JEZIORA W KRAINIE EGO

Transkrypt

1 JEZIORA W KRAINIE EGO Współczesny obraz powierzchni obszaru EGO ukształtował się pod wpływem ostatniego zlodowacenia (14-8 tysięcy lat temu) i przekształca się od początku epoki polodowcowej (holocenu) do dzisiaj. Jeziora są najbardziej charakterystycznymi i cennymi formami, jakie utworzyły się wskutek działania lodowca i wód roztopowych. Różnią się one między sobą, kształtem, linią brzegu, budową dna, głębokością, wielkością, żyznością, itd. Obszar EGO pozostający na wschodnim krańcu słynnej krainy 1000 jezior, ma ich sporą ilość. Pomijając stawy, przesmyki i zatoki doliczyć się tu można kilkuset jezior i oczek o powierzchni około 1 ha i więcej. Poniżej krótko scharakteryzowanych zostało 141 jezior leżących w 10 z 11 gminach Krainy EGO (w gminie Wieliczki brak jezior). Należy pamietać, że niektóre z tych jezior (dokładniej - 66) objęte są tzw. strefą ciszy. Strefy te obowiązują na podstawie uchwały Rady Powiatu i obejmują zbiornik wodny oraz jego brzegi, a także lasy, na których nie wolno wytwarzać hałasu powyżej 45 db. Zakaz obejmuje nie tylko jednostki wodne napędzane silnikami spalinowymi (np. motorówki), lecz także samochody czy też zbyt głośno grające urządzenia nagłaśniające (magnetofony, radia). Zakaz taki nie obejmuje zwartej zabudowy miejskiej, wiejskiej, linii kolejowych, dróg publicznych i dojazdowych do kempingów i pól namiotowych. Odpowiednie uchwały objęły strefami ciszy następujące akweny Krainy EGO: 1. w Powiecie Ełckim (Uchwałą Nr XI/61/02 z dnia 25 kwietnia 2003 r., Dziennik Urzędowy Nr 81, poz.1162): Barany, Sunowo, Szarek, Guzki, Bajtkowo Małe, Lepaki, Dębniak, Mącze, Haleckie, Lepaki Duże, Lepaki Małe, Selment Wielki (z wyłączeniem zatoki w miejscowości Mrozy Szeligi - Buczki od zwężenia jeziora w rejonie wsi Szeligi - Mrozy do końca wsi Buczki), Herta Duża, Herta Mała, Tatary Duże, Tatary Małe, Wityny, Płociczno, Zdręczno, Krzywianka, Przytulskie, Szlam, Druglin Duży, Druglin Mały, Kociołek, Liczonko, Lipińskie, Straduńskie, Bajtkowo Duże, Selment Mały, Szyba, Regielskie, Rydzewo, Mrozy, Gołubie, Żydy, Nieciecze, Białe, Błotniste, Rudnik, Skomentno, Głębokie, Okrągłe, Stackie, Przepiórki; 2. w Powiecie Gołdapskim (Uchwałą nr XXIV/44/02 z dnia 7 października 2002 r., Dziennik Urzędowy Nr 138, poz.1921): Gołdap, Czarne, Przerośl, Pobłędzie, Wysokie, Niskie, Czupowskie; 3. w Powiecie Oleckim (Uchwałą Nr XVI/118/04 z dnia 22 kwietnia 2004 r., Dziennik Urzędowy Nr 75, poz.902): Pilwąg, Szwałk Wielki, Szwałk Mały, Sedrank i Olecko Małe, Dobki, Łaźno, Litygajno, Muliste, Świętajno, Krzywe, Stopka. 1

2 JEZIORA W GMINIE BANIE MAZURSKIE Czarne (1,36 ha); GPS: Czupowskie (13,5 ha; GPS: Jagielskie (23,5 ha); GPS: Jagoczany (4,6 ha); GPS: Żabińskie - zwane Granicznym (21,67 ha); GPS: JEZIORA W GMINIE DUBENINKI Kociołek (8,55 ha); GPS: ; Czarne (183 ha); GPS: Linowo (7,32 ha); GPS: Marlinowskie lub Marlinowo (5,4 ha); GPS: Niskie - zwane też Sumowo Dolne (22 ha); GPS: Pobłędzie (67 ha); GPS: Przerośl (73,25 ha); GPS: Stańczyki, Tobellus Wielki (4 ha); GPS: Wysokie, zwane też Sumowo Górne (13,85 ha); GPS: JEZIORA W GMINIE EŁK Bajorko (1,11 ha); GPS: Bajtkowskie Duże (80,21 ha); GPS: Błyszczące zwane też Liczonko (8,3 ha); GPS: Dębniak (6,71 ha); GPS: Długie zwane też Guzki (23,2 ha); GPS: Druglin (503,3 ha); GPS: Druglinek, Druglin Mały (ok. 14 ha); GPS: Ełckie (385 ha); GPS: Godle (1,6 ha); GPS: Jachimowo (11,5 ha); GPS: Karbowskie lub Bajtkowskie Małe (25,6 ha); GPS: Kniewo (1,14 ha); GPS: Kociołek (6,9 ha); GPS: Lepaki, Lepackie (9,14 ha); GPS: Leśne (1,9 ha); GPS: Leśne (6 ha); GPS: Lipińskie (250 ha); GPS:

3 Mołdzie (22,1 ha); GPS: Mrozy (11,8 ha); GPS: Ołówka lub Haleckie (93,60 ha); GPS: Płociczno (26,02 ha); GPS: Przytulskie (193,9 ha); GPS: Regielskie (107,0 ha); GPS: Repki (1,7 ha); GPS: Rydzewo (8,70 ha); GPS: Selmęt Mały (19,84 ha); GPS: Selmęt Wielki (1262 ha); GPS: Straduńskie (60 ha); GPS: Sunowo (180,39 ha); GPS: Szarek (132,10 ha); GPS: Szlam (9,05 ha); GPS: Ślepe (4,17 ha); GPS: Tatary Duże (5,57 ha); GPS: Tatary Małe (3,5 ha); GPS: Woszczelskie (156,97 ha); GPS: Zdrężno (75,79 ha); GPS: Żabie Oczko lub Herta Duża (5,78 ha); GPS: JEZIORA W GMINIE GOŁDAP Bitkowskie (91,5 ha); GPS: Gołdap (234 ha); GPS: Kołki (11 ha); GPS: Młynówek (0,84 ha); GPS: Ostrówek (2,5 ha); GPS: Rakówek (2,5 ha); GPS: Szymanek (8,04 ha); GPS: JEZIORA W GMINIE KALINOWO Bagno (2,30 ha); GPS: Białe (135,22 ha); GPS: Błotniste (2,34 ha); GPS: Głębokie (5,74 ha); GPS: Golubie, Gołubskie (83,4 ha); GPS:

4 Kuczki (15 ha); GPS: Nieciecz (36,81); GPS: Okrągłe (3,3 ha); GPS: Przepiórka (149,11 ha); GPS: Romanowskie (5,41 ha); GPS: Rudnik (9,78 ha); GPS: Sernik (1,35 ha); GPS: Skomętno (209,63 ha; GPS: Stackie (343,97 ha); GPS: JEZIORA W GMINIE KOWALE OLECKIE Błotne (3,7 ha); GPS: Ciche (16 ha); GPS: Czarne (38,4 ha); GPS: Czerwony Dwór (5,42 ha); GPS: Głębokie (7,5 ha); GPS: Golubie, Gołębie (12,5 ha); GPS: Kociołek (9,07 ha); GPS: Marki (3,3 ha); GPS: Pilwąg, Piłwąg (135 ha); GPS: Rdzawe, Rdzawe k. Jabłonowa (6,5 ha); GPS: Szwałk Wielki (213,4 ha); GPS: Szwałk Mały (ok. 66 ha); GPS Ślepek (2,21 ha); GPS: JEZIORA W GMINIE OLECKO Boczne (6,4 ha); GPS: Dobskie (162 ha); GPS: Głębokie (10,5 ha); GPS: Gordejskie, Ostrów (7,5 ha); GPS: Juchówko Małe, Juchówek (20,6 ha); GPS: Kociołek (12 ha); GPS: Kuliste (15,8 ha); GPS: Łęgowskie (10 ha); GPS: Olecko Małe (223,39 ha); GPS: Olecko Wielkie (227,3 ha); GPS:

5 Olszewskie (14 ha); GPS: Romoły, Rumity, Romoty (46,94 ha); GPS: Ryzonka Duża (15,05 ha); GPS: Ryzonka Mała (6,42 ha); GPS: Sedranki, Sedraneckie (80,12 ha); GPS: Zajdy (62,5 ha); GPS: JEZIORA W GMINIE PROSTKI Borowe (130 ha); GPS: Dąbrowskie (6,91 ha); GPS: Długochorzelskie, Długie Chorzelskie (52,38 ha); GPS: Dybowskie, (179,81 ha); GPS: Krzywe (88,36 ha; GPS: Kurzątki Duże, Kurcząteckie Duże (4,85 ha); GPS: Kurzątki Małe, Kurcząteckie Małe (6,93 ha); GPS: Lipno, Gorczyce (3,93 ha); GPS: JEZIORA W GMINIE STARE JUCHY Garbas Duży (45,81); GPS: Garbas Mały (2,85 ha); GPS: Grabnik (22,23 ha); GPS: Jędzelewo, Hendzelewo (129,4 ha); GPS: Krzywe (24,39 ha); GPS: Leśne (6 ha); GPS: Łaśmiady (952,65 ha); Mleczówka (83,26 ha); GPS: Rekąty (61,52 ha); GPS: Rogale Wielkie (32,24 ha); GPS: Rogale Małe, Leśne (15,12 ha); GPS: Sawinda Mała (36,05 ha); GPS: Sawinda Wielka (226,80 ha); GPS: Sińczek, Szenczek, Zierczyk (10,30 ha); GPS: Szóstak Duży (490,06 ha); GPS: Szóstak Mały (16,30 ha); GPS: Ułówki (264,82 ha); GPS: Wylewy (88,65 ha); GPS:

6 Zawadzkie (96,63 ha); GPS: Żabinek, Żabiniec (10,52 ha); GPS: JEZIORA W GMINIE ŚWIĘTAJNO Chełchy, Kiełki (24,99 ha); GPS: Długie (36,38 ha); GPS: Dudeckie (128 ha); GPS: Dworackie (93,5 ha); GPS: Krzywe (186,37 ha); GPS: Kukowino, Kukówka (150,27 ha); GPS: Litygajno (172,50 ha); GPS: Łaźno, Haszno (564 ha); GPS: Mazury, Birek (39,36 ha); GPS: Muliste, Bagniste, Mul, Bruk (42 ha); GPS: Stopka (15 ha); GPS: Świętajno (88,45 ha); GPS: JEZIORA W GMINIE BANIE MAZURSKIE Czarne (1,36 ha) to niewielki zbiornik w okolicy m. Stare Gajdzie, położony na wschód, w stronę Kiermuszyn. Leży na wysokości 144,9 m n.p.m. Jeziorko wypełnia południową część rozległej (600 m na 200 m) niecki wytopiskowej, jest otoczone wzgórzami wynoszącymi się do 30 m ponad lustro wody; GPS: Czupowskie (13,5 ha) jezioro to leży na wysokości 148 m. n.p.m. w lasach porastających Góry Klewińskie, oddzielone pasmem wyniesień od Klewin, w których istnieje zabytkowy dwór i aleja dębowa; Wschodni brzeg bardzo stromy, podnoszący się około 50 m nad wodę. Długość jeziora 860 m, szerokość 180 m; GPS: Jagielskie (23,5 ha) o głębokości ok. 3 m; jezioro leży na poziomie 106,3 m n.p.m., w pobliżu wsi Jagiele; Jest długie 1,1 km i szerokie do 350 m. W północnej części powoli zarasta i odkrytej wody ma coraz mniej. Od południowego-zachodu dopływa mały ciek Wicianka odwadniajacy wzgórza aż od Maciejowej Woli, zaś od północnego zachodu strumień Irka łączy jezioro z Wielką Pętlą Węgorapy; GPS:

7 Jagoczany (4,6 ha) głębokość do 2 m, leży na wysokości 141,8 m n.p.m., między Skaliszkiejmami a Audyniszkami, schowane w rozległej dolinie. Kanałem Janki odprowadza wodę do odległej 6,2 km Gołdapy; GPS: Żabińskie - zwane Granicznym (21,67 ha, z czego jedynie 5 ha należy do Polski) leży na północ od Żabina, na wysokości 108,6 m n.p.m. Po polskiej stronie tradycyjnie pełni lokalnie funkcje rekreacyjne; GPS: JEZIORA W GMINIE DUBENINKI Kociołek (8,55 ha) położone we wsi Pluszkiejmy, połączone od wschodu z jez. Czarnym, na wysokości 178 m n.p.m. Umożliwia wędkowanie wyłącznie z brzegu. Obok ślady dawnego grodziska; GPS: ; Czarne (183 ha) to długie (5750 m) jezioro rynnowe, szerokości 1020 m i głębokości 27,5 m (średnia 9,9 m); Na północnym brzegu położona jest letniskowa wieś Pluszkiemy, na południowym skraju wieś Czarne i liczna zabudowa letniskowa; GPS: Linowo (7,32 ha) Jezioro znajduje się w granicy otuliny Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej, we wsi Linowo, 206,0 m n.p.m. Na południu połączone jest z jez. Przerośl. Jezioro niezbyt duże, liczna roślinność przy brzegu, płytkie do 6 metrów i muliste. Sporo lina, karasia i szczupaka. Jezioro przy drodze Gołdap-Żytkiejmy; GPS: Marlinowskie lub Marlinowo (5,4 ha) bezodpływowy zbiornik wodny we wsi Marlinowo, na wysokości 174,9 m n.p.m. Jezioro w kształcie zbliżonym do trójkąta równobocznego, o boku ok. 270 m, znajduje się przy granicy otuliny Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej, w dorzeczu Jarki. W 2004 roku stwierdzono w pobliżu jeziora 37 gniazd czapli siwej Ardea cinerea; GPS: Niskie - zwane też Sumowo Dolne (22 ha) głębokie do 14 m, na skraju puszczy Rominckiej, w dorzeczu Rospudy. Obfituje w szczupaka, leszcza i lina. Zwierciadło wody wypełniającej misę wytopiskową znajduje się na wysokości 178,0 m n.p.m. Akwen jest objęty strefą ciszy. Przy wschodnim krańcu j. Niskiego znajduje się wypływ rzeki Rospudy, która płynie do jeziora Szymanek. Jezioro znajduje się w korytarzu ekologicznym między Puszczą Augustowską a Puszczą Borecką. Na południe od Niskiego Jeziora znajduje się jezioro Wysokie, które jest od niego oddzielone wzniesieniem o wysokości 204 m 7

8 n.p.m. Wyjątkowo piękne, oddalone od siedzib ludzkich (najbliższe nad jeziorem Wysokim). Woda krystalicznie czysta, brzegi porośnięte lasem. Dojazd drogą żwirową - trudny, ale możliwy samochodem osobowym. Całkowity brak infrastruktury turystycznej. Wschodni brzeg jeziora dostępny. Jezioro przyjazne ludziom ceniącym absolutną ciszę, spokój i nieskażoną naturę; GPS: Pobłędzie (67 ha) to jezioro wytopiskowe, o głębokości do 15,4 m i długości 1450m (szerokość 700 m, średnia głębokość 6,1 m) położone w otulinie Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej, przy dawnej granicy Prus Wschodnich. Ma mocno rozwiniętą linię brzegową (4875). Jest najwyżej położonym jeziorem Suwalszczyzny lustro wody 254 m n.p.m. Z tego jeziora wypływa Żytkiejmska Struga, począkowo nazywana Dybowską Młynówką. Oprócz typowej ichtiofauny występują tu raki:, zarówno sygnałowy Pacifastacus lenisculus jak i pęgowany Orconectes limosus; GPS: Przerośl (73,25 ha) rynnowe jezioro, rozpościerające się przy granicy otuliny Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej, na wys. 188 m n.p.m. Po północnej stronie jeziora, przy drodze wojewódzkiej nr 651 leży niewielka wieś Kiepojcie. Wymiary: długość w linii prostej 2200 m, szerokość 525 m, długość linii brzegowej ok m, maksymalna głębokość 28,2 m (średnia 8,6 m). Dno jeziora jest piaszczysto-kamieniste. Na północnym krańcu zbiornika znajduje się wypływ rzeki Bludzi (płynie do Błędzianki i dalej do Pregoły) na południu połączone jest z Jeziorem Kościelnym; GPS: Stańczyki, Tobellus Wielki (4 ha) niewielkie jezioro wytopiskowe na skraju Puszczy Rominckiej (w otulinie Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej), w atrakcyjnej miejscowości Stańczyki. W jeziorze występują m.in. szczupak, pstrąg potokowy, płoć, krąp. Jezioro, wraz z leżącym tuż obok oczkiem o pow. 0,76 ha zwane są Daublami. Oczko Tobellus Mały - znane jest z powodu wybuchu latem 1926 roku dennych pokładów gazu błotnego. Wybuch rozerwał powierzchniowe pokłady torfu, tworząc w ten sposób czystą powierzchnię wody, obecnie 193,7 m np.m.; GPS: Wysokie, zwane też Sumowo Górne (13,85 ha) położone na wys. 186,1 m n.p.m., w dorzeczu Rospudy. Jezioro położone jest na południe od Sumowa Dolnego (Wysokie) w zagłębieniu wytopiskowym o stromych brzegach; GPS: JEZIORA W GMINIE EŁK Bajorko (1,11 ha) jeziorko schowane w lesie, 800 m na wschód od wsi Płociczno, bezodpływowe w dorzeczu dopływów jez. Zdrężno. Leży 135,1 m n.p.m.; GPS:

9 Bajtkowskie Duże (80,21 ha) Jezioro Bajtkowo położone jest ok. 15 km na południowy zachód od Ełku, 151,7 m n.p.m. Od południa przylega do wsi Bajtkowo, Zbiornik jest odwadniany przez rzeczkę bez nazwy - dopływ rzeki Orzysz w dorzeczu Pisy. Jezioro ma kształt nieregularny (długość linii brzegowej wynosi 5685 m) jest długie na 1500 m i szerokie do 840 m. Jest płytkie. Jego maksymalna głębokość wynosi 5,2 m, zaś średnia 2,5 m. Zbiornik otaczają głównie pola uprawne, pastwiska i łąki. Występują: sandacz, sum, węgorz, szczupak, okoń, lin, leszcz, płoć karaś, karp; GPS: Błyszczące zwane też Liczonko (8,3 ha) około 1000 m na południowy wschód od jez. Druglinek, na północ od szosy Klusy - Ruska Wieś. Również niewielki zanikający zbiornik, połączony rowem z jez. Druglinek i dalej Druglin. Obecnie jedynie 2,6 ha odkrytej powierzchni wody, 123,4 m n.p.m.; GPS: Dębniak (6,71 ha) położone jest 7 km w kierunku zachodnim od Ełku, 124,5 m n.p.m. Jest to częściowo osuszony zbiornik, bezdopływowy w dorzeczu rzeki Ełk. Głębokość maksymalna jeziora wynosi 7,7 m, średnia - 3,9 m. Z części południowo-wschodniej zbiornika wypływa ciek łączący je z jeziorem Guzki. Jezioro otaczają lasy oraz łąki i pastwiska. Roślinność, w której dominuje trzcina pospolita, sit i turzyce wąskim pasem porasta całą linię brzegową. Żyją tu szczupak, okoń, węgorz, lin, płoć, leszcz; GPS: Długie zwane też Guzki (23,2 ha) leży przy wsi Guzki w dorzeczu dopływów jez. Sunowo, na wysokości 123,4 m n.p.m. Niewielki ciek łączy je z jez. Dębniak i Sunowo. Długość jeziora wynosi 1070 m, zaś jego szerokość 250 m. Długość linii brzegowej m, a maksymalna głębokość 6,0 m (średnia - 3,7 m). We wschodniej części zlokalizowany jest odpływ łączący je z jeziorem Mołdzie i Lepaki Duże. Występują tu: szczupak, sandacz, okoń, węgorz, karp, lin, karaś, płoć, leszcz; GPS: Druglin (503,3 ha) położone jest obok miejscowości Rożyńsk Skomacki, ok. 11 km na zachód od Ełku, 121,4 m n.p.m. Długość zbiornika wynosi 4150 m,zaś szerokość Silnie rozwinięta linia brzegowa ma długość m. Na jeziorze jest 19 wysp (razem 9,1 ha). Jego największa głębokość wynosi 6,4 m, a średnia osiąga 2,4 m. Jezioro otoczone jest lasami, łąkami i nieużytkami. Kilka rowów doprowadza wodę do jeziora (m.in. z jeziora Druglin Mały) Z południowej części jeziora wypływa struga (szlak kajakowy) do jeziora Kraksztyn, a dalej Rostki i Orzysz. Występują tu: szczupak, sandacz, karp, okoń, węgorz, płoć, lin, karaś, leszcz, sum, jaź; GPS: Druglinek, Druglin Mały (ok. 14 ha) położone jest w lesie, niedaleko drogi lokalnej Rożyńsk - Klusy. To zarastający zbiornik, którego odkryte lustro wody ma obecnie powierzchnię 3 ha. Maksymalna 9

10 głębokość wynosi 1 m, a średnia 0,5 m. Dno zbiornika ma głęboką warstwą osadów dennych. Długość maksymalna jeziora wynosi 350 m, szerokość 250, a długość linii brzegowej m. Roślinność wodna wynurzona jest bujnie rozwinięta. Dominują w niej: trzcina pospolita, pałka wąskolistna, skrzyp bagienny i turzyce, grążel żółty, grzybień biały, osoka aloesowata i rdestnica połyskująca. Występują wśród ryb: szczupak, okoń, lin, karaś, płoć; GPS: Ełckie (385 ha) leży na terenie miasta Ełk, na poziomie 119,9 m n.p.m. Jest ósmym pod względem głębokości jeziorem w Polsce (58,2 m). Dzieli się wyraźnie na trzy części: północną, południową i zachodnią. Średnia głębokość całego zbiornika wynosi 15 m. Długość maksymalna jeziora wynosi 4000 m a szerokość 3500 m, linia brzegowa jest silnie rozwinięta i ma długość m. Zbiornik zasilają wody jezior Sunowo, Szarek, Szyba i Barany. Przez jezioro przepływa rzeka Ełk. Czas wymiany wód Jeziora Ełckiego wynosi ok. 4 miesięcy; GPS: Godle (1,6 ha) to bezodpływowe, śródleśne jeziorko, 1000 m na południowy zachód od Chełch, położone 135,7 m n.p.m. Obecnie powoli wysycha, zmniejszając powierzchnię lustra wody; GPS: Jachimowo (11,5 ha) jezioro położone między wsiami Oracze i Wityny. Leży na wysokości 122,6 m n.p.m. w dorzeczu rzeki Ełk-Biebrza-Narew. Jego długość m, szerokość m. Długość linii brzegowej 1600 m; GPS: Karbowskie lub Bajtkowskie Małe (25,6 ha) położone jest koło miejscowości Karbowskie, 157,0 m n.p.m. Linia brzegowej jeziora ma długość 3275 m, a maksymalna głębokość wynosi 5,2 m (średnia 2,1 m). Część zachodnia jest płytsza i prawie w całości zarośnięta roślinnością zanurzoną. Część wschodnia jest głębsza Od północy przylegają do zbiornika zabudowania wsi. Odpływ wód do jeziora Zdedy następuje ciekiem w zachodniej części jeziora. Występują: szczupak, okoń, lin, leszcz, płoć karaś, karp; GPS: Kniewo (1,14 ha) to małe jezioro (ok. 160 m długości) w dorzeczu dopływów jez. Zdrężno, ok. 500 m na północny wschód od wsi Płociczno. Leży 131,1 m n.p.m.; GPS: Kociołek (6,9 ha) położone jest, w lesie, w odległości 2 km od wsi Ruska Wieś, niedaleko jeziora Lipinskiego, 122 m n.p.m. Głębokość maksymalna zbiornika wynosi 8 m (średnia - 4,1 m). Dopływów nie ma, zaś okresowo płynie ciek do jeziora Lipińskiego. Trzcina i sitowie wąskim pasem porasta całą linię brzegową. Występują: szczupak, okoń, węgorz, lin, karaś, karp, lin, płoć, leszcz; GPS:

11 Lepaki, Lepackie (9,14 ha) przy wsiach Lepaki i Moldzie, w dorzeczu dopływów jez. Sunowo, 122,6 m n.p.m. Przez jezioro bieży ciek łączącym jeziora Dębniak (leżące 1500 m na zachód od niego) i Sunowo (na wschodzie). Ma 450 m długości i 280 m szerokości. Linia brzegowej rozciąga się na 1100 m. Głębokość sięga 8,8 m (średnia - 4,6 m). Zbiornik otoczony jest polami uprawnymi, pastwiskami i łąkami. W południowo-zachodniej części zbiornika istnieje dopływ z jeziora Guzki,.we wschodniej - połączenie z jeziorem Sunowo. Występują: szczupak, sandacz, okoń, węgorz, karp, lin, karaś, płoć, leszcz; GPS: Leśne (1,9 ha) to niewielki zbiornik w dorzeczu dopływów jeziora Ełckiego, około 700 m na północnywschód od jez. Dębniak i jez. Guzki (z którym łączy je okresowy ciek). Położone jest 129,7 m n.p.m.; GPS: Leśne (6 ha) na południe od drogi nr 656 Grabnik Woszczele, w lesie na cieku łączącym jezioro Sińczek z jez. Woszczele. Leży w dorzeczu: Ełk - Biebrza - Narew Wisła, na wysokości 123,8 m n.p.m. Jest słabo dostępne, gdyż ma podmokłe brzegi i rozwinięte szuwary. Połowa powierzchni zbiornika pokryta jest roślinnością - głównie grążelem i grzybieniami. Jest też słabo dostępne ze względu na podmokłe brzegi i silnie rozwiniętą roślinność szuwarową. Zbiornik jest długi na 550 m i szeroki na 140 m; GPS: Lipińskie (250 ha) Jezioro Lipińskie położone jest obok wsi Klusy, 121,3 m n.p.m. Jezioro jest silnie wydłużone (długość linii brzegowej m) z dużą wąską zatoką w części wschodniej. Długość jeziora wynosi 5500 m, a szerokość 600 m.. Głębokość osiąga 23,0 m (średnia - 3,5 m). Jezioro ma w połowie zalesione brzegi, otaczają je pastwiska, łąki, pola i osiedla. W części południowej jeziora znajduje się dopływ z jeziora Zdedy, 900 m dalej, od strony północnej - okresowy z jeziora Kociołek. Odpływ od zachodu w miejscowości Klusy poprzez szereg jezior do jeziora Orzysz. Południowym brzegiem jeziora biegnie granica powiaty ełckiego. Występują: szczupak, sandacz, okoń, węgorz, sum, karp, lin, karaś, płoć, leszcz; GPS: Mołdzie (22,1 ha) to zasadniczo odkryty zbiornik między miejscowością Lepaki i Mołdzie w dorzeczu rzek Ełk-Biebrza-Narew. Leży na wysokości 123,0 m n.p.m. i ma długość 800 m, szerokie 0,35 km, Głębokość sięga 15 m zaś długość linii brzegowej m. W północno-zachodniej części istnieje połączenie z jeziorem Lepaki, a w południowo-zachodniej z jeziorem Guzki; GPS: Mrozy (11,8 ha) to jezioro położone 1,5 km na wschód od wsi Mrozy Wielkie, 121,1 m n.p.m. Leży na cieku Regielnica, łączącym jezioro Regielskie z Selmentem Wielkim. Długość linii brzegowej 1700 m, a 11

12 głębokość maksymalna 8 m (średnia - 4,2 m). Do części brzegu dochodzą pola uprawne, łąki i pastwiska. Jedynie w części południowo-wschodniej brzeg jeziora jest wysoki i zalesiony, w pozostałej niski i odkryty. Na zachodnim brzegu kilka pomostów.występują: szczupak, sandacz, węgorz, okoń, lin, płoć, leszcz, jaź, karaś; GPS: Ołówka lub Haleckie (93,60 ha) leży na szlaku rzeki Ełk, na południowy wschód od wsi Straduny na wysokości około 123 m n.p.m. Jego głębokość maksymalna sięga 7,2 m (średnia - 3,4 m). Na północy dopływ rzeki Ełk z jez. Straduńskiego, na południu wypływ rzeki Ełk do jez. Ełckiego. W północnowschodniej części połączenie niewielkim ciekiem z jez. Płociczno, na południowym-zachodzie natomiast, niedużym ciekiem z jeziorem Jachimowo; GPS: Płociczno (26,02 ha) na rzece Płociczanka, na zachód od wsi Płociczno, na wysokości 126,8 m n.p.m., Jest długie 750 m a szerokie 400 m. Długość linii brzegowej tego niewielkiego zbiornika to ok m. Od północy łączy się z jez. Zdrężno, od południa z jez. Haleckim. Od wschodu niewielki ciek sprowadza do niego wody z dwóch małych jezior Kniewo i Bajorko.; GPS: Przytulskie (193,9 ha) długi rynnowy zbiornik leżący na zachód od miejscowości Gąski i na północ od miejscowości Przytuły przy szosie Olecko Ełk. Ma głębokość maksymalną 19 m i średnią 7,7 m. Linia brzegowa o długości metrów jest tworzy zatoki i półwyspy. W najszerszym miejscu zbiornik ten ma 675 metrów. Jest otoczone pastwiskami, zabudową wiejską, polami uprawnymi i skupiskami drzew. Na jeziorze jest wyspa Krowia Kępa o powierzchni 1,3 ha. Wśród ryb występują: płoć, leszcz, węgorz, okoń, szczupak, karp, wzdręga, karaś, rzadko sieja i sielawa; GPS: Regielskie (107,0 ha) pomiędzy wsiami Regiel i Regielnica na południowy-wschód od Ełku, 121,0 m nad poziomem morza. Długość maksymalna jeziora wynosi 1550 m, a szerokość 1050 m. Długość linii brzegowej osiąga 6450 m. Maksymalna głębokość wynosi 11,0 m zaś średnia - 3,9 m. Bezpośrednie otoczenie jeziora tworzą pola uprawne, pastwiska, łąki, nieużytki jak też osiedla ludzkie. Niewielki ciek łączy je z jeziorem Szlam. Nadmiar wód jeziora Regielskiego następuje poprzez ciek Regielnica łączący je poprzez jez. Mrozy z jeziorem Selment Wielki. Na jeziorze jest jedna wyspa o pow. 0,1 ha. Prawie przy całej linii brzegowej rosną trzcina pospolita i pałka wąskolistna, rzadziej - sit i tatarak. Wśród ryb występują: szczupak, sandacz, węgorz, okoń, sum, karp, lin, płoć, leszcz, jaź, karaś; GPS: Repki (1,7 ha) to niewielki zbiornik, który leży w kompleksie leśnym na wschód od wsi Płociczno, w odległości 1300 m od jez. Bajorko w dorzeczu rzeki Ełk. Leży 128,1 m n.p.m. To typowe oczko o linii 12

13 brzegowej długości 510 m. Nadmiar wody odprowadzany jest do rzeki Legi w pobliżu wsi Czaple, niedużym ciekiem długości 2 km; GPS: Rydzewo (8,70 ha) to niewielkie odsłonięe jezioro przy wsi Rydzewo, na wysokości 131,6 m n.p.m. Jest długie 350 m i szerokie 250 m. Długość linii brzegowej 1200 m. Leży w dorzeczu Ełk-Biebrza-Narew. Nadmiar wody sprowadza niedużym ciekiem do zachodniego krańca jeziora Przytulskiego; GPS: Selmęt Mały (19,84 ha) jezioro na wschód od wsi Szyba, w pobliżu jez. Selmęt Wielki. Długość linii brzegowej 1900 m. Położone 121,2 m n.p.m. Z zachodniej strony połączone ciekiem z maleńkim zbiornikiem Szyba; GPS: Selmęt Wielki (1262 ha) jezioro na wschód od miasta Ełk, 120,7 m n.p.m. Leżą nad nim też wsie Mrozy, Sordachy, Makosieje, Giże, Koziki, Łoje, Laski Duże, Sędki, Buczki i Szeligi. Zbiornik leży na rzece Lega (Małkiń) dopływie rzeki Jegrznia. Długość jeziora wynosi m, szerokość 3550 m a długość linii brzegowej m. Na jeziorze są dwie wyspy o powierzchni 3,3 ha (obie). Maksymalna głębokość zbiornika wynosi 21,9 m (średnia - 7,8 m). Otoczenie jeziora tworzą pola uprawne, pastwiska i łąki. Lasy i osiedla otaczają prawie w połowie linię brzegu. Rzeczka Regielnica łączy Selmęt Wielki z jeziorami Mrozy, Regielnica i Szlam. Na północygolubica doprowadza wodę z jeziora Gołubie. W części wschodniej z jeziora wypływa rzeka Lega (Małkiń), która we wsi Sypitki jest piętrzona. Na piętrzeniu zlokalizowana jest węgornia i elektrownia. Wśród ryb występują: szczupak, sandacz, węgorz, okoń, sum, karp, lin, płoć, leszcz, jaź, karaś; GPS: Straduńskie (60 ha) położone na północny-zachód od wsi Staduny, 124,7 m n.p.m. Zbiornik leży na rzece Ełk łączącej tu jeziora Łaśmiady i Haleckie. Jezioro jest typowo przepływowym (przepływa przezeń 12220% objętości w ciągu roku). Długość jeziora wynosi 1850 m, zaś szerokość 350 m. Linii brzegowa sięga 4350 m. Maksymalna głębokość zbiornika wynosi 4,9 m, a średnia 2,4 m. Wokół jeziora dominuje zabudowa mieszkalna i letniskowa. Na odpływie rz. Ełk jest jaz piętrzący, przy którym usytuowane są MEW i węgornia. Wśród ryb występują: szczupak, lin, okoń, węgorz, płoć, jaź; GPS: Sunowo (180,39 ha) na zachód od Ełku, po północnej stronie szosy do Orzysza, 121m n.p.m. Jezioro ma kształt wąskiej rynny na osi wschód zachód. Są na nim dwie niewielkie wyspy. Długość jeziora sięga 5070 m, a szerokość 610 m. Linii brzegowej rozciąga się do mmaksymalna głębokość zbiornika wynosi 20,6 m (średnia 9,3 m). Otoczenie jeziora stanowią lasy, grunty orne, łąki, nieużytki, osiedla z dużą ilością zabudowy rekreacyjnej. Jezioro zasilają dopływy: z jeziora Woszczelskiego, z jeziora 13

14 Lepaki Małe, spod miejscowości Siedliska i Bartosze. Woda z jeziora odpływa poprzez jaz do jeziora Ełckiego. Średnią wielkość odpływu szacuje się 6,5 miliona metrów sześciennych rocznie. Roślinność szuwarową tworzy głównie trzcina pospolita, pałka wąskolistna i szerokolistna, sit, rzadziej tatarak i skrzyp. Wśród ryb można spotkać następujące: szczupak, okoń, węgorz, sum, karp, boleń, lin, karaś, sieja, sielawa, płoć, jaź, leszcz; GPS: Szarek (132,10 ha) na wschód od wsi Szarek w dorzeczu rzeki Ełk, 120,3 m nad poziomem morza. Nad jego południowym brzegiem położona jest wieś Chruściele, na północnym znajdują się bagniste zespoły leśne, wśród których założono rezerwat bobra Bartosze. Jezioro jest wydłużone w kierunku równoleżnikowym. Długość jeziora wynosi 2125 m, a szerokość 1160 m. Długość linii brzegowej jeziora osiąga m. Jego maksymalna głębokość wynosi 4,7 m (średnia - 2,3 m). Jezioro jest połączone wąskim odpływem z jeziorem Ełckim. Do jeziora wpada szereg małych cieków okresowo wysychających. Występują: szczupak, sandacz, karp, karaś, lin, sum; GPS: Szlam (9,05 ha) to jeziorko położone koło wsi Regiel, 121,0 m n.p.m. Leży na cieku bez nazwy, dopływie jeziora Regielskiego. Jest jeziorem zanikającym w wyniku silnego procesu eutrofizacji. Maksymalna głębokość wynosi 1,8 m, a głębokość średnia 1 m, a długość linii brzegowej 1180m W dokólnym pasie oczeretów występuje trzcina pospolita, pałka wąskolistna i szerokolistna, skrzyp bagienny, sitowie jeziorne, turzyce i tatarak zwyczajny. Wśród ryb: szczupak, okoń, karp, lin, płoć, leszcz, karaś; GPS: Ślepe (4,17 ha) to wysychające oczko w lesie, 1 km na północ od wsi Przykopka, położone w rozległej, bezodpływowej niecce polodowcowej, na wysokości 134,8 m n.p.m.; GPS: Tatary Duże (5,57 ha) to niewielkie leśne oczko leżące na południe od Gór Tatarskich (144 m n.p.m) pod Ełkiem. Usadowione 120,5 m n.p.m. przenoszące nadmiar wód do rzeki Ełk niewielkim ciekiem, dochodzącym doń z jez. Tatary Małe. Można spotkać w nim m.in.: karpie, liny; GPS: Tatary Małe (3,5 ha) na wschód od Tatary Duże, 121,o m n.p.m., połączone z nim okresowym ciekiem, spływającym do rzeki Ełk; GPS: Woszczelskie (156,97 ha) leżące przy wsiach Woszczele i Małkinie, w dorzeczu dopływów jez. Sunowo, 124,5 m n.p.m. Zbiornik leży na cieku bez nazwy łączącym go z jeziorem Sunowo i Sawinda Wielka. Mały ciek zapewnia dopływ wody z jeziora Zielonego, z rejonu Małkiń i Lepaków Małych. Woda odpływa do jeziora Sunowo. Na jeziorze znajduje się wyspa o powierzchni ok. 7 ha. Długość jeziora 14

15 wynosi 2630 m, a szerokość 1220 m. Linia brzegowa osiąga prawie 8400 m. Głębokość zbiornika wynosi 10,6 m, przy średniej - 3,4 m. Połowę linii brzegowej otaczają zalesienia, część osiedla i liczna zabudowa rekreacyjna. Wśród ryb występują: szczupak, sandacz, okoń, węgorz, sum, karp, lin, karaś, płoć, jaź, leszcz; GPS: Zdrężno (75,79 ha) na północ od wsi Płociczno, w dorzeczu rzeki Ełk, na wysokości 127,5 m n.p.m. Jest długie 2500 m, szerokie 450 m. Długość jego linii brzegowej m. Leży w dorzeczu rzeki Ełk; GPS: Żabie Oczko lub Herta Duża (5,78 ha) między Ełkiem a Nową Wsią Ełcką, 120,2 m n.p.m. Jezioro jest otoczone lasem z szeroką, zagospodarowaną plażą, w sezonie letnim licznie odwiedzane przez ełczan; GPS: JEZIORA W GMINIE GOŁDAP Bitkowskie (91,5 ha) na północ od Mieruniszek, na zachód od Żelazek - 178,6 m n.p.m. Długość zbiornika wynosi 2300 m, zaś maksymalna głębokość 5,3 m. Występują tu m.in. ryby karpiowate; GPS: Gołdap (234 ha, po polskiej stronie 149) to jezioro graniczne, największe w okolicach Puszczy Rominckiej (149,6 m n.p.m.) długie 2930 m, głębokie do 10,9 m (średnio 5,6 m) o linii brzegowej 7600 m, szerokości do 900 m. W pobliżu miasta, na południowo-zachodnim brzegu położona jest plaża miejska, stanica harcerska, ośrodki wypoczynkowe oraz liczne kwatery prywatne. W Lesie Kumiecie, kilkaset metrów od brzegu jeziora znajduje się Sanatorium Uzdrowiskowe Wital oraz obiekty dawnej kwatery głównej Luftwaffe (ścieżka dydaktyczne). Łowione są tu m.in.: szczupak, sandacz, leszcz, krąp, płoć, ukleja; GPS: Kołki (11 ha) w pobliżu miejscowość Kałkowo i Kolniszki, 161 m np.p.m. Jezioro znajduje się przy granicy otuliny Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej; GPS: Młynówek (0,84 ha) to jezioro w dolinie rzeki Rospuda, na północ od jez. Czarne Filipowskie. Leży 173,3 m n.p.m. przy granicy województwa Warmińsko-Mazurskiego z Podlaskim, ok. 400 m na południe od jeziora Szymanek; GPS:

16 Ostrówek (2,5 ha) 172,2 m n.p.m.; w dorzeczu Jarki; Po wschodniej stronie leży wieś Galwiecie, najstarsza wieś tej części Powiatu Gołdapskiego (założona w 1531 r. jako majątek szlachecki); GPS: Rakówek (2,5 ha) 170,9 m n.p.m., w dorzeczu Jarki. Leży po przeciwnej stronie wsi Galwiecie jak jez. Ostrówek. Nad jeziorem - od północnego zachodu - znajduje się klasycystyczny XIX-wieczny pałac z ładnym ryzalitem oraz stary cmentarz ewangelicki. Jest także młyn wodny i resztki parku podworskiego z pomnikami przyrody: buk zwyczajny i topola biała; GPS: Szymanek (8,04 ha) to jezioro w dolinie rzeki Rospuda, na zach brzegu m. Ślepowo, 173,6 m n.p.m. Od wschodu dotyka granicy z woj. Podlaskim. Przed dopłynięciem do kolejnego jeziora - Czarnego - Rospuda opuszcza obszar województwa warmińsko mazurskiego; GPS: JEZIORA W GMINIE KALINOWO Bagno (2,30 ha) to niewielki śródpolny zbiornik skryty w rozległej płaskiej dolinie wytopiskowej, położony we wsi Golubka - na północ od drogi Golubka-Sędki, 2,5 km na południowy-wschód od wypływu rz. Golubie z jeziora. Leży na wysokości 128,7 m n.p.m. Jest dostępny od południowego brzegu; GPS: Białe (135,22 ha) duże jezioro wytopiskowe o urozmaiconej linii brzegowej, położone między wsiami Romoty i Jędrzejki (obie wsie bardzo stare, ślady osadnictwa sięgają 2 tys. lat). Jego maksymalna głębokość sięga 32,3 m, zaś średnia 10,5 m. Leży na wysokości 118,6 m n.p.m. Szczególnie południowa część jeziora otoczona jest urwistymi brzegami do 10 m nad wodą. Poza tradycyjnym już szczupakiem i leszczem, złowić można tu także lina, płoć, wzdręgę, miętusa i okonia oraz nielicznego węgorza; rzadko - suma. Na jeziorze obowiązuje strefa ciszy; GPS: Błotniste (2,34 ha) dość mocno zarośnięty zbiornik wodny na szlaku Pisanicy, od północy połączony z jeziorem Głębokim, od południa z jez. Okrągłym. Leży na wysokości 118,6 m n.p.m.; GPS: Głębokie (5,74 ha) maksymalna głębokość dochodzi do 34,3m. Jest to niewielki zbiornik na szlaku Pisanicy, 118,6 m n.p.m. Od południowego wschodu połączony jest z jeziorem Błotnistym, od północnego zachodu zaś z jez. Nieciecz; GPS:

17 Golubie, Gołubskie (83,4 ha) położone w południowej części wsi o tej samej nazwie; Połączone rzeczką Golubie z jez. Selmęt Wielki. Długość linii brzegowej jeziora wynosi 5325 m. Maksymalna głębokość zbiornika wynosi 4,2 m (średnia 1,9 m). Wśród ryb występują: szczupak, okoń, lin, płoć, leszcz, karaś; GPS: Kuczki (15 ha) na zachód od m. Stacze, na północ od jez. Krzywego, 118,5 m n.p.m. Położone w równoleżnikowej, płaskiej dolinie, otoczone lasem; GPS: Nieciecz (36,81) to jez. położone na wschód od wsi Pisanica, na szlaku rzeki Pisanicy, 118,5 m n.p.m. Przejrzyste i piękne, ale trudno dostępne jedynie od południowego i południowo-zachodniego brzegu, możliwy też dojazd kolejką wąskotorową z Ełku; która obiega jezioro z zachodu i północy; GPS: Okrągłe (3,3 ha) oczko na szlaku Pisanicy, 118,5 m n.p.m. Od północy połączone z jez. Błotnistym, od południa z jez. Sernik; głębokość zbiornika dochodzi do 9 m; GPS: Przepiórka (149,11 ha) to północno-wschodnie ramię jeziora Rajgrodzkiego, 118,6 m n.p.m., do którego od północy wpływa rzeka o tym samym imieniu; GPS: Romanowskie (5,41 ha) leży we wsi Romanowo w łagodnej bezodpływowej niecce, 122,2 m n.p.m. Zabudowania wsi skupione są po wschodniej i północnej stronie jeziora. Dostęp do brzegów praktycznie z każdej strony; GPS: Rudnik (9,78 ha) oczko na szlaku Pisanicy, 118,5 m n.p.m. Jezioro o głębokości dochodzącej do 9,80 m i mulistym dnie. Trudno dostępne z szeroką, bogato rozwiniętą roślinnością przybrzeżną. Od strony południowo-wschodniej połączone jest z jeziorem Stackim, zaś od północno-zachodniej z jeziorem Sernik; GPS: Sernik (1,35 ha) niepozorny zbiornik wodny w rozległym zagłębieniu, 118,5 m n.p.m., na szlaku Pisanicy; GPS: Skomętno (209,63 ha) to głębokie na 3,5 m jezioro, mocno zarośnięte i muliste, leżące na południe od Kalinowa, 121,6 m n.p.m. Zanieczyszczone materią organiczną ulega trofii. Jezioro trudno dostępne ze względu na mokradła i zarośnięte brzegi (głównie trzciną i sitowiem) otoczone przez łąki i tereny podmokłe. Występują tu: karaś, płoć, okoń, jazgarz, leszcz, szczupak, lin. Jezioro odprowadza wody do jez. Stackiego poprzez rzekę Pietraszka i Skupka, które za Sypitkami wpadają do Legi. Zbiornik jest długi 17

18 - prawie 3,5 km i szeroki na ponad 1 km. W centralnej części występuje mocne przewężenie. Przy zachodnim brzegu jeziora wieś Kulesze, przy wschodnim Skomętno; GPS: Stackie (343,97 ha) stanowi część Jeziora Rajgrodzkiego; zwierciadło wody położone jest na wysokości 118,4 m n.p.m. Głębokość maksymalna do 35 m; Wpada do niego rz. Pisanica. Jezioro jest trudno dostępne ze względu na podmokłe brzegi i szeroki pas trzciny. Brzegi otoczone przez lasy (sosna, świerk) pola i łąki. W podmokłych miejscach występują olcha, brzoza i wierzba. Od północnego wschodu zbiornik połączony jest z jeziorem Białym, na północy z jeziorem Okrągłym a od zachodu zaś z jeziorem Krzywym. Na północnym-zachodzie znajduje się dopływ rzeczki Małkini. Natomiast w północnozachodniej części, na wysokości miejscowości Stacze w niezwykle urzekającym krajobrazie dopływa doń rzeka Lega. Spotkać tu można: płoć, szczupaka, węgorza, okonia, leszcza, lina sielawę; GPS: JEZIORA W GMINIE KOWALE OLECKIE Błotne (3,7 ha) małe śródpolne, bezodpływowe - położone na terenie wsi Rogówko na wysokości 206,1 m n.p.m.; GPS: Ciche (16 ha) leży na zachód od m. Zawady Oleckie, na wysokości 141,9 m n.p.m., Jest długie 750 m i szerokie 300 m. Długość linii brzegowej 2800 m. Przez zbiornik przepływa ciek odwadniający zachodnią część Puszczy Boreckiej do Mazurki. Ciek ten po zachodniej stronie jeziora łączy je z niewielkim zbiornikiem Ślepek. Na półwyspie po stronie zachodniej interesujące ślady dawnego grodziska; GPS: Czarne (38,4 ha) pomiędzy wsiami Biała Olecka i Monety, na wysokości 183,1 m n.p.m. Długość zbiornika 1650 m, szerokość 300 (linia brzegowa 4300 m). Przez jezioro przepływa Lega, której wpływ jest na północnym brzegu, zaś wypływ z krańca południowego; Jezioro ma w większości trudno dostępne brzegi, chociaż od strony wsi Monet istnieje tradycyjna plaża leśna ; GPS: Czerwony Dwór (5,42 ha) położone na północ od m. Czerwony Dwór w Puszczy Boreckiej, 200 m na zachód od drogi do Jabłonowa. Zbiornik, leżący 144 m n.p.m., nie jest duży (400 m na 200 m). Jest odwadniany systemem cieków i rowów do jez. Szwałk Wielki; GPS:

19 Głębokie (7,5 ha) na południe od jez. Ciche na południowy-zachód od Zawad Oleckich. Jezioro leży w głębokim obniżeniu na wysokości 141,8 m n.p.m. Brzegi strome - do 15 m nad lustrem wody. Długość 430 m, szerokość 200. Jest zbiornikiem bezodpływowym; GPS: Golubie, Gołębie (12,5 ha) małe jezioro przy wsi Golubki, na południowy-wschód od Stożnego. Zbiornik leży na cieku Sedranka, odprowadzajacym wody do Legi, na wysokości 184,3 m n.p.m. Jego długość 700 m a najwieksza szerokość 300 m; GPS: Kociołek (9,07 ha) nieduże jezioro na wschód od jez. Szwałk, na wysokości 133,6 m n.p.m. Nadmiar wód odprowadzany jest niewielkim ciekiem do rz. Mazurki, poprzez zarastające jezioro Mazury (Bierk); GPS: Marki (3,3 ha) leży na południe od Zawad Oleckich, na wysokości 133,6 m n.p.m. Jest to małe jeziorko połączone ciekiem z płynącą obok rz. Mazurką. Długość zbiornika 200 m, szerokość 180 m; GPS: Pilwąg, Piłwąg (135 ha) leży w systemie jezior Puszczy Boreckiej, pomiędzy jez. Szwałk Wielki i Łaźno, 133 m n.p.m. Posiada trzy wyspy - łącznie 1,69 ha. Jest jeziorem o urozmaiconej linii brzegowej. W północno-wschodniej części jest zasilane krótkim połączeniem wodami jeziora Szwałk Wielki. W południowej części znajduje się odpływ do jeziora Łaźno. Jezioro ma brzegi otoczone lasem mieszanym. Maksymalna głębokość zbiornika wynosi 3,6 m, długość 2330 m, zaś szerokość ok. 1 km. Jezioro leży na szlaku Czarnej Strugi Łaźnej Strugi w obszarze rezerwatu przyrody Mazury ; GPS: Rdzawe, Rdzawe k. Jabłonowa (6,5 ha) bardzo interesujące jeziorko na granicy gmin Gołdap i Kowale Oleckie, na północny-wschód od miejscowości Jabłonowo. Stanowi je przepływowy o znacznie dziś już obniżonym lustrze - zbiornik (500 m na 150 m) wypełniający głęboki wąwóz o stromych zboczach. Położone 157,7 m n.p.m. jezioro stanowi jednocześnie najniżej położony obszar na terenie Garbu Szeskiego. Przez jezioro z okolic dawnej wsi Rdzawe przepływa interesujący strumień o nazwie Rdzawka, który około kilometra dalej łączy się ze spływającą z Nasut Mazurką; GPS: Szwałk Wielki (213,4 ha) jezioro położone w pobliżu wsi Szwałk, na północ od jeziora Łaźno, w dorzeczu rz. Ełk, na wysokości 133,1 m n.p.m. Przepływa przez nie Czarna Struga, strumień płynący obok osady Czerwony Dwór, który uważa się za początkowy odcinek Łaźnej Strugi. Zbiornik ma długość 3800 m i szerokość 900 m. Linia brzegowa sięga 10 km, brzegi zaś niskie i podmokłe. Głębokość maksymalna 11 m, natomiast średnia jedynie 5 m. Na jedynej wyspie utworzono w roku 1975 rezerwat Wyspa 19

20 Lipowa na Jeziorze Szwałk Wielki (2,73 ha) w celu zachowania lasu liściastego o naturalnym charakterze. Występują: leszcz, szczupak, stynka, płoć, okoń, węgorz, lin, krąp a nawet sandacz; GPS: Szwałk Mały (ok. 66 ha) położony jest na południe od wsi Szwałk i na wschód od jez. Szwałk Wielki, na wysokości 133,1 m n.p.m. Ma głębokość maksymalną 11 m, a średnią 4 m. Urozmaicona linia brzegowa sprzyja głównie karpiowatym. Jest tu również sztucznie wprowadzony sandacz. Rekordy karpia na tym jeziorze to 28 kg i 32 kg.; GPS Ślepek (2,21 ha) małe, wydłużone jeziorko (500 m długość, 140 m szerokość) na cieku płynącym do Mazurki przez jez. Ciche, na wysokości 133,1 m n.p.m. Na północ od wsi Szwałk; GPS: JEZIORA W GMINIE OLECKO Boczne (6,4 ha) położone na południe od Olszewa, na północny-wschód od Olecka, 161,8 m n.p.m. Tworzy je niewielki zbiornik (450 m na 160 m) na rzece Połomka (zasila Łaźną Strugę). Jest to jedno z kilku małych jezior tworzących malowniczą grupę Jezior Olszewskich. Wlot Połomki z jez Olszewskiego z północnego zachodu, wypływ do jez. Gordejki z południowego krańca, w pobliżu połączenia z jez. Głębokim; GPS: Dobskie (162 ha) to jezioro położone 5 km na zachód od Olecka, 158,2 m n.p.m. Głębokość maksymalna zbiornika wynosi 43,3 m, natomiast średnia - 11,1 m. Nad jeziorem leżą wsie: Dobki, Gordejki, Duły i Jaśki. Jezioro ma kształt rynny długości 5460 m i szerokości Otoczenie stanowią grunty orne, pastwiska i osiedla. W części wschodniej jeziora, generalnie głębszej niż zachodnia - jest górka podwodna widoczna już na głębokości 1m. Można tu złowić następujące gatunki ryb: płoć, sielawa, leszcz, sieja, węgorz, szczupak, lin, okoń; GPS: Głębokie (10,5 ha) jezioro ok. 0,7 km od wsi Olszewo, 8 km od Olecka, 161,8 m n.p.m. Długość zbiornika wynosi 580 m, szerokość 250. Południowy brzeg stromy i gęsto porośnięty drzewami, północny wychodzi na pola uprawne i łąki. Jezioro należy do zespołu jezior olszewskich; GPS:

21 Gordejskie, Ostrów (7,5 ha) leży na południe od jez. Olszewskiego, na północ od Gordejek Małych, 161,6 m n.p.m. Niegdyś powierzchnia wody była zdecydowanie większa (44 ha) i leżąca w południowej części jeziora wyspa o powierzchni ok. 3 ha była wyraźniejsza. Obecnie jezioro zarasta i charakter wyspy zaciera się. Zbiornik jest siedliskiem ptactwa wodnego i należy do zespołu jezior olszewskich. Przez zachodnią część jeziora przepływa rzeka Połomka. Brzegi są niedostepne, otoczone podmokłymi łąkami i bagnami. Można złowić następujące gatunki ryb: szczupak, okoń, lin, karaś, płoć; GPS: Juchówko Małe, Juchówek (20,6 ha) to malownicze jezioro leżące na zachód od drogi Gąski Giże, 139,4 m n.p.m. Jezioro jest zasilane strumieniem spływajacym od wsi Ślepie zwanym Ślepianka. Odpływ Ślepianki do pobliskiego jeziora Kukowino znajduje się po zachodniej stronie zbiornika. Również po zachodniej stronie miejsca rekreacyjne; GPS: Kociołek (12 ha) 1,7 km na północ od wsi Mazury, na wysokości 133,6 m n.p.m. W pobliżu Mazurskie Jezioro, dorzecze rzeki Bierka; GPS: Kuliste (15,8 ha) położone pomiędzy jez. Gordejskim a Sedraneckim, w głębokim wąwozie, na wysokości 165,3 m n.p.m. Jest zbiornikiem bezodpływowym, długim ok. 800 m i szerokim do 230. Od południa stromy brzeg sięga wzniesień wyniesionych nawet 25 m nad poziomem jeziora; GPS: Łęgowskie (10 ha) położone we wsi Łęgowo, na wysokości 133,6 m n.p.m. 3 km od Sedranek, 6 od Olecka. Wody jeziora przenoszone są malowniczym ciekiem z południowo-zachodniego krańca do jeziora Sedraneckiego. Jezioro jest zarybione, występują tu między innymi szczupak i lin; GPS: Olecko Małe (223,39 ha) leży na południe, ok. 3 km od Olecka, na wysokości 148,6 m n.p.m. Dzieli się wyraźnie na dwie części głębszą północną (maks. 38,3 m) i płytszą południową, na której są dwie wyspy. Długość jeziora 4455 m, zaś szerokość do 820 m. Linia brzegowa biegnie m. Przez jezioro przepływa Lega. Brzegi porasta niewiele roślin, głównie: trzcina, sitowie, tatarak. Można złowić następujące gatunki ryb: leszcz, węgorz, płoć, lin, szczupak, okoń, krąp, stynka, sporadycznie wzdręga, karaś, sieja i sandacz; GPS: Olecko Wielkie (227,3 ha) to głęboki (45,2 m) rynnowy zbiornik o wysokich brzegach rozciągający się z południowego wschodu na północny zachód, po wschodniej stronie Olecka. Jezioro ma długość 4860 m, szerokość do 1110 m. Od północy wpływa do niego rzeka Lega, Długość linii brzegu, który porasta 21

22 głównie trzcina, sitowie jeziorne, pałka szeroko i wąskolistna, wynosi m. Można złowić tu następujące gatunki ryb: węgorz, szczupak, lin, okoń, leszcz, płoć, stynka, ukleja, karp, troć, sum, jazgarz, sporadycznie sieja i sielawa. Nad jeziorem miejsca rekreacyjne; GPS: Olszewskie (14 ha) leży na południowej granicy Garbu Szeskiego, przy wsi Olszewo, 161,9 m n.p.m. Zbiornik leży na cieku Połomka, który łączy ciąg atrakcyjnych jezior: Olszewskie, Boczne i Głębokie, oraz Gardejskie. Długość jeziora wynosi 900 m, szerokość 200 m. Długość linii brzegowej sięga 2200 m; Zbiornik znajduje się w dorzeczu rz. Ełk; GPS: Romoły, Rumity, Romoty (46,94 ha) leży na południe od szosy Olecko-Giżycko, w odległości ok. 10 km od Olecka, na wysokości 148,2 m n.p.m. Długość zbiornika 1450 m, największa szerokość 350 m. Głębokość jeziora sięga 11,5 m. Otoczenie zbiornika od strony północnej stanowią grunty orne i pastwiska, od strony południowej las iglasty. W pasie przybrzeżnym dominują trzciny, tatarak, skrzyp, pałka wąskolistna, ramienice, grążel żółty, grzybień biały, osoka aloesowa. Od północy wpływa ciek Romoła, który odpływa po przeciwnej stronie z południa. Można tu złowić następujące gatunki ryb: leszcz, płoć, okoń, szczupak, węgorz, sandacz, krąp, wzdręga, sum; GPS: Ryzonka Duża (15,05 ha) to podłużny zbiornik położony na wschód od jez. Romoły, 148,3 m n..m. Jezioro jest wydłużone o wymiarach 820 m na 225 m. Od północnego zachodu małym przepływem połączone jest z jez. Romoły. Wydłużona dolina, w której mieści się jezioro oddzielona jest niewielkimi wałami od leżącego na południu, 10 m wyżej, jeziora Dobskiego; GPS: Ryzonka Mała (6,42 ha) niewielki przepływowy zbiornik na południe od jez. Romoły, na wysokości 148,1 m n.p.m. Od północy wpływa do niego Romoła, a uchodząc od południa oddaje wody Połomce w okolicy jeziora Świętajno. Brzegi jeziora silnie zarośnięte, szczególnie przy zachodnim brzegu; GPS: Sedranki, Sedraneckie (80,12 ha) duże jezioro położone przy szosie Olecko Gołdap, 160,8 m n.p.m. Ma brzegi urozmaicone, w większości zadrzewione. Jezioro jest wydłużone (2750 m), lecz niezbyt szerokie (maksymalnie 450 m), przy tym linia brzegowa 7600 m. Głębokością sięga 29,5 m. Nad jeziorem jest kąpielisko z pomostami i kładki do wędkowania. Brzegi w trzech czwartych porastają kępy trzciny i sitowia. Można złowić następujące gatunki ryb: troć jeziorowa, sieja, sielawa, płoć, wzdręga, leszcz, karp, ukleja, lin, karaś, okoń, jazgarz, sandacz, szczupak, sum, miętus, węgorz; GPS: