Post powania administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne
|
|
- Karol Murawski
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1
2 Post powania administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne Katarzyna Celiƒska-Grzegorczyk Roman Hauser Wojciech Sawczyn Andrzej Skoczylas Wydanie 2 Warszawa 2011
3 Redaktor prowadzący: Joanna Tchorek Opracowanie redakcyjne: Marzena Jurczewska Redakcja techniczna: Krzysztof Koziarek Projekt okładki i stron tytułowych: Agnieszka Tchórznicka Copyright by LexisNexis Polska Sp. z o.o Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być powielana ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych bez pisemnej zgody Autorów i wydawcy. ISBN LexisNexis Polska Sp. z o.o. Ochota Office Park 1, Al. Jerozolimskie 181, Warszawa tel , faks Infolinia: Redakcja: tel , , , faks biuro@lexisnexis.pl Księgarnia Internetowa: dostępna ze strony
4 Spis treści Wykaz skrótów Wstęp Rozdział I. Europeizacja postępowania administracyjnego i postępowania sądowoadministracyjnego zagadnienia podstawowe Uwagi wstępne Integracja europejska a postępowanie administracyjne Model integracyjny Model harmonizacyjny Autonomia proceduralna Polskie postępowanie administracyjne w świetle soft law Uwagi ogólne Kodeks Dobrej Administracji a Kodeks postępowania administracyjnego Problem europeizacji stosowania prawa w kontekście funkcjonowania pracowników organów administracji publicznej Europeizacja postępowania sądowoadministracyjnego Rozdział II. Postępowanie administracyjne ogólne Źródła i zakres stosowania postępowania administracyjnego Podmioty postępowania administracyjnego Organ prowadzący postępowanie Strona Uczestnicy postępowania na prawach strony Organizacja społeczna Prokurator i Rzecznik Praw Obywatelskich Instytucje techniczno-procesowe Doręczenia Wezwania Udostępnienie akt Terminy załatwiania spraw Obliczanie i przywracanie terminów
5 6 Spis treści 3.6. Protokoły i adnotacje Przebieg postępowania Rola zasad ogólnych postępowania administracyjnego Zasada praworządności Zasada prawdy obiektywnej Zasada uwzględniania z urzędu interesu publicznego i słusznego interesu stron Zasada zaufania do władzy publicznej Zasada udzielania informacji Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu Zasada przekonywania Zasada szybkości i prostoty Zasada ugodowości (ugodowego załatwiania spraw) Zasada pisemności Zasada dwuinstancyjności Zasada trwałości decyzji administracyjnych Zasada sądowej kontroli decyzji administracyjnych Wszczęcie postępowania. Podania Dowody i postępowanie wyjaśniające Zawieszenie i umorzenie postępowania administracyjnego Rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym (decyzje, ugody, współdziałanie i postanowienia) Decyzja Współdziałanie Ugoda Postanowienie Zwyczajne środki prawne w postępowaniu administracyjnym (odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, zażalenie) Odwołanie Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy Zażalenie Wzruszanie ostatecznych rozstrzygnięć administracyjnych Uwagi ogólne Wznowienie postępowania Stwierdzanie nieważności decyzji i postanowień Uchylenie lub zmiana oraz wygaśnięcie decyzji Uchylenie lub zmiana decyzji Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji Wydawanie zaświadczeń Rozstrzyganie sporów o właściwość Postępowanie w sprawach skarg i wniosków Rozdział III. Sądowa kontrola administracji Uwagi wstępne Konstytucyjne podstawy sądownictwa administracyjnego Ustrój sądownictwa administracyjnego w Polsce
6 Spis treści 7 4. Właściwość sądów administracyjnych Rozstrzyganie o legalności aktów i czynności administracyjnych Orzekanie o bezczynności administracji i przewlekłym prowadzeniu postępowania Orzekanie w sprawie grzywny Podejmowanie uchwał w sprawach pytań prawnych Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość Kontrola legalności prawa Podmioty postępowania sądowoadministracyjnego Podstawowe zasady postępowania sądowoadministracyjnego Zasada dwuinstancyjności Zasada legalności Zasada udzielania pomocy stronom Zasada jawności Zasada ekonomii procesowej Zasada kontradyktoryjności i oficjalności Zasada szerokiego dostępu Przebieg postępowania sądowoadministracyjnego Wszczęcie postępowania Pisma procesowe i wpis sądowy Zawieszenie i umorzenie postępowania Wyłączenie sędziego Orzeczenia sądowe Zaskarżalność orzeczeń sądów administracyjnych Środki odwoławcze Nadzwyczajne środki prawne od orzeczeń sądów administracyjnych Postępowania szczególne Prawo pomocy Rozdział IV. Przymusowe wykonanie obowiązków publicznoprawnych Wprowadzenie Zagadnienia wstępne Dobrowolne wykonanie obowiązków publicznoprawnych Zakres stosowania postępowania egzekucyjnego w administracji Organy egzekucyjne i inne podmioty uczestniczące w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym Środki egzekucji administracyjnej Środki egzekucji należności pieniężnych Środki egzekucji obowiązków niepieniężnych Przebieg postępowania egzekucyjnego Zasady postępowania egzekucyjnego Odpowiednie stosowanie Kodeksu postępowania administracyjnego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji Wszczęcie i tok postępowania Zbieg egzekucji Koszty egzekucyjne
7 8 Spis treści 6. Postępowanie zabezpieczające Udzielanie pomocy obcemu państwu oraz korzystanie z jego pomocy przy dochodzeniu należności pieniężnych Środki prawne i środki nadzoru w postępowaniu egzekucyjnym Rozdział V. Postępowania administracyjne szczególne Postępowanie podatkowe i postępowanie celne Uwagi wstępne Organy podatkowe i ich właściwość Zasady ogólne postępowania podatkowego Wyłączenie pracownika organu podatkowego oraz organu podatkowego Strona postępowania podatkowego Załatwianie spraw Doręczenia Wezwania Terminy Wszczęcie postępowania Protokoły i adnotacje. Udostępnienie akt Dowody Rozprawa Zawieszenie postępowania Akty kończące postępowanie Postępowanie odwoławcze Wykonanie decyzji Nadzwyczajne środki zaskarżenia Wygaśnięcie decyzji Odpowiedzialność odszkodowawcza Zaświadczenia Skargi i wnioski. Udział prokuratora Postępowanie w sprawach celnych Wspólnotowy Kodeks Celny Organy celne i ich właściwość Postępowanie celne Postępowanie administracyjne w sprawach własności przemysłowej Uwagi wstępne Pozycja Urzędu Patentowego RP Postępowanie zgłoszeniowe i rejestrowe Postępowanie sporne Bibliografia Skorowidz
8 Wykaz skrótów Baza orzeczeń NSA d.o.p. (dawna) ustawa z 15 marca 1934 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. RP z 1936 r. Nr 14, poz. 134) EKDPA Europejski Kodeks Dobrej Praktyki Administracyjnej ETS Europejski Trybunał Sprawiedliwości GAP Gospodarka Administracja Państwowa k.c. ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) KDA Kodeks Dobrej Administracji k.p.a. ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz ze zm.) Konstytucja RP ustawa z 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm.) Lex System Informacji Prawnej Wydawnictwa Wolters Kluwer LexPolonica Serwis Prawniczy LexisNexis NSA Naczelny Sąd Administracyjny ONSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego ONSAiWSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych o.p. ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) OSP Orzecznictwo Sądów Polskich p.c. ustawa z 19 marca 2004 r. Prawo celne (Dz.U. Nr 68, poz. 622 ze zm.) PiP Państwo i Prawo p.p.s.a. ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz ze zm.) p.u.s.a. ustawa z 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz ze zm.) p.w.p. ustawa z 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz ze zm.) RPEiS Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny RPO Rzecznik Praw Obywatelskich
9 10 Wykaz skrótów TK Trybunał Konstytucyjny TS Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej TUE Traktat o Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana Dz.Urz. UE 2010 C 83/1) TWE Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (Dz.Urz.UE 2006 C 321/1 ze zm.) TFUE Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, wersja skonsolidowana (Dz.Urz.UE 2008 C 115/1) u.p.e.a ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 229, poz ze zm.) ustawa o RPO ustawa z 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 14, poz. 147 ze zm.) WKC rozporządzenie Rady (EWG) nr 2913/92 z 12 października 1992 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz.Urz. WE 1992 L 302/1 ze zm.) WSA Wojewódzki Sąd Administracyjny
10 Wstęp Wielość funkcjonujących na rynku wydawniczym podręczników akademickich dotyczących postępowania administracyjnego i postępowania przed sądami administracyjnymi może skłaniać do refleksji o potrzebie nowej publikacji z tego zakresu. Uważamy, że kolejne opracowania podręcznikowe mają swoje walory. Najważniejsze, że studenci, którzy poznają przedmiot, mogą korzystać z różnych źródeł mogą porównywać różne ujęcia i sposoby przedstawiania złożonej problematyki procedury administracyjnej i sądowoadministracyjnej. To przede wszystkim zdecydowało o podjęciu przez zespół pracowników Katedry Postępowania Administracyjnego Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu decyzji o napisaniu tej publikacji. Warto przypomnieć, że autorzy tego opracowania przygotowali już dla Wydawnictwa LexisNexis zestaw kazusów do konwersatoriów. W ten sposób prezentujemy pełny obraz procesu kształcenia procedury administracyjnej i sądowoadministracyjnej prowadzonego przez nas na Wydziale Prawa i Administracji UAM w Poznaniu. Podręcznik różni się też treściowo od opracowań dostępnych na rynku księgarskim. Przede wszystkim należy wskazać, że oprócz zagadnień klasycznie podejmowanych w podręcznikach procedury administracyjnej wprowadziliśmy uwagi dotyczące uwarunkowań dla tej procedury wynikających z obowiązywania w naszym kraju prawodawstwa Unii Europejskiej. Nowością są też rozdziały poświęcone szczegółowym procedurom administracyjnym. Będziemy wdzięczni za wszelkie uwagi dotyczące tej pracy. Autorzy Stan prawny: 1 sierpnia 2011 r.
11 Rozdział I Europeizacja postępowania administracyjnego i postępowania sądowoadministracyjnego zagadnienia podstawowe 1. Uwagi wstępne Tytuł niniejszego rozdziału stanowi odzwierciedlenie jednego z często w ostatnich latach dyskutowanych zagadnień w doktrynie prawa administracyjnego. Uczestnictwo Polski w Unii Europejskiej, poprzedzone procedurą stowarzyszeniową, wiąże się z koniecznością spojrzenia na obowiązujący porządek prawny nie tylko z punktu widzenia regulacji krajowej, niezbędne jest bowiem dostrzeżenie szerszego kontekstu prawnego, w którym regulacja wewnętrzna funkcjonuje. Dążenie do ujednolicenia regulacji prawnej jest nieodłącznym elementem procesów integracyjnych. Spojrzenie choćby na historię Polski w okresie międzywojennym wskazuje, że wspólny porządek prawny stanowi istotne spoiwo, tworzące warunki do integracji w innych warstwach życia społecznego. I odwrotnie odmienność porządków prawnych zdecydowanie utrudnia tworzenie wspólnych jednolitych struktur życia społecznego 1. Podstawową kwestią jest ustalenie ram pojęcia europeizacja. Dyskusja o europeizacji prawa, w tym również postępowania administracyjnego i postępowania sądowoadministracyjnego, może się bowiem toczyć na różnych płaszczyznach. Pierwszą płaszczyzną, na której należy dokonać rozróżnienia, jest płaszczyzna podmiotowa. Proces europeizacji odbywa się zarówno w ramach integracji euro- 1 Na temat rozwoju prawa postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego w 20-leciu międzywojennym zob. np. Z. Janowicz, Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądem administracyjnym, Warszawa Poznań 1987, s. 31 i n.
12 14 Rozdział I. Europeizacja postępowania administracyjnego pejskiej, jak i pod auspicjami Rady Europy 2. Wypada przypomnieć, odnosząc się do funkcjonowania Unii Europejskiej, że jej działanie w dużej mierze opiera się na postępowaniach, które należy zakwalifikować jako postępowania administracyjne 3. Zagadnienie to, choć oczywiście istotne dla funkcjonowania samej Unii, nie zostało objęte ramami niniejszgo opracowania. Z punktu widzenia krajowego porządku prawnego podstawowym pytaniem, jakie w tym kontekście należy postawić, jest pytanie o model, w jakim prawo krajowe współegzystuje z prawem unijnym. Odwołując się do podziału wskazanego przez A. Wróbla 4, należy zaznaczyć trzy możliwości: 1) model integracyjny, 2) model harmonizacyjny, 3) model autonomiczny. Modele te zostaną przybliżone w dalszej części opracowania. Dyskusja o europeizacji musi jednak dotykać również sfery tzw. soft law. Już od lat powstają akty różnej rangi zawierające wiele deklaracji i zasad odnoszących się do toku postępowania administracyjnego i ochrony jednostki w postępowaniu przed organami administracji, a także formułujących standardy postępowania sądowego zmierzającego do oceny prawidłowości działalności administracji publicznej. Akty te powstają zarówno w efekcie działania organów Unii (dawniej Wspólnot), jak i Rady Europy. Ostatnim z wątków, jaki należy poruszyć, jest zagadnienie europeizacji rozumianej jako ewolucja nastawienia i sposobu realizacji zadań przez pracowników organów administracji publicznej. W tej sferze należy wskazać zasady i standardy, które często nie mają waloru prawnego, a bardziej odwołują się do sfery interakcji międzyludzkich. Niniejszy rozdział poświęcony więc zostanie poza europeizacją postępowania administracyjnego również podstawowym zagadnieniom związanym z oddziaływaniem europeizacji na funkcjonowanie sądów administracyjnych w Polsce. 2. Integracja europejska a postępowanie administracyjne 2.1. Model integracyjny 1 Podstawową cechą tego modelu jest istnienie wspólnej jednolitej regulacji prawnej na szczeblu prawa unijnego. Pojawienie się takiej regulacji powoduje, 2 Zob. Statut Rady Europy przyjęty w Londynie 5 maja 1949 r., Dz.U. z 1994 r. Nr 118, poz Zob. S. Biernat, Europejskie prawo administracyjne i europeizacja krajowego prawa administracyjnego (zarys problematyki), w: M. Seweryński, Z. Hajna (red.), Studia prawno-europejskie, t. VI, Łódź 2002, s. 75 i n. 4 A. Wróbel, Wpływ prawa europejskiego na prawo o postępowaniu administracyjnym, w: B. Dolnicki, J. Jagoda (red.), Administracja pod wpływem prawa europejskiego, Bydgoszcz Katowice 2006, s. 148.
13 2. Integracja europejska a postępowanie administracyjne 15 iż w porządkach prawnych poszczególnych państw członkowskich zaczyna obowiązywać identyczny zespół norm prawnych. Konstrukcja taka wydaje się oczywista w kontekście celów, jakie od początku funkcjonowania Wspólnot przyświecały ich działalności. Dążenie do wprowadzenia wspólnego obszaru gospodarczego i usprawnienie obrotu wymagało ingerencji w sferę prawa administracyjnego poszczególnych państw członkowskich. Podstawową formą prawną w tym zakresie były i są rozporządzenia. Ten akt prawny w swoim założeniu (art. 288 akapit 2 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej 5, dalej: TFUE) [ ] ma zasięg ogólny. Wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowany we wszystkich Państwach Członkowskich. Trzeba podzielić pogląd C. Mika, w ocenie którego bezpośrednia stosowalność rozporządzenia oznacza, że akty te ze swej natury stają się częścią krajowych systemów prawnych bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek czynności transpozycyjnych i wywierają skutki bezpośrednie w stosunku do jednostek 6. Skorzystanie ze wskazanego narzędzia prowadzi do tego, że na normowanym obszarze zaczyna obowiązywać regulacja rozporządzenia, która w przypadku stwierdzenia sprzeczności między normą unijną a krajową ma pierwszeństwo przed normami wewnętrznymi 7. Walory takiego rozwiązania są szczególnie oczywiste dla podmiotów, których aktywność zawodowa bądź gospodarcza realizowana jest na terenie kilku państw Unii. Wskazana metoda ujednolicania porządku prawnego na terenie Unii Europejskiej widoczna jest szczególnie na obszarze prawa materialnego, a zwłaszcza prawa administracyjnego. Wprowadzanie jednolitych rozwiązań w zakresie administracyjnego prawa materialnego jest częste, inaczej jednak przedstawia się stan regulacji w sferze prawa postępowania administracyjnego. Narzędzie to wykorzystywane jest stosunkowo rzadko co do zasady pozostawia się regulację prawną w tym zakresie kompetencji władz poszczególnych państw członkowskich. Analiza obowiązującego unormowania prowadzi jednak do wniosku, iż w ostatnich latach pojawiają się akty prawne o charakterze proceduralnym, obowiązujące wprost w państwach członkowskich. Widoczne jest to np. na obszarze postępowania cywilnego. Trzeba jednak zaznaczyć, że analiza jednolitej regulacji europejskiej w tym zakresie wskazuje, że akty te dotykają przede wszystkim sfery, w której pojawia się element zagraniczny 8. Natomiast na obszarze postępowania administracyjnego przepisy proceduralne wprowadzane są niekiedy obok dominującej wspólnej regulacji prawnomaterialanej. 2 5 Wersja skonsolidowana Dz.Urz.UE 2008 C 115/01. 6 C. Mik, Europejskie prawo wspólnotowe. Zagadnienia teorii i praktyki, t. I, Warszawa 2000, s Zob. również A. Wróbel, w: A. Wróbel (red.), Stosowanie prawa Unii Europejskiej przez sądy, t. 1, Warszawa 2010, s Na temat zasady pierwszeństwa zob. np. W. Postulski, w: A. Wróbel (red.), Stosowanie prawa Unii Europejskiej..., s. 134 i n. 8 Por. np. rozporządzenie Rady (WE) nr 1206/2001 w sprawie współpracy między sądami Państw Członkowskich przy przeprowadzaniu dowodów w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.Urz. WE 2001 L 174/1), rozporządzenie Rady UE nr 44/2001 o jurysdykcji oraz uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń w sprawach cywilnych lub handlowych (Dz.Urz. WE 2001 L 12 /1 ze zm.).
14 16 Rozdział I. Europeizacja postępowania administracyjnego Istotnym przykładem wskazanego nurtu jest wprowadzenie jednolitego Kodeksu Celnego 9. Jest to obszerna regulacja prawna dotycząca istotnego z punktu widzenia celów Unii zagadnienia 10. W rozporządzeniu tym, poza normami prawa materialnego, zostały zamieszczone również przepisy procesowe 11, Model harmonizacyjny 3 4 Istotą tego modelu jest stosowanie krajowych przepisów proceduralnych [...] jednakże pod warunkiem, że przepisy te spełniają wymagania systemu prawa wspólnotowego (obecnie: unijnego, dop. K.C.-G.) 13. Instrumentem prawnym harmonizacji jest dyrektywa. W odróżnieniu od rozporządzenia adresatem dyrektywy jest państwo członkowskie, nie zaś jednostka. Nadto dyrektywa wiąże co do rezultatu, a nie co do wyboru formy i sposobu jego osiągnięcia 14. W zakresie szeroko rozumianego postępowania administracyjnego ta forma nie jest często stosowana, warto jednak wspomnieć np. o dyrektywie Rady z 21 grudnia 1988 r. w sprawie ogólnego systemu uznawania dyplomów szkół wyższych, przyznawanych po ukończeniu kształcenia i szkolenia zawodowego, trwających co najmniej trzy lata (89/48/EWG) 15, która normuje obowiązek powołania odpowiednich organów Autonomia proceduralna Analiza regulacji prawnej z zakresu postępowania administracyjnego prowadzi do wniosku, że w dorobku Unii nie pojawiły się akty prawne regulujące jednolicie ogólne postępowanie administracyjne w państwach członkowskich. W doktrynie podkreślano wielokrotnie istnienie tzw. autonomii proceduralnej 16. Oznacza to, 9 Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2913/92 z 12 października 1992 r. ustanawiające Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz.Urz. WE 1992, L 302/1 ze zm.); zastąpione przez rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 450/2008 z 23 kwietnia 2008 r. ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (zmodernizowany Kodeks Celny) (Dz.Urz. UE L /1 zob. art. 187 i 188). 10 Jak wskazano w preambule: Podstawą Wspólnoty jest unia celna. W interesie zarówno przedsiębiorców, jak i organów celnych Wspólnoty leży zebranie obowiązujących przepisów prawa celnego we wspólnotowym Kodeksie Celnym [ ]. Kodeks, oparty na założeniach rynku wewnętrznego, powinien zawierać ogólne zasady i procedury, które zapewniają stosowanie środków taryfowych i innych środków wspólnej polityki ustanowionych na szczeblu Wspólnoty, związanych z wymianą towarową pomiędzy Wspólnotą a krajami lub terytoriami znajdującymi się poza obszarem celnym Wspólnoty, z uwzględnieniem wymogów tych wspólnych polityk. 11 Choć już w preambule wskazano, że: W celu zagwarantowania równowagi pomiędzy spoczywającym na organach celnych obowiązkiem zapewnienia prawidłowego stosowania przepisów prawa celnego a prawem przedsiębiorców do sprawiedliwego traktowania należy nadać organom celnym szerokie uprawnienia w zakresie kontroli, a przedsiębiorcom zapewnić prawo do odwołania się. Zob. J. Kosonoga, w: W. Czyżowicz (red.), Prawo celne, Warszawa 2004, s Zob. szerzej rozdział V. 13 A. Wróbel, Wpływ prawa europejskiego..., s Zob. C. Mik, Europejskie prawo..., s. 498 i n.; A. Wróbel, w: A. Wróbel (red.), Stosowanie prawa Unii Europejskiej..., s. 67 i n. 15 Dz.Urz. WE 1989 L 19/ Mówi się również o autonomii instytucjonalnej i proceduralnej. Zob. E. Schmidt-Aßmann, Die Europäisierung des Verwaltungsverfahrensrechts, w: E. Schmidt-Aßmann u.a. (red.), Festgabe 50 Jahre Bundesverwaltungsgericht, Köln 2003, s. 489 i n.
15 3. Polskie postępowanie administracyjne w świetle soft law 17 że prawo europejskie, szeroko ingerując w normy prawa materialnego, pozostawia państwom członkowskim autonomię w zakresie zarówno konstruowania systemu organów administracji publicznej, jak i określania procedur obowiązujących w postępowaniach przez nie prowadzonych. Zagadnienie autonomii proceduralnej odnoszone jest przede wszystkim do obszaru postępowań sądowych 17, jednakże już tradycyjnie stosuje się to pojęcie również na określenie sytuacji prawnej obowiązującej na obszarze ogólnego postępowania administracyjnego 18. Trzeba jednak zaznaczyć, że brak jednolitej regulacji prawnej w tym zakresie nie powoduje oderwania polskiego prawa postępowania administracyjnego od zasad i standardów określonych w dorobku prawnym Unii. Należy przypomnieć zwłaszcza zasadę efektywności (art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej, dalej: TUE), nakładającą na państwa członkowskie obowiązek podjęcia wszelkich kroków zmierzających do zapewnienia realizacji zobowiązań wynikających z Traktatów lub aktów instytucji Unii 19. Analiza orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej prowadzi do wniosku, że wielokrotnie odwołuje się on do pewnych standardów, określanych np. jako dobre praktyki administracyjne 20 czy zasady dobrej administracji Polskie postępowanie administracyjne w świetle soft law 3.1. Uwagi ogólne Przeprowadzone wyżej rozważania prowadzą do wniosku, że w zakresie prawa postępowania administracyjnego oddziaływanie prawa Unii ma raczej charakter pośredni. Jak natomiast podkreśla się w doktrynie, w sferze proceduralnej duże znaczenie mają normy wyrażające jedynie zalecenia i postulaty. W tym zakresie poczesne miejsce zajmuje dorobek Rady Europy. W wielu rezolucjach i zaleceniach Rada formułowała określone standardy, które powinny być uwzględniane przy konstruowaniu krajowych porządków prawnych. Innymi słowy, choć dyrektywy wynikające z aktów Komitetu Ministrów Rady Europy nie stają się elementem wiążącego porządku prawnego w poszczególnych państwach, to jed Zob. szerzej A. Wróbel, Wpływ prawa europejskiego..., s. 154 i n. 18 Zob. np. A. Wiktorowska, w: M. Wierzbowski (red.), Postępowanie administracyjne ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2007, s. 8; B. Adamiak, Europeizacja prawa postępowania administracyjnego, w: Z. Janku, Z. Leoński, M. Szewczyk, M. Waligórski, K. Wojtczak (red.), Europeizacja polskiego prawa administracyjnego, Wrocław 2005, s Zob. szerzej D. Miąsik, w: A. Wróbel (red.), Stosowanie prawa Unii Europejskiej..., s Zob. np. wyrok Sądu Pierwszej Instancji z 8 listopada 2007 r., Bavarian Lager przeciwko Komisji, Dz.Urz. UE 2007 C 315/33; wyrok Sądu Pierwszej Instancji z 17 marca 2005 r., AFCon Management Consultants i in. przeciwko Komisji WE, Dz.Urz. UE 2005 C 132/ Zob. np. wyrok wydany w trybie prejudycjalnym w sprawie C-464/06 (Avena Nordic Grain Oy; Dz.Urz. UE 2007 C 315/34) oraz wydane w tym samy trybie orzeczenie C-428/05 (Laub; Dz.Urz. C 183/8) dostępne w serwisie (dostęp 27 lipca 2011 r.).
Post powanie administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne w administracji
Post powanie administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne w administracji Kazusy Katarzyna Celiƒska-Grzegorczyk Wojciech Sawczyn Andrzej Skoczylas pod redakcjà Andrzeja Skoczylasa Wydanie 2 Kazusy
Bardziej szczegółowoWykaz skrótów...9. Część pierwsza PODSTAWOWE INSTYTUCJE KODEKSU POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO
SPIS TREŚCI Wykaz skrótów...9 Część pierwsza PODSTAWOWE INSTYTUCJE KODEKSU POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO Rozdział I. Istota i funkcje przepisów procesowych w prawie administracyjnym... 13 Rozdział II.
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE I POSTĘPOWANIE PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI. Autorzy: ZBIGNIEW CIEŚLAK, EUGENIUSZ BOJANOWSKI, JACEK LANG
POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE I POSTĘPOWANIE PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI Autorzy: ZBIGNIEW CIEŚLAK, EUGENIUSZ BOJANOWSKI, JACEK LANG ROZDZIAŁ I. Geneza i rozwój postępowania administracyjnego ROZDZIAŁ
Bardziej szczegółowoWykaz skrótów 9. Rozdział I. Rys ewolucyjny polskiego postępowania administracyjnego 13
Spis treści Wykaz skrótów 9 Wprowadzenie 11 Rozdział I. Rys ewolucyjny polskiego postępowania administracyjnego 13 Rozdział II. Postępowanie administracyjne zagadnienia ogólne 15 1. System prawa administracyjnego
Bardziej szczegółowoUstawa o samorządowych kolegiach odwoławczych
Ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych Komentarz Anna Ostrowska Kamil Sikora Wydanie 1 Stan prawny na 1 stycznia 2012 roku Warszawa 2012 Poszczególne części komentarza opracowali: Anna Ostrowska:
Bardziej szczegółowoRozdział trzeci Zasady ogólne postępowania administracyjnego 1. Charakter prawny, zakres obowiązywania i funkcje 2. Katalog zasad
Spis treści Wykaz skrótów CZĘŚĆ PIERWSZA ZAGADNIENIA OGÓLNE Rozdział pierwszy Geneza i rozwój postępowania administracyjnego i sądownictwa administracyjnego 1. Europa 2. Polska A. Okres międzywojenny B.
Bardziej szczegółowoSpis treści Rozdział I. Geneza, rozwój i model sądownictwa administracyjnego w Polsce
Przedmowa... V Wykaz skrótów... XIII Rozdział I. Geneza, rozwój i model sądownictwa administracyjnego w Polsce... 1 1. Początki sądowej kontroli administracji na ziemiach polskich... 6 2. Najwyższy Trybunał
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE POSTĘOWANIE ADMINISTRACYJNE I SĄDOWOADMINISTRACYJNE
UNIWERSYTET GDAŃSKI KATEDRA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE POSTĘOWANIE ADMINISTRACYJNE I SĄDOWOADMINISTRACYJNE (ramowy program wykładu i ćwiczeń 1 ) kierunek: PRAWO i ADMINISTRACJA,
Bardziej szczegółowoPrzygotowane przez Księgarnia FREL Przygotowane przez Księgarnie FREL
Kodeks postępowania administracyjnego ze schematami wyd. 2. (2015) Wojciech Piątek, Wojciech Sawczyn, ISBN 978-83-264-9202-0 SPIS TREŚCI Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE
POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE MINIREPETYTORIUM EWA STEFAŃSKA Warszawa 2013 Stan prawny ustaw na 2 września 2013 r. Wydawca Izabella Małecka Redaktor prowadzący Ewa Fonkowicz Łamanie JustLuk Łukasz Drzewiecki,
Bardziej szczegółowoOrgany administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa.
Procedury administracyjne (KPA), organy I i II instancji Podstawowe zasady postępowania administracyjnego konstytucyjne podstawy procedury administracyjnej zasada praworządności (art. 6 Kpa) Organy administracji
Bardziej szczegółowoZAGADNIENIA WSTĘPNE ROZDZIAŁ
Spis treści Spis treści Spis treści Wykaz skrótów............................................................ 13 I. Źródła prawa......................................................... 13 II. Czasopisma..........................................................
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część A. Pytania egzaminacyjne. Część B. Kazusy. Wykaz skrótów
Spis treści Wykaz skrótów XI Część A. Pytania egzaminacyjne Rozdział I. Postępowanie administracyjne 1 Pytania 1 40 Rozdział II. Postępowanie przed sądami administracyjnymi 29 Pytania 41 84 Rozdział III.
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część A. Pytania egzaminacyjne. Część B. Kazusy. Wykaz skrótów XIII
Wykaz skrótów XIII Część A. Pytania egzaminacyjne Rozdział I. Postępowanie administracyjne 1 Pytania 1 44 Rozdział II. Postępowanie przed sądami administracyjnymi 43 Pytania 45 89 Rozdział III. Postępowanie
Bardziej szczegółowoW 14. wydaniu omówiono najnowsze zmiany prawne dotyczące:
Opis W podręczniku zostały omówione koncepcje teoretycznych instytucji procesowych postępowania administracyjnego i postępowania sądowoadministracyjnego oraz ich stosowanie w praktyce ukształtowane orzecznictwem
Bardziej szczegółowoUbezwłasnowolnienie. w polskim systemie prawnym. Aspekty materialnoprawne i formalnoprawne. Larysa Ludwiczak. Wydanie 1
Ubezwłasnowolnienie w polskim systemie prawnym Aspekty materialnoprawne i formalnoprawne Larysa Ludwiczak Wydanie 1 Warszawa 2012 Redaktor prowadzący: Joanna Ośka Opracowanie redakcyjne: Agata Raczkowska
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część pierwsza ZAGADNIENIA OGÓLNE
Spis treści Wykaz skrótów.......................................................... 13 Przedmowa............................................................. 15 Część pierwsza ZAGADNIENIA OGÓLNE ROZDZIAŁ
Bardziej szczegółowoOPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) dla przedmiotu Postępowanie administracyjne. na kierunku Administracja
Poznań, dnia 5 września 2012 r. Dr Wojciech Sawczyn Adiunkt w Katedrze Postępowania Administracyjnego I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Postępowanie administracyjne OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz literatury... XVII Przedmowa... XIX
Wykaz skrótów... XIII Wykaz literatury... XVII Przedmowa... XIX Rozdział I. Zagadnienia wprowadzające... 1 1. Prawo Unii Europejskiej jako akademicka dyscyplina prawa... 3 I. Rozwój autonomicznej dyscypliny
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. Przedmowa... XVII Wykaz skrótów... XIX
SPIS TREŚCI Przedmowa... XVII Wykaz skrótów... XIX Rozdział I. Wprowadzenie do prawa o postępowaniu administracyjnym... 1 1. Uwagi wstępne... 1 2. Zarys ewolucji polskiego prawa o postępowaniu administracyjnym
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów Literatura XIII Przedmowa XIX
Wykaz skrótów Literatura XIII Przedmowa XIX Rozdział I. System procedury administracyjnej 1 Tabl. 1. System procedury administracyjnej (cechy i podział ze względu na kryterium podmiotowe) 3 Tabl. 2. Podział
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ I. Funkcje prawa o postępowaniu administracyjnym i prawa o postępowaniu sądowoadministracyjnym
Spis treści Wykaz skrótów Przedmowa Część pierwsza ZAGADNIENIA OGÓLNE ROZDZIAŁ I. Funkcje prawa o postępowaniu i prawa o postępowaniu sądowo ROZDZIAŁ II. Zasady podstawowe postępowania oraz postępowania
Bardziej szczegółowoPostępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne. Autorzy: Barbara Adamiak i Janusz Borkowski. Wykaz skrótów. Przedmowa
Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne. Autorzy: Barbara Adamiak i Janusz Borkowski Wykaz skrótów Przedmowa Część pierwsza ZAGADNIENIA OGÓLNE ROZDZIAŁ I. Funkcje prawa o postępowaniu administracyjnym
Bardziej szczegółowoOGÓLNE POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE. Autor: R. Kędziora
OGÓLNE POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE Autor: R. Kędziora Rozdział 1. Wprowadzenie do prawa o postępowaniu administracyjnym ő ő 2. Zarys ewolucji polskiego prawa o postępowaniu administracyjnym oraz polskiego
Bardziej szczegółowoZagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Postępowanie administracyjne dla studentów studiów pierwszego stopnia (licencjackich) DSW we Wrocławiu
Dr Krzysztof Sobieralski Wrocław, dnia 8 marca 2014 r. Zagadnienia egzaminacyjne z przedmiotu Postępowanie administracyjne dla studentów studiów pierwszego stopnia (licencjackich) DSW we Wrocławiu 1. Pojęcie
Bardziej szczegółowoPostępowanie administracyjne
Wykłady Becka Wojciech Federczyk Michał Klimaszewski Bartosz Majchrzak Postępowanie administracyjne 4. wydanie Wydawnictwo C.H.Beck Wykłady Becka Postępowanie administracyjne W sprzedaży: M. Wierzbowski
Bardziej szczegółowoPostępowanie administracyjne, wyd. 13. Autorzy: Szubiakowskia M., Wierzbowski M., Wiktorowska A. Red. M. Wierzbowski
Postępowanie administracyjne, wyd. 13 Autorzy: Szubiakowskia M., Wierzbowski M., Wiktorowska A. Red. M. Wierzbowski Przedmowa do dwunastego wydania... V Wykaz skrótów... XVII Wykaz literatury... XXI Rozdział
Bardziej szczegółowoSpis treści Rozdział I. Europeizacja prawa administracyjnego pojęcie i konteksty 1. Uwagi wstępne 2. Europeizacja prawa administracyjnego
Przedmowa... V Wykaz skrótów... XIII Rozdział I. Europeizacja prawa administracyjnego pojęcie i konteksty. 1 1. Uwagi wstępne... 10 I. Europeizacja............................................... 10 II.
Bardziej szczegółowoUproszczone postępowania administracyjne. dr Radosław Pastuszko
Uproszczone postępowania administracyjne dr Radosław Pastuszko rpastuszko@gmail.com www.dl.wsei.lublin.pl Proceduralne prawo administracyjne ogólne postępowanie administracyjne przepisy o wykonaniu aktów
Bardziej szczegółowoPostępowanie administracyjne, wyd. 12 Red. M. Wierzbowski. Spis treści
Postępowanie administracyjne, wyd. 12 Red. M. Wierzbowski Spis treści Przedmowa do dwunastego wydania... V Wykaz skrótów... XVII Wykaz literatury... XXI Rozdział I. Istota i rozwój postępowania administracyjnego..
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE I POSTĘPOWANIE PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI
POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE I POSTĘPOWANIE PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI Autorzy: Wojciech Chróścielewski, Jan Paweł Tarno Część pierwsza POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE ROZDZIAŁ I. Zagadnienia ogólne 1.
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE OGÓLNE PODATKOWE EGZEKUCYJNE I PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI, WYD.15
POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE OGÓLNE PODATKOWE EGZEKUCYJNE I PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI, WYD.15 Autorzy: Szubiakowski M., Wierzbowski M., Wiktorowska A. Red. M. Wierzbowski Rozdział I. Istota i rozwój
Bardziej szczegółowoUstawa o elektronicznych instrumentach płatniczych
Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych Komentarz Mateusz Pacak Wydanie 1 Stan prawny na 1 grudnia 2012 roku Warszawa 2013 Redaktor prowadzący: Katarzyna Gierłowska Opracowanie redakcyjne: Anna
Bardziej szczegółowoKOMENTARZ. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Elżbieta Darmorost. Stan prawny na 15 października 2013 roku
KOMENTARZ Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym Elżbieta Darmorost W Y DA N I E 1 Stan prawny na 15 października 2013 roku Warszawa 2013 Redaktor prowadzący: Anna Dudzik i Joanna Tchorek Opracowanie
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów... XVII. Wykaz najważniejszej literatury... Przedmowa... XXV
Wykaz skrótów... XVII Wykaz najważniejszej literatury... XXI Przedmowa... XXV Rozdział I. Pojęcie i rodzaje procedur administracyjnych... 1 1. Rodzaje norm prawa administracyjnego... 1 2. Pojęcie normy
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa do siedemnastego wydania... V Wykaz skrótów... XIX
Spis treści Przedmowa do siedemnastego wydania... V Wykaz skrótów... XIX Rozdział I. Istota i rozwój postępowania administracyjnego... 1 1. Postępowanie administracyjne na tle innych dziedzin prawa...
Bardziej szczegółowoOPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
Poznań, 29 września 2017 roku OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Procedury administracji w państwach Unii Europejskiej 2. Kod modułu : (10-PAUEw-pre1-s) 3. Rodzaj
Bardziej szczegółowoROZDZIAŁ 2. Pojęcie postępowania sądowoadministracyjnego i jego przedmiot- sprawa sądowoadministracyjna
POSTĘPOWANIE SĄDOWOADMINISTRACYJNE Autorzy: Tadeusz Woś, Hanna Knysiak-Molczyk, Marta Romańska Red.: Tadeusz Woś Wykaz skrótów I. Źródła prawa II. Czasopisma III. Sądy i inne instytucje IV. Inne Wstęp
Bardziej szczegółowoStrona postępowania administracyjnego
Strona postępowania Art. 28. Stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Art. 29. Stronami
Bardziej szczegółowoKonstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ze schematami Marta Derlatka Wydanie 3 Warszawa 2012 Tytuły do artykułów sporządziła: Marta Derlatka Opracowanie redakcyjne: Anna Popławska Opracowanie techniczne:
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów Literatura Przedmowa
Wykaz skrótów Literatura Przedmowa XI XIII XV Rozdział I. Postępowanie przed sądami administracyjnymi. Wprowadzenie 1 1. Sądownictwo administracyjne w polskim systemie prawnym 1 2. Przedmiot postępowania
Bardziej szczegółowoWitam serdecznie na cyklu wykładów z podstaw prawa ustrojowego UE.
EUROPEISTYCZNE PODYPLOMOWE STUDIA UNIWERSYTECKIE CENTRUM EUROPEJSKIE UNIWERSYTET WARSZAWSKI EDYCJA XX 2009/2010 DR PATRYCJA DĄBROWSKA WYKŁAD PODSTAWY PRAWA USTROJOWEGO (INSTYTUCJONALNEGO) UNII EUROPEJSKIEJ
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa do osiemnastego wydania... Wykaz skrótów...
Spis treści Przedmowa do osiemnastego wydania... Wykaz skrótów... XV XIX Rozdział I. Istota i rozwój postępowania administracyjnego... 1 1. Postępowanie administracyjne na tle innych dziedzin prawa...
Bardziej szczegółowoI. Układ konkurencyjności weryfikacji na drodze nadzwyczajnych trybów postępowania administracyjnego z weryfikacją na drodze
Przedmowa... V Wykaz skrótów... XIII Rozdział I. Zagadnienia ogólne procesowego prawa administracyjnego... 1 1. Koncepcja postępowania administracyjnego... 1 2. Miejsce regulacji prawa procesowego administracyjnego
Bardziej szczegółowoPolskie sądownictwo administracyjne
Podręczniki Prawnicze Polskie sądownictwo administracyjne zarys systemu Zbigniew Kmieciak (red.) C.H.Beck PODRĘCZNIKI PRAWNICZE Zbigniew Kmieciak Polskie sądownictwo administracyjne zarys systemu W sprzedaży:
Bardziej szczegółowoZasada praworządności (art. 6 k.p.a.) Organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa.
Zasada praworządności (art. 6 k.p.a.) Organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa. - inaczej nazywana zasadą legalizmu - jest jednocześnie zasadą naczelną, gdyż została uregulowana
Bardziej szczegółowoKODEKS POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO: nowy tekst jednolity ORDYNACJA PODATKOWA:
KODEKS POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO: nowy tekst jednolity ORDYNACJA PODATKOWA: 21 października 2015 r., 1 stycznia 2016 r., 1 lipca 2016 r., 1 stycznia 2017 r. - ustawa z dnia 10 września 2015 r. o zmianie
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów... XVII Wykaz literatury... XXI Przedmowa... XXIII
Wykaz skrótów... XVII Wykaz literatury... XXI Przedmowa... XXIII Rozdział I. Pojęcie i rodzaje procedur administracyjnych... 1 1. Rodzaje norm prawa administracyjnego... 1 2. Pojęcie normy prawa materialnego...
Bardziej szczegółowoSpis treści. Konstrukcja prawna pełnomocnictwa procesowego
Wykaz skrótów................................. 13 Przedmowa.................................... 15 Część pierwsza Konstrukcja prawna pełnomocnictwa procesowego Rozdział I. Prawo do wsparcia i reprezentacji............
Bardziej szczegółowo7. Test z ustawy z r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.)
s. 984 7. Test z ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) 10. Stronom występującym w sprawie bez adwokata, lub radcy prawnego, doradcy
Bardziej szczegółowoNowa Księga Wieczysta Informatyzacja rejestru publicznego
Nowa Księga Wieczysta Informatyzacja rejestru publicznego Moim najdroższym Wiktorii i Kubie Polecamy równie : u Elektroniczna księga wieczysta A. Stefańska u Księgi wieczyste. Zasady materialnoprawne M.
Bardziej szczegółowoSądownictwo administracyjne. Ustrój, skarga do sądu, wyroki sądowe
Sądownictwo administracyjne Ustrój, skarga do sądu, wyroki sądowe Sądownictwo administracyjne ISTOTA I USTRÓJ SĄDÓW ADMINISTRACYJNYCH Istota sądownictwa administracyjnego Sądownictwo administracyjne zapewnia
Bardziej szczegółowoSĄDOWNICTWO ADMINISTRACYJNE. Ustrój, skarga do sądu, wyroki sądowe
SĄDOWNICTWO ADMINISTRACYJNE Ustrój, skarga do sądu, wyroki sądowe ISTOTA I USTRÓJ SĄDÓW ADMINISTRACYJNYCH Sądownictwo administracyjne ISTOTA SĄDOWNICTWA ADMINISTRACYJNEGO Sądownictwo administracyjne zapewnia
Bardziej szczegółowo7. Test z ustawy z r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.)
s. 928 7. Test z ustawy z 30.8.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.) 10. Stronom występującym w sprawie bez adwokata, lub radcy prawnego, doradcy
Bardziej szczegółowoLexisNexis Polska Sp. z o.o.
Redaktor prowadzący: Agnieszka M. Zagozda Opracowanie redakcyjne: Michał Dymiński Redakcja techniczna: Małgorzata Duda Projekt okładki i stron tytułowych: Michał Piotrowski Copyright by LexisNexis Polska
Bardziej szczegółowoKOMENTARZ. Prawo celne. Wiktor Poniewierka WYDANIE 1. Stan prawny na 1 listopada 2014 roku. Zamów książkę w księgarni internetowej
KOMENTARZ Prawo celne Wiktor Poniewierka WYDANIE 1 Stan prawny na 1 listopada 2014 roku Zamów książkę w księgarni internetowej Warszawa 2015 Stan prawny na 1 września 2014 r. Wydawca: Grzegorz Jarecki
Bardziej szczegółowoI. Układ konkurencyjności weryfikacji na drodze nadzwyczajnych trybów postępowania administracyjnego z weryfikacją
Wykaz skrótów... XI Przedmowa.... XIX Rozdział I. Zagadnienia ogólne procesowego prawa administracyjnego.. 1 1. Koncepcja postępowania administracyjnego... 1 2. Miejsce regulacji prawa procesowego administracyjnego
Bardziej szczegółowo2.1. Zagadnienia ogólne Istota, geneza i struktura ustawy Ordynacja podatkowa Zakres zastosowania Ordynacji podatkowej
Ordynacja podatkowa. Źródła i wykładnia prawa podatkowego. Red.: Aneta Kaźmierczyk Wykaz skrótów Przedmowa Rozdział 1. Źródła i wykładnia prawa 1.1. Źródła prawa podatkowego 1.1.1. Charakterystyka zamkniętego
Bardziej szczegółowoPodstawy prawa administracyjnego (PPA) - postępowanie przed sądami - Rola sądów w funkcjonowaniu administracji publicznej.
Podstawy prawa administracyjnego (PPA) - postępowanie przed sądami - Rola sądów w funkcjonowaniu administracji publicznej Zestaw 12 Przedmiot 1 2 3 Wprowadzenie Sądownictwo administracyjne podstawy prawne,
Bardziej szczegółowoRobert Kędziora. Ogólne postępowanie. administracyjne. 5. wydanie
Robert Kędziora Ogólne postępowanie administracyjne 5. wydanie SKRYPTY BECKA Ogólne postępowanie administracyjne W sprzedaży: M. Wierzbowski (red.) POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE OGÓLNE, PODATKOWE, EGZEKUCYJNE
Bardziej szczegółowoStwierdzenie nieważności decyzji
Stwierdzenie nieważności decyzji Nadzwyczajny środek prawny Dr Ewa Pierzchała Uniwersytet Opolski O pojęciu nieważności Nieważność jest to instytucja procesowa nieznana w postępowaniu cywilnym, które nie
Bardziej szczegółowoEuropejski Trybunał Sprawiedliwości
Europejski Trybunał Sprawiedliwości dr hab. Gertruda Uścińska Uniwersytet Warszawski Ekspert krajowy w programie tress (Training and reporting on European Social Security) dotyczącym implementacji przepisów
Bardziej szczegółowoSCHEMATY. ze schematami. Wojciech Piątek. rok akademicki. redakcja naukowa Wojciech Sawczyn
KODEKS postępowania administracyjnego prawo o ustroju sądów administracyjnych postępowanie przed sądami administracyjnymi postępowanie egzekucyjne w administracji ze schematami Wojciech Piątek redakcja
Bardziej szczegółoworok akademicki 2016/2017
OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) rok akademicki 2016/2017 Poznań, 30 września 2016 roku dla przedmiotu Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne na kierunku Prawo I. Informacje ogólne 1. Nazwa
Bardziej szczegółowoKOMENTARZ. Prawo o ustroju sądów administracyjnych. Ewa Plesnarowcz-Durska. Stan prawny na 2 stycznia 2014 roku
KOMENTARZ Prawo o ustroju sądów administracyjnych Ewa Plesnarowcz-Durska W Y DA N I E 1 Stan prawny na 2 stycznia 2014 roku Warszawa 2013 Redaktor prowadzący: Grażyna Polkowska-Nowak Opracowanie redakcyjne:
Bardziej szczegółowoWszczęcie postępowania administracyjnego
Wszczęcie postępowania administracyjnego Art. 61. 1. Postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu. 2. Organ administracji publicznej może ze względu na szczególnie ważny interes
Bardziej szczegółowoGrzegorz Łaszczyca Postępowanie administracyjne Wykład 1 Rodzaje postępowań administracyjnych: a) postępowanie administracyjne ogólne
Wykład 1 Rodzaje postępowań administracyjnych: a) postępowanie administracyjne ogólne (wyszczególnienie elementów definicyjnych tego postępowania, ich szersze omówienie powinno nastąpić w dalszej części
Bardziej szczegółowoUstawa o ewidencji ludności Komentarz
Ustawa o ewidencji ludności Komentarz Zbigniew Czarnik Wojciech Maciejko Paweł Zaborniak Wydanie 1 Warszawa 2012 Poszczególne części komentarza opracowali: Wojciech Maciejko rozdziały 1, 2, 3, 7 Zbigniew
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE
KAZUSY BECKA Michał Rojewski POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE OGÓLNE, PRZED SĄDAMI ADMINISTRACYJNYMI I EGZEKUCYJNE 2. wydanie Problemy: 1. Jakie powinno być rozstrzygnięcie sądu II instancji? Rozwiązanie:
Bardziej szczegółowoSpis treści. Od autora... Wykaz skrótów... Bibliografia...
Od autora... Wykaz skrótów... Bibliografia... XIII XV XIX Część I. Zagadnienia wstępne... 1 Rozdział I. Rozwój polskiego prawa uchodźczego... 3 1. Etapy rozwoju polskiego prawa uchodźczego... 3 2. Zasada
Bardziej szczegółowoSystem instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej. Autor: Justyna Maliszewska-Nienartowicz CZĘŚĆ I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ
System instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej. Autor: Justyna Maliszewska-Nienartowicz CZĘŚĆ I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ ROZDZIAŁ 1. CHARAKTER PRAWNY UNII EUROPEJSKIEJ ROZDZIAŁ 2. OSOBOWOŚĆ
Bardziej szczegółowoSłużebność przesyłu. w praktyce. Bartosz Rakoczy. Wydanie 2
Służebność przesyłu w praktyce Bartosz Rakoczy Wydanie 2 Warszawa 2012 Redaktor prowadzący: Małgorzata Stańczak Opracowanie redakcyjne: Michał Barszcz Redakcja techniczna: Agnieszka Dymkowska-Szeszko Projekt
Bardziej szczegółowoWZORY PISM PISMA W SPRAWACH INTERPRETACJI PRAWA PODATKOWEGO WYJAŚNIENIA, POSTĘPOWANIE, ORZECZNICTWO REDAKCJA NAUKOWA JACEK BROLIK
PISMA W SPRAWACH INTERPRETACJI PRAWA PODATKOWEGO WYJAŚNIENIA, POSTĘPOWANIE, ORZECZNICTWO REDAKCJA NAUKOWA JACEK BROLIK JACEK BROLIK ELŻBIETA MUCHA Warszawa 2013 WZORY PISM Stan prawny na 1 września 2013
Bardziej szczegółowoStosowanie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w indywidualnych sprawach studentów i doktorantów wybrane zagadnienia
Stosowanie przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w indywidualnych sprawach studentów i doktorantów wybrane zagadnienia Kraków, 17.09.2012 r. mgr Piotr Szumliński Dział Nauczania Odpowiednie
Bardziej szczegółowoPrawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
Piotr Sekulski Piotr A. Zając Dominika Zielińska Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wykłady tablice REPETYTORIA C H BECK Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi W sprzedaży:
Bardziej szczegółowoPostępowanie administracyjne #
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Nazwa przedmiotu Postępowanie administracyjne Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Kod ECTS 10.6.0189 null Studia
Bardziej szczegółowoSpis treści. Właściwość wojewódzkich sądów administracyjnych Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego... 76
Spis treści Spis treści Wykaz skrótów... 9 Ustawa... 15 Dział I Przepisy wstępne... 17 Rozdział 1 Przepisy ogólne... 17 Rozdział 2 Właściwość wojewódzkich sądów administracyjnych... 74 Rozdział 3 Właściwość
Bardziej szczegółowoFinanse. jednostek samorządu terytorialnego. Elżbieta Kornberger-Sokołowska. Wydanie 1
Finanse jednostek samorządu terytorialnego Elżbieta Kornberger-Sokołowska Wydanie 1 Warszawa 2012 Redaktor prowadzący: Magdalena Urbańska Opracowanie redakcyjne: Hanna Czerniewska Redakcja techniczna:
Bardziej szczegółowoSŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU. Służebność przesyłu. i roszczenia uzupełniające. Wzory wniosków i pozwów sądowych Przepisy. Roman Dziczek
SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU Służebność przesyłu i roszczenia uzupełniające Wzory wniosków i pozwów sądowych Przepisy Roman Dziczek Wydanie 1, 2013 Redaktor prowadzący: Katarzyna Bojarska Opracowanie redakcyjne:
Bardziej szczegółowoWykaz skrótów... 8 Przedmowa CZĘŚĆ I Wzajemne relacje między konstytucją państwa członkowskiego a prawem UE wybrane problemy
Spis treści Wykaz skrótów...................................................... 8 Przedmowa.......................................................... 9 CZĘŚĆ I Wzajemne relacje między konstytucją państwa
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz skrótów... Bibliografia... Część I. Wprowadzenie I.1. Uwagi wstępne... I.2. Kontekst historyczny... I.3. Metodologia badawcza...
Wykaz skrótów... XI Bibliografia... XV Część I. Wprowadzenie I.1. Uwagi wstępne... 3 I.2. Kontekst historyczny... 7 I.3. Metodologia badawcza... 13 Część II. Pojęcie innych niż decyzje i postanowienia
Bardziej szczegółowoPodstawy prawa administracyjnego (PPA) - kodeks i postępowanie - Kodeksowe zasady ogólne (i wybrane inne) Zestaw 5
Podstawy prawa administracyjnego (PPA) - kodeks i postępowanie - Kodeksowe zasady ogólne (i wybrane inne) Zestaw 5 Przedmiot 1 2 Istota i znaczenie zasad ogólnych w Kodeksie postępowania administracyjnego
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wprowadzenie... 13
Wprowadzenie... 13 Jurysdykcyjne postępowanie administracyjne... 15 1. Przekształcenie stosunków administracyjnoprawnych... 17 2. Charakterystyka postępowań administracyjnych... 18 3. Rodzaje postępowań
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET GDANŚKI KATEDRA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO PRAWO I POSTE POWANIE ADMINISTRACYJNE
UNIWERSYTET GDANŚKI KATEDRA PRAWA ADMINISTRACYJNEGO PRAWO I POSTE POWANIE ADMINISTRACYJNE kierunek: ADMINISTRACJA MAGISTERSKIE STUDIA UZUPEŁNIAJA CE, studia niestacjonarne I. Uwagi ogólne 1. Podstawowe
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE W ADMINISTRACJI
POSTĘPOWANIE W ADMINISTRACJI SEMESTR I L.p. TEMAT Zagadnienia 1 Postępowania administracyjnego rola i istota postępowania administracyjnego pojęcie postępowania administracyjne cechy postępowania administracyjnego
Bardziej szczegółowoPodstawy prawa administracyjnego (PPA) - kodeks i postępowanie - Kodeksowe zasady ogólne. Zestaw 5
Podstawy prawa administracyjnego (PPA) - kodeks i postępowanie - Kodeksowe zasady ogólne Zestaw 5 Przedmiot 1 Istota i znaczenie zasad ogólnych w Kodeksie postępowania administracyjnego 2 Zasady ogólne
Bardziej szczegółowoPrawo ochrony środowiska w Polsce i w Unii Europejskiej = rok akad. 2012/2013 semestr zimowy = = grupa: A 4 przedmiot podstawowy =
Prawo ochrony środowiska w Polsce i w Unii Europejskiej = rok akad. 2012/2013 semestr zimowy = = grupa: A 4 przedmiot podstawowy = kierunek: prawo i `administracja` studia stacjonarne 45 godzin wykładów
Bardziej szczegółowoKODEKS POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO. Harmonogram szkolenia z Kodeksu Postępowania administracyjnego. dla Urzędu Gminy Zawoja
KODEKS POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNEGO Harmonogram szkolenia z Kodeksu Postępowania administracyjnego w dniu 28 września 2010 r. w hotelu Lajkonik w Zawoi g. 9.15 9. 45 - ogólne omówienie ustroju funkcjonowania
Bardziej szczegółowoInformacja o działalności Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Suwałkach. za okres od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2017 roku
CZĘŚĆ I Informacja o działalności Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Suwałkach za okres od dnia stycznia do 3 grudnia 27 roku OGÓLNA INFORMACJA O DZIAŁALNOŚCI KOLEGIUM. Podstawa i zakres działania Kolegium
Bardziej szczegółowoKOMENTARZ. Ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Ewa Marcisz. Stan prawny na 28 kwietnia 2014 roku
KOMENTARZ Ustawa o terminach zapłaty w transakcjach handlowych Ewa Marcisz W Y DA N I E 2 Stan prawny na 28 kwietnia 2014 roku Warszawa 2014 Spis treści Spis treści Spis treści Wykaz skrótów................................................
Bardziej szczegółowoRola ETS w ochronie praw i wolności jednostki
Rola ETS w ochronie praw i wolności jednostki Metody integracji poprzez prawo: 1/ substytucja (inaczej unifikacja): wprowadzenie jednolitych materialnych norm wspólnotowych; całkowite ujednolicenie prawa
Bardziej szczegółowoPOSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE, POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE W ADMINISTRACJI I POSTĘPOWANIE SĄDOWOADMINISTRACYJNE
POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE, POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE W ADMINISTRACJI I POSTĘPOWANIE SĄDOWOADMINISTRACYJNE 2. WYDANIE Zbigniew R. Kmiecik SERIA AKADEMICKA Warszawa 2011 SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... 13
Bardziej szczegółowoZajęcia w pomieszczeniu Wykład
Kod przedmiotu Nazwa przedmiotu KARTA PRZEDMIOTU Język polski Język angielski USYTUOWANIE PRZEDMIOTU W SYSTEMIE STUDIÓW Postępowanie administracyjne Kierunek studiów Forma studiów Poziom studiów Profil
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa do siódmego wydania Przedmowa do czwartego wydania Przedmowa do pierwszego wydania... 19
Spis treści Spis treści Wykaz skrótów.......................................................... 13 Przedmowa do siódmego wydania........................................ 15 Przedmowa do czwartego wydania.......................................
Bardziej szczegółowoPostępowaniA administracyjne i sądowoadministracyjne z kazusami
PostępowaniA administracyjne i sądowoadministracyjne z kazusami redakcja naukowa Roman Hauser, Andrzej Skoczylas Roman Hauser, Jan Olszanowski, Wojciech Piątek Wojciech Sawczyn, Andrzej Skoczylas SERIA
Bardziej szczegółowoInformacja o działalności Samorządowego Kolegium Odwoławczego w za okres od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2011 roku
Załącznik Nr 1 do Uchwały Nr 14 KR SKO z dnia 24 listopada 2008r. Informacja o działalności Samorządowego Kolegium Odwoławczego w 2011 za okres od dnia 1 stycznia do 31 grudnia 2011 roku CZĘŚĆ I OGÓLNA
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... XIII Wykaz skrótów... XV Bibliografia... XIX
Wstęp................................................. XIII Wykaz skrótów........................................... XV Bibliografia............................................. XIX Prawo o postępowaniu
Bardziej szczegółowoSYSTEM OCHRONY PRAWNEJ UNII EUROPEJSKIEJ
SYSTEM OCHRONY PRAWNEJ UNII EUROPEJSKIEJ RODZAJE POSTĘPOWAŃ PRZED TSUE RODZAJE POSTĘPOWAŃ PRZED TSUE skargi przeciwko państwu członkowskiemu z tytułu uchybienia zobowiązaniom skarga o stwierdzenie nieważności
Bardziej szczegółowoPostępowanie administracyjne
Postępowanie administracyjne Co to jest postępowanie administracyjne? Postępowanie administracyjne to określona przez prawo procedura, w której organ administracji publicznej załatwia indywidualną sprawę
Bardziej szczegółowo