Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych"

Transkrypt

1 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych 1 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych Ilona Wysmułek, Olena Oleksiyenko ISBN Granice mojego języka są granicami mojego świata. Ludwig Wittgenstein W przeszłości znajomość języków obcych była przywilejem dyplomatów, elit społecznych i intelektualnych, a także osób, dla których kontakty międzykulturowe w związku z wykonywanym zawodem lub dłuższym przebywaniem na pograniczu międzypaństwowym czy międzyetnicznym były życiową koniecznością. Język obcy był jednocześnie ważnym elementem dystynkcji społecznej między klasami społecznymi, odgrywał również rolę pragmatyczną, związaną z koniecznością wyjścia jednostek poza granice własnego świata społecznego. Współcześnie dwadzieścia pięć lat po transformacji ustrojowej, po zdecydowanym politycznym, gospodarczym i kulturowym zwróceniu się Polski w stronę Zachodu i wejściu w skład wspólnoty państw Unii Europejskiej dla wielu Polaków granice ich świata uległy radykalnemu poszerzeniu, podobnie jak rozbudowała się ich sieć kontaktów społecznych. Procesy otwarcia na świat zostały jeszcze pogłębione przez doświadczenia emigracji zarobkowej. Czynniki strukturalne i praktyka dnia codziennego stworzyły warunki istotnej zmiany w stopniu znajomości języków obcych przez Polaków. Wielojęzyczność jest jednak nie tylko wymaganiem czasów, ale także podstawową wartością dla przyszłości projektu zjednoczonej Europy. Dalszą integrację Unii Europejskiej wiąże się współcześnie z nabywaniem kompetencji językowych przez obywateli krajów członkowskich, co znalazło odzwierciedlenie w Białej Księdze Kształcenia i Doskonalenia (European Commission 1995). Umiejętność posługiwania się językiem obcym jest traktowana przez Komisję Europejską (2006) jako jedna z kluczowych kompetencji umiejętność równie ważna, co znajomość języka ojczystego. Oczekiwania te wykraczają poza znajomość lingua franca Zachodu, czyli języka angielskiego. W 2002 roku Rada Unii Europejskiej zaleciła obowiązkową naukę dwóch języków obcych przez dzieci z państw członkowskich (Council of European Union 2002). Obecnie rekomendacje unijne w dużym stopniu wpływają na dalsze zmiany zachodzące w tym zakresie w państwach członkowskich, choć kompetencje językowe były ważnym elementem programów nauczania w Polsce jeszcze przed jej przystąpieniem do Wspólnoty. Przytoczone obserwacje zachęciły nas do podjęcia analizy dotyczącej znajomości języków obcych przez Polaków. Aby odpowiedzieć na podstawowe pytanie badawcze W jakim stopniu głębokie przemiany strukturalne, których doświadczyło polskie społeczeństwo w ostatnich dwudziestu pięciu latach, wpłynęły na demokratyzację kompetencji językowych? analizujemy, jakie czynniki i w jakim stopniu warunkują obecnie znajomość języków obcych we współczesnej Polsce. Kompetencje językowe Polaków Istotne dla naszych analiz są ustalenia specjalnego wydania Eurobarometru Europejczycy i ich języki, według którego 50% Polaków deklaruje umiejętność posługiwania

2 2 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych się przynajmniej jednym językiem obcym (European Commission 2012). Wyniki te potwierdza badanie Centrum Badania Opinii Społecznej z 2012 roku, w którym aż 51% dorosłych Polaków zapewniło, że jest w stanie posługiwać się jakimś językiem obcym. W sferze deklaratywnej kompetencje te są zatem wysokie, co pozwalałoby mieć nadzieję na dalsze upowszechnianie się tego coraz bardziej istotnego kapitału kulturowego w polskim społeczeństwie. Tymczasem Europejskie Badania Kompetencji Językowych (First European Survey on Language Competences, ESLC) prowadzone w środowisku polskich nastolatków, a więc grupy społecznej urodzonej i socjalizowanej w potransformacyjnej Polsce, wskazują, że tylko 25% z nich posługuje się językiem obcym w stopniu umożliwiającym komunikację na przeciętnym i ponadprzeciętnym poziomie B1/B2 (European Commission 2011). Uzyskane w tym badaniu wyniki skłaniają do refleksji nad możliwymi różnicami między deklaratywną a praktyczną znajomością języków obcych, zachęcają również do bliższego przyjrzenia się edukacji szkolnej jako podstawowemu i dostępnemu dla każdego ucznia źródłu nauczania języka obcego. Podstawowe założenie powszechności edukacji przewiduje bowiem równy dostęp do wszystkich zasobów, bez względu na czynniki statusowe przypisane jednostce. Przywoływane wydanie Eurobarometru wskazuje jednak, że 68% Europejczyków uczy się języka obcego wyłącznie na poziomie obowiązkowej edukacji szkolnej, co potwierdza jej wciąż niepodważalną rolę przy formowaniu wykształcenia współczesnych Europejczyków (European Commission 2012). Wpływ systemu szkolnego Polski system edukacji doświadczył po 1989 roku licznych zmian zarówno programów nauczania, jak i celów stawianych przed nauczycielami i uczniami. W zakresie nauczania języka obcego główne zmiany nastąpiły przede wszystkim po reformie gimnazjalnej z 1999 roku. Zmiany zachodziły stopniowo i zmierzały do podwyższenia poziomu nauczania języków obcych w szkołach. Podstawa programowa dla szkół podstawowych, gimnazjów i liceów z 2009 roku przewiduje obowiązkowe nauczanie przynajmniej dwóch języków obcych, umożliwia także kontynuację nauki wybranego języka, rozpoczętej na wcześniejszych etapach systemu edukacyjnego. W praktyce sprowadza się to do możliwości dalszej nauki języka angielskiego w gimnazjum i liceum oraz wyboru drugiego języka w gimnazjum przede wszystkim rosyjskiego i niemieckiego i kontynuacji jego uczenia się w liceum (MEN 2009). Istotną zmianą jest również wprowadzenie w 2005 roku egzaminu pisemnego z nowożytnego języka obcego do przedmiotów obowiązkowych na nowej maturze. Badacze polskiego systemu edukacyjnego podkreślają jednak spore zróżnicowanie jakości odbieranego wykształcenia i często ograniczoną możliwość wyboru nauczanego języka obcego w danej szkole. Według Europejskiego Badania Kompetencji Językowych z 2011 roku, poziom znajomości języków obcych wśród polskich gimnazjalistów jest obecnie jednym z najniższych w Europie (European Commission 2011). Rezultaty te są niepokojące ze względu na związaną z tym niższą konkurencyjność pokolenia młodych Polaków w całym europejskim systemie nauki i na rynku pracy zjednoczonej Europy. Reprodukcja nierówności edukacyjnych na przykładzie znajomości języków obcych Prowadzone dotychczas badania nad kompetencjami językowymi nabywanymi w szkołach skupiają się głównie na czynnikach osobowościowych, indywidualnych i środo-

3 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych 3 wiskowych lub na osiągnięciach szkolnych (Ratima, May 2011; White, Genesee 1996), istotne strukturalne uwarunkowania społeczno-ekonomiczne są zaś rzadko uwzględnianie w badaniach nad znajomością języków obcych (Butler 2014). Tymczasem Janet Enever (2011) dowodzi, że poziom wykształcenia rodziców jest istotnie skorelowany ze znajomością języka obcego. Po włączeniu problemu znajomości języków obcych do szerszej kategorii osiągnięć szkolnych uczniów staje się jasne, że aby wyjaśnić system jego uwarunkowań, trzeba wziąć pod uwagę czynniki askryptywne związane ze statusem społeczno-ekonomicznym rodziców. Wskazują na to między innymi badania Johna Hattie (1993), który udowadnia, że 5 10% zmienności osiągnięć szkolnych jest wyjaśnianych przez status społeczno-ekonomiczny rodziców. Uwaga metodologiczna Badanie POLPAN pozwala poznać wyniki samooceny umiejętności językowych wśród Polaków. Pytanie dotyczące znajomości języków obcych wystąpiło w dwóch falach tego badania w 1993 i 2013 roku. W 1993 roku zadano następujące pytania o znajomość języka obcego: Czy zna Pan (Pani) w stopniu umożliwiającym porozumiewanie się któryś z języków obcych? Jeśli tak, to jaki jest to język lub jakie są to języki?. Na pierwsze pytanie respondent miał do wyboru odpowiedzi tak lub nie, przy czym dla osób, które nie mogły podjąć decyzji, zarezerwowano odpowiedź trudno powiedzieć. Drugie pytanie było pytaniem otwartym, respondent miał więc możliwość wskazania dowolnego języka obcego, którym się posługuje. Po raz drugi podobny zestaw pytań wykorzystano w 2013 roku, przy czym pierwsze pytanie zostało sformułowane nieco odmiennie: Czy zna Pan (Pani) jakiś język obcy na tyle, żeby się nim swobodnie porozumiewać? Jeśli tak, to jaki jest to język lub jakie są to języki?. Warto podkreślić, że bezpośrednie porównywanie wyników badania z 1993 roku z wynikami z 2013 roku jest utrudnione, ponieważ w 2013 roku proszono respondentów o potwierdzenie wyłącznie biegłej, nie zaś komunikatywnej znajomości języka. Niemniej jednak postawione wówczas pytania umożliwiają zaobserwowanie pewnych prawidłowości, które cechowały polskie społeczeństwo w badanym okresie. Deklarowana znajomość języka obcego w 1993 roku W 1993 roku 41% respondentów deklarowało znajomość przynajmniej jednego języka obcego na poziomie komunikatywnym, z kolei 59% respondentów nie władało żadnym językiem obcym. Istotna wydaje się obserwacja, wskazująca niewielki wpływ płci respondentów na udzielane przez nich odpowiedzi (40% kobiety, 42% mężczyźni), jednocześnie zaś duży wpływ miejsca ich zamieszkania (w miastach 48% respondentów posługiwało się językami obcymi, na wsi tylko 29% badanych deklarowało znajomość języków obcych). W 1993 roku rozkład znajomości języków obcych według grup wiekowych można uznać za nieco zaskakujący, ponieważ najwięcej respondentów (48%) mówiących przynajmniej w jednym języku obcym znalazło się w grupie wiekowej od 36 do 45 lat, z kolei najmłodsza grupa wiekowa od 26 do 35 lat uzyskała gorszy wynik (42%). Najmniej osób posługujących się językami obcymi należało do grupy wiekowej od 56 do 65 lat (32%), z kolei w najstarszej grupie wiekowej (66 i więcej lat) odsetek ten był wyższy i wynosił 35%. W grupie wiekowej od 46 do 55 lat 40% respondentów mówiło przynajmniej w jednym języku obcym.

4 4 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych Wykres 1. Znajomość języków obcych w 1993 roku w zależności od płci i miejsca zamieszkania Miejsce zamieszkania miasto wieś 29% 48% Płeć mężczyźni 42% kobiety 40% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Źródło: Dane badania POLPAN, 1993 rok. Interesujące wydaje się zestawienie trzech najbardziej popularnych języków obcych, którymi posługiwali się respondenci z różnych grup wiekowych w 1993 roku. Widoczne różnice mogą wynikać zarówno z uwarunkowań historycznych, jak i ówczesnych programów szkolnych, faworyzujących przede wszystkim język rosyjski we wszystkich kohortach wiekowych znajomość tego języka była bardzo wysoka. Język angielski w 1993 roku cieszył się zdecydowanie mniejszą popularnością. Nawet w najmłodszych kohortach wiekowych znajomość języka angielskiego nie przekraczała 20%, a w grupie wiekowej od 56 do 65 lat wynosiła zaledwie 10% w porównaniu z 42% respondentów deklarujących znajomość języków niemieckiego i rosyjskiego. Również znajomość języka niemieckiego, drugiego pod względem popularności języka obcego, miała w 1993 roku rozkład niejednolity, ponieważ aż połowa respondentów z najstarszej kohorty wiekowej (66 i więcej lat) deklarowała posługiwanie się tym językiem, podczas gdy w grupie wiekowej od 46 do 55 lat było to zaledwie 18% badanych. Tabela 1. Znajomość poszczególnych języków obcych w różnych grupach wiekowych Grupa wiekowa Język angielski Język niemiecki Język rosyjski Inny język obcy od 26 do 35 lat 20% 25% 51% 4% od 36 do 45 lat 16% 20% 59% 4% od 46 do 55 lat 12% 18% 66% 4% od 56 do 65 lat 10% 42% 42% 5% 66 i więcej lat 15% 50% 30% 4% Źródło: Dane badania POLPAN, 1993 rok.

5 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych 5 Deklarowana znajomość języka obcego w 2013 roku W 2013 roku 43% respondentów deklarowało znajomość co najmniej jednego języka obcego w stopniu umożliwiającym swobodną komunikację, ale aż 57% badanych odpowiedziało negatywnie na to pytanie. Najwięcej respondentów wskazało, że posługuje się językiem angielskim (54%), na drugim miejscu znalazł się język rosyjski (28%), na trzecim miejscu język niemiecki (15%), inne języki obce ogółem wymieniło 3% ankietowanych. Jako drugi język obcy respondenci najczęściej wybierali rosyjski (29%), niemiecki (26%) i angielski (19%), z kolei jedna czwarta badanych, którzy posługiwali się dwoma językami obcymi, wybierała na przykład język włoski, czeski, francuski lub inne języki. Wykres 2. Znajomość języków obcych w 2013 roku 43% 57% Źródło: Dane badania POLPAN, 2013 rok. nie tak Tabela 2. Znajomość więcej niż jednego języka obcego w 2013 roku Język obcy Pierwszy Drugi angielski 54% 19% niemiecki 15% 26% rosyjski 28% 29% inny* 3% 25% Liczebność próby * Włoski, czeski, francuski, grecki, hiszpański, holenderski, ukraiński, białoruski, romski i węgierski 1. Źródło: Dane badania POLPAN, 2013 rok. Sprawdziłyśmy znajomość języków obcych w grupie osób, które dopiero ukończyły szkołę średnią już po reformie placówek szkolnych z 1999 roku i zdawały nową maturę. Jest to grupa, która została poddana wpływom nowej doktryny edukacyjnej, realizującej między innymi wymagania unijne w zakresie nauczania języków. Na wykresie 3 zaprezentowano, jak przedstawiała się znajomość języków obcych w różnych grupach wiekowych. W grupie wiekowej od 21 do 25 lat odsetek osób, które posługiwały się językiem obcym, wyniósł aż 70% najwięcej spośród wszystkich kohort wiekowych. 1 Liczebność próby osób posługujących się językiem obcym: 798 respondentów, z tego 19% mówi w dwóch językach obcych, 3,5% w trzech językach obcych.

6 6 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych Wykres 3. Znajomość języków obcych w różnych grupach wiekowych w 2013 roku 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Jeśli przyjrzymy się uważnie zestawieniu znajomości języków obcych w różnych grupach wiekowych w 1993 i 2013 roku, zauważymy dwie interesujące zależności. Po pierwsze, ogromny wzrost znajomości języka angielskiego w grupie wiekowej od 26 do 35 lat z 20% w 1993 roku do 76% w 2013 roku. Jest to szczególnie silna tendencja, ponieważ w 1993 roku respondenci odpowiadali na pytanie o komunika od 21 do 25 lat od 26 do 35 lat od 36 do 45 lat od 46 do 55 lat od 56 do 65 lat 66 i więcej lat nie mówi w żadnym języku obcym mówi przynajmniej w jednym języku obcym Źródło: Dane badania POLPAN, 2013 rok. Język obcy ale jaki? Specjalne wydanie Eurobarometru Europejczycy i ich języki (2012) wskazuje, że zarówno w 2005, jak i w 2012 roku do najpopularniejszych języków obcych w Europie należały: angielski (38%), francuski (12%), niemiecki (11%), hiszpański (7%) i rosyjski (5%) (European Commission 2012). Polska, ze względu na doświadczenia historyczne i powszechność nauczania języka rosyjskiego w szkołach za czasów PRL, ma nieco inną strukturę popularności języków obcych język rosyjski mieści się tutaj w trójce języków obcych, którymi Polacy najczęściej się posługują. Na wykresie 4 przedstawiono, jak w 2013 roku rozkładała się popularność poszczególnych języków obcych w różnych grupach wiekowych. W grupie najmłodszych respondentów od 21 do 25 lat przeważał język angielski (83%), podobnie było w grupie badanych w wieku od 26 do 35 lat (76%). Język rosyjski w obu tych grupach wiekowych cieszył się minimalną popularnością (wskazało go odpowiednio 3% i 4% ankietowanych). W średniej grupie wiekowej od 36 do 45 lat znajomość języków angielskiego i rosyjskiego rozkłada się bardziej symetrycznie (43% osób deklarowało znajomość języka angielskiego, 32% języka rosyjskiego). W grupach najstarszych od 46 do 55 lat, od 56 do 65 lat oraz w wieku 66 i więcej lat język rosyjski był zdecydowanie bardziej popularny niż język angielski. Znajomość języka niemieckiego była wyższa w starszych kohortach (najwięcej osób 19% mówiło po niemiecku w grupie wiekowej od 56 do 65 lat), z kolei we wszystkich grupach wiekowych język niemiecki był trzecim pod względem popularności językiem obcym. Najbardziej otwarte na inne języki obce są grupy wiekowe od 26 do 35 lat (7%) i od 36 do 45 lat (11%).

7 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych 7 Wykres 4. Odsetek respondentów mówiących w poszczególnych językach obcych w 2013 roku 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% angielski rosyjski niemiecki inny 20% 10% 0% od 21 do 25 lat od 26 do 35 lat od 36 do 45 lat od 46 do 55 lat od 56 do 65 lat 66 i więcej lat Źródło: Dane badania POLPAN, 2013 rok. Wykres 5. Odsetek respondentów mówiących w poszczególnych językach obcych w 1993 i 2013 roku 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% od 26 do 35 lat od 36 do 45 lat od 46 do 55 lat od 56 do 65 lat 66 i więcej lat inny rosyjski niemiecki angielski Źródło: Dane badania POLPAN, 1993 i 2013 rok.

8 8 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych Tabela 3. Odsetek respondentów mówiących w poszczególnych językach obcych w 1993 i 2013 roku Grupa wiekowa Fala badania POLPAN Język angielski Język niemiecki Język rosyjski Inny język obcy od 26 do 35 lat od 36 do 45 lat od 46 do 55 lat od 56 do 65 lat 66 i więcej lat % 25% 51% 4% % 14% 4% 7% % 20% 59% 4% % 15% 32% 11% % 18% 66% 4% % 18% 55% 3% % 42% 42% 5% % 19% 61% 4% % 50% 30% 4% % 17% 70% 2% Źródło: Dane badania POLPAN, 1993 i 2013 rok. tywną znajomość języka, z kolei w 2013 roku o jego biegłej znajomości. Ponadto jest widoczny gwałtowny wzrost znajomości języka rosyjskiego z 30% aż do 70% w najstarszej kohorcie (osoby w wieku 66 i więcej lat). Nie wiemy, czy wynik ten jest związany z rosnącą świadomością własnej znajomości lub nieznajomości języków obcych, czy też raczej odzwierciedla większe znaczenie znajomości języków obcych jako kapitału kulturowego wśród szerszej populacji Polaków niż w okresie postsocjalistycznym. Wpływ czynników askryptywnych na kompetencje językowe W prowadzonej analizie interesował nas również wpływ czynników askryptywnych, czyli niezależnych od respondenta, na znajomość języków obcych w warunkach deklarowanej równości w dostępnie do edukacji. Nasze badania oparłyśmy na regresji logistycznej, obejmując nią osoby w wieku od 21 do 25 lat. Odkryłyśmy, że takie czynniki, jak miejsce zamieszkania, płeć i wykształcenie rodziców, mają istotny wpływ na prawdopodobieństwo znajomości języków obcych. Młodzi mieszkańcy wsi w porównaniu z mieszkańcami miast mają 32% mniej szans na mówienie w języku obcym. Z kolei młodzi mężczyźni mówią w języku obcym z 43% niższym prawdopodobieństwem niż kobiety w tym samym wieku. Wyższe wykształcenie matki w porównaniu z wykształceniem podstawowym lub średnim czterokrotnie zwiększa prawdopodobieństwo znajomości języka obcego, z kolei wyższe wykształcenie ojca aż czteroipółkrotnie. Dodatkowa analiza dotyczyła kombinacji dwóch głównych czynników determinujących potencjalną znajomość języków obcych klasy społecznej ojca i wykształcenia matki. Na potrzeby przeprowadzenia badania stworzono zmienne pochodzenie społeczne respondenta ze względu na zawód ojca 2 2 Ze względu na strukturę kwestionariusza, respondenci odpowiadali na jedno z dwóch pytań o zawód ojca: albo na pytanie o zawód ojca, kiedy respondent miał czternaście lat, albo na pytanie o zawód ojca w obecnym wieku respondenta. Odpowiedzi na oba te pytania zostały połączone w celu zwiększenia liczby obserwacji i zapewnienia większej rzetelności analiz statystycznych.

9 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych 9 Tabela 4. Wyniki regresji logistycznej deklarowana znajomość języka obcego w grupie osób w wieku od 21 do 25 lat z uwzględnieniem czynników askryptywnych Analizowane zmienne Wartości zmiennych Współczynniki regresji (B) Iloraz szans exp(b) Prawdopodobieństwo dla grup (wartości zmiennych) oznaczonych 1 miejsce zamieszkania płeć 1 = wieś 0 = miasto 1 = mężczyzna 0 = kobieta 1,84 0,68 32% mniejsza szansa 2,66 0,57 43% mniejsza szansa wykształcenie matki 1 = wyższe 0 = inne 2,94 3,85 prawie czterokrotnie większa szansa wykształcenie ojca 1 = wyższe 0 = inne 2,39 4,54 czteroipółkrotnie większa szansa Liczba obserwacji: 497, pseudo R 2 = 0,08. Źródło: Dane badania POLPAN, 2013 rok. i wykształcenie matki. Do klasy uprzywilejowanej zaliczono respondentów, którzy zadeklarowali, że ojciec należy do następujących grup zawodowych: wyższa kadra kierownicza, inteligencja nietechniczna, inteligencja techniczna, właściciele. Do klasy pośrodku drabiny stratyfikacyjnej zaliczono osoby, których ojciec wykonuje zawód technika, pracownika administracji średniego szczebla, pracownika biurowego, pracownika placówek handlowych, brygadzisty. Jeśli badany wskazał, że jego ojciec jest wykwalifikowanym robotnikiem, robotnikiem niewykwalifikowanym w produkcji, pracownikiem fizycznym w sektorze usług, robotnikiem rolnym lub rolnikiem, został on zaliczony do klas przegranych w procesie transformacji. Z kolei wykształcenie matki zagregowano Tabela 5. Znajomość języków obcych w grupie wiekowej od 21 do 25 lat ze względu na zawód ojca i wykształcenie matki Wykształcenie matki Pochodzenie społeczne średnie i niższe powyżej średniego Odsetek (liczba) osób znających język obcy klasy uprzywilejowane 88% (31) 97% (32) klasy pośrodku drabiny stratyfikacyjnej 79% (59) 87% (21) klasy przegrane w procesie transformacji 60% (163) 89% (16) Źródło: Dane badania POLPAN, 2013 rok.

10 10 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych do dwóch kategorii: wykształcenie średnie i niższe oraz wykształcenie powyżej średniego. W tabeli 5 przedstawiono wyniki analizy znajomości języków obcych ze względu na pochodzenie społeczne respondenta i wykształcenie matki. Wyniki analizy potwierdzają duże znaczenie czynników askryptywnych dla znajomości języków obcych. W grupie najbardziej elitarnej ze względu zarówno na zawód ojca, jak i na wykształcenie matki, znajomość języków obcych sięga 97%. Gdy jednak spojrzymy na najniższy wskaźnik, wówczas się okaże, że obraz jest złożony. Z jednej strony, dość optymistyczny wydaje się wynik najmniej uprzywilejowanej grupy, mianowicie respondentów z klas przegranych w procesie transformacji, których matki mają wykształcenie niższe i średnie. Znajomość języków obcych w tej najliczniejszej grupie respondentów jest, mimo wszystko, dosyć wysoka i wynosi 60%. Z drugiej strony, od najlepszego wyniku dzieli tych badanych aż 37%. Wysokie wyniki osiągają respondenci pośrodku drabiny stratyfikacyjnej od 79 do 87% osób, w zależności od wykształcenia matki, mówi w językach obcych. Szczególnie interesujący jest wpływ wykształcenia matki niezależny od zawodu ojca w każdej klasie społecznej wraz ze wzrostem wykształcenia matki rośnie odsetek osób znających język obcy. Obrazuje to istotny wzór stratyfikacji w Polsce cechy rodziców oddziałują na osiągnięcia dzieci częściowo niezależnie od siebie. Wnioski Język jest podstawowym narzędziem ekspresji oraz nawiązywania i podtrzymywania relacji społecznych, a także skuteczną pomocą w uczeniu się oraz analizowaniu i porządkowaniu świata. Władza nad językami daje ludziom siłę do organizowania własnego miejsca w świecie i do angażowania się w jego zmianę. Wszystko to jednak przemawia za tym, że język nie jest zjawiskiem neutralnym. Jest to fenomen stale poddawany oddziaływaniu władzy, podziału i dyskryminacji, jednocześnie zaś sam kształtuje zasady dominacji i podległości w społeczeństwie. Ajit K. Mohanty (Skutnabb-Kangas et al. 2009) uważa, że relacja między językiem i władzą tworzy świat nierównych języków. Konflikty i rodzące się z nich tożsamości tworzą fundament ideologii wartościujących pozytywnie lub negatywnie określone kompetencje językowe. Tym samym także od zmiany dominującej ideologii zależy, które języki obce są uważane za istotne, czyli stanowiące wartościowy kapitał kulturowy, jakim należy dysponować. Znaczenie języka jest uwikłane w trzystronne relacje sił praktyki, władzy i ideologii. Ponadto zarówno proces nabywania kompetencji językowych, jak i ich trwałość wskazują długotrwałe konsekwencje podejmowanych wyborów. Konieczne jest zatem podjęcie dalszych badań nad długofalowymi zmianami w znajomości języków obcych w polskim społeczeństwie zmianami nie tylko będącymi odpowiedzią na przemiany strukturalne życia społecznego, gospodarczego i politycznego w Polsce, ale także w dużym stopniu je wspierającymi.

11 Strukturalne zróżnicowanie znajomości języków obcych 11 Bibliografia Butler Y. (2014), Parental factor in children s motivation for learning English: a case in China, Research Papers in Education, t. 29, nr 4, s CBOS (2012), Polacy poznają świat, czyli o zagranicznych wyjazdach i znajomości języków obcych. Komunikat z badań, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa cbos.pl/spiskom.pol/2012/k_148_12.pdf. Council of European Union (2002), Council Resolution of 14 February 2002 on the promotion of linguistic diversity and language learning in the framework of the implementation of the objectives of the European Year of Languages (2002/C 50/01) [Rezolucja Rady z dnia 14 lutego 2002 r. w sprawie wspierania różnorodności językowej i nauki języków obcych w ramach realizacji celów Europejskiego Roku Języków] eurlex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri =OJ:C:2002:050:0001:0002:EN:PDF Enever J. [red.] (2011), ELLiE: Early Language Learning in Europe, British Council, London. European Commission (1995), White Paper on Education and Training Teaching and Learning Towards the Learning Society [Biała Księga Kształcenia i Doskonalenia] europa.eu/documents/comm/white_papers/pdf/ com95_590_en.pdf. European Commission (2011), First European Survey on Language Competences, [Europejskie Badania Kompetencji Językowych] - strategic-framework/documents/languagesurvey-final-report_en.pdf European Commission (2012), Special Eurobarometer 386: Europeans and their languages [Eurobarometr: Europejczycy i ich języki ] archives/ebs/ebs_386_en.pdf Hattie J.A. (1993), Measuring the effects of schooling, SET: research information for teachers, t. 2, s Komisja Europejska (2006), Zalecenie Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 roku w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (2006/962/WE) - legal-content/pl/txt/pdf/?uri=celex:32006 H0962&from=PL. MEN (2009), Podstawa programowa z komentarzami, t. 3: Języki obce w szkole podstawowej, gimnazjum i liceum materialy/167_podstawa_programowa_z_ komentarzem_tom_3.pdf. Ratima M.T., May S. (2011), A Review of Indigenous Second Language Acquisition: Factors leading to proficiency in te reo Maori (the Maori language), MAI Review view/412/594. Skutnabb-Kangas T., Phillipson R., Mohanty A.K., Panda M. [red.] (2009), Social Justice Through Multilingual Education, Cromwell Press Group, Bristol. White L., Genesee F. (1996), How native is near-native? The issue of ultimate attainment in adult second language acquisition, Second Language Research, t. 12, nr 3, s

12 Publikację przygotowano w ramach projektu Polski Survey Panelowy, POLPAN : Struktura i Ruchliwość Społeczna, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (grant nr 2011/02/A/HS6/00238). Wydawca: Zespół Porównawczych Analiz Nierówności Społecznych, Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk Warszawa 2015

W sieci po angielsku

W sieci po angielsku W sieci po angielsku Aż 48% użytkowników Internetu w UE używa języka angielskiego do czytania lub przeglądania treści w Internecie. 29% stwierdziło, że do komunikacji w Internecie wykorzystuje język inny

Bardziej szczegółowo

JAKIE ZNAMY JĘZYKI OBCE?

JAKIE ZNAMY JĘZYKI OBCE? JAKIE ZNAMY JĘZYKI OBCE? Warszawa, październik 2000! Większość, niecałe trzy piąte (57%), Polaków twierdzi, że zna jakiś język obcy. Do braku umiejętności porozumienia się w innym języku niż ojczysty przyznaje

Bardziej szczegółowo

Obcokrajowcy i imigranci a język polski. Polacy a języki obce. Na podstawie Polskiego Sondażu Uprzedzeń 2013

Obcokrajowcy i imigranci a język polski. Polacy a języki obce. Na podstawie Polskiego Sondażu Uprzedzeń 2013 Obcokrajowcy i imigranci a język polski. Polacy a języki obce. Na podstawie Polskiego Sondażu Uprzedzeń 2013 Karolina Hansen Marta Witkowska Warszawa, 2014 Polski Sondaż Uprzedzeń 2013 został sfinansowany

Bardziej szczegółowo

Agnieszka Chłoń-Domińczak Uczestnictwo w zajęciach dodatkowych: zróżnicowania i wpływ na osiągnięty poziom wykształcenia

Agnieszka Chłoń-Domińczak Uczestnictwo w zajęciach dodatkowych: zróżnicowania i wpływ na osiągnięty poziom wykształcenia Agnieszka Chłoń-Domińczak Uczestnictwo w zajęciach dodatkowych: zróżnicowania i wpływ na osiągnięty poziom wykształcenia Główne pytania badawcze Czy uczestnictwo w zajęciach dodatkowych ma znaczenie dla

Bardziej szczegółowo

Egzamin maturalny w maju 2014 roku w województwie opolskim

Egzamin maturalny w maju 2014 roku w województwie opolskim Egzamin maturalny w maju 2014 roku w województwie opolskim 1. Organizacja egzaminów Zgodnie z komunikatem dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w sprawie terminów sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego,

Bardziej szczegółowo

Egzamin maturalny w maju 2014 roku w województwie dolnośląskim

Egzamin maturalny w maju 2014 roku w województwie dolnośląskim Egzamin maturalny w maju 2014 roku w województwie dolnośląskim 1. Organizacja egzaminów Zgodnie z komunikatem dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w sprawie terminów sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego,

Bardziej szczegółowo

Czym jest nauczanie dwujęzyczne?

Czym jest nauczanie dwujęzyczne? Języka obcego nauczymy się lepiej kiedy będzie nam on służył do przyswojenia sobie czegoś więcej niż tylko jego samego Jean Duverger Czym jest nauczanie dwujęzyczne? Od pewnego czasu można zauważyć wzrost

Bardziej szczegółowo

JAK POLACY UCZĄ SIĘ JĘZYKÓW OBCYCH?

JAK POLACY UCZĄ SIĘ JĘZYKÓW OBCYCH? JAK POLACY UCZĄ SIĘ JĘZYKÓW OBCYCH? Warszawa, październik 2000! Prawie jedna czwarta (23%) Polaków deklaruje, że obecnie uczy się lub w najbliższym czasie zamierza uczyć się języka obcego, przy tym 16%

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2014 województwo łódzkie

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2014 województwo łódzkie Egzamin maturalny w maju 2014 roku Województwo łódzkie 1. Organizacja egzaminów Zgodnie z komunikatem dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w sprawie terminów sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego,

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2014 województwo świętokrzyskie

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2014 województwo świętokrzyskie Egzamin maturalny w maju 2014 roku Województwo świętokrzyskie 1. Organizacja egzaminów Zgodnie z komunikatem dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej w sprawie terminów sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego,

Bardziej szczegółowo

SPRAWOZDANIE OGÓLNE SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE Z EGZAMINU MATURALNEGO PRZEPROWADZONEGO W 2014 ROKU W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM

SPRAWOZDANIE OGÓLNE SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE Z EGZAMINU MATURALNEGO PRZEPROWADZONEGO W 2014 ROKU W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM SZKOŁY PONADGIMNAZJALNE 2014 SPRAWOZDANIE OGÓLNE Z EGZAMINU MATURALNEGO PRZEPROWADZONEGO W 2014 ROKU W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie Egzamin maturalny w maju 2014

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2015 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2015 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2015 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Wojciech Czernikiewicz

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2015 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE

Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2015 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2015 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Wojciech Czernikiewicz

Bardziej szczegółowo

JAKIE JĘZYKI OBCE ROZUMIEJĄ POLACY?

JAKIE JĘZYKI OBCE ROZUMIEJĄ POLACY? 087/04 TNS (w Polsce TNS OBOP) został wyłącznym partnerem Komisji Europejskiej w dziedzinie realizacji unijnego sondażu Standard Eurobarometer największego tego typu badania na świecie. JAKIE JĘZYKI OBCE

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2015 WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2015 WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2015 WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Wojciech Czernikiewicz (Centralna

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016 Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna)

Bardziej szczegółowo

Wyniki egzaminu maturalnego w województwie mazowieckim w 2018 roku. Dane ogólne

Wyniki egzaminu maturalnego w województwie mazowieckim w 2018 roku. Dane ogólne Wyniki egzaminu maturalnego w województwie mazowieckim w 2018 roku. Dane ogólne 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2018 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Aleksandra

Bardziej szczegółowo

Egzamin gimnazjalny od 2012 roku

Egzamin gimnazjalny od 2012 roku Egzamin gimnazjalny od 2012 roku Podstawy prawne przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego od 2012 roku 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2018 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE. Raport ogólny

Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2018 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE. Raport ogólny Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2018 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Raport ogólny 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2018 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Aleksandra

Bardziej szczegółowo

Województwo lubuskie. Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2018

Województwo lubuskie. Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2018 Województwo lubuskie Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2018 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2018 województwo lubuskie Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna)

Bardziej szczegółowo

Kluczowe dane dotyczące nauczania języków w szkołach w Europie

Kluczowe dane dotyczące nauczania języków w szkołach w Europie Informacje prasowe sieci Eurydice Kluczowe dane dotyczące nauczania języków w szkołach w Europie Ján Figel, komisarz UE ds. edukacji, kształcenia, kultury i młodzieży, powiedział: Chociaż obserwujemy pewne

Bardziej szczegółowo

Województwo wielkopolskie. Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2018

Województwo wielkopolskie. Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2018 Województwo wielkopolskie Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2018 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2018 województwo wielkopolskie Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna)

Bardziej szczegółowo

Wyniki egzaminu maturalnego w województwie mazowieckim w 2017 roku. Dane ogólne.

Wyniki egzaminu maturalnego w województwie mazowieckim w 2017 roku. Dane ogólne. OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W WARSZAWIE 00-844 WARSZAWA Plac Europejski 3 tel. (22) 457-03-35 fax (22) 457-03-45 http://www.oke.waw.pl e-mail info@oke.waw.pl 2017 Wyniki egzaminu maturalnego w województwie

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2016 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE. Sprawozdanie ogólne

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2016 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE. Sprawozdanie ogólne Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016 1 Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2016 WOJEWÓDZTWO MAŁOPOLSKIE Sprawozdanie ogólne 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016 Opracowanie dr Wioletta

Bardziej szczegółowo

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI. Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2016 dla województwa świętokrzyskiego

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI. Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2016 dla województwa świętokrzyskiego OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2016 dla województwa świętokrzyskiego 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016 dla województwa świętokrzyskiego Opracowanie

Bardziej szczegółowo

Język to podstawa Ucz się języków! Akcja przyznawania bezpłatnych etykiet

Język to podstawa Ucz się języków! Akcja przyznawania bezpłatnych etykiet Język to podstawa Ucz się języków! Akcja przyznawania bezpłatnych etykiet Bożena Ziemniewicz BRITISH CENTRE Centrum Szkoleniowo-Egzaminacyjne Polska w Europie Łódzkie w Europie POLITYKA JĘZYKOWA TO: zbiór

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE

WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE Sprawozd anie zegzamin umaturaln ego2015 Biologia Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2016 WOJEWÓDZTWO LUBELSKIE Sprawozdania ogólne 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016 Opracowanie dr Wioletta

Bardziej szczegółowo

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI. Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2017 dla województwa świętokrzyskiego

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI. Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2017 dla województwa świętokrzyskiego OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2017 dla województwa świętokrzyskiego 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 województwo świętokrzyskie Opracowanie

Bardziej szczegółowo

2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017

2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 Spr a wo z da ni eo g ó l ne ze g z a mi numa t ur a l ne g o2 0 1 7 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Aleksandra Grabowska

Bardziej szczegółowo

Odpowiedź na interpelację nr 33922

Odpowiedź na interpelację nr 33922 DJE-WEK.054.46.2015.TK Warszawa, 21 sierpnia 2015 r. Pani Małgorzata Kidawa-Błońska Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Odpowiedź na interpelację nr 33922 Szanowna Pani Marszałek, składam na Pani

Bardziej szczegółowo

Bruksela, dnia 13 maja 2011 r. Badanie Eurobarometru na temat strategii Mobilna młodzież

Bruksela, dnia 13 maja 2011 r. Badanie Eurobarometru na temat strategii Mobilna młodzież MEMO/11/292 Bruksela, dnia 13 maja 2011 r. Bruksela, dnia 13 maja 2011 r. Badanie Eurobarometru na temat strategii Mobilna młodzież 53 proc. młodych Europejczyków chce pracować za granicą Ponad połowa

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2017 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE. Sprawozdanie ogólne

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2017 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE. Sprawozdanie ogólne Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 1 Sprawozdanie z egzaminu maturalnego 2017 WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Sprawozdanie ogólne 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 Opracowanie dr

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego w 2017 roku. województwo kujawsko-pomorskie

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego w 2017 roku. województwo kujawsko-pomorskie Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego w 2017 roku województwo kujawsko-pomorskie 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2017 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Aleksandra

Bardziej szczegółowo

Znaczenie sprawności językowej z perspektywy współczesnej europejskiej polityki językowej. Waldemar Martyniuk Uniwersytet Jagielloński

Znaczenie sprawności językowej z perspektywy współczesnej europejskiej polityki językowej. Waldemar Martyniuk Uniwersytet Jagielloński Znaczenie sprawności językowej z perspektywy współczesnej europejskiej polityki językowej Waldemar Martyniuk Uniwersytet Jagielloński Polityka językowa Unii Europejskiej podstawowe zasady równoprawny status

Bardziej szczegółowo

WYKAZ TABEL I WYKRESÓW... 3 WSTĘP... 4

WYKAZ TABEL I WYKRESÓW... 3 WSTĘP... 4 SPIS TREŚCI WYKAZ TABEL I WYKRESÓW... 3 WSTĘP... 4 I. NAUCZANIE JĘZYKÓW OBCYCH WEDŁUG TYPÓW SZKÓŁ... 6 SZKOŁY PODSTAWOWE...11 GIMNAZJA... 14 LICEA OGÓLNOKSZTAŁCĄCE... 17 LICEA PROFILOWANE... 19 TECHNIKA...

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego w 2018 roku. województwo pomorskie

Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego w 2018 roku. województwo pomorskie Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego w 2018 roku województwo pomorskie 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2018 roku w województwie pomorskim Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja

Bardziej szczegółowo

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI. Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2018 dla województwa łódzkiego

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI. Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2018 dla województwa łódzkiego OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2018 dla województwa łódzkiego Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Aleksandra Grabowska (Centralna

Bardziej szczegółowo

, , ROCZNICE I ŚWIĘTA WAŻNE DLA POLAKÓW WARSZAWA, KWIECIEŃ 96

, , ROCZNICE I ŚWIĘTA WAŻNE DLA POLAKÓW WARSZAWA, KWIECIEŃ 96 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET:

Bardziej szczegółowo

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI. Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2019 dla województwa świętokrzyskiego

OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI. Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2019 dla województwa świętokrzyskiego OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W ŁODZI Raport ogólny z egzaminu maturalnego 2019 dla województwa świętokrzyskiego 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2019 Opracowanie Aleksandra Grabowska (Centralna

Bardziej szczegółowo

Województwo zachodniopomorskie. Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2019

Województwo zachodniopomorskie. Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2019 Województwo zachodniopomorskie Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2019 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2019 województwo zachodniopomorskie Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna

Bardziej szczegółowo

Badanie na temat mieszkalnictwa w Polsce

Badanie na temat mieszkalnictwa w Polsce Badanie na temat mieszkalnictwa w Polsce BADANIE NA REPREZENT ATYWNEJ GRUPIE POLEK/POLAKÓW Badanie realizowane w ramach projekru Społeczne Forum Polityki Mieszkaniowej współfinansowanego z Funduszy EOG

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SPOŁECZNY ZAKRES BEZROBOCIA BS/60/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, KWIECIEŃ 2003

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SPOŁECZNY ZAKRES BEZROBOCIA BS/60/2003 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, KWIECIEŃ 2003 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

KURATORIUM OŚWIATY W OPOLU ul. Piastowska 14, 45-082 Opole

KURATORIUM OŚWIATY W OPOLU ul. Piastowska 14, 45-082 Opole KURATORIUM OŚWIATY W OPOLU ul. Piastowska 14, 45-082 Opole tel.: (77) 452-45-68, 452-49-20 e - mail:kontakt@kuratorium.opole.pl fax: (77) 452-49-21, 452-44-17 http://www.kuratorium.opole.pl NIP: 754-11-56-220

Bardziej szczegółowo

Województwo zachodniopomorskie. Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2018

Województwo zachodniopomorskie. Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2018 Województwo zachodniopomorskie Sprawozdanie z egzaminu maturalnego w roku 2018 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2018 województwo zachodniopomorskie Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna

Bardziej szczegółowo

Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym 2011/2012

Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym 2011/2012 Wstęp Podstawowym celem kształcenia językowego jest zdobycie przez uczniów umiejętności porozumiewania się w języku obcym w mowie i piśmie. Odsetek osób uczących się języka obcego stale się zwiększa, co

Bardziej szczegółowo

Polityka językowa Unii Europejskiej. Łódź 14 maja 2012

Polityka językowa Unii Europejskiej. Łódź 14 maja 2012 Polityka językowa Unii Europejskiej Łódź 14 maja 2012 Wielojęzyczna Europa od 1958 r. Pierwsze rozporządzenie Rady nr 1/58 stanowi, że oficjalnymi i roboczymi językami są języki państw członkowskich Traktat

Bardziej szczegółowo

Warszawa, listopad 2010 BS/146/2010 WAKACJE UCZNIÓW WYJAZDY WYPOCZYNKOWE I PRACA ZAROBKOWA

Warszawa, listopad 2010 BS/146/2010 WAKACJE UCZNIÓW WYJAZDY WYPOCZYNKOWE I PRACA ZAROBKOWA Warszawa, listopad 2010 BS/146/2010 WAKACJE UCZNIÓW WYJAZDY WYPOCZYNKOWE I PRACA ZAROBKOWA Znak jakości przyznany CBOS przez Organizację Firm Badania Opinii i Rynku 4 lutego 2010 roku Fundacja Centrum

Bardziej szczegółowo

Raport z badań przeprowadzonych w ramach projektu Wzmocnienie konsultacji społecznych w powiecie oleckim. grudzień 2014

Raport z badań przeprowadzonych w ramach projektu Wzmocnienie konsultacji społecznych w powiecie oleckim. grudzień 2014 Znajomość problemów związanych z używaniem alkoholu, środków psychoaktywnych i infoholizmu wśród dzieci i młodzieży oraz potrzeb pogłębienia wiedzy przez osoby dorosłe w tym zakresie Raport z badań przeprowadzonych

Bardziej szczegółowo

Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie WSTĘPNA INFORMACJA O WYNIKACH PISEMNEGO EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO.

Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie WSTĘPNA INFORMACJA O WYNIKACH PISEMNEGO EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO. Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie WSTĘPNA INFORMACJA O WYNIKACH PISEMNEGO EGZAMINU MATURALNEGO Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO Strona 1 z 27 Egzamin maturalny z języka angielskiego odbył się w całym kraju

Bardziej szczegółowo

Badanie losów absolwentów

Badanie losów absolwentów RAPORT Z BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW GIMNAZJUM IM. ŚW. JADWIGI KRÓLOWEJ POLSKI W WAWRZEŃCZYCACH PRZEPROWADZONEGO W ROKU SZKOLNYM 01/015 W grudniu 01 r. przeprowadzono badanie losów absolwentów Gimnazjum

Bardziej szczegółowo

2012 r. Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego w kl. IV SP oraz kl. I LO i technikum. 3- lub 4-letni okres wdrażania podstawy programowej

2012 r. Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego w kl. IV SP oraz kl. I LO i technikum. 3- lub 4-letni okres wdrażania podstawy programowej Zmiany w egzaminach zewnętrznych od 2015 r. 2012 r. Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego w kl. IV SP oraz kl. I LO i technikum 3- lub 4-letni okres wdrażania podstawy programowej 2015 r. Zmiany

Bardziej szczegółowo

2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016

2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016 Spr a wo z da ni eo g ó l ne ze g z a mi numa t ur a l ne g o2 0 1 6 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2016 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Aleksandra Grabowska

Bardziej szczegółowo

Wnioski z badań przeprowadzonych w 2007 roku

Wnioski z badań przeprowadzonych w 2007 roku Wnioski z badań przeprowadzonych w 2007 roku 1. Problemy związane z piciem alkoholu, używaniem narkotyków i przemocą rówieśniczą w szkole w ocenie uczniów. Palenie papierosów: Wśród uczniów klas szóstych

Bardziej szczegółowo

ŚREDNIE WYNIKI EGZAMINÓW ZEWNĘTRZNYCH W SKALI REGIONU W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM

ŚREDNIE WYNIKI EGZAMINÓW ZEWNĘTRZNYCH W SKALI REGIONU W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM ŚREDNIE WYNIKI EGZAMINÓW ZEWNĘTRZNYCH W SKALI REGIONU W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM Wersja nr 1 październik 2015r. Wyniki egzaminów w województwie opolskim* Sprawdzian szóstoklasisty średni wynik w punktach

Bardziej szczegółowo

RAPORT EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA

RAPORT EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA RAPORT EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA rok 2013 w Gimnazjum Katolickim Zespół Szkół Świętego Jana Bosko Opracowały: Marlena Kowalska, Katarzyna Harlejczyk Wykresy wygenerowano w programie Kalkulator EWD 100

Bardziej szczegółowo

WYNIKI EGZAMINU GIMNAZJALNEGO

WYNIKI EGZAMINU GIMNAZJALNEGO Wydział Badań i Analiz OKE w Krakowie WYNIKI EGZAMINU GIMNAZJALNEGO WSTĘPNE INFORMACJE O EGZAMINIE I OSIĄGNIĘCIACH UCZNIÓW W całej Polsce od 22 do 24 kwietnia 2009 roku po raz ósmy został przeprowadzony

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN GIMNAZJALNY 2012

EGZAMIN GIMNAZJALNY 2012 EGZAMIN GIMNAZJALNY 2012 Od roku szkolnego 2011/2012 egzamin gimnazjalny będzie przeprowadzany na nowych zasadach. Egzamin będzie sprawdzał opanowanie przez uczniów wiadomości i umiejętności określonych

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2014

2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2014 Spr a wo z da ni eo g ó l ne ze g z a mi numa t ur a l ne g o2 0 1 4 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2014 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Aleksandra Grabowska

Bardziej szczegółowo

Wstępne informacje o wynikach egzaminu gimnazjalnego 2009

Wstępne informacje o wynikach egzaminu gimnazjalnego 2009 Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie Wstępne informacje o wynikach egzaminu gimnazjalnego 2009 Do części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego w kwietniu 2009 roku przystąpiło ogółem 462 481 uczniów,

Bardziej szczegółowo

KOMUNIKATzBADAŃ. Styl jazdy polskich kierowców NR 86/2017 ISSN

KOMUNIKATzBADAŃ. Styl jazdy polskich kierowców NR 86/2017 ISSN KOMUNIKATzBADAŃ NR 86/2017 ISSN 2353-5822 Styl jazdy polskich kierowców Przedruk i rozpowszechnianie tej publikacji w całości dozwolone wyłącznie za zgodą CBOS. Wykorzystanie fragmentów oraz danych empirycznych

Bardziej szczegółowo

WYNIKI EGZAMINU MATURALNEGO W 2009 ROKU

WYNIKI EGZAMINU MATURALNEGO W 2009 ROKU Wydział Badań i Analiz OKE w Krakowie WYNIKI EGZAMINU MATURALNEGO W 2009 ROKU WSTĘPNE INFORMACJE DLA TRZECH WOJEWÓDZTW POŁOŻONYCH NA TERENIE DZIAŁANIA OKE W KRAKOWIE Egzamin maturalny w 2009 roku organizowany

Bardziej szczegółowo

TRZECIA CZĘŚĆ EGZAMINU GIMNAZJALNEGO. JĘZYKI OBCE NOWOśYTNE

TRZECIA CZĘŚĆ EGZAMINU GIMNAZJALNEGO. JĘZYKI OBCE NOWOśYTNE TRZECIA CZĘŚĆ EGZAMINU GIMNAZJALNEGO JĘZYKI OBCE NOWOśYTNE ZASADY PRZEPROWADZNIA TRZECIEJ CZĘŚCI EGZAMINU GIMNAZJALNEGO Z JĘZYKA OBCEGO NOWOśYTNEGO OD 2012 ROKU Języki obce nowoŝytne Zgodnie z 35 ust 1

Bardziej szczegółowo

2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015

2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015 2 Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015 Opracowanie dr Wioletta Kozak (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Wojciech Czernikiewicz (Centralna Komisja Egzaminacyjna) Aleksandra Grabowska (Centralna

Bardziej szczegółowo

Kompetencje kluczowe gimnazjalistów w świetle wyników egzaminu gimnazjalnego w 2012 i 2013 roku

Kompetencje kluczowe gimnazjalistów w świetle wyników egzaminu gimnazjalnego w 2012 i 2013 roku Barbara Przychodzeń Wydział Badań i Analiz Kompetencje kluczowe gimnazjalistów w świetle wyników egzaminu gimnazjalnego w 2012 i 2013 roku województwo pomorskie 29 października 2013 roku 1 1 Kompetencje

Bardziej szczegółowo

Biuro Karier i Monitorowania Losów Absolwentów SGGW w Warszawie. Badanie losów absolwentów. Warszawa, 2013

Biuro Karier i Monitorowania Losów Absolwentów SGGW w Warszawie. Badanie losów absolwentów. Warszawa, 2013 Biuro Karier i Monitorowania Losów Absolwentów SGGW w Warszawie Badanie losów absolwentów Warszawa, Cel badania Charakterystyka społeczno-demograficzna absolwentów Aktualny status zawodowy absolwentów

Bardziej szczegółowo

najważniejsze kierunki zmian

najważniejsze kierunki zmian Edukacja językowa dla przyszłości najważniejsze kierunki zmian Anna Czura Uniwersytet Wrocławski Edukacja językowa dla przyszłości Gdańsk Przyszłość ść? WCZORAJ DZIŚ JUTRO WCZORAJ Dwudziestolecie międzywojenne

Bardziej szczegółowo

WYNIKI EGZAMINU MATURALNEGO W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2015 ROKU. DANE OGÓLNE.

WYNIKI EGZAMINU MATURALNEGO W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2015 ROKU. DANE OGÓLNE. 2015 WYNIKI EGZAMINU MATURALNEGO W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2015 ROKU. DANE OGÓLNE. OKRĘGOWA KOMISJA EGZAMINACYJNA W WARSZAWIE Sprawozdanie ogólne z egzaminu maturalnego 2015 1 2 Sprawozdanie ogólne

Bardziej szczegółowo

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ O TOŻSAMOŚCI POLAKÓW BS/62/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, KWIECIEŃ 2002

CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ O TOŻSAMOŚCI POLAKÓW BS/62/2002 KOMUNIKAT Z BADAŃ WARSZAWA, KWIECIEŃ 2002 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

, , ASPIRACJE EDUKACYJNE POLAKÓW. OCENA WYKSZTAŁCENIA NARODU I KOSZTÓW EDUKACJI WARSZAWA, SIERPIEŃ 96

, , ASPIRACJE EDUKACYJNE POLAKÓW. OCENA WYKSZTAŁCENIA NARODU I KOSZTÓW EDUKACJI WARSZAWA, SIERPIEŃ 96 CBOS CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT ZESPÓŁ REALIZACJI BADAŃ 629-35 - 69, 628-37 - 04 621-07 - 57, 628-90 - 17 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET:

Bardziej szczegółowo

Subiektywna luka edukacyjna a aktywność edukacyjna dorosłych

Subiektywna luka edukacyjna a aktywność edukacyjna dorosłych Subiektywna luka edukacyjna a aktywność edukacyjna dorosłych Irena E. Kotowska, Barbara Minkiewicz, Katarzyna Saczuk, Wojciech Łątkowski Warszawa, 18 maja 2015 r. Cele analiz Zakres występowania subiektywnej

Bardziej szczegółowo

Nauczyciele języków obcych w roku szkolnym 2010/2011

Nauczyciele języków obcych w roku szkolnym 2010/2011 Nauczyciele języków obcych w roku szkolnym 2010/2011 Dane statystyczne zebrała Jadwiga Zarębska Opracowanie raportu: Zespół Wydziału Informacji i Promocji ORE SPIS TREŚCI UWAGI OGÓLNE... 3 ROZDZIAŁ 1.

Bardziej szczegółowo

Umiejętności Polaków wyniki Międzynarodowego Badania Kompetencji Osób Dorosłych

Umiejętności Polaków wyniki Międzynarodowego Badania Kompetencji Osób Dorosłych Umiejętności Polaków wyniki Międzynarodowego Badania Kompetencji Osób Dorosłych (PIAAC - The Programme for the International Assessment of Adult Competencies) Międzynarodowe Badanie Kompetencji Osób Dorosłych

Bardziej szczegółowo

Młodzież 2010. Plany, dążenia i aspiracje Materialne warunki życia i dostęp do technologii informacyjnej Znajomości języków obcych

Młodzież 2010. Plany, dążenia i aspiracje Materialne warunki życia i dostęp do technologii informacyjnej Znajomości języków obcych Młodzież 2010 Plany, dążenia i aspiracje Materialne warunki życia i dostęp do technologii informacyjnej Znajomości języków obcych Barbara Badora, CBOS PLANY, DĄŻD ĄŻENIA I ASPIRACJE ŻYCIOWE MŁODZIEM ODZIEŻY

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN GIMNAZJALNY 2011 W SZKOŁACH DLA DOROSŁYCH W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM. sesja wiosenna

EGZAMIN GIMNAZJALNY 2011 W SZKOŁACH DLA DOROSŁYCH W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM. sesja wiosenna EGZAMIN GIMNAZJALNY 2011 W SZKOŁACH DLA DOROSŁYCH W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM sesja wiosenna Jaworzno 2011 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE... 3 2. OGÓLNE WYNIKI UZYSKANE PRZEZ SŁUCHACZY GIMNAZJÓW DLA DOROSŁYCH

Bardziej szczegółowo

temat numeru [ Katarzyna Paczuska ]

temat numeru [ Katarzyna Paczuska ] Wykorzystanie Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego (ESOKJ) w nauczaniu języków w szkołach ponadpodstawowych wyniki Europejskiego Badania Kompetencji Językowych 2011 [ Katarzyna Paczuska ]

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629-35 - 69, 628-37 - 04 693-46 - 92, 625-76 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629-40 - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

SUBIEKTYWNEJ JAKOŚCI ŻYCIA TOM II SZCZEGÓŁOWE WYNIKI BADAŃ WEDŁUG DZIEDZIN

SUBIEKTYWNEJ JAKOŚCI ŻYCIA TOM II SZCZEGÓŁOWE WYNIKI BADAŃ WEDŁUG DZIEDZIN RAPORT Z BADAŃ SUBIEKTYWNEJ JAKOŚCI ŻYCIA TOM II SZCZEGÓŁOWE WYNIKI BADAŃ WEDŁUG DZIEDZIN Lider projektu: Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Partner projektu: Uniwersytet Techniczny w Dreźnie Projekt:

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z ankietyzacji przygotowania zawodowego absolwentów na Wydziale Geodezji i Gospodarki Przestrzennej

Sprawozdanie z ankietyzacji przygotowania zawodowego absolwentów na Wydziale Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Sprawozdanie z ankietyzacji przygotowania zawodowego absolwentów na Wydziale Geodezji i Gospodarki Przestrzennej Ankiety po 6 miesiącach rok ukończenia 2012/2013 i 2013/2014 Płeć GiK GP Płeć Ilość Procent

Bardziej szczegółowo

Wstępne informacje o wynikach egzaminu gimnazjalnego 2010

Wstępne informacje o wynikach egzaminu gimnazjalnego 2010 Centralna Komisja Egzaminacyjna w Warszawie Wstępne informacje o wynikach egzaminu gimnazjalnego 2010 Do części humanistycznej egzaminu gimnazjalnego w kwietniu 2010 roku przystąpiło ogółem 444 320 uczniów,

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN MATURALNY WARUNKI PRZYSTĄPIENI A DO EGZAMINU W SESJACH DODATKOWEJ I POPRAWKOWEJ

EGZAMIN MATURALNY WARUNKI PRZYSTĄPIENI A DO EGZAMINU W SESJACH DODATKOWEJ I POPRAWKOWEJ EGZAMIN MATURALNY TERMINY PRZEPROWADZENIA EGZAMINU W 2019 R. SESJA GŁÓWNA SESJA DODATKOWA Część ustna od 9 do 22 maja 2019 r. (oprócz 12 i 19 maja) język polski od 6 do 25 maja 2019 r. (oprócz 12 i 19

Bardziej szczegółowo

Kompetencja POROZUMIEWANIE SIĘ W JĘZYKU OJCZYSTYM

Kompetencja POROZUMIEWANIE SIĘ W JĘZYKU OJCZYSTYM Załącznik 1. Kompetencja POROZUMIEWANIE SIĘ W JĘZYKU OJCZYSTYM Rysunek 1. Kompetencja porozumiewania się w języku ojczystym w Zaleceniu Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie

Bardziej szczegółowo

KURATORIUM OŚWIATY W KIELCACH SZKOLNICTWO ZAWODOWE KSZTAŁCENIE W KIERUNKACH BUDOWLANYCH

KURATORIUM OŚWIATY W KIELCACH SZKOLNICTWO ZAWODOWE KSZTAŁCENIE W KIERUNKACH BUDOWLANYCH KURATORIUM OŚWIATY W KIELCACH SZKOLNICTWO ZAWODOWE KSZTAŁCENIE W KIERUNKACH BUDOWLANYCH Kierunki budowlane Badaniem objęto 50% szkół kształcących w zawodach budowlanych województwa świętokrzyskiego. Próba

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN GIMNAZJALNY 2012 W SZKOŁACH DLA DOROSŁYCH W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM. sesja wiosenna

EGZAMIN GIMNAZJALNY 2012 W SZKOŁACH DLA DOROSŁYCH W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM. sesja wiosenna EGZAMIN GIMNAZJALNY 2012 W SZKOŁACH DLA DOROSŁYCH W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM sesja wiosenna Jaworzno 2012 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE... 3 2. WYNIKI SŁUCHACZY GIMNAZJÓW DLA DOROSŁYCH DOTYCZĄCE STANDARDOWYCH

Bardziej szczegółowo

Stanowisko Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Neofilologicznego w sprawie kształcenia w zakresie języków obcych

Stanowisko Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Neofilologicznego w sprawie kształcenia w zakresie języków obcych Stanowisko Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Neofilologicznego w sprawie kształcenia w zakresie języków obcych dot. projektów standardów nauczania dla poszczególnych kierunków studiów (zamieszczonych

Bardziej szczegółowo

Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilczej Woli ANALIZA EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2013 Z UWZGLĘDNIENIEM EWD

Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilczej Woli ANALIZA EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2013 Z UWZGLĘDNIENIEM EWD Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilczej Woli ANALIZA EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2013 Z UWZGLĘDNIENIEM EWD EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA JAKO JEDNA Z MIAR JAKOŚCI NAUCZANIA Zasoby na wejściu Szkoła Jakość

Bardziej szczegółowo

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ SEKRETARIAT OŚRODEK INFORMACJI 629 - - 69, 628-3 - 04 693-46 - 92, 625-6 - 23 UL. ŻURAWIA 4A, SKR. PT.24 00-503 W A R S Z A W A TELEFAX 629 - - 89 INTERNET http://www.cbos.pl

Bardziej szczegółowo

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 14 w Opolu. Edukacyjna Wartość Dodana

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 14 w Opolu. Edukacyjna Wartość Dodana Publiczna Szkoła Podstawowa nr 14 w Opolu Edukacyjna Wartość Dodana rok szkolny 2014/2015 Edukacyjna Wartość Dodana (EWD) jest miarą efektywności nauczania dla szkoły i uczniów, którzy do danej placówki

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA. o wynikach egzaminu maturalnego przeprowadzonego w 2010 roku w województwie podlaskim i warmińsko-mazurskim

INFORMACJA. o wynikach egzaminu maturalnego przeprowadzonego w 2010 roku w województwie podlaskim i warmińsko-mazurskim 18-400 Łomża, ul. Nowa 2, tel. fax (086) 216-44-95, (086) 473-71-20, (086) 473-71-21, (086) 473-71-22, www.oke.lomza.pl e-mail: sekretariat@oke.lomza.pl INFORMACJA o wynikach egzaminu maturalnego przeprowadzonego

Bardziej szczegółowo

Analiza ankiety ewaluacyjnej dla rodziców dotyczącej wyjazdów kulturowo-językowych organizowanych przez SSP 10 i SG 27 STO

Analiza ankiety ewaluacyjnej dla rodziców dotyczącej wyjazdów kulturowo-językowych organizowanych przez SSP 10 i SG 27 STO Analiza ankiety ewaluacyjnej dla rodziców dotyczącej wyjazdów kulturowo-językowych organizowanych przez SSP 10 i SG 27 STO I. Wprowadzenie Ankieta została przeprowadzona w styczniu 2015 r. i obejmowała

Bardziej szczegółowo

Nowa podstawa programowa a Europejski System Opisu Kształcenia Językowego

Nowa podstawa programowa a Europejski System Opisu Kształcenia Językowego Nowa podstawa programowa a Europejski System Opisu Kształcenia Językowego dr Magdalena Szpotowicz Seminarium Odnoszenie egzaminów językowych do Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia językowego, IBE,

Bardziej szczegółowo

Kompetencje obywatelskie uczniów w Polsce i Unii Europejskiej. Warszawa-Poznań, marzec 2011 r.

Kompetencje obywatelskie uczniów w Polsce i Unii Europejskiej. Warszawa-Poznań, marzec 2011 r. Kompetencje obywatelskie uczniów w Polsce i Unii Europejskiej Warszawa-Poznań, marzec 2011 r. Porządek prezentacji I. Co wiemy w badań? I. Co wiemy z doświadczeń? I. Co robić? II. Co proponuje UE? 2 Kompetencje

Bardziej szczegółowo

Analiza ankiety ewaluacyjnej dla uczniów dotyczącej wyjazdów kulturowo-językowych organizowanych przez SSP 10 i SG 27 STO

Analiza ankiety ewaluacyjnej dla uczniów dotyczącej wyjazdów kulturowo-językowych organizowanych przez SSP 10 i SG 27 STO Analiza ankiety ewaluacyjnej dla uczniów dotyczącej wyjazdów kulturowo-językowych organizowanych przez SSP 10 i SG 27 STO I. Wprowadzenie Ankieta została przeprowadzona w styczniu 2015 r. i obejmowała

Bardziej szczegółowo

RAPORT Z BADANIA ANKIETOWEGO NA TEMAT WPŁYWU CENY CZEKOLADY NA JEJ ZAKUP. Katarzyna Szady. Sylwia Tłuczkiewicz. Marta Sławińska.

RAPORT Z BADANIA ANKIETOWEGO NA TEMAT WPŁYWU CENY CZEKOLADY NA JEJ ZAKUP. Katarzyna Szady. Sylwia Tłuczkiewicz. Marta Sławińska. RAPORT Z BADANIA ANKIETOWEGO NA TEMAT WPŁYWU CENY CZEKOLADY NA JEJ ZAKUP Katarzyna Szady Sylwia Tłuczkiewicz Marta Sławińska Karolina Sugier Badanie koordynował: Dr Marek Angowski Lublin 2012 I. Metodologia

Bardziej szczegółowo

Dwujęzyczna Szkoła Podstawowa z Oddziałami Przedszkolnymi Smart School w Zamościu. www.smartschool.edu.pl

Dwujęzyczna Szkoła Podstawowa z Oddziałami Przedszkolnymi Smart School w Zamościu. www.smartschool.edu.pl Dwujęzyczna Szkoła Podstawowa z Oddziałami Przedszkolnymi Smart School w Zamościu www.smartschool.edu.pl EDUKACJA DWUJĘZYCZNA CLIL (Content and Language Integrated Learning Zintegrowane Kształcenie Przedmiotowo-Językowe)

Bardziej szczegółowo

największy wpływ na decyzje uczniów mają rodzice oraz tradycje rodzinne

największy wpływ na decyzje uczniów mają rodzice oraz tradycje rodzinne ZS Narewka ZS Narewka 2014 O wyborze szkoły i zawodu uczeń szkoły gimnazjalnej może oczywiście zdecydować samodzielnie, zdarza się jednak, że wyboru dokona pod wpływem innych osób, sytuacji, czy tez okoliczności.

Bardziej szczegółowo

Egzamin gimnazjalny 2014

Egzamin gimnazjalny 2014 Egzamin gimnazjalny 2014 Podstawy prawne przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego 1. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty 2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008

Bardziej szczegółowo

RAPORT Z BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO-WYCHOWAWCZYM DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH RUCHOWO W BUSKU-ZDROJU

RAPORT Z BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO-WYCHOWAWCZYM DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH RUCHOWO W BUSKU-ZDROJU RAPORT Z BADANIA LOSÓW ABSOLWENTÓW W SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO-WYCHOWAWCZYM DLA NIEPEŁNOSPRAWNYCH RUCHOWO W BUSKU-ZDROJU OPRACOWANY W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 W roku szkolnym 2015/2016 w Specjalnym Ośrodku

Bardziej szczegółowo

EUROPEJSKI PLAN ROZWOJU SZKOŁY. Publiczna Szkoła Podstawowa im. Stefana Żeromskiego w Stykowie

EUROPEJSKI PLAN ROZWOJU SZKOŁY. Publiczna Szkoła Podstawowa im. Stefana Żeromskiego w Stykowie EUROPEJSKI PLAN ROZWOJU SZKOŁY Publiczna Szkoła Podstawowa im. Stefana Żeromskiego w Stykowie 2014 2019 CELE: 1. Podniesienie umiejętności językowych całej kadry nauczycielskiej oraz kadry kierowniczej.

Bardziej szczegółowo

2. Młodzież szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Miasta Rzeszowa wobec problematyki przemocy w szkole

2. Młodzież szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Miasta Rzeszowa wobec problematyki przemocy w szkole 17 2. Młodzież szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Miasta Rzeszowa wobec problematyki przemocy w szkole 2.1. Zjawisko przemocy w szkołach w opiniach badanych uczniów szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych

Bardziej szczegółowo