STRUKTURY FINANSOWEGO WSPARCIA ROLNICTWA W KRAJACH O RÓŻNYM POZIOMIE ROZWOJU GOSPODARCZEGO
|
|
- Paulina Pawłowska
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 92 Piotr Kułyk, Sebastian Stępień STOWARZYSZENIE EKONOMISTÓW ROLNICTWA I AGROBIZNESU Roczniki Naukowe tom XIV zeszyt 2 Piotr Kułyk *, Sebastian Stępień ** * Uniwersytet Zielonogórski, ** Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu STRUKTURY FINANSOWEGO WSPARCIA ROLNICTWA W KRAJACH O RÓŻNYM POZIOMIE ROZWOJU GOSPODARCZEGO THE MECHANISM OF AGRICULTURE S FINANCIAL SUPPORT IN COUNTRIES WITH DIFFERENT LEVELS OF ECONOMIC DEVELOPMENT Słowa kluczowe: interwencjonizm, rolnictwo, nadwyżka ekonomiczna Key words: interventionism, agriculture, economic surplus Abstrakt. Przedstawiono rozważania związane z mechanizmem finansowego wsparcia rolnictwa i próbą poszukiwania czynników wyjaśniających struktur jego kształtowania. Podniesiono problem zróżnicowania krajów pod względem poziomu rozwoju gospodarczego i znaczenia na globalnym rynku rolnym oraz międzynarodowym podziale czynników produkcji. Wyróżniono typy struktur finansowego wsparcia w zależności od scharakteryzowanych profili krajów. Wstęp Wielkość i struktura finansowego wsparcia rolnictwa stanowi ważny element rozważań związanych ze zmianami wielkości dobrobytu społecznego. Wykorzystywana w jego ocenie koncepcja nadwyżki ekonomicznej charakteryzuje przesunięcia w dobrobycie społecznym i wewnętrznym podziale korzyści płynących z uzyskanego dochodu narodowego. Specyfika produkcji rolnej odznaczającej się na ogół wydłużonym cyklem produkcyjnym wymaga wprowadzenia zewnętrznego finansowania, co uruchamia dodatkowy podział nadwyżki ekonomicznej w gospodarce. Z jednej strony można zastanowić się, czy istnieje sekwencja podziału i przepływu nadwyżki ekonomicznej w zależności od poziomu gospodarczego i wielkości zaangażowanych zasobów w samym rolnictwie. Ustalenie prawidłowości w tym zakresie pozwoliłoby wyjaśnić, czy można wskazać na spójny mechanizm retransferu będący wynikiem przemian zachodzących w całej gospodarce, czy jest to (jak wskazuje część opracowań) efekt niezależnych decyzji w polityce gospodarczej. Z drugiej strony obserwowane zjawiska globalizacji i liberalizacji kształtują wyraźną perspektywę do zanegowania takiej tezy. Wzajemne współzależności między rynkami krajowymi, przyśpieszenie przepływu zasobów i produktów między różnymi lokalizacjami, a także zmniejszanie dystansów powodujące zbliżenie w warunkach konkurowania mogą prowadzić do wyrównywania wielkości retransferów pomiędzy rolnictwem a pozarolniczymi obszarami gospodarki w różnych krajach. Warto zatem zastoanowić się, czy zwiększenie znaczenia mechanizmu rynkowego przyczyni się do większej elastyczności w przepływie nadwyżki ekonomicznej między poszczególnymi rynkami krajowymi. Jest to istotny problem z punktu widzenia zdolności struktury rynkowej do zapewnienia właściwej alokacji zasobów w rolnictwie w ujęciu międzynarodowym. Celem artykułu było wykazanie związków zachodzących pomiędzy stopniem rozwoju gospodarczego oraz strukturą zasobów alokowanych w rolnictwie i strukturą retransferów pomiędzy rolnictwem a pozarolniczymi obszarami gospodarki. Materiał i metodyka badań Ocenę struktury nadwyżki ekonomicznej pomiędzy rolnictwem a pozarolniczymi obszarami gospodarki przeprowadzono na podstawie metodologii wyznaczania wskaźnika PSE. Okres badawczy obejmował lata W okresie tym nastąpiły znaczące zmiany w politykach rolnych wielu wziętych do oceny krajów wynikających zarówno z wewnętrznych uwarunkowań [Swinnen, Rozelle 2006, Barrett i in. 2010], jak i inspirowanych porozumieniami w ramach GATT i WTO [Czyżewski, Poczta- -Wajda 2011]. Do oceny przyjęto 28 krajów o różnym poziomie rozwoju gospodarczego (dominujące znaczenie w tej grupie miały jednak kraje wysokorozwinięte rys. 1). Przyjęto kraje OECD ze względu na zapewnienie porównywalności systemów zbierania i agregacji danych przez kraje członkowskie tej organizacji. Dokonano podziału państw z uwzględnieniem takich zmiennych, jak: dochód narodowy per capita, współczynnik podziału dochodu narodowego Giniego, udział wielkości eksportu i importu produktów rolnych w PKB, udział produkcji rolnej danego kraju w światowej produkcji rolnej, a także
2 Struktury finansowego wsparcia rolnictwa w krajach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego 93 Rysunek 1. Podział państw pod względem wyróżnionych kryteriów w latach Figure 1. Country grouping according to the selected criteria during the period Źródło: opracowanie własne na podstawie World Development Report 2010, World Bank 2012 Source: own study based on World Development Report 2010, World Bank 2012 Odległość Euklidesowa 100 x odl./odl. max/ Euclidean distance 100 x dist./dist. max Rosja Meksyk Chile Turcja Chiny RPA Brazylia Nowa Zelandia Korea Pd. Litwa Estonia Węgry Słowacja Słowenia Czechy Polska Łotwa Ukraina Rumunia Bułgaria USA Szwajcaria Norwegia Japonia Islandia Kanada UE-15 Australia udziału ziemi rolniczej w przeliczeniu na jednego mieszkańca. Czynniki wyróżniono na podstawie badań oceny mechanizmów finansowego wsparcia rolnictwa [Kułyk 2010, Park, Jensen 2007, Lopez, Hathie 2000]. Podziału krajów dokonano za pośrednictwem analizy skupień metodą Warda (rys. 1). Wyróżniony podział został sprawdzony pod względem stopnia rozłączności za pośrednictwem wskaźnika Silhouette. Przeprowadzona ocena podziału pozwoliła wyróżnić trzy grupy krajów: I Rosja, Meksyk, Chiny, Turcja, Chile oraz Brazylia; II Nowa Zelandia, Korea Pd., Litwa, Estonia, Węgry, Słowacja, Polska, Łotwa, Ukraina, Rumunia, Bułgaria, Słowenia; III USA, Szwajcaria, Norwegia, Japonia, Islandia, UE-15, Kanada. Wartość wskaźnika Silhouette wyniosła dla przedstawionego podziału 0,546, była zatem wyższa od przyjętego progu wynoszącego 0,5 [Gatnar,i Walesiak 2004]. Pozwoliło to wykazać, iż przyjęty podział wykazuje założoną rozłączność. Ocena przekształceń w strukturze retransferów W dekompozycji łącznej wartości wsparcia mierzonej wskaźnikiem TSE na strumienie cząstkowe można wyrazić jako [Producer suport 2008]: retransfery od konsumenta do producenta rolnego, retransfery od podatnika do producenta rolnego, retransfery od podatnika do konsumenta, pozostałe retransfery od konsumenta oraz koszty wewnętrzne w rolnictwie. Koncepcja retransferu nadwyżki ekonomicznej zastosowana w modelach Joslinga [1974] oraz Gardnera [1996] zakłada, iż w wyniku przesunięcia w korzyściach z produkcji określonej grupy dóbr i usług następuje zmiana dobrobytu społecznego. Model krzywych transformacji nadwyżek ekonomicznych operujący w pierwotnej wersji przepływami nadwyżek ekonomicznych pomiędzy rolnictwem a pozostałymi segmentami gospodarki reprezentowanymi przez podatnika i konsumenta w kolejnych opracowaniach był uzupełniany o kolejne podmioty gospodarcze. Można go także adaptować do oceny przepływu nadwyżki ekonomicznej w ujęciu międzynarodowym. Analiza finansowego wsparcia rolnictwa prowadzona w licznych publikacjach [Tangermann 2005, Anderson, Masters 2009] wskazuje, iż działania te prowadzone w krajach wysokorozwiniętych powodują obniżenie dobrobytu społecznego w krajach rozwijających się. Ocena finansowego wsparcia rolnictwa w modelu krzywych transformacji pozwala na dokonanie porównania innych rozwiązań z punktu widzenia zmian w dobrobycie społecznym. Uwzględnienie preferencji społecznych umożliwia określenie, który z wariantów jest najbardziej optymalny społecznie. Problem stanowi przyjmowanie restrykcyjnych założeń tak wyznaczanej równowagi cząstkowej [Kułyk 2011, Wise 2004] oraz występujące zróżnicowanie pomiędzy krajami o różnym poziomie rozwoju gospodarczego. W celu eliminacji tego drugiego obszaru przyjęto kraje OECD oraz stowarzyszone z OECD, stosujących zbliżoną metodologię pomiaru wielkości retransferów, choć także w przypadku tych krajów występują pewne różnice [Melyukhina 2002]. W konsekwencji może występować wiele równowag cząstkowych spełniających warunek optymalności [Bullock, Salhofer 2000]. Problem retransferów nadwyżki ekonomicznej wymaga uwzględnienia znacznego zróżnicowania w oddziaływaniu na rynki poszczególnych produktów rolnych. W obserwacji zmian zachodzących na poszczególnych rynkach rolnych należy wskazać znaczne zróżnicowanie w poziomie ich wsparcia, powodujące
3 94 Piotr Kułyk, Sebastian Stępień Rysunek 2. Struktura retransferów między podmiotami dla grupy I w latach (wielkość retransferów przeliczeniu na wielkość produkcji rolnej brutto wyrażona w %) Figure 2. The structure of retransfers group I entities between and (in %) Źródło: opracowanie własne na podstawie [ Source: authors compilation based on [ deformacje światowej struktury produkcji. Można oczywiście założyć, iż wynika to ze społecznych preferencji kanalizowanych w postaci kształtowania dysproporcji w wielkości nadwyżki ekonomicznej retransferowanej do rolnictwa w poszczególnych krajach. Globalizacja spowodowała wyraźny spadek wartości retransferów, które można jednoznacznie przypisać do konkretnych rynków produktów rolnych (wskaźnik SCT obniżył się z poziomu 85,18% w latach do 58,6% w latach w łącznej wartości PSE) 1. Potwierdza to tezę o coraz bardziej ukrytym mechanizmie retransferów, który przyjmuje bardziej ogólny charakter. Zmniejszenie bezpośredniego powiązania retransferów z konkretnymi produktami oznacza równocześnie zwiększenie elastyczności w dostosowywaniu struktury podaży producentów rolnych 2. Odnotowano równocześnie spadek stopnia rozbieżności dla całej populacji, także w ujęciu szerszym, oraz wewnątrz poszczególnych grup. Najszybsza redukcja retransferów łącznych do rolnictwa występowała w drugiej grupie krajów. Mieliśmy do czynienia z odejściem od utrzymywania ujemnych retransferów, oznaczających wspieranie konsumentów przez producentów rolnych. Zjawisko to było szczególnie widoczne w krajach przechodzących transformację ustrojową. Szybki wzrost retransferów zaobserwowano w: Rosji (średniorocznie o 4,52%), na Węgrzech (o 2,93%), w Nowej Zelandii (o 0,22%), a także w państwach, w których w początkowym okresie występowała ujemna wartość tych retransferów (Polska, Bułgaria, Litwa). Spadek w tej grupie retransferów następował w: Australii (średniorocznie o 27,9%), Chile (o 8,44%), Meksyku (o 8,21%) i Czechach (o 6,03%). Wzrost następował w grupie pierwszej i drugiej, natomiast redukcją, średnio o 14,63%, zaobserwowano w trzeciej grupie państw. Zmniejszenie wielkości retransferów od podatników do konsumentów było widoczne w: Chinach (średniorocznie o 23,97%), Czechach (o 28,96%), na Islandii (o 16,77%) i w Szwajcarii (o 12,03%). Sytuacja ekonomiczna wskazanych krajów była zupełnie odmienna. W pierwszych dwóch krajach wielkość retransferów w okresie bazowym była nieznaczna i w latach uległa dalszemu spadkowi. W przypadku dwóch pozostałych grup krajów mieliśmy do czynienia z redukcją przepływów środków od podatników do konsumentów, lecz wynikało to z utrzymywania się wysokiej ich wartości w latach Były to kraje wysokorozwinięte, w których poziom dochodów był znaczący, a zatem udział w konsumpcji wydatków na żywność był relatywnie niski 3. Obserwując zmiany w poszczególnych grupach dochodowych gospodarstw domowych, mieliśmy do czynienia w ujęciu szerokim ze zmniejszeniem dysproporcji lub jedynie ich nieznacznym wzrostem. Zwiększały się natomiast rozbieżności międzygrupowe. Największa rekonstrukcja systemu występowała w krajach z grupy II. Były to przede wszystkim kraje przechodzące transformację ustrojową. Zatem bezpośrednie włączenie w globalny system rynkowy wymusiło przekształcenia w strukturze retransferów. W efekcie wystąpiło sprzężenie zwrotne z poziomem rozwoju gospodarczego. Zwiększenie kosztów dla podatników będzie prowadziło do wzrostu dysproporcji w dochodach per capita. Brak przepływu nadwyżki ekonomicznej do konsumentów stanowił czynnik zwiększający stopień polaryzacji dochodowej gospodarstw domowych. Wewnętrzna struktura przepływu nadwyżki ekonomicznej pomiędzy poszczególnymi grupami krajów ujawniła wiele wspólnych cech, niezależnych od poziomu rozwoju gospodarczego. Należy jednocześnie pamiętać o istniejących rozbieżnościach wewnętrznych w poszczególnych grupach. Te jednak należy 1 Wskaźnik SCT przedstawia roczną wartość pieniężną retransferów brutto od konsumenta i podatnika do producenta rolnego, mierzonych w cenach producenta, wynikającą z działań, które można przypisać do konkretnego rynku rolnego [Producer suport 2008]. 2 Zwiększenie retransferów o charakterze ogólnym oznacza możliwość ich uzyskania bez konieczności produkcji określonego towaru rolnego. 3 W tej sytuacji można wskazać, iż funkcja prospołeczna uległa wyraźnemu zmniejszeniu.
4 Struktury finansowego wsparcia rolnictwa w krajach o różnym poziomie rozwoju gospodarczego 95 Rysunek 3. Struktura retransferów między podmiotami dla grupy II w latach Figure 3. The structure of retransfers among group II entities between and Źródło: jak na rys. 1 Source: see fig. 1 Rysunek 4. Struktura retransferów między podmiotami dla grupy III w latach Figure 3. The structure of retransfers among the group III entities between and Źródło: jak na rys. 1 Source: see fig. 1 wiązać przede wszystkim ze zróżnicowaniem w zasobach oraz uwarunkowaniami makroekonomicznymi. Niezależnie od tych czynników można zauważyć daleko idącą zbieżność w kierunkach rozdysponowania nadwyżki ekonomicznej brutto (rys. 2-4). Dysproporcje występowały w wielkości poszczególnych grup retransferów, wskazując na ich związek z poziomem rozwoju gospodarczego. W przepływach retransferów dodatkowo uwzględniono retransfer nadwyżki ekonomicznej w samym rolnictwie, wynikający z dysproporcji w podziale nadwyżki ekonomicznej między produkcją roślinną a zwierzęcą w postaci kosztów pasz. We wszystkich analizowanych grupach krajów zaobserwowano bardzo zbliżoną strukturę przepływów retransferów, która została jeszcze wzmocniona w procesie globalizacji. Szczególne spłaszczenie struktury retransferów obserwowane było w krajach grupy II. Coraz większe znaczenie odgrywały przepływy nadwyżki kierowane od podatnika do producenta rolnego, także dzięki zmniejszeniu przepływu od podatnika do konsumenta. Zmniejszeniu uległa zaś rola retransferów od konsumentów do producentów rolnych. Nastąpiło odejście od modelu wielostrumieniowego dopływu nadwyżki ekonomicznej do sektora rolnego na rzecz jednostronnego ukierunkowania przepływów od podatników do producentów rolnych. Jeżeli jednak bliżej przyjrzeć się temu procesowi, to można zauważyć, iż nastąpiło względne zbliżenie w skutek wzrostu kosztów przesyłu produktów rolnych pomiędzy poszczególnymi rynkami krajowymi. Proces globalizacji, zwiększając obrót w ujęciu międzynarodowym, spowodował wzrost kosztów takiego procesu i przechwytywanie nadwyżki ekonomicznej konsumenta przez pośredników przesyłających produkty rolne, a także rolników z określonych obszarów geograficznych w wyniku wzrostu cen produktów rolnych. Wskazuje to także, iż korzyści otrzymywane przez producentów rolnych w coraz większym stopniu zależeć będą od sprawności systemu instytucjonalnego, redystrybuującego dochody od podatników do producentów rolnych.
5 96 Piotr Kułyk, Sebastian Stępień Podsumowanie Przedstawione rozważania wskazują na występowanie znaczących różnic pomiędzy poszczególnymi grupami krajów. W badanym okresie, który w artykule jest traktowany jako okres globalizacji, nastąpiły wyraźne przekształcenia w strukturze retransferów pomiędzy wyróżnionymi państwami. Przede wszystkim należy zauważyć zbliżenie podziału retransferu pomiędzy rozważanymi strumieniami retransferów w poszczególnych grupach państw, co oznacza, iż okres globalizacji wymuszał stosowanie podobnych efektów w przepływie nadwyżki ekonomicznej niezależnie od stosowanego instrumentarium, które często wykazywało znaczne dysproporcje. Zbliżeniu struktury przepływu nadwyżki ekonomicznej nie oznaczało jednak zbliżenia wielkości samych retransferów. Można nawet zauważyć, iż dysproporcje te uległy nieznacznemu zwiększeniu. Zatem procesy globalizacji i liberalizacji nie doprowadziły do redukcji nierówności. Wielkość retransferowanej nadwyżki ekonomicznej jest w takim ujęciu wyraźnie powiązana z poziomem rozwoju gospodarczego oraz czynnikami korygującymi obejmującymi jego konkurencyjność na rynkach międzynarodowych oraz rzadkości zasobów zaangażowanych w sektor rolny w tym ujęciu wyrażonych za pośrednictwem zasobu ziemi. Największe różnice występowały w odniesieniu do retransferów płynących od konsumentów do producentów rolnych. Zakasujące jest to, iż w krajach o wysokim poziomie rozwoju gospodarczego konsumenci ponosili relatywnie niższe koszty retransferu nadwyżki ekonomicznej na rzecz producentów rolnych niż w krajach o niższym poziomie rozwoju gospodarczego, dla których stanowi to znaczne obciążenie dla konsumentów o relatywnie niskich dochodach. Literatura Anderson K., Mastrs W.A. 2009: Distortions to Agricultural Incentives in Africa. World Bank, Washington. Barret C.B., Carter M.R., Timmer C.P. 2010: A Century-Long Perspective on Agricultural Development. American Journal of Agricultural Economics, vol. 92, no. 2, Bullock D.S., Salhofer K. 2000: Judging agricultural policies: a framework for understanding how we have done it in the past and suggestions as to how we should do it in the future, artykuł z symposium Challenging the Agricultural Economics Paradigm, Ohio State University, September Czyżewski A., Poczta-Wajda A. 2011: Polityka rolna w warunkach globalizacji. Doświadczenia GATT/WTO, PWE, Warszawa. Gardner B.L. 1996: The Economics of Agricultural Policies. McGraw-Hill, New York. Gatnar E., Walesiak M. (red.). 2004: Metody statystycznej analizy wielowymiarowej w badaniach marketingowych. Wyd. Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław. Josling T. 1974: Agricultural Policies in Developed Countries. A Review. American Journal of Agricultural Economics, vol. 25, no. 3, Kułyk P. 2010: Retransfer nadwyżki ekonomicznej w warunkach regionalizacji polityki wsparcia. Rocz. Nauk. Rol. SERiA, t. 12, z. 1, Lopez R.A., Hathie I. 2000: The structure of government intervention in African agriculture. The Journal of Development Studies, vol. 37, no. 1, Melyukhina O. 2002: Policy and Non-policy Sources of Agricultural Price Distortions. Evidence from the Measurement of Support in Selected Transition Economies, OECD, Paris. Park J.H., Jensen N. 2007: Electoral Competition and Agricultural Support in OECD Countries. American Journal of Political Science, vol. 51, no. 2, Producer Support Estimate and Related Indicators of Agricultural Support. 2008: OECD, Concepts, Calculations, Interpretation and Use, Paris. Swinnen J.F.M., Rozelle S. 2006: From Marx and Mao to the Market. The Economics and Politics of Agricultural Transition. Oxford University Press, New York. Tangermann S. 2005: Is the Concept of the Producer Support Estimate in Need of Revision? OECD Food. Agriculture and Fisheries Working Paper, OECD, No. 1. Wise T.A. 2004: The Paradox of Agricultural Subsidies: Measurement Issues. Agricultural Dumping, and Policy Reform. Global Development and Environment Institute Working Paper, no. 2. World Bank. Human Development Report [ [ [ Summary The article considers issues related to the mechanism of financial support for agriculture and investigates factors that explain its formation. The discussion considers the economic development level differences among countries and the international distribution of production factors. The discerned structure of financial support distinguishes the country profile. Adres do korespondencji: dr inż. Piotr Kułyk Uniwersytet Zielonogórski, Katedra Zarządzania Potencjałem Społecznym Organizacji Zielona Góra, ul. Podgórna 50 piotrkulyk@wp.pl
ROZDZIAŁ 10 WSPÓŁZALEŻNOŚCI POMIĘDZY POZIOMEM ROZWOJU GOSPODARCZEGO A WIELKOŚCIĄ WSPARCIA SEKTORA ROLNEGO
Andrzej Czyżewski Piotr Kułyk ROZDZIAŁ 10 WSPÓŁZALEŻNOŚCI POMIĘDZY POZIOMEM ROZWOJU GOSPODARCZEGO A WIELKOŚCIĄ WSPARCIA SEKTORA ROLNEGO Wprowadzenie Proces globalizacji kształtuje nowe warunki dla prowadzenie
Bardziej szczegółowo140 Piotr Kułyk Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu
140 Piotr Kułyk Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu Roczniki Naukowe tom XVII zeszyt 6 Piotr Kułyk Uniwersytet Zielonogórski Relacje strukturalne w finansowym wsparciu rolnictwa w grupach
Bardziej szczegółowoWstęp. Andrzej Czyżewski 1 Akademia Ekonomiczna w Poznaniu Piotr Kułyk 2 Uniwersytet Zielonogórski
Andrzej Czyżewski 1 Akademia Ekonomiczna w Poznaniu Piotr Kułyk 2 Uniwersytet Zielonogórski SYSTEM WSPARCIA ROLNICTWA W UNII EUROPEJSKIEJ I KRAJACH O ZRÓŻNICOWANYM POZIOMIE ROZWOJU GOSPODARCZEGO SUPPORT
Bardziej szczegółowoWspólne Polityki Unii Europejskiej Wspólna Polityka Rolna
Wspólne Polityki Unii Europejskiej Wspólna Polityka Rolna Dominika Milczarek Zajęcia 1 Ekonomiczna i polityczna specyfika sektora rolnego Zasady funkcjonowania wspólnej polityki rolnej - wstęp Plan zajęć
Bardziej szczegółowoZMIANY WIELKOŚCI I STRUKTURY FINANSOWEGO WSPARCIA ROLNICTWA KRAJE ROZWIJAJĄCE SIĘ VS KRAJE ROZWINIĘTE
Zmiany STOWARZYSZENIE wielkości i struktury EKONOMISTÓW finansowego wsparcia ROLNICTWA rolnictwa I AGROBIZNESU kraje rozwijające się... Roczniki Naukowe tom XVI zeszyt 5 35 Małgorzata Bułkowska Instytut
Bardziej szczegółowoBadanie zróżnicowania krajów członkowskich i stowarzyszonych Unii Europejskiej w oparciu o wybrane zmienne społeczno-gospodarcze
Barbara Batóg Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Badanie zróżnicowania krajów członkowskich i stowarzyszonych Unii Europejskiej w oparciu o wybrane zmienne społeczno-gospodarcze W 2004 roku planowane
Bardziej szczegółowoProf. dr hab. Andrzej Czyżewski, UEP Dr Sebastian Stępień, UEP. Wspólna Polityka Rolna racją stanu Polski
Prof. dr hab. Andrzej Czyżewski, UEP Dr Sebastian Stępień, UEP Wspólna Polityka Rolna racją stanu Polski 1 Celem opracowania jest wskazanie znaczenia Wspólnej Polityki Rolnej dla rozwoju polskiego sektora
Bardziej szczegółowoODDZIAŁYWANIE ZMIAN AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ NA REDYSTRYBUCJĘ DOCHODÓW W SEKTORZE ROLNYM. Andrzej Czyżewski 1, Piotr Kułyk 2
100 ANDRZEJ CZYŻEWSKI, PIOTR KUŁYK ROCZNIKI NAUK ROLNICZYCH, SERIA G, T. 98, z. 3, 2011 ODDZIAŁYWANIE ZMIAN AKTYWNOŚCI GOSPODARCZEJ NA REDYSTRYBUCJĘ DOCHODÓW W SEKTORZE ROLNYM Andrzej Czyżewski 1, Piotr
Bardziej szczegółowoAgricultural Policies in OECD Countries: Monitoring and Evaluation 2005. Polityka rolna w krajach OECD: monitoring i ocena wydanie 2005 STRESZCZENIE
Agricultural Policies in OECD Countries: Monitoring and Evaluation 2005 Summary in Polish Polityka rolna w krajach OECD: monitoring i ocena wydanie 2005 Podsumowanie w języku polskim STRESZCZENIE Od późnych
Bardziej szczegółowoLiderzy innowacyjności w gospodarce światowej. Czy Polska może ich dogonić?
Liderzy innowacyjności w gospodarce światowej. Czy Polska może ich dogonić? Szkolenie Urzędu Patentowego. Zarządzanie innowacją Warszawa, 12.10.2015 Marzenna Anna Weresa Instytut Gospodarki Światowej Kolegium
Bardziej szczegółowoHANDEL ZAGRANICZNY A WZROST GOSPODARCZY EKONOMIA POLITYCZNA. AUTOR: Sebastian Radzimowski. POD KIERUNKIEM: dr Dominiki Milczarek-Andrzejewskiej
HANDEL ZAGRANICZNY A WZROST GOSPODARCZY AUTOR: Sebastian POD KIERUNKIEM: dr Dominiki Milczarek-Andrzejewskiej EKONOMIA POLITYCZNA WPROWADZENIE 1/1 I. HANDEL MIĘDZYNARODOWY CELE PREZENTACJI TERMIN Handel
Bardziej szczegółowoCASE-Doradcy Spółka z o.o. POZIOM WYDATKÓW NA LEKI. POLSKA NA TLE KRAJÓW OECD
CASE-Doradcy Spółka z o.o. POZIOM WYDATKÓW NA LEKI. POLSKA NA TLE KRAJÓW OECD Poniżej przedstawiamy opracowanie porównawcze, przygotowane na podstawie najnowszych międzynarodowych danych statystycznych.
Bardziej szczegółowoJak pokonać bariery dla (eko)innowacji w Polsce?
Jak pokonać bariery dla (eko)innowacji w Polsce? Maciej Bukowski Instytut Badań Strukturalnych Warszawa, 25.05.2012 Plan Wprowadzenie po co Polsce (eko)innowacje. Pułapka średniego dochodu Nie ma ekoinnowacyjności
Bardziej szczegółowoPROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie PROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO Tom 12 (XXVII) Zeszyt 4 Wydawnictwo SGGW Warszawa 2012 Andrzej Czyżewski 1 Katedra Makroekonomii i Gospodarki
Bardziej szczegółowoTrendy i perspektywy rozwoju głównych gospodarek światowych
Trendy i perspektywy rozwoju głównych gospodarek światowych Grzegorz Sielewicz Główny Ekonomista Coface w Europie Centralnej Konferencja Pomorski Broker Eksportowy Gdynia, 12 października 2016 Gospodarka
Bardziej szczegółowoZnaczenie wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi w handlu zagranicznym Polski ogółem
Znaczenie wymiany handlowej produktami rolno-spożywczymi w handlu zagranicznym Polski ogółem dr Iwona Szczepaniak Konferencja Przemysł spożywczy otoczenie rynkowe, inwestycje, ekspansja zagraniczna IERiGŻ-PIB,
Bardziej szczegółowoStosunki handlowe Unii Europejskiej z Chinami. Tomasz Białowąs
Stosunki handlowe Unii Europejskiej z Chinami Tomasz Białowąs Wysoki dynamika wymiany handlowej 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Eksport całkowity UE Eksport UE do Chin Import całkowity UE Import
Bardziej szczegółowoWarunki poprawy pozycji innowacyjnej kraju Globalizacja działalności badawczej i rozwojowej: próba oceny miejsca Polski
Warunki poprawy pozycji innowacyjnej kraju Globalizacja działalności badawczej i rozwojowej: próba oceny miejsca Polski Wojciech Burzyński Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur Warszawa, 8 kwietnia
Bardziej szczegółowoPomiar dobrobytu gospodarczego
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Pomiar dobrobytu gospodarczego Uniwersytet w Białymstoku 07 listopada 2013 r. dr Anna Gardocka-Jałowiec EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoKONIECZNE REFORMY. POLSKA NA TLE LIDERÓW SYSTEMOWYCH
KONIECZNE REFORMY. POLSKA NA TLE LIDERÓW SYSTEMOWYCH Leszek Balcerowicz Elbląg, 9 marca 26 r. 1 Plan wystąpienia: I. Koszty socjalizmu. II. na tle innych krajów postkomunistycznych. III. Konieczne reformy:
Bardziej szczegółowoZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO ANALIZA ZBIEŻNOŚCI STRUKTUR ZATRUDNIENIA W WYBRANYCH KRAJACH WYSOKOROZWINIĘTYCH
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECIŃSKIEGO NR 32 PRACE KATEDRY EKONOMETRII I STATYSTYKI NR 11 21 BARBARA BATÓG JACEK BATÓG Uniwersytet Szczeciński Katedra Ekonometrii i Statystyki ANALIZA ZBIEŻNOŚCI STRUKTUR
Bardziej szczegółowoWPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU
WPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU GOSPODARCZEGO NA POZYCJĘ KONKURENCYJNĄ UNII EUROPEJSKIEJ W HANDLU MIĘDZYNARODOWYM Tomasz Białowąs Katedra Gospodarki Światowej i Integracji Europejskiej, UMCS w Lublinie bialowas@hektor.umcs.lublin.pl
Bardziej szczegółowoCzy równe dopłaty bezpośrednie w UE byłyby sprawiedliwe? Prof. J. Kulawik, Mgr. inż. A. Kagan, Dr B. Wieliczko
Czy równe dopłaty bezpośrednie w UE byłyby sprawiedliwe? Prof. J. Kulawik, Mgr. inż. A. Kagan, Dr B. Wieliczko Teza do potwierdzenia Zawodność rynku i państwa a rolnictwo Efektywne dostarczanie dobra publicznego
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia. Narodowy Rachunek Zdrowia za 2011 rok
Materiał na konferencję prasową w dniu 23 lipca 2013 r. GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Badań Społecznych i Warunków Życia Notatka informacyjna Narodowy Rachunek Zdrowia za 2011 rok WPROWADZENIE
Bardziej szczegółowoPolska gospodarka na tle Europy i świata gonimy czy uciekamy rynkom globalnym? Grzegorz Sielewicz Główny Ekonomista Coface w Europie Centralnej
Polska gospodarka na tle Europy i świata gonimy czy uciekamy rynkom globalnym? Grzegorz Sielewicz Główny Ekonomista Coface w Europie Centralnej VI Spotkanie Branży Paliwowej Wrocław, 6 października 2016
Bardziej szczegółowoSzara strefa w Polsce
Szara strefa w Polsce dr hab. prof. nadzw. Konrad Raczkowski Podsekretarz Stanu Ministerstwo Finansów www.mf.gov.pl Rodzaje nierejestrowanej gospodarki Szara strefa obejmuje działania produkcyjne w sensie
Bardziej szczegółowoZróżnicowanie strategii rozwoju rolnictwa kraje OECD, BRICS i Ukraina
Renata Grochowska Janusz Rowiński Zróżnicowanie strategii rozwoju rolnictwa kraje OECD, BRICS i Ukraina Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Państwowy Instytut Badawczy Warszawa, 28 października
Bardziej szczegółowoSYTUACJA DOCHODOWA ROLNICTWA W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWEJ I WCHODNIEJ THE INCOME SITUATION IN AGRICULTURE IN THE CEE COUNTRIES
Walenty Poczta 1 Anna Fabisiak 2 Katedra Ekonomiki Gospodarki Żywnościowej Akademia Rolnicza w Poznaniu SYTUACJA DOCHODOWA ROLNICTWA W KRAJACH EUROPY ŚRODKOWEJ I WCHODNIEJ THE INCOME SITUATION IN AGRICULTURE
Bardziej szczegółowoFundusze unijne dla Polski i polskiego sektora rolnego w perspektywie 2014-2020
Prof. dr hab. Andrzej Czyżewski, dr Sebastian Stępień Katedra Makroekonomii i Gospodarki Żywnościowej Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Fundusze unijne dla Polski i polskiego sektora rolnego w perspektywie
Bardziej szczegółowoW jakim stopniu emerytura zastąpi pensję?
13.06.2014 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: Artur Szeremeta Specjalista ds. współpracy z mediami tel. 509 509 536 szeremeta@sedlak.pl W jakim stopniu emerytura zastąpi pensję?
Bardziej szczegółowoŚ W I A TEORIA I PRAKTYKA Z PERSPEKTYW RACJONALNYCH WYBORÓW EKONOMICZNYCH. Eugeniusz M. Pluciński
Ś W I A E U R O P A P O L S K A TEORIA I PRAKTYKA Z PERSPEKTYW RACJONALNYCH WYBORÓW EKONOMICZNYCH Eugeniusz M. Pluciński BYDGOSZCZ - KRAKÓW 2008 SPIS TREŚCI WSTĘP 9 CZĘŚCI WPROWADZENIE DO EKONOMII GOSPODARKI
Bardziej szczegółowoPodstawowa analiza rynku
Podstawowa analiza rynku Wykład 4 Jerzy Wilkin Co kryje się za pojęciem: rynek? Miejsce styku kupujących i sprzedających Miejsce przejawiania się popytu i podaży Złożony proces wzajemnego oddziaływania
Bardziej szczegółowoPOLITYKA BUDŻETOWA A RYNEK AKCJI W OKRESIE KRYZYSU FINANSOWEGO
STUDIA OECONOMICA POSNANIENSIA 2014, vol. 2, no. 6 (267) Eryk Łon Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Wydział Ekonomii, Katedra Finansów Publicznych erlon@interia.pl POLITYKA BUDŻETOWA A RYNEK AKCJI W
Bardziej szczegółowoReport Card 13. Równe szanse dla dzieci Nierówności w zakresie warunków i jakości życia dzieci w krajach bogatych. Warszawa, 14 kwietnia 2016 r.
Report Card 13 Równe szanse dla dzieci Nierówności w zakresie warunków i jakości życia dzieci w krajach bogatych Warszawa, 14 kwietnia 2016 r. O UNICEF UNICEF jest agendą ONZ zajmującą się pomocą dzieciom
Bardziej szczegółowoPaweł Borys Polski Fundusz Rozwoju
Oszczędności długoterminowe z perspektywy rynku kapitałowego a wzrost gospodarczy kraju Paweł Borys Polski Fundusz Rozwoju Forum Funduszy Inwestycyjnych, Warszawa, 16.06.2016 Model wzrostu Polski oparty
Bardziej szczegółowoStalprofil S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2013 roku. 15 maj
Stalprofil S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2013 roku 15 maj 2014 1 Globalna produkcja stali w 2013 r. wzrosła o 3,5%, natomiast w Polsce i UE spadła odpowiednio o 4,9% i 2,0% najwięksi producenci stali
Bardziej szczegółowoPrzystąpienie do Unii Europejskiej a rozwój gospodarczy
Przystąpienie do Unii Europejskiej a rozwój gospodarczy Leszek Balcerowicz Wspólnie do Wspólnej Europy Warszawa, 13 września 2002 Plan wystąpienia: I. Zmniejszanie dystansu do krajów najbogatszych -doświadczenia
Bardziej szczegółowoMIKROEKONOMICZNE KORZYŚCI Z KSZTAŁCENIA WYŻSZEGO
Wojciech Jarecki Katedra Mikroekonomii Uniwersytet Szczeciński MIKROEKONOMICZNE KORZYŚCI Z KSZTAŁCENIA WYŻSZEGO Wstęp W ostatnich latach, szczególnie w krajach europejskich słabiej rozwiniętych, nastąpił
Bardziej szczegółowoOcena gospodarcza i polityczna krajów - Rating krajów KUKE S.A.
i krajów - Rating krajów KUKE S.A. Aktualizacja październik 2011 r. Przygotował Zespół Głównego Ekonomisty KUKE S.A. Warszawa 21 październik 2011 r. i krajów Rating krajów KUKE S.A. Korporacja Ubezpieczeń
Bardziej szczegółowoAdaptacyjność gospodarki polskiej do szoków makroekonomicznych panelowa analiza SVECM
Adaptacyjność gospodarki polskiej do szoków makroekonomicznych panelowa analiza SVECM Piotr Lewandowski Instytut Badań Strukturalnych VII 2008 Wyzwania badawcze Gospodarki krajów naszego regionu od drugiej
Bardziej szczegółowoWielkość i struktura finansowego wsparcia rolnictwa w Polsce i krajach członkowskich Unii Europejskiej
Justyna Kołyska Katedra Polityki Europejskiej, Finansów Publicznych i Marketingu Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Wielkość i struktura finansowego wsparcia rolnictwa w Polsce i krajach
Bardziej szczegółowoPROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie PROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO Tom 16 (XXXI) Zeszyt 2 Wydawnictwo SGGW Warszawa 2016 Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego
Bardziej szczegółowoAnna Fabisiak PRZEMIANY STRUKTURY AGRARNEJ W KRAJACH EŚIW CHANGES OF AGRARIAN STRUCTURE IN CEEC
Anna Fabisiak PRZEMIANY STRUKTURY AGRARNEJ W KRAJACH EŚIW CHANGES OF AGRARIAN STRUCTURE IN CEEC Przed transformacją w sektorze rolnym państw EŚiW dominowały głównie gospodarstwa i spółdzielcze, które wykorzystywały
Bardziej szczegółowoAkademia Młodego Ekonomisty. Mierniki dobrobytu gospodarczego. Jak mierzyć dobrobyt?
Akademia Młodego Ekonomisty Mierniki dobrobytu gospodarczego. Jak mierzyć dobrobyt? dr Anna Gardocka-Jałowiec Uniwersytet w Białymstoku 7 marzec 2013 r. Dobrobyt, w potocznym rozumieniu, utożsamiać można
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 6 MECHANIZMY WSPARCIA ROLNICTWA W WYBRANYCH KRAJACH WYSOKOROZWINIĘTYCH I ICH MAKROEKONOMICZNE UWARUNKOWANIA
Andrzej Czyżewski Piotr Kułyk ROZDZIAŁ 6 MECHANIZMY WSPARCIA ROLNICTWA W WYBRANYCH KRAJACH WYSOKOROZWINIĘTYCH I ICH MAKROEKONOMICZNE UWARUNKOWANIA Wstęp Niedoskonałości mechanizmu rynkowego determinują
Bardziej szczegółowoSTALPROFIL S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2015 roku. 6 maj
STALPROFIL S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2015 roku 6 maj 2016 1 Kryzys na światowym rynku stali dotknął prawie wszystkie regiony EU-28 Turkey Russia USA South-America China India Japan South-Korea World
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. dopuszczający
Wymagania edukacyjne przedmiot "Podstawy ekonomii" Dział I Gospodarka, pieniądz. wyróżnić potrzeby ekonomiczne, wymienić podstawowe rodzaje środków zaspokajających potrzeby, rozróżnić podstawowe zasoby
Bardziej szczegółowoTetiana Poplavska KrDUMg1013
Tetiana Poplavska KrDUMg1013 THE GINI COEFFICIENT Współczynnik Giniego nazywany jest wskaźnikiem nierówności społecznej Wartość zerowa współczynnika wskazuje na pełną równomierność rozkładu Został wymyślony
Bardziej szczegółowoKonwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ
Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji
Bardziej szczegółowoSYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W KRAJACH OECD W 2011 R.
SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W KRAJACH OECD W 2011 R. 1 Kraje OECD: należące do Unii Europejskiej: Austria (AT), Belgia (BE), Dania (DK), Estonia (EE), Finlandia (FI), Francja (FR), Grecja (EL), Hiszpania
Bardziej szczegółowodr Piotr SZAJNER IERiGŻ-PIB ul. Świętokrzyska Warszawa Rynek serów i twarogów w Polsce i UE
dr Piotr SZAJNER IERiGŻ-PIB ul. Świętokrzyska 20 00-002 Warszawa E-mail: szajner@ierigz.waw.pl Rynek serów i twarogów w Polsce i UE Produkcja serów w Polsce [1.] tys. ton 800 600 400 200 0 2000 2004 2008
Bardziej szczegółowoTRANSFORMACJA GOSPODARCZA W POLSCE ZAŁOŻENIA I EFEKTY
Prof. dr hab. Maciej Bałtowski Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie TRANSFORMACJA GOSPODARCZA W POLSCE ZAŁOŻENIA I EFEKTY 1. Dlaczego transformacja? 2. Istota transformacji gospodarczej. 3.
Bardziej szczegółowoGlobalizacja a nierówności
Wykład 11 Globalizacja a nierówności Plan wykładu 1. Wpływ nierówności na wzrost 2. Ewolucja nierówności 3. Efekty globalizacji 4. Nierówności a kryzys i powolne ożywienie 1 1. Wpływ nierówności na wzrost
Bardziej szczegółowoSCOREBOARD WSKAŹNIKI PROCEDURY NIERÓWNOWAG MAKROEKONOMICZNYCH
SCOREBOARD WSKAŹNIKI PROCEDURY NIERÓWNOWAG MAKROEKONOMICZNYCH Scoreboard to zestaw praktycznych, prostych i wymiernych wskaźników, istotnych z punktu widzenia sytuacji makroekonomicznej krajów Unii Europejskiej.
Bardziej szczegółowoBRE Business Meetings. brebank.pl
BRE Business Meetings Witamy w świecie ekspertów Innowacje a wzrost gospodarczy Ryszard Petru Główny Ekonomista BRE Banku SA Dyrektor Banku ds. Strategii i Nadzoru Właścicielskiego 05.08.2010 r. brebank.pl
Bardziej szczegółowoAnaliza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim
Jacek Batóg Barbara Batóg Uniwersytet Szczeciński Analiza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim Znaczenie poziomu i dynamiki wydajności pracy odgrywa znaczącą rolę w kształtowaniu wzrostu gospodarczego
Bardziej szczegółowoWspólna polityka rolna a konkurencyjność. rolnictwa unijnego i krajowego. Szczepan Figiel. Pułtusk, 5 grudzień 2011
Wspólna polityka rolna a konkurencyjność rolnictwa unijnego i krajowego Szczepan Figiel Pułtusk, grudzień Główne zagadnienia Istota WPR i jej główne instrumenty Krótka charakterystyka ewolucji WPR Pojęcie
Bardziej szczegółowoDlaczego jedne kraje są biedne a inne bogate?
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Dlaczego jedne kraje są biedne a inne bogate? Od czego zależy rozwój i dobrobyt? Uniwersytet w Białymstoku 17 maja 2012 r. dr Anna Gardocka-Jałowiec EKONOMICZNY UNIWERSYTET
Bardziej szczegółowoZmiany na ekonomicznej mapie świata
Zmiany na ekonomicznej mapie świata Ryszard Petru Główny Ekonomista BRE Banku, Dyrektor Banku ds. Strategii i Nadzoru Właścicielskiego Starogard Gdański, 22.10.2010 1 Agenda Wschodząca Azja motorem światowego
Bardziej szczegółowoKonwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie. Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ
Konwergencja nominalna versus konwergencja realna a przystąpienie Polski do strefy euro Ewa Stawasz Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych UŁ Plan prezentacji 1. Nominalne kryteria konwergencji
Bardziej szczegółowoPROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO
Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie PROBLEMY ROLNICTWA ŚWIATOWEGO Tom 10 (XXV) Zeszyt 1 Wydawnictwo SGGW Warszawa 2010 Andrzej Czyżewski 1 Katedra Makroekonomii i Gospodarki
Bardziej szczegółowo156 Eksport w polskiej gospodarce
156 Eksport w polskiej gospodarce Eksport w polskiej gospodarce struktura oraz główne trendy Eksport jest coraz ważniejszym czynnikiem wzrostu gospodarczego w Polsce. W 217 r. eksport stanowił 54,3% wartości
Bardziej szczegółowoŚWIAT ENERGETYCZNE WEKTORY ROZWOJU
ŚWIAT ENERGETYCZNE WEKTORY ROZWOJU Autor: Mirosław Gorczyca ( Rynek Energii nr 3/2012) Słowa kluczowe: produkcja i zużycie energii, nośniki energii, regionalne aspekty zużycia energii Streszczenie. Przedstawiono
Bardziej szczegółowoWyzwania w rozwoju gospodarczym Polski : jaka rola JST i spółek komunalnych? Witold M.Orłowski
Wyzwania w rozwoju gospodarczym Polski : jaka rola JST i spółek komunalnych? Witold M.Orłowski Lubelska Konferencja Spółek Komunalnych, 22.10.2014 Od 20 lat Polska skutecznie goni bogaty Zachód 70.0 PKB
Bardziej szczegółowoMiejsce Polski w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi Unii Europejskiej. dr Łukasz Ambroziak mgr Małgorzata Bułkowska
Miejsce Polski w handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi Unii Europejskiej dr Łukasz Ambroziak mgr Małgorzata Bułkowska Zakład Ekonomiki Przemysłu Spożywczego Warszawa, 10 października 2014 r.
Bardziej szczegółowoSYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W UNII EUROPEJSKIEJ W 2010 R.
1 SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA W UNII EUROPEJSKIEJ W 2010 R. T. 01. LUDNOŚĆ (stan w dniu 1 stycznia) GĘSTOŚĆ ZALUDNIENIA w tys. UE (27) 495 292 497 683 499 703 501 103 Strefa euro (17) 326 561 328 484
Bardziej szczegółowoPODAŻ CIĄGNIKÓW I KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH W POLSCE W LATACH 2003 2010
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 3/2011 Jan Pawlak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach Oddział w Warszawie PODAŻ CIĄGNIKÓW I KOMBAJNÓW ZBOŻOWYCH W POLSCE W LATACH 2003 2010 Streszczenie W
Bardziej szczegółowoMAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA
Wykład: MAKROEKONOMICZNE PODSTAWY GOSPODAROWANIA Aktorzy gry rynkowej RZĄD FIRMY GOSPODARSTWA DOMOWE SEKTOR FINANSOWY Rynki makroekonomiczne Zasoby i strumienie STRUMIENIE ZASOBY Strumienie: dochody liczba
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI WSTĘP ROZDZIAŁ I
SPIS TREŚCI WSTĘP... 11 ROZDZIAŁ I POLITYKA EKONOMICZNA UNII EUROPEJSKIEJ NA RZECZ ZAPEWNIENIA KONKURENCYJNEGO I SPÓJNEGO TERYTORIUM... 21 1.1. Polityka ekonomiczna w koncepcjach teoretycznych europejskiej
Bardziej szczegółowoSTALPROFIL S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2014 roku. 16 kwiecień
STALPROFIL S.A. i jego Grupa Kapitałowa w 2014 roku 16 kwiecień 2015 1 Globalna produkcja stali w 2014 r. wzrosła o 1,2%, przy niskim wykorzystaniu mocy produkcyjnych ok 70% Najwięksi producenci stali
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA. CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe
PYTANIA NA EGZAMIN MAGISTERSKI KIERUNEK: EKONOMIA STUDIA DRUGIEGO STOPNIA CZĘŚĆ I dotyczy wszystkich studentów kierunku Ekonomia pytania podstawowe 1. Cele i przydatność ujęcia modelowego w ekonomii 2.
Bardziej szczegółowoPolski sektor żywnościowy 5 lat po akcesji
Polski sektor żywnościowy 5 lat po akcesji Andrzej Kowalski Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej PIB Katedra Rozwoju Obszarów Wiejskich Szkoła Główna Handlowa Warszawa kwiecień 2009 Wzajemne
Bardziej szczegółowoMakroekonomia 1 - ćwiczenia. mgr Małgorzata Kłobuszewska Zajęcia 5
Makroekonomia 1 - ćwiczenia mgr Małgorzata Kłobuszewska Zajęcia 5 Plan Kartkówka Praca pisemna wszystko, co chcielibyście wiedzieć Jak pisać? Jak pokazywać dane? Zadania do rozwiązania w grupach Praca
Bardziej szczegółowoRynek zdrowotny w Polsce - wydatki państwa i obywateli na leczenie w kontekście pakietu onkologicznego
Rynek zdrowotny w Polsce - wydatki państwa i obywateli na leczenie w kontekście pakietu onkologicznego Jakub Szulc Dyrektor EY Prawo i finanse w ochronie zdrowia Warszawa, 9 grudnia 2014 r. Wydatki bieżące
Bardziej szczegółowoPotencjał naukowy Wydziału Ekonomii. Poznań, 16 maja 2017 roku
Potencjał naukowy Wydziału Ekonomii Poznań, 16 maja 2017 roku Plan prezentacji 1. Projekty międzynarodowe 2. Projekty NCN 3. Badania statutowe i MNiD 4. Wybrane rezultaty działań 5. Inne osiągnięcia Projekty
Bardziej szczegółowoTablica wyników Unii innowacji 2015 Streszczenie Wersja PL
Tablica wyników Unii innowacji 2015 Streszczenie Wersja PL Rynek wewnętrzny, przemysł, przedsiębiorczość i MŚP STRESZCZENIE Tablica wyników Unii innowacji 2015: w ostatnim roku ogólny postęp wyników w
Bardziej szczegółowoKLASYFIKACJA KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ A SZYBKOŚĆ ICH KONWERGENCJI DOCHODOWEJ
Barbara Batóg, Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński KLASYFIKACJA KRAJÓW UNII EUROPEJSKIEJ A SZYBKOŚĆ ICH KONWERGENCJI DOCHODOWEJ Wstęp Zjawisko wyrównywania się poziomów dochodów w poszczególnych krajach
Bardziej szczegółowoMakroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 11 Równowaga zewnętrzna i wewnętrzna w gospodarce otwartej Diagram Swana
Makroekonomia Gospodarki Otwartej Wykład 11 Równowaga zewnętrzna i wewnętrzna w gospodarce otwartej Diagram Swana Leszek Wincenciak Wydział Nauk Ekonomicznych UW 2/26 Plan wykładu: Prosty model keynesowski
Bardziej szczegółowoWspólne polityki sem. I wykład 1 Zagadnienia wstępne. Prowadzący: Dr K. Śledziewska
Wspólne polityki sem. I wykład 1 Zagadnienia wstępne Prowadzący: Dr K. Śledziewska Plan zajęć Rozwój procesów integracyjnych po II Wojnie Światowej. Integracja regionalna a gospodarka światowa, definicja
Bardziej szczegółowoPolityka pieniężna nowych państw członkowskich Unii Europejskiej
Polityka pieniężna nowych państw członkowskich Unii Europejskiej Od transformacji przez inflację do integracji Wiesława Przybylska-Kapuścińska Oficyna a Wolters Kluwer business monografie Wstęp 9 CZĘŚĆ
Bardziej szczegółowoŚwiatowe uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ A WSPÓŁCZESNE WYZWANIA CYWILIZACYJNE PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ EDUKACJA NR 1 KRAKÓW 2005 Zbigniew Zioło Zakład Przedsiębiorczości i Gospodarki Przestrzennej Instytut Geografii Akademia Pedagogiczna,
Bardziej szczegółowoKonsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony]
ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Konsumpcja ropy naftowej per capita w [tony] 0 0,75 0,75 1,5 1,5 2,25 2,25 3,0 > 3,0 66 ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Główne kierunki handlu ropą naftową
Bardziej szczegółowoPROGNOZY WYNAGRODZEŃ NA 2017 ROK
07.06.206 Informacja prasowa portalu Pytania i dodatkowe informacje: tel. 509 509 56 media@sedlak.pl PROGNOZY WYNAGRODZEŃ NA 207 ROK Jak wynika z prognoz Komisji Europejskiej na 207 rok, dynamika realnego
Bardziej szczegółowoZatrudnienie w Polsce Iga Magda Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
Iga Magda Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Trendy na polskim rynku pracy 80 75 Wskaźnik zatrudnienia Wskaźnik aktywności Stopa bezrobocia 20 18 70 16 65 60 14 55 12 50 10 45 8 40 35 6 30 4 Turcja
Bardziej szczegółowoJak ograniczenia wolności gospodarczej wpływają na wzrost i poziom PKB? Na przykładzie regulacji upstream sector. 13 XII 2013 Aleksander Łaszek
Jak ograniczenia wolności gospodarczej wpływają na wzrost i poziom PKB? Na przykładzie regulacji upstream sector 13 XII 2013 Aleksander Łaszek Produktywność 1. Co to jest upstream sector? 2. Jak mierzymy
Bardziej szczegółowoWydatki na ochronę zdrowia w
Wydatki na ochronę zdrowia w wybranych krajach OECD Seminarium BRE CASE Stan finansów ochrony zdrowia 12 czerwca 2008 r. Agnieszka Sowa CASE, IZP CM UJ Zakres analizy Dane OECD Health Data 2007 (edycja
Bardziej szczegółowoPOLITYKA ROLNA UNII EUROPEJSKIEJ W ŚWIETLE MIERNIKÓW OECD EU COMMMON AGRICULTURAL POLICY IN LIGHT OF OECD INDICATORS
Renata Przygodzka 1 Wydział Ekonomiczny Uniwersytet w Białymstoku POLITYKA ROLNA UNII EUROPEJSKIEJ W ŚWIETLE MIERNIKÓW EU COMMMON AGRICULTURAL POLICY IN LIGHT OF INDICATORS Wstęp Synopsis. Artykuł prezentuje
Bardziej szczegółowoTrudna droga do zgodności
Trudna droga do zgodności Starania na rzecz etycznego wzrostu 13. Światowe Badanie Nadużyć Gospodarczych czerwiec 2014 Spis treści Nadużycia i korupcja problem maleje? Nieetyczne zachowania mają się dobrze
Bardziej szczegółowoPrzedsiębiorczość jutra, PARP, Warszawa, 9.12.2014. dr hab. Przemysław Zbierowski przemyslaw.zbierowski@ue.katowice.pl
Rozwój przedsiębiorstwa przez internacjonalizację szansa czy konieczność: wyniki badań własnych Uwarunkowania internacjonalizacji początkujących przedsiębiorców dr hab. Przemysław Zbierowski przemyslaw.zbierowski@ue.katowice.pl
Bardziej szczegółowoPerspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych. Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera
Perspektywy rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych Autor: redakcja naukowa Stanisław Wydymus, Bożena Pera W ostatnich latach ukazało się wiele opracowań poświęconych ocenie wymiany handlowej
Bardziej szczegółowoWydatki na artykuły farmaceutyczne (leki)
Doc. dr Zofia Skrzypczak Uniwersytet Warszawski zosia_s1@wp.pl Wydatki na artykuły farmaceutyczne (leki) Polska na tle krajów OECD Abstrakt Celem opracowania jest prezentacja dla Polski i pozostałych krajów
Bardziej szczegółowoCennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r.
Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia 17.11.2017 r. 1. Cennik połączeń - pełny wykaz krajów. Lp. KRAJ netto brutto 1. Algieria 0,29 zł 0,36 zł 2. Algieria - numery komórkowe
Bardziej szczegółowoKonsumpcja ropy naftowej na świecie w mln ton
ROPA: poszukiwania, wydobycie, sprzedaż Konsumpcja ropy naftowej na świecie w mln ton Kraj 1965 1971 1981 1991 2001 2010 zmiana wobec 2010 udział w całości konsumpcji Stany Zjednoczone 552,1 730,6 735,3
Bardziej szczegółowo- potrafi wymienić. - zna hierarchię podział. - zna pojęcie konsumpcji i konsumenta, - zna pojęcie i rodzaje zasobów,
WYMAGANIA EDUKACYJNE PRZEDMIOT: Podstawy ekonomii KLASA: I TH NUMER PROGRAMU NAUCZANIA: 2305/T-5 T-3,SP/MEN/1997.07.16 L.p. Dział programu 1. Człowiek - konsument -potrafi omówić podstawy ekonomii, - zna
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej
Akademia Finansów Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim Bezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej dr Konrad Prandecki kprand@interia.pl Plan wystąpienia Znaczenie energii we
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 2 MAKRO- I MIKROEKONOMICZNE UWARUNKOWANIA ZMIAN CEN NA RYNKACH ROLNYCH W WARUNKACH GLOBALIZACJI
Andrzej Czyżewski Piotr Kułyk ROZDZIAŁ 2 MAKRO- I MIKROEKONOMICZNE UWARUNKOWANIA ZMIAN CEN NA RYNKACH ROLNYCH W WARUNKACH GLOBALIZACJI Wprowadzenie Proces globalizacji sprawił, iż rozważana dotyczące polityki
Bardziej szczegółowoPrzemysł spożywczy w Polsce analiza z wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych
Przemysł spożywczy w Polsce analiza z wykorzystaniem tablic przepływów międzygałęziowych Zakład Ekonomiki Przemysłu Spożywczego Warszawa, 21 kwietnia 2017 r. Plan wystąpienia Bilans tworzenia i rozdysponowania
Bardziej szczegółowoMikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 2
Mikro i makroekonomia integracji europejskiej Spotkanie 2 Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego Plan wykładu Unia celna efekty handlowe Unia celna. Analiza na modelu
Bardziej szczegółowoWSPÓLNA POLITYKA ROLNA W LICZBACH
WSPÓLNA POLITYKA ROLNA W LICZBACH Poniższe tabele zawierają podstawowe dane statystyczne dotyczące różnych obszarów związanych ze wspólną polityką rolną (WPR), a mianowicie: sektora rolnictwa i przemysłu
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. 1.5. Funkcje funduszy inwestycyjnych w gospodarce... 32 1.6. Szanse i zagrożenia inwestowania w fundusze inwestycyjne...
SPIS TREŚCI Wstęp......................................................... 9 Rozdział 1. Pojęcie i istota funduszu inwestycyjnego.................. 13 1.1. Definicja funduszu inwestycyjnego...............................
Bardziej szczegółowo