Zmiany ogniskowe w wątrobie - problem kliniczny
|
|
- Mariusz Romanowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Zmiany ogniskowe w wątrobie - problem kliniczny Powszechna dostępność USG jamy brzusznej jest jednym z najważniejszych czynników, który spowodował wzrost wykrywalności zmian ogniskowych w wątrobie. Zdecydowana ich większość to procesy łagodne, nie wymagające interwencji chirurgicznej jak i farmakoterapii. Jednak część z tych zmian, to guzy niezwykle groźne, a ich farmakoterapia jest mało efektywna. Wczesna diagnoza ma zasadnicze znaczenie w podjęciu skutecznej terapii takich zmian, leczeniu polegającym na częściowej resekcji wątroby lub też transplantacja tego narządu. Pogłębianie wiedzy o biologii, patofizjologii i wynikających zagrożeniach związanych z obecnością zmian ogniskowych w wątrobie, daje szanse na poprawę skuteczności ich leczenia. Powszechna dostępność USG jamy brzusznej jest jednym z najważniejszych czynników, który spowodował wzrost wykrywalności zmian ogniskowych w wątrobie. Zdecydowana ich większość to procesy łagodne, nie wymagające interwencji chirurgicznej jak i farmakoterapii. Jednak część z tych zmian, to guzy niezwykle groźne, a ich farmakoterapia jest mało efektywna. Wczesna diagnoza ma zasadnicze znaczenie w podjęciu skutecznej terapii takich zmian, leczeniu polegającym na częściowej resekcji wątroby lub też transplantacja tego narządu. Pogłębianie wiedzy o biologii, patofizjologii i wynikających zagrożeniach związanych z obecnością zmian ogniskowych w wątrobie, daje szanse na poprawę skuteczności ich leczenia. Zmiany ogniskowe w wątrobie można podzielić na nowotworowe i nie nowotworowe (Tab.1). Złośliwe zmiany nowotworowe są niezwykle niebezpieczne, jednak również łagodne guzy znacznych rozmiarów mogą spowodować bezpośrednie zagrożenie życia. Z tego też powodu każda zmiana ogniskowa w wątrobie powinna być oceniona specjalistycznie i w zależności od tej oceny leczona lub monitorowana. Diagnostyka guzów wątroby W diagnostyce zmian ogniskowych wątroby, podstawowe znaczenie mają badania obrazowe. Badanie USG jest zazwyczaj pierwszym badaniem wskazującym na konieczność pogłębienia diagnostyki w związku ze stwierdzaną nieprawidłowością w wątrobie. W ostatnich latach obserwujemy szczególnie szybki rozwój badań USG z wykorzystaniem środków kontrastowych. Środki kontrastowe są wychwytywane przez zmiany ogniskowe dzięki specyficznym receptorom zlokalizowanym na nieprawidłowych komórkach lub wykorzystywane w przemianach metabolicznych patologicznych komórek. Aktualnie obserwuje się niezwykle dynamiczny rozwój tego typu badań. Ich barierą jest wysoki koszt środków kontrastowych Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 1/6
2 Tabela 1 Najczęstsze przyczyny zmian ogniskowych w wątrobie kliknij na tabelkę żeby powiększyć Tomografia komputerowa jak i rezonans magnetyczny pozwalają na bardzo precyzyjną ocenę zmian ogniskowych w wątrobie, a w konsekwencji podjęcie decyzji co do terapii i jej rodzaju. Wiele dyskusji wzbudza zastosowanie biopsji wątroby w diagnostyce zmian ogniskowych. Bioptat wątroby pozwala na ocenę cytologiczną lub histologiczną, często poszerzoną o badanie immunohistochemiczne. Wyniki tych badań są bardzo wiarygodne i pozwalają na precyzyjne określenie rodzaj zmiany ogniskowej. Jest to jednak badanie inwazyjne obciążone możliwością wystąpienia powikłań takich jak krwawienie z uszkodzonej przez biopsję wątroby jak również możliwości przeniesienia zmian nowotworowych wzdłuż kanału biopsyjnego czy też,,rozsiewu" zmian pasożytniczych w wyniku uszkodzenia pierwotnej torbieli pasożytniczej. Ponadto niewielkie, złośliwe zmiany nowotworowe, mogą być,,ukryte" w masie guza pierwotnie łagodnego. W takich sytuacjach wiarygodna jest jedynie dokładna ocena histopatologiczna całego, usuniętego chirurgicznie guza. Wielu chirurgów wskazuje na celowość rezygnacji z biopsji wątroby. Niektóre badania krwi mogą znacznie ułatwić diagnostykę. Specyficzne badania określające obecność i rodzaj przeciwciał przeciwko tasiemcom bąblowcowym są cennymi i często wykorzystywanymi badaniami w diagnostyce zmian ogniskowych wątroby, szczególnie torbieli wątroby. Znaczne podwyższenie AFP jest patognomiczne dla raka wątrobowo komórkowego Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 2/6
3 Należy pamiętać, że badanie to, podobnie jak wiele innych badań, tylko ułatwia postawienie diagnozy, nie pozwala na jednoznaczne wykluczenie raka. Torbiele Częstymi zmianami ogniskowymi w wątrobie są torbiele, zmiany nie nowotworowe, występujące jako pojedyncze lub mnogie. Torbiele pojedyncze, zwykle nie przekraczają średnicy 3-5 cm. Większość tych zmian to torbiele proste. Zazwyczaj nie dają one objawów klinicznych i są wykrywane przypadkowo podczas badania USG. Jednak niektóre, powyżej 8 cm średnicy lub mniejsze, ale położone w miejscach istotnych dla prawidłowego funkcjonowania wątroby mogą być niebezpieczne. W dużych torbielach prostych, częściej niż w małych dochodzi do stanów zapalnych, a ponadto duże zmiany ogniskowe, uciskając miąższ wątroby mogą być przyczyną cholestazy wątrobowej, jak też zaburzeń przepływów naczyniowych. Nierzadko przyczyną torbieli są tasiemce z rodzaju Echinococcus (E.): E. granulosus, E. multilocularis, E. oligarthus i E. vogeli. W Polsce pojedyncze torbiele pasożytnicze spowodowane są najczęściej zarażeniem E. granulosus, zaś mnogie zmiany torbielowate przez E. multilocularis. Niezależnie od rodzaju pasożyta wywołującego zmianę ogniskową zarażeni powinni być leczeni. Terapią z wyboru jest chirurgiczne usunięcie zmiany; metodą alternatywną jest farmakoterapia albendazolem. Nie zakaźne torbiele mnogie wątroby występują najczęściej pod postacią torbielowatego zwyrodnienia wątroby lub torbielowatości dróg żółciowych (zespół Caroliego). Ropnie wątroby Ropnie wątroby mogą być mnogie lub pojedyncze. W zależności od sposobu powstawania, ropnie wątroby dzieli się na wstępujące, związane z zakażeniem wychodzącym z dróg żółciowych, zakażeniem na drodze krwionośnej oraz zakażeniem przez,,ciągłość"; przechodzącym z otrzewnej, jelita grubego. Wszystkie ropnie, oprócz ropni wywołanych przez Entamoeba histolytica charakteryzują się obecnością swoistej torebki. Objawy kliniczne związane z obecnością ropni to gorączka, dreszcze, utrata apetytu, wagi ciała, hepatomegalia z bolesnością w prawej okolicy podżebrowej, a czasami zażółcenie białkówek i powłok skórnych. Podstawowym leczeniem ropni jest ich chirurgiczne usunięcie. Zawsze, konieczna jest szeroko wachlarzowa antybiotykoterapia, która w przypadku mnogich ropni wątroby może być jedyną, możliwą drogą leczenia. Gruczolaki wątroby Gruczolaki wątrobowo komórkowe są częstymi zmianami ogniskowymi w wątrobie. Zazwyczaj przyjmują postać guzów litych, najczęściej pojedynczych, zlokalizowanych podtorebkowo. Guzy te posiadają pseudotorebkę i otoczone są bogatą siecią naczyń. Czynnikiem predysponującym do powstania gruczolaka wątrobowo komórkowego jest przyjmowanie środków antykoncepcyjnych lub anabolików. Wykazano, że wśród kobiet, które zaprzestały przyjmowania środków antykoncepcyjnych może dojść do spontanicznego cofania się zmian. Gruczolaki są niebezpieczne szczególnie dla położnic, ponieważ stwarzają zagrożenie wystąpienia nagłego krwotoku w okresie Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 3/6
4 porodu. Ponadto, możliwe jest powstanie raka wątrobowo komórkowego wewnątrz gruczolaka. Z tego też powodu konieczne jest częste monitorowanie chorych z gruczolakiem wątrobowo komórkowym, a szczególnie tych osób, u których guz przekracza średnicę 5 cm. Torbielakogruczolak wątroby jest zmianą ogniskową często współwystępującą u chorych z wrodzoną torbielowatością wątroby. Jest to guz wielokomorowy, dobrze odgraniczony i wykazujący dużą tendencję do złośliwienia. W diagnostyce różnicowej konieczne jest wykluczenie bąblowicy wątroby. Rozpoznanie tej zmiany wskazuje na celowość zabiegu chirurgicznego, a uzyskany materiał powinien być dokładnie oceniony z powodu możliwości niewielkich ognisk złośliwienia. Ogniskowy przerost guzkowy ( Focal Nodular Hyperplasia, FNH) Stanowi około 8% wszystkich pierwotnych zmian ogniskowych w wątrobie. Występuje głównie u kobiet w 4-5 dekadzie życia. Zmianę spotyka się u osób wolnych od marskości wątroby i innych przewlekłych uszkodzeń tego narządu. Najczęściej jest zmianą pojedynczą powstającą na bazie wrodzonych nieprawidłowości naczyniowych. W obrazie morfologicznym obserwowane są prawidłowe hepatocyty, niekiedy z cechami zastoju żółci. W części centralnej guza występuje blizna łącznotkankowa z licznymi naczyniami promieniście rozchodzącymi się ku obwodowi. Guz nie posiada torebki i nie wykazuje cech złośliwienia. Środki antykoncepcyjne stymulują wzrost FNH, ale nie wpływają na częstość jej występowania. Guzkowy przerost regeneracyjny (Nodular Regenerative Hyperplasia, NRH) Zmiana występująca u osób ze zdrową wątrobą lub dyskretnym jej włóknieniem, jak też rozpoczynającą się, ale nie zdefiniowaną marskością wątroby. Czasami guzkowy przerost regeneracyjny jest efektem schistosomiazy wątroby. Występujące zmiany rozsiane są w obu płatach wątroby, w postaci guzków o średnicy od 1 do 15 mm i są odpowiedzialne za wystąpienie wewnątrzwątrobowego nadciśnienia wrotnego nie spowodowanego marską przebudową wątroby. W przeszłości, mylnie określano te zmiany, jako zmiany powstałe na skutek rozwijającego się włóknienia lub marskości wątroby. Aktualne wyniki badań całkowicie różnicują te zmiany z innymi przewlekłymi uszkodzeniami wątroby. NRH to zmiana wieloogniskowa, nie posiadająca torebki zajmująca niejednokrotnie całą wątrobę. Guzkowy przerost regeneracyjny dotyczy najczęściej osób po 60 roku życia. Większość chorych nie podaje żadnych objawów klinicznych, ale u części mogą wystąpić objawy nadciśnienia wrotnego. Naczyniaki Naczyniaki wątroby są najczęstszymi nowotworami łagodnymi tego narządu i stanowią około 10% wszystkich zmian ogniskowych w wątrobie. Naczyniaki dzielimy na włośniczkowe i jamiste. Naczyniaki włośniczkowe nie przekraczają zazwyczaj 3 cm średnicy, nie dają żadnych objawów klinicznych i są uznawane za zmiany stosunkowo bezpieczne. Naczyniaki jamiste są zazwyczaj położone podtorebkowo, ich średnica waha się od 4 do 5 cm, często są to guzy mnogie. Składają się ze skupisk drobnych jam wypełnionych krwią. W obrębie jam naczyniaka może dochodzić do zakrzepicy z wtórnym włóknieniem. Nie ulegają one złośliwieniu. W przypadku obecności naczyniaków dużych rozmiarów, powyżej 6-8 cm, mogą powodować ucisk na drogi żółciowe oraz Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 4/6
5 być przyczyną krwawień. Z tego też powodu, duże zmiany stanowią potencjalne wskazanie do leczenia chirurgicznego. Rak wątrobowo komórkowy Jeden z najgroźniejszych nowotworów, zajmujący czwarte miejsce pod względem częstości występowania raków na świecie. Częstość jego występowania w Europie wynosi około 5/ osób, ale w Chinach 150/ W Indonezji około 40% wszystkich nowotworów stanowi rak wątrobowo komórkowy. Nowotwór ten występuje najczęściej u osób pomiędzy 22 a 75 rokiem życia, częściej wśród mężczyzn. Czynnikami sprzyjającymi jego wystąpieniu są: 1. przewlekłe zakażenie HBV lub HCV; 2. marskość wątroby; 3. spożywanie aflatoksyny (obecna w ryżu, orzeszkach ziemnych); 4. nadużywanie leków: diazepam, androgeny, estrogeny, fenobarbital. Przewlekłe zakażenie HBV lub HCV, a szczególnie rozwój pozapalnej marskości wątroby to najczęstsza przyczyna rozwoju raka wątrobowo komórkowego. Częstość występowania tego raka wzrasta proporcjonalnie do czasu trwania marskości wątroby, jak również koreluje z wysoką wiremią HBV. Rak wątrobowo komórkowy występuje w postaciach: naciekającej, otorebkowanej lub pierwotnie rozsianej. Częściej zlokalizowany jest w prawym płacie wątroby. Lokalne przerzuty tego nowotworu są częste i szerzą się drogą chłonną do węzłów chłonnych wokół żyły wrotnej. Przerzuty odległe lokalizują się najczęściej w płucach, mózgu, nerkach i kościach. Jedynym skutecznym leczeniem jest usunięcie guza przez częściową resekcję lub przeszczep wątroby. W ostatnich latach, rozwój wiedzy o biologii tego nowotworu przyczynił się do powstania nowych leków opóźniających rozwój tego guza (sorafenib). Leki te dają szansę na wydłużenie życia, jednak nie powodują całkowitego zniszczenia nowotworu. Fibrolamellarny rak wątrobowo komórkowy różni się dość znacznie od raka wątrobowo komórkowego. Występuje u osób młodych. Lokalizuje się w obrębie nie zmienionego chorobowo miąższu wątroby. Zmiana najczęściej jest pojedyncza, wyraźnie odgraniczona, a guz charakteryzuje się powolnym wzrostem. Często, w części centralnej widoczna jest blizna łącznotkankowa ze zwapnieniami rozchodząca się promieniście (podobnie jak w FNH). Fibrolamellarny rak wątrobowo komórkowy daje odległe przerzuty w późnym okresie rozwoju. Rak dróg żółciowych Jest to rak gruczołowy lub płaskonabłonkowy. Występuje czterokrotnie rzadziej w porównaniu do raka wątrobowo komórkowego. W 90% przypadków współistnieje z kamicą pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych, szczególnie często wśród chorych z inkrustowanymi solami wapnia ścianami pęcherzyka żółciowego (pęcherzyk porcelanowy). Guz jest niezwykle złośliwy, zazwyczaj wieloogniskowy. Jedyną skuteczna terapią jest przeszczep wątroby. Przerzuty nowotworowe w wątrobie Najczęstsze przerzuty nowotworowe w wątrobie są skutkiem pierwotnych nowotworów wątroby lub zmian odległych wywodzących się z żołądka, trzustki, jelita grubego i odbytnicy, guzów Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 5/6
6 neuroendokrynnych (rakowiak, insulinoma), nowotworów gruczołu piersiowego, płuc, jajników. Niesłuszny jest pogląd, że osoba ze zmianami przerzutowymi jest skazana na niepowodzenie terapeutyczne. Częściowa resekcja wątroby ze zmianą przerzutową oraz usunięcie zmiany pierwotnej, w niektórych nowotworach, takich jak rak jelita grubego, może skutkować nawet ponad 50% całkowitym wyleczeniem chorych. W przypadku niemożności resekcji, coraz częściej wdrażane są nowe metody niszczenia guza przerzutowego, takie jak ablacja, a szczególnie termoablacja Activeweb Medical Solutions. Wszelkie prawa zastrzeżone. str. 6/6
DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa
DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa 1 PROBLEMY DIAGNOSTYCZNE Wady rozwojowe Wole Guzki tarczycy Nowotwory tarczycy Zaburzenia
Bardziej szczegółowoPilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV
Pilotażowy Program Profilaktyki Zakażeń HCV HCV zidentyfikowany w 1989 roku należy do rodziny Flaviviridae zawiera jednoniciowy RNA koduje białka strukturalne i niestrukturalne (co najmniej 10) ma 6 podstawowych
Bardziej szczegółowoWykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając
R A D I O L O G I A Z A B I E G O W A Radiologia Zabiegowa Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając
Bardziej szczegółowoCZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE
CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA ROZDZIA 4 NAJCZĘSTSZE NOWOTWORY OBJAWY, ROZPOZNAWANIE I LECZENIE Arkadiusz Jeziorski W Polsce do lekarzy onkologów zgłasza się rocznie ponad 130 tysięcy nowych pacjentów; około 80 tysięcy
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka przerwania ciągłości torebki
GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY Praca na stopień doktora nauk medycznych wykonana w Katedrze i Klinice Otolaryngologii Kierownik: prof. dr hab. med. Czesław Stankiewicz Krzysztof Kiciński Czynniki ryzyka
Bardziej szczegółowoPytanie 3 W powyższym przypadku jeśli kielichy byłyby poszerzone przy miedniczce normalnej wielkości jakie byłoby najbardziej prawdopodobne
Pytanie 3 W powyższym przypadku jeśli kielichy byłyby poszerzone przy miedniczce normalnej wielkości jakie byłoby najbardziej prawdopodobne rozpoznanie? Wrodzone wodokielisze (megacalycosis) Pytanie 4
Bardziej szczegółowoObrazowanie zmian w wątrobie - rozmowa z dr n. med. Arturem Wojciechowskim
Obrazowanie zmian w wątrobie - rozmowa z dr n. med. Arturem Wojciechowskim Rozmowa z dr n. med. Arturem Wojciechowskim z I Zakładu Radiologii Klinicznej Akademii Medycznej w Warszawie "Nie więcej niż osiem
Bardziej szczegółowoZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU
ZBYT PÓŹNE WYKRYWANIE RAKA NERKI ROLA LEKARZA PIERWSZEGO KONTAKTU 14 czerwca 2012 r dr n. med. Piotr Tomczak Klinika Onkologii U.M. Poznań Epidemiologia raka nerki RCC stanowi 2 3% nowotworów złośliwych
Bardziej szczegółowoNIE nowotworom u dzieci
NIE nowotworom u dzieci Ogólnopolski Program Przesiewowych Badań Ultrasonograficznych Fundacji Ronalda McDonalda realizowany na pokładzie specjalistycznego ambulansu Zestawienie wyników badań przeprowadzonych
Bardziej szczegółowoJAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby
SPIS TREŚCI JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym nasz metabolizm (każda substancja
Bardziej szczegółowoFIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ
FIZJOLOGIA I PATOLOGIA SUTKÓW U DZIECI I MŁODZIEŻY W DIAGNOSTYCE ULTRASONOGRAFICZNEJ A.JAKUBOWSKA, M.BRZEWSKI, M.GRAJEWSKA-FERENS, A.MARCIŃSKI, J.MĄDZIK ZAKŁAD RADIOLOGII PEDIATRYCZNEJ I KLINIKA ENDOKRYNOLOGII
Bardziej szczegółowoWCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI
WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych
Bardziej szczegółowoBADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE
BADANIA KONTROLNE CHORYCH NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE Marian Reinfuss CENTRUM ONKOLOGII ODDZIAŁ W KRAKOWIE OCENA WARTOŚCI CENTRUM ONKOLOGII ODDZIAŁ W KRAKOWIE PROWADZENIA BADAŃ KONTROLNYCH 1. długość przeŝycia
Bardziej szczegółowoVII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ. LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń
VII. ŚWIADCZENIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ LP. Nazwa świadczenia gwarantowanego Warunki realizacji świadczeń 1. Scyntygrafia i radioizotopowe badanie czynnościowe tarczycy 1) gamma kamera planarna lub scyntygraf;
Bardziej szczegółowotyp 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe
Guz neuroendokrynny żołądka typ 3, sporadyczny; Techniki Obrazowe Mariusz I.Furmanek CSK MSWiA i CMKP Warszawa Ocena wyjściowa, metody strukturalne WHO 2 (rak wysoko zróżnicowany); Endoskopia i/lub EUS;
Bardziej szczegółowoSpiS TreśCi chirurgia narządowa 51. nowotwory układu pokarmowego VII
Spis treści CHIRURGIA NARZĄDOWA... 1005 51. Nowotwory układu pokarmowego... 1007 51.1. Nowotwory przełyku Andrzej W. Szawłowski... 1007 51.1.1. Wstęp... 1007 51.1.2. Patologia... 1008 51.1.3. Rozpoznanie...
Bardziej szczegółowoPrzerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego
Dariusz Kaczmarczyk Przerzut raka żołądka do migdałka podniebiennego Klinika Chirurgii Nowotworów Głowy i Szyi Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Kierownik: Prof. dr hab. med. Alina Morawiec Sztandera Opis
Bardziej szczegółowoSeminarium VI. Diagnostyka obrazowa: trzustki. dróg żółciowych. wątroby. śledziony
Seminarium VI Diagnostyka obrazowa: trzustki wątroby dróg żółciowych śledziony Badania obrazowe trzustki, wątroby i dróg żółciowych Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej i klp Badania kontrastowe przełyku,
Bardziej szczegółowoNowotwory złośliwe skóry. Katedra Onkologii AM w Poznaniu
Nowotwory złośliwe skóry Katedra Onkologii AM w Poznaniu Nowotwory złośliwe skóry Raki: rak podstawnokomórkowy rak kolczystokomórkowy rak płakonabłonkowy Czerniak Nowotwory złośliwe skóryrak podstawnokomórkowy
Bardziej szczegółowoSpojrzenie patologa na diagnostykę guzów neuroendokrynnych. Anna Nasierowska-Guttmejer Zakład Patomorfologii CSK MSW w Warszawie
Spojrzenie patologa na diagnostykę guzów neuroendokrynnych układu pokarmowego Anna Nasierowska-Guttmejer Zakład Patomorfologii CSK MSW w Warszawie Klasyfikacja WHO Stopień dojrzałości, Grading Staging
Bardziej szczegółowoPilotazowy Program Profilaktyki Zakazen HCV. Zakazenia i zachorowania etiologii HCV - klinika, diagnostyka, leczenie
Pilotazowy Program Profilaktyki Zakazen HCV Zakazenia i zachorowania etiologii HCV - klinika, diagnostyka, leczenie HCV zidentyfikowany w 1989 roku nalezy do rodziny Flaviviridae zawiera jednoniciowy RNA
Bardziej szczegółowoRak piersi - zagrożenie cywilizacyjne
Rak piersi - zagrożenie cywilizacyjne dr n. med. Marcin Wiszniewski, Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi Regionalny Ośrodek Onkologiczny II Ogólnopolska Konferencja Medycyny Pracy
Bardziej szczegółowoWytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011
Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,
Bardziej szczegółowoMożliwości diagnostyczne w nowotworach nerki - rola wczesnego wykrywania
Możliwości diagnostyczne w nowotworach nerki - rola wczesnego wykrywania Rak nerki stanowi około 3% wszystkich nowotworów złośliwych u człowieka. Najczęściej rozwija się w starszym wieku, aczkolwiek coraz
Bardziej szczegółowoRadiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. Radiologia zabiegowa. dr n.med. Jolanta Meller
Radiologia zabiegowa dr n.med. Jolanta Meller Radiologia zabiegowa wykorzystuje metody obrazowania narządów oraz sprzęt i techniki stosowane w radiologii naczyniowej do przeprowadzania zabiegów leczniczych
Bardziej szczegółowoWARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA
WARSZAWSCY LEKARZE ZASTOSOWALI NOWĄ METODĘ LECZENIA RAKA JAJNIKA..,WWW.MONEY.PL ( 00:00:00) www.money.pl/archiwum/wiadomosci_agencyjne/pap/artykul/warszawscy;lekarze;zastosowali;nowa;metode;leczenia;raka;j
Bardziej szczegółowoGRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus)
NOWOTWORY PIERSI NOWOTWORY ŁAGODNE SUTKA: GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) TORBIEL (cystis mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus) BRODAWCZAK
Bardziej szczegółowoMoje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej
Moje dziecko czeka TORAKOTOMIA - zabieg operacyjny klatki piersiowej Jednym z najczęstszych miejsc, gdzie nowotwory narządu ruchu dają przerzuty, są płuca Część zmian stwierdzanych w płucach będzie wymagała
Bardziej szczegółowoPrzykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO
Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO Pacjentka lat 47 ocena zmian w płucach w poszukiwaniu ogniska pierwotnego liczne zmiany meta w obu płucach, w układzie kostnym, wątrobie i węzłach chłonnych
Bardziej szczegółowoLECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 511 Poz. 42 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego
Bardziej szczegółowoOśrodki medyczne wykonujące procedury diagnostyczno-terapeutyczne powinny mieć następujące możliwości:
REKOMENDACJE KONSULTANTA KRAJOWEGO W DZIEDZINIE CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ ORAZ POLSKIEGO TOWARZYSTWA CHIRURGII ONKOLOGICZNEJ W ZAKRESIE DIAGNOSTYKI I LECZENIA CHORYCH NA RAKA JELITA GRUBEGO REKOMENDACJE
Bardziej szczegółowoZMIANY OGNISKOWE TRACZYCY POSTĘPOWANIE
ZMIANY OGNISKOWE TRACZYCY POSTĘPOWANIE Guzkową chorobę tarczycy rozpoznaje się po wykryciu pojedynczej zmiany lub mnogich zmian ogniskowych lub guzków, niezależnie od ich stanu czynnościowego. Wolem określa
Bardziej szczegółowoZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU
ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ( na podstawie artykułu zamieszczonego na portalu internetowym www.wp.pl zebrał i opracował administrator strony www.atol.org.pl ) Przewlekłe nadużywanie
Bardziej szczegółowoRAK WĄTROBOWOKOMÓRKOWY (hepatocellular carcinoma HCC) Barbara Górnicka
RAK WĄTROBOWOKOMÓRKOWY (hepatocellular carcinoma HCC) Barbara Górnicka 1. Materiał chirurgiczny: wątroba, pęcherzyk Ŝółciowy, inne, brak moŝliwości określenia 2. Procedura chirurgiczna: klinowa resekcja
Bardziej szczegółowoNOWOTWORY SKÓRY. W USA około 20% populacji zachoruje nowotwory skóry.
NOWOTWORY SKÓRY Nowotwory skóry są zmianami zlokalizowanymi na całej powierzchni ciała najczęściej w miejscach, w których nastąpiło uszkodzenie skóry. Najważniejszym czynnikiem etiologicznym jest promieniowanie
Bardziej szczegółowoNowotwory pierwotne i przerzutowe ośrodkowego układu nerwowego - diagnostyka różnicowa
Nowotwory pierwotne i przerzutowe ośrodkowego układu nerwowego - diagnostyka różnicowa Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego (OUN) rozwijają się w tkankach mózgowia i rdzenia kręgowego. Mogą być pierwotne
Bardziej szczegółowoPodstawy diagnostyki onkologicznej. Podstawy diagnostyki onkologicznej. Marcin Stępie. pień
Marcin Stępie pień Katedra Onkologii i Klinika Onkologii Ginekologicznej AM Wrocław, Dolnośląskie Centrum Onkologii we Wrocławiu. Cele diagnostyki rozpoznanie choroby nowotworowej; ocena zaawansowania
Bardziej szczegółowoNazwa programu: LECZENIE RAKA WĄTROBOKOMÓRKOWEGO
Załącznik nr 48 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 r. Nazwa programu: LECZENIE RAKA WĄTROBOKOMÓRKOWEGO ICD-10 C 22.0 Rak komórek wątroby Dziedzina medycyny: Onkologia
Bardziej szczegółowoMichał Brzewski, Andrzej Marciński, Agnieszka Biejat Zakład Radiologii Pediatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie
DIAGNOSTYKA CHORÓB NARZĄDÓW MIEDNICY MNIEJSZEJ U DZIEWCZĄT Michał Brzewski, Andrzej Marciński, Agnieszka Biejat Zakład Radiologii Pediatrycznej Akademii Medycznej w Warszawie 1 2 2 Cele wykładu Zaprezentowanie
Bardziej szczegółowoRak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu?
Rak piersi to najpowszechniej występujący nowotwór kobiecy w Polsce czy nauka poznała przyczyny powstawania tego nowotworu? Wiele czynników na które mamy bezpośredni wpływ, zwiększa ryzyko zachorowania
Bardziej szczegółowoDziałania niepożądane radioterapii
Działania niepożądane radioterapii Powikłania po radioterapii dzielimy na wczesne i późne. Powikłania wczesne ostre występują w trakcie leczenia i do 3 miesięcy po jego zakończeniu. Ostry odczyn popromienny
Bardziej szczegółowoRadioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia
Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego może być stosowana łącznie z leczeniem operacyjnym chemioterapią. Na podstawie literatury anglojęzycznej
Bardziej szczegółowoleczenie miejscowe leczenie systemowe leczenie skojarzone Leczenie chirurgiczne wznowy miejscowej leczenie radykalne
Leczenie W terapii raka jelita grubego stosuje się trzy podstawowe metody leczenia onkologicznego: chirurgię, radioterapię oraz chemioterapię. Dwie pierwsze określa się jako leczenie miejscowe, ostania
Bardziej szczegółowoGuzy neuroendokrynne żołądka - klinika. Grażyna Rydzewska Klinika Gastroenterologii CSK MSWiA Warszawa
Guzy neuroendokrynne żołądka - klinika Grażyna Rydzewska Klinika Gastroenterologii CSK MSWiA Warszawa Guzy endokrynne żołądka 1% nowotworów narządu, 9% wszystkich tego typu w układzie pokarmowym 1-2 przypadki
Bardziej szczegółowoNOWOTWORY LUDZKIEGO GRUCZOŁ PIESIWOEGO. dr hab. inż. Beata Brożek-Płuska
NOWOTWORY LUDZKIEGO GRUCZOŁ PIESIWOEGO dr hab. inż. Beata Brożek-Płuska wprowadzenie Nowotwór jest chorobą o podłożu genetycznym, czyli procesem spowodowanym nakładającym się zaburzeniami struktury DNA.
Bardziej szczegółowoTerapeutyczne Programy Zdrowotne 2010 Leczenie raka nerki Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku
Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 8/2010/DGL Prezesa NFZ z dnia 20 stycznia 2010 roku Nazwa programu: LECZENIE RAKA NERKI ICD-10 C 64 Dziedzina medycyny: Nowotwór złośliwy nerki za wyjątkiem miedniczki
Bardziej szczegółowoRak gruczołu krokowego
Rak gruczołu krokowego Rak stercza (PCa - prostatic cancer) należy do najczęściej występujących nowotworów złośliwych u mężczyzn. W Polsce pod względem zapadalności ustępuje jedynie rakowi płuca i wyprzedza
Bardziej szczegółowoPodstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii
Podstawowe badania obrazowe Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Prawidłowe myślenie lekarskie Zebranie podstawowych danych (badanie podmiotowe i przedmiotowe)
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoTorbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi.
Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Przypadek kliniczny 9 Case courtesy of Dr Ahmed Abd Rabou rid: 24528 Dziewczynka, 8 lat Bóle w lewej okolicy
Bardziej szczegółowoMAM HAKA NA CHŁONIAKA
MAM HAKA NA CHŁONIAKA CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Chłoniaki są to choroby nowotworowe, w których następuje nieprawidłowy wzrost komórek układu limfatycznego (chłonnego). Podobnie jak inne nowotwory, chłoniaki
Bardziej szczegółowoBiopsja: (odpowiednie podkreślić) 2. zmiany patologicznej w obrębie skóry lub tkanki podskórnej: a. cienkoigłowa, b. gruboigłowa, c.
Informacja dla pacjenta o proponowanej procedurze medycznej oraz oświadczenie o wyrażeniu świadomej zgody na wykonanie biopsji I. Nazwa proponowanej procedury medycznej (zabiegu, badania) 1. węzła chłonnego:
Bardziej szczegółowoPakiet onkologiczny. w podstawowej opiece zdrowotnej
Pakiet onkologiczny w podstawowej opiece zdrowotnej Agnieszka Jankowska-Zduńczyk Specjalista medycyny rodzinnej Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej Profilaktyka chorób nowotworowych Pakiet
Bardziej szczegółowoLp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi
Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6
Bardziej szczegółowoNieprawidłowa masa stwierdzona podczas badania przedmiotowego. Dr n. med. Maciej Siński
Nieprawidłowa masa stwierdzona podczas badania przedmiotowego Dr n. med. Maciej Siński Podstawowe pytania Gdzie guz jest zlokalizowany? Jakie są jego wymiary i kształt? Kształt regularny, gładkie brzegi
Bardziej szczegółowoCHIRURGICZNE LECZENIE GUZÓW NEUROENDOKRYNNYCH (NET) UKŁADU POKARMOWEGO:
Andrzej W. SZAWŁOWSKI CHIRURGICZNE LECZENIE GUZÓW NEUROENDOKRYNNYCH (NET) UKŁADU POKARMOWEGO: Żołądka Jelit Trzustki GEP z Kliniki Nowotworów Górnego Odcinka Układu Pokarmowego -Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie
Bardziej szczegółowoŚWIADOMA ZGODA PACJENTA na leczenie zabiegowe guza jądra
ŚWIADOMA ZGODA PACJENTA na leczenie zabiegowe guza jądra DANE PACJENTA: Imię i nazwisko:... PESEL: Zabieg został zaplanowany na dzień:... Lekarz wykonujący zabieg:... Na podstawie wywiadu lekarskiego i
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i klasyfikacja raka nerki
Informacje dla pacjentów Język polski 32 Diagnostyka i klasyfikacja raka nerki Podkreślone słowa znajdują się w słowniczku. W większości przypadków rak nerki jest bezobjawowy, co oznacza, że u chorego
Bardziej szczegółowoZmiany ogniskowe w wątrobie. Maciej Kajor Katedra i Zakład Patomorfologii w Katowicach Śląski Uniwersytet Medyczny
Zmiany ogniskowe w wątrobie Maciej Kajor Katedra i Zakład Patomorfologii w Katowicach Śląski Uniwersytet Medyczny Podział diagnostycznych badań zmian ogniskowych w wątrobie Cytologiczne: a. biopsja cienkoigłowa
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU UMOWY Część L - Opis świadczenia POZYTONOWA TOMOGRAFIA EMISYJNA (PET)
Załącznik nr 4 do zarządzenia Nr 88/2013/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 18 grudnia 2013 r. OPIS PRZEDMIOTU UMOWY Część L - Opis świadczenia POZYTONOWA TOMOGRAFIA EMISYJNA (PET) 1. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r.
Dziennik Ustaw Nr 269 15678 Poz. 1593 1593 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych Na podstawie
Bardziej szczegółowoPostępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW.
Postępy w Gastroenterologii. Poznań 2013. Janusz Milewski, Klinika Gastroenterologii CSK MSW. Rak trzustki na drugim miejscu pośród nowotworów w gastroenterologii. Na 9 miejscu pod względem lokalizacji
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I. Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II. Nazwa procedury
Bardziej szczegółowoChoroby wewnętrzne - gastroenterologia Kod przedmiotu
Choroby wewnętrzne - gastroenterologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Choroby wewnętrzne - gastroenterologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-ChW-G Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu
Bardziej szczegółowoULTRASONOGRAFIA SUTKÓW u dzieci
ULTRASONOGRAFIA SUTKÓW u dzieci Katarzyna Czerwińska Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej WUM WSKAZANIA DO BADANIA USG SUTKÓW GINEKOMASTIA PRZEDWCZESNE POWIĘKSZENIE SUTKÓW ZNACZĄCA ASYMETRIA
Bardziej szczegółowowww.korektorzdrowia.pl www.watchhealthcare.eu PORADNIK DLA PACJENTÓW Biopsja
www.korektorzdrowia.pl www.watchhealthcare.eu PORADNIK DLA PACJENTÓW Biopsja Rak piersi Najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet w Polsce 2004 r. ponad12 000 nowych zachorowań na raka piersi
Bardziej szczegółowo1. Co to jest chłoniak 2. Chłoniaki są łagodne i złośliwe 3. Gdzie najczęściej się umiejscawiają 4. Objawy 5. Przyczyny powstawania 6.
1. Co to jest chłoniak 2. Chłoniaki są łagodne i złośliwe 3. Gdzie najczęściej się umiejscawiają 4. Objawy 5. Przyczyny powstawania 6. Zachorowania na chłoniaka 7. Rozpoznanie i diagnostyka 8. Warto wiedzieć
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins
Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia
Bardziej szczegółowoPLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO
PLAN ZAJĘĆ W RAMACH SPECJALIZACJI Z PIELEGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO w dniach 05.09.2014 07.09.2014 Data Godziny Tematy zajęć Osoba prowadząca Miejsce realizacji zajęć Forma zajęć Liczba godz. 05.09.14
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko)
UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA... (imię i nazwisko) III rok (semestr 5/6) wykłady seminaria ćwiczenia I Klinika Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej II Klinika Chirurgii Ogólnej
Bardziej szczegółowoAneks II Zmiany w drukach informacyjnych produktów leczniczych zarejestrowanych w procedurze narodowej
Aktualizacja ChPL i ulotki dla produktów leczniczych zawierających jako substancję czynną immunoglobulinę anty-t limfocytarną pochodzenia króliczego stosowaną u ludzi [rabbit anti-human thymocyte] (proszek
Bardziej szczegółowoRegina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie
Regina B.Podlasin Wojewódzki Szpital Zakaźny w Warszawie http://www.ptnaids.pl/ Gorączka, zapalenie gardła, powiększenie węzłów chłonnych Zakażenie wirusem Epsteina-Barr (EBV) = mononukleoza zakaźna Zakażenie
Bardziej szczegółowoDlaczego Pomoc na Raka w ofercie AXA?
1 Dlaczego Pomoc na Raka w ofercie AXA? Dlaczego Pomoc na Raka w ofercie AXA? 1 2 Z perspektywy klienta i rynku Nowotwory są obecnie uznawane za chorobę cywilizacyjną: z roku na rok wzrasta liczba zachorowań.
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoTomograficzne obrazowanie zmian ogniskowych w nerkach
Tomograficzne obrazowanie zmian ogniskowych w nerkach Zmiany ogniskowe w nerkach torbielowate łagodne guzy lite złośliwe guzy lite Torbielowate Torbiel prosta (niepowikłana) 50% populacji powyżej 50 r.ż.
Bardziej szczegółowo1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi
Płód w płodzie fetus in fetu. Hanna Moczulska 1, Maria Respondek-Liberska 2 1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi 2. Zakład
Bardziej szczegółowoLeczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007
Leczenie nowotworów tarczycy Dr hab. n. med. Sylwia Grodecka-Gazdecka 2007 Klasyfikacja guzów tarczycy wg WHO Guzy nabłonkowe 1. Łagodne 2. Złośliwe Gruczolak pęcherzykowy Inne gruczolaki 2.1. Rak pęcherzykowy
Bardziej szczegółowoEuropejski Tydzień Walki z Rakiem
1 Europejski Tydzień Walki z Rakiem 25-31 maj 2014 (http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/) Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie
Bardziej szczegółowoZmiany ogniskowe w wątrobie perspektywa gastroenterologa. prof. Marek Hartleb Klinika Gastroenterologii i Hepatologii SUM w Katowicach
Zmiany ogniskowe w wątrobie perspektywa gastroenterologa prof. Marek Hartleb Klinika Gastroenterologii i Hepatologii SUM w Katowicach I Rzeszowskie Dni Hepato-Gastroenterologiczne 18-19 wrzesień 2015 Specjaliści
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 15
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 15 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 28-letnia kobieta zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoBiochemiczne markery nowotworowe
Biochemiczne markery nowotworowe mgr Agnieszka Jeleń Pracownia Diagnostyki Molekularnej i Farmakogenomiki Analityka Medyczna IV rok Nowotwory przewodu pokarmowego zapadalności na nowotwory przewodu pokarmowego
Bardziej szczegółowoRAK PĘCHERZYKA śółciowego (Carcinoma of the Gallbladder) Krzysztof A. Bardadin
RAK PĘCHERZYKA śółciowego (Carcinoma of the Gallbladder) Krzysztof A. Bardadin 1. Materiał chirurgiczny: pęcherzyk Ŝółciowy, wątroba, drogi Ŝółciowe zewnątrzwątrobowe, inne (wymień): 2. Procedura chirurgiczna:
Bardziej szczegółowoPodstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego
W TROSCE O PACJENTA CHOREGO NA RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO Ogólnopolski program edukacyjny Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego Program realizowany pod patronatem Polskiego Towarzystwa
Bardziej szczegółowoSpotkanie z fizjoterapeutką - Badanie piersi
1 / 5 Rozpoczęliśmy kolejny cykl spotkań. Tym razem artykuły dla Państwa przygotowywać będzie Paulina Frajtag, która jest fizjoterapeutą. Pracuje w Stowarzyszeniu Pniewskich Amazonek "Razem Raźniej". Doświadczenia
Bardziej szczegółowoZaawansowany. Zaliczenie drugiego semestru z chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego.
1 Kierunek: PIELĘGNIARSTWO Nazwa przedmiotu Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Kod przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów Semestr Liczba punktów Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko
Bardziej szczegółowoWIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV
WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU C PROGRAM PROFILAKTYKI ZAKAŻEŃ HCV Wątroba to największy i bardzo ważny narząd! Produkuje najważniejsze białka Produkuje żółć - bardzo istotny czynnik w procesie trawienia
Bardziej szczegółowoDr n. med. Piotr Malinowski,
Plan ćwiczeń z chirurgii naczyniowej IV rok kierunek lekarski 2012 5 dni po 6 godzin ( Ćwiczą 2 grupy 5-osobowe ) Osoba odpowiedzialna za realizację programu ćwiczeń Dr n. med. Piotr Malinowski, Dr n.
Bardziej szczegółowoWYKORZYSTANIE PET/CT W OKOLOGII
WYKORZYSTANIE PET/CT W OKOLOGII Jarosław B. Ćwikła CMKP Warszawa I CSK MSWiA Podstawy PET-CT w onkologii Główne wykorzystanie kliniczne - onkologia; Ocena pojedynczych zmian ogniskowych w płucach (cień
Bardziej szczegółowoUzyskano wstępną akceptację dla tej procedury.
W dniu 1 lutego 2017 roku profesorowie Tomasz Jastrzębski i Arkadiusz Jeziorski złożyli na ręce min. Krzysztofa Łandy dokumentację dotyczącą procedury HIPEC w intencji uznania jej jako procedury gwarantowanej
Bardziej szczegółowoDiagnostyka węzłów chłonnych (Lymph nodes assessment) Joanna Anioł
Diagnostyka węzłów chłonnych (Lymph nodes assessment) Joanna Anioł Joanna Anioł Wykształcenie: wyższe Studia na Wydziale Lekarskim Collegium Medium UJ w Krakowie 1989 1995 Kształcenie podyplomowe: Specjalizacja
Bardziej szczegółowoKliniczne podstawy fizjoterapii w wybranych nowotworach
Kliniczne podstawy fizjoterapii w wybranych nowotworach Rak płuca Główna przyczyna zgonów z powodu nowotworów złośliwych Na Dolnym Śląsku zachorowania kobiet 10%, mężczyzn 28% Przeżycia 5-letnie u mężczyzn
Bardziej szczegółowoWarszawa, r.
Klinika Chorób Wewnętrznych i Diabetologii Warszawski Uniwersytet Medyczny SP CSK ul. Banacha 1a, 02-097 Warszawa Tel. 599 25 83; fax: 599 25 82 Kierownik: dr hab. n. med. Leszek Czupryniak Warszawa, 24.08.2016r.
Bardziej szczegółowoLogistyczne ujęcie badań zmian ogniskowych wątroby u młodych dorosłych
SIRAK Julita 1 Logistyczne ujęcie badań zmian ogniskowych wątroby u młodych dorosłych WSTĘP Zmiany ogniskowe wątroby stanowią bardzo istotny problem terapeutyczny i diagnostyczny. Według Światowej Organizacji
Bardziej szczegółowoNowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia
Nowotwory kobiece narządu płciowego: diagnostyka i terapia Zachorowania i zgony na nowotwory złośliwe narzadu płciowego u kobiet w Polsce w latach 1987, 1996, 3 i szacunkowe na 1 r. 1987 1996 3 1 Zachorowania
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 1
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 1 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 59-letni mężczyzna zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoPracownia Patologii Ogólnej i Neuropatologii, Katedra Pielęgniarstwa, Gdański Uniwersytet Medyczny
POZAGONADALNE I POZACZASZKOWE GUZY GERMINALNE (EXTRAGONADAL GERM CELL TUMOR) Ewa IŜycka-Świeszewska Pracownia Patologii Ogólnej i Neuropatologii, Katedra Pielęgniarstwa, Gdański Uniwersytet Medyczny 1.
Bardziej szczegółowoProwadzący: dr hab. med. Stanisław MALINGER prof. PWSZ dr Grażyna BĄCZYK mgr piel. Justyna Skrzyńska
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie Instytut Nauk o Zdrowiu Kierunek - Pielęgniarstwo Studia niestacjonarne
Bardziej szczegółowoNowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku
Nowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku Joanna Didkowska, Urszula Wojciechowska, Zakład Epidemiologii i Prewencji Nowotworów, Centrum Onkologii Instytut, Warszawa Krajowy Rejestr Nowotworów Niniejsze opracowanie
Bardziej szczegółowoBIOPSJA NERKI czy Rubikon został przekroczony?
BIOPSJA NERKI czy Rubikon został przekroczony? Bartosz Misterek, Jerzy Siekiera Oddział Kliniczny Urologii Onkologicznej Centrum Onkologii w Bydgoszczy Jastrzębia Góra 11.05.2012 DEFINICJA Biopsja nerki
Bardziej szczegółowoStandardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010
Standardy leczenia wirusowych zapaleń wątroby typu C Rekomendacje Polskiej Grupy Ekspertów HCV - maj 2010 1. Leczeniem powinni być objęci chorzy z ostrym, przewlekłym zapaleniem wątroby oraz wyrównaną
Bardziej szczegółowo