PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY WE WŁOCŁAWKU. STAN BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO Miasta Włocławek w 2016 roku

Transkrypt

1 PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY WE WŁOCŁAWKU STAN BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO Miasta Włocławek w 2016 roku Włocławek, luty 2017

2 Głównym celem działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest promowanie zdrowego stylu życia, nadzór nad bezpieczeństwem żywności i żywienia oraz bezpieczeństwem zdrowotnym wody, przeciwdziałanie zagrożeniom stwarzanym przez nowe narkotyki, zapobieganie powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych poprzez sprawowanie zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego w zakresie zdrowia publicznego. (Główny Inspektor Sanitarny) Spis treści strona 1. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych i zakażeń 4 2. Stan sanitarny placówek ochrony zdrowia Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi Stan sanitarny pływalni i miejsc wykorzystywanych do kąpieli Stan sanitarny obiektów żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu środkami spożywczymi Środowisko pracy i choroby zawodowe Środki zastępcze/nowe substancje psychoaktywne ( dopalacze ) Warunki sanitarno-higieniczne w placówkach nauczania, wychowania i wypoczynku dzieci i młodzieży Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej oraz środków transportu Zapobiegawczy nadzór sanitarny Promocja zdrowia Wnioski 30 Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 2 / 30

3 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Włocławku obejmuje swoim nadzorem obszary Miasta Włocławek (powiat grodzki) i Powiatu Włocławskiego (powiat ziemski). razem Miasto Włocławek i Powiat Włocławski Ludność (stan na r.) Ogółem Noworodki Dzieci do lat 2 Dzieci do lat Miasto Włocławek Powiat Włocławski Ogółem w 2016 roku nadzorem objętych było 3951 obiektów (2330 na obszarze Miasta Włocławek i 1621 na obszarze Powiatu Włocławskiego). Obiekty objęte nadzorem w zakresie nadzoru nad obiektami komunalnymi w zakresie nadzoru przeciwepidemicznego w zakresie higieny żywności, żywienia i przedmiotów użytku w zakresie prewencji chorób zawodowych w zakresie higieny dzieci i młodzieży ogółem Liczba obiektów Miasto Włocławek Powiat Włocławski Ogółem W 2016 roku pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie Miasta Włocławek i Powiatu Włocławskiego przeprowadzili łącznie 3261 kontroli i wizytacji, wydając przy tym 536 decyzji merytorycznych i 241 postanowień oraz nakładając 77 mandatów na kwotę zł. Liczba kontroli/ wizytacji Miasto Powiat razem Włocławek Włocławski Liczba decyzji merytorycznych Miasto Powiat razem Włocławek Włocławski Liczba postanowień Miasto Powiat Włocławek Włocławski razem Liczba nałożonych mandatów Miasto Powiat razem Włocławek Włocławski W ramach działalności akredytowanego laboratorium wykonano łącznie badań, wykonując przy tym oznaczeń (w tym oznaczeń chemicznych, oznaczeń fizycznych i oznaczeń mikrobiologicznych). Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 3 / 30

4 1. Sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych i zakażeń W 2016 roku sytuacja epidemiologiczna chorób zakaźnych i zakażeń była zróżnicowana, ale należy ją uznać za dobrą. W omawianym okresie nie obserwowano epidemicznego wzrostu zachorowań na żadną ze zgłaszanych chorób oraz zjawisk mogących zagrażać bezpieczeństwu zdrowotnemu mieszkańców Włocławka. Nadal obserwowano cykliczne zmiany zapadalności związane z sezonowością występowania niektórych chorób lub kontynuacją wcześniejszych trendów (dotyczyły grypy oraz tzw. chorób wieku dziecięcego). Lp. 1 Jednostka chorobowa Płonica (szkarlatyna) Wybrane choroby zakaźne w Mieście Włocławek i Powiecie Włocławskim w latach Liczba zachorowań i zapadalność na 100 tys. ludności Zachorowania Zapadalność Zachorowania Zapadalność Zachorowania Zapadalność Miasto Powiat Miasto Powiat Miasto Powiat Miasto Powiat Miasto Powiat Miasto Powiat ,42 81, ,08 140, ,34 32,32 2 Odra Różyczka ,36 26, ,39 8, ,78 3,46 4 Ospa wietrzna , , , ,21 440,99 5 Krztusiec ,24 16, ,57 21, ,5 28, Świnka (nagminne zapalenie przyusznic) Wirusowe zapalenie wątroby ogółem Wirusowe zapalenie wątroby typu A Wirusowe zapalenie wątroby typu B Wirusowe zapalenie wątroby typu C Bakteryjne zatrucia i zakażenia pokarmowe ogółem Bakteryjne zatrucia pokarmowe salmonelozy Inne salmonelozy (zakażenia pozajelitowe) Wirusowe zakażenia jelitowe - ogółem ,99 12, ,51 8, ,44 9, ,34 26, ,63 31, ,52 23, ,61 17, ,59 17, ,21 12, ,73 9, ,04 13, ,32 10, ,46 62, ,51 66, ,28 63, , ,41 24, ,87 19, , , ,66 2, ,23 199, ,13 203, , Borelioza ,61 19, ,29 21, ,21 12,7 16 Nowo wykryte zakażenie HIV 1 0 0, ,51 1, ,66 1,15 17 AIDS , Grypa i podejrzenia grypy ogółem , , , , , ,29 19 w wieku 0 14 lat , , ,3 3283, , ,19 20 Grypa ogółem (przypadki potwierdzone) 2 0 1, ,89 2,31 21 W tym u dzieci 1 0 6, ,87 22 Gruźlica ,98 20, ,65 14, ,21 18,47 Podobnie jak w latach poprzednich, nie przywleczono na teren Włocławka groźnych gorączek krwotocznych oraz innych chorób szczególnie niebezpiecznych i wysoce zakaźnych, takich jak: cholera, dżuma, malaria. W 2016 roku do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Włocławku zgłoszono 1243 przypadki chorób zakaźnych z Włocławka (w 2015 roku 1297), które zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 1866) podlegały obowiązkowi zgłaszania. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 4 / 30

5 Z powodu zgłoszonych chorób hospitalizowano 295 osób. Opracowano 426 ognisk chorób zakaźnych. Odnotowano 10 zgonów mieszkańców Włocławka zmarło 6 kobiet i 4 mężczyzn. Najwięcej zejść śmiertelnych (70%) odnotowano u osób w wieku powyżej 60 lat. Najczęstszą przyczyną zgonów były posocznice Choroby zakaźne objęte programem obowiązkowych szczepień ochronnych Choroby zakaźne, którym zapobiega się za pomocą szczepień stanowią nadal realne zagrożenie zwłaszcza dla dzieci, z tych też względów podlegają one szczególnemu nadzorowi epidemiologicznemu. Odsetek wykonania obowiązkowych szczepień ochronnych we Włocławku zapewnia odporność zbiorowiskową. Z grupy tych chorób w 2016 roku nie wystąpiły zachorowania na odrę, tężec, poliomyelitis oraz błonicę. W ramach uczestnictwa w koordynowanym przez WHO programie eradykacji poliomyelitis prowadzono nadzór i monitoring ostrych porażeń wiotkich u dzieci do lat 14, mający na celu potwierdzenie lub wykluczenie występowania dzikich szczepów wirusa polio. Pomimo, iż obecnie choroba uznana jest za wykorzenioną w Europie, dziki wirus polio wciąż jest aktywny w wielu krajach na świecie (m.in. w Afryce, na Bliskim Wschodzie). Zatem w sytuacji, gdy istnieje realne ryzyko zawleczenia zakażenia z terenów, gdzie zachorowania wywołane dzikim szczepem wirusa nadal występują, konieczne jest zachowanie szczególnej czujności i ostrożności oraz utrzymanie wysokiego odsetka osób zaszczepionych. W 2016 roku utrzymała się niewielka liczba zachorowań na świnkę (zarejestrowano 5 przypadków) oraz różyczkę (zarejestrowano 2 przypadki). Obserwowana niska zapadalność to efekt wprowadzonych w 2003 roku powszechnych szczepień przeciw odrze, śwince i różyczce, obecnie przeprowadzanych w cyklu dwudawkowym (u dzieci w 2 i 10 roku życia) oraz wysokiego poziomu realizacji tych szczepień. Zapadalność na ospę wietrzną wzrosła z 374,76 do 473,21 i nadal pozostaje najwyższą zapadalnością spośród rejestrowanych chorób. Najwięcej zachorowań wystąpiło u dzieci i młodzieży do 14 lat 94% ogółu zachorowań, z powodu ospy wietrznej hospitalizowano 3 osoby. Odnotowano zachorowania w ogniskach rodzinnych, ze środowiska szkolnego i przedszkolnego. Zachorowania wśród osób nieszczepionych to 99% ogółu zachorowań. Najskuteczniejszym działaniem profilaktycznym są szczepienia ochronne, które w obowiązującym programie szczepień ochronnych nadal obejmują tylko dzieci do 12 roku życia z grup ryzyka. W przypadku krztuśca utrzymał się obserwowany od 2014 roku cykliczny wzrost zachorowań zarejestrowano 49 przypadków (28 przypadków w 2015 roku, 14 przypadków w 2014 roku); odnotowano zachorowania w ogniskach rodzinnych. Nadal obserwowano przesunięcie zachorowań na starsze dzieci i osoby dorosłe, co świadczy o spadku odporności poszczepiennej oraz znacznej wrażliwości populacji na zakażenie. W tych grupach wiekowych wystąpiło ponad 53% zachorowań Zatrucia i zakażenia pokarmowe wywołane przez biologiczne czynniki chorobotwórcze Zatrucia i zakażenia pokarmowe to grupa chorób zróżnicowana pod względem etiologicznym i klinicznym. Wymagają one stałego nadzoru oraz podejmowania działań zapobiegawczych, gdyż występowanie ich skorelowane jest z warunkami higieny przygotowywania i spożywania potraw w środowisku domowym oraz utrzymywaniem właściwego stanu sanitarno-higienicznego obiektów produkcji, obrotu żywnością oraz zakładów żywienia zbiorowego. W 2016 roku, podobnie jak w ubiegłych latach, nie odnotowano żadnego przypadku zatrucia grzybami, jadem kiełbasianym, włośnicy, czerwonki bakteryjnej oraz zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu A. Nadal rejestrowano stosunkowo dużą liczbę zakażeń jelitowych o etiologii wirusowej. W 2016 roku zgłoszono 266 przypadków (w 2015 roku 285). Wśród czynników etiologicznych dominowały nadal rotawirusy, które są główną przyczyną biegunek u dzieci do lat 2. W omawianym okresie odnotowano większą liczbę zakażeń wywołanych przez norowirusy, które były przyczyną zachorowań w ognisku w bursie szkolnej. Narażonych na zachorowanie w ognisku było 225 osób, zachorowało 38 osób, z których 3 hospitalizowano. Źródłem zakażenia były pierwotnie skażone warzywa, a nośnikiem pokarmowym surówka z białej kapusty. W analizowanym okresie zapadalność na bakteryjne zatrucia i zakażenia pokarmowe utrzymała się na poziomie zbliżonym do roku poprzedniego. We wszystkich przypadkach bakteryjnych zatruć/zakażeń pokarmowych ustalono czynnik etiologiczny. Podobnie jak w latach ubiegłych, przyczyną wszystkich zarejestrowanych bateryjnych zatruć pokarmowych były pałeczki Salmonella, wśród których dominowała Salmonella Enteritidis. Zapadalność wzrosła z 11,41 do 16,87 (zarejestrowano 19 przypadków, w 2015 roku 13 przypadków). Najczęściej występującym nośnikiem zatruć pokarmowych były potrawy z jaj i dodatkiem surowych jaj. Wśród czynników etiologicznych innych bakteryjnych zakażeń jelitowych nadal dominowały laseczki Clostridium difficile, które stanowiły większość (84%) ogółu tych zakażeń. Były one przyczyną 27 przypadków zakażeń jelitowych (w 2015 roku 33 przypadków). We wszystkich zgłoszonych przypadkach zakażenia te były następstwem stosowania antybiotykoterapii o szerokim spektrum działania. Większość zachorowań (70%) wystąpiła wśród osób w podeszłym wieku obciążonych dodatkowymi czynnikami ryzyka (przewlekłymi chorobami, zabiegami operacyjnymi). Zachorowało 10 osób w ognisku epidemicznym zakażenia szpitalnego. Czynnikiem etiologicznym zakażeń były laseczki Clostridium difficile szczep toksynotwórczy A/B. Drogą przenoszenia zakażenia była droga kontaktowa (kontakt ze skażonymi powierzchniami dotykowymi, zanieczyszczone ręce personelu lub kontakt bezpośredni z osobami zakażonymi). Zakażenia spowodowane tym patogenem u osób hospitalizowanych stanowią duży problem epidemiologiczny z uwagi na trudności w wyeliminowaniu drobnoustroju ze środowiska szpitalnego, jak również często ciężki przebieg zachorowań zwłaszcza u osób w podeszłym wieku, dodatkowo obciążonych czynnikami ryzyka. Wymaga on podejmowania przez zespoły kontroli zakażeń szpitalnych wzmożonych działań przeciwepidemicznych Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 5 / 30

6 oraz wzmocnienia nadzoru nad stosowaniem procedur sanitarno-higienicznych zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych Choroby przenoszone przez naruszenie ciągłości tkanek - zakażenia krwiopochodne W 2016 roku odnotowano spadek zapadalności na wirusowe zapalenia wątroby. Zarejestrowano 31 przypadków zachorowań (w 2015 roku 52 przypadki). Zarejestrowane zachorowania to zakażenia nabyte w przeszłości (16 przypadków typu B oraz 15 typu C). Nie odnotowano zachorowań o przebiegu ostrym i o etiologii mieszanej B+C. Najwięcej zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B stwierdzono w grupach wiekowych: lat (37%) i lat (31%), nie wykazywały one zróżnicowania ze względu na płeć. Brak zachorowań w grupie wiekowej 0-19 lat jest efektem prowadzonych od 1995 roku u noworodków obowiązkowych szczepień ochronnych przeciw wzw typu B. Na wirusowe zapalenie wątroby typu C częściej chorowały kobiety (87%) niż mężczyźni. Najwięcej zachorowań stwierdzono wśród osób w wieku powyżej 60 lat (53%) i w grupie wiekowej lat (27%). Osoby zakażone wirusami hepatotropowymi jako najczęstsze czynniki ryzyka narażenia podały zabiegi z naruszeniem ciągłości tkanek wykonane w placówkach medycznych (zabiegi stomatologiczne, małe zabiegi chirurgiczne, duże operacje) i w zakładach kosmetycznych (tatuaże i kolczykowanie). Zakażenia HBV i HCV jako najczęstszy czynnik ryzyka wystąpienia pierwotnego raka wątroby stanowią istotny problem zdrowia publicznego. Wobec braku możliwości czynnego uodpornienia przez szczepienia, upowszechnianie wiedzy na temat zagrożeń, dróg szerzenia się oraz sposobów zapobiegania zakażeniom HCV jest ważnym elementem zapobiegania często nieodwracalnym skutkom choroby. W 2016 roku zgłoszono 3 przypadki nowo wykrytych zakażeń HIV u mężczyzn w wieku lata Bakteryjne choroby inwazyjne W 2016 roku, nie odnotowano zachorowań na inwazyjną chorobę meningokokową. Zarejestrowano 2 przypadki inwazyjnej choroby wywołanej przez Haemophilus influenzae. Zachorowania wystąpiły u 1 noworodka (posocznica) oraz u 23-letniej kobiety (infekcja wewnątrzmaciczna). W obu przypadkach choroba zakończyła się wyzdrowieniem. Zakażenia pneumokokowe były przyczyną zgłoszenia 3 przypadków inwazyjnej choroby pneumokokowej. W 1 przypadku choroba miała postać zapalenia płuc, a u 2 chorych rozpoznano dwie postacie kliniczne zakażenia (posocznicę i zapalenie mózgu w jednym przypadku oraz posocznicę i zapalenie płuc w drugim przypadku). Zachorowania wystąpiły u 2 osób dorosłych powyżej 40 roku życia oraz u rocznego dziecka. W 2 przypadkach choroba zakończyła się zgonem. Dominującą postacią kliniczną inwazyjnych zakażeń wywołanych przez Streptococcus pyogenes była róża (stanowiła 76% wszystkich przypadków). W 2016 roku zgłoszono 26 przypadków tej choroby (w 2015 roku 25 przypadków). Inną postacią inwazyjnych zakażeń wywołanych paciorkowcami ropotwórczymi była posocznica (8 przypadków) Neuroinfekcje W 2016 roku zarejestrowano 11 przypadków infekcyjnych chorób ośrodkowego układu nerwowego (w 2015 roku 13 przypadków): 7 o etiologii wirusowej, 3 bakteryjnej (Streptococcus agalactiae, Escherichia coli, Streptococcus pneumoniae), w 1 przypadku nie określono czynnika etiologicznego. U 4 chorych rozpoznano zapalenie mózgu, a u 7 zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Hospitalizacja pacjentów w grupie neuroinfekcji wynosiła 100%. W jednym przypadku choroba zakończyła się zgonem Choroby przenoszone przez kleszcze Spośród chorób zakaźnych przenoszonych przez kleszcze na nadzorowanym terenie wystąpiły tylko zachorowania na boreliozę. W 2016 roku, podobnie jak w latach ubiegłych, nie zarejestrowano przypadków wirusowego kleszczowego zapalenia mózgu oraz opon mózgowo-rdzeniowych. W roku 2016 zapadalność na boreliozę utrzymała się na poziomie zbliżonym do roku poprzedniego (w 2016 roku 14,21, w 2015 roku 12,29). Zarejestrowano 16 przypadków tej choroby (w 2015 roku 14 przypadków). U wszystkich chorych rozpoznano wczesną skórną postać choroby wystąpił rumień wędrujący. Zachorowało 9 mężczyzn i 7 kobiet. Wszystkie zachorowania wystąpiły u osób w wieku powyżej 40 lat. Większość osób chorych (94%) narażona była na ukąszenia kleszczy na terenach wokół miejsc zamieszkania (lasy i tereny zielone). Z powodu braku możliwości czynnego uodpornienia przeciwko tej chorobie, duże znaczenie w profilaktyce mają działania zapobiegawcze: stosowanie zabezpieczeń chroniących przed kleszczami (odzież chroniąca przed ekspozycją na kleszcze, środki odstraszające repelenty) Gruźlica W 2016 roku zapadalność na gruźlicę wzrosła z 9,65 do 14,21 zarejestrowano ogółem 16 zachorowań (w 2015 roku 11 zachorowań): 12 nowych zachorowań i 4 wznowy zachorowania; w 1 przypadku choroba zakończyła się zgonem. Podobnie jak w poprzednich latach dominowała gruźlica płuc, stanowiła 69% wszystkich postaci zachorowań na gruźlicę (11 przypadków). W 3 przypadkach rozpoznano pozapłucną postać gruźlicy, a w 2 obydwie postaci. Zachorowało 12 mężczyzn i 4 kobiety. Większość zachorowań wystąpiła u osób w wieku powyżej 40 lat (75%). Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 6 / 30

7 Wszyscy chorzy byli hospitalizowani, poddani leczeniu i pozostają pod opieką lekarzy specjalistów. Osoby pozostające w bliskim kontakcie z chorymi prątkującymi (58 osób) objęto nadzorem epidemiologicznym oraz opieką lekarską (poddane zostały badaniom klinicznym i diagnostycznym). Systematycznie prowadzony i doskonalony nadzór epidemiologiczny oraz zaangażowanie lekarzy POZ w nadzór nad osobami ze styczności z chorymi, to niezbędny element zwalczania gruźlicy. Współpraca w tym zakresie może skutkować wczesnym wykryciem zachorowań i podjęciem skutecznego leczenia oraz spadkiem zachorowań Choroby przenoszone drogą płciową W 2016 roku zgłoszono 12 przypadków chorób przenoszonych drogą płciową (w 2015 roku 14 przypadków). Większość zachorowań (75%) wystąpiła u osób w wieku lat; częściej chorowali mężczyźni (83%) niż kobiety; rozpoznano 1 przypadek zakażenia wrodzonego. Zarejestrowano 8 przypadków kiły (6 wczesnych postaci, 1 wrodzoną i 1 późną) oraz 4 przypadki rzeżączki Grypa i zachorowania grypopodobne Zgodnie z definicją przyjętą na potrzeby nadzoru epidemiologicznego nad chorobami zakaźnymi w krajach Unii Europejskiej, obowiązkiem raportowania oraz prowadzenia nadzoru epidemiologicznego objęte są przypadki rozpoznawane klinicznie i/lub laboratoryjnie oraz wszystkie rozpoznane klinicznie zachorowania grypopodobne i ostre zakażenia dróg oddechowych. W omawianym okresie zgłoszono ogółem 6210 zachorowań (w 2015 roku 30 zachorowań). W 1 przypadku rozpoznanie potwierdzono badaniem laboratoryjnym (potwierdzono zakażenia wirusem grypy typu A/H1N1). W ramach programu SENTINEL pobrano od osób chorych 2 próbki materiału do badań wirusologicznych uzyskano wynik badań ujemny. Najwięcej zachorowań stwierdzono wśród dzieci do 14 lat (43%) i w grupie wiekowej lata (47%), najmniej wśród osób w wieku powyżej 65 lat (9%). Z powodu grypy zmarła 1 osoba. Znacznie wyższej zapadalności w roku 2016 niż w latach ubiegłych należy upatrywać m.in. w dobrej zgłaszalności przez lekarzy przypadków spełniających kryteria definicji, która była efektem prowadzonych działań przypominających o obowiązku zgłaszania przez lekarzy wszystkich rozpoznanych klinicznie zachorowań grypopodobnych i ostrych infekcji dróg oddechowych. Występująca sezonowo wysoka zapadalność na grypę i infekcje grypopodobne oraz duża zmienność genetyczna wirusa grypy wymaga stałego nadzoru i monitorowania sytuacji epidemiologicznej oraz prowadzenia działań informacyjno-edukacyjnych. Podstawową metodę w profilaktyce i kontroli grypy stanowią szczepienia ochronne Realizacja szczepień ochronnych Ocenę realizacji Programu Szczepień Ochronnych w 2016 roku dokonano w oparciu o analizę danych uzyskanych ze sprawozdań z wykonania szczepień ochronnych przekazanych przez świadczeniodawców prowadzących szczepienia ochronne we Włocławku. W 2016 roku na terenie Miasta Włocławek obowiązkowe szczepienia ochronne dzieci i młodzieży finansowane z budżetu Ministra Zdrowia prowadzone były przez 20 świadczeniodawców sprawujących podstawową opiekę zdrowotną oraz 1 oddział neonatologiczny. Szczepieniami objęto osób dzieci i młodzież do lat 19, o 1,6% mniej niż w roku Szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie wykonywane były w 3 punktach szczepień. Szczepienia obowiązkowe w grupie dzieci i młodzieży szkolnej na obszarze Włocławka (% wykonania) Szczepienia przeciwko Miasto Włocławek Powiat Włocławski Miasto Włocławek Powiat Włocławski Miasto Włocławek Powiat Włocławski Gruźlicy w 1 r.ż. 99,8 99,8 99,8 99,5 99,1 99,4 Wirusowemu zapaleniu wątroby typu B w 1 r.ż. 91,2 88,7 87,2 88,6 87,1 88,3 Błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b w 1 r.ż. 58,2 58,8 54,5 59,6 51,3 58,9 Wirusowemu zapaleniu wątroby typu B w 2 r.ż. 99,7 99, ,8 99,6 99,5 Błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b w 2 r.ż. 98,8 99,5 98,9 99,5 99,1 99,6 Odrze, śwince, różyczce w 2 r.ż. 78,5 86, ,9 79,7 87,1 Błonicy, tężcowi, krztuścowi w 6 r.ż. 95,4 97,2 73,7 73,5 91,6 96,5 Poliomyelitis w 6 r.ż. 95,4 97, ,8 91,6 96,5 Odrze, śwince, różyczce w 10 r.ż. 98,6 97,6 96,9 98,8 95,8 99,3 Błonicy, tężcowi w 14 r.ż. 98,5 99,2 97,9 99,9 94,8 98,4 Krztuścowi w 14 r.ż. nie dot. nie dot. nie dot. nie dot. 94,8 98,4 Błonicy, tężcowi w 19 r.ż. 97,7 98,1 97,4 98,3 94,9 97,3 Szczepienia niemowląt w 1 roku życia przeciwko gruźlicy i wzw typu B wykonano na poziomie zbliżonym do roku poprzedniego. Szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 7 / 30

8 wykonano na niższym poziomie, co było spowodowane większą ilością urodzeń w drugim półroczu. Wykonanie obowiązkowych szczepień ochronnych u dzieci w 2 roku życia utrzymało się na stałym wysokim poziomie. W 2016 roku odsetek terminowo zaszczepionych dzieci w 6 roku życia utrzymał się na dobrym poziomie. W omawianym okresie uzupełniono także szczepienia u dzieci, które podlegały tym szczepieniom w roku 2015, jednak nie zostały zaszczepione z powodu problemów z produkcją i dystrybucją szczepionek zawierających acelularny komponent krztuśca, które spowodowały przerwy w dostępności ww. preparatu. Obowiązkowe szczepienia ochronne w grupie dzieci i młodzieży szkolnej wykonano w wysokich odsetkach. Szczepienia obowiązkowe poekspozycyjne Szczepienia przeciwko Miasto Włocławek Powiat Włocławski Miasto Włocławek Powiat Włocławski Miasto Włocławek Tężcowi u osób po zranieniach Powiat Włocławski Wściekliźnie Profilaktykę tężcową prowadzono u osób zranionych w celu indywidualnej ochrony przed zakażeniem. W analizowanym okresie, podobnie jak w latach poprzednich, na naszym terenie nie wystąpiły zachorowania na tężec. W roku 2016 w związku z narażeniem na zakażenie wścieklizną (po pogryzieniu, podrapaniu przez zwierzęta głównie psy i koty) podjęto szczepienia u 24 osób (w 2015 roku u 25 osób). W jednym przypadku do narażenia doszło poza granicami kraju. W 2016 roku, podobnie jak w latach ubiegłych, nie zarejestrowano żadnego przypadku potwierdzenia wścieklizny u ludzi. Szczepienia przeciwko Wirusowemu zapaleniu wątroby typu B Wirusowemu zapaleniu wątroby typu A Szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie w związku z przesłankami klinicznymi lub epidemiologicznymi oraz szczepienia zalecane Miasto Włocławek Powiat Włocławski Miasto Włocławek Powiat Włocławski Miasto Włocławek Powiat Włocławski Grypie Durowi brzusznemu Ospie wietrznej Streptococcus pneumoniae Kleszczowemu zapaleniu mózgu Neisseria meningitidis Zakażeniu wirusem brodawczaka ludzkiego Biegunce rotawirusowej Realizacja szczepień zalecanych jest zróżnicowana wynika z aktualnej sytuacji epidemiologicznej wybranych chorób, podróży służbowych i w celach turystycznych oraz przekazywanych w mediach informacji nt. zagrożeń epidemiologicznych. W 2016 roku samorząd realizował programy epidemiczne dotyczące profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego i zakażeń pneumokokowych. W analizowanym okresie wzrosła liczba osób zaszczepionych przeciw tym zakażeniom. Zaobserwowano również wzrost liczby osób uodpornionych przeciwko zakażeniom wywołanym przez Neisseria meningitidis. W 2016 roku do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej we Włocławku zgłoszono 9 przypadków niepożądanych odczynów poszczepiennych wszystkie zostały zakwalifikowane jako łagodne. Większość zgłoszonych odczynów wystąpiła u dzieci do lat 2 (78%), z czego połowa po szczepieniu przeciwko gruźlicy. Wszystkie osoby zostały objęte indywidualnym nadzorem lekarskim i epidemiologicznym. Zagrożeniem dla realizacji szczepień ochronnych są nasilające się w ostatnich latach działania ruchów antyszczepionkowych, mające wpływ na decyzje rodziców dotyczące szczepień. Odmawiając poddania swoich dzieci obowiązkowym szczepieniom, rodzice narażają je na zachorowania, które mogą mieć ciężki przebieg i skutkować nieodwracalnymi często powikłaniami prowadzącymi do utraty zdrowia. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 8 / 30

9 W 2016 roku wzrosła liczba osób uchylających się od obowiązku szczepień zgłoszono 13 nowych osób, które odmówiły obowiązku wykonania szczepień u swoich dzieci (18 dzieci). W stosunku do osób uchylających się od obowiązku szczepień prowadzone są postępowania mające na celu wyegzekwowanie obowiązku poddania swoich dzieci szczepieniom ochronnym. U świadczeniodawców, którzy zgłosili osoby uchylające się od szczepień ochronnych przeprowadzono kontrole w zakresie oceny podjętych przez nich działań zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Utrzymanie wysokiego odsetka uodpornienia populacji to ważny element działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej, który wymaga prowadzenia intensywnego nadzoru nad realizacją obowiązkowych szczepień ochronnych oraz aktywnego zaangażowania personelu medycznego w realizację szczepień i podejmowania działań na rzecz ich społecznej akceptacji. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 9 / 30

10 2. Stan sanitarny placówek ochrony zdrowia W roku 2016 na terenie Miasta Włocławek nadzorem objęto 86 obiektów należących do podmiotów leczniczych oraz 176 praktyk zawodowych. Skontrolowano 73 obiekty należące do podmiotów leczniczych (85%) oraz 50 praktyk zawodowych (28%). Stan sanitarny zdecydowanej większości skontrolowanych obiektów należących do podmiotów leczniczych (99%) oceniono jako dobry. Są to wszystkie szpitale, zakłady rehabilitacji leczniczej, medyczne laboratoria diagnostyczne, inne zakłady opieki zdrowotnej, większość przychodni oraz wszystkie praktyki zawodowe (lekarzy, dentystów, pielęgniarek, rehabilitantów). Negatywnie pod względem stanu sanitarnego, w tym technicznego, oceniono 1 przychodnię udzielającą ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych. Działalność lecznicza Działalność lecznicza wykonywana przez podmioty lecznicze Działalność lecznicza wykonywana przez praktyki zawodowe Stan sanitarny placówek ochrony zdrowia na terenie Miasta Włocławek za rok 2016 Według ewidencji stan na r. Liczba obiektów skontrolowanych stan na r. Liczba obiektów ze złym stanem sanitarnym stan na r. Liczba kontroli przeprowadzonych w 2016 r Razem Stan sanitarno-techniczny i funkcjonalny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku mieści się w kilku budynkach, w których znajduje się 19 oddziałów szpitalnych o charakterze leczniczo-zabiegowym oraz szpitalny oddział ratunkowy i główny blok operacyjny, a także 5 zakładów (patomorfologii, rehabilitacji, diagnostyki: obrazowej, laboratoryjnej i mikrobiologicznej) z pracowniami, zespół opieki ambulatoryjnej z poradniami oraz apteka i bank krwi. Szpital posiada 581 łóżek, w tym 575 łóżek w oddziałach i dodatkowo 6 łóżek w SOR. Szpital posiada certyfikat jakości ISO 9001:2008, dotyczący świadczenia usług medycznych w zakresie leczenia szpitalnego, rehabilitacji, opieki paliatywnej i hospicyjnej, leczenia tlenem, ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, diagnostyki, ratownictwa medycznego i transportu sanitarnego. Szpital ma opracowany i pozytywnie zaopiniowany przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Włocławku Program Dostosowawczy Pomieszczeń i Urządzeń do wymagań wynikających z obowiązujących przepisów prawa. W roku 2016 na Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. bł. ks. J. Popiełuszki nałożono 2 decyzje administracyjne nakazujące usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości. Jedna z nich dotyczyła nieprawidłowości w zakresie funkcjonowania systemu zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych, która została wykonana. Natomiast druga dotyczyła usunięcia nieprawidłowości w Oddziale Pulmonologii, Diagnostyki i Leczenia Raka Płuca. Całkowita modernizacja tego oddziału ujęta jest w programie dostosowania, jednak ze względu na zły stan techniczny pomieszczeń m.in.: brudne, z odpryskami farby i tynku ściany, uszkodzone, z ubytkami płytki ścienne i podłogowe, skorodowane, z odpryskami farby kaloryfery w łazienkach, zniszczone parapety okienne, drzwi i framugi drzwiowe oraz meble w salach chorych, wydano decyzję nakazującą doprowadzenie pomieszczeń oddziału do właściwego stanu technicznego. Niezależnie od wydanych decyzji w roku 2016 stwierdzono dalszą poprawę stanu sanitarno-technicznego Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego we Włocławku. W grudniu 2016 r. dobiegły końca prace budowlane i modernizacyjne budynku nr 5, w którym zlokalizowane będą oddział neurologii z salą nadzoru poudarowego i odcinkiem rehabilitacyjnym, oddział okulistyki z dwusalowym blokiem operacyjnym (na potrzeby tylko dla tego oddziału) oraz poradnie neurologiczna i okulistyczna. Obecnie trwają prace związane z wyposażaniem pomieszczeń oddziałów. Ponadto w roku 2016 została wykonana decyzja z 2015 r. dotycząca Zakładu Patomorfologii. W zakładzie pomalowano ściany i sufity, naprawiono podłogi, framugi okienne i drzwiowe w pomieszczeniach oraz w ciągach komunikacyjnych. W wyniku przeprowadzonych prac remontowych stan sanitarno-techniczny Zakładu Patomorfologii uległ poprawie. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 10 / 30

11 Pozostałe podmioty lecznicze udzielające szpitalnych i ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych Na terenie Włocławka funkcjonują również 3 inne szpitale. Są to Szpital Specjalistyczny BARSKA, Specjalistyczny Szpital Rehabilitacyjny BARSKA oraz szpital jednodniowy,,diag Med Plus. Szpitale te wyposażone są w nowoczesny sprzęt i aparaturę medyczną, a ich pomieszczenia i urządzenia spełniają wymagania, jakim powinny odpowiadać podmioty wykonujące działalność leczniczą, w zakresie świadczonych usług medycznych. Szpital Specjalistyczny BARSKA oraz szpital jednodniowy,,diag Med Plus posiadają certyfikaty jakości ISO 9001:2008 dotyczące świadczenia określonych usług medycznych Postępowanie z odpadami medycznymi powstającymi podczas udzielana świadczeń zdrowotnych W roku 2016 postępowanie z odpadami medycznymi w podmiotach udzielających świadczeń zdrowotnych było uregulowane, mimo iż z dniem r. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z odpadami medycznymi straciło moc. Postępowanie z odpadami medycznymi w miejscu ich wytwarzania było zgodne z obowiązującymi przepisami prawa oraz opracowanymi procedurami. Po zabiegach odpady ostre zbierano do plastikowych, sztywnych pojemników jednorazowych, odpowiednio oznakowanych, pozostałe odpady do worków foliowych. Placówki mają opracowane i wdrożone procedury postępowania z odpadami medycznymi oraz aktualne umowy na odbiór odpadów medycznych ze specjalistycznymi firmami. Odpady zbierane są selektywnie w miejscach ich powstawania, odpowiednio oznakowane, zabezpieczone i magazynowane w sposób prawidłowy. W nielicznych placówkach ambulatoryjnych (najczęściej udzielających specjalistycznych świadczeń zdrowotnych) oraz we wszystkich skontrolowanych praktykach zawodowych, odpady medyczne odbierane są do unieszkodliwiania bezpośrednio z gabinetów przez wyspecjalizowane firmy. Odpady medyczne od największego wytwórcy odpadów medycznych na terenie miasta Włocławek tj. Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku odbiera i transportuje zgodnie z zawartą umową firma Remondis-Medison Sp. z o.o. z siedzibą w Dąbrowie Górniczej, do miejsca unieszkodliwiania tj. spalarni odpadów MD-PROECO Sp. z o.o. w Bydgoszczy. Firma Remondis-Medison wyposaża również szpital w wymienne, umyte i zdezynfekowane kontenery do składowania odpadów. Odpady medyczne wytwarzane w podmiotach leczniczych na terenie Włocławka są unieszkodliwiane poprzez spalanie w Zakładzie Utylizacji Odpadów Medycznych przy Centrum Onkologii w Bydgoszczy lub spalarni odpadów MD-PROECO Sp. z o.o. w Bydgoszczy, zgodnie z zasadą bliskości Postępowanie z bielizną czystą i brudną w obiektach należących do podmiotów leczniczych We wszystkich skontrolowanych podmiotach leczniczych funkcjonują opracowane i wdrożone procedury postępowania z bielizną czystą i brudną. Pranie bielizny ze szpitali oraz z innych placówek korzystających z bielizny wielokrotnego użytku zlecane jest firmom zewnętrznym. Czysta bielizna przywożona jest w opakowaniach foliowych i składowana w magazynach bielizny czystej lub w wydzielonych, zamykanych szafach. W większości placówek ambulatoryjnych oraz wszystkich skontrolowanych praktykach zawodowych stosowana jest wyłącznie bielizna jednorazowa. Badania mikrobiologiczne bielizny czystej wykonywały Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku oraz Specjalistyczny Szpital Rehabilitacyjny BARSKA w ramach kontroli wewnętrznych. W 2016 r. do badań laboratoryjnych pobrano łącznie 23 próby. W badanych próbach nie stwierdzono patogenów chorobotwórczych Sterylizacja i dezynfekcja Podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne szpitale, w tym szpitale jednodniowe W 2016 r. na terenie Włocławka funkcjonowały 4 szpitale: jeden publiczny Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki, dwa szpitale niepubliczne - Centrum Diagnostyczno-Lecznicze BARSKA Sp. z o.o. i Specjalistyczny Szpital Rehabilitacyjny BARSKA Sp. z o.o. oraz Chirurgia Jednego Dnia w Zakładzie Medycznym DIAG MED PLUS Sp. z o.o. Podmioty lecznicze wykonujące całodobowe świadczenia zdrowotne w celu ograniczenia ryzyka wystąpienia zakażeń związanych z wykonywaniem zabiegów medycznych, w tym inwazyjnych zabiegów diagnostycznych oraz zachowania właściwych standardów higieny, prowadziły (według ustalonego harmonogramu oraz doraźnie w razie potrzeb) kontrolę wewnętrzną potwierdzoną stosowną dokumentacją w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych. W 2016 roku w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku w celu optymalizacji profilaktyki oraz terapii antybiotykowej, nadal kontynuowano rozpoczęte w 2014 roku działania w zakresie ograniczania narastania lekooporności biologicznych czynników chorobotwórczych w ramach Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków w Polsce. W szpitalach działały Zespoły i Komitety Kontroli Zakażeń Szpitalnych. W Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku w 2015 roku stwierdzono nieprawidłowości w składzie Zespołu i Komitetu Kontroli Zakażeń Szpitalnych, w związku z czym prowadzono postępowanie administracyjne. W 2016 Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 11 / 30

12 roku powołano nowy skład Zespołu i Komitetu Kontroli Zakażeń Szpitalnych, który spełniał wymagania określone w obowiązujących przepisach prawa. W związku z przeprowadzoną częściową modernizacją sterylizatorni szpitalnej Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku, zamontowano tam dwie myjnie dezynfektory, zmieniły się także zasady dezynfekcji narzędzi i sprzętu medycznego wielorazowego użycia. Narzędzia z głównego bloku operacyjnego bezpośrednio po zabiegach były wkładane do specjalistycznych kuwet z przykryciem i przekazywane do sterylizatorni, gdzie poddawano je dezynfekcji wstępnej a następnie zasadniczej w myjniach dezynfektorach. Natomiast narzędzia i sprzęt medyczny z sal operacyjnych przy oddziałach szpitalnych i z oddziałów poddawano wstępnej dezynfekcji na oddziałach (w wydzielonych pomieszczeniach, gabinetach zabiegowych, salach opatrunkowych i dyżurkach pielęgniarek), a dezynfekcji zasadniczej w myjniach dezynfektorach w sterylizatorni szpitalnej. Zautomatyzowanie procesu mycia i dezynfekcji narzędzi wielorazowego użycia dla całego szpitala, tj. przejście z manualnego mycia i dezynfekcji na automatyczne, zmniejszy ryzyko przenoszenia zakażeń i przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa pacjentów podczas wykonywania zabiegów z naruszeniem ciągłości tkanek. Dezynfekcję powierzchni dotykowych i bezdotykowych, zgodnie z opracowanymi procedurami, przeprowadzały ekipy sprzątające i pielęgniarki. Aby wzmóc ochronę pacjentów przed zakażeniami zakładowymi w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki dezynfekcję prowadzono również metodą zamgławiania. Sterylizację narzędzi i sprzętu wielorazowego prowadzono wyłącznie metodami gwarantującymi skuteczność, w których czynnikami sterylizującymi były para wodna, plazma lub tlenek etylenu. Skuteczność procesów sterylizacji była systematycznie sprawdzana przez użytkowników urządzeń w ramach kontroli wewnętrznej. Wyniki kontroli archiwizowano. Każdy proces dokumentowano w rejestrze skuteczności procesów sterylizacji. Pakiety po sterylizacji znakowano w sposób umożliwiający identyfikację procesu sterylizacji sprzętu z konkretnym pacjentem, u którego wykonywano zabieg. Transport narzędzi i sprzętu wielokrotnego użycia z oddziałów do/ze sterylizatorni odbywał się w hermetycznie zamykanych kontenerach, szafach narzędziowych oraz plastikowych pojemnikach. W oddziałach i na blokach operacyjnych sprzęt sterylny przechowywano w zamykanych szafach, szufladach oraz magazynach sterylnego sprzętu. W szpitalnych pracowniach endoskopowych (w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki i Centrum Diagnostyczno-Leczniczym BARSKA ) dekontaminacja endoskopów odbywała się w wydzielonych zmywalniach wyposażonych w myjnie automatyczne i półautomatyczne. Sterylizacji poddawano endoskopy sztywne oraz akcesoria naruszające ciągłość tkanek (szczypce biopsyjne, kleszczyki do pobierania wycinków). Dezynfekcja łóżek oraz materacy pokrytych ekolastikiem wykonywana była na salach chorych po wypisie pacjenta oraz w razie potrzeby. Usługi dezynfekcji komorowej zlecano w razie potrzeby jednostkom zewnętrznym. Stanowiska do higienicznego mycia rąk wyposażone były w dozowniki z mydłem w płynie, środkiem antyseptycznym, ręczniki jednorazowego użytku oraz pojemniki na zużyte ręczniki. Wyposażenie w sprzęt i materiały medyczne, w szczególności jednorazowego użytku, a także zaopatrzenie w środki myjące i dezynfekujące było dostosowane do potrzeb Podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne - inne niż szpitalne W 2016 r. pod nadzorem znajdował się Dom Pomocy Społecznej, ul. Żeromskiego 28a we Włocławku, w którym funkcjonował punkt pielęgniarski. Wykonywano w nim w razie potrzeby drobne zabiegi medyczne przy użyciu sprzętu i materiałów medycznych jednorazowego użytku. Dezynfekcja powierzchni oraz sprzętów prowadzona była preparatami dezynfekcyjnymi właściwie dobranymi pod względem spektrum, czasu działania oraz zastosowania. Stanowiska do higienicznego mycia rąk wyposażone były w dozowniki z mydłem w płynie i środkiem antyseptycznym, ręczniki jednorazowego użytku, pojemniki na zużyte ręczniki Podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne W 2016 roku w podmiotach wykonujących ambulatoryjne świadczenia zdrowotne, podobnie jak w roku ubiegłym, przeprowadzano kontrolę wewnętrzną w obszarze realizacji działań zapobiegających szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych. Realizacja tych działań była udokumentowana właściwie. Dezynfekcja sprzętu i narzędzi medycznych przeprowadzana była najczęściej metodą tradycyjną, ręcznie. Uwzględniając zasadę nie krzyżowania się dróg czystych i brudnych wydzielano ciąg technologiczny gwarantujący ruch postępowy od materiałów skażonych do sterylnych. Stosowano środki dezynfekcyjne nowej generacji. Dobór preparatów dezynfekcyjnych był prawidłowy pod względem spektrum, czasu i zastosowania. Podmioty lecznicze, w których zakres świadczonych usług obejmował tylko podstawową opiekę zdrowotną stosowały sprzęt i materiały medyczne jednorazowego użytku. Sterylizacja narzędzi i sprzętu wielokrotnego użytku prowadzona była w urządzeniach należących do placówek lub poza podmiotami (na podstawie umów z usługodawcami). Odbywała się wyłącznie metodami skutecznymi, w których czynnikami sterylizującymi były para wodna lub plazma. W większości podmiotów istniała możliwość powiązania procesu sterylizacji sprzętu z konkretnym pacjentem, u którego wykonywano zabieg. W pracowniach endoskopowych w tej grupie podmiotów dekontaminacja endoskopów odbywała się w wydzielonych zmywalniach wyposażonych w myjnie automatyczne, używano jednorazowych akcesoriów endoskopowych, w przypadku używania wielorazowych poddawano je procesom sterylizacji. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 12 / 30

13 Pogotowie Ratunkowe jako Dział Pomocy Doraźnej (wyjazdowe zespoły pomocy) funkcjonowało w strukturze Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku i korzystało wyłącznie ze sprzętu jednorazowego użytku. Karetki dezynfekowane były przez personel medyczny zgodnie z opracowanymi procedurami. Stacja Dializ jest wydzielonym podmiotem leczniczym zlokalizowanym w pomieszczeniach Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku. Do przeprowadzania zabiegów dializy stosowano głównie materiały i narzędzia medyczne jednorazowego użycia. Niewielką ilość stosowanych narzędzi wielokrotnego użycia poddawano sterylizacji w szpitalnej sterylizatorni. W laboratoriach analitycznych i Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa Oddział we Włocławku wszystkie zabiegi związane z przerwaniem ciągłości tkanek (pobory krwi) wykonywano w systemie próżniowym, wyłącznie przy użyciu materiałów i sprzętów medycznych jednorazowego użycia. Wszystkie placówki medyczne należące do tej grupy obiektów posiadały w gabinetach zabiegowych i lekarskich prawidłowo wyposażone stanowiska higienicznego mycia rąk. Opracowane i wdrożone w bieżącej pracy procedury higieniczno-sanitarne podlegały kontroli wewnętrznej i aktualizacji. Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa we Włocławku w 2016 roku zmieniło lokalizację. Zostało przeniesione do części pomieszczeń należących do Stacji Pogotowia Ratunkowego przy ul. Lunewil 15 we Włocławku. Pomieszczenia te zostały wyremontowane i przystosowane do potrzeb Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa. Wyposażone zostały również w nowy sprzęt. Zmiana lokalizacji wpłynęła pozytywnie na stan higieniczno-sanitarny obiektu oraz poprawiła wygląd estetyczny placówki. W 2016 roku w jednym z podmiotów świadczących usługi stomatologiczne przeprowadzono kontrolę interwencyjną, która wykazała nieprawidłowości w zakresie przestrzegania wymagań higienicznych i zdrowotnych, dotyczących zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (niewłaściwa dekontaminacja narzędzi i sprzętów stomatologicznych, brak dokumentu potwierdzającego przeprowadzenie biologicznej kontroli skuteczności procesów sterylizacji w autoklawie przed rozpoczęciem użytkowania). W związku z nieprawidłowościami prowadzono postępowanie administracyjno-egzekucyjne. Zalecenia pokontrolne zostały wykonane Działalność lecznicza wykonywana przez praktyki zawodowe We wszystkich skontrolowanych w 2016 roku praktykach zawodowych były opracowane i wdrożone procedury zapobiegające zakażeniom i chorobom zakaźnym związanym z udzielaniem świadczeń zdrowotnych. Podlegały one kontroli wewnętrznej oraz aktualizacji. Dekontaminacja narzędzi wielokrotnego użytku nadal najczęściej odbywała się w wyodrębnionej strefie brudnej gabinetu diagnostyczno-zabiegowego lub w pomieszczeniach do tego celu przeznaczonych. Dezynfekcję sprzętu i narzędzi medycznych prowadzono najczęściej metodą tradycyjną, ręcznie. Dobór preparatów do dezynfekcji narzędzi i sprzętów medycznych był prawidłowy. Sterylizacja odbywała się najczęściej we własnych autoklawach lub na podstawie umów z usługodawcami. Zawartość zestawów sterylnych dostosowywano do jednego zabiegu. Rozwiązania przestrzenne stanowisk sterylizacji gabinetowej zapewniały zachowanie jednokierunkowego ciągu technologicznego podczas dekontaminacji narzędzi. Sprzęt i narzędzia medyczne wielokrotnego użytku zastępowano sprzętem i narzędziami jednorazowego użytku. Podobnie jak w latach ubiegłych tendencja ta dotyczyła głównie praktyk ginekologicznych. Stanowiska do higienicznego mycia rąk wyposażone były prawidłowo. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 13 / 30

14 3. Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi W roku 2016 nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi sprawowany był przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej na podstawie ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2015 r. poz z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 7 czerwca 2001r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2015 r. poz. 139 z późn. zm.). Jakość wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi powinna odpowiadać wymaganiom określonym w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 13 listopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2015 r. poz. 1989). Zgodnie z zapisami ww. przepisów Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Włocławku prowadził monitoring jakości wody oraz pobierał próbki wody do badań laboratoryjnych. Jednak to głównie producenci, w celu zapewnienia odbiorcom wody bezpiecznej dla zdrowia zobowiązani są do prowadzenia regularnej wewnętrznej kontroli jakości wody z częstotliwością i zakresem badań wynikającym z harmonogramów uzgodnionych z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym we Włocławku Na terenie Miasta Włocławek w roku 2016 nadzorem sanitarnym objęto 1 wodociąg służący zbiorowemu zaopatrzeniu w wodę oraz 5 wodociągów należących do podmiotów wykorzystujących wodę pochodzącą z indywidualnych ujęć. Eksploatacją ujęć oraz dostarczaniem wody w ramach zbiorowego zaopatrzenia w wodę dla Miasta Włocławek zajmuje się Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o. o. we Włocławku. Wodociąg oparty jest na 3 ujęciach głębinowych: Krzywe Błota, Zazamcze i Zawiśle. Produkcja wody z wodociągu we Włocławku w roku 2016 wyniosła średnio m 3 /dobę. Z wody dostarczanej w ramach zbiorowego zaopatrzenia z wodociągu miejskiego we Włocławku korzystało osób. W ramach monitoringu jakości wody realizowanego przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Włocławku w roku 2016 do badań laboratoryjnych pobrano 79 próbek wody z tego wodociągu. W roku 2016 woda z wodociągu miejskiego we Włocławku odpowiadała wymaganiom rozporządzenia w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Mieszkańcy miasta korzystali z wody przydatnej do spożycia przez ludzi i bezpiecznej dla zdrowia. W 2016 roku nadzorem objęto również 5 urządzeń wodociągowych zlokalizowanych na terenie Miasta Włocławek należących do podmiotów wykorzystujących wodę pochodzącą z indywidualnych ujęć. W grupie tej znajduje się Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. bł. ks. J. Popiełuszki we Włocławku oraz 4 wodociągi zakładowe. Jakość wody z tych urządzeń w roku 2016 odpowiadała wymaganiom obowiązującego rozporządzenia i była przydatna do spożycia przez ludzi. W celu zapewnienia odbiorcom wody bezpiecznej dla zdrowia producenci wody na terenie Miasta Włocławek w roku 2016 prawidłowo prowadzili kontrolę wewnętrzną jakości wody. Badania wykonywano w laboratoriach Państwowej Inspekcji Sanitarnej i laboratoriach zewnętrznych posiadających zatwierdzony system jakości prowadzonych badań, zgodnie z harmonogramami uzgodnionymi z Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym we Włocławku, a wyniki badań wody przekazywano w terminach określonych w obowiązującym rozporządzeniu. W roku 2016 roku konsumenci nie zgłaszali zastrzeżeń związanych ze złą jakością wody. Podobnie jak w latach ubiegłych zarządzającym wodociągami w 2016 roku nie udzielono żadnego odstępstwa ze względu na przekroczenie jakiegokolwiek parametru istotnego dla bezpieczeństwa zdrowotnego konsumentów z załącznika nr 2 do rozporządzenia MZ w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Legionella sp. W celu dokonania oceny skażenia instalacji wodociągowej ciepłej wody przez bakterie z rodzaju Legionella sp. w ramach nadzoru sanitarnego pobrano do badań laboratoryjnych próbki ciepłej wody użytkowej z wewnętrznej instalacji wodociągowej w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym im. bł. ks. J. Popiełuszki we Włocławku. W obiekcie nie stwierdzono skażenia instalacji ciepłej wody pałeczkami Legionella sp. W roku 2016 Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Włocławku skierował pisma do właścicieli podmiotów leczniczych udzielających stacjonarnych i całodobowych świadczeń zdrowotnych oraz właścicieli i zarządzających obiektami hotelarskimi informujące o zagrożeniach wynikających ze skażenia instalacji ciepłej wody użytkowej bakteriami z rodzaju Legionella sp. oraz o niezbędnych działaniach mających na celu zmniejszenie ryzyka wystąpienia choroby legionistów. Właściciele podmiotów leczniczych oraz hoteli w ramach kontroli wewnętrznej zgodnie z zaleceniami Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego we Włocławku wykonywali badania wody na obecność bakterii z rodzaju Legionella sp. W większości obiektów nie stwierdzano skażenia instalacji tymi bakteriami. W przypadkach skażenia instalacji ciepłej wody użytkowej zarządzający obiektami prowadzili działania naprawcze polegające na przeglądzie technicznym instalacji ciepłej wody oraz jej termicznej dezynfekcji, co skutkowało uzyskaniem prawidłowej jakości wody. Stan bezpieczeństwa sanitarnego Miasta Włocławek w 2016 roku 14 / 30