BUDOWANIA RELACJI METODĄ EMPATII

Transkrypt

1 Trener Rozwoju Osobistego - Adam Modrzejewski zaprasza małżonków i partnerów rodziców i wychowawców na warsztaty BUDOWANIA RELACJI METODĄ EMPATII Literatura: 1. Ingrid Holler Porozumienie bez przemocy. 2. Marshall B. Rosenberg Porozumienie bez przemocy. 3. Marshall B. Rosenberg Wychowanie w duchu empatii. 4. Marshall B. Rosenberg To co powiesz może zmienić świat. 5. Jasper Juul 'Nie z miłości. 6. Liv Larsson Porozumienie bez przemocy w związkach. 7. Eric Berne W co grają ludzie. Adam Modrzejewski

2 TEMAT nr 1: Cele i założenia warsztatów. Po co budować relacje metodą empatii? Żeby nie dochodziło do konfliktów? - NIE!!! Żeby zrozumieć swoją rolę w konflikcie!!! Co to jest konflikt?

3 Co to jest konflikt? Konflikt jest to mój wewnętrzny stan niezaspokojonej potrzeby. Sposobem rozwiązywania konfliktów będzie: Nawiązywanie relacji z samym sobą, opartych na empatii. Dlatego celem warsztatów jest rozwój osobisty czyli: Nabywanie umiejętności poznawania siebie.

4 TEMAT nr 2: Czym jest rozwój? Rozwój jest Drogą od nie wiem do wiem, że nie wiem Czym rozwój nie jest? Rozwój nie jest Drogą od nie wiem do wiem, że NIC nie wiem Czym jest to nie wiem? Nie wiem, nie umiem, nie potrafię jest dyskomfortem - konfliktem, jest pewnego rodzaju napięciem, stanem niezadowolenia. U dorosłych może być bólem, cierpieniem lub lękiem. U dzieci ciekawością.

5 Czym jest ten dyskomfort - konflikt? Dyskomfort to mój wewnętrzny stan niezaspokojonej potrzeby. Jeżeli dyskomfortem jest mój wewnętrzny stan niezaspokojonej potrzeby to podstawowym warunkiem rozwoju będzie nawiązanie empatycznej relacji z samym sobą w celu odszukania niezaspokojonej potrzeby. Brak empatycznej relacji z samym sobą czyli z moją niezaspokojoną potrzebą rzutuje na jakość relacji z drugim człowiekiem. Drugi człowiek staje się przeszkodą (czyli tym kogo winie) na drodze do zaspokojenia moich potrzeb. Przez niego jestem nieszczęśliwy Co jest przyczyną tego dyskomfortu konfliktu? Przyczyną dyskomfortu jest niski poziom świadomości własnych potrzeb, niski poziom rozpoznawania uczuć i wyrażania emocji oraz mylenie potrzeb ze sposobami ich zaspakajania.

6 Czym jest to wiem, że nie wiem? Myślisz, że wiesz czym jest to wiem, że nie wiem Przecież wiem, że cierpię tylko nie wiem jak przestać cierpieć ale wystarczy, że się dowiem. Przecież wiem, że się boję tylko nie wiem jak przestać się bać ale wystarczy, że się dowiem. Przecież wiem, że chciałbym inaczej tylko jest tak jak nie chcę żeby było ale jeśli się dowiem, uzyskam wiedzę będę wiedział co zrobić aby odmienić swoje życie.

7 A potem kolejna książka, kolejny kurs. Gdyby książki i kursy zmieniały ludzi to człowiek dzisiaj byłby inny. Jednak ten rodzaj wiedzy czyli myślę, że wiem nie może dokonać tej zmiany. Tak więc nie wiem czym jest Droga Rozwoju ale Wierzę, że na jej końcu znajdę odpowiedzi na wszystkie moje nie wiem. Jednak rozwój osobisty nie prowadzi do wiem tylko do wiem, że nie wiem.

8 Tak więc zapytać trzeba jeszcze raz: czym rozwój nie jest? Nie jest Drogą od nie wiem do wiem, że NIC nie wiem Nie jest również Drogą od nie wiem do wiem, więc jeśli nie jest drogą od nie wiem do wiem to nie może być procesem samodoskonalenia się. Nie może być procesem stawania się coraz lepszym, coraz doskonalszym, coraz ważniejszym. Nie może być ponieważ to wszystko prowadziłoby do pychy a ta oprócz przywiązania jest największym wrogiem rozwoju osobistego.

9 Wiem, że nie wiem jest celem rozwoju. Wiem, że nie wiem jest wiedzą, że nie jestem Tym kim myślę że jestem, nie jestem tym co o sobie myślę, tylko jestem tym kim jestem w działaniu. Działanie i namysł nad tym co zrobiłem jest Drogą Rozwoju Osobistego. Namysł nie jest pytaniem dlaczego, tylko faktem - Tym Jestem.

10 TEMAT nr 3: Relacje i empatia co to takiego? Czym są relacje?

11 Czym są relacje? Relacje to sposoby wyrażania lub nie wyrażania między dwoma lub więcej partnerami interakcji swoich myśli uczuć i potrzeb. Relacje koncentrują się na wzajemnych stosunkach ich uczestników, które odnoszą się do pozytywnych bądź negatywnych powiązań pomiędzy partnerami, których wyrazem mogą być na przykład: agresja, wrogość, atrakcyjność interpersonalna, miłość, zakochanie, intymność, obojętność, nienawiść,konflikt, zerwany kontakt, dystans emocjonalny, skupienie uwagi, przemoc, manipulacja, kontrolowanie, lekceważenie. Jakość relacji między ludzmi jest wynikiem korelacji poziomu rozwoju partnerów. Relacje interpersonalne można podzielić na: rzeczywiste (oparte na faktach, z jasno wyznaczonymi rolami) przeniesieniowe (bazujące na oczekiwaniach lub mylone z relacjami do innych osób). Czym jest empatia?

12 Czym jest empatia? Empatia to rozumienie drugiego człowieka wynikające ze świadomości siebie samego. Im bardziej jestem świadomy tego co myślę, czuję i czego potrzebuję tym większe mam rozumienie dla drugiego człowieka. Wszyscy mamy te same uczucia i potrzeby różnimy się tylko sposobami wyrażania emocji i sposobami myślenia (pomysłami) w jaki sposób możemy zaspokajać swoje potrzeby. Dzięki empatii drugi człowiek przestaje być dla mnie przeszkodą na drodze do zaspokojenia moich potrzeb a staje się szansą na ich zaspokojenie. EMPATIA TO POZNAWANIE SIEBIE ABY LEPIEJ ROZUMIEĆ CIEBIE.

13 TEMAT nr 4: Droga w rozwoju osobistym. Wiedza Prawda rzeczywistość tu i teraz Trener Rozwoju Osobistego Lustro Poznaj siebie kim jesteś Poszukiwanie Dyscyplina MIŁOŚĆ Wiara UFNOŚĆ Determinacja WOLNOŚĆ Dyskomfort Uważność Empatia Odpowiedzialność

14 TEMAT nr 5: Obserwacja rzeczywistości. Rzeczywistość to fakty, fakty mogą być inne niż myślenie o nich, dlatego do rozpoznawania rzeczywistej rzeczywistości potrzebne jest LUSTRO DRUGI CZŁOWIEK! W tym miejscu należy się przyjrzeć naszym myślom, a właściwie nie tyle tym świadomym myślom, co bardziej nieświadomym założeniom. RZECZYWISTOŚĆ MOJE ZMARTWYCHWSATNIE Obserwacja to świadomość faktów, fakty to rzeczywistość. Jest jedna rzeczywistość, na którą składają się dwa fakty (dwa elementy): fakty zewnętrzne fakty wewnętrzne

15 Fakty zewnętrzne to, to wszystko co odbieram zmysłami: widzę słyszę, dotykam, wącham, smakuję. Fakty wewnętrzne to moje założenia myśli, uczucia, potrzeby. Najczęściej moje założenia pozostają nieświadome. Nieświadome założenia pojawiają się jako uniwersalne sądy wartościujące rzeczywistość a nie jako moje indywidualne sposoby odbierania rzeczywistości, które nie mają mocy prawdy uniwersalnej obiektywnej. Nieświadome założenia najczęściej pojawiają się jako komunikaty typu: osądy moralne, porównania, wypieranie się odpowiedzialności, wypowiadanie naszych pragnień w formie żądań, nasze wewnętrzne przekonania, że pewne działania zasługują na nagrodę, podczas gdy inne zasługują na karę. Obserwacja powinna obejmować sumę faktów a odzwierciedlający rzeczywistość komunikat fakty zewnętrzne i wewnętrzne. Nie ma mądrych, głupich, złych, dobrych, lepszych, gorszych, winnych, niewinnych, tych co muszą i nie muszą ludzi, są tylko ludzie, którzy o innych lub sobie tak myślą.

16 Z MAR TWYCH WSTAŃ Jeśli jestem świadomy 100% rzeczywistości oraz mam umiejętności, które pozwalają mi w sposób zgodny z rzeczywistością to zakomunikować wtedy Świat się zmienia, znikają źli (dobrzy też) ludzie a pojawiają się ludzie, o których ja myślę, że są źli (czy dobrzy). Głupia osoba zmienia się w osobę, które nie wie tego co moim zdaniem wiedzieć powinna. Nieodpowiedzialna osoba zmienia się w osobę, która z jakiejś nieznanej mi przyczyny nie zrobiła tego do czego się zobowiązała a osoba, która według mnie miała to zrobić tak, a nie inaczej, zmieniła się w osobę, która znalazła na zrobienie tego, inny sposób. Umiejętność komunikacji mojej wewnętrznej rzeczywistości drugiemu człowiekowi pozwala uniknąć tego, że nasz komunikat zastanie odebrany jako atak czy rozkaz. Świadomość naszych myśli, uczuć i potrzeb pozwala nam zrealizować nasze prawdziwe człowieczeństwo czyli w empatyczny sposób wejść w relację z drugim człowiekiem.

17 TEMAT nr 6: Komunikaty, które blokują empatię. Nieświadome założenia powoduj pojawianie się komunikatów, które blokują empatię. Komunikaty odcinające od życia. 1. Osądy moralne. Jednym z kilku typów komunikatu odcinającego od życia są osądy moralne, sugerujące, że ludzie, których działanie jest niezgodne z naszym systemem wartości, nie mają racji lub są źli. Tego rodzaju osądy znajdują odzwierciedlenie w takich chociażby wypowiedziach: Sęk w tym, że jesteś strasznym samolubem, Ona jest leniwa, Oni mają mnóstwo uprzedzeń, To niestosowne. Urzędnicy są bezduszni. Zarzuty, obelgi, słowa lekceważenia, etykietki, wszelka krytyka, porównania i diagnozy wszystko,to są formy osądu. Suficki poeta Rumi napisał: Gdzie nie sięgają wyobrażenia o prawości i nieprawości, zaczyna się szczere pole. Czekam tam na ciebie. Ale komunikaty odcinające od życia wiążą nas właśnie w świecie wyobrażeń o prawym i nieprawym postępowaniu czyli w świecie osądów; ich język obfituje w słowa, za pomocą których ludzi oraz ludzkie uczynki klasyfikuje się i umieszcza w przeciwstawnych kategoriach. Kiedy mówimy tym językiem, osądzamy innych ludzi i ich zachowanie; zaprząta nas wtedy to, kto jest dobry,

18 zły, normalny, nienormalny, odpowiedzialny, nieodpowiedzialny, bystry, ograniczony itp. Wierzę, że w tym sposobie analizowania cudzych zachowań znajdują tragiczny wyraz nasze własne potrzeby i systemy wartości. Mówię tragiczny bo gdy uzewnętrzniamy swoje potrzeby i systemy wartości w tej a nie innej formie, wzmagamy postawy obronne i opór ze strony właśnie tych ludzi, których postępowanie jest przedmiotem naszej troski. Jeśli zaś zgodzą się oni postępować w myśl naszego systemu wartości, bo uznali, że trafnie zanalizowaliśmy popełniane przez nich błędy, najprawdopodobniej zrobią to wyłącznie ze strachu, poczucia winy lub wstydu. Ważne jest zatem, aby nie mylić wypowiedzi o wartościach z osądami moralnymi. Kiedy mówimy na temat wartości, które w życiu cenimy, jak na przykład uczciwość, wolność czy pokój, wyrażamy przekonanie o tym, co według nas najlepiej służy życiu. Natomiast do wypowiadania sądów moralnych jesteśmy skłonni wtedy, gdy ludzie lub ich zachowania wyraźnie odbiegają od naszego systemu wartości. Mówimy wtedy na przykład: Przemoc jest zła. Zabójcy są niegodziwi. Gdyby od małego nauczono nas posługiwać się językiem ułatwiającym okazywanie współczucia, umielibyśmy uzewnętrzniać swoje potrzeby i wyznawane wartości w prost, zamiast sugerować, że ktoś postępuje niewłaściwie, kiedy owym potrzebom i wartościom nie czyni zadość. I tak na przykład, zamiast mówić: Przemoc jest zła, moglibyśmy powiedzieć: Stosowanie przemocy jako narzędzia rozstrzygania konfliktów budzi moje obawy; dużą wartość ma dla mnie rozwiązywanie konfliktów między ludźmi innymi sposobami.

19 2. Porównania z innymi ludźmi. 3. Wyparcie się odpowiedzialności przez myślenia typu: Działanie bliżej nieokreślonych, bezosobowych sił: Posprzątałem pokój, bo musiałem. Nasz stan, diagnoza lekarska, problemy osobiste lub psychiczne: Piję, bo jestem alkoholikiem. Cudze działania: Uderzyłem synka, bo wybiegł na ulicę. Polecenia zwierzchników: Okłamałem klienta, bo szef mi kazał. Nacisk grupy: Zacząłem palić, bo wszyscy moi koledzy palili. Polityka instytucji, zasady i regulaminy: Za to wykroczenie muszę cię zawiesić w prawach ucznia, bo tak nakazuje procedura przyjęta w naszej szkole. Role wynikające z podziału na płeć, pozycję społeczną lub wiek: Nie cierpię chodzić do pracy, ale chodzę bo jestem mężem i ojcem. Niepohamowane impulsy: Owładnęła mną przemożna chęć, żeby zjeść baton. 4. Wypowiadanie naszych pragnień w formie żądań.

20 5. Nasze wewnętrzne przekonania, że pewne działania zasługują na nagrodę, podczas gdy inne zasługują na karę. Wyrazem tego rozumowania jest czasownik należeć się, na przykład w zdaniu Za to, co zrobił, należy mu się kara. W stwierdzeniu tym zawiera się domniemanie, że ludzie, którzy postępują w pewien sposób, są źli i muszą zostać ukarani, wtedy zaś pożałują swoich uczynków i zaczną postępować inaczej. Otóż według mnie w interesie nas wszystkich jak najbardziej leży to, żeby ludzie się zmieniali nie dla uniknięcia kary, lecz dlatego, że widzą w tej przemianie własną korzyść. Podsumowanie - komunikaty odcinające od życia to: 1. Osądy moralne. 2. Porównania z innymi ludźmi. 3. Wyparcie się odpowiedzialności. 4. Wypowiadanie naszych pragnień w formie żądań. 5. Nasze wewnętrzne przekonania, że pewne działania zasługują na nagrodę, podczas gdy inne zasługują na karę.