Zad 1. Destylacja mieszaniny alkoholi

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zad 1. Destylacja mieszaniny alkoholi"

Transkrypt

1 Zad 1. Destylacja mieszaniny alkoholi W zakładzie otrzymuje się z tlenku węgla i wodoru mieszaninę alkoholi, która musi być rozdzielona na odpowiednie frakcje. W pierwszym stopniu destylacji oddziela się metanol i cięższe alkohole. Skład pozostałej mieszaniny jest następujący: % mol etanol 25 n-propanol 50 izo-butanol 10 n-butanol 15 Mieszanina ta, w ilości 100 kmol/h, musi być rozdzielona w dwóch kolumnach destylacyjnych na następujące frakcje: I frakcja: zawierająca etanol o czystości 98%mol (odzysk etanolu co najmniej 98%) II frakcja: zawierająca n-propanol, pozostały etanol oraz izo-butanol w ilości nie większej niż 2% z ilości w surowcu III frakcja: zawierająca izo-butanol w ilości co najmniej 98% z ilości w surowcu oraz n-propanol w ilości co najwyżej 1% z ilości w surowcu Należy zaprojektować układ dwóch kolumn do rozdziału ww. mieszaniny. Ciśnienie w obu kolumnach powinno być takie samo i pozwalać na użycie wody jako czynnika chłodzącego w ich skraplaczach. Należy założyć, że woda chłodząca w skraplaczu pierwszej kolumny ogrzeje się co najwyżej do 55 o C oraz to, że minimalna różnica temperatury między temp. wody chłodzącej a temp. skraplanych oparów wynosić będzie 10oC. Nie należy brać pod uwagę destylacji pod zmniejszonym ciśnieniem. Surowiec podawany jest do układu kolumn jako ciecz wrząca. Tok postępowania: 1. Wybierz stosowny model termodynamiczny. Wybór powinien być oparty na weryfikacji Porównanie z danymi literaturowymi przedstaw w sprawozdaniu. 2. Określ ciśnienie w pierwszej kolumnie. Wskazówka: przy wyznaczaniu temperatury skraplania oparów w skraplaczu pierwszej kolumny założyć możesz, że składać się one będą w 98% mol z etanolu i 2% mol z n-propanolu. W sprawozdaniu przedstaw w jaki sposób zostało wyznaczone ciśnienie w obu kolumnach. 1

2 3. Używając bloku DSTWU określ wstępne parametry pracy każdej z kolumn, przyjmując jako punkt wyjścia rzeczywisty stosunek orosienia większy o 30% od wartości minimalnej. W sprawozdaniu przedstaw założone dla każdej z kolumn wartości odzysków a także otrzymane wyniki (minimalny stosunek orosienia, minimalną liczbę półek, rzeczywistą liczbę półek, stosunek ilości destylatu do zasilania). Odpowiedz również na pytania: jaka jest temperatura skraplania oparów w skraplaczu drugiej kolumny? 4. Przeprowadź obliczenia modelem ścisłym RadFrac używając na starcie parametrów wyznaczonych modelem DSTWU. Model RadFrac wykorzystać do zoptymalizowania parametrów pracy kolumn tak aby osiągnąć założone czystości produktów i odzyski składników. Ocenić koszty eksploatacyjne pracy instalacji w przeliczeniu na tonę surowca. W sprawozdaniu omówić użyte narzędzia obliczeniowe i przedstawić wyniki obliczeń oraz przeprowadzić ich dyskusję. 5. Wykorzystując dane katalogowe producentów wypełnień i zabudowy półkowej kolumn wykonać obliczenia hydrauliczne dla dobranej zabudowy kolumn i wyznaczyć spadek ciśnienia oraz wymiary każdej z kolumn. W sprawozdaniu przedstawić analizę doboru rodzaju zabudowy, wykorzystanych korelacji i wyników obliczeń. 2

3 Zad 2. Destylacja ekstrakcyjna azeotropu etanol-woda Literatura: Gil I.D., Uyazan A.M., Aguilar J.L., Rodriguez G., Caicedo A., Separation of ethanol and water by extractive distillation with salt and solvent as entrainer: process simulation, Brazilian Journal of Chemical Engineering, Vol. 25, No. 01, pp , January - March, Azeotrop etanolu z wodą pod ciśnieniem atmosferycznym może być rozdzielony dzięki destylacji ekstrakcyjnej z wykorzystaniem glikolu etylenowego z rozpuszczonym w nim chlorkiem wapnia (tzw. entrainer). Schemat instalacji przedstawia rysunek poniżej. W kolumnie C1 woda oddzielana jest od etanolu. Etanol o wysokiej czystości otrzymuje się w destylacie z kolumny C1 (strumień 3). Ciecz wyczerpana z tej kolumny (strumień 4) zawiera zaś mieszaninę wody z glikolem etylenowym i chlorkiem wapnia. Mieszanina ta jest rozdzielana w kolejnej kolumnie C2. W destylacie z tej kolumny (strumień 5) otrzymuje się prawie czystą wodę. Glikol wraz z chlorkiem wapnia otrzymywany jest w cieczy wyczerpanej z kolumny C2 (strumień 6) i zawracany z powrotem na kolumnę C1. Ubytki glikolu etylenowego i chlorku wapnia uzupełniane są strumieniem 9. Wstępna specyfikacja kolumny C1 jest następująca: kolumna pracuje pod ciśnieniem atmosferycznym azeotropowa mieszanina etanolu z wodą w ilości 100 kmol/h podawana jest do kolumny jako ciecz wrząca pod ciśnieniem atmosferycznym glikol etylenowy podawany jest do kolumny w ilości 30 kmol/h, pod ciśnieniem atmosferycznym i w temp. 80 o C 3

4 zawartość chlorku wapnia w glikolu etylenowym wynosi 0,1g/ml glikolu (25 o C) kolumna zawiera 22 półki równowagowe półka zasilająca na którą podawana jest mieszanina azeotropowa : 12 półka zasilająca na którą podawany jest entrainer: 3 molowy stosunek orosienia: 0.6 molowy stosunek ilości glikolu etylenowego do mieszaniny azeotropowej: 0.3 Wyznacz optymalne parametry pracy kolumny C1: 1. Wybierz stosowny model termodynamiczny. Wybór powinien być oparty na weryfikacji Porównanie z danymi literaturowymi przedstaw w sprawozdaniu. 2. Zbadaj wpływ liczby półek w kolumnie (w zakresie od 1 do 22) oraz położenia półki zasilającej dla azeotropu na ułamek molowy etanolu w destylacie i ilość ciepła którą należy dostarczyć do wyparki. W tym celu wykonaj analizę wrażliwości z dwiema zmiennymi niezależnymi. Wyniki przedstaw na wykresach trójwymiarowym. Wybierz optymalną wartość liczby półek oraz optymalne położenie półki zasilającej. W sprawozdaniu zamieść wykresy oraz wybrane optymalne wartości. 3. Przyjmując wyznaczoną uprzednio optymalną liczbę półek oraz optymalne położenie półki zasilającej, zbadaj wpływ położenia półki zasilającej dla entrainera oraz stosunku orosienia na ułamek molowy etanolu w destylacie i ilość ciepła którą należy dostarczyć do wyparki. W tym celu wykonaj analizę wrażliwości z dwiema zmiennymi niezależnymi. Wyniki przedstaw na wykresach trójwymiarowym. Wybierz optymalną wartość położenia półki zasilającej dla entrainera. W sprawozdaniu zamieść wykresy oraz wybraną optymalną wartość. 4. Przyjmując wyznaczone uprzednio optymalną liczbę półek, optymalne położenia półek zasilających dla azeotropu i entrainera oraz optymalny stosunek orosienia, zbadaj wpływ stosunku ilości glikolu etylenowego do mieszaniny azeotropowej oraz stosunku orosienia na ułamek molowy etanolu w destylacie i ilość ciepła którą należy dostarczyć do wyparki. W tym celu wykonaj analizę wrażliwości z dwiema zmiennymi niezależnymi. Wyniki przedstaw na wykresach trójwymiarowym. Wybierz optymalną wartość stosunku ilości glikolu etylenowego do mieszaniny azeotropowej oraz optymalną wartość stosunku orosienia. W sprawozdaniu zamieść wykresy oraz wybrane optymalne wartości. 4

5 Zad 3. Rozdział trójskładnikowej mieszaniny benzenu, toluenu i n-pentanu Należy rozdzielić poprzez destylację 100 kmol/h trójskładnikowej mieszaniny benzenu (B), toluenu (T) i n-pentanu (P), o składzie molowym odpowiednio: 0.35; 0.3; Rozdział ten może być prowadzony w dwóch kolumnach (2 warianty) lub jednej złożonej kolumnie. Destylacja powinna być prowadzona przy ciśnieniu atmosferycznym. Należy otrzymać produkty o czystości co najmniej 98 %. Zaprojektuj instalację do rozdziału tej mieszaniny: 1. Wybierz stosowny model termodynamiczny. Wybór powinien być oparty na weryfikacji Porównanie z danymi literaturowymi przedstaw w sprawozdaniu. 2. Wybierz jeden z wariantów rozdziału, który będzie najbardziej opłacalny ekonomicznie: a. b. c. 5

6 W sprawozdaniu przedstaw który z wariantów wybrałeś i uzasadnij wybór. 3. Wybór wariantu oraz obliczenia wstępne można wykonać używając modelu DSTWU. Surowiec podawany jest do kolumny jako ciecz wrząca pod ciśnieniem atmosferycznym. Założyć wstępnie, że stosunek orosienia w każdej z kolumn jest 30% większy od wartości minimalnej. W sprawozdaniu przedstaw uzyskane wyniki (minimalny stosunek orosienia, rzeczywisty stosunek orosienia, minimalna liczba półek, rzeczywista liczba półek, temperatura w skraplaczu, stosunek ilości destylatu do zasilania). Czy w skraplaczach kolumn można zastosować wodę jako czynnik chłodzący? Dlaczego otrzymano taką wartość stosunku destylatu do zasilania? 4. Przeprowadź obliczenia blokiem ścisłym RadFrac używając wyznaczonych uprzednio parametrów pracy. Sprawdź wyniki dla każdego z trzech produktów. W sprawozdaniu porównaj otrzymane wyniki z założeniami projektowymi. 5. Wykorzystując dane katalogowe producentów wypełnień i zabudowy półkowej kolumn wykonać obliczenia hydrauliczne dla dobranej zabudowy kolumn i wyznaczyć spadek ciśnienia oraz wymiary każdej z kolumn. W sprawozdaniu przedstawić analizę doboru rodzaju zabudowy, wykorzystanych korelacji i wyników obliczeń. 6

7 Zad 4. Produkcja toluen w katalitycznej re akcji odwodornienia n-heptanu Literatura: Jeżowska A., Jeżowski J., Wprowadzenie do projektowania systemów technologii chemicznej. Część II: Przykłady, str. 192, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów Toluen produkowany jest w katalitycznej reakcji odwodornienia n-heptanu. Surowiec, czysty n-heptan, jest ogrzewany w podgrzewaczu od temperatury 18 o C do 427 o C i następnie podawany do reaktora katalitycznego, który pracuje w warunkach izotermicznych, przy stopniu przereagowania n-heptanu równym 15%. Mieszanina poreakcyjna jest chłodzona w chłodnicy i podawana do rozdzielacza, z którego odbierany jest strumień pary zawierający wodór, a także strumień cieczy będącej mieszaniną toluenu i nieprzereagowanego n-heptanu. Po ogrzaniu do temp. wrzenia ta mieszanina może być rozdzielona w kolumnie rektyfikacyjnej, z której nieprzereagowany n-heptan może być z powrotem zawrócony do reaktora. Założenia procesowe: w instalacji panuje stałe atmosferyczne ciśnienie wielkość produkcji toluenu wynosi 6,8 kmol/h przy założeniu, że straty toluenu ze strumieniem wodoru, a także w kolumnie rektyfikacyjnej nie przekroczą 5% molowa czystość wodoru z rozdzielacza wynosi co najmniej 95% stosunek orosienia w kolumnie rektyfikacyjnej jest 10krotnie większy od wartości minimalnej kolumna wyposażona jest w skraplacz częściowy z pełnym orosieniem molowa czystość toluenu otrzymywanego po rozdziale w kolumnie rektyfikacyjnej wynosi co najmniej 98% Zaprojektuj instalację do otrzymywania toluenu w katalitycznej reakcji odwodornienia n-heptanu w oparciu o następujący tok postępowania: 1. Wybierz stosowny model termodynamiczny. Wybór powinien być oparty na weryfikacji Porównanie z danymi literaturowymi przedstaw w sprawozdaniu. 2. Oszacuj zapotrzebowanie na surowce biorąc pod uwagę stopień przereagowania, założoną wielkość produkcji toluenu oraz straty tego związku. 7

8 Obliczenia wraz z komentarzem przedstaw w sprawozdaniu. 3. Oszacuj ciepło reakcji odwodornienia n-heptanu w warunkach standardowych Wynik przedstaw w sprawozdaniu. 4. Dobierz temperaturę do której w chłodnicy schładzana jest mieszanina poreakcyjna, tak aby spełnić założenia procesowe. W sprawozdaniu przedstaw wyniki odpowiedniej analizy wrażliwości. 5. Wykonując obliczenia modelem DSTWU określ liczbę półek oraz stosunek ilości odbieranego destylatu do ilości zasilania (D:F) w kolumnie rektyfikacyjnej. W sprawozdaniu przedstaw założone wartości odzysków oraz otrzymane wartości liczby półek i stosunku D:F. Jakie jest ekonomiczne uzasadnienie tak dużego stosunku orosienia? 6. Wykonaj obliczenia kolumny rektyfikacyjnej modelem ścisłym Rad Frac. W razie niezadowalającej czystości toluenu odpowiednio zmodyfikuj stosunek D:F. W sprawozdaniu przedstaw pierwotnie otrzymaną wartość molowej czystości toluenu. Przedstaw również wyniki analizy wpływu wartości stosunku D:F na molową czystość toluenu. 7. Wykonaj obliczenia z recyklem nieprzereagowanego n-heptanu. Jak należy zmniejszyć ilość świeżego n-heptanu? W sprawozdaniu przedstaw wyniki odpowiedniej analizy. 8. Rozpatrz możliwość integracji cieplnej instalacji. Czy ciepło odbierane podczas chłodzenia mieszaniny poreakcyjnej może być użyte do ogrzewania surowca? W sprawozdaniu przedstaw odpowiedź na to pytanie popartą odpowiednimi wynikami. 8

9 Zad 5. Instalacja do produkcji amoniaku metodą Habera-Boscha. Literatura: Jeżowska A., Jeżowski J., Wprowadzenie do projektowania systemów technologii chemicznej. Część II: Przykłady, str. 188, Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszów Amoniak produkowany jest w metodzie Habera-Boscha bezpośrednio z pierwiastków w reaktorze katalitycznym przy wysokich ciśnieniach i temperaturach. Oba gazy użyte do reakcji zawierają inertne zanieczyszczenia. Azot, otrzymywany najczęściej z powietrza, zawiera argon. Wodór zaś zanieczyszczony jest metanem. Zaprojektuj instalację do produkcji amoniaku, postępując zgodnie z poniższą instrukcją: 1. Natężenie przepływu surowca wynosi 145,36 kmol/h, zaś jego skład molowy przedstawia się następująco: 0.24 N 2, H 2, Ar, CH 4. Temperatura surowca to 25 o C, ciśnienie 1atm. 2. Wybierz stosowny model termodynamiczny. Wybór powinien być oparty na weryfikacji W sprawozdaniu przedstaw porównanie z danymi literaturowymi 3. Reakcja przebiega w reaktorze w temperaturze 500 o C i pod ciśnieniem kpa. Stosując równowagowy model reaktora zbadaj wpływ ciśnienia na wartość równowagowego stopnia przereagowania. W sprawozdaniu przedstaw wyniki analizy. Odpowiedz również na pytanie dlaczego w procesie wymagane są wysokie ciśnienia. 4. Mieszanina poreakcyjna jest chłodzona do temperatury -33 o C w chłodnicy w której spadek ciśnienia wynosi kpa. Następnie zaś podawana jest do rozdzielacza równowagowego pracującego w warunkach izotermiczno-izobarycznych. Z rozdzielacza uzyskuje się amoniak w fazie ciekłej. Nieprzereagowany amoniak i wodór oraz gazy inertne pozostają w fazie gazowej. Zbadaj wpływ temperatury rozdziału na ilość i czystość otrzymywanego amoniaku (powinna ona wynosić min. 96%). W sprawozdaniu przedstaw wyniki analizy oraz optymalną wartość temperatury rozdziału. 5. W procesie produkcji amoniaku do instalacji wprowadzane są śladowe ilości gazów inertnych z surowcami. Ponieważ równowagowy stopień przereagowania azotu do amoniaku jest stosunkowo niewielki, istnieje konieczność zawracania nieprzereagowanych surowców do reaktora. Zarówno oczyszczenie surowców, jak 9

10 i oddzielenie inertów od produktu jest niezwykle kłopotliwe i kosztowne. Nadmierny wzrost stężenia inertów w reaktorze powoduje zatrucie katalizatora platynowego, dlatego należy zastosować strumień upustu w celu obniżenia ich stężenia. Dobór wielkości strumienia upustu jest niezwykle ważny. Wzrost natężenia przepływu upustu powoduje straty surowca, a więc zmniejszenie wydajności instalacji. Z kolei zmniejszenie tego strumienia powoduje wzrost stężenia inertów w reaktorze, zwiększenie zatrucia katalizatora, a także zwiększenie strumienia recyklu. Zbadaj wpływ wielkości upustu na czystość amoniaku, molową zawartość inertnych zanieczyszczeń w reaktorze, a także na ilość traconego azotu i wodoru. Wyniki analiz przedstaw w sprawozdaniu. Zaproponuj wielkość upustu. 10

11 Zad 6. Rozdział roztworu trójskładnikowego Należy rozdzielić roztwór o składzie molowym: 0,55 benzen; 0,25 toluen; 0,2 o-ksylen. Na ile czyste produkty można byłoby uzyskać z jednej kolumny z dodatkowym odbiorem bocznym, przy rozsądnych kosztach? Założyć, że surowiec w ilości 50 kmol/h jest podawany do kolumny w postaci cieczy wrzącej, pod ciśnieniem 1, Pa. W obliczeniach można przyjąć stałe ciśnienie w kolumnie równe 1, Pa. Kolejność działania: 1. Wybierz stosowny model termodynamiczny. Wybór powinien być oparty na weryfikacji W sprawozdaniu przedstaw porównanie z danymi literaturowymi. 2. Stosując model uproszczony kolumny, oblicz wartości minimalne stosunku orosienia i liczby półek teoretycznych oraz inne wielkości, które posłużą do specyfikacji kolumny liczonej modelem ścisłym. Destylat powinien być niemal czystym benzenem. W sprawozdaniu przedstaw uzyskane wyniki wraz ze stosownym komentarzem. 3. Narysuj schemat kolumny z dwoma strumieniami produktów (model ścisły Radfrac), przeprowadź obliczenia dla wstępnie przyjętych specyfikacji. Wykonaj wykres zmian ułamka molowego składników w kolumnie, aby ewentualnie zaproponować odbiór produktów bocznych. W sprawozdaniu przedstaw uzyskane profile składu. Zaproponuj półkę z której mógłby być odbierany produkt boczny. 4. Przeprowadź obliczenia kolumny z dodatkowym odbiorem bocznym produktu, załóż wielkość tego odbioru. Zbadaj wpływ stosunku orosienia na odzysk składników w strumieniach produktów z kolumny. W sprawozdaniu podaj wraz z uzasadnieniem założoną wielkość odbioru bocznego. Przedstaw również wyniki analizy wpływu stosunku orosienia na odzysk składników w odpowiednich strumieniach. Sformułuj wnioski. 5. Zbadaj wpływ natężenia przepływu strumienia produktu bocznego na ułamki molowe toluenu i o-ksylenu odpowiednio w strumieniach produktów, przy R=1,5. W sprawozdaniu przedstaw wyniki analizy wpływu natężenia przepływu strumienia produktu bocznego na odpowiednie ułamki molowe. Sformułuj wnioski. 11

12 Zad 7. Porównanie wyników obliczeń reakcji estryfikacji, przy zastosowaniu różnych modeli reaktora Należy wykonać obliczenia przebiegu reakcji stosując różne modele reaktora. Stechiometria reakcji: Etanol + kwas octowy octan etylu + woda Parametry przy których biegnie reakcja: Temperatura 70 o C; ciśnienie 1 bar Reakcja jest odwracalna, przebiega w fazie ciekłej. Wykonać obliczenia dla dwu przypadków: a) wpływ szybkości reakcji odwrotnej jest nieistotny, b) należy uwzględnić wpływ szybkości reakcji odwrotnej Dane do równania Arrheniusa: reakcja tworzenia estru: stała częstotliwości 1, /s; energia aktywacji 5, J/kmol reakcja odwrotna: stała częstotliwości 5, /s; energia aktywacji 5, J/kmol Reakcje są pierwszego rzędu w odniesieniu do koncentracji wszystkich reagentów. Obliczenia należy wykonać równocześnie stosując modele reaktorów RSTOIC, RGIBBS REQUIL, RPLUG i RCSTR (zastosuj model Dupl). Strumień wlotowy do reaktora ma temp. 70 o C; ciśnienie 1 bar. Natężenie przepływu składników, w kmol/h, wynosi: woda 8,89; etanol 186,59; kwas octowy 192,6. Dla modelu RSTOIC przyjąć 70% przereagowania etanolu. Reaktor rurowy składa się z jednej rury o średnicy 0,3 m i długości 2,0 m. Całkowitą objętość reaktora zbiornikowego z idealnym przemieszaniem przyjąć 0,14m 3. 12

13 Kolejność działania: 1. Wybierz stosowny model termodynamiczny. Wybór powinien być oparty na weryfikacji Porównanie z danymi literaturowymi przedstaw w sprawozdaniu. 2. Narysować schemat do obliczeń, najpierw, składający się z modeli uproszczonych reaktora. Wykonać obliczenia i ocenić wyniki. RSTOIC 2A 2 RGIBBS 3A RPLUG 1 B1 3 DUPL 4 4A RCSTR 5 5A 3. Dodać do schematu modele ścisłe reaktora (RPLUG i RCSTR). Zdefiniować dwie reakcje: reakcję estryfikacji i reakcję odwrotną. 4. Wypełnić wszystkie niezbędne formularze. Należy pamiętać, że dla p. a) dołączyć tylko reakcję estryfikacji, natomiast dla b) obie zdefiniowane reakcje, przeprowadzić obliczenia i ocenić wyniki. W sprawozdaniu podać: stopień przereagowania etanolu dla każdego z modeli, ciepło wymieniane w reaktorze dla każdego z modeli, ciepło reakcji estryfikacji (RSTOIC) liczbę postępu reakcji (RSTOIC) jaki powinien być czas przebywania w reaktorze rurowym i jego długość aby stopień konwersji etanolu wynosił 0,96, przy zaniedbaniu wpływu szybkości reakcji odwrotnej? 13

14 Zad 8. Produkcja styrenu Przeprowadzić obliczenia symulacyjne instalacji, pracującej w sposób ciągły, w której wytwarzany jest styren na drodze odwodornienia etylobenzenu. Wymagana jest produkcja 10 5 ton styrenu w ciągu roku. Należy wykonać kolejne etapy obliczeń: Część 1. Obliczenia równowagi reakcji 1.1) Wybierz stosowny model termodynamiczny. Wybór powinien być oparty na weryfikacji Porównanie z danymi literaturowymi przedstaw w sprawozdaniu. 1.2) Oblicz wymaganą ilość surowca. Załóż że: instalacja pracuje przez 335 dni w roku, nieprzereagowany etylobenzen w całości będzie zawrócony do pirolizy, straty produktu nie przekroczą 0,15%, surowiec nie zawiera zanieczyszczeń, zaniedbać udział reakcji następczych. W sprawozdaniu przedstaw obliczenia wraz ze stosownym komentarzem. 1.3) Dobierz parametry pracy reaktora. Styren powstaje w reakcji odwodornienia etylobenzenu. Załóż że nie powstają produkty uboczne. Oblicz: wartość stałej równowagi reakcji w temperaturze 560 o C, równowagowy stopień przereagowania etylobenzenu w reakcji odwodornienia np. przy ciśnieniu równym Pa, w temperaturze 560 o C, zbadać wpływ tych parametrów na równowagowy stopień przereagowania etylobenzenu, wykonać stosowne analizy wrażliwości; jak należałoby zmienić parametry pracy reaktora, aby poprawić równowagowy stopień przereagowania? czy celowe jest zastosowanie inertu i jakiego? jakie czynniki decydują o możliwości tworzenia koksu? obliczyć efekt cieplny reakcji odwodornienia etylobenzenu w temperaturze 25 o C i 580 o C (zastosować model reaktora RSTOIC). 14

15 W sprawozdaniu przedstaw wyniki wraz ze stosownym komentarzem. 1.4) Dobór inertu (jaki i ile?). Oblicz jaka jest wartość równowagowego stopnia przereagowania etylobenzenu, w temperaturze 560 o C, pod ciśnieniem Pa i przy molowym stosunku inertu do etylobenzenu równym 18? Jaki powinien być stosunek molowy inertu do ETB, by równowagowy stopień przereagowania wynosił 65% (zrobić żądanie projektowe)? W sprawozdaniu przedstaw uzyskane wyniki. 1.5) Zbadaj możliwość przebiegu niepożądanych reakcji ubocznych i następczych (tworzenie benzenu, toluenu, koksu, etylenu, metanu). Obliczenia wykonaj stosując model reaktora REQUIL (sprawdzić też model RGIBBS). Uwzględnij dodatkowo reakcje1-3. C 8 H 8 + H 2 C 6 H 6 + C 2 H 4 (1) C 8 H 8 + 2H 2 C 6 H 5 CH 3 + CH 4 (2) C 8 H 10 8C+5H 2 (3) W sprawozdaniu podaj wartość równowagowego stopnia przereagowania etylobenzenu i selektywność, w temperaturze 560 o C, z inertem i bez inertu. Wyniki opatrz stosownym komentarzem. Część 2. Obliczenia reaktora pracującego w sposób ciągły Przeprowadź obliczenia reaktora do produkcji styrenu w ilości określonej w p.1.2), zakładając, że w reaktorze osiąga się stopień przereagowania etylobenzenu równy 40%. Przy odpowiednio dobranym katalizatorze i parametrach pracy reaktora, można założyć, że nie powstają produkty uboczne (zastosować model RSTOIC). Reaktor pracuje w warunkach adiabatycznych. Inert podawany jest w stosunku molowym do etylobenzenu 15:1. Z czego 10 % inertu podawane jest z etylobenzenem w temperaturze 520 o C, pod ciśnieniem 1 bar do węzła mieszania, gdzie podaje się pozostałą część inertu, przegrzanego wcześniej do temperatury 710 o C. W przypadku wolniejszego ogrzewania etylobenzenu, np. w wymienniku ciepła mogłoby dojść do dekompozycji ETB i osadzania się węgla na powierzchni grzewczej wymiennika (podobnie, nadmiar inertu w reaktorze zapobiega osadzaniu się węgla na ziarnach katalizatora). Jak można zintegrować cieplnie instalację? (ochłodzenie mieszaniny poreakcyjnej połączyć z ogrzaniem strumieni wlotowych do reaktora) W sprawozdaniu przedstaw wyniki obliczeń oraz dokonaj ich analizy. 15

16 Część 3. Rozdzielanie mieszaniny poreakcyjnej Zaproponuj sposób rozdzielenia mieszaniny poreakcyjnej (z uwzględnieniem produktów ubocznych), zawroty strumieni do reaktora. W sprawozdaniu przedstawić koncepcje rozdziału mieszaniny poreakcyjnej wraz ze stosownym komentarzem. 16

17 Zad. 9. Obliczenia kolumny rektyfikacyjnej (problem z uzyskaniem zbieżności obliczeń) Należy wykonać obliczenia (i omówić wyniki) kolumny w której oddzielony jest HCl z mieszaniny poreakcyjnej, w procesie produkcji chlorku winylu. Sformułowanie problemu: Z reaktora wypływa mieszanina poreakcyjna o składzie masowym: 19,5% HCl; 33,5% chlorku winylu; 47% 1,2-dichloroetanu, w ilości 130 t/h. Po rozprężeniu do ciśnienia 18 bar i ochłodzeniu do temperatury 50 o C podawana jest do kolumny rektyfikacyjnej w celu oddzielenia HCl. Kolumna składa się z 33 półek teoretycznych, w tym: skraplacz częściowy z odbiorem destylatu w postaci pary oraz wyparka kotłowa. Surowiec podawany jest na półkę 17. Przyjąć ciśnienie w skraplaczu równe 17,88 bar a w wyparce 18,24 bar. Jako wstępne specyfikacje kolumny założyć: natężenie przepływu destylatu w przybliżeniu równe ilości HCl doprowadzanego do kolumny, oraz masowy stosunek orosienia 0,7. Kolejność działania 1. Wybierz stosowny model termodynamiczny. Wybór powinien być oparty na weryfikacji Porównanie z danymi literaturowymi przedstaw w sprawozdaniu. 2. Wykonaj obliczenia modelem ścisłym kolumny. Sprawdź wyniki obliczeń (profile zmiany temperatury na półkach, profile składu, czystość destylatu i odzysk składników w strumieniach produktów). W sprawozdaniu przedstaw uzyskane wyniki. 3. Czy trzeba zmienić specyfikacje kolumny (i jak), by zawartość chlorku winylu w destylacie nie przekraczała 10 ppm, a w cieczy wyczerpanej nie było HCl więcej niż 5 ppm. W sprawozdaniu przedstaw wartości początkowe zawartości tych dwóch składników oraz wyniki stosownej analizy. 4. Czy wystarczający jest standardowy algorytm obliczeń dla rozwiązywanego problemu? W sprawozdaniu odnieś się do postawionego pytania. 5. Jak rozdzielić pozostałe składniki i czy rozdział będzie łatwy? Jeśli rektyfikacja, to pod jakim ciśnieniem powinna być prowadzona aby możliwe było zastosowanie wody do chłodzenia skraplacza kolumny. W sprawozdaniu przedstaw odpowiedzi na powyższe pytania opierając się na odpowiednich analizach. 17

Inżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16

Inżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16 Inżynieria procesów przetwórstwa węgla, zima 15/16 Ćwiczenia 1 7.10.2015 1. Załóżmy, że balon ma kształt sfery o promieniu 3m. a. Jaka ilość wodoru potrzebna jest do jego wypełnienia, aby na poziomie morza

Bardziej szczegółowo

ZADANIE 1 W temperaturze 700 K gazowa mieszanina dwutlenku węgla i wodoru reaguje z wytworzeniem pary wodnej i tlenku węgla. Stała równowagi reakcji

ZADANIE 1 W temperaturze 700 K gazowa mieszanina dwutlenku węgla i wodoru reaguje z wytworzeniem pary wodnej i tlenku węgla. Stała równowagi reakcji ZADANIE 1 W temperaturze 700 K gazowa mieszanina dwutlenku węgla i wodoru reaguje z wytworzeniem pary wodnej i tlenku węgla. Stała równowagi reakcji w tej temperaturze wynosi K p = 0,11. Reaktor został

Bardziej szczegółowo

AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L4 STEROWANIE KOLUMNĄ REKTYFIKACYJNĄ

AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L4 STEROWANIE KOLUMNĄ REKTYFIKACYJNĄ ĆWICZENIE LABORATORYJNE AUTOMATYKA I STEROWANIE W CHŁODNICTWIE, KLIMATYZACJI I OGRZEWNICTWIE L4 STEROWANIE KOLUMNĄ REKTYFIKACYJNĄ Wersja: 2013-09-30-1- 4.1. Cel ćwiczenia okresowej. Celem ćwiczenia jest

Bardziej szczegółowo

Operacje wymiany masy oraz wymiany ciepła i masy

Operacje wymiany masy oraz wymiany ciepła i masy Operacje wymiany masy oraz wymiany ciepła i masy WPROWADZENIE + Destylacja - różniczkowa / równowagowa / z parą wodną prof. M. Kamioski Gdaosk, 2017 INŻYNIERIA CHEMICZNA i BIO-PROCESOWA OPERACJE WYMIANY

Bardziej szczegółowo

PL B BUP 02/ WUP 04/08

PL B BUP 02/ WUP 04/08 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 197532 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 341450 (22) Data zgłoszenia: 12.07.2000 (51) Int.Cl. C07C 69/16 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2018/19)

Ćwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2018/19) Ćwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2018/19) Uwaga! Uzyskane wyniki mogą się nieco różnić od podanych w materiałach, ze względu na uaktualnianie wartości zapisanych

Bardziej szczegółowo

a) 1 mol b) 0,5 mola c) 1,7 mola d) potrzebna jest znajomość objętości zbiornika, aby można było przeprowadzić obliczenia

a) 1 mol b) 0,5 mola c) 1,7 mola d) potrzebna jest znajomość objętości zbiornika, aby można było przeprowadzić obliczenia 1. Oblicz wartość stałej równowagi reakcji: 2HI H 2 + I 2 w temperaturze 600K, jeśli wiesz, że stężenia reagentów w stanie równowagi wynosiły: [HI]=0,2 mol/dm 3 ; [H 2 ]=0,02 mol/dm 3 ; [I 2 ]=0,024 mol/dm

Bardziej szczegółowo

Technologia chemiczna. Zajęcia 2

Technologia chemiczna. Zajęcia 2 Technologia chemiczna Zajęcia 2 Podstawą wszystkich obliczeń w technologii chemicznej jest bilans materiałowy. Od jego wykonania rozpoczyna się projektowanie i rachunek ekonomiczny planowanego lub istniejącego

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia rachunkowe z termodynamiki technicznej i chemicznej Zalecane zadania kolokwium 1. (2014/15)

Ćwiczenia rachunkowe z termodynamiki technicznej i chemicznej Zalecane zadania kolokwium 1. (2014/15) Ćwiczenia rachunkowe z termodynamiki technicznej i chemicznej Zalecane zadania kolokwium 1. (2014/15) (Uwaga! Liczba w nawiasie przy odpowiedzi oznacza numer zadania (zestaw.nr), którego rozwiązanie dostępne

Bardziej szczegółowo

Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 2, zadanie nr 1 1

Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 2, zadanie nr 1 1 Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 2, zadanie nr 1 1 [Imię, nazwisko, grupa] prowadzący Uwaga! Proszę stosować się do następującego sposobu wprowadzania tekstu w ramkach : pola szare

Bardziej szczegółowo

1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym

1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym 1. Zaproponuj doświadczenie pozwalające oszacować szybkość reakcji hydrolizy octanu etylu w środowisku obojętnym 2. W pewnej chwili szybkość powstawania produktu C w reakcji: 2A + B 4C wynosiła 6 [mol/dm

Bardziej szczegółowo

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/JP02/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/JP02/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 205828 (21) Numer zgłoszenia: 370226 (22) Data zgłoszenia: 20.06.2002 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA CHEMICZNA

TECHNOLOGIA CHEMICZNA TECHNOLOGIA CHEMICZNA Zadanie 1 (Zadanie 5. z finału XXVI Konkursu Chemicznego) Chlorek metylu otrzymuje się w procesie chlorowania metanu w instalacji cyrkulacyjnej. Do obiegu doprowadza się metan (strumień

Bardziej szczegółowo

(54) Sposób otrzymywania cykloheksanonu o wysokiej czystości

(54) Sposób otrzymywania cykloheksanonu o wysokiej czystości RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)165518 (13)B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 292935 (22) Data zgłoszenia: 23.12.1991 (51) IntCL5: C07C 49/403 C07C

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób epoksydacji (1Z,5E,9E)-1,5,9-cyklododekatrienu do 1,2-epoksy-(5Z,9E)-5,9-cyklododekadienu

PL B1. Sposób epoksydacji (1Z,5E,9E)-1,5,9-cyklododekatrienu do 1,2-epoksy-(5Z,9E)-5,9-cyklododekadienu PL 212327 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 212327 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 383638 (22) Data zgłoszenia: 29.10.2007 (51) Int.Cl.

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Organizacja i kontrolowanie procesów technologicznych w przemyśle chemicznym Oznaczenie

Bardziej szczegółowo

Zadania pochodzą ze zbioru zadań P.W. Atkins, C.A. Trapp, M.P. Cady, C. Giunta, CHEMIA FIZYCZNA Zbiór zadań z rozwiązaniami, PWN, Warszawa 2001

Zadania pochodzą ze zbioru zadań P.W. Atkins, C.A. Trapp, M.P. Cady, C. Giunta, CHEMIA FIZYCZNA Zbiór zadań z rozwiązaniami, PWN, Warszawa 2001 Zadania pochodzą ze zbioru zadań P.W. Atkins, C.A. Trapp, M.P. Cady, C. Giunta, CHEMIA FIZYCZNA Zbiór zadań z rozwiązaniami, PWN, Warszawa 2001 I zasada termodynamiki - pojęcia podstawowe C2.4 Próbka zawierająca

Bardziej szczegółowo

(21) Numer zgłoszenia:

(21) Numer zgłoszenia: RZECZPOSPOLITA PO LSK A (12) O PIS PATENTOW Y (19) PL (11) 157425 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 275319 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 1 4.1 0.1 9 8 8 Rzeczypospolitej Polskiej (51)Int.Cl.5: C07C

Bardziej szczegółowo

Warunki izochoryczno-izotermiczne

Warunki izochoryczno-izotermiczne WYKŁAD 5 Pojęcie potencjału chemicznego. Układy jednoskładnikowe W zależności od warunków termodynamicznych potencjał chemiczny substancji czystej definiujemy następująco: Warunki izobaryczno-izotermiczne

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. Zadanie: Odpowiedź: ΔU = 2,8663 10 4 J

Zadanie 1. Zadanie: Odpowiedź: ΔU = 2,8663 10 4 J Tomasz Lubera Zadanie: Zadanie 1 Autoklaw zawiera 30 dm 3 azotu o temperaturze 15 o C pod ciśnieniem 1,48 atm. Podczas ogrzewania autoklawu ciśnienie wzrosło do 3800,64 mmhg. Oblicz zmianę energii wewnętrznej

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 12 KATALITYCZNE ODWODORNIENIE HEPTANU

Ćwiczenie 12 KATALITYCZNE ODWODORNIENIE HEPTANU Ćwiczenie 12 KATALITYCZNE ODWODORNIENIE HEPTANU Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie z procesem heterogenicznej katalizy oraz z metodami określania parametrów procesu takich jak: stopień przemiany,

Bardziej szczegółowo

Para pozostająca w równowadze z roztworem jest bogatsza w ten składnik, którego dodanie do roztworu zwiększa sumaryczną prężność pary nad nim.

Para pozostająca w równowadze z roztworem jest bogatsza w ten składnik, którego dodanie do roztworu zwiększa sumaryczną prężność pary nad nim. RÓWNOWAGA CIECZ-PARA DLA UKŁADÓW DWUSKŁADNIKOWYCH: 1) Zgodnie z regułą faz Gibbsa układ dwuskładnikowy osiąga największą liczbę stopni swobody (f max ), gdy znajduje się w nim najmniejsza możliwa liczba

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2016/17)

Ćwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2016/17) Ćwiczenia audytoryjne z Chemii fizycznej 1 Zalecane zadania kolokwium 1. (2016/17) Uwaga! Uzyskane wyniki mogą się nieco różnić od podanych w materiałach, ze względu na uaktualnianie wartości zapisanych

Bardziej szczegółowo

Operacje wymiany masy oraz wymiany ciepła i masy. -- Rektyfikacja. INŻYNIERIA CHEMICZNA i BIO-PROCESOWA

Operacje wymiany masy oraz wymiany ciepła i masy. -- Rektyfikacja. INŻYNIERIA CHEMICZNA i BIO-PROCESOWA Operacje wymiany masy oraz wymiany ciepła i masy -- Rektyfikacja INŻYNIERIA CHEMICZNA i BIO-PROCESOWA REKTYFIKACJA INŻYNIERIA CHEMICZNA i BIO-PROCESOWA INŻYNIERIA CHEMICZNA i BIO- PROCESOWA Kolumny

Bardziej szczegółowo

DESTYLACJA JAKO METODA WYODRĘBNIANIA I OCZYSZCZANIA ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH

DESTYLACJA JAKO METODA WYODRĘBNIANIA I OCZYSZCZANIA ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH DESTYLCJ JKO METOD WYODRĘNINI I OCZYSZCZNI ZWIĄZKÓW CHEMICZNYCH Zakres materiału: - metody rozdzielania substancji, - destylacja - charakter wykorzystywanych zjawisk, typy destylacji, zastosowanie, charakterystyka

Bardziej szczegółowo

Odwracalność przemiany chemicznej

Odwracalność przemiany chemicznej Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt

Bardziej szczegółowo

Destylacja z parą wodną

Destylacja z parą wodną Destylacja z parą wodną 1. prowadzenie iele związków chemicznych podczas destylacji przy ciśnieniu normalnym ulega rozkładowi lub polimeryzacji. by możliwe było ich oddestylowanie należy wykonywać ten

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. Zadanie: Odpowiedź: ΔU = 2, J

Zadanie 1. Zadanie: Odpowiedź: ΔU = 2, J Tomasz Lubera Zadanie: Zadanie 1 Autoklaw zawiera 30 dm 3 azotu o temperaturze 15 o C pod ciśnieniem 1,48 atm. Podczas ogrzewania autoklawu ciśnienie wzrosło do 3800,64 mmhg. Oblicz zmianę energii wewnętrznej

Bardziej szczegółowo

Węglowodory poziom podstawowy

Węglowodory poziom podstawowy Węglowodory poziom podstawowy Zadanie 1. (2 pkt) Źródło: CKE 2010 (PP), zad. 19. W wyniku całkowitego spalenia 1 mola cząsteczek węglowodoru X powstały 2 mole cząsteczek wody i 3 mole cząsteczek tlenku

Bardziej szczegółowo

1. Określ, w którą stronę przesunie się równowaga reakcji syntezy pary wodnej z pierwiastków przy zwiększeniu objętości zbiornika reakcyjnego:

1. Określ, w którą stronę przesunie się równowaga reakcji syntezy pary wodnej z pierwiastków przy zwiększeniu objętości zbiornika reakcyjnego: 1. Określ, w którą stronę przesunie się równowaga reakcji syntezy pary wodnej z pierwiastków przy zwiększeniu objętości zbiornika reakcyjnego: 2. Określ w którą stronę przesunie się równowaga reakcji rozkładu

Bardziej szczegółowo

KATALITYCZNE ODWODORNIENIE HEPTANU

KATALITYCZNE ODWODORNIENIE HEPTANU Zakład Technologii Chemicznej Pracownia z Technologii Chemicznej Ćwiczenie 12 KATALITYCZNE ODWODORNIENIE HEPTANU WARSZAWA 2012 Prowadzi dr inż. Jadwiga Skupińska Ćwiczenie 12 KATALITYCZNE ODWODORNIENIE

Bardziej szczegółowo

1. PIERWSZA I DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI TERMOCHEMIA

1. PIERWSZA I DRUGA ZASADA TERMODYNAMIKI TERMOCHEMIA . PIERWSZA I DRUGA ZASADA ERMODYNAMIKI ERMOCHEMIA Zadania przykładowe.. Jeden mol jednoatomowego gazu doskonałego znajduje się początkowo w warunkach P = 0 Pa i = 300 K. Zmiana ciśnienia do P = 0 Pa nastąpiła:

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY. (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (61) Patent dodatkowy do patentu:

(12) OPIS PATENTOWY. (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: (61) Patent dodatkowy do patentu: R ZECZPO SPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21) Numer zgłoszenia: 306329 (22) Data zgłoszenia: 16.12.1994 (61) Patent dodatkowy do patentu: 175504 04.11.1994

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 170091 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 298652 (5 1) IntCl6: C10G7/06 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej Data zgłoszenia: 21.04.1993 (54) Sposób

Bardziej szczegółowo

Zadanie ChemCad kolumna destylacyjna SHOR

Zadanie ChemCad kolumna destylacyjna SHOR Zadanie ChemCad kolumna destylacyjna SHOR Opracowanie: dr inŝ. E.Wolak Tytuł projektu: Rozdzieleniem mieszaniny dwuskładnikowej (A-B) przy wykorzystaniu kolumny destylacyjnej SHOR. Podstawowe zasady pracy:

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych

Zagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych Zagadnienia do pracy klasowej: Kinetyka, równowaga, termochemia, chemia roztworów wodnych 1. Równanie kinetyczne, szybkość reakcji, rząd i cząsteczkowość reakcji. Zmiana szybkości reakcji na skutek zmiany

Bardziej szczegółowo

Wyznaczenie WRPT w rektyfikacyjnej kolumnie z wypełnieniem

Wyznaczenie WRPT w rektyfikacyjnej kolumnie z wypełnieniem Wyznaczenie WRPT w rektyfikacyjnej kolumnie z wypełnieniem. Wprowadzenie Jeżeli projektuje się wykonywanie procesu rektyfikacji w kolumnach półkowych, to zasadniczym zagadnieniem jest doświadczalnie wyznaczenie

Bardziej szczegółowo

TECHNIKI NISKOTEMPERATUROWE W MEDYCYNIE

TECHNIKI NISKOTEMPERATUROWE W MEDYCYNIE TECHNIKI NISKOTEMPERATUROWE W MEDYCYNIE Skraplarka Claude a i skraplarka Heylandt a budowa, działanie, bilans cieplny, charakterystyka techniczna. Natalia Szczuka Inżynieria mechaniczno-medyczna St.II

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ. Laboratorium LABORATORIUM Z TECHNOLOGII CHEMICZNEJ

WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ. Laboratorium LABORATORIUM Z TECHNOLOGII CHEMICZNEJ WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ Laboratorium LABORATORIUM Z TECHNOLOGII CHEMICZNEJ Instrukcja do ćwiczenia pt. PROCES WYTWARZANIA WODORU Prowadzący: dr inż. Bogdan

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA CHEMICZNA JAKO NAUKA STOSOWANA GENEZA NOWEGO PROCESU TECHNOLOGICZNEGO CHEMICZNA KONCEPCJA PROCESU

TECHNOLOGIA CHEMICZNA JAKO NAUKA STOSOWANA GENEZA NOWEGO PROCESU TECHNOLOGICZNEGO CHEMICZNA KONCEPCJA PROCESU PODSTAWY TECHNOLOGII OGÓŁNEJ wykład 1 TECHNOLOGIA CHEMICZNA JAKO NAUKA STOSOWANA GENEZA NOWEGO PROCESU TECHNOLOGICZNEGO CHEMICZNA KONCEPCJA PROCESU Technologia chemiczna - definicja Technologia chemiczna

Bardziej szczegółowo

Podstawy teoretyczne technologii chemicznej / Józef Szarawara, Jerzy Piotrowski. Warszawa, Spis treści. Przedmowa 13

Podstawy teoretyczne technologii chemicznej / Józef Szarawara, Jerzy Piotrowski. Warszawa, Spis treści. Przedmowa 13 Podstawy teoretyczne technologii chemicznej / Józef Szarawara, Jerzy Piotrowski. Warszawa, 2010 Spis treści Przedmowa 13 Wykaz waŝniejszych oznaczeń 16 1. Projektowanie i realizacja procesu technologicznego

Bardziej szczegółowo

Wykład 8. Równowaga fazowa Roztwory rzeczywiste

Wykład 8. Równowaga fazowa Roztwory rzeczywiste Wykład 8 Równowaga fazowa Roztwory rzeczywiste Roztwory doskonałe Porównanie roztworów doskonałych i Roztwory Doskonałe rzeczywistych Roztwory Rzeczywiste Spełniają prawo Raoulta Mieszanie w warunkach

Bardziej szczegółowo

Skraplarki Claude a oraz Heylandta budowa, działanie, bilans cieplny oraz charakterystyka techniczna

Skraplarki Claude a oraz Heylandta budowa, działanie, bilans cieplny oraz charakterystyka techniczna POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Skraplarki Claude a oraz Heylandta budowa, działanie, bilans cieplny oraz charakterystyka techniczna Wykonała: Alicja Szkodo Prowadzący: dr inż. W. Targański 2012/2013

Bardziej szczegółowo

Zadania domowe z termodynamiki I dla wszystkich kierunków A R C H I W A L N E

Zadania domowe z termodynamiki I dla wszystkich kierunków A R C H I W A L N E Zadania domowe z termodynamiki I dla wszystkich kierunków A R C H I W A L N E ROK AKADEMICKI 2015/2016 Zad. nr 4 za 3% [2015.10.29 16:00] Ciepło właściwe przy stałym ciśnieniu gazu zależy liniowo od temperatury.

Bardziej szczegółowo

Okresowa kolumna rektyfikacyjna

Okresowa kolumna rektyfikacyjna UNIWERSYTET WARSZAWSKI WYDZIAŁ CHEMII ZAKŁAD CHEMII ORGANICZNEJ I TECHNOLOGII CHEMICZNEJ Okresowa kolumna rektyfikacyjna Instrukcja do ćwiczenia nr 4 Opracowanie dr Hanna Wilczura-Wachnik Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Wykład z Chemii Ogólnej i Nieorganicznej

Wykład z Chemii Ogólnej i Nieorganicznej Wykład z Chemii Ogólnej i Nieorganicznej Część 5 ELEMENTY STATYKI CHEMICZNEJ Katedra i Zakład Chemii Fizycznej Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Prof. dr hab. n.chem.

Bardziej szczegółowo

VIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2015/2016

VIII Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2015/2016 III Podkarpacki Konkurs Chemiczny 015/016 ETAP I 1.11.015 r. Godz. 10.00-1.00 Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 (10 pkt) 1. Kierunek której reakcji nie zmieni się pod wpływem

Bardziej szczegółowo

Zadania dodatkowe z konwersatorium z podstaw chemii Semestr letni, rok akademicki 2012/2013

Zadania dodatkowe z konwersatorium z podstaw chemii Semestr letni, rok akademicki 2012/2013 Zadania dodatkowe z konwersatorium z podstaw chemii Semestr letni, rok akademicki 2012/2013 Gazy. Jednostki ciśnienia. Podstawowe prawa gazowe 1. Jakie ciśnienie będzie panowało w oponie napompowanej w

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 26 KATALITYCZNE ODWODNIENIE HEPTANOLU

Ćwiczenie 26 KATALITYCZNE ODWODNIENIE HEPTANOLU Ćwiczenie 26 KATALITYCZNE ODWODNIENIE HEPTANOLU Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie z procesem heterogenicznej katalizy oraz z metodami określania parametrów kinetycznych procesu takich jak:

Bardziej szczegółowo

Katalityczne spalanie jako metoda oczyszczania gazów przemysłowych Instrukcja wykonania ćwiczenia nr 18

Katalityczne spalanie jako metoda oczyszczania gazów przemysłowych Instrukcja wykonania ćwiczenia nr 18 Katalityczne spalanie jako metoda oczyszczania gazów przemysłowych Instrukcja wykonania ćwiczenia nr 18 Celem ćwiczenia jest przedstawienie reakcji katalitycznego utleniania węglowodorów jako wysoce wydajnej

Bardziej szczegółowo

(1) Równanie stanu gazu doskonałego. I zasada termodynamiki: ciepło, praca.

(1) Równanie stanu gazu doskonałego. I zasada termodynamiki: ciepło, praca. (1) Równanie stanu gazu doskonałego. I zasada termodynamiki: ciepło, praca. 1. Aby określić dokładną wartość stałej gazowej R, student ogrzał zbiornik o objętości 20,000 l wypełniony 0,25132 g gazowego

Bardziej szczegółowo

Zadanie: 2 (4 pkt) Napisz, uzgodnij i opisz równania reakcji, które zaszły w probówkach:

Zadanie: 2 (4 pkt) Napisz, uzgodnij i opisz równania reakcji, które zaszły w probówkach: Zadanie: 1 (1 pkt) Aby otrzymać ester o wzorze CH 3 CH 2 COOCH 3 należy jako substratów użyć: a) Kwasu etanowego i metanolu b) Kwasu etanowego i etanolu c) Kwasu metanowego i etanolu d) Kwasu propanowego

Bardziej szczegółowo

Wykład 1. Anna Ptaszek. 5 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 1. Anna Ptaszek 1 / 36

Wykład 1. Anna Ptaszek. 5 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 1. Anna Ptaszek 1 / 36 Wykład 1 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 5 października 2015 1 / 36 Podstawowe pojęcia Układ termodynamiczny To zbiór niezależnych elementów, które oddziałują ze sobą tworząc integralną

Bardziej szczegółowo

Omówienie własności mieszanin zacznijmy od przypomnienia znanej z termodynamiki reguły faz Gibbsa:

Omówienie własności mieszanin zacznijmy od przypomnienia znanej z termodynamiki reguły faz Gibbsa: Technologie kriogeniczne Maciej Chorowski Rozdział mieszanin gazowych cz. Jak już powiedzieliśmy jednym z głównych obszarów zastosowań kriotechniki jest rozdział mieszanin gazowych poprzez ich skroplenie

Bardziej szczegółowo

Wykład 10 Równowaga chemiczna

Wykład 10 Równowaga chemiczna Wykład 10 Równowaga chemiczna REAKCJA CHEMICZNA JEST W RÓWNOWADZE, GDY NIE STWIERDZAMY TENDENCJI DO ZMIAN ILOŚCI (STĘŻEŃ) SUBSTRATÓW ANI PRODUKTÓW RÓWNOWAGA CHEMICZNA JEST RÓWNOWAGĄ DYNAMICZNĄ W rzeczywistości

Bardziej szczegółowo

REKTYFIKACJA OKRESOWA MIESZANINY DWUSKŁADNIKOWEJ

REKTYFIKACJA OKRESOWA MIESZANINY DWUSKŁADNIKOWEJ Ćwiczenie : REKTYFIKACJA OKRESOWA MIESZANINY DWUSKŁADNIKOWEJ. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zaznajomienie się z pracą wypełnionej kolumny rektyfikacyjnej oraz przeprowadzenie rektyfikacji okresowej

Bardziej szczegółowo

X / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto

X / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto Zadanie 1. (3 pkt) Nadtlenek litu (Li 2 O 2 ) jest ciałem stałym, występującym w temperaturze pokojowej w postaci białych kryształów. Stosowany jest w oczyszczaczach powietrza, gdzie ważna jest waga użytego

Bardziej szczegółowo

Termodynamika techniczna i chemiczna, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1

Termodynamika techniczna i chemiczna, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1 Termodynamika techniczna i chemiczna, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1 [Imię, nazwisko, grupa] prowadzący 1. Obliczyć zmianę entalpii dla izobarycznej (p = 1 bar) reakcji chemicznej zapoczątkowanej

Bardziej szczegółowo

Technologia chemiczna. Zajęcia 1

Technologia chemiczna. Zajęcia 1 Technologia chemiczna Zajęcia 1 Obecność na zajęciach Aktywność na zajęciach Zasady zaliczenia Dwa kolokwia (zaliczenie od 60%) Kolokwium I 6/7.12.2012 Kolokwium II 24/25.01.2012 Prezentacja (Omówienie

Bardziej szczegółowo

Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej

Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski

Bardziej szczegółowo

a. Dobierz współczynniki w powyższym schemacie tak, aby stał się równaniem reakcji chemicznej.

a. Dobierz współczynniki w powyższym schemacie tak, aby stał się równaniem reakcji chemicznej. Zadanie 1. Nitrogliceryna (C 3 H 5 N 3 O 9 ) jest środkiem wybuchowym. Jej rozkład można opisać następującym schematem: C 3 H 5 N 3 O 9 (c) N 2 (g) + CO 2 (g) + H 2 O (g) + O 2 (g) H rozkładu = - 385 kj/mol

Bardziej szczegółowo

Technologia syntezy amoniaku. Od Habera i Boscha do nowoczesnych procesów niskociśnieniowych

Technologia syntezy amoniaku. Od Habera i Boscha do nowoczesnych procesów niskociśnieniowych Technologia syntezy amoniaku Od Habera i Boscha do nowoczesnych procesów niskociśnieniowych Plan Historia syntezy amoniaku równowaga w układzie H 2 -N 2 -NH 3 doświadczalna instalacja Habera pierwsze instalacje

Bardziej szczegółowo

Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 7

Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 7 Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 7 dr hab. inż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl Politechnika Wrocławska Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn

Bardziej szczegółowo

GAZ DOSKONAŁY. Brak oddziaływań między cząsteczkami z wyjątkiem zderzeń idealnie sprężystych.

GAZ DOSKONAŁY. Brak oddziaływań między cząsteczkami z wyjątkiem zderzeń idealnie sprężystych. TERMODYNAMIKA GAZ DOSKONAŁY Gaz doskonały to abstrakcyjny, matematyczny model gazu, chociaż wiele gazów (azot, tlen) w warunkach normalnych zachowuje się w przybliżeniu jak gaz doskonały. Model ten zakłada:

Bardziej szczegółowo

PROCESY JEDNOSTKOWE W TECHNOLOGIACH ŚRODOWISKOWYCH DESTYLACJA

PROCESY JEDNOSTKOWE W TECHNOLOGIACH ŚRODOWISKOWYCH DESTYLACJA KIiChŚ PROCESY JEDNOSTKOWE W TECHNOLOGIACH ŚRODOWISKOWYCH Ćwiczenie nr 5 DESTYLACJA Cel ćwiczenia Doświadczalne wyznaczenie krzywych równowagi ciecz-para dla układu woda-kwas octowy. Wprowadzenie Destylacja

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOW Y (19) PL (11) (13) B1

(12) OPIS PATENTOW Y (19) PL (11) (13) B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOW Y (19) PL (11) 155566 (13) B1 (2 1 ) Numer zgłoszenia: 2 7 0 9 5 8 (51) IntC l5: C07C 2 /1 8 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) D ata zgłoszenia: 0

Bardziej szczegółowo

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP03/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/EP03/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 206533 (21) Numer zgłoszenia: 373663 (22) Data zgłoszenia: 23.07.2003 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:

Bardziej szczegółowo

Plan zajęć. Sorpcyjne Systemy Energetyczne. Adsorpcyjne systemy chłodnicze. Klasyfikacja. Klasyfikacja adsorpcyjnych systemów chłodniczych

Plan zajęć. Sorpcyjne Systemy Energetyczne. Adsorpcyjne systemy chłodnicze. Klasyfikacja. Klasyfikacja adsorpcyjnych systemów chłodniczych Plan zajęć Sorpcyjne Systemy Energetyczne Adsorpcyjne systemy chłodnicze dr inż. Bartosz Zajączkowski Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn i Urządzeń Cieplnych kontakt:

Bardziej szczegółowo

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2365959 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 28.11.2009 09763868.8

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA CHEMICZNA BILANS MATERIAŁOWY I CIEPLNY PROCESU TECHNOLOGICZNEGO. dr inż. Anna Zielińska-Jurek Pok. 026 Ch.A.

TECHNOLOGIA CHEMICZNA BILANS MATERIAŁOWY I CIEPLNY PROCESU TECHNOLOGICZNEGO. dr inż. Anna Zielińska-Jurek Pok. 026 Ch.A. TECHNOLOGIA CHEMICZNA BILANS MATERIAŁOWY I CIEPLNY PROCESU TECHNOLOGICZNEGO dr inż. Anna Zielińska-Jurek anna_z@chem.pg.gda.pl Pok. 026 Ch.A. Katedra Technologii Chemicznej Wydział Chemiczny Klasyczny

Bardziej szczegółowo

Temodynamika Roztwór N 2 i Ar (gazów doskonałych) ma wykładnik adiabaty κ = 1.5. Określić molowe udziały składników. 1.7

Temodynamika Roztwór N 2 i Ar (gazów doskonałych) ma wykładnik adiabaty κ = 1.5. Określić molowe udziały składników. 1.7 Temodynamika Zadania 2016 0 Oblicz: 1 1.1 10 cm na stopy, 60 stóp na metry, 50 ft 2 na metry. 45 m 2 na ft 2 g 40 cm na uncję na stopę sześcienną, na uncję na cal sześcienny 3 60 g cm na funt na stopę

Bardziej szczegółowo

Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1

Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1 Chemia fizyczna/ termodynamika, 2015/16, zadania do kol. 1, zadanie nr 1 1 [Imię, nazwisko, grupa] prowadzący Uwaga! Proszę stosować się do następującego sposobu wprowadzania tekstu w ramkach : pola szare

Bardziej szczegółowo

4. SPRZĘGŁA HYDRAULICZNE

4. SPRZĘGŁA HYDRAULICZNE 4. SPRZĘGŁA HYDRAULICZNE WYTYCZNE PROJEKTOWE www.immergas.com.pl 26 SPRZĘGŁA HYDRAULICZNE 4. SPRZĘGŁO HYDRAULICZNE - ZASADA DZIAŁANIA, METODA DOBORU NOWOCZESNE SYSTEMY GRZEWCZE Przekazywana moc Czynnik

Bardziej szczegółowo

Obiegi rzeczywisty - wykres Bambacha

Obiegi rzeczywisty - wykres Bambacha Przedmiot: Substancje kontrolowane Wykład 7a: Obiegi rzeczywisty - wykres Bambacha 29.04.2014 1 Obieg z regeneracją ciepła Rys.1. Schemat urządzenia jednostopniowego z regeneracją ciepła: 1- parowacz,

Bardziej szczegółowo

PL B1. INSTYTUT CIĘŻKIEJ SYNTEZY ORGANICZNEJ BLACHOWNIA, Kędzierzyn-Koźle, PL

PL B1. INSTYTUT CIĘŻKIEJ SYNTEZY ORGANICZNEJ BLACHOWNIA, Kędzierzyn-Koźle, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 211744 (21) Numer zgłoszenia: 383987 (22) Data zgłoszenia: 07.12.2007 (13) B1 (51) Int.Cl. C07C 29/62 (2006.01) C07C 31/36 (2006.01) Urząd Patentowy

Bardziej szczegółowo

1 ekwiwalent 1,45 ekwiwalenta 0,6 ekwiwalenta

1 ekwiwalent 1,45 ekwiwalenta 0,6 ekwiwalenta PREPARAT NR 1 O H 1. CH 3 COOK 2. woda, HCl KWAS trans-cynamonowy COOH t. wrz., 4 godz. Stechiometria reakcji Aldehyd benzoesowy 1 ekwiwalent 1,45 ekwiwalenta 0,6 ekwiwalenta Dane do obliczeń Związek molowa

Bardziej szczegółowo

Para wodna najczęściej jest produkowana w warunkach stałego ciśnienia.

Para wodna najczęściej jest produkowana w warunkach stałego ciśnienia. PARA WODNA 1. PRZEMIANY FAZOWE SUBSTANCJI JEDNORODNYCH Para wodna najczęściej jest produkowana w warunkach stałego ciśnienia. Przy niezmiennym ciśnieniu zmiana wody o stanie początkowym odpowiadającym

Bardziej szczegółowo

Kaskadowe urządzenia do skraplania gazów

Kaskadowe urządzenia do skraplania gazów Kaskadowe urządzenia do skraplania gazów Damian Siupka-Mróz IMM sem.9 1. Kaskadowe skraplanie gazów: Metoda skraplania, wykorzystująca coraz niższe temperatury skraplania kolejnych gazów. Metodę tę stosuje

Bardziej szczegółowo

PL B1. ZAKŁADY CHEMICZNE ZACHEM SPÓŁKA AKCYJNA, Bydgoszcz, PL BUP 05/09

PL B1. ZAKŁADY CHEMICZNE ZACHEM SPÓŁKA AKCYJNA, Bydgoszcz, PL BUP 05/09 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 210903 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 383157 (51) Int.Cl. C07C 29/62 (2006.01) C07C 31/34 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

Obiegi gazowe w maszynach cieplnych

Obiegi gazowe w maszynach cieplnych OBIEGI GAZOWE Obieg cykl przemian, po przejściu których stan końcowy czynnika jest identyczny ze stanem początkowym. Obrazem geometrycznym obiegu jest linia zamknięta. Dla obiegu termodynamicznego: przyrost

Bardziej szczegółowo

RÓWNOWAGA CIECZ PARA W UKŁADZIE DWUSKŁADNIKOWYM

RÓWNOWAGA CIECZ PARA W UKŁADZIE DWUSKŁADNIKOWYM RÓWNOWAGA CIECZ PARA W UKŁADZIE DWUSKŁADNIKOWYM Cel ćwiczenia: wyznaczenie diagramu fazowego ciecz para w warunkach izobarycznych. Układ pomiarowy i opis metody: Pomiary wykonywane są metodą recyrkulacyjną

Bardziej szczegółowo

Akademickie Centrum Czystej Energii. Ogniwo paliwowe

Akademickie Centrum Czystej Energii. Ogniwo paliwowe Ogniwo paliwowe 1. Zagadnienia elektroliza, prawo Faraday a, pierwiastki galwaniczne, ogniwo paliwowe 2. Opis Główną częścią ogniwa paliwowego PEM (Proton Exchange Membrane) jest membrana złożona z katody

Bardziej szczegółowo

57 Zjazd PTChem i SITPChem Częstochowa, Promotowany miedzią niklowy katalizator do uwodornienia benzenu

57 Zjazd PTChem i SITPChem Częstochowa, Promotowany miedzią niklowy katalizator do uwodornienia benzenu 57 Zjazd PTChem i SITPChem Częstochowa, 14-18.09.2014 Promotowany miedzią niklowy katalizator do uwodornienia benzenu Kamila Michalska Kazimierz Stołecki Tadeusz Borowiecki Uwodornienie benzenu do cykloheksanu

Bardziej szczegółowo

Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 4

Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 4 Chłodnictwo i Kriogenika - Ćwiczenia Lista 4 dr hab. inż. Bartosz Zajączkowski bartosz.zajaczkowski@pwr.edu.pl Politechnika Wrocławska Wydział Mechaniczno-Energetyczny Katedra Termodynamiki, Teorii Maszyn

Bardziej szczegółowo

Wykład 2. Anna Ptaszek. 7 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 2. Anna Ptaszek 1 / 1

Wykład 2. Anna Ptaszek. 7 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 2. Anna Ptaszek 1 / 1 Wykład 2 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 7 października 2015 1 / 1 Zjawiska koligatywne Rozpuszczenie w wodzie substancji nielotnej powoduje obniżenie prężności pary nasyconej P woda

Bardziej szczegółowo

Podstawowe pojęcia Masa atomowa (cząsteczkowa) - to stosunek masy atomu danego pierwiastka chemicznego (cząsteczki związku chemicznego) do masy 1/12

Podstawowe pojęcia Masa atomowa (cząsteczkowa) - to stosunek masy atomu danego pierwiastka chemicznego (cząsteczki związku chemicznego) do masy 1/12 Podstawowe pojęcia Masa atomowa (cząsteczkowa) - to stosunek masy atomu danego pierwiastka chemicznego (cząsteczki związku chemicznego) do masy 1/12 atomu węgla 12 C. Mol - jest taką ilością danej substancji,

Bardziej szczegółowo

2. Podczas spalania 2 objętości pewnego gazu z 4 objętościami H 2 otrzymano 1 objętość N 2 i 4 objętości H 2O. Jaki gaz uległ spalaniu?

2. Podczas spalania 2 objętości pewnego gazu z 4 objętościami H 2 otrzymano 1 objętość N 2 i 4 objętości H 2O. Jaki gaz uległ spalaniu? 1. Oblicz, ilu moli HCl należy użyć, aby poniższe związki przeprowadzić w sole: a) 0,2 mola KOH b) 3 mole NH 3 H 2O c) 0,2 mola Ca(OH) 2 d) 0,5 mola Al(OH) 3 2. Podczas spalania 2 objętości pewnego gazu

Bardziej szczegółowo

Wykład 3. Diagramy fazowe P-v-T dla substancji czystych w trzech stanach. skupienia. skupienia

Wykład 3. Diagramy fazowe P-v-T dla substancji czystych w trzech stanach. skupienia. skupienia Wykład 3 Substancje proste i czyste Przemiany w systemie dwufazowym woda para wodna Diagram T-v dla przejścia fazowego woda para wodna Diagramy T-v i P-v dla wody Punkt krytyczny Temperatura nasycenia

Bardziej szczegółowo

Modelowanie procesu amoniakalnego oczyszczania gazu koksowniczego za pomocą programu komputerowego CHEMCAD. H.Fitko, T.Szczypiński

Modelowanie procesu amoniakalnego oczyszczania gazu koksowniczego za pomocą programu komputerowego CHEMCAD. H.Fitko, T.Szczypiński Modelowanie procesu amoniakalnego oczyszczania gazu koksowniczego za pomocą programu komputerowego CHEMCAD H.Fitko, T.Szczypiński Plan prezentacji: Symulacja komputerowa Obliczenia symulacyjne Program

Bardziej szczegółowo

OKW1 OKW. Seria. Seria CHŁODNICE WODNE

OKW1 OKW. Seria. Seria CHŁODNICE WODNE CHŁODNICE WODNE Seria Seria 1 Przy prędkości powietrza większej niż 2,5 m/sek proponuje się ustawiać skraplacz, (zamawia się go oddzielnie), od tej strony, z której wychodzi powietrze z chłodnicy. Będzie

Bardziej szczegółowo

PL B1. UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU, Poznań, PL BUP 24/17

PL B1. UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU, Poznań, PL BUP 24/17 RZECZPOSPOLITA POLSKA (2) OPIS PATENTOWY (9) PL () 229709 (3) B (2) Numer zgłoszenia: 49663 (5) Int.Cl. C07F 7/30 (2006.0) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 05.2.206 (54)

Bardziej szczegółowo

TERMOCHEMIA SPALANIA

TERMOCHEMIA SPALANIA TERMOCHEMIA SPALANIA I ZASADA TERMODYNAMIKI dq = dh Vdp W przemianach izobarycznych: dp = 0 dq = dh dh = c p dt dq = c p dt Q = T 2 T1 c p ( T)dT Q ciepło H - entalpia wewnętrzna V objętość P - ciśnienie

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Klasa Punkty (max 12) Ocena

Imię i nazwisko Klasa Punkty (max 12) Ocena Rozdział 1. grupa A Imię i nazwisko Klasa Punkty (max 12) Ocena Data Zadanie 1. (1 pkt) Podkreśl właściwości dotyczące ditlenku węgla: gaz, rozpuszczalny w wodzie, bezbarwny, palny, żółty, powoduje zmętnienia

Bardziej szczegółowo

Zadania domowe z termodynamiki dla wszystkich kierunków A R C H I W A L N E. Zadania domowe z termodynamiki I dla wszystkich kierunków

Zadania domowe z termodynamiki dla wszystkich kierunków A R C H I W A L N E. Zadania domowe z termodynamiki I dla wszystkich kierunków Zadania domowe z termodynamiki I dla wszystkich kierunków A R C H I W A L N E Zadania domowe z termodynamiki dla wszystkich kierunków ROK AKADEMICKI 2017/2018 Zad. nr 10 za 3% [2018.01.26 13:30] Obieg

Bardziej szczegółowo

BILANS CIEPLNY CZYNNIKI ENERGETYCZNE

BILANS CIEPLNY CZYNNIKI ENERGETYCZNE POLITECHNIKA WARSZAWSKA Wydział Chemiczny LABORATORIUM PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH PROJEKTOWANIE PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH Ludwik Synoradzki, Jerzy Wisialski BILANS CIEPLNY CZYNNIKI ENERGETYCZNE Jerzy Wisialski

Bardziej szczegółowo

ZADANIA Z CHEMII Efekty energetyczne reakcji chemicznej - prawo Hessa

ZADANIA Z CHEMII Efekty energetyczne reakcji chemicznej - prawo Hessa Prawo zachowania energii: ZADANIA Z CHEMII Efekty energetyczne reakcji chemicznej - prawo Hessa Ogólny zasób energii jest niezmienny. Jeżeli zwiększa się zasób energii wybranego układu, to wyłącznie kosztem

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób wydzielania toluilenodiizocyjanianu z mieszaniny poreakcyjnej w procesie fosgenowania toluilenodiaminy w fazie gazowej

PL B1. Sposób wydzielania toluilenodiizocyjanianu z mieszaniny poreakcyjnej w procesie fosgenowania toluilenodiaminy w fazie gazowej PL 214499 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 214499 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 393214 (51) Int.Cl. C07C 263/10 (2006.01) C07C 265/14 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ. Laboratorium PODSTAWY TECHNOLOGII CHEMICZNEJ

WYDZIAŁ CHEMICZNY POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ. Laboratorium PODSTAWY TECHNOLOGII CHEMICZNEJ WYDZIAŁ CHMICZNY POLITCHNIKI WARSZAWSKIJ KATDRA TCHNOLOGII CHMICZNJ Laboratorium PODSTAWY TCHNOLOGII CHMICZNJ Instrukcja do ćwiczenia pt. OCZYSZCZANI POWITRZA Z LOTNYCH ZWIĄZKÓW ORGANICZNYCH Prowadzący:

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 2 TERMODYNAMIKA. Termodynamika opiera się na czterech obserwacjach fenomenologicznych zwanych zasadami

WYKŁAD 2 TERMODYNAMIKA. Termodynamika opiera się na czterech obserwacjach fenomenologicznych zwanych zasadami WYKŁAD 2 TERMODYNAMIKA Termodynamika opiera się na czterech obserwacjach fenomenologicznych zwanych zasadami Zasada zerowa Kiedy obiekt gorący znajduje się w kontakcie cieplnym z obiektem zimnym następuje

Bardziej szczegółowo