Załącznik 2 Autoreferat

Transkrypt

1 1. Imię i nazwisko: Zbigniew Kasprzykowski 2. Posiadane dyplomy, stopnie naukowe/ artystyczne z podaniem nazwy, miejsca i roku ich uzyskania oraz tytułu rozprawy doktorskiej magister biologii Wyższa Szkoła Rolniczo-Pedagogiczna w Siedlcach, Wydział Rolniczy promotor: dr Wiesław Walankiewicz Tytuł pracy magisterskiej: Rozmieszczenie i liczebność cietrzewi Tetrao tetrix na Równinie Kurpiowskiej 2005 doktor nauk biologicznych w dyscyplinie biologia Akademia Podlaska w Siedlcach, Wydział Rolniczy promotor: prof. dr hab. Zdzisław Bogucki Tytuł rozprawy doktorskiej: Wpływ wielkości i struktury skupiska lęgowego na wybrane parametry populacji gawrona Corvus frugilegus 3. Informacje o dotychczasowym zatrudnieniu w jednostkach naukowych/ artystycznych: asystent, Katedra Ekologii i Ochrony Środowiska, Wydział Rolniczy, Akademia Podlaska w Siedlcach (w roku 2010 zmiana nazwy uczelni na Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach) od adiunkt, Katedra Ekologii i Ochrony Środowiska, Wydział Przyrodniczy, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach 4. Wskazanie osiągnięcia wynikającego z art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. nr 65, poz. 595 ze zm.): a) Tytuł osiągnięcia naukowego/ artystycznego: Czynniki wpływające na rozród bąka Botaurus stellaris 1

2 Na osiągnięcie składa się cykl sześciu artykułów naukowych, których sumaryczny IF wynosi 6,920, a suma punktów MNiSW 155. b) (autor/ autorzy, tytuł/ tytuły publikacji, rok wydania, nazwa wydawnictwa) (IF według roku publikacji, dla publikacji z 2014 przyjęto IF z 2013 roku, punktacja czasopism naukowych MNiSW z dnia ) 1. Polak M., Kasprzykowski Z., Kucharczyk M. Micro-habitat nest preferences of the great bittern, Botaurus stellaris, on fishponds in central-eastern Poland Annales Zoologici Fennici 45: IF: 1,210/ pkt. MNiSW: 25 Udział w badaniach i współautorstwo: brałem współudział w zbieraniu materiału, opracowaniu wyników oraz pisaniu artykułu, co stanowi według mnie 40% wkładu. 2. Polak M., Kasprzykowski Z. Reproduction parameters of the Great Bittern Botaurus stellaris in the fish ponds of eastern Poland Acta Ornithologica 45: IF: 0,889/ pkt. MNiSW: 30 Udział w badaniach i współautorstwo: brałem współudział w zbieraniu materiału, opracowaniu wyników oraz pisaniu artykułu, co stanowi według mnie 50% wkładu. 3. Kasprzykowski Z., Polak M. Habitat quality and breeding parameters in relation to female mating status in the polygynous Eurasian Bittern Botaurus stellaris Journal of Ornithology 154: IF: 1,927/ pkt. MNiSW: 40 Udział w badaniach i współautorstwo: brałem współudział w zbieraniu materiału, opracowaniu wyników oraz pisaniu artykułu, co stanowi według mnie 70% wkładu. 2

3 4. Polak M., Kasprzykowski Z. The effect of weather conditions on the breeding biology of the Eurasian Bittern Botaurus stellaris in eastern Poland Ethology Ecology & Evolution 25: IF 1,150/ pkt. MNiSW: 20 Udział w badaniach i współautorstwo: brałem współudział w zbieraniu materiału, opracowaniu wyników oraz pisaniu artykułu, co stanowi według mnie 40% wkładu. 5. Kasprzykowski Z., Polak M., Chylarecki P. Effects of weather conditions, time of breeding, brood size and hatching order on Eurasian Bittern nestling growth in a food-rich fishpond habitat Annales Zoologici Fennici 51: IF: 1,030 z 2013/ pkt. MNiSW: 25 Udział w badaniach i współautorstwo: brałem współudział w zbieraniu materiału, opracowaniu wyników oraz pisaniu artykułu, co stanowi według mnie 70% wkładu. 6. Kasprzykowski Z., Polak M. Environmental variables predict timing of breeding in the polygynous Eurasian bittern Botaurus stellaris Folia Zoologica 63: IF 0,714 z 2013/ pkt. MNiSW: 15 Udział w badaniach i współautorstwo: brałem współudział w zbieraniu materiału, opracowaniu wyników oraz pisaniu artykułu, co stanowi według mnie 70% wkładu. c) Omówienie celu naukowego ww. prac i osiągniętych wyników wraz z omówieniem ich ewentualnego wykorzystania. Bąk Botaurus stellaris, w odróżnieniu do innych przedstawicieli czaplowatych Ardeidae, cechuje się poligynicznym systemem kojarzenia. W terytorium jednego samca może funkcjonować kilka lęgów, lecz nie uczestniczy on z reguły w opiece nad potomstwem. Samce wykazują zachowania terytorialne i zwabiają samice charakterystycznym głosem godowym. Rozmieszczenie samic związane jest głównie z zasobnością środowiska oraz odpowiednimi miejscami do założenia gniazda. 3

4 Omawiany gatunek zasiedla szerokie spektrum środowisk wodnych. Preferuje szuwary trzcinowe Phragmites autralis, choć lęgi często znajdowane są w szuwarach pałkowych Typha langustifolia i turzycach Carex sp.. Wyjątkowo wysiadujące samice stwierdzano również na polach ryżowych, zaroślach wierzbowych, a nawet w uprawach jęczmienia. Ważnym komponentem siedliskowym dla tego gatunku jest gęsta roślinność, tworząca miejsce lęgowe, a także odpowiedni poziom wody, stanowiący barierę dla drapieżników i zapewniający miejsce zdobywania pokarmu. Zasobne żerowisko pełni ważną rolę zwłaszcza w pierwszym okresie karmienia piskląt, gdy samica musi ogrzewać pisklęta. Pokarm zdobywany jest wtedy bezpośrednio w pobliżu gniazda. Skryty tryb życia oraz ograniczone występowanie w Europie były przyczyną słabego poznania biologii tego gatunku. Większość badań wykonywanych dotyczyła niewielkich i zmniejszających swą liczebność populacji. Podstawowe dane o preferencjach siedliskowych samców, wybiórczości gniazdowania i parametrów lęgowych pochodziły przede wszystkim z izolowanych stanowisk w Anglii, Francji i we Włoszech. Do tej pory głębsze analizy wpływu warunków zewnętrznych oraz znaczenia czynników biologicznych na rozród nie były publikowane. Podjęte przeze mnie badania miały na celu określenie znaczenia poszczególnych komponentów siedliska w reprodukcji bąka. Analizie poddano również czynniki pogodowe, mogące wpływać na parametry rozrodcze oraz na wzrost piskląt. W badaniach uwzględniano również status samicy w terytorium samca. Prace terenowe prowadzono na 15 kompleksach stawów hodowlanych, które są głównym miejscem występowania bąka w środkowo-wschodniej Polsce. W latach skontrolowano łącznie 144 lęgi tego gatunku. Ze względu na zanikanie odpowiednich siedlisk preferowanych przez bąka, gatunek ten w Europie narażony jest na wyginięcie i wymieniony jest w załączniku I Dyrektywy Ptasiej. Zaliczany jest również do gatunków parasolowych w ochronie terenów podmokłych. W kilku krajach europejskich podjęto działania ochroniarskie, finansowane w ramach projektu LIFE. Poznanie czynników wpływających na rozród tego zagrożonego gatunku może dodatkowo stanowić podstawę opracowania odpowiednich metod gospodarowania w siedliskach i przyczynić się do zastosowania efektywniejszych metod czynnej ochrony. 4

5 Poniżej zamieszczono streszczenie wyników poszczególnych prac, wchodzących w skład przedstawionego do oceny osiągnięcia naukowego. 1. Polak M., Kasprzykowski Z., Kucharczyk M. Micro-habitat nest preferences of the great bittern, Botaurus stellaris, on fishponds in central-eastern Poland Annales Zoologici Fennici 45: W pracy tej określono preferencje gniazdowania samic bąka w warunkach ekstensywnie użytkowanych stawów hodowlanych. Badania polegały na porównaniu struktury roślinności oraz warunków hydrologicznych między miejscami gniazdowania i losowo wyznaczonymi kwadratami. Analizy obejmowały takie cechy siedliska jak: głębokość wody, stopień pokrycia roślinnością wynurzoną, wysokość i średnicę źdźbeł trzciny, liczbę kwitnących źdźbeł trzciny oraz zagęszczenie starych i nowych źdźbeł trzciny. Wyniki wykazały plastyczność w wyborze miejsca gniazdowego, choć większość samic zakładała lęgi w jednorodnych szuwarach trzcinowych. Zastosowanie analizy regresji logistycznej wykazało, że czynnikiem decydującym o wyborze miejsca na gniazdo jest zagęszczenie starych źdźbeł trzciny. Głębokość wody oraz pozostałe parametry mikrosiedliskowe mierzone w miejscu gniazdowania miały mniejsze znaczenie. 2. Polak M., Kasprzykowski Z. Reproduction parameters of the Great Bittern Botaurus stellaris in the fish ponds of eastern Poland Acta Ornithologica 45: Celem następnej pracy było określenie podstawowych parametrów okresu lęgowego bąka oraz porównanie badanej populacji z innymi populacjami europejskimi. Wykazano, że okres aktywności głosowej samców rozciągał sie od marca do lipca i w zależności od warunków pogodowych trwał od 58 do 108 dni. Większość samic rozpoczynała składanie jaj w końcu kwietnia, a data zniesienia pierwszego jaja była pozytywnie skorelowana z początkiem aktywności głosowej samców. Średnia wielkość zniesienia wynosiła 4,8 i nie stwierdzono różnic pomiędzy sezonami badań. Sukces klucia był wysoki i wynosił 92%, zaś sukces lęgowy kształtował się na poziomie 51%. Średnia liczba piskląt w wieku 15 dni wynosiła 1,5 na samicę 5

6 przystępującą do lęgu i 3,0 na lęg z sukcesem. Głównym czynnikiem powodującym straty w lęgach było drapieżnictwo ssaków. Poza tym do innych przyczyn powodujących straty całkowite zaliczono: niedobory pokarmowe, obniżenie poziomu wody, opuszczenie lęgu przez samicę, śmierć samicy oraz czynniki pogodowe. W porównaniu z innymi populacjami europejskimi, badana populacja odznaczała się wysokimi parametrami rozrodu, co należy powiązać z korzystnymi warunkami siedliskowymi i pokarmowymi na stawach hodowlanych. 3. Kasprzykowski Z., Polak M. Habitat quality and breeding parameters in relation to female mating status in the polygynous Eurasian Bittern Botaurus stellaris Journal of Ornithology 154: Kolejnym aspektem badań było określenie czynników sprzyjających stosowaniu dwóch strategii rozrodczych: pojedynczemu gniazdowaniu oraz zakładaniu lęgów w grupach. Do tej pory brak było prac poruszających zagadnienie grupowych lęgów u bąka. Główny nacisk w niniejszej pracy położono na opisanie jakości siedliska. Dodatkowo porównano efektywność lęgów samic gniazdujących pojedynczo oraz w skupiskach. Spośród wszystkich badanych lęgów, większość (55%) znajdowała się w grupach od dwóch do czterech gniazd. Średnia odległość między gniazdami w grupie wynosiła 23,5 m, zaś minimalna 3 m. Użycie kryterium informacyjnego Akaik a wykazało, że na tworzenie skupisk miały wpływ: liczba nowych źdźbeł trzciny, proporcja obszaru otwartego lustra wody do obszaru zajętego przez szuwary oraz kategoria wiekowa ryb hodowanych w kwaterze. Choć liczba nowych źdźbeł trzciny w miejscu założenia gniazda nie była istotnym czynnikiem w modelu, to wartość tego parametru w przypadku lęgów grupowych była o 50% większa, niż w odniesieniu do lęgów pojedynczych. Ponadto samice tworzące haremy wybierały stawy z bardziej wyrównaną proporcją siedlisk szuwarowych do otwartej wody oraz kwatery ze środkową kategorią wiekową karpia. Spośród trzech analizowanych parametrów rozrodczych, tylko data złożenia pierwszego jaja różnicowała pojedyncze i grupowe lęgi. Liczba wychowanych podlotów i sukces lęgowy były na zbliżonym poziomie w obu wyróżnionych kategoriach. Dodatkowym czynnikiem mogącym decydować o tworzeniu się skupisk była obecność samca. Wykazano, że zdecydowana większość lęgów grupowych tworzy się w aktywnych terytoriach samców. Uzyskane wyniki 6

7 świadczą o powszechności skupiskowego gniazdowania samic bąka. Wpływ na to mają przede wszystkim odpowiednie warunki siedliskowo-pokarmowe. 4. Polak M., Kasprzykowski Z. The effect of weather conditions on the breeding biology of the Eurasian Bittern Botaurus stellaris in eastern Poland Ethology Ecology & Evolution 25: Podobnie jak w przypadku większości gatunków ptaków gniazdujących w klimacie umiarkowanym, również na rozród bąka należało spodziewać się wpływu czynnków pogodowych. Tego typu badania były przedmiotem następnej pracy, w której analizowano związek pomiedzy średnią temperaturą dobową, średnim zakresem temperatur dobowych, minimalną temperaturą, opadami deszczu i prędkością wiatru a wybranymi parametrami lęgowymi. Niniejsze badania wykazały, że istnieją dwa krytyczne okresy w czasie rozrodu, w których warunki meteorologiczne mogą znacząco wpływać na reprodukcje. Są to: okres tuż przed rozpoczęciem znoszenia jaj i okres karmienia młodych piskląt. Intensywne opady deszczu przyczyniały się do składania mniejszych jaj przez samice. Ponadto stwierdzono, że na śmiertelność piskląt wpływały opady deszczu oraz silny wiatr. Czynniki te mogą powodować wychłodzenie małych piskląt i ich śmierć. Przedłużający się okres działania niekorzystnej pogody może dodatkowo powodować obniżenie efektywności żerowania samicy, co przekłada się na niedobory pokarmowe piskląt. 5. Kasprzykowski Z., Polak M., Chylarecki P. Effects of weather conditions, time of breeding, brood size and hatching order on Eurasian Bittern nestling growth in a food-rich fishpond habitat Annales Zoologici Fennici 51: Na wzrost piskląt ptaków mogą wpływać zarówno czynniki biologiczne, jak i pogodowe. Jednak w połączeniu mogą one odmiennie oddziaływać na różne gatunki ptaków. W przypadku niniejszych badań przeanalizowano wpływ wybranych czynników pogodowych, terminu przystąpienia do lęgów, liczby oraz statusu piskląt w gnieździe na ich wzrost. Wykonane pomiary skoku i masy ciała pozwoliły na wyliczenie względnego tempa wzrostu 183 piskląt z 57 lęgów. Ogólny mieszany model liniowy umożliwił wytypowanie najważniejszych czynników wpływających na 7

8 wzrost piskląt. Były to: liczba piskląt, status pisklęcia oraz opady i siła wiatru. Pisklęta z gniazd z dwoma i trzema młodymi rosły szybciej, niż te w liczniejszych lęgach. W przypadku największych lęgów, najmłodsze pisklę odznaczało się najniższym przyrostem, podobnie jak pisklę najstarsze. Zjawisko to należy powiązać z asynchronicznym kluciem i tworzeniem się hierarchii wśród piskląt. Ostatnie wyklute pisklę można traktować jako nadwyżkę na wypadek pojawienia się strat częściowych. Z kolei wolniejszy wzrost najstarszego pisklęcia można wytłumaczyć zmniejszeniem negatywnych skutków konkurencji wśród piskląt. W badaniach wykazano również, że młode z późnych lęgów osiągały większe przyrosty skoku i masy ciała, co pozwalało im na szybsze osiągnięcie samodzielności oraz zmniejszenie ryzyka drapieżnictwa. Z kolei opady oraz silny wiatr obniżały przyrost, co należy tłumaczyć zwiększeniem kosztów energetycznych i zmniejszeniem dostępności pokarmu, dostarczanego przez samicę. 6. Kasprzykowski Z., Polak M. Environmental variables predict timing of breeding in the polygynous Eurasian bittern Botaurus stellaris Folia Zoologica 63: Ostatnim zagadnieniem wchodzącym w skład osiągnięcia naukowego było określenie wpływu czynników środowiskowych na termin przystępownia do lęgu. Dla gatunków poligynicznych ma to dodatkowe znaczenie, gdyż data rozpoczęcia gniazdowania wiąże się również ze statusem kojarzeniowym samicy. Badania wykazały, że wcześnie gniazdujące samice bąka wybierały miejsca z wyższym zagęszczeniem starych źdźbeł trzciny oraz kwatery z mniej atrakcyjną pod względem pokarmowym obsadą ryb. W grupie tej znalazły się monogamiczne oraz gniazdujące grupowo w pierwszej kolejności samice. Pozostałe samice osiedlały się w skupiskach średnio osiem dni później. Wykazano również, że los gniazda samic zakładających lęgi w drugiej kolejności, był pozytywnie związany z sukcesem najbliższego gniazda tego gatunku. Pośrednio świadczy to o wzroście presji drapieżnictwa, które w miarę upływu okresu lęgowego może obejmować razem wszystkie lęgi w skupisku. Wyniki tych badań wskazują na korzyści płynące z wczesnego gniazdowania, pod warunkiem istnienia odpowiedniej struktury roślinności w biotopie lęgowym. Pomimo 8

9 tego, że późno gniazdujące samice wybierały bardziej atrakcyjne miejsca pod względem zasobności pokarmowej, osiągały niższy sukces lęgowy. 5. Omówienie pozostałych osiągnięć naukowo-badawczych Prace o charakterze naukowym realizowałem już w czasie nauki w liceum ogólnokształcącym. Brałem udział w inwentaryzacjach ornitologicznych cennych przyrodniczo obszarów na Mazowszu. Szczególnym zainteresowaniem badawczym objąłem dwa obszary: Dolinę Omulwi i Dolinę Dolnej Narwi. Na podstawie moich danych tereny te zostały włączone do sieci Natura 2000 jako Obszary Specjalnej Ochrony. W czasie studiów w Wyższej Szkole Rolniczo-Pedagogicznej (obecnie Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach) dalej rozwijałem swoje zainteresowania naukowe. Jako przewodniczący Naukowego Koła Ornitologów organizowałem obozy letnie m.in. w celu obrączkowania siewkowatych Charadriformes w Dolinie Bugu. Jednocześnie prowadziłem badania dokumentujące wymieranie cietrzewia Tetrao tetrix na Mazowszu. Zgromadzone dane były podstawą mojej pracy magisterskiej realizowanej w Katedrze Zoologii WSR-P w Siedlcach. W czasie pracy naukowej na uczelni rozszerzyłem swoje zainteresowania o awifaunę szeroko rozumianego krajobrazu rolniczego. Zajmowałem się m.in. wybiórczością siedliskową pójdźki Athene noctua i płomykówki Tyto alba, wpływem stosowania stymulacji głosowej na wykrywalność kuropatwy Perdix perdix, wpływem czynników pogodowych na zimowanie myszołowa włochatego Buteo lagopus i wybiórczością siedliskową sroki Pica pica. Dużo uwagi poświęciłem badaniu ptaków wróblowych Passeriformes, zimujących w otwartym ekosystemie pól uprawnych. Wiodącym tematem moich badań była ekologia rozrodu gawrona Corvus frugilegus. Analizowałem wybór miejsc żerowania i wpływ wielkości kolonii na parametry lęgowe. Innym problemem badawczym było określenie znaczenia miejsca posadowienia gniazd w koronie drzewa na efektywność lęgów. Zebrany materiał został w dużej mierze wykorzystany w moim doktoracie obronionym na Wydziale Rolniczym Akademii Podlaskiej. Badania poświęcone ekologii rozrodu bąka wykonywałem wspólnie z dr Marcinem Polakiem (UMCS w Lublinie). Swoim doświadczeniem wspomagali nas również: dr hab. Marek Kucharczyk (UMCS w Lublinie) i dr hab. Przemysław Chylarecki (Muzeum i Instytut Zoologii PAN). Zespół badawczy stanowili ponadto 9

10 studenci UPH i UMCS oraz wolontariusze. Dalsze badania dotyczące tego gatunku będą obejmować weryfikację "sexy son hypothesis we współpracy z dr hab. Magdaleną Remisiewicz (Uniwersytet Gdański). Mają one na celu określenie proporcji płci u piskląt bąka w zależności od statusu samicy. Obecnie jestem zaangażowany w kilka projektów naukowych, realizowanych we współpracy z innymi jednostkami badawczymi. Razem z dr hab. Grzegorzem Orłowskim (Instytut Środowiska Rolnego i Leśnego PAN w Poznaniu) zajmuję się ekotoksykologią gawrona. Do tej pory ukazało się kilka artykułów omawiających zawartość różnych pierwiastków chemicznych w skorupkach jaj oraz tkankach piskląt tego gatunku. Wyniki badań potwierdzają, że gawron może być wykorzystywany jako bioindykator, będący dobrym wskaźnikiem zanieczyszczenia środowiska, zwłaszcza metalami ciężkimi. Badania genetyczne dotyczące tego gatunku realizuję również we współpracy z Pedro Olea (Institute of Research in Game Resources, Ciudad Real, Hiszpania). Próbki zebrane w różnych krajach europejskich, obejmujących zasięg gawrona, pozwolą na określenie rozmieszczenia poszczególnych subpopulacji oraz procesów związanych z osiedlaniem się i sezonową migracją. Wspólnie z dr hab. Arturem Goławskim (UPH Siedlce) badam ekologię rozrodu rybitwy białoskrzydłej Chlidonias leucopterus i rybitwy czarnej Chlidonias niger na Mazowszu. Podstawowym problemem badawczym jest porównanie obu sympatrycznych gatunków, z których rybitwa czarna traktowana jest jako długo gniazdujący gatunek na tym obszarze, zaś rybitwa białoskrzydła jako gatunek ekspansywny. Prace zmierzają do określenia różnic w preferencjach gniazdowych oraz w parametrach rozrodu. W nieznaczne większym gronie (współpraca z dr hab. Arturem Goławskim UPH Siedlce i dr hab. Cezarym Mitrusem - Uniwersytet Rzeszowski) organizuję wyjazdy zagraniczne w celu badania jesiennej migracji ptaków wodno-błotnych wzdłuż mineralnych rzek Eurazji. Do tej pory wykonaliśmy wspólnie 12 ekspedycji naukowych m.in. do Chin (Huang-He, Sungari), Mongolii (Karulen), Uzbekistanu (Amu-Daria i Syr-Daria), Korei Południowej (Naktong Gang), Turcji (Eufrat) i Rosji (Wołga, Ob i Selenga). Zebrane dane są na bieżąco analizowane i publikowane. Spodziewany efektem badań będzie szersza praca o charakterze biogeograficznym, podsumowująca wszystkie dotychczasowe wyjazdy. 10

11 We współpracy z mgr Michałem Polakowskim (Politechnika Białostocka) i Stowarzyszeniem Obserwatorów Ptaków Wędrownych Drapolicz zajmuję się migracją ptaków szponiastych Falconiformes i blaszkodziobych Anseriformes w północno-wschodniej Polsce. Poza określaniem znaczenia tej części kraju w kontekście ważnych szlaków migracyjnych, analizowany jest wpływ warunków pogodowych na dynamikę przelotu oraz behawior ptaków w miejscach postoju i żerowania. Samodzielnie zajmuję się budżetem czasowym myszołowa Buteo buteo i myszołowa włochatego Buteo lagopus w czasie zimowania w środkowo-wschodniej Polsce. Celem badań jest porównanie strategii żerowania oraz sukcesu łowieckiego obu gatunków. Ważnym aspektem jest również uwzględnienie warunków pogodowych, które w znacznym stopniu mogą determinować zachowanie ptaków na zimowisku. Wyniki badań publikuję zarówno w periodykach znajdujących się na liście JCR, czasopismach krajowych, jak i nieindeksowanych wydawnictwach poświęconych tematyce ornitologicznej. Wykonałem do tej pory recenzje artykułów naukowych w 10 czasopismach, w tym w siedmiu z Listy Filadelfijskiej. Brałem udział w inwentaryzacjach i planach zadań ochronnych ostoi kwalifikowanych jako OSO Natura 2000: Dolina Dolnej Narwi, Dolina Dolnego Bugu i Lasy Łukowskie. Uczestniczyłem w sześciu krajowych i sześciu międzynarodowych konferencjach, a także przedstawiałem swoje wyniki na otwartych seminariach naukowych, zjazdach towarzystw ornitologicznych, festiwalach nauki i w czasie prelekcji szkolnych. Na kierunku biologia oraz turystyka i rekreacja prowadziłem wykłady z przedmiotów: metody statystyczne w biologii i psychologia ewolucyjna, a także ćwiczenia z przedmiotów: ekologia, ewolucjonizm, ochrona przyrody, kształtowanie środowiska przyrodniczego, metody statystyczne w biologii i modelowanie w badaniach środowiskowych. Swoim doświadczeniem dzielę się ze studentami, a pod moją opieką zrealizowano 20 prac licencjackich i magisterskich. Podsumowanie aktywności naukowej: Liczba punktowanych prac naukowych ogółem: 65 - przed doktoratem: 24 - po doktoracie: 41 11

12 W tym liczba prac w czasopismach z listy JCR: 28 - przed doktoratem: 1 - po doktoracie: 27 W tym liczba pozostałych prac: 37 - przed doktoratem: 23 - po doktoracie: 14 Sumaryczny impact factor publikacji, zgodnie z rokiem opublikowania: 28,565 - przed doktoratem: - - po doktoracie: 28,565 Suma punktów MNiSW wg punktacji z 2013 roku: przed doktoratem: 92 - po doktoracie: 708 Liczba komunikatów konferencyjnych: - przed doktoratem: 8 - po doktoracie: 5 Liczba cytacji wg Web of Science: 74 Indeks Hirscha wg Web of Science: 6 Siedlce,