Autorzy: ANNA SZYCHTA, ALICJA A. JARUGA, PRZEMYSŁAW KABALSKI

Transkrypt

1 RACHUNKOWOŚĆ ZARZĄDCZA Autorzy: ANNA SZYCHTA, ALICJA A. JARUGA, PRZEMYSŁAW KABALSKI O autorach Wstęp Rozdział 1. Istota, rola i rozwój rachunkowości zarządczej Alicja A. Jaruga 1.1. Rachunkowość zarządcza jako system informacyjny wspierający sterowanie Wytyczanie celów organizacji i ich pomiar Badanie różnych wariantów działania, ich pomiar i prezentacja Wybór kierunku działania Urzeczywistnianie decyzji - działanie Porównywanie faktycznych dokonań z budżetami i wprowadzanie działań korekcyjnych 1.2. Relacje rachunkowości zarządczej i rachunkowości finansowej Rachunkowość finansowa Rachunkowość finansowa a rachunkowość zarządcza 1.3. Zarys ewolucji rachunkowości zarządczej 1.4. N owe tendencje w rozwoju rachunkowości zarządczej 1.5. Rachunkowość zarządcza w Polsce 1.6. Podsumowanie Rozdział 2. Koncepcje kosztów i efektów Alicja A. Jaruga 2.1. Zarys pojęciowy: koszty, efekty, obiekty kosztów 2.2. Tradycyjne klasyfikacje kosztów 2.3. Klasyfikacja kosztów według ich reagowania na zmiany rozmiarów działalności Tradycyjne koncepcje zmienności kosztów Nowatorskie koncepcje klasyfikacji kosztów 2.4. Koncepcje kosztów i efektów w kontekście podejmowania decyzji oraz planowania i kontroli 2.5. Dalsze kierunki rozwoju koncepcji kosztów i efektów 2.6. Podsumowanie Rozdział 3. Klasyczne systemy rachunku kosztów i wyników Alicja A. Jaruga 3.1. Typologia tradycyjnych systemów rachunku kosztów 3.2. System rachunku kosztów pełnych i system rachunku kosztów zmiennych - ogólna charakterystyka 3.3. Od systemów rachunku kosztów opartych na kosztach historycznych do systemów rachunku kosztów opartych na kosztach standardowych 3.4. Rachunek kosztów pełnych a rachunek kosztów zmiennych Struktura i przepływ kosztów w systemie rachunku kosztów pełnych oraz w systemie rachunku kosztów zmiennych Wpływ systemu rachunku kosztów pełnych i systemu rachunku kosztów zmiennych na wycenę zapasów i krótkookresowy wynik operacyjny

2 Przydatność decyzyjna systemu rachunku kosztów pełnych i systemu rachunku kosztów zmiennych 3.5. Wielostopniowe i wieloobiektowe systemy rachunku kosztów i wyników oparte na kosztach zmiennych 3.6. Rozwinięte systemy rachunku kosztów zmiennych - ujęcia przykładowe 3.7. Podsumowanie Rozdział 4. Rozliczanie i ewidencja kosztów działalności operacyjnej a potrzeby sprawozdawczości finansowej Anna Szychta 4.1. Zasady budowy systematycznego rachunku kosztów 4.2. Układy ewidencyjne kosztów działalności operacyjnej 4.3. Istota pełnej i uproszczonej ewidencji kosztów 4.4. Organizacyjne rozwiązania rozliczania i ewidencji kosztów Ewidencja kosztów według rodzajów Etapy i metody rozliczania kosztów działalności operacyjnej Cele i struktura arkusza rozliczeniowego kosztów Zasady ewidencji kosztów na kontach funkcji i typów działalności 4.5. Sposoby ewidencji kosztów działalności operacyjnej a ustalanie wyniku finansowego Ustalanie wyniku finansowego w wypadku pełnej ewidencji kosztów Ustalanie wyniku finansowego w uproszczonych sposobach ewidencji kosztów Obroty wewnętrzne i ich koszt 4.6. Podsumowanie Rozdział 5. Rozliczanie kosztów świadczeń podmiotów pomocniczych Anna Szychta 5.1. Zasady wyceny świadczeń podmiotów pomocniczych 5.2. Metody rozliczania kosztów świadczeń wzajemnych podmiotów pomocniczych 5.3. Ewidencja kosztów świadczeń pomocniczych 5.4. Podsumowanie Rozdział 6. Kalkulacja kosztów produktów w rachunku kosztów pełnych i rachunku kosztów zmiennych Anna Szychta 6.1. Cele, przedmiot i odmiany kalkulacji kosztów 6.2. Odmiany kalkulacji podziałowej Kalkulacja podziałowa prosta Kalkulacja podziałowa ze współczynnikami 6.3. Kalkulacja przy produkcji fazowej 6.4. Kalkulacja przy produkcji łącznej 6.5. Kalkulacja doliczeniowa 6.6. Kalkulacja kosztów w rachunku kosztów zmiennych 6.7. Cele kalkulacji kosztów a przydatność tradycyjnych metod kalkulacji 6.8. Podsumowanie

3 Rozdział 7. Rachunek kosztów standardowych Anna Szychta 7.1. Istota i odmiany rachunku kosztów postulowanych 7.2. Cele rachunku kosztów standardowych 7.3. Ogólne zasady i warianty rachunku kosztów standardowych 7.4. Ustalanie standardów kosztów bezpośrednich 7.5. Zasady ustalania standardów kosztów pośrednich wytworzenia 7.6. Budżetowanie kosztów ośrodków odpowiedzialności 7.7. Sprawozdanie z wykonania budżetów i analiza odchyleń w rachunku kosztów standardowych Istota sprawozdań z poniesionych kosztów i rodzaje odchyleń Analiza odchyleń kosztów bezpośrednich Przyczynowa analiza odchyleń kosztów pośrednich 7.8. Korzyści i ograniczenia stosowania rachunku kosztów standardowych 7.9. Podsumowanie Rozdział 8. Analiza relacji "koszty-wielkość sprzedaży-wynik" Przemysław Kabalski 8.1. Istota, cele i założenia analizy relacji "koszty-wielkość sprzedaży-wynik" 8.2. Próg rentowności przy produkcji jednoasortymentowej 8.3. Próg rentowności przy produkcji wieloasortymentowej 8.4. Ograniczenia analizy relacji "koszty-wielkość sprzedaży-wynik" 8.5. Zastosowanie analizy relacji "koszty-wielkość sprzedaży-wynik" w planowaniu krótkookresowym, analizie wrażliwości wyniku finansowego i ocenie ryzyka operacyjnego 8.6. Analiza relacji "koszty-wielkość sprzedaży-wynik" a rachunek kosztów działań 8.7. Podsumowanie Rozdział 9. Decyzyjne rachunki kosztów i wyników w zarządzaniu operacyjnym Przemysław Kabalski 9.1. Istota problemów decyzyjnych w zarządzaniu operacyjnym 9.2. Problem 1 - optymalny plan produkcji i sprzedaży w warunkach niewykorzystanych mocy produkcyjnych 9.3. Problem 2 - optymalny plan produkcji i sprzedaży w warunkach ograniczonych mocy produkcyjnych 9.4. Problem 3 - kupić czy wytworzyć? 9.5. Problem 4 - przyjąć czy odrzucić dodatkowe zamówienie przy wolnych mocach produkcyjnych? 9.6. Dolne granice cen jako punkt odniesienia dla decyzji krótkookresowych 9.7. Rachunek kosztów w decyzjach krótkookresowych na podstawie przykładu całościowego 9.8. Proces decyzyjny - ujęcie całościowe 9.9. Podsumowanie Rozdział 10. Rachunek odpowiedzialności i ceny transferowe Przemysław Kabalski Decentralizacja i dywizjonalizacja Pomiar dokonań finansowych ośrodków odpowiedzialności Zarządzanie nastawione na wartość

4 10.4. Ceny transferowe Istota cen transferowych w przedsiębiorstwie zdywizjonalizowanym Ceny transferowe rynkowe Ceny transferowe kosztowe Ceny transferowe negocjowane Podatkowe regulacje cen transferowych Podsumowanie Rozdział 11. Budżetowanie operacyjne jako instrument planowania i kontroli Anna Szychta Istota budżetu i budżetowania Funkcje i etapy budżetowania Podstawowe rodzaje budżetów Metody sporządzania budżetów Budżetowanie odgórne i partycypacyjne Budżetowanie przyrostowe i budżetowanie "od zera" Sterowanie budżetowe Organizacyjne aspekty i uwarunkowania efektywnego budżetowania Budżet główny w sterowaniu jednostką gospodarczą Struktura rocznego budżetu operacyjno-finansowego przedsiębiorstwa Przykład budżetu głównego przedsiębiorstwa produkcyjnego Nowe tendencje w zakresie budżetowania operacyjnego Podsumowanie Rozdział 12. Pomiar i kalkulacja kosztów w rachunku kosztów działań Anna Szychta Istota rachunku kosztów działań Zasady projektowania rachunku kosztów działań Kalkulacja kosztów produktów w rachunku kosztów działań Tradycyjne metody kalkulacji a kalkulacja ABC Uwarunkowania i korzyści zastosowania rachunku kosztów działań Kalkulacja kosztów działań według zasad Time-Driven ABC Podsumowanie Rozdział 13. Metody rachunkowości zarządczej w warunkach stosowania rachunku kosztów działań Anna Szychta Zakres zastosowania koncepcji Activity-Based Costing Analiza działań Budżetowanie w warunkach rachunku kosztów działań (ABB) Zasady budżetowania typu ABB Różnice między ABB a tradycyjnym budżetowaniem Analiza rentowności sprzedaży produktów i klientów Przeprojektowywanie procesu gospodarczego Podsumowanie

5 Rozdział 14. Systemy rachunku kosztów w strategicznym zarządzaniu kosztami i wynikami w cyklu życia produktu oraz w szczupłym zarządzaniu przedsiębiorstwem Anna Szychta Strategiczne i operacyjne zarządzanie kosztami a rachunkowość zarządcza Systemy rachunku kosztów dla strategicznego zarządzania kosztami w japońskich korporacjach Rachunek kosztów cyklu życia produktu Różne podejścia do cyklu życia produktu Rachunek i budżetowanie kosztów cyklu życia produktu Rola target costing w strategicznym zarządzaniu kosztami Istota i etapy target costing Porównanie podstawowych podejść do kosztu docelowego Przykład ustalania kosztów docelowych Aspekty target costing i analiza wartości Koncepcja kaizen i rachunek redukcji kosztów Target costing i kaizen costing a rachunkowość zarządcza Podsumowanie Rozdział 15. Koszty jakości i koszty środowiskowe jako parametry zarządzania kosztami i wynikami Przemysław Kabalski Pomiar i monitorowanie kosztów jakości Istota, kategorie i pomiar kosztów jakości Sprawozdania wewnętrzne o kosztach jakości Analiza przyczyn złej jakości Pomiar i monitorowanie kosztów środowiskowych Istota i kategorie kosztów środowiskowych Sprawozdania wewnętrzne o kosztach środowiskowych Podsumowanie Rozdział 16. Budżetowanie kapitałowe: planowanie i ocena efektywności przedsięwzięć inwestycyjnych Anna Szychta Istota budżetowania kapitałowego a znaczenie i rodzaje inwestycji Cele i etapy budżetowania kapitałowego Kryteria rachunku efektywności przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych Zasady ustalania wartości bieżącej netto (NPV) Istota i obliczanie wewnętrznej stopy zwrotu Wartość bieżąca netto a wewnętrzna stopa zwrotu Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu Tradycyjne metody oceny efektywności inwestycji Rachunek inwestycyjny przy inflacji Realna a nominalna stopa dyskontowa Uwzględnianie inflacji w metodzie NPV Inflacja a inne metody oceny efektywności inwestycji Metody uwzględniania ryzyka w rachunkach inwestycyjnych

6 Podsumowanie Rozdział 17. Metody i systemy pomiaru wyników działalności jednostek gospodarczych. Zbilansowana karta wyników Anna Szychta Zróżnicowanie wyników działalności przedsiębiorstw i ich pomiar Metody i systemy pomiaru wyników Koncepcje pomiaru wyników przedsiębiorstw Istota systemu pomiaru wyników przedsiębiorstwa Pomiar wyników z zastosowaniem Tableau de Bord Balanced Scorecard (BSC) Struktura i funkcje zbilansowanej karty wyników Rola mapy strategii organizacji w zaprojektowaniu i stosowaniu BSC Strategiczna karta wyników jako zintegrowany system pomiaru i zarządzania wynikami Podsumowanie Słownik podstawowych terminów Bibliografia Indeks