PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY WE WŁOCŁAWKU. STAN BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO Miasta Włocławek w 2014 roku

Transkrypt

1 PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY WE WŁOCŁAWKU STAN BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO Miasta w 2014 roku, marzec 2015

2 Głównym celem działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest promowanie zdrowego stylu życia, nadzór nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz bezpieczeństwem zdrowotnym wody, zapobieganie powstawaniu chorób i zaburzeń zdrowia, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego z zakresu zdrowia publicznego oraz prowadzenie działalności przeciwepidemicznej. (Główny Inspektor Sanitarny) Spis treści 1. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych i zakażeń 4 2. Stan sanitarny placówek ochrony zdrowia 9 3. Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Stan sanitarny pływalni i miejsc wykorzystywanych do kąpieli Stan sanitarny obiektów żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu środkami spożywczymi Środowisko pracy i choroby zawodowe Środki zastępcze ( dopalacze ) Warunki sanitarno-higieniczne w placówkach nauczania, wychowania i wypoczynku dzieci i młodzieży Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej oraz środków transportu Zapobiegawczy nadzór sanitarny Promocja zdrowia Wnioski 30 Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 2 / 30

3 Państwowy owy Inspektor Sanitarny we Włocławku obejmuje swoim nadzorem obszary Miasta (powiat grodzki) i u ego (powiat ziemski). razem i Ludność (stan na r.) Ogółem Noworodki Dzieci do lat 2 Dzieci do lat Ogółem w 2014 roku nadzorem objętych było 3785 obiektów (2372 na obszarze Miasta i 1413 na obszarze u ego). Obiekty objęte nadzorem w zakresie nadzoru nad obiektami komunalnymi w zakresie nadzoru przeciwepidemicznego w zakresie higieny żywności, żywienia i przedmiotów użytku w zakresie prewencji chorób zawodowych w zakresie higieny dzieci i młodzieży ogółem Liczba obiektów Ogółem W 2014 roku pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie Miasta i u ego przeprowadzili łącznie 3811 kontroli i wizytacji, wydając przy tym 786 decyzji i 106 postanowień oraz nakładając 93 mandaty na kwotę zł i 12 kar pieniężnych na kwotę zł. Liczba kontroli/ wizytacji razem Liczba decyzji merytorycznych razem Liczba postanowień razem Liczba nałożonych mandatów razem W ramach działalności akredytowanego laboratorium wykonano łącznie badań, wykonując przy tym oznaczeń (w tym oznaczeń chemicznych, oznaczeń fizycznych i oznaczeń mikrobiologicznych). Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 3 / 30

4 1. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych i zakażeń W 2014 roku sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych i zakażeń była zróżnicowana, ale nie wykazywała niepokojących wzrostów zachorowań oraz innych zjawisk mogących zagrażać bezpieczeństwu zdrowotnemu mieszkańców naszego miasta. W omawianym okresie, podobnie jak w latach poprzednich, nie odnotowano epidemicznego wzrostu zachorowań oraz nie wystąpiły przypadki zachorowań na choroby szczególnie niebezpieczne, takie jak: cholera, błonica, malaria, gorączki krwotoczne, poliomyelitis, wścieklizna u ludzi. Obserwowano cykliczne zmiany zapadalności związane z kontynuacją wcześniejszych trendów lub sezonowością ich występowania (w szczególności w przypadku grypy i tzw. chorób wieku dziecięcego). Lp Jednostka chorobowa Bakteryjne zatrucia i zakażenia pokarmowe ogółem Bakteryjne zatrucia pokarmowe Salmonelozy Inne Salmonelozy (zakażenia pozajelitowe) Wybrane choroby zakaźne w Mieście i Powiecie m w latach Liczba zachorowań i zapadalność na 100 tys. ludności Zachorowania Zapadalność Zachorowania Zapadalność Zachorowania Zapadalność Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 4 / * 58,45 53,81 * ,58 50, ,46 62, ,80 32, ,36 28, ,36 38, , , , Płonica (szkarlatyna) ,99 75, ,99 90, ,42 81,76 5 Odra Różyczka ,16 13, ,46 97, ,36 26,49 7 Ospa wietrzna ,22 870, ,61 359, , ,89 Wirusowe zapalenie 8 wątroby ogółem Wirusowe zapalenie 9 wątroby typu A Wirusowe zapalenie 10 wątroby typu B Wirusowe zapalenie 11 wątroby typu C Świnka (nagminne 12 zapalenie przyusznic) ,03 3,43 13 * 6 * 11,28 * 5,75 * ,34 26, ,44 2, ,94 3, ,61 17, ,60 1, ,34 2, ,73 9, ,16 9, ,42 10, ,99 12,67 13 Krztusiec ,35 18, ,08 5, ,24 16,12 14 Tężec , Borelioza ,33 6, ,83 19, ,61 19,58 16 AIDS 1 0 0, Nowo wykryte zakażenie HIV 18 Grypa i podejrzenia grypy ogółem 19 W tym u dzieci w wieku 0 14 lat Grypa ogółem 20 (przypadki potwierdzone) 21 W tym u dzieci w wieku 0 14 lat 22 Wirusowe zakażenia jelitowe - ogółem 2 0 1, , , ,86 846, , , , , , , , , , , ,74 1, , , ,89 207, ,87 189, ,23 199,22 23 Gruźlica ,63 17, ,89 19, ,98 20,73 * - inne wartości, w stosunku do danych podanych w opracowaniu za 2013 rok, wynikają z przekazania przez placówki ochrony zdrowia skorygowanych danych statystycznych po 31 marca 2014 r. W 2014 roku do owej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Włocławku zgłoszono 2709 przypadków chorób zakaźnych i zakażeń (1183 w Mieście, 1526 w Powiecie m), które zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 947

5 z późn. zm.) podlegały obowiązkowi zgłaszania. Opracowano 294 ogniska chorób zakaźnych, które wystąpiły w Mieście, a z powodu zgłoszonych chorób hospitalizowano 331 osób. Odnotowano 12 zgonów mieszkańców Włocławka - zmarły 3 kobiety i 9 mężczyzn. Najwięcej zejść śmiertelnych (67%) odnotowano u osób w wieku powyżej 60 lat. Najczęstszą przyczyną zgonów były posocznice i gruźlica płuc. 1. Choroby zakaźne objęte programem obowiązkowych szczepień ochronnych Choroby zakaźne, którym zapobiega się za pomocą szczepień są nadal realnym zagrożeniem, zwłaszcza dla dzieci, dlatego objęte są szczególnym nadzorem epidemiologicznym. Sytuacja epidemiologiczna tych chorób zależna jest w znacznym stopniu od poziomu realizacji szczepień ochronnych. Obowiązkowe szczepienia ochronne w Mieście realizowane są na bardzo wysokim poziomie, w odsetkach zapewniających odporność zbiorowiskową. W sytuacji epidemiologicznej chorób objętych programem szczepień ochronnych nadal obserwowano cykliczną zmienność zapadalności, związaną z ich sezonowym występowaniem lub kontynuacją wcześniejszych trendów. Z grupy tych chorób w 2014 roku nie wystąpiły zachorowania na odrę, tężec, błonicę, poliomyelitis oraz choroby wywołane przez Haemophilus influenzae. Utrzymała się niewielka liczba zachorowań na świnkę oraz wystąpił znaczny spadek zapadalności na różyczkę, co może być efektem wprowadzenia w 2003 roku powszechnych szczepień przeciw odrze, śwince i różyczce u dzieci w 2 roku życia i od 2005 roku szczepień przypominających w 10 roku życia oraz wysokiego poziomu realizacji tych szczepień. W 2014 roku odnotowano 40-procentowy spadek zapadalności na ospę wietrzną. Jednak jest ona nadal jedną z najwyższych zapadalności wśród rejestrowanych chorób. Najwięcej zachorowań wystąpiło u dzieci i młodzieży w wieku do 14 lat 92% ogółu zachorowań. Odnotowano zachorowania w ogniskach rodzinnych i ze środowiska szkolnego. Najskuteczniejszym działaniem profilaktycznym są szczepienia ochronne. W obowiązującym programie szczepień ochronnych, wprowadzone w 2008 roku szczepienia ochronne przeciw ospie wietrznej, nadal obejmują tylko dzieci do 12 roku życia z grup ryzyka - narażone w sposób szczególny na zakażenie, tj. o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby (z upośledzeniem odporności) oraz ze względów środowiskowych, dlatego efekty zmian w sytuacji epidemiologicznej mogą być widoczne dopiero w przyszłości. W przypadku krztuśca zapadalność wzrosła dwukrotnie. Zarejestrowano 14 przypadków krztuśca (w 2013 roku 7 przypadków), wszystkie zachorowania wystąpiły wśród dzieci i młodzieży do lat 19. Niepokojącym zjawiskiem dla realizacji szczepień ochronnych są nasilające się w ostatnich latach działania ruchów antyszczepionkowych (przekazywanie nierzetelnych informacji o szczepionkach i negatywnych następstwach ich stosowania), które mają wpływ na decyzje rodziców dotyczące szczepień (uchylanie się lub odmowa poddania swoich dzieci obowiązkowym szczepieniom ochronnym). W 2014 roku świadczeniodawcy realizujący w ramach umowy z NFZ obowiązkowe szczepienia ochronne zgłosili 2 dzieci, których rodzice odmówili obowiązku wykonania szczepień u swoich dzieci. W stosunku do tych rodziców prowadzone są postępowania mające na celu wyegzekwowanie obowiązku poddania swoich dzieci obowiązkowym szczepieniom ochronnym. Utrzymanie wysokiego odsetka uodpornienia populacji oraz akceptacji społecznej szczepień to ważny element działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej, ale wymaga również aktywnego włączenia się lekarzy i pielęgniarek prowadzących szczepienia ochronne, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa w tym zakresie, zwłaszcza w obszarze podejmowania działań edukacyjnych mających na celu zmianę postaw rodziców odmawiających zaszczepienia swoich dzieci. 2. Zatrucia i zakażenia pokarmowe wywołane przez biologiczne czynniki chorobotwórcze W 2014 r. nie zarejestrowano we Włocławku zbiorowych ognisk zatruć/zakażeń pokarmowych. Podobnie jak w roku ubiegłym, nie zarejestrowano żadnego przypadku zatrucia jadem kiełbasianym, grzybami, wirusowego zapalenia wątroby typu A oraz włośnicy. W 2014 roku liczba zachorowań na bakteryjne zatrucia i zakażenia pokarmowe utrzymała się na poziomie zbliżonym do roku ubiegłego (44 przypadki, w 2013 roku 41). We wszystkich przypadkach ustalono czynnik etiologiczny. Podobnie jak w poprzednich latach dominującym czynnikiem etiologicznym były pałeczki Salmonella, wśród których dominowała Salmonella Enteritidis. Najczęściej występującym nośnikiem zatruć/zakażeń pokarmowych były potrawy z jaj i dodatkiem surowych jaj. Wśród czynników etiologicznych innych bakteryjnych zatruć/zakażeń pokarmowych dominowały laseczki Clostridium difficile, które były przyczyną 16 przypadków zakażeń jelitowych. We wszystkich zgłoszonych przypadkach zakażenia były następstwem stosowania antybiotykoterapii o szerokim spektrum działania. Większość zachorowań (69%) wystąpiła u osób w wieku powyżej 60 lat obciążonych dodatkowymi czynnikami ryzyka: zabiegami operacyjnymi oraz przewlekłymi chorobami. Zapadalność na wirusowe zakażenia jelitowe wzrosła w stosunku do 2013 roku. W 2014 roku zgłoszono ogółem 300 przypadków (w 2013 r. 251 przypadków). Wśród czynników etiologicznych dominowały nadal rotawirusy, które są główną przyczyną biegunek u dzieci do lat 2. Zakażenia wirusowe w tej grupie wiekowej stanowiły 32% wszystkich zakażeń wirusowych. Coraz większy udział zakażeń wirusowych w ogólnej liczbie zatruć pokarmowych wywołanych przez czynniki biologiczne jest efektem większej częstotliwości wykonywania badań oraz szerszej diagnostyki laboratoryjnej tych zakażeń. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 5 / 30

6 3. Zakażenia krwiopochodne W 2014 roku zarejestrowano 37 przypadków (w 2013 roku - 13 przypadków) wirusowego zapalenia wątroby: 19 przypadków typu B oraz 18 przypadków typu C. Wszystkie zachorowania to przypadki przewlekłe nabyte w przeszłości. Nie odnotowano zachorowań o etiologii mieszanej B+C. Zachorowania na wirusowe zapalenie wątroby typu B nie wykazywały ilościowego zróżnicowania ze względu na płeć. Większość zachorowań wystąpiła w grupie wiekowej do lat 40 (68%), zachorowało 5 osób zaszczepionych pełnym cyklem szczepień. W 10 przypadkach (53%) rozpoznanie potwierdzono badaniem molekularnym stwierdzono obecność HBV DNA. Na wirusowe zapalenie wątroby typu C częściej chorowały kobiety (55%) niż mężczyźni i osoby w wieku powyżej 40 lat (78%). We wszystkich przypadkach zachorowanie potwierdzono wykryciem materiału genetycznego HCV RNA. Wszystkie osoby zakażone wirusami zapalenia wątroby jako najczęstsze czynniki ryzyka narażenia podały zabiegi medyczne z naruszeniem ciągłości tkanek wykonane w placówkach medycznych. W aspekcie poprawy bezpieczeństwa pacjentów oraz zapobiegania zakażeniom krwiopochodnym, ważną rolę odgrywa coraz częstsze stosowanie w podmiotach leczniczych sprzętów i narzędzi jednorazowego użytku do przeprowadzania zabiegów przebiegających z naruszeniem ciągłości tkanek (szczególnie podczas wykonywania specjalistycznych procedur zabiegowych) oraz wprowadzanie zautomatyzowanych systemów dekontaminacji narzędzi medycznych. W 2014 roku zgłoszono jeden nowo wykryty przypadek zakażenia HIV; zakażenie rozpoznano u 36-letniej kobiety. Zachorowań na AIDS nie zarejestrowano. 4. Bakteryjne choroby inwazyjne W okresie sprawozdawczym nie odnotowano zachorowań na inwazyjną chorobę meningokokową oraz wywołaną przez Haemophilus influenzae. Czynnik etiologiczny Neisseria meningitidis Streptococcus pneumoniae Streptococcus pyogenes Haemophilus influenzae Choroby inwazyjne w latach wg czynnika etiologicznego Razem Razem: i Zarejestrowano 1 przypadek inwazyjnej choroby pneumokokowej u 63-letniego mężczyzny. Przebieg choroby miał dwie postaci: posocznicy i zapalenia płuc. Choroba zakończyła się zgonem. Spośród chorób zakaźnych wywoływanych przez paciorkowce ropotwórcze Streptococcus pyogenes, na terenie miasta rejestrowano zarówno postać inwazyjną zakażenia tym czynnikiem jak i płonicę. Inwazyjne zakażenia występowały pod postacią róży i posocznicy. W 2014 roku zgłoszono 21 przypadków zachorowań na różę (o 8 przypadków więcej niż w 2013 roku). Zachorowania nie wykazywały ilościowego zróżnicowania ze względu na płeć, a 86% zachorowań dotyczyło osób w wieku powyżej 45 lat. Wskaźnik zapadalności na różę zwiększa się wraz z wiekiem pacjenta, co jest efektem obniżającej się wraz z wiekiem odporności organizmu oraz mniejszej dbałości o higienę skóry. Wszystkie zachorowania rozpoznano wyłącznie na podstawie objawów klinicznych i zarejestrowano jako przypadki możliwe. Inną postacią inwazyjną zakażeń wywołanych paciorkowcami ropotwórczymi była posocznica. W okresie sprawozdawczym zgłoszono 3 przypadki posocznicy: zachorowało 2 mężczyzn w wieku powyżej 60 lat i jedna 39-letnia kobieta. We wszystkich przypadkach choroba zakończyła się wyzdrowieniem. Zapadalność na płonicę utrzymała się na takim samym poziomie co w roku Zarejestrowano 92 przypadki (w 2013 roku 91 przypadków). Największy odsetek chorych stanowiły dzieci do 14 lat 97% ogółu zachorowań (w tym 65% zachorowań dotyczyło dzieci w wieku 3-6 lat). Z powodu płonicy nie było powikłań, natomiast hospitalizowano 1 osobę. Odnotowano 6 ognisk ze środowiska szkolnego oraz 4 ogniska rodzinne. 5. Neuroinfekcje Zapadalność na choroby infekcyjne układu nerwowego od kilku lat utrzymuje się na podobnych, niskich poziomach. W analizowanym okresie zarejestrowano 5 przypadków neuroinfekcji - w 4 przypadkach rozpoznaną postacią kliniczną było zapalenie opon mózgowych, w 1 przypadku zapalenie mózgu. Zachorowania nie wykazywały ilościowego zróżnicowania ze względu na płeć, 60% zachorowań dotyczyło osób młodych w wieku do 30 lat. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 6 / 30

7 Spośród rozpoznanych przypadków zapaleń opon mózgowych 3 były o etiologii wirusowej i 1 bakteryjnej. We wszystkich przypadkach choroba zakończyła się wyzdrowieniem. Natomiast zapalenie mózgu wystąpiło w przebiegu listeriozy i zakończyło się zgonem. Czynnik etiologiczny Neuroinfekcje w latach wg czynnika etiologicznego Prionowy Wirusowy Bakteryjny nie określony Razem Razem: i 6. Choroby przenoszone przez kleszcze Spośród chorób zakaźnych przenoszonych przez kleszcze na terenie Miasta wystąpiły tylko zachorowania na boreliozę. W 2014 roku, podobnie jak w latach ubiegłych, nie zarejestrowano przypadku wirusowego kleszczowego zapalenia mózgu oraz opon mózgowych. Borelioza zwana krętkowicą kleszczową jest wieloukładową chorobą zakaźną, w przebiegu której można wyodrębnić kolejne stadia (fazy): fazę wczesną w postaci rumienia wędrującego oraz późną, w której dochodzi do zakażenia wielu narządów i układów (nerwowego, kostno-stawowego, krążenia). Wrażliwość populacji na zakażenie krętkiem z rodzaju Borrelia jest powszechna, a przechorowanie boreliozy nie chroni przed ponownym zachorowaniem. Zapadalność na boreliozę zmalała zarejestrowano 19 przypadków tej choroby (w 2013 roku 24 przypadki). Zgodnie z obowiązującą klasyfikacją wszystkie przypadki zarejestrowano jako potwierdzone. U wszystkich chorych rozpoznano wczesną skórną postać choroby wystąpił rumień wędrujący, a u większości chorych (84%) ustalono związek z ekspozycją na zakażenie przez ukąszenie kleszczy podczas pobytu w miejscach ich bytowania (główne miejsca narażenia to działki rekreacyjne i tereny leśne okolic Włocławka). Z powodu braku możliwości czynnego uodpornienia przeciwko tej chorobie, duże znaczenie w profilaktyce mają działania zapobiegawcze: stosowanie zabezpieczeń chroniących przed kleszczami (odzież chroniąca przed ekspozycją na kleszcze, środki odstraszające repelenty). 7. Gruźlica W 2014 roku zapadalność na gruźlicę wśród mieszkańców Włocławka utrzymała się na tym samym poziomie jak w 2013 roku (zarejestrowano 16 przypadków). Odnotowano 15 nowych zachorowań i 1 wznowę zachorowania, a w 2 przypadkach choroba zakończyła się zgonem. U 14 chorych rozpoznano płucną postać gruźlicy, u 2 chorych przebieg choroby miał dwie postaci: płucną i pozapłucną. Zachorowania nie wykazywały ilościowego zróżnicowania ze względu na płeć. Większość zachorowań wystąpiła wśród osób w wieku powyżej 40 lat (81%); zachorowało również jedno 14-letnie dziecko. Wszyscy chorzy byli hospitalizowani, poddani leczeniu i pozostają dalej pod opieką lekarzy specjalistów. Osoby pozostające w bliskim kontakcie z chorymi prątkującymi objęto nadzorem epidemiologicznym oraz opieką lekarską (poddane zostały badaniom klinicznym i diagnostycznym). 8. Choroby przenoszone drogą płciową W 2014 roku zgłoszono 9 przypadków chorób przenoszonych drogą płciową (w 2013 roku 15 przypadków). Częściej chorowali mężczyźni (78%) niż kobiety i większość zachorowań (89%) wystąpiła u osób młodych w wieku lat. Zarejestrowane przypadki to wczesne postacie kiły (8 przypadków) oraz rzeżączka (1 przypadek). 9. Grypa i zachorowania grypopodobne Obowiązkiem raportowania oraz prowadzenia nadzoru przeciwepidemicznego objęte są przypadki grypy rozpoznawane klinicznie i/lub laboratoryjnie oraz wszystkie rozpoznane klinicznie zachorowania grypopodobne i ostre zakażenia dróg oddechowych spełniające kryteria definicji przypadku grypy na potrzeby nadzoru epidemiologicznego. W 2014 roku zgłoszono znacznie mniej przypadków grypy ogółem 96 zachorowań, w tym 2 przypadki potwierdzone badaniem wirusologicznym: zidentyfikowano wirus grypy typu A i B (w 2013 roku 319 przypadków, w tym 1 przypadek potwierdzony badaniem wirusologicznym: typ A/H1N1). Większość zachorowań (95%) dotyczyła osób dorosłych. Obserwowany spadek wciąż wysokiej zapadalności na grypę i infekcje grypopodobne oraz duża zmienność genetyczna wirusa grypy wymagają dalszego stałego nadzoru i monitorowania sytuacji epidemiologicznej, prowadzenia Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 7 / 30

8 działań profilaktycznych oraz informacyjno-edukacyjnych. Podstawową metodę w profilaktyce i kontroli grypy stanowią szczepienia ochronne. Dlatego niezbędnym jest prowadzenie działań promujących poddawanie się szczepieniom profilaktycznym, celem uzyskania wysokiego stopnia uodpornienia znacznej części populacji, a tym samym zminimalizowania liczby zachorowań oraz powikłań spowodowanych przez wirusy grypy. Grupa wiekowa powyżej 14 lat Grypa i podejrzenia grypy (liczba przypadków) w Mieście i Powiecie m w latach Włocławki lat Razem Razem: i Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 8 / 30

9 2. Stan sanitarny placówek ochrony zdrowia W roku 2014 na terenie Miasta nadzorem objęto 86 obiektów należących do podmiotów leczniczych oraz 162 praktyki zawodowe. Skontrolowano 74 obiekty należące do podmiotów leczniczych (86%), przeprowadzono w nich 231 kontroli. Skontrolowano również 62 praktyki zawodowe (38%), przeprowadzono w nich 63 kontrole. Stan sanitarny obiektów należących do podmiotów leczniczych na obszarze Miasta w 2014 roku Liczba Obiekty Według Liczba obiektów obiektów ze ewidencji skontrolowanych złym stanem Liczba kontroli sanitarnym Działalność lecznicza wykonywana przez podmioty lecznicze Działalność lecznicza wykonywana przez praktyki zawodowe Stan sanitarny i techniczny Razem Spośród 86 obiektów należących do podmiotów leczniczych 82 placówki spełniają wymagania, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. W trakcie realizacji programów dostosowania do obowiązujących wymagań są 4 obiekty: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku oraz 3 przychodnie udzielające ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych: Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej LABMED Wiesława i Tomasz Majczyńscy Usługi Medyczno-Diagnostyczne, Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Diaverum Stacja Dializ oraz Przychodnia nr 6 z Poradnią terapii uzależnień i Poradnią zdrowia psychicznego należące do Miejskiego Zespołu Opieki Zdrowotnej we Włocławku Sp. z o.o. Stan sanitarny zdecydowanej większości skontrolowanych obiektów należących do podmiotów leczniczych (96%) oceniono jako dobry. Są to wszystkie szpitale, zakłady rehabilitacji leczniczej, medyczne laboratoria diagnostyczne, inne zakłady opieki zdrowotnej, większość przychodni oraz wszystkie praktyki zawodowe (lekarzy, dentystów, pielęgniarek, rehabilitantów). Negatywnie pod względem stanu sanitarnego, w tym technicznego, oceniono 3 przychodnie udzielające ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych (4% skontrolowanych obiektów należących do podmiotów leczniczych). Są to: NZOZ NA PLANTACH, Przychodnia Specjalistyczna MEDICUS oraz Przychodnia nr 6 Miejskiego Zespołu Opieki Zdrowotnej Sp. z o.o. Nieprawidłowości stwierdzone w tych obiektach, to m.in. brudne ściany w pomieszczeniach, brak ciągu technologicznego w sterylizatorni gabinetowej, brak ciepłej wody w toalecie dla pacjentów, brak bezpośredniego połączenia gabinetu ginekologicznego z kabiną higieniczną. Na właścicieli tych przychodni nałożono decyzje administracyjne nakazujące usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości w określonych terminach. W roku 2014 w wyniku prowadzonych prac remontowych i modernizacyjnych stwierdzono poprawę stanu sanitarno-technicznego niektórych obiektów. Przykładem jest m.in. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku, w którym do nowego budynku przeniesiono dwa oddziały dziecięce i wyposażono je w nowoczesne meble i sprzęty przystosowane do potrzeb dzieci. Do wyremontowanych pomieszczeń po byłym oddziale dziecięcym przeniesiono oddział chirurgii dziecięcej. Wyremontowano również II piętro oddziału chirurgii ogólnej. Obecnie trwają prace wykończeniowe pomieszczeń tego oddziału na III piętrze. We wrześniu oddano do użytkowania, po przeprowadzonym remoncie, drugą kondygnację oddziału medycyny paliatywnej, zwiększając jednocześnie o 8 liczbę łóżek w tym oddziale. Poprawę warunków sanitarno-technicznych stwierdzono również w obiektach udzielających świadczeń ambulatoryjnych. Do nowego budynku przeniesiono Wojewódzką Przychodnię Medycyny Pracy we Włocławku. Obiekt spełnia obecnie wymagania obowiązujących przepisów i jest w pełni dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych ruchowo. Duża liczba gabinetów lekarskich oraz diagnostyczno-zabiegowych, nowoczesne wyposażenie, ciągi komunikacyjne oraz zaplecze, znacznie poprawiły bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów oraz komfort pracy personelu. W obiektach należących do Miejskiego Zespołu Opieki Zdrowotnej Sp. z o.o. we Włocławku realizowano programy dostosowania, m.in. w Przychodni Nr 1 przy ul. Kilińskiego oraz Przychodni Nr 4 przy ul. Żytniej wydzielono i prawidłowo urządzono pomieszczenia porządkowe, przeprowadzono malowanie pomieszczeń, wymieniono zniszczone wykładziny podłogowe, w Przychodni Nr 7 przy ul. Kościelnej wyremontowano pomieszczenia sanitarno-higieniczne, pomalowano ściany we wszystkich pomieszczeniach łącznie z piwnicami, wymieniono uszkodzone wykładziny Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 9 / 30

10 podłogowe, w Poradni Rehabilitacyjnej przy ul. Mickiewicza zmieniono częściowo funkcjonalność pomieszczeń, przeprowadzono malowanie ścian we wszystkich pomieszczeniach poradni, dostosowano drzwi do potrzeb osób niepełnosprawnych, Wszystkie placówki udzielające świadczeń zdrowotnych (stacjonarnych, ambulatoryjnych oraz praktyki lekarzy, lekarzy dentystów i pielęgniarek) na terenie miasta zaopatrywane są w wodę przydatną do spożycia, spełniającą obowiązujące wymagania jakości pod względem bakteriologicznym, fizykochemicznym i organoleptycznym. Spośród 4 nadzorowanych szpitali 3 placówki (2 szpitale specjalistyczne BARSKA oraz szpital jednodniowy,,diagmed Plus ) zaopatrywane są w wodę z wodociągu publicznego we Włocławku. Natomiast Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku korzysta z własnego, lokalnego ujęcia wody. Rezerwowe źródło zaopatrzenia w wodę posiadają 3 szpitale we Włocławku: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku oraz szpitale BARSKA, spełniając obowiązujące wymagania w tym zakresie. W większości skontrolowanych obiektów, w tym we wszystkich szpitalach, pomieszczenia, w których udzielane są świadczenia zdrowotne utrzymywane były w należytym stanie sanitarno-higienicznym. W 2014 roku nieprawidłowości w zakresie utrzymania bieżącej czystości oraz stanu higieniczno-sanitarnego pomieszczeń, urządzeń i sprzętów stwierdzono w Ambulatorium z Izbą Chorych Zakładu Karnego we Włocławku. Pomimo trwającego remontu ambulatorium, w gabinecie stomatologicznym i zabiegowym udzielano świadczeń zdrowotnych. Podczas kontroli stwierdzono, że ściany, podłogi oraz sprzęty stanowiące wyposażenie gabinetów są zakurzone i brudne. W związku z tym nałożono mandat karny w wysokości 350 zł. Kontrola sprawdzająca wykazała zdecydowaną poprawę stanu sanitarnohigienicznego obiektu i na koniec 2014 r. został on oceniony jako dobry. W placówkach opieki zdrowotnej utrzymaniem czystości zajmują się podmioty zewnętrzne lub pracownicy poszczególnych jednostek. Firma zewnętrzna zajmuje się utrzymaniem czystości m.in. w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku. Natomiast w większości obiektów ambulatoryjnych oraz części obiektów stacjonarnych, m.in. w szpitalach specjalistycznych BARSKA oraz w szpitalu jednodniowym Diagmed Plus, sprzątaniem zajmują się ekipy wewnętrzne tych placówek. Postępowanie z odpadami medycznymi we wszystkich podmiotach udzielających świadczeń zdrowotnych jest uregulowane. Placówki mają opracowane i wdrożone procedury postępowania z odpadami medycznymi, zgodne z obowiązującymi przepisami oraz aktualne umowy na odbiór odpadów medycznych ze specjalistycznymi firmami. Odpady zbierane są selektywnie w miejscach ich powstawania, odpowiednio oznakowane, zabezpieczone i magazynowane w sposób prawidłowy. W nielicznych placówkach ambulatoryjnych (najczęściej udzielających specjalistycznych świadczeń zdrowotnych) oraz we wszystkich skontrolowanych praktykach zawodowych, odpady medyczne odbierane są do unieszkodliwiania bezpośrednio z gabinetów przez wyspecjalizowane firmy, z częstotliwością zgodną z obowiązującymi przepisami. Największy wytwórca odpadów medycznych na naszym terenie tj. Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku unieszkodliwia obecnie swoje odpady medyczne w spalarni odpadów w Bydgoszczy należącej do firmy Remondis. Pozostałe nadzorowane szpitale, z wyjątkiem szpitala jednodniowego Diagmed Plus we Włocławku, korzystają ze spalarni zlokalizowanej przy Centrum Onkologii w Bydgoszczy. Natomiast Diagmed Plus przekazuje swoje odpady do unieszkodliwiania firmie Raf-Ekologia Sp. z o.o. w Jedliczach, woj. podkarpackie. W skontrolowanych obiektach należących do podmiotów leczniczych opracowane są i wdrożone procedury postępowania z bielizną brudną i czystą. Pranie bielizny ze szpitali oraz z innych placówek korzystających z bielizny wielokrotnego użytku zlecane jest firmom zewnętrznym. Firmy te, poza praniem bielizny, przeprowadzają również jej dezynfekcję oraz zapewniają własne środki transportu do przewozu bielizny czystej i brudnej. Czysta bielizna przywożona jest w opakowaniach foliowych i składowana w magazynach bielizny czystej lub w wydzielonych, zamykanych szafach. Większość placówek ambulatoryjnych oraz wszystkie skontrolowane praktyki zawodowe stosują wyłącznie bieliznę jednorazową. W 2014 roku postępowanie z bielizną przebiegało zgodnie z obowiązującymi procedurami i było prawidłowe. W placówkach stacjonarnych jak i ambulatoryjnych systematycznie przeprowadzane są przeglądy, konserwacje oraz naprawy instalacji i urządzeń wentylacji mechanicznej oraz klimatyzacji. Placówki posiadają dokumentację potwierdzającą wykonywanie tych czynności. W roku 2014 skontrolowano 6 samochodów do przewozu chorych, należących do Stacji Pogotowia Ratunkowego Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku: S specjalistyczne (3), P podstawowe (1) i T przewozowe (2). W skontrolowanych karetkach są opracowane i stosowane procedury dotyczące sprzątania i dezynfekcji oraz postępowania z bielizną i odpadami medycznymi. Nieprawidłowości w tym zakresie nie stwierdzono Sterylizacja i dezynfekcja Podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne szpitale, w tym szpitale jednodniowe, szpitale uzdrowiskowe W 2014 r. na terenie Włocławka funkcjonowały 4 szpitale: 1 publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki, 3 szpitale niepubliczne - Centrum Diagnostyczno-Lecznicze BARSKA Sp. z o.o. i Specjalistyczny Szpital Rehabilitacyjny BARSKA Sp. z o.o. oraz szpital jednodniowy z blokiem operacyjnym Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 10 / 30

11 w Zakładzie Medycznym DIAGMED Plus Sp. z o.o. W nadzorowanych szpitalach wdrożone są systemy zapobiegania i zwalczania zakażeń. Zarządzeniami dyrektorów powołano zespoły i komitety kontroli zakażeń szpitalnych. W obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych prowadzono: - czynny monitoring środowiska szpitalnego pod względem epidemiologicznym, systematyczną kontrolę oddziałów szpitalnych pod względem przestrzegania zasad reżimu sanitarnego i bieżącej czystości, - nadzór nad przestrzeganiem procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami przez aktualizację już istniejących oraz opracowywanie i wdrażanie nowych procedur, - analizę występujących zakażeń zakładowych - wdrażano działania zapobiegawcze oraz podejmowano doraźne decyzje dotyczące postępowania z zakażonymi pacjentami, - edukację pracowników w zakresie zapobiegania zakażeniom - przeprowadzano szkolenia personelu w zakresie kontroli zakażeń szpitalnych, które potwierdzano dokumentacją zawierającą zakres tematyki oraz potwierdzenie uczestnictwa. W 2014 r. w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku powołano ponadto trzy zespoły: do spraw antybiotykoterapii, wdrażania systemu zarządzania jakością oraz zespół do spraw dokumentacji medycznej i opracowywania procedur. W celu optymalizacji profilaktyki i terapii antybiotykowej, rozpoczęto wdrażanie Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków w Polsce. Działania podejmowane w zakresie ograniczenia narastania lekooporności biologicznych czynników chorobotwórczych umożliwią w szczególności ochronę pacjenta przed skutkami narastającej antybiotykoterapii oraz spełnienie ustawowych obowiązków nałożonych na kierowników podmiotów leczniczych, wynikających z ustawy o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Opracowano i wdrożono nową procedurę rejestracji zakażeń, czynników alarmowych i chorób zakaźnych (która zastąpiła wytyczne wydane Zarządzeniem Dyrektora Szpitala). Wprowadzono kartę oceny wystąpienia ryzyka zakażenia związanego z wykonywaniem świadczeń zdrowotnych, którą wypełnia lekarz przy przyjęciu pacjenta do oddziału szpitalnego. We wrześniu 2014 r. szpital ten uzyskał certyfikat ISO na usługi medyczne w zakresie: lecznictwa szpitalnego, rehabilitacji szpitalnej, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, opieki paliatywnej i hospicyjnej, domowego leczenia tlenem, diagnostyki laboratoryjnej obrazowej, ratownictwa medycznego i transportu sanitarnego. W celu poprawy diagnostyki laboratoryjnej dotyczącej higieny środowiska szpitalnego zakupiono nowe urządzenia: do oceny czystości powietrza metodą aspiracyjną oraz do pobierania próbek środowiskowych mikrobiologicznych metodą odcisków. Podmioty lecznicze wykonujące całodobowe świadczenia zdrowotne, w celu ograniczenia ryzyka wystąpienia zakażeń związanych z wykonywaniem zabiegów medycznych, w tym inwazyjnych zabiegów diagnostycznych oraz zachowania właściwych standardów higieny, prowadziły według ustalonego harmonogramu kontrolę wewnętrzną potwierdzoną stosowną dokumentacją w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych. Dezynfekcję właściwą narzędzi i sprzętu medycznego wielorazowego użycia na blokach operacyjnych i salach operacyjnych przy oddziałach szpitalnych prowadzono w wydzielonych pomieszczeniach. W oddziałach szpitalnych dezynfekcja prowadzona była w gabinetach zabiegowych, salach opatrunkowych i dyżurkach pielęgniarek. Roztwory robocze preparatów dezynfekcyjnych sporządzano w pojemnikach z wkładem sitowym. Stosowano szeroki asortyment środków dezynfekcyjnych przeznaczonych do dezynfekcji skóry, rąk, narzędzi, sprzętu medycznego oraz powierzchni. Środki dezynfekcyjne dobrano właściwie pod względem: spektrum, czasu działania i zastosowania. Wyposażenie w sprzęt medyczny, w szczególności jednorazowego użytku, materiały opatrunkowe, ręczniki jednorazowe, a także zaopatrzenie w środki myjące i dezynfekujące było wystarczające. Szpitalne pracownie endoskopowe (w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki i Centrum Diagnostyczno-Leczniczym BARSKA, Sp. z o.o.) posiadały wydzielone pomieszczenia do badań oraz czyszczenia i dezynfekcji sprzętu i akcesoriów. Wyposażone były w myjnie automatyczne i półautomatyczną. Zautomatyzowanie procesu mycia i dezynfekcji oraz przejście z akcesoriów wielokrotnego użycia na jednorazowe zmniejszyło ryzyko przenoszenia zakażeń i przyczyniło się w znacznej mierze do poprawy bezpieczeństwa pacjentów podczas wykonywania inwazyjnych badań diagnostycznych. W pracowniach endoskopowych sterylizacji poddawano endoskopy sztywne, akcesoria naruszające ciągłość tkanek (szczypce biopsyjne, kleszczyki do pobierania wycinków) oraz bronchoskopy. Szpitale nie posiadały komór dezynfekcyjnych ani stacji łóżek. Dezynfekcja łóżek oraz materacy pokrytych ekolastikiem wykonywana była przez personel pomocniczy w salach chorych, po wypisie pacjenta oraz w razie potrzeby. Usługi w zakresie prania bielizny szpitalnej powierzono pralniom zewnętrznym, w których w razie potrzeby poddawano dezynfekcji komorowej materace, kołdry, poduszki i koce. W 2014 r. funkcjonowały: - lokalna sterylizatornia, z rozdziałem pomieszczeń dla sterylizacji parowej oraz sterylizacji w tlenku etylenu, zlokalizowana w pomieszczeniach piwnicznych Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku, która nie spełnia wymogów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. W zakresie tym szpital posiada program dostosowawczy, zgodnie z którym sterylizatornia będzie modernizowana, Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 11 / 30

12 - punkty sterylizacji przy blokach operacyjnych: w Centrum Diagnostyczno-Leczniczym BARSKA Sp. z o.o. i Zakładzie Medycznym DIAGMED Plus Sp. z o.o. W placówkach tych przeprowadzano wyłącznie zabiegi planowane, po których czas pobytu pacjenta w oddziale nie przekraczał 24 godzin. Skuteczność procesów sterylizacji była systematycznie sprawdzana przez użytkowników urządzeń w ramach kontroli wewnętrznej, którą należy uznać za jedno z ważniejszych kryteriów oceny świadczonych usług w danej placówce. Procesy sterylizacji monitorowano przy użyciu wskaźników fizycznych, chemicznych i biologicznych. Narzędzia i sprzęt medyczny pakowano w materiały odpowiednie do metody sterylizacji (parą wodną, w tlenku etylenu i plazmie). Każdy proces dokumentowano w rejestrze skuteczności procesów sterylizacji. Pakiety po sterylizacji znakowano w sposób umożliwiający identyfikację procesu sterylizacji sprzętu z konkretnym pacjentem, u którego wykonywano zabieg. Właściwe postępowanie na każdym etapie procesu sterylizacji, tj. przygotowania materiału, przeprowadzenia procesu oraz udokumentowania go to niezwykle ważny element gwarantujący wysoką jakość procesów sterylizacji. Transport narzędzi i sprzętu wielokrotnego użycia z oddziałów do/ze sterylizatorni odbywał się w hermetycznie zamykanych kontenerach, szafach narzędziowych oraz plastikowych pojemnikach. W oddziałach i na blokach operacyjnych sprzęt sterylny przechowywano w zamykanych szafach, szufladach oraz magazynach sterylnego sprzętu. Postępowanie z odpadami medycznymi w miejscu ich wytwarzania było zgodne z obowiązującymi przepisami prawa oraz opracowanymi procedurami. Po zabiegach odpady ostre zbierano do plastikowych, sztywnych pojemników jednorazowych, pozostałe odpady do worków foliowych. Transport wewnętrzny odbywał się w sposób uniemożliwiający narażenie na bezpośredni kontakt z tymi odpadami. Dwa razy dziennie odpady z miejsca wytwarzania przekazywane były do miejsca składowania Podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne - inne niż szpitalne W 2014 r., z tej grupy obiektów, pod nadzorem inspekcji sanitarnej był MZOZ Dom Pomocy Społecznej, ul. Żeromskiego 28a we Włocławku. Funkcjonuje tam punkt pielęgniarski, w którym w razie potrzeby drobne zabiegi medyczne (iniekcje, wlewy dożylne) wykonywano przy użyciu sprzętu medycznego i materiałów opatrunkowych jednorazowego użycia. Zabiegi pielęgnacyjne wykonywano według harmonogramu i w razie potrzeby w pokojach pensjonariuszy. Dezynfekcja powierzchni oraz sprzętów prowadzona była preparatami dezynfekcyjnymi właściwie dobranymi pod względem spektrum, czasu działania oraz zastosowania. We wszystkich podmiotach leczniczych innych niż szpitale były opracowane i aktualizowane obowiązujące procedury sanitarno-higieniczne. Postępowanie z odpadami medycznymi w miejscu ich wytwarzania było zgodne z obowiązującymi przepisami prawa oraz opracowanymi procedurami Podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne Większość zabiegów inwazyjnych w podmiotach leczniczych udzielających świadczeń ambulatoryjnych była wykonywana przy użyciu sprzętu jednorazowego. Dezynfekcja sprzętu i narzędzi medycznych przeprowadzana była najczęściej metodą tradycyjną (ręcznie) w miejscu wykonywania praktyki (w gabinetach zabiegowych, gabinetach specjalistycznych). Przestrzegano zasadę - nie krzyżowania się dróg czystych i brudnych. Stosowano szeroki asortyment środków dezynfekcyjnych przeznaczonych do dezynfekcji skóry, rąk, narzędzi, sprzętu medycznego oraz powierzchni. Środki dobrano właściwie pod względem spektrum, czasu działania i zastosowania. Pracownie endoskopowe (w Zakładzie Medycznym DIAGMED Plus Sp. z o.o.,, ul. Okrzei 66, Centrum Diagnostyczno-Leczniczym,, ul. Królewiecka 2a) posiadały wydzielone pomieszczenia do badań oraz czyszczenia i dezynfekcji sprzętu i akcesoriów. Wyposażone były w myjnie automatyczne. Zautomatyzowanie procesu mycia i dezynfekcji oraz przejście z akcesoriów wielokrotnego użycia na jednorazowe zmniejszyło ryzyko przenoszenia zakażeń i przyczyniło się w znacznej mierze do poprawy bezpieczeństwa pacjentów podczas wykonywania badań diagnostycznych. W pracowniach endoskopowych sterylizacji poddawano akcesoria naruszające ciągłość tkanek (szczypce biopsyjne, kleszczyki do pobierania wycinków). Nadal wyposażano punkty higieny rąk dla personelu medycznego w nowego typu dozowniki ścienne łokciowe oraz pojemniki na ręczniki jednorazowe. Sterylizacja narzędzi i sprzętu wielorazowego użycia na nadzorowanym terenie prowadzona była w urządzeniach należących do placówek lub na podstawie umów z usługodawcami w zakresie sterylizacji. Odbywała się wyłącznie metodami skutecznymi: sterylizacja parowa, sterylizacja plazmowa. Wszystkie urządzenia sterylizujące objęte były kontrolą wewnętrzną, dla każdego urządzenia sterylizującego prowadzono na bieżąco rejestry procesów sterylizacji. W podmiotach leczniczych posiadających sterylizację gabinetową ciąg technologiczny gwarantował ruch postępowy od materiałów skażonych do sterylnych, zachowany był rozdział czasowy pomiędzy wykonywaniem dekontaminacji a czynnościami związanymi z udzielaniem świadczeń zdrowotnych - nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie. Stacja Pogotowia Ratunkowego od 2013 roku funkcjonuje w strukturze Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku. Wyjazdowy zespół pomocy korzystał wyłącznie ze sprzętu jednorazowego użytku. Karetki dezynfekowane były przez personel medyczny pogotowia zgodnie z opracowanymi procedurami. Dodatkowo 1 raz w tygodniu (i w razie zaistniałej potrzeby) dezynfekowano je metodą zamgławiania. Środki dezynfekcyjne dobrano właściwie pod względem czasu działania i zakresu stosowania. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 12 / 30

13 W pomieszczeniach Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku funkcjonuje stacja dializ - NZOZ Diaverum Stacja Dializ ul. Wieniecka 49. Do przeprowadzania zabiegów dializy stosowano głównie materiały i narzędzia medyczne jednorazowego użycia (m.in. linie krwi, kanistry do płynów dializacyjnych, dializatory - dla pacjentów z dodatnim wynikiem HBV/HCV oraz do dializy ostrej). Narzędzia i sprzęt wielorazowego użycia poddawane były dezynfekcji. Aparaty do dializ sukcesywnie wymieniane były na nowe. W 2014 r. zakupiono jeden aparat do hemodiafiltracji, dzięki któremu podczas dializy u pacjentów nie występowały skutki uboczne takie, jak: zaburzenia pracy serca, spadek ciśnienia oraz kurcze mięśniowe. Po każdym zabiegu aparaty były dezynfekowane, sposób dezynfekcji odnotowywano w karcie dializ. Dializatory, których używano wielokrotnie poddawane były reutylizacji (metodą zautomatyzowaną), każdorazowo wykonywano badanie szczelności/pojemności. Każdy zreutylizowany dializator był oznakowany i przechowywany w warunkach uniemożliwiających omyłkowe zastosowanie u kolejnego pacjenta. Stosowano szeroki asortyment środków dezynfekcyjnych przeznaczonych do dezynfekcji skóry, rąk, narzędzi, sprzętu medycznego oraz powierzchni. Środki do dezynfekcji dobrano właściwie pod względem spektrum, czasu działania i zakresu stosowania. Sterylizację na podstawie zawartej umowy wykonywała lokalna sterylizatornia Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku. W laboratoriach analitycznych i Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa Oddział we Włocławku wszystkie zabiegi związane z przerwaniem ciągłości tkanek (pobory krwi) wykonywano wyłącznie przy użyciu sprzętu i materiałów opatrunkowych jednorazowego użycia. Postępowanie z odpadami medycznymi w miejscu ich wytwarzania było zgodne z opracowanymi procedurami oraz obowiązującą klasyfikacją Działalność lecznicza wykonywana przez praktyki zawodowe Dezynfekcja i sterylizacja narzędzi wielorazowego użycia w większości praktyk zawodowych prowadzone były w pomieszczeniach, w których wykonywano zabiegi medyczne. Dezynfekcję sprzętu i narzędzi medycznych w tych praktykach prowadzono najczęściej metodą tradycyjną (ręcznie) oraz w myjkach ultradźwiękowych. Poszerzył się asortyment stosowanych preparatów dezynfekcyjnych do sprzętu, narzędzi i powierzchni. Coraz więcej gabinetów korzysta z łokciowych dozowników ściennych ze środkiem dezynfekcyjnym do rąk. Sterylizacja odbywała się we własnych autoklawach lub na podstawie umowy-zlecenia z usługodawcami w zakresie sterylizacji. Rozwiązania przestrzenne stanowisk sterylizacji gabinetowej były modernizowane tak, aby możliwe było zachowanie jednokierunkowego ciągu technologicznego podczas dekontaminacji narzędzi, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Skontrolowane w 2014 r. praktyki zawodowe pod względem utrzymania czystości, stanu funkcjonalnotechnicznego oceniono jako dobre i bardzo dobre. Postępowanie z odpadami medycznymi było prawidłowe. Odpady segregowano w miejscu ich powstawania zgodnie z obowiązującą klasyfikacją: ostre do plastikowych pojemników jednorazowych, pozostałe do worków foliowych umieszczonych w wiadrach pedałowych a niekiedy otwieranych na fotokomórkę. Wszystkie praktyki zawodowe posiadały aktualne umowy na odbiór odpadów medycznych. Sprzątaniem pomieszczeń zajmował się personel praktyk. Zaopatrzenie w środki utrzymania czystości oceniano jako wystarczające. W praktykach zawodowych stosowano bieliznę jednorazową (mi. in. obłożenia foteli, leżanek, serwety, śliniaki, podkłady). Jedynie wielorazową odzież ochronną personelu prano we własnym zakresie. Wszystkie skontrolowane obiekty posiadały opracowane, zatwierdzone i aktualizowane procedury postępowania z narzędziami, bielizną, odpadami oraz sprzątania, mycia i dezynfekcji pomieszczeń i urządzeń. W skontrolowanych praktykach zawodowych prowadzono kontrolę wewnętrzną w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych oraz sporządzano stosowną dokumentację. Transport narzędzi, bielizny i odpadów odbywał się w sposób bezpieczny, w zamykanych pojemnikach wykonanych z materiałów umożliwiających ich dekontaminację, co znacznie wpłynęło na poprawę jakości świadczonych usług jak i bezpieczeństwo pacjentów oraz personelu medycznego. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 13 / 30

14 3. Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Wodociąg miejski zaopatrujący mieszkańców Miasta w wodę przeznaczoną do spożycia oparty jest na 3 ujęciach głębinowych: Krzywe Błota, Zazamcze i Zawiśle. Eksploatacją ujęć oraz dostarczaniem wody w ramach zbiorowego zaopatrzenia zajmuje się Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o. o. we Włocławku. Produkcja wody z wodociągu we Włocławku w roku 2014 wyniosła m 3, średnio m 3 /dobę. Z wody dostarczanej w ramach zbiorowego zaopatrzenia z wodociągu miejskiego we Włocławku korzystało osób. W ramach sprawowanego nadzoru sanitarnego nad jakością wody, w roku 2014 z wodociągu we Włocławku pobrano 72 próbki wody do badań laboratoryjnych. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji we Włocławku prowadziło w ciągu całego roku kontrolę wewnętrzną jakości wody. Próbki wody pobierano zgodnie z zatwierdzonym harmonogramem. Wyniki badań przekazywano Państwowemu owemu Inspektorowi Sanitarnemu we Włocławku. W roku 2014 woda z ujęć zlokalizowanych na terenie Włocławka spełniała wymagania określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. Nr 61, poz. 417 z późn. zm). Mieszkańcy Włocławka korzystali z wody przydatnej do spożycia przez ludzi i bezpiecznej dla zdrowia. Stan sanitarno-techniczny wszystkich 3 ujęć wody we Włocławku oceniono jako dobry. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji we Włocławku na bieżąco przeprowadza remonty mające na celu poprawę stanu sanitarno-technicznego ujęć wody. W roku sprawozdawczym w hali filtrów stacji uzdatniania wody na ujęciu Zawiśle uzupełniono glazurę, usunięto zawilgocenia na ścianach oraz oczyszczono posadzkę. Własne ujęcie wody posiada Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku. W roku 2014 woda z tego ujęcia spełniała obowiązujące wymagania fizykochemiczne, organoleptyczne oraz bakteriologicznym i była przydatna do spożycia. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 14 / 30

15 4. Stan sanitarny pływalni i miejsc wykorzystywanych do kąpieli 4.1. Pływalnie Nadzorem sanitarnym na terenie Miasta objętych jest 7 pływalni, w tym 6 krytych i 1 kryto-odkryta. Pływalnie napełniane są wodą wodociągową. Mają zamknięte obiegi wody i automatycznie monitorowane parametry fizykochemiczne: m.in. ph i stężenie chloru. Kontrolę oraz możliwość pełnej oceny sanitarnej basenów utrudnia brak uregulowań prawnych w tym zakresie. Mimo to, ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne osób korzystających z pływalni oraz zapobieganie szerzeniu się chorób zakaźnych sprawowany był nadzór prewencyjny nad tymi obiektami. Ocenie podlegała przede wszystkim jakość wody w niecce basenu oraz warunki higieniczne na pływalni. W próbkach wody oznaczano przede wszystkim wskaźniki mikrobiologiczne decydujące o przydatności wody do kąpieli: E.coli, bakterie grupy coli, gronkowce koagulazo-dodatnie oraz ogólną liczbę mikroorganizmów w temp C. Każdorazowo kontrolowano również stężenie wolnego chloru w wodzie. W ciągu całego roku woda w basenach była bezpieczna dla zdrowia kapiących się i wolna od zanieczyszczeń mikrobiologicznych. Osobom korzystającym z krytych pływalni zapewniono odpowiednie warunki sanitarno-higieniczne i techniczne Miejsca wykorzystywane do kąpieli W sezonie letnim 2014 dla mieszkańców miasta Ośrodek Sportu i Rekreacji we Włocławku zorganizował 2 miejsca wykorzystywane do kąpieli. Zlokalizowane były, podobnie jak w latach ubiegłych, nad jeziorami Czarnym we Włocławku oraz Wikaryjskim w miejscowości Warząchewka Polska gm.. Przed rozpoczęciem sezonu oraz w trakcie jego trwania organizator w ramach kontroli wewnętrznej wykonywał badania laboratoryjne jakości wody oraz prowadził wizualne nadzorowanie wody. Wyniki badań na bieżąco były przekazywane Państwowemu owemu Inspektorowi Sanitarnemu we Włocławku Woda we wszystkich miejscach wykorzystywanych do kąpieli w ciągu całego sezonu była przydatna do kąpieli. Nie stwierdzono występowania zanieczyszczeń niekorzystnie wpływających na jakość wody i mogących stanowić zagrożenie zdrowotne dla kąpiących się osób. Miejsca wykorzystywane do kąpieli były prawidłowo oznakowane. Korzystającym z kąpieli zapewniono czytelną informację dotyczącą m.in. aktualnej oceny jakości wody. We wszystkich miejscach wykorzystywanych do kąpieli nad bezpieczeństwem kąpiących się czuwali ratownicy. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 15 / 30

16 5. Stan sanitarny obiektów żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu środkami spożywczymi W 2014 r. w rejestrze zakładów prowadzonym przez Państwowego owego Inspektora Sanitarnego we Włocławku znajdowało się ogółem 1130 obiektów prowadzących działalność na terenie Miasta. Nadzór sanitarny nad produkcją i obrotem żywnością był realizowany poprzez wykonywanie planowanych kontroli kompleksowych, podczas których dokonywano oceny m.in. stanu sanitarno-technicznego i porządkowego pomieszczeń zakładu i środków transportu, jakości żywności, surowców i składników, stanu higieny i dokumentacji zdrowotnej zatrudnionego personelu, ciągłości łańcucha chłodniczego, kontroli warunków żywienia zbiorowego, stopnia wdrożenia zasad dobrej praktyki higienicznej (GHP), dobrej praktyki produkcyjnej (GMP) i systemu HACCP. Nadzór nad jakością zdrowotną środków spożywczych oraz wyrobów do kontaktu z żywnością był realizowany poprzez pobór próbek do badań laboratoryjnych zgodnie z wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego oraz poprzez kontrole importowanych lub eksportowanych środków spożywczych. Ponadto przeprowadzano kontrole sanitarne na wniosek przedsiębiorcy w związku z zatwierdzeniem nowo powstałego zakładu lub zmiany zakresu prowadzonej działalności. Nadzorowano obiekty letniego i zimowego wypoczynku dzieci i młodzieży, a w okresie letnim przeprowadzano kontrole obiektów sezonowych położonych nad jeziorami i przy trasach. Przeprowadzano także kontrole w związku z otrzymanymi powiadomieniami w ramach Systemu Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych (RASFF) i kontrole w związku ze zgłoszonymi przez klientów interwencjami. Najliczniejszą grupą obiektów były zakłady zajmujące się sprzedażą środków spożywczych (sklepy, markety, hurtownie, kioski, punkty sprzedaży, obiekty ruchome i tymczasowe) - w ewidencji znajdowało się 720 zakładów. Podczas przeprowadzanych kontroli stwierdzano nieprawidłowy stan sanitarno-techniczny ścian, sufitów i podłóg, niewłaściwy stan techniczny powierzchni urządzeń i sprzętu mającego kontakt z żywnością, brak czystości i porządku w pomieszczeniach, nieprawidłową jakość żywności (żywność przeterminowana), brak do wglądu aktualnych orzeczeń lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych personelu, brak bieżących zapisów wynikających z systemów kontroli wewnętrznej. Podejmowano następujące działania represyjne: wydawano decyzje administracyjne nakazujące poprawę stanu sanitarnotechnicznego zakładów, wydawano zalecenia doraźne, osoby odpowiedzialne karano grzywnami w postaci mandatów karnych, przeprowadzano kontrole sprawdzające. Klienci zgłosili 26 interwencji, z których większość dotyczyła wprowadzania do obrotu środków spożywczych po upływie daty minimalnej trwałości lub po terminie przydatności do spożycia oraz niewłaściwych cech organoleptycznych produktów. Interwencje dotyczyły także obecności szkodników w środkach spożywczych, przewożenia dzieci w wózkach zakupowych oraz braku bieżącej wody w obiekcie. Przeprowadzone kontrole wykazały, że w 12 przypadkach wniesione zarzuty się potwierdziły, w 2 częściowo, natomiast w 12 - nie potwierdziły. Prowadzono wzmożony nadzór nad obiektami prowadzącymi działalność w handlu ruchomym i tymczasowym. Przeprowadzono 6 kontroli sanitarnych na targowisku miejskim oraz na tzw. Pchlim Targu. Stwierdzono szereg nieprawidłowości, m.in. przechowywanie środków spożywczych wymagających chłodzenia w temperaturze otoczenia oraz brak zabezpieczenia środków spożywczych przed zanieczyszczeniem (kurzem). Osoby odpowiedzialne za nieprzestrzeganie właściwych warunków sprzedaży zostały ukarane grzywną w drodze mandatu karnego, nałożono 6 mandatów karnych na kwotę 2700 zł oraz wydano 1 decyzję administracyjną nakazującą zapewnienie prawidłowych warunków przy przechowywaniu i sprzedaży wyrobów ciastkarskich. Część podmiotów prowadzących działalność na placach handlowych pochodziła spoza powiatu włocławskiego. O stwierdzonych podczas kontroli nieprawidłowościach poinformowano właściwych miejscowo państwowych inspektorów sanitarnych oraz inspektorów weterynaryjnych. Zakłady żywienia zbiorowego to restauracje i zakłady małej gastronomii oraz stołówki szkolne i przedszkolne, stołówki w domach opieki społecznej i domach dziecka, stołówki pracownicze i inne zakłady. Pod nadzorem znajdowało się 316 obiektów. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości to niewłaściwy stan sanitarno-techniczny i brak czystości zakładu. Ponadto stwierdzano: brak do wglądu orzeczeń lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych, niewłaściwe magazynowanie żywności i składników, nieprawidłowy stan urządzeń i sprzętu, nieprawidłowe warunki sanitarnohigieniczne toalet pracowniczych. W celu poprawy stanu sanitarno-technicznego zakładu wydawano decyzje administracyjne nakazujące, wydawano zalecenia doraźne, a za niewłaściwy stan higieniczny zakładów karano osoby odpowiedzialne grzywnami w postaci mandatów karnych. Prowadzono nadzór nad żywieniem pacjentów Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku. Posiłki produkowane były przez firmę zewnętrzną w wydzierżawionych pomieszczeniach kuchni szpitala. W bloku żywienia przeprowadzono 4 kontrole. Stwierdzono nieprawidłowy stan sanitarno-techniczny pomieszczeń, w związku z tym wydano 2 decyzje administracyjne nakazujące doprowadzenie pomieszczeń do prawidłowego stanu sanitarno-technicznego. Jedno z zaleceń, dotyczące pomieszczeń produkcyjnych, przedsiębiorca wykonał w ustalonym terminie. Drugie zalecenie, dotyczące pomieszczeń magazynowych, jest w trakcie realizacji. W roku sprawozdawczym zgłoszono jedną interwencję, która dotyczyła posiłku obiadowego zanieczyszczonego martwą larwą. Przeprowadzono kontrolę interwencyjną, w czasie której nie stwierdzono uchybień w zakresie sanitarnohigienicznym w kuchni ani obecności szkodników i ich śladów. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 16 / 30

17 W szpitalu przeprowadzono także 4 teoretyczne oceny jadłospisów dekadowych dla diety ogólnej i diety lekkostrawnej. Nieprawidłowością w ocenianych jadłospisach za okres: r r. był brak dodatków owocowo-warzywnych w dwóch posiłkach śniadaniowych oraz w dwóch posiłkach podawanych na kolacje. Ponadto w ciągu dekady powtórzył się zestaw podawany na kolację. Powtórnie przeprowadzona ocena jadłospisów dla ww. diet za okres od r. do r. nie wykazała nieprawidłowości. W 2014 r. konsumenci złożyli 16 interwencji, z których 11 zostało zgłoszonych przez osadzonych w Zakładzie Karnym we Włocławku. Kontrole przeprowadzone w obiektach potwierdziły zasadność zgłoszonych interwencji w 2 przypadkach i dotyczyły nieprawidłowego przechowywania ciast kremowych w zakładzie małej gastronomii, niewłaściwego stanu higienicznego pizzerii. Osoby odpowiedzialne za stwierdzone nieprawidłowości ukarano grzywnami w postaci mandatów karnych. Natomiast przeprowadzone kontrole interwencyjne i działania wyjaśniające w Zakładzie Karnym we Włocławku nie potwierdziły zasadności wnoszonych zarzutów, o czym zostali poinformowani składający interwencje. Prowadzono bieżący nadzór nad zakładami produkcji żywności (piekarnie, ciastkarnie, automaty do lodów, przetwórnie owocowo-warzywne, wytwórnie wyrobów cukierniczych, koncentratów spożywczych i inne wytwórnie). Nieprawidłowości stwierdzono tylko w piekarniach i ciastkarniach. Dotyczyły one głównie niewłaściwego stanu sanitarnotechnicznego ścian i sufitów. Zgłoszono interwencję klienta dot. jakości wyrobu pn. mieszanka bakaliowa wyprodukowaną w zakładzie produkcyjnym bakalii konfekcjonowanych. Klient informował o wystąpieniu niepożądanych objawów (bąbli na języku). Z uwagi na wyniki kontroli i uzyskane wyjaśnienia interwencję klienta uznano za bezzasadną. Liczba Liczba Liczba decyzji Liczba mandatów/ Rodzaj obiektu obiektów kontroli administracyjnych kwotę w zł Produkcja żywności / 100 zł Obrót żywnością / zł Żywienie zbiorowe / zł Obiekty produkcji i obrotu materiałami i wyrobami do kontaktu z żywnością Obiekty obrotu kosmetykami Razem / zł We Włocławku w 2014 r. nie odnotowano przypadków zbiorowego zatrucia pokarmowego ani zatrucia grzybami Import i eksport W roku 2014 r. przeprowadzono cztery kontrole żywności importowanej: proszek agrestowy z Indii (2 kontrole), proszek wiśniowy ze Szwajcarii, śliwka połówki bez pestek zamrożona importowana z Serbii. Wydano świadectwa potwierdzające spełnienie wymagań zdrowotnych oraz 1 świadectwo nie spełnienia wymagań przez proszek agrestowy (z uwagi na uszkodzone opakowanie środka spożywczego). W roku 2014 r. żywność była eksportowana przez 3 zakłady (2 zakłady produkcyjne i 1 prowadzący działalność w zakresie hurtowej sprzedaży środków spożywczych). Przeprowadzono łącznie 17 kontroli i wydano 17 świadectw jakości zdrowotnej Działania w ramach systemu RASFF i RAPEX W związku z powiadomieniami alarmowymi i informacyjnymi w systemie RASFF (System Wczesnego Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych) podejmowano wiele czynności związanych z procesem wycofywania z miejsc obrotu zakwestionowanych środków spożywczych. Produkty nie spełniały kryteriów określonych w obowiązujących przepisach m.in. ze względu na następujące zagrożenia: - mikrobiologiczne: tatar wołowy, naturalna woda mineralna niegazowana Krystynka, kiełbasa wieprzowowołowa, - chemiczne: sos czosnkowy, otręby pszenne, kasza gryczana, gruszki połówki w lekkim syropie, mąka kukurydziana, wiśnie koktajlowe, pieczarki marynowane całe, rekin błękitny, morele suszone, figi suszone, proszek kakaowy, olej kokosowy do smażenia, - brak deklaracji o składniku alergennym na etykiecie produktu, obecność substancji alergennej (glutenu) - mąka kukurydziana, - obecność dwutlenku siarki - rodzynki, - obecność pleśni i szkodników migdały, - obecność nieautoryzowanych substancji w suplementach diety, - zmienione cechy organoleptyczne pasztetowa luksusowa. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 17 / 30

18 Powiadomienia alarmowe i informacyjne dotyczyły także wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Nadzorowano wycofywanie z rynku takich produktów, jak: cedzak oraz plastikowe kwadratowe miseczki DINE. W związku z otrzymanymi informacjami o umieszczeniu w systemie RAPEX (Wspólnotowy System Szybkiej Informacji) notyfikacji dot. produktów kosmetycznych przeprowadzono kontrole sanitarne w sklepach kosmetycznych. Nie stwierdzono w obrocie kwestionowanych kosmetyków Ocena jakości zdrowotnej próbek pobranych w ramach urzędowej kontroli i monitoringu Z obiektów obrotu żywnością i z zakładów produkcyjnych pobierano do badań próbki zgodnie z Planem pobierania próbek do badania żywności w ramach urzędowej kontroli i monitoringu dla Państwowej Inspekcji Sanitarnej na 2014 rok oraz w związku z interwencjami konsumentów. Pobrano i przekazano do badań laboratoryjnych 200 próbek żywności, 8 próbek materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz 1 próbkę kosmetyku. Zostały zakwestionowane 3 próbki: Łyżka nylonowa, ryż Parboiled oraz suplement diety Potas Max. W produkcie Łyżka nylonowa z Chin stwierdzono przekroczenie dopuszczalnego limitu migracji specyficznej pierwszorzędowych amin aromatycznych. Z uwagi na fakt, że przedmiotowa próbka nie spełniała kryteriów określonych w obowiązujących przepisach i mogła stwarzać zagrożenie dla zdrowia konsumentów, produkt został zgłoszony do systemu RASFF, a w miejscu pobrania przeprowadzono kontrolę w celu wycofania kwestionowanych Łyżek nylonowych z obrotu. Ryż Parboiled pobrano do badań organoleptycznych ze względu na wniesioną interwencję klienta. Badania laboratoryjne potwierdziły zmienione cechy organoleptyczne. Informacje o kwestionowanym produkcie przesłano do dystrybutora oraz powiatowej stacji sanitarno-epidemiologicznej właściwej ze względu na siedzibę dystrybutora. Suplement diety Potas Max został zakwestionowany ze względu na niewłaściwe oznakowanie. Informację o stwierdzonej nieprawidłowości z wynikami badań przekazano do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego terenowo właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności producenta Współpraca z innymi inspekcjami i jednostkami W roku sprawozdawczym zorganizowano dwa spotkania z owym Lekarzem Weterynarii we Włocławku, podczas których m.in. podsumowano i oceniono pozytywnie realizację Porozumienia ramowego o współdziałaniu i współpracy pomiędzy organami Państwowej Inspekcji Sanitarnej i Inspekcji Weterynaryjnej, ustalono harmonogram wspólnych kontroli. Współpracowano z Inspekcją Weterynaryjną zakresie wymiany informacji. Przeprowadzono 4 wspólne kontrole w obiektach będących pod wspólnym nadzorem. W ramach współdziałania i współpracy Inspekcji Handlowej przekazywano aktualne rejestry podmiotów przechowujących i wprowadzających do obrotu środki spożywcze oraz kopie protokołów z kontroli sanitarnych przeprowadzonych w obiektach, w których stwierdzono nieprawidłowości dotyczące wprowadzania do obrotu środków spożywczych po upływie daty minimalnej trwałości/terminu przydatności do spożycia, niewłaściwej jakości itp. W ramach współpracy Inspekcja Farmaceutyczna przesyłała aktualny wykaz aptek i punktów aptecznych. Zorganizowano spotkanie z przedstawicielem Inspekcji Farmaceutycznej, na którym omówiono zasady dalszej współpracy. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 18 / 30

19 6. Środowisko pracy i choroby zawodowe Nadzór sanitarny nad warunkami pracy wykonywany przez Państwową Inspekcję Sanitarną służy ujawnianiu i ocenie zagrożeń zdrowotnych, dokonywaniu oceny narażenia zawodowego i stymulowaniu pracodawców do poprawy warunków pracy. Warunki zdrowotne w środowisku pracy i związane z nimi traktowanie zdrowia mają istotny wpływ na kreowanie powszechnych postaw wobec zdrowia i zachowań zdrowotnych. W 2014 roku w ewidencji znalazły się 303 podmioty gospodarcze zlokalizowane na terenie Miasta i zatrudniające pracowników. Przeprowadzono 96 kontroli w 79 obiektach zatrudniających 8913 osób, wydając 48 decyzji administracyjnych zobowiązujących podmioty gospodarcze do usunięcia istniejących nieprawidłowości. W ramach nadzoru bieżącego nad zakładami pracy oraz prewencji chorób zawodowych szczególny nacisk położono na kontrole przestrzegania przepisów prawa w zakresie: - realizacji ogólnych wymogów bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładach pracy, - ekspozycji pracowników na szkodliwe dla zdrowia czynniki pyłowe, chemiczne, fizyczne i biologiczne, - stosowania substancji stwarzających zagrożenie i ich mieszanin w działalności zawodowej, - art. 5 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Najczęściej stwierdzane uchybienia: - brak aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia w środowisku pracy, - zły stan sanitarno-higieniczny pomieszczeń pracy, - niewłaściwy stan pomieszczeń higieniczno-sanitarnych, - brak opracowanej dokumentacji oceny ryzyka zawodowego uwzględniającej wszystkie zagrożenia występujące na stanowiskach pracy, - brak spisu i kart charakterystyki stosowanych substancji stwarzających zagrożenie i ich mieszanin, - brak rejestru prac, których wykonywanie powoduje konieczność pozostawania w kontakcie z czynnikami rakotwórczymi lub mutagennymi. Na podstawie badań laboratoryjnych przeprowadzonych w środowisku pracy stwierdzono przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia (NDS i NDN) w zakresie: natężenia hałasu, natężenia drgań mechanicznych, stężenia zapylenia, stężenia czynników chemicznych. Prowadzone są stosowne postępowania administracyjne w stosunku do podmiotów gospodarczych, w których stwierdzono przekroczenia normatywów higienicznych w celu poprawy warunków pracy. Choroby zawodowe W 2014 r. zgłoszono 9 podejrzeń o chorobę zawodową nabytą u pracodawców mających siedzibę na terenie Włocławka. Przeprowadzono właściwe dochodzenia epidemiologiczne. Państwowy owy Inspektor Sanitarny we Włocławku wydał 3 decyzje stwierdzające choroby zawodowe: alergiczne kontaktowe zapalenie skóry, wtórne zmiany przerostowe fałdów głosowych, choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następstwa (borelioza). Wydano również dwie decyzje o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Państwowy owy Inspektor Sanitarny we Włocławku w trakcie prowadzonych postępowań dotyczących chorób zawodowych ściśle współpracuje z jednostką orzeczniczą I stopnia, którym jest Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy we Włocławku. O wszystkich przypadkach stwierdzenia bądź braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej jest informowana Państwowa Inspekcja Pracy w formie przesyłanych decyzji administracyjnych wydanych przez Państwowego owego Inspektora Sanitarnego we Włocławku. Kontrole sanitarne, decyzje administracyjne wydane przez Państwowego owego Inspektora Sanitarnego we Włocławku, ocena narażenia zawodowego opracowana w oparciu o wyniki pomiarów stężeń i natężeń czynników szkodliwych występujących na stanowiskach pracy, spowodowały w znacznym stopniu poprawę warunków higieny pracy w kontrolowanych obiektach, poprzez zmiany technologiczne, organizacyjne, modernizację parku maszynowego, wyposażenie pracowników w indywidualne środki ochrony. Poza tym w wielu zakładach na skutek wydanych nakazów przeprowadzono remonty pomieszczeń pracy oraz doprowadzono do właściwego stanu pomieszczenia higienicznosanitarne. Warunki higieniczno-sanitarne w zakładach pracy ulegają poprawie, a ich stan uzależniony jest od wielu czynników m.in. świadomości pracodawcy, stanu finansowego firmy, dbałości o prestiż, konkurencyjności. Obserwuje się, że w przypadku firm o ugruntowanej pozycji na rynku i uregulowanej formie własności coraz więcej środków angażowanych jest w prawidłowe organizowanie stanowisk pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 19 / 30

20 7. Środki zastępcze ( dopalacze ) Ważnym zadaniem realizowanym przez Państwową Inspekcję Sanitarną w zakresie ochrony zdrowia publicznego jest zwalczanie problemu nowych narkotyków syntetycznych (tzw. dopalaczy ), zdefiniowanych jako środki zastępcze w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii. W 2014 r. przeprowadzono 22 kontrole w zakresie środków zastępczych, w tym 8 kontroli w obiektach handlowych typu lombard, 10 kontroli sprawdzających i 4 kontrole sanitarne w sklepach podejrzanych o wprowadzanie do obrotu środków zastępczych. Podczas przedmiotowych kontroli sanitarnych pobrano do badań 16 próbek produktów co do których zachodziło podejrzenie, że są środkami zastępczymi. Państwowy owy Inspektor Sanitarny we Włocławku mając na uwadze zdrowie i życie ludzi podejmował działania określone przepisami prawnymi, tj. czterokrotnie wstrzymywał w drodze decyzji wprowadzanie do obrotu produktów, co do których zachodziło podejrzenie, że są one środkami zastępczymi na czas niezbędny do przeprowadzenia oceny i badań bezpieczeństwa, nie dłuższy niż 18 miesięcy od dnia kontroli w przedmiotowych sklepach. Wyniki badań składu jakościowego pobranych podczas kontroli próbek potwierdziły, że są to środki zastępcze stanowiące analogi strukturalne substancji wymienionych w załącznikach do ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 124). Substancje te wykazują działanie psychoaktywne i stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. W wyniku prowadzonych postępowań administracyjnych Państwowy owy Inspektor Sanitarny we Włocławku wydał 13 decyzji nakładających na stronę obowiązek uiszczenia opłaty za przeprowadzone kontrole oraz przeprowadzone badania identyfikacyjne składu jakościowego pobranych podczas kontroli produktów. Na podstawie art. 52a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w 2014 r. Państwowy owy Inspektor Sanitarny we Włocławku wydał 12 decyzji wymierzających wobec stron karę pieniężną z tytułu wprowadzania do obrotu środków zastępczych w sklepach mieszczącym się we Włocławku, na łączną kwotę zł. We Włocławku znajduje się obecnie jeden sklep wprowadzający do obrotu środki zastępcze, gdzie sprzedaż środków zastępczych prowadzona była kolejno przez 4 podmioty gospodarcze wobec których prowadzone są postępowania administracyjne. Państwowy owy Inspektor Sanitarny we Włocławku, na podstawie Porozumienia z dnia 26 października 2011 r. zawartego pomiędzy Głównym Inspektorem Sanitarnym, Szefem Służby Celnej, Komendantem Głównym Policji i Głównym Inspektorem Farmaceutycznym o współpracy w zakresie przeciwdziałania wprowadzaniu do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej środków zastępczych współpracuje z wszystkimi ww. instytucjami. Funkcjonariusze Komendy Miejskiej Policji we Włocławku asystują przedstawicielom inspekcji sanitarnej w trakcie prowadzonych kontroli dotyczących środków zastępczych. Ponadto Państwowy owy Inspektor Sanitarny we Włocławku przesyła do Komendy Miejskiej Policji we Włocławku oraz do Prokuratury Rejonowej we Włocławku wyniki badań środków zastępczych próbek pobranych podczas przedmiotowych kontroli oraz przekazywane przez podmioty lecznicze zgłoszenia zatruć/podejrzeń zatruć substancjami psychoaktywnymi. Do owej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Włocławku wpływają na bieżąco informacje z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki we Włocławku dotyczące zatruć/podejrzeń zatruć substancjami psychoaktywnymi (tj. dopalaczami, lekami psychotropowymi, innymi lekami zawierającymi substancje psychoaktywne, alkoholem, narkotykami). W 2014 r. z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. Błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki we Włocławku wpłynęło 8 zgłoszeń zatruć/podejrzeń zatruć substancjami psychoaktywnymi (6 mężczyzn w wieku lat i 2 kobiety w wieku 17 lat). Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta w 2014 roku 20 / 30