DEBATA PUBLICZNA NT. ROZWOJU I ODNOWY ŚRÓDMIEŚCIA POZNANIA

Transkrypt

1 RM-IV DEBATA PUBLICZNA NT. ROZWOJU I ODNOWY ŚRÓDMIEŚCIA POZNANIA Sprawozdanie z przebiegu dwudniowego spotkania pt. Warunki rozwoju społeczno-kulturalnego oraz poprawy jakości życia i zamieszkania w śródmieściu marca (środa/czwartek) - g Dom Tramwajarza, ul. Słowackiego 19/21 Plan spotkania: Środa 28 marca g :30 17:35 - Otwarcie spotkania oraz przypomnienie celu i harmonogramu debaty - Mariusz Wiśniewski, Przewodniczący Komisji Rewitalizacji Rady Miasta Poznania 17: Prezentacja głównych elementów diagnozy obecnego stanu śródmieścia w wymiarze społeczno-kulturalnym, jakości życia i warunków zamieszkania na podstawie danych urzędowych - Bogdan Frąckowiak, Dyrektor Wydziału Rozwoju Miasta Urzędu Miasta Poznania 17:50-18:10 - Wprowadzenie do dyskusji przez prowadzących ją panelistów: prof. Marek Krajewski - Instytut Socjologii UAM Paweł Szkotak, Dyrektor Teatru Polskiego w Poznaniu, założyciel Teatru Biuro Podróży dr Piotr Korduba - zastępca dyr. Instytutu Historii Sztuki UAM Hubert Haegenbarth - Naczelnik Wydziału Prewencji Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu 18:10-19:00 Dyskusja z udziałem uczestników 19:00 19:05 przerwa 19:05 20:15 - C.d. dyskusji z udziałem uczestników 20:15-20:30 Dokonanie wskazań przez uczestników najważniejszych problemów/potrzeb zgłoszonych podczas dyskusji na specjalnie przygotowanych tablicach i zakwalifikowanie wybranych tematów do omówienia następnego dnia spotkania (29.03.) 20:30 Zakończenie 1 dnia spotkania Czwartek 29 marca g :30 17:50 - Otwarcie spotkania przez prowadzących spotkanie panelistów i przypomnienie głównych ustaleń z 1 dnia spotkania oraz dokonanego wyboru tematów do dalszej dyskusji. 17:50-19:00 Dyskusja z udziałem uczestników 19:00 19:05 przerwa 19:05 20:05 - C.d. dyskusji z udziałem uczestników 20:05-20:15 Podsumowanie/wnioski ze spotkania dokonane przez panelistów. 20:15-20:30 - Dokonanie wskazań przez uczestników najważniejszych problemów/potrzeb zgłoszonych podczas dyskusji na specjalnie przygotowanych tablicach i zakwalifikowanie ich do III etapu debaty (w maju) celem konkretnego omówienia danego zagadnienia. 20:30 Zakończenie spotkania Lista uczestników spotkania stanowi załącznik nr 1. 1

2 28 marzec 2012r: Radny Mariusz Wiśniewski powitał zebranych gości, przedstawił prowadzących spotkanie panelistów oraz przypomniał temat przewodni spotkania kwestia warunków życia i zamieszkania w śródmieściu Poznania. Janusz Meissner, Zastępca Dyrektora Wydziału Rozwoju Miasta UMP, przedstawił prezentacje multimedialną pt. Diagnoza śródmieścia. Stan społeczno-kulturalny, jakość życia i warunki zamieszkania. Prezentacja stanowi załącznik nr 2. Prof. Marek Krajewski, Instytut Socjologii UMP, odnosząc się do przedstawionej prezentacji zwrócił uwagę na wysokie wskaźniki, z których wynika, że w śródmieściu, zdaniem mieszkańców, żyje się dobrze. Jednakże z artykułów w prasie lokalnej wyłania się zupełnie inny obraz centrum, zwracający głównie uwagę na 3 negatywne kwestie: 1) umieranie centrum, zamykanie sklepów, instytucji kultury, uciekanie życia społecznego ze śródmieścia do centów handlowych na peryferiach miasta, w centrum pozostają gł. instytucje bankowe i ubezpieczeniowe, uciekają najlepiej sytuowani i wykształceni mieszkańcy; 2 ) problemy, których źródłem są mieszkańcy nielegalny handel, brud, psie odchody, graffiti, złe parkowanie, samowolne remonty; 3) brak komunikacji między mieszkańcami śródmieścia a władzą Miasta, władza nie uwzględnia wyników konsultacji społecznych, wprowadza zmiany niezgodne z oczekiwaniami społecznymi. W mediach dobrze o centrum mówi się tylko w kontekście przeszłości, dawnej świetności, w związku z okazjonalnymi wydarzeniami kulturalnymi, festynami, paradami. Następnie prof. Krajewski sformułował 3 pytania, na które debata powinna znaleźć odpowiedź, tj.: 1) czy obraz śródmieścia w mediach jest zgodny z doświadczeniami i zdaniem uczestników debaty? 2) na ile kierunek zmian zarysowany przez media uczestnicy debaty uważają za trafnie zdiagnozowany, jakich funkcji śródmieścia oczekują i do kogo śródmieście powinno należeć tylko do mieszkańców, czy w związku z pełnioną funkcją reprezentacyjną wpływ na nie powinni mieć też jego użytkownicy? 3) jak usprawnić procesy decyzyjne w mieście określające kierunki rozwoju, jak powinna przebiegać komunikacja między władzami Miasta, mieszkańcami, organizacjami pozarządowymi, samorządami pomocniczymi? Paweł Szkotak, Dyrektor Teatru Polskiego, wyraził zdanie, że rewitalizacja to nie tylko poprawa jakości architektury, transportu, infrastruktury itp., ważne jest to jak się czujemy w przestrzeni miasta, jakie są wzajemne relacje międzyludzkie. Pozytywny wpływ na te relacje ma kultura. Dyrektor powiedział, że poznańskie teatry narodowe należą do najlepszych w Polsce i Europie. Roczna sprzedaż biletów do poznańskich teatrów wynosi 300 tys. Śródmieście to miejsce, w którym przebywają zarówno mieszkańcy jak i użytkownicy tj. mieszkańcy innych dzielnic i przyjezdni. Dyrektor Szkotak szczególną uwagę zwrócił na Plac Wolności, który mógłby stać się miejscem obywatelskiej i artystycznej agory, mógłby zostać lepiej wykorzystany ze względu na dobrą lokalizację i infrastrukturę. Odniósł się także do budynku Arkadii, który, jego zdaniem, powinien powrócić do swojej pierwotnej funkcji, tj. teatru. Następnie zwrócił się z pytaniem do uczestników debaty w jaki sposób myślą o centrum, czy ma to być miejsce tylko do mieszkania czy służyć ma także życiu kulturalnemu miasta? Dr Piotr Korduba, zastępca dyr. Instytutu Historii Sztuki UAM, wyraził zdanie, że centrum można uratować tylko poprzez powrót do funkcji mieszkaniowej, tylko to doprowadzi do ożywienia tej części miasta. Badania wskazują, że rewitalizacja jest możliwa tylko na obszarach, na których jest, co najmniej 65-70% funkcji mieszkaniowej. P. Korduba dodał, że na przestrzeni lat pojawiało się wiele pomysłów na funkcje centrum: centrum finansowe, centrum jako przestrzeń handlowa, jako dzielnica uniwersytecka (jednakże UAM przy cichej akceptacji miasta przenosi campus uniwersytecki poza miasto), które się nie sprawdziły. Jedynym sposobem na ożywienie śródmieścia jest przywrócenie funkcji mieszkaniowej, promowanie mody, przez instytucje miejskie, media, na zamieszkanie w centrum. Jednakże centrum nie może należeć tylko do mieszkańców, działają tu instytucje kultury, muzea, biblioteki, parafie, uniwersytet, które powinny współdziałać w celu ożywienia śródmieścia. Hubert Haegenbarth, Naczelnik Wydziału Prewencji Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu, przedstawił prezentację zawierającą analizę przestępczości w śródmieściu, z której wynika, że przestępczość w śródmieściu spada. Jednym z powodów tej sytuacji jest przekazywanie przez 2

3 mieszkańców informacji o przestępstwach w sygnałach społecznych. Najwięcej sygnałów nie kierunkuje się na poważne przestępstwa, dotyczą spraw życiowych, drobnych kradzieży, spożywania alkoholu w miejscach niedozwolonych. Mieszkańcy śródmieścia są najbardziej aktywni w przekazywaniu tych sygnałów. Następnie Naczelnik zwrócił się z pytaniem do uczestników debaty, czy taka forma komunikacji z policją jest skuteczna, należy ją pogłębiać czy rozwijać inne możliwości komunikacji, jaki model pracy dzielnicowego jest zgodny z oczekiwaniami społecznymi? Radny Mariusz Wiśniewski zaprosił zebranych do dyskusji, zgłaszania problemów i potrzeb śródmieścia związanych z rozwojem społeczno-kulturalnym, jakością życia i zamieszkania w śródmieściu. Problemy śródmieścia wskazane przez uczestników debaty: Wyludnianie śródmieścia, ucieczka mieszkańców do innych dzielnic lub poza miasto. Odpływ kapitału inwestycyjnego ze śródmieścia (osiedla deweloperskie powstają poza centrum). Wysokie opłaty miejskie, czynsze. Duża rotacja dzielnicowych. Zatracenie norm współżycia społecznego - brud na ulicach i w bramach kamienic, zniszczone elewacje budynków, pustostany, nieczystości po psach, graffiti, hałas, łamanie prawa do wypoczynku, brak przestrzegania przepisów, nielegalne reklamy, brak koszy na śmieci. Brak skutecznych kar za łamanie ładu i porządku. Brak placów zabaw, miejsc, które pełnią funkcje społeczne integrują. Brak rozwiązań dla osób niepełnosprawnych, starszych, matek z dziećmi, bariery architektoniczne. Brak konsultacji władzy z mieszkańcami, co do najważniejszych inwestycji. Niechęć urzędników do oddolnych inicjatyw. Brak promocji centrum miasta, brak wypromowania atrakcji turystycznych. Brak informacji miejskiej. Brak tablic ogłoszeń. Niszczenie historycznej wartości centrum (np. budowa parkingu wielopoziomowego na ul. Za Bramką) Uciążliwość rozrywki w centrum głośne dyskoteki w kamienicach, zakłócanie spokoju. Mieszkańcy śródmieścia coraz więcej osób przyjezdnych, studentów, którzy mają inne oczekiwania niż stali mieszkańcy. Brak polityki budownictwa mieszkaniowego, dotychczasowe inwestycje w śródmieściu to dobudówki do kamienic, ciasne i słabej jakości, a wysoka cena, brak chętnych na zamieszkanie. Niewykorzystanie terenów nadwarciańskich jako miejsca do rekreacji i wypoczynku. Niewykorzystanie Placu Wolności na życie artystyczne i kulturalne. 3

4 Potrzeby śródmieścia wskazane przez uczestników debaty: Stworzenie rozwiązań wspomagających drobną własność mieszkaniową, usługową, handlową, różnicowanie opłat w zależności od funkcji preferencyjne stawki dla funkcji kulturalnej. Dbanie przez Miasto o przestrzeń publiczną. Rewitalizacja wpisana jako jeden z celów strategicznych Miasta. Niższe opłaty z tytułu remontu prywatnych kamienic przez ich właścicieli. Obniżenie opłat miejskich. Postawienie przede wszystkim na funkcję mieszkaniową w śródmieściu, przed funkcją kulturalną, usługową i handlową. Bardziej restrykcyjne kary za łamanie ładu i porządku, nie tylko pouczenie. Lepsze współdziałanie służb w zakresie utrzymania ładu i porządku. Egzekwowanie prawa, dopracowanie przepisów prawa pozwalających na konkretne działanie służb porządkowych. Włączenie mieszkańców w procesy decyzyjne, zachęcanie do aktywności obywatelskiej. Oddolne inicjatywy mieszkańców powinny być załatwiane przez władze Miasta w sposób skuteczny i szybki. Podniesienie atrakcyjności centrum poprzez połączenie inicjatyw społecznych z władzami Miasta. Zwiększenie roli samorządów pomocniczych. Wykorzystanie Placu Wolności jako centrum kulturalnego oraz miejsca do wypoczynku (ustawienie ławek, wprowadzenie zieleni). Stworzenie z terenów nad Wartą miejsca do wypoczynku i rekreacji. Wykorzystanie amfiteatru na Cytadeli na miejsce wydarzeń artystycznych. Systemowe opracowywanie planów miejscowych, które będą kształtowały budownictwo w centrum. Zapewnienie komfortu i spokoju dla mieszkańców. Wygłuszenie i wyizolowanie lokali rozrywkowych. Umowy społeczne między właścicielami lokali a właścicielami kamienic. Rozproszenie rozrywki, strefowanie wyznaczenie obszarów, w których możną ją kumulować i godzin, w jakich lokale rozrywkowe mogą funkcjonować. Opracowanie systemu monitorowania potrzeb mieszkańców, stworzenie map potrzeb (m. in. za pośrednictwem samorządów pomocniczych) Centrum jako salon miasta. Potrzeba uporządkowania otoczenia. Korzystanie z istniejących możliwości oceny dzielnicowych możliwość kontaktu z przełożonym w każde poniedziałki, napisanie a do przełożonego, ocena poprzez samorządy pomocnicze, konkurs na najlepszego dzielnicowego. Większa pro-społeczna inicjatywa ze strony mediów, promowanie w mediach inicjatyw obywatelskich, fundacji i stowarzyszeń działających w życiu kulturalnym i artystycznym. Włączenie instytucji reprezentujących infrastrukturę miejską do akcji społecznych, np. Aquanet. Współpraca jednostek miejskich z wyższymi uczelniami w zakresie kształtowania polityki przestrzennej. Zmiana hierarchii własności przestrzeni od pieszego, rowerzysty do ruchu samochodowego, odzyskiwanie przestrzeni ulicy przez mieszkańców, konsolidacja przestrzeni. Uspokojenie ruchu samochodowego w śródmieściu, uprzywilejowanie ruchu tramwajowego. Waloryzacja problemów uczestnicy debaty wskazali 3 najważniejsze problemy śródmieścia: Wyludnianie śródmieścia, odpływ mieszkańców. Zła jakość przestrzeni publicznej zniszczone elewacje i chodniki, graffiti, zaniedbane podwórka kamienic, pustostany, brak miejsc rekreacji i wypoczynku. Brud na ulicach i chodnikach. 4

5 Waloryzacja potrzeb uczestnicy wskazali na 3 najważniejsze potrzeby śródmieścia: Przywrócenie funkcji mieszkaniowej śródmieścia. Ożywienie Placu Wolności. Tworzenie w śródmieściu miejsc do rekreacji i wypoczynku, placów zabaw, miejsc dla młodzieży i seniorów, zadbanie o czystość tych miejsc i otoczenia. 29 marzec 2012r. Prof. Marek Krajewski zaproponował, aby dyskusję zawęzić do 2 kwestii: 1) powody odpływu z centrum mieszkańców, 2) powody odpływu z centrum użytkowników. Następnie do każdego ze wskazanych problemów próba poszukiwania konkretnego rozwiązania. Uczestnicy mają także odpowiedzieć na pytanie: śródmieście jako przestrzeń tylko mieszkaniowa, czy dostrzegają inne funkcje np. kulturalną, usługową, handlową, czy funkcje te nie wykluczają się z f. mieszkaniową? Uczestnicy debaty wskazali na następujące przyczyny odpływu mieszkańców ze śródmieścia: Wysokie czynsze, opłaty. Zła jakość przestrzeni publicznej. Brak ładu i estetyki, duży ruch samochodowy. Hałas, brudne ulice. Brak miejsc do wypoczynku. Brak miejsc parkingowych dla mieszkańców. Brak oferty dla młodych rodzin. Brak przyjaznych przestrzeni do mieszkania, zieleni. Przyczyny odpływu użytkowników ze śródmieścia: Wysokie czynsze, opłaty za lokale usługowe. Brak klientów. Brak miejsc parkingowych. Brak przestrzeni pieszo-rowerowej. Brak tablic informacyjnymi dla turystów. Brak oferty kulturalnej. Niewykorzystanie potencjału kulturowego śródmieścia. Następnie uczestnicy próbowali znaleźć rozwiązanie, wskazali jak zatrzymać mieszkańców w śródmieściu i przyciągnąć nowych: Polityka czynszowa, opłaty, zachęty. Obniżenie opłat. Poprawa jakości przestrzeni publicznej poprzez programy rewitalizacji (remonty kamienic, ulic, chodników) Reforma struktury administracji miejskiej. Powrót do funkcji plastyka miejskiego. Istniejąca obecnie funkcja architekta Miasta skupia się na wydawaniu decyzji administracyjnych, nie kształtuje on polityki przestrzennej. Konserwator Zabytków ma zbyt wiele obowiązków. 5

6 Kampanie promocyjne na rzecz przestrzegania zasad porządku i ładu. Generowanie pozytywnych wzmocnień, kształtowanie świadomości, że dobro publiczne to dobro nas wszystkich. Zagospodarowanie brzegów Warty pod kątem rekreacji. Stosowanie przepisów, kary za łamanie zasad porządku i ciszy. Budownictwo socjalne, komunalne w śródmieściu. System zamiany mieszkań. Wspieranie spółdzielni. Nieodpłatne przekazywanie nieruchomości pewnych grupom, aby o nie dbali. Nie należy kumulować mieszkań socjalnych w jednym miejscu. Akcja społeczna Zamieszkaj w śródmieściu. Kształtowanie mody na zamieszkanie w centrum. Stworzenia mapy potrzeb mieszkańców. Wyjazdy urzędników miejskich do miast europejskich w celu nabrania doświadczeń, wykorzystanie tamtych rozwiązań w przestrzeni miejskiej. Tworzenie domów kultury, oferty dla seniorów. Place zabaw, oferta dla młodych, dla rodzin z dziećmi. Uspokojenie ruchu samochodowego, deptaki, parkingi, usprawnienie komunikacji publicznej. Preferencje parkingowe dla mieszkańców. Wsparcie (finansowe) organizacji społecznych. Organizowanie imprez kulturalnych w zaniedbanych miejscach Umowy społeczne między właścicielami lokali a właścicielami kamienic. Rozproszenie rozrywki, strefowanie wyznaczenie obszarów, w których możną ją kumulować i godzin, w jakich lokale rozrywkowe mogą funkcjonować. Przekształcenie ZKZL w spółkę, która mogłaby zaciągać kredyty i finansować z nich budownictwo komunalne. Problem mentalny należy zgodzić się na to, że w centrum nie będą mieszkać tylko najbogatsi i najlepiej wykształceni mieszkańcy, ale różni ludzie, przeciętni. Uwzględnianie opinii mieszkańców przy tworzeniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Jak zatrzymać /przyciągnąć użytkowników do śródmieścia: Polityka czynszowa, opłaty, zachęty. Preferencje dla podmiotów kulturotwórczych. Akcja społeczna Przyjedź do śródmieścia. Uspokojenie ruchu samochodowego, deptaki, parkingi buforowe. Tworzenie przestrzeni pieszo-rowerowej, ławek, ogródków. Tworzenie parków, miejsc rozrywki na wolnym powietrzu dla dorosłych. Działania na rzecz terenów zielonych, trawników Stworzenie Parku Naukowego. Ożywienie Placu Wolności. Stworzenie katalogu firm działających w śródmieściu. Zacieśnianie współpracy podmiotów kulturotwórczych. Poprawa oznakowania informacji turystycznej. Tablice informacyjne na zabytkach Przeciwstawianie się usuwaniu instytucji użyteczności publicznej z centrum biblioteki, księgarnie. Stawianie na funkcję handlową w śródmieściu. Wykorzystanie potencjału kulturalnego poszczególnych dzielnic, promowanie miasta poprzez lokalną specyfikę dzielnic. 6

7 Waloryzacja rozwiązań: uczestnicy debaty wskazali na 3 najważniejsze sposoby rozwiązania problemu odpływu mieszkańców ze śródmieścia: Zagospodarowanie brzegów Warty pod kątem rekreacji. Remonty kamienic, ulic, chodników. Reforma struktury administracji miejskiej. Waloryzacja rozwiązań: uczestnicy debaty wskazali na 3 najważniejsze sposoby rozwiązania problemu odpływu użytkowników ze śródmieścia: Polityka czynszowa, opłaty, zachęty, preferencyjne stawki dla podmiotów kulturotwórczych. Ożywienie Placu Wolności. Stworzenia Parku Naukowego. Uczestnicy debaty wskazali na funkcje, jakie śródmieście powinno pełnić: Mieszkaniowa Kulturalna Wypoczynkowa Handlowa Sporządziła: Joanna Muszyńska Biuro Rady Miasta Poznań, 3 kwietnia 2012r. 7