na innych osobach), a także te same motywy mogą wywoływać odmienne zachowania u różnych konsumentów (np. brak dobra trwałego użytku może wywołać u jednego konsumenta natychmiastową chęć zakupu tego dobra, a u innego odłożenie w czasie jego zakup). Ponadto warto zaznaczyć, iż chociaż motywy wskazywane są jako przyczyna wszelkiego działania, to zachowanie się nie zawsze oznacza działanie, ponieważ formą postępowania może być także powstrzymanie się od działań, np. od zakupów. Liczba motywów zakupu, podobnie jak i potrzeb, jest nieograniczona. Należy zwrócić uwagę, że okres odnawiania się tych motywów jest uzależniony od rodzaju produktów np. motyw zakupu żywności pojawia się codziennie, ale motyw zakupu dobra trwałego użytku nawet co kilka lat lub więcej. Jak wynika z dotychczasowych rozważań, motywy mogą wywoływać określone postawy nabywców. Pojęcie postawy jest różnorodnie definiowane. W nurcie badań dotyczących 6 Więcej na temat sposobów definiowania i klasyfikacji motywów w: S. Gajewski, Zachowanie, op. cit., s. 50; L. Rudnicki, Zachowania rynkowe, op. cit., s ; M. Janoś-Kresło, B. Mróz (red.), Konsument, op. cit., s W literaturze przedmiotu czynniki zachowań konsumentów, którymi są motywy, określane są również jako motywacja. 7 S. Gajewski, Zachowanie, op. cit.; L. Rudnicki, Zachowania rynkowe, op. cit., s ; M. Janoś-Kresło, B. Mróz (red.), Konsument, op. cit., s
5 konsumpcji postawa jest oceną określającą stosunek konsumenta do danego produktu, idei, działania lub innego obiektu 8. Na postawy nabywcy w dużym stopniu wpływa środowisko społeczne przez wychowanie, przynależność do określonej grupy społecznej, zwyczaje, obyczaje oraz informacje przekazywane za pomocą środków masowego przekazu. Postawy kształtowane są również przez doświadczenia osobiste, np. poprzez użytkowanie produktu. Stosunek konsumenta do przedmiotu odniesienia może być pozytywny, negatywny lub obojętny. Sprzyjająca postawa nabywcy jest koniecznym warunkiem wyboru danych dóbr i usług. Konsument poprzez zamiar zakupu uzewnętrznia swoją postawę wobec produktu, a jednocześnie ocenia oczekiwane sytuacje zakupu. Postawa ta przeważnie charakteryzuje się dużą trwałością, dlatego sprzedawcy bardzo trudno jest ją zmienić. Badając wpływ postaw nabywców na ich zachowania należy zaznaczyć, iż istnieje ścisła zależność między postawami a preferencjami konsumentów. Przejawianie określonych postaw powoduje preferowanie jednych przedmiotów lub sposobów działania. Preferencje można określić jako wyrażone na rynku skłonności przy wyborze produktów, przedkładanie zakupów jednych dóbr i usług nad inne 9. Warto zaznaczyć, że preferencje ulegają ciągłym zmianom wskutek pojawiania się na rynku produktów udoskonalonych, o lepszych parametrach, wyższej jakości, bardziej nowoczesnych, modnych itp. niż dotychczas oferowane. Kolejnym uwarunkowaniem w grupie psychologicznych czynników zachowań konsumentów jest osobowość. W literaturze przedmiotu jest ona różnie definiowana, ale dla potrzeb niniejszego opracowania uznać można, że osobowość to zestaw cech indywidualnych i sposobów postępowania charakterystycznych dla danego konsumenta, które pozwalają przewidzieć jego zachowania i decyzje 10. Osobowość jest efektem istnienia i wypadkową wypływu omówionych wcześniej psychologicznych uwarunkowań zachowań konsumentów, a także innych czynników warunkujących proces zakupowy. Podobnie jak na postawy, motywy czy preferencje, tak i na osobowość ma wpływ szereg determinant związanych ze środowiskiem nabywcy, a także cechy dziedziczone. Te ostatnie mają duży wpływ na powstanie różnic w zakresie zdolności, inteligencji czy temperamentu, natomiast w kształtowaniu się postaw i innych złożonych form postępowania decydujące znaczenie mają wychowanie i środowisko. Trafna wydaje się uwaga, że człowiek staje się osobowością dzięki uczestnictwu w życiu 8 E. Kieżel (red.), Konsument, op. cit., s K. Żelazna, I. Kowalczuk, B. Mikuta, Ekonomika, op. cit., s Definicja własna na podstawie: L. Rudnicki, Zachowanie.., op. cit., s ; L. Rudnicki, Determinanty zachowań konsumentów na rynku, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu, Nowy Sącz 2009, s ; L. Rudnicki, Zachowania konsumentów, op. cit., s
6 społecznym, na które składają się stosunki w życiu rodzinnym i koleżeńskim, stosunki w pracy oraz wymiana opinii i wzajemna komunikacja 11. Można stwierdzić, że osobowość kształtuje wiele powiązanych ze sobą cech, przenikających się na różnych płaszczyznach 12. Do cech różnicujących osobowość nabywcy należą: temperament, dostrzegane ryzyko i skłonność do ryzyka, stopień pewności siebie. Z jednej strony istnienie osobowości wskazuje, że każdy konsument jest inny, niepowtarzalny i może odmiennie reagować na te same bodźce rynkowe. Z drugiej jednak strony, fakt, iż osobowość to zbiór pewnych cech, pozwala na wykrycie podobieństw między nabywcami w zakresie jednej lub kilku wybranych charakterystyk. W związku z tym, identyfikacja podobnych osobowości konsumentów jest jednym z elementów pozwalających na dokonanie typologii nabywców i segmentacji rynku, a nawet jest podstawą prób przewidywania ich postępowań zakupowych 13. Ostatecznie więc można zauważyć, że zakup wielu produktów jest pochodną osobowości nabywcy 14. Dla podejmowania decyzji przez konsumentów, oprócz wymienionych wcześniej czynników (potrzeb, postrzegania, motywów, postaw, preferencji, osobowości), równie ważne jest przetworzenie, uporządkowanie, przechowywanie oraz odpowiednie wykorzystanie zgromadzonych w pamięci informacji na temat produktów, ich cech, warunków sprzedaży, użytkowania, itp., czyli zjawisko uczenia się. W literaturze przedmiotu, uczenie się konsumentów można określić jako proces, dzięki któremu zdobywane doświadczenie związane z produktem, sprzedawcami, procesem dokonywania zakupów, wyboru marek, miejsc zakupu, zasad ich organizacji itp. prowadzi do stałych zmian postępowania lub stwarza możliwość zajścia takich zmian w przyszłości 15. Warto nadmienić, iż nabywcy uczą się nie tylko poprzez swoje doświadczenia, ale też przyswajając sobie wiedzę na podstawie obserwacji innych osób, rozmowy itp. W wyniku takiego procesu kształtują się zdolności do określonego reagowania na nowe sytuacje, tworzą się odpowiednie modele postępowania, sposoby rozwiązywania problemów itd. Rezultatem procesu uczenia się są przyzwyczajenia (nawyki) określane jako skłonność nabywców do reagowania w stały sposób na dane bodźce rynkowe, oferty 11 L. Rudnicki, Zachowanie.., op. cit., s Więcej na temat osobowości, cech różniących poszczególne rodzaje osobowości, a także klasyfikacje typów osobowości między innymi w: L. Rudnicki, Zachowanie.., op. cit., s ; K. Żelazna, I. Kowalczuk, B. Mikuta, Ekonomika, op. cit., s ; L. Rudnicki, Zachowania rynkowe, op. cit., s ; L. Rudnicki, Zachowania konsumentów, op. cit., s E. Kieżel (red.), Konsument, op. cit., s M. Janoś-Kresło, B. Mróz (red.), Konsument, op. cit., s J.C. Mowen, Consumer Behavior, Macmillan Publishing Company, New York-London 1987, s. 162; A. Falkowski, T. Tyszka, Psychologia zachowań konsumenckich, Wydanie drugie poszerzone, GWP, Gdańsk 2009, s. 29; E. Kieżel (red.), Konsument, op. cit., s
7 produktowe itp. Taki proces uczenia się konsumentów występuje również w przypadku zakupu dóbr trwałego użytku: nabywca zadowolony z danej marki produktów, najprawdopodobniej również kupi ją w przyszłości, natomiast niezadowolony nie powtórzy aktu zakupu produktów tej marki. We współczesnym świecie w procesie uczenia się konsumentów istotą rolę odgrywają media, zwłaszcza Internet i telewizja, mając wpływ na zmiany ich zachowań. Wśród psychologicznych uwarunkowań zachowań konsumentów specyficzną jest ryzyko związane z zakupem. Występuje ono wtedy, gdy nabywcy dostrzegają niebezpieczeństwo podjęcia nietrafnej decyzji i obawiają się, że jej konsekwencje mogą być dla nich ważne, np. strata pieniędzy, czasu, prestiżu itp. 16 Jest charakterystyczne, że zakres postrzeganego ryzyka jest pochodną czynników związanych z nabywcą, takich jak np. cechy konsumenta, jego zasoby finansowe, wiedza o produkcie, co powoduje, że postrzegane przez nabywcę ryzyko zakupu ma charakter subiektywny i jest ściśle związane z jego psychiką. W dorobku naukowym z zakresu zachowań konsumentów uważa się, że wielkość ponoszonego przez nabywcę ryzyka związanego z zakupem zależy od wielu czynników. Przede wszystkim rozmiary ryzyka są ściśle związane z: rodzajem kupowanego produktu, znajomością produktu przez konsumenta, jego ceną, oczekiwaniami związanymi z zakupem, charakterem i znaczeniem potrzeb zaspokajanych przez dobro, niepewnością dotyczącą wyboru produktu i sposobem dokonywania samego zakupu 17. Ważnymi obszarami dostrzeganego ryzyka przez konsumenta są 18 : ryzyko funkcjonalne (związane z obawami konsumenta o możliwość spełnienia przez produkt określonych, oczekiwanych funkcji), ryzyko fizyczne (odnoszące się do bezpieczeństwa użytkowania produktu), ryzyko ekonomiczne (dotyczące straty pieniędzy przez konsumenta w związku z zakupem i/lub użytkowaniem produktu), ryzyko społeczne (występujące, gdy zakup produktu może spowodować utratę akceptacji społecznej, np. utrata prestiżu), ryzyko psychologiczne (związane z zakupem lub konsumpcją produktów, które wpływają na postrzeganie własnego wizerunku lub poczucie własnej godności), ryzyko straty czasu (ma miejsce, gdy konieczne jest poświęcenie znacznej ilości czasu na zakup i/lub użytkowanie produktu przez konsumenta). 16 L. Rudnicki, Zachowania rynkowe, op. cit., s Więcej o czynnikach wpływających na wielkość ponoszonego przez konsumenta ryzyka zakupu w: L. Garbarski, Zachowania nabywców, PWE, Warszawa 2001, s ; L. Rudnicki, Zachowania rynkowe, op. cit., s Ch. Futrell, Fundamentals of Selling, Fourth Edition, IRWIN, Homewood, IL 60430, Boston, MA 02116, 1993, s. 116; L. Garbarski, Zachowania, op. cit., s ; E. Kieżel (red.), Racjonalność konsumpcji i zachowań konsumentów, PWE, Warszawa, 2004, s. 17; L. Rudnicki, Zachowania rynkowe, op. cit., s
8 Należy zauważyć, że pomiędzy opisanymi psychologicznymi uwarunkowaniami zachowań konsumentów zachodzą ścisłe relacje. Ponadto ich oddziaływanie może być różne dla poszczególnych nabywców. Zbadanie tych czynników może pozwolić na poznanie indywidualnych cech konsumentów związanych z ich psychiką, charakterem i osobowością, co przyczyni się do lepszej identyfikacji zachowań nabywców. 2. Czynniki psychologiczne jako uwarunkowania zachowań młodych konsumentów na rynku mebli Dla osiągnięcia celu niniejszego opracowania, czyli identyfikacji psychologicznych uwarunkowań zachowań zakupowych konsumentów, przeprowadzono własne badania ankietowe wśród 500 nabywców w wieku lata. Ze względu na to, że proces nabywczy uzależniony jest od rodzaju kupowanego dobra, a tym samym dla zapewnienia poprawnego wnioskowania na temat zebranego materiału empirycznego, analizie poddano czynniki wpływające na proces zakupu jednego rodzaju dóbr trwałego użytku mebli. Respondentami były osoby, które określiły, że dokonały zakupu tych dóbr trwałego użytku w ciągu ostatnich trzech lat poprzedzających niniejsze badanie ankietowe. Należy dodać, że osoby w wieku lata, które dokonały zakupu mebla, można uznać za młodych konsumentów na tym specyficznym rynku dóbr trwałego użytku. Dla perspektywy badawczej przyjętej w opracowaniu za determinanty psychologiczne uznano uwarunkowania związane z osobowością nabywcy mebli, z jego cechami charakteru oraz z subiektywnym postrzeganiem przez niego rzeczywistości. W związku z tym, w ramach przeprowadzonych własnych badań empirycznych dokonano analizy: powodów (motywów) nabycia mebla, wpływu doświadczeń dotyczących użytkowania mebli na ich zakup, a także oceny własnych cech osobowościowych nabywców mebli. Pierwotną przesłanką i przyczyną zachowań zakupowych nabywców mebli jest chęć zaspokojenia potrzeby związanej z posiadaniem mebla, która może być wywołana przez różne motywy. Jak wynika z przeprowadzonego badania ankietowego, jest wiele powodów skłaniających konsumentów do zakupu mebla, mających co prawda podłoże psychologiczne, ale powiązane też z aspektami o innym charakterze: fizycznym zużyciem mebli, zmianą zamieszkiwanego lokalu itd. 93
9 Dla badanych młodych nabywców mebli, głównymi przyczynami podjęcia decyzji o zakupie tego dobra trwałego użytku było zniszczenie albo zużycie się posiadanego dotąd mebla (27,4% wskazań) oraz remont mieszkania lub domu (26,8%) rysunek 2. Rysunek 2. Przyczyny zakupu mebla przez młodych konsumentów 40 % odpowiedzi ,4 26,8 Stary mebel zniszczył/zużył się Remont mieszkania/domu 23,4 23,0 Chęć posiadania bardziej funkcjonalnego mebla Przeprowadzka do nowego mieszkania/domu Uwaga: Odpowiedzi nie sumują się do 100%, gdyż respondenci mogli wybrać kilka odpowiedzi. 16,2 Chęć posiadania bardziej modnego mebla 14,2 Dobra okazja (promocja, upusty, bonifikata) 7,8 Zmiana mojej sytuacji rodzinnej/życiowej 5,0 Przypadkowa wizyta w miejscu sprzedaży 3,8 3,8 3,4 Zmiana mojej sytuacji majątkowej - nagły przypływ gotówki Reklama (zdjęcie mebla w czasopiśmie, w katalogu, w TV, w Internecie, na billboardzie itp.) Chęć posiadania takiego mebla, jaki mają znajomi lub inne osoby 1,6 Inny powód Źródło: wyniki własnych badań ankietowych. Młodzi konsumenci cenią sobie również funkcjonalność mebla czynnik ten został wyszczególniony przez nich na trzecim miejscu (23,4% wskazań). Osoby w wieku lata zazwyczaj są na etapie zakładania własnej rodziny, dlatego też często kupują te dobra ze względu na przeprowadzkę do nowego mieszkania lub domu (23% odpowiedzi). Najrzadziej wymienianym (3,4%) przez młodych respondentów motywem zakupu mebla była chęć posiadania takiego mebla, jaki mają znajomi lub inne osoby. Na tej podstawie można wnioskować, że młodzi nabywcy mebli w relatywnie małym stopniu wzorują się na zachowaniach rynkowych innych osób. Stosunkowo niewielu ankietowanych wybrało 94
10 odpowiedź sugerującą inny powód (wśród innych powodów najczęściej podawane były: brak tego rodzaju mebla, fascynacja antykami, brak miejsca w posiadanych szafach/komodach ). Nabywcy mebli użytkując te produkty, uczą się i wyciągają wnioski związane z tymi dobrami. Decydując się na zakup mebla, odpowiednio wykorzystują zgromadzone w pamięci informacje na ich temat. Dla młodych konsumentów ich własne doświadczenia dotyczące użytkowania mebli mają duże znaczenie w procesie zakupowym. Czynnik ten wpływa na podjęcie decyzji o nabyciu tych dóbr trwałego użytku przez 79% młodych osób (rysunek 3). Rysunek 3. Znaczenie własnych doświadczeń młodych konsumentów związanych z użytkowaniem mebli w procesie zakupu 49,4 29,6 8,2 5,8 7,0 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% % odpowiedzi zdecydowanie ma wpływ raczej ma wpływ nie pamiętam raczej nie ma wpływu zdecydowanie nie ma wpływu Źródło: wyniki własnych badań ankietowych. Istotnym bodźcem psychologicznym wpływającym na proces zakupowy młodych konsumentów jest ich osobowość. Jak już wcześniej wspomniano, osobowość nabywcy kształtowana jest przez wiele czynników np.: demograficznych, ekonomicznych, społecznokulturowych, a także psychologicznych. W celu zbadania cech osobowościowych młodych nabywców mebli, poproszono ankietowanych o subiektywną opinię na temat własnych cech. Z przeprowadzonych badań wynika, że wśród młodych konsumentów najwięcej jest osób preferujących komfort i wygodę (86,2% odpowiedzi) rysunek 4. W grupie młodych nabywców mebli również jest wiele osób oszczędnych (68,4%), nowoczesnych i modnych (63,2%) oraz szybko podejmujących decyzje (59,6%). Warto dodać, że najwięcej problemów przysporzyło ankietowanym określenie, czy są indywidualistami niemal co trzeci badany miał trudności z ustosunkowaniem się do tej cechy własnej osobowości. 95
11 Rysunek 4. Cechy opisujące osobowość młodych nabywców mebli Cechy osobowości: 1 2 0,6 41,4 44,8 9,6 3,6 30,8 37,6 19,2 9,2 3,2 3 23,0 40,2 21,8 10,2 4,8 4 21,4 38,2 19,8 12,8 7,8 5 20,2 24,2 31,6 15,4 8,6 6 15,2 27,0 29,6 17,6 10,6 7 6,0 13,8 15,2 28,8 36,2 8 2,4 11,2 21,8 32,2 32,4 9 4,2 5,2 20,8 31,6 38,2 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% % odpowiedzi zdecydowanie tak raczej tak ani tak / ani nie raczej nie zdecydowanie nie Cechy osobowości: 1 Lubiący komfort i wygodę 2 Oszczędny 3 Nowoczesny/modny 4 Szybko podejmujący decyzje 5 Indywidualista 6 Domator 7 Samotnik 8 Konformista (ulegający wpływom) 9 Naśladowca 96
12 Źródło: wyniki własnych badań ankietowych. Podsumowanie Na tle przedstawionych rozważań i wyników własnych badań empirycznych można stwierdzić, że determinanty o charakterze psychologicznym należą do ważnych czynników wpływających na zachowania zakupowe młodych nabywców dóbr trwałego użytku, w tym mebli. Z badań wynika, że podjęcie decyzji o nabyciu tych produktów spowodowane jest głównie zmianą stanu wyposażenia w to dobro (np. zniszczeniem się albo zużyciem się starego mebla, remontem mieszkania lub domu itp.), potrzebą posiadania bardziej funkcjonalnego mebla, a także przeprowadzką do nowego lokum. W procesie decyzji o nabyciu mebli młodzi konsumenci opierają się w dużym stopniu na własnym doświadczeniu związanym z użytkowaniem tych produktów. Większość z nich uważa się za osoby lubiące komfort i wygodę oraz indywidualistów, a w małym stopniu za naśladowców. Należy zaznaczyć, że motywy postępowania, potrzeby, a także osobowość młodych nabywców mebli kształtowane są przez różnego rodzaju czynniki związane z ich gospodarstwem domowym, otoczeniem, a także są efektem działań przedsiębiorstw. Interesujące poznawczo wydaje się zbadanie tych bodźców, określenie ich wpływu na zachowanie konsumentów oraz powiązań z uwarunkowaniami psychologicznymi. Literatura [1] Bywalec C., Konsumpcja a rozwój gospodarczy i społeczny, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa [2] Bywalec C., Konsumpcja w teorii i praktyce gospodarowania, PWN, Warszawa [3] Bywalec C., Rudnicki L., Konsumpcja, PWE, Warszawa [4] Falkowski A., Tyszka T., Psychologia zachowań konsumenckich, Wydanie drugie poszerzone, GWP, Gdańsk [5] Futrell Ch., Fundamentals of Selling, Fourth Edition, IRWIN, Homewood, IL 60430, Boston, MA 02116, [6] Gajewski S., Zachowanie się konsumenta a współczesny marketing, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź [7] Garbarski L., Zachowania nabywców, PWE, Warszawa [8] Jachnis A., Trelak J., Psychologia konsumenta i reklamy, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz [9] Janoś-Kresło M., Mróz B. (red.), Konsument i konsumpcja we współczesnej gospodarce, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa [10] Kieżel E. (red.), Konsument i jego zachowania na rynku europejskim, PWE, Warszawa [11] Kieżel E. (red.), Rynkowe zachowania konsumentów, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice
13 [12] Kłeczek R., Kowal W., Waniowski P., Woźniczka J., Marketing jak to się robi, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław [13] Mowen J.C., Consumer Behavior, Macmillan Publishing Company, New York-London [14] Rudnicki L., Determinanty zachowań konsumentów na rynku, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu, Nowy Sącz [15] Rudnicki L., Zachowania konsumentów na rynku, PWE, Warszawa [16] Rudnicki L., Zachowania rynkowe nabywców. Mechanizmy i uwarunkowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków [17] Rudnicki L., Zachowanie konsumentów na rynku, PWE, Warszawa [18] Światowy G., Zachowania konsumentów, PWE, Warszawa [19] Żelazna K., Kowalczuk I., Mikuta B., Ekonomika konsumpcji, elementy teorii, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa [20] Zalega T., Konsumpcja podstawy teoretyczne, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa Streszczenie Uwarunkowania zachowań zakupowych konsumentów są od wielu lat przedmiotem rozważań badaczy zajmujących się analizą procesu konsumpcji i postępowań nabywców. Wśród wielu propozycji klasyfikacji tych determinant najczęściej podawane są bodźce: ekonomiczne, społeczne i psychologiczne. W niniejszym opracowaniu dokonano próby identyfikacji wpływu uwarunkowań psychologicznych na zachowania zakupowe konsumentów, ze szczególnym uwzględnieniem młodych nabywców dóbr trwałego użytku. Opisano psychologiczne determinanty zachowań konsumentów, a także, na podstawie wyników własnych badań ankietowych, omówiono ich wpływ na zachowania młodych nabywców mebli. 98
WRAŻLIWOŚĆ MŁODYCH NABYWCÓW DÓBR TRWAŁEGO UŻYTKU NA BODŹCE MARKETINGOWE
dr inż. Dominika Woźny Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie dominica@wszib.edu.pl WRAŻLIWOŚĆ MŁODYCH NABYWCÓW DÓBR TRWAŁEGO UŻYTKU NA BODŹCE MARKETINGOWE Wprowadzenie Zmiany systemowe w Polsce
Bardziej szczegółowoEtapy procesu zaspokajania potrzeb. B. Czynniki wpływające na zachowanie nabywcy. 1. Rozpoznanie potrzeby. 2. Poszukiwanie informacji
Istota procesu postępowania nabywców Punktem wyjścia wszystkich działań marketingowych jest konsument Postępowanie nabywców dr Grzegorz Mazurek Proces zachowania konsumenta (consumer behavior) można zdefiniować
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2012/2013
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 0/03 WydziałZarządzania i Komunikacji Społecznej Kierunek studiów:
Bardziej szczegółowoWarsztaty diagnostyczno-projektowe Badania zachowań konsumenckich
Warsztaty diagnostyczno-projektowe Badania zachowań konsumenckich Nr zajęć Termin 1 26.02 2 5.03 3 12.03 4 19.03 5 26.03 6 2.04 7 23.04 Organizacja zajęć fakultatywne 8 Praca własna 9 30.04 10 7.05 11
Bardziej szczegółowoMarcin Drela Krzysztof Frączek Dorota Frej Ewelina Godos
Marcin Drela Krzysztof Frączek Dorota Frej Ewelina Godos Spis Treści 1. Strategia marketingowa 2. Rodzaje strategii marketingowych 3. Uwarunkowania wewnętrzne zachowań konsumentów 4. Psychologiczne uwarunkowania
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne
KARTA PRZEDMIOTU. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu i kod (wg planu studiów): Kierunek studiów: Specjalność: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Forma studiów: Obszar kształcenia: Koordynator przedmiotu:
Bardziej szczegółowoZachowania nabywców. mgr Jolanta Tkaczyk
Zachowania nabywców mgr Jolanta Tkaczyk Za co płacą nabywcy? Nabywcy płacą za korzyści, których dostarczają im produkty i usługi Korzyści: właściwości funkcjonalne, cena, opakowanie, marka, wizerunek,
Bardziej szczegółowoMariola Kajfasz Magdalena Krzak Magda Kaczmarczyk Anna Jabłońska
Mariola Kajfasz Magdalena Krzak Magda Kaczmarczyk Anna Jabłońska Plan prezentacji 1. Podstawowe definicje produkt, marka 2. Dwojakie spojrzenie na markę; 3. Postawa wobec marki; 4. Tożsamość marki 5. Rodzaje
Bardziej szczegółowospołeczno-gospodarczymi na świecie, które wywierały istotny wpływ na funkcjonowanie
Wstęp Rozwój marketingu usług logistycznych był ściśle związany z przeobrażeniami społeczno-gospodarczymi na świecie, które wywierały istotny wpływ na funkcjonowanie rynku usług Transport Spedycja Logistyka
Bardziej szczegółowoMetody sprzedaży. dr Beata Bajcar
Metody sprzedaży dr Beata Bajcar Metody sprzedaży Wykład 1 Literatura Solomon, M.R. (2006) Zachowania i zwyczaje konsumentów, Gliwice: Wydawnictwo Helion. Antonides, G., Van Raaij, W.F. (2003). Zachowanie
Bardziej szczegółowoZACHOWANIA NABYWCÓW NA RYNKU
ZACHOWANIA NABYWCÓW NA RYNKU PODSTAWOWE POJĘCIA (1) KLIENT osoba fizyczna lub instytucja występująca w charakterze partnera sprzedawcy w transakcjach kupna-sprzedaży; termin ten może być utożsamiany z
Bardziej szczegółowoSTUDIUJESZ SOCJOLGIĘ?
STUDIUJESZ SOCJOLGIĘ? PRZYJDŹ NA SPECJALIZACJĘ SOCJOLOGIA GOSPODARKI I INTERNETU CZEGO WAS NAUCZYMY? CZYM JEST SOCJOLOGIA GOSPODARKI Stanowi działsocjologii wykorzystujący pojęcia, teorie i metody socjologii
Bardziej szczegółowoJakość życia w perspektywie pedagogicznej
Jakość życia w perspektywie pedagogicznej Jadwiga Daszykowska Jakość życia w perspektywie pedagogicznej Oficyna Wydawnicza Impuls Kraków 2007 Copyright by Jadwiga Daszykowska Copyright by Oficyna Wydawnicza
Bardziej szczegółowoSEGMENTACJA RYNKU A TYPY MARKETINGU
SEGMENTACJA SEGMENTACJA...... to proces podziału rynku na podstawie określonych kryteriów na względnie homogeniczne rynki cząstkowe (względnie jednorodne grupy konsumentów) nazywane SEGMENTAMI, które wyznaczają
Bardziej szczegółowoKonsument. na rynku usług. Grażyna Rosa. Redakcja naukowa. Wydawnictwo C.H.Beck
Konsument na rynku usług Redakcja naukowa Grażyna Rosa Wydawnictwo C.H.Beck KONSUMENT NA RYNKU USŁUG Autorzy Anna Bera Urszula Chrąchol-Barczyk Magdalena Małachowska Łukasz Marzantowicz Beata Meyer Izabela
Bardziej szczegółowoIV Ogólnopolska Konferencja Naukowa. Gospodarstwo domowe jako przedmiot badań ekonomicznych
Wyższa Szkoła Bankowa we Wrocławiu IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa Gospodarstwo domowe jako przedmiot badań ekonomicznych TERMIN KONFERENCJI: 24-25 kwietnia 2014 r. MIEJSCE KONFERENCJI: Sala Caritas,
Bardziej szczegółowoZarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie
Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie Opis specjalności: Celem specjalności Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie jest wykształcenie specjalistów posiadających kompetencje pozwalające im
Bardziej szczegółowoStreszczenie rozprawy doktorskiej pt. Uwarunkowania stosowania koncepcji otwartych innowacji w instytucjach naukowych i badawczo-rozwojowych
mgr Aneta Olejniczak Promotor: prof. dr hab. Agnieszka Izabela Baruk Streszczenie rozprawy doktorskiej pt. Uwarunkowania stosowania koncepcji otwartych innowacji w instytucjach naukowych i badawczo-rozwojowych
Bardziej szczegółowoAnna Kozłowska, Reklama. Techniki perswazyjne, OW SGH, Warszawa 2011
Anna Kozłowska, Reklama. Techniki perswazyjne, OW SGH, Warszawa 2011 Ze wstępu do książki Reklama to nieodłączny element naszego życia codziennego - jest obecna wszędzie (na ulicy, w pracy, w szkole, w
Bardziej szczegółowoSkonsumowane społeczeństwo konsumpcjonizm i konsumpcja jako ważny aspekt w życiu każdego człowieka
Aleksandra Mijalska Uniwersytet Łódzki Wydział Ekonomiczno Socjologiczny aleksandra.mijalska@gmail.com Skonsumowane społeczeństwo konsumpcjonizm i konsumpcja jako ważny aspekt w życiu każdego człowieka
Bardziej szczegółowoMARKETING BANKOWY NA SERWISACH SPOŁECZNOŚCIOWYCH MEDIA DLA CZŁOWIEKA CZY CZŁOWIEK DLA MEDIÓW
MARKETING BANKOWY NA SERWISACH SPOŁECZNOŚCIOWYCH MEDIA DLA CZŁOWIEKA CZY CZŁOWIEK DLA MEDIÓW Autorzy mgr Natalia Sławińska mgr inż. Jarosław Świdyński Doktoranci Uniwersytetu Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie.
Bardziej szczegółowo1. Najwięcej, 62% rodziców uczniów zaznaczyła odpowiedź: poszanowanie godności własnej i innych.
W maju 2018 roku przeprowadzona została wśród rodziców ankieta, której celem było zbadanie potrzeb i określenie kierunku działań szkoły w zakresie wychowania i profilaktyki. Rodzice uczniów klas 1-3 Szkoły
Bardziej szczegółowoWSHiG Karta przedmiotu/sylabus. Psychologia biznesu. Studia stacjonarne 60godz Studia niestacjonarne 8 godz
WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i Rekreacja Zarządzanie i Marketing Stacjonarny / niestacjonarny II/II stopnia Nazwa przedmiotu Wymiar godzinowy poszczególnych
Bardziej szczegółowoPozycjonowanie produktu w oparciu o kryteria psychologiczne
Pozycjonowanie produktu w oparciu o kryteria psychologiczne Psychologiczne podstawy marketingu.02.06.2014 Małgorzata Badowska Katarzyna Maleńczyk Aleksandra Tomala Spis treści 1. Definicje 2. Istota pozycjonowania
Bardziej szczegółowoDr Kalina Grzesiuk. Produkt
Dr Kalina Grzesiuk Produkt Produkt - każdy obiekt rynkowej wymiany; wszystko to, co można zaoferować nabywcom do konsumpcji, użytkowania lub dalszego przerobu w celu zaspokojenia jakiejś potrzeby. Produktami
Bardziej szczegółowoTechnikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu
Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych
Bardziej szczegółowoPlan dydaktyczny EKONOMIKA. Klasa IV nr programu 341[02]/MEN/2008.05.20. Rok szkolny... WYNIK FINANSOWY, SYSTEM FINANSOWY PODMIOTU GOSPODARCZEGO CD.
Plan dydaktyczny EKONOMIKA Klasa IV nr programu 341[02]/MEN/2008.05.20 Rok szkolny... Lp. Temat zajęć Uczeń zna, wie, rozumie Przewidywane osiągnięcia ucznia Uczeń potrafi Uwagi 1 Zapoznanie z programem
Bardziej szczegółowoISTOTA MARKETINGU - DEFINICJE (1)
ISTOTA MARKETINGU ISTOTA MARKETINGU - DEFINICJE (1) MARKETING - to proces kreowania wartości na rynku Klient kupuje to co stanowi dla niego wartość. Marketing ma stworzyć takie wartości (np. renomę marki,
Bardziej szczegółowoPodejmowanie decyzji konsumenckich przez dzieci
Akademia Młodego Ekonomisty Podejmowanie decyzji konsumenckich przez dzieci Dr Ewa Tokajuk Uniwersytet w Białymstoku 26 listopada 2015 r. konsumpcja każde zaspokojenie ludzkich potrzeb decyzja postanowienie,
Bardziej szczegółowoStreszczenie rozprawy doktorskiej pt. Zewnętrzny wizerunek banku jako pracodawcy a lojalność klientów
Mgr inż. Grzegorz Wesołowski Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Katedra Zarządzania i Marketingu Promotor: Dr hab. Agnieszka Izabela Baruk, prof. PŁ Streszczenie rozprawy doktorskiej pt. Zewnętrzny wizerunek
Bardziej szczegółowoTEMATYKA PRAC. Zarządzanie Studia stacjonarne II stopień I rok
TEMATYKA PRAC Zapisy dnia 18.02.2015 r. o godz. 9.45 Prof.nzdz. dr hab. Agnieszka Sitko-Lutek Zapisy pok. 309 Zarządzanie Studia stacjonarne II stopień I rok 1. Uwarunkowania i zmiana kultury organizacyjnej
Bardziej szczegółowo1. Organizacje pozarządowe w gospodarce rynkowej... 11
Spis treści Wstęp... 7 1. Organizacje pozarządowe w gospodarce rynkowej... 11 1.1. Interdyscyplinarność badań naukowych organizacji pozarządowych... 11 1.2. Cechy i funkcje organizacji pozarządowych...
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ III MARKETINGOWE I PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY ZARZĄDZANIA ORGANIZACJĄ
CZĘŚĆ III MARKETINGOWE I PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY ZARZĄDZANIA ORGANIZACJĄ Nowoczesne Systemy Zarządzania PSYCHOLOGICZNE DETERMINANTY ZACHOWANIA SIĘ KONSUMENTA NA RYNKU Wstęp ALICJA KRZEPICKA JOLANTA TARAPATA
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE. rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne.
STRESZCZENIE rozprawy doktorskiej pt. Zmienne jakościowe w procesie wyceny wartości rynkowej nieruchomości. Ujęcie statystyczne. Zasadniczym czynnikiem stanowiącym motywację dla podjętych w pracy rozważań
Bardziej szczegółowoZarządzanie marketingiem i sprzedażą
Zarządzanie marketingiem i sprzedażą Specjalność stanowi zbiór 5 przedmiotów specjalnościowych umożliwiających studentom nabycie profesjonalnej wiedzy i szerokich umiejętności w zakresie zarządzania marketingiem
Bardziej szczegółowoAnna Dudak SAMOTNE OJCOSTWO
SAMOTNE OJCOSTWO Anna Dudak SAMOTNE OJCOSTWO Oficyna Wydawnicza Impuls Kraków 2006 Copyright by Anna Dudak Copyright by Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2006 Recenzent: prof. zw. dr hab. Józef Styk Redakcja
Bardziej szczegółowoMarketing-mix. Promocja. Co to promocja? Rola instrumentów promocji. Klasyfikacja środków konkurencji wg McCarthy ego - 4 P
Marketing-mix Promocja Klasyfikacja środków konkurencji wg McCarthy ego - 4 P PRODUKT (product) CENA (price) dr Grzegorz Mazurek DYSTRYBUCJA (place) PROMOCJA (promotion) 7 (P) (+ Process, Personnel, Physical
Bardziej szczegółowoPublikacja dofinansowana z grantu nr 1 H02D , nr umowy 0286/H02/2005/29.
Autorzy: Część I Katarzyna Bilińska-Reformat Wstęp, rozdział 3 1, 3 3 Joanna Wiechoczek Rozdział 1 1 Aleksandra Burgiel Rozdział 1 2 Izabela Sowa Rozdział 1 3 Jolanta Zrałek Rozdział 1 3 Mirosław Rajzer
Bardziej szczegółowoMARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH
MARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH Beata Nowotarska-Romaniak wydanie 3. zmienione Warszawa 2013 SPIS TREŚCI Wstęp... 7 Rozdział 1. Istota marketingu usług zdrowotnych... 11 1.1. System marketingu usług... 11
Bardziej szczegółowoKształtowanie cen psychologicznych
Kształtowanie cen psychologicznych Buła Paulina Radzka Monika Woźniak Arkadiusz Zarządzanie rok 3, semestr 6 Cena wartość przedmiotu (produktu lub usługi) transakcji rynkowej zgodna z oczekiwaniami kupującego
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Temat zajęć: Podejmowanie decyzji konsumenckich przez dzieci Prowadzący dr Urszula Widelska Politechnika Białostocka 4 listopada 2017 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Bardziej szczegółowoSpis treści. Rozdział 1. Zarys teorii marketingu oraz jego znaczenie na rynku żywnościowym...
Wstęp... 9 Rozdział 1. Zarys teorii marketingu oraz jego znaczenie na rynku żywnościowym... 11 1.1. Zarys teorii marketingu... 11 1.2. Rodzaje marketingu... 16 1.3. Istota marketingu produktów spożywczych...
Bardziej szczegółowoMarketing (4) dr Jolanta Tkaczyk
Marketing (4) dr Jolanta Tkaczyk Strategia marketingowa Segmentacja Segmentacja to podział potencjalnych nabywców na grupy, które mają podobne potrzeby oraz prawdopodobnie w zbliżony sposób zareagują na
Bardziej szczegółowoI. Podstawowe pojęcia ekonomiczne. /6 godzin /
PROPOZYCJA ROZKŁADU MATERIAŁU NAUCZANIA PRZEDMIOTU PODSTAWY EKONOMII dla zawodu: technik ekonomista-23,02,/mf/1991.08.09 liceum ekonomiczne, wszystkie specjalności, klasa I, semestr pierwszy I. Podstawowe
Bardziej szczegółowoWSHiG Karta przedmiotu/sylabus
WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i rekreacja Obsługa Ruchu Turystycznego, Hotelarstwo i Gastronomia, Zarządzanie i Marketing w Hotelarstwie, Gastronomii,
Bardziej szczegółowoInformacja i decyzje w ekonomii
Informacja i decyzje w ekonomii Prof. Tomasz Bernat tomasz.bernat@usz.edu.pl Krótko o programie Informacja i decyzje w ekonomii miejsce i zastosowanie w teorii Ryzyko, niepewność i informacja w podejmowaniu
Bardziej szczegółowoScenariusz zajęć edukacyjnych nr 6.9 Temat zajęć: Jak przyciągniemy klientów? Działania marketingowe (2)
Strona1 Anna Irena Szymańska Scenariusz zajęć edukacyjnych nr 6.9 Temat zajęć: Jak przyciągniemy klientów? Działania marketingowe (2) 1. Cele lekcji: Uczeń: wyjaśnia znaczenie pojęć: marketing, marketing-mix,
Bardziej szczegółowoTechnikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu
Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych
Bardziej szczegółowoProdukt. 2 semestr ćwiczenia 1-4
Produkt 2 semestr ćwiczenia 1-4 Instrumenty marketingu Instrumenty związane z produktem Instrumenty związane z dystrybucją Instrumenty związane z promocją produkt opakowanie oznakowanie cena Na produkt
Bardziej szczegółowoćwiczenia 15 zaliczenie z oceną
Wydział: Zarządzanie i Finanse Nazwa kierunku kształcenia: Zarządzanie Rodzaj przedmiotu: specjalnościowy Opiekun: dr Barbara Jacennik Poziom studiów (I lub II stopnia): I stopnia Tryb studiów: Niestacjonarne
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNY MARKETING cz. I
Studia podyplomowe Trening Menedżerski - Wykład WSPÓŁCZESNY MARKETING cz. I Dr Barbara Bielicka e mail: barbara.bielicka@wsb.torun.pl Market ing Rynek i działania tworzące i rozwijające rynek koncepcja
Bardziej szczegółowoPsychologia finansowa fakultet, sb. 18:00-19:30. dr Joanna Chudzian joanna.chudzian.info Zakład Marketingu i Analiz Rynkowych
Psychologia finansowa fakultet, sb. 18:00-19:30 dr Joanna Chudzian joanna.chudzian.info Zakład Marketingu i Analiz Rynkowych Organizacja zajęć Kontakt: dr Joanna Chudzian pok. A30, bud. VI joanna_chudzian@sggw.pl
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: ZARZĄDZANIE STUDIA DRUGIEGO STOPNIA
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: ZARZĄDZANIE STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Zarządzanie pytania podstawowe 1. Funkcje zarządzania 2. Otoczenie organizacji
Bardziej szczegółowoAutorka prezentacji: Magdalena Buzor
Autorka prezentacji: Magdalena Buzor Pojęcie wychowania Wychowanie w szerokim znaczeniu wszelkie zjawiska związane z oddziaływaniem środowiska społ. i przyr. na człowieka, kształtujące jego tożsamość,
Bardziej szczegółowoBogdan Klepacki, Agata Pierścianiak Poziom wiedzy ubezpieczeniowej rolników indywidualnych województwa podkarpackiego
Bogdan Klepacki, Agata Pierścianiak Poziom wiedzy ubezpieczeniowej rolników indywidualnych województwa podkarpackiego Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 16, 68-74 2004 68 Acta Scientifica Academiae
Bardziej szczegółowoWykład 5. Potrzeby i motywy konsumentów
Metody sprzedaży Wykład 5 Potrzeby i motywy konsumentów Potrzeby i motywacja Ludzie kupują po to, by zaspokoić swoje różnorakie potrzeby MOTYW to wewnętrzna siła, która ukierunkowuje zachowanie na te czynności,
Bardziej szczegółowoWSHiG Karta przedmiotu/sylabus
WSHiG Karta przedmiotu/sylabus KIERUNEK SPECJALNOŚĆ TRYB STUDIÓW SEMESTR Turystyka i Rekreacja Hotelarstwo i Gastronomia, Obsługa ruchu Turystycznego, Zarządzanie i Marketing w Hotelarstwie, Gastronomii
Bardziej szczegółowoPublikacja wydana staraniem Instytutu Psychologii WNHiP Uniwersytetu Wrocławskiego
Recenzent: prof. dr hab. Zygfryd Juczyński Redaktor prowadząca: Anna Raciborska Redakcja: Anna Kaniewska Korekta: Joanna Barska Projekt okładki: Katarzyna Juras Copyright 2015 by Wydawnictwo Naukowe Scholar
Bardziej szczegółowoPostawy Polaków wobec oszczędzania i wydawania pieniędzy
TNS grudzień 2013 K.079/13 Informacja o badaniu TNS Polska przeprowadził badanie postaw Polaków wobec oszczędzania. Respondentów poproszono o ustosunkowanie się do kilkunastu stwierdzeń dotyczących różnych
Bardziej szczegółowoWykład: Badania marketingowe
Wykład: Badania marketingowe Proces podejmowania decyzji Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Krok 5 Definiowanie problemu Określanie czynników decyzyjnych Zbieranie odpowiednich informacji Wybór najlepszego rozwiązania
Bardziej szczegółowoMałgorzata Grzywińska-Rąpca
zeszyty naukowe uniwersytetu szczecińskiego NR 874 studia informatica nr 37 2015 DOI:10.18276/si.2015.37-03 Małgorzata Grzywińska-Rąpca Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie CZYNNIKI SPOŁECZNO-DEMOGRAFICZNE
Bardziej szczegółowoTRWAŁOŚĆ ŻYWNOŚCI JAKO DETERMINANTA W PROJEKTOWANIU OPAKOWAŃ. Dr inż. Agnieszka Cholewa-Wójcik
TRWAŁOŚĆ ŻYWNOŚCI JAKO DETERMINANTA W PROJEKTOWANIU OPAKOWAŃ Dr inż. Agnieszka Cholewa-Wójcik Poznań, 26.09.2017 Wprowadzenie Dynamiczny rozwój rynku produktów żywnościowych wpływa na wzrost zainteresowania
Bardziej szczegółowoTEMATYKA PRAC. Zarządzanie Studia stacjonarne II stopień I rok
TEMATYKA PRAC Zapisy dnia 18.02.2015 r. o godz. 9.45 Zarządzanie Studia stacjonarne II stopień I rok Prof.nzdz. dr hab. Agnieszka Sitko-Lutek pok. 1018 1. Uwarunkowania i zmiana kultury organizacyjnej
Bardziej szczegółowoUWARUNKOWANIA ZACHOWAŃ MŁODYCH KONSUMENTÓW NA RYNKU MEBLI
WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA Dominika Woźny UWARUNKOWANIA ZACHOWAŃ MŁODYCH KONSUMENTÓW NA RYNKU MEBLI Rozprawa doktorska Promotor: Prof. nadzw. dr hab. Ewa Ratajczak Poznań 2012 Spis treści Wstęp...3 1. Determinanty
Bardziej szczegółowoPRODUKT W MARKETINGU MIX
PRODUKT W MARKETINGU MIX PRODUKT Towar, usługa lub pomysł zawierający określony zestaw materialnych i niematerialnych cech, które zaspakajają potrzeby klientów, otrzymywany w zamian za pieniądze lub inną
Bardziej szczegółowoZagadnienia na egzamin magisterski Rekrutacja 2015/2016 Rok akademicki 2019/2020
Spis treści Zagadnienia ogólne na egzamin magisterski... 2 Zagadnienia specjalistyczne na egzamin magisterski... 4 specjalność: PSYCHOLOGIA PRACY, ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA... 4 specjalność: PSYCHOLOGIA
Bardziej szczegółowoOszczędzanie pieniędzy
SGGW Oszczędzanie pieniędzy PSYCHOLOGIA FINANSOWA 30.11.2013 Przygotowały: Katarzyna Witkowska Paulina Zadroga Emilia Woźnica ZAPRASZAMY Agenda: 1. Oszczędzanie - Definicja - Majątek - Wartośd netto -
Bardziej szczegółowoOdniesienie do opisu efektów kształcenia dla obszaru nauk społecznych WIEDZA K_W01
Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoISBN (wersja online)
Magdalena Jasiniak Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Instytut Finansów, Zakład Finansów Korporacji, 90-214 Łódź, ul. Rewolucji 1905 r. nr 39 RECENZENT Włodzimierz Karaszewski SKŁAD
Bardziej szczegółowoEfekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA
Efekty kształcenia dla kierunku EKONOMIA studia pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki Forma studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Ekonomii Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Umiejscowienie
Bardziej szczegółowoPODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI
PODSTAWY PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod Język Rodzaj Rok studiów /semestr
Bardziej szczegółowoBadania marketingowe 2013_2. Krzysztof Cybulski Katedra Marketingu Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski
Badania marketingowe 2013_2 Krzysztof Cybulski Katedra Marketingu Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Ramowy program konwersatorium 1. System informacji rynkowej i jego składowe 2. Istota oraz klasyfikacja
Bardziej szczegółowoPojęcie i istota marki
Pojęcie i istota marki Marka to nazwa, symbol (znak graficzny) lub ich kombinacja stworzona w celu identyfikacji dóbr i usług sprzedawcy i wyróżnienia ich spośród produktów konkurencyjnych Znaczenie marki
Bardziej szczegółowoWiadomości ogólne. Oto jak rozkładały się zmienne społeczno demograficzne badanej zbiorowości:
Spis treści 2 Wiadomości ogólne. 3 Jak dużo na ubrania wydają respondentki? 4 Czym kierują się respondentki przy zakupie ubrań? 5 Kupno i wymiana ubrań za pośrednictwem Internetu. 6 Kupno i wymiana używanych
Bardziej szczegółowoBadania marketingowe 2016_1. Krzysztof Cybulski Katedra Marketingu Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski
Badania marketingowe 2016_1 Krzysztof Cybulski Katedra Marketingu Wydział Zarządzania Uniwersytet Warszawski Ramowy program konwersatorium 1. Formułowanie oraz wyjaśnianie tematyki badań 2. Identyfikacja
Bardziej szczegółowoPodstawy Marketingu. Marketing zagadnienia wstępne
Podstawy Marketingu Marketing zagadnienia wstępne Definicje marketingu: Marketing to zyskowne zaspokajanie potrzeb konsumentów /Kotler 1994/. Marketing to kombinacja czynników, które należy brać pod uwagę
Bardziej szczegółowoOpis zakładanych efektów kształcenia
Załącznik do uchwały nr 218 Senatu Uniwersytetu Zielonogórskiego z dnia 18 grudnia 2013 r Nazwa kierunku studiów: Psychologia Obszar kształcenia: Obszar nauk społecznych Poziom kształceni: jednolite studia
Bardziej szczegółowoRecenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność biznesu a dokonania przedsiębiorstwa
Prof. dr hab. Edward Nowak Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Katedra Rachunku Kosztów, Rachunkowości Zarządczej i Controllingu Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność
Bardziej szczegółowoMIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
Efekty kształcenia dla kierunku MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE - studia drugiego stopnia - profil ogólnoakademicki Forma Studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Gospodarki Międzynarodowej Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE. Logistyka (inżynierskie) niestacjonarne. I stopnia. Sebastian Skolik. ogólnoakademicki. Przedmiot do wyboru
Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu Kierunek Forma studiów Poziom kwalifikacji Psychologia i socjologia Logistyka (inżynierskie) niestacjonarne I
Bardziej szczegółowoANALIZA ZACHOWAŃ NABYWCZYCH
ANALIZA ZACHOWAŃ NABYWCZYCH Należy respektować zasady: ZASADA 1 - Konsumenci wybierają te produkty, które lepiej zaspokajają ich potrzeby, nawet wtedy, gdy potrzeb tych sobie nie uświadamiają. Przedsiębiorstwo
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Rola marketingu we współczesnym świecie. Czym jest marketing? dr Mikołaj Pindelski
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Rola marketingu we współczesnym świecie Czym jest marketing? dr Mikołaj Pindelski Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 7. maja 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Bardziej szczegółowoSpis opracowań, które znajdą się w publikacji towarzyszącej konferencji. Rozdział 1: Istota i rodzaje niepewności w działaniach uczestników rynku
Spis opracowań, które znajdą się w publikacji towarzyszącej konferencji. Cześć I: NIEPEWNOŚĆ JAKO DETERMINANTA ZACHOWAŃ UCZESTNIKÓW RYNKU Rozdział 1: Istota i rodzaje niepewności w działaniach uczestników
Bardziej szczegółowoTechnikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu
Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych
Bardziej szczegółowoCzęść I Formułowanie celów i organizacja badań
Spis treści Wstęp Część I Formułowanie celów i organizacja badań 1. Przedmiot i etapy badań marketingowych 1.1. Istota, przesłanki i użyteczność badań marketingowych 1.1.1. Definicja i cele badań 1.1.2.
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA TEORETYCZNE Na skrzydłach przyjaźni czyli o relacjach.
ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE Na skrzydłach przyjaźni czyli o relacjach. Powiedz mi, a zapomnę. Pokaż mi, a zapamiętam. Pozwól mi zrobić, a zrozumiem. Konfucjusz DIAGNOZA PROBLEMU Co powoduje, że grupa rówieśnicza
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 5 1. Nazwa przedmiotu: SOCJOLOGIA ORGANIZACJI 2. Kod przedmiotu: 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego:
Bardziej szczegółowo(imię i nazwisko nauczyciela) (przedmiot) (numer programu)
Iwona Jończyk (imię i nazwisko nauczyciela) Wybrane zagadnienia z psychologii społecznej (przedmiot) 2407MR i GŻ 1997.08.18 (numer programu) Klasa IV TŻa, IV TŻb Lp. Cele kształcenia i wychowania Treści
Bardziej szczegółowo1. Podstawa prawna oraz kryteria przyjęte do oceny rozprawy doktorskiej
Szczecin, 20.04. 2015 Prof. Dr hab. Waldemar Gos, prof. zw. US Uniwersytet Szczeciński Instytut Rachunkowości Ocena rozprawy doktorskiej mgr. Artura Jastrzębowskiego pt. Zakres i znaczenie współcześnie
Bardziej szczegółowoGłównym celem opracowania jest próba określenia znaczenia i wpływu struktury kapitału na działalność przedsiębiorstwa.
KAPITAŁ W PRZEDSIĘBIORSTWIE I JEGO STRUKTURA Autor: Jacek Grzywacz, Wstęp W opracowaniu przedstawiono kluczowe zagadnienia dotyczące możliwości pozyskiwania przez przedsiębiorstwo kapitału oraz zasad kształtowania
Bardziej szczegółowoBadania marketingowe. Omówione zagadnienia
Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania kierunek: Zarządzanie Badania marketingowe Wykład 6 Opracowanie: dr Joanna Krygier 1 Omówione zagadnienia Rodzaje badań bezpośrednich Porównanie
Bardziej szczegółowodr Grzegorz Mazurek racjonalna reakcja konkurencji celowy zintegrowanym orientacji rynkowej zidentyfikowaniu i przewidywaniu potrzeb odbiorców
Sprawy organizacyjne Literatura B. Żurawik, W. Żurawik: Marketing usług finansowych, PWN, Warszawa, 2001 M. Pluta-Olearnik: Marketing usług bankowych, PWE, Warszawa, 2001 Marketing na rynku usług finansowych
Bardziej szczegółowoPodstawy metodologiczne ekonomii
Jerzy Wilkin Wykład 2 Podstawy metodologiczne ekonomii Modele w ekonomii Rzeczywistość gospodarcza a jej teoretyczne odwzorowanie Model konstrukcja teoretyczna, będąca uproszczonym odwzorowaniem rzeczywistości
Bardziej szczegółowoWyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS. Moduł (typ) przedmiotów: Liczba punktów ECTS za zaliczenie przedmiotu: 4
Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS Profil kształcenia: Zawodowy Stopień studiów: I Kierunek studiów: Turystyka i Rekreacja Specjalność: Semestr: Forma studiów: Nazwa przedmiotu:
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY GEOGRAFIA, ROK AKADEMICKI 2010/2011
ZAGADNIENIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY GEOGRAFIA, ROK AKADEMICKI 2010/2011 SPECJALNOŚĆ: TURYSTYKA 1. Przedstaw problemy z zagospodarowaniem turystycznym i rekreacyjnym obszarów chronionych przedstaw turystykę
Bardziej szczegółowoPsychospołeczne uwarunkowania aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych. nosprawnych. w Warszawie. Konferencja nt.
Konferencja nt.: Niepełnosprawni szanse i perspektywy włąw łączenia społecznego koncepcja rozwiąza zań systemowych. Warszawa: 10.10.2006 roku, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Psychospołeczne uwarunkowania
Bardziej szczegółowoWykład 4. Osobowościowe predyktory skutecznej sprzedaży
Metody sprzedaży Wykład 4 Osobowościowe predyktory skutecznej sprzedaży Uwarunkowania psychologiczne Postawy Osobowość i koncepcja JA Uczenie się KONSUMENT Potrzeby i motywacja Stosunek do ryzyka Spostrzeganie
Bardziej szczegółowoÁ Á JAKIE SPECJALNOŚCI
KIERUNEK MARKETING I KOMUNIKACJA RYNKOWA Marketing i komunikacja rynkowa to kierunek przygotowany z myślą o kształceniu wysokiej klasy specjalistów z zakresu marketingu. Zajęcia pozwalają zdobyć wiedzę
Bardziej szczegółowoWYBRANE DETERMINANTY ROZWOJU RYNKU DŁUGOTERMINOWEGO OSZCZĘDZANIA W POLSCE
WYBRANE DETERMINANTY ROZWOJU RYNKU DŁUGOTERMINOWEGO OSZCZĘDZANIA W POLSCE Dr Ewa Cichowicz Dr Agnieszka K. Nowak Szkoła Główna Handlowa w Warszawie Konferencja Długoterminowe Oszczędzanie Warszawa, 20-21
Bardziej szczegółowo