SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU. Służebność przesyłu. i roszczenia uzupełniające. Wzory wniosków i pozwów sądowych Przepisy. Roman Dziczek

Transkrypt

1

2 SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU Służebność przesyłu i roszczenia uzupełniające Wzory wniosków i pozwów sądowych Przepisy Roman Dziczek Wydanie 1, 2013

3 Redaktor prowadzący: Katarzyna Bojarska Opracowanie redakcyjne: Małgorzata Masłowska Redakcja techniczna: Krzysztof Koziarek Projekt okładki i stron tytułowych: Artur Leśniak Zdjęcie na okładce: TebNad/iStockphoto.com Copyright by LexisNexis Polska Sp. z o.o Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być powielana ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych bez pisemnej zgody Autora i wydawcy. ISBN LexisNexis Polska Sp. z o.o. Ochota Office Park 1, Al. Jerozolimskie 181, Warszawa tel , faks Infolinia: Redakcja: tel , , , faks biuro@lexisnexis.pl Księgarnia Internetowa: dostępna ze strony

4 Spis treści Wykaz skrótów Wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA. Służebność przesyłu Służebność przesyłu w regulacji kodeksowej Uwagi ogólne Własność urządzeń przesyłowych Treść służebności przesyłu Nabycie służebności przesyłu (w ogólności) Nabycie służebności przesyłu w drodze umowy Postanowienie sądu Zasiedzenie służebności przesyłu Przedawnienie roszczeń z art. 305² k.c Wygaśnięcie, zniesienie, zmiana treści służebności przesyłu Obciążenia nieruchomości o cechach służebności gruntowych odpowiadających treści służebności przesyłu Dorobek judykatury na tle Kodeksu cywilnego przed 3 sierpnia 2008 r Odpowiednie wynagrodzenie za ustanowienie służebności Regulacja ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz innych ustaw Administracyjne (wywłaszczeniowe) powstawanie służebności (z rysem historycznym) Charakter ustanawianego prawa w postępowaniu administracyjnym Regulacja kodeksowa a unormowanie art. 124 u.g.n Odszkodowanie za ustanowienie obciążenia nieruchomości Pozostałe regulacje administracyjne

5 Spis treści CZĘŚĆ DRUGA. Roszczenia uzupełniające właś ciciela nieruchomości wobec przedsiębiorcy przesyłowego Uwagi ogólne Roszczenia uzupełniające art. 224 i 225 k.c Posiadanie w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu Dobra albo zła wiara posiadacza Roszczenia o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości Charakter roszczeń z tytułu bezumownego korzystania Roszczenie negatoryjne a roszczenia uzupełniające Powstanie roszczeń. Legitymacja czynna Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie sensu stricto Postępowanie sądowe. Przedawnienie roszczeń Wysokość należnego wynagrodzenia CZĘŚĆ TRZECIA. Wzory wnios ków i pozwów sądowych Wzór wnios ku sądowego o ustanowienie służebności przesyłu wraz z uwagami Wzór wnios ku sądowego o zasiedzenie służebności przesyłu wraz z uwagami Wzór pozwu o przywrócenie stanu zgodnego z prawem (roszczenie negatoryjne) CZĘŚĆ CZWARTA. Wybrane regulacje prawne Ustawa z 23 kwiet nia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) wyciąg Ustawa z 17 lis topada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) wyciąg Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz.U. Nr 38, poz. 249 ze zm.) wyciąg Ustawa z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz ze zm.) wyciąg Ustawa z 21 sierp nia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) wyciąg Ustawa z 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz.U. Nr 106, poz. 675 ze zm.) wyciąg Ustawa z 10 kwiet nia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz ze zm.) wyciąg Ustawa z 7 czerw ca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (tekst jedn. Dz.U. z 2006 r. Nr 123, poz. 858 ze zm.) wyciąg

6 Wykaz skrótów Biul. SN Biuletyn Sądu Najwyższego k.c. ustawa z 23 kwiet nia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwiet nia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i zm.) k.p.c. ustawa z 17 lis topada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.) Lex system informacji prawnej Wydawnictwa Wolters Kluwer Lexis Nexis Lexis.pl Serwis Prawniczy Lexis Nexis Polska MoP Monitor Prawniczy NSA Naczelny Sąd Administracyjny nowela majowa ustawa z 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy Kodeks cyz 2008 r. wilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 116, poz. 731) ONSAiWSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkich Sądów Administracyjnych (od 2004 r.) OSN Orzecznictwo Sądu Najwyższego OSNC Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna (od 1995 r.) OSNCP Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych (od 1964 r. do 1994 r.) OSNC-ZD Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna Zbiór Dodatkowy OSPiKA Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych OTK Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego OTK-A Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego; Zbiór Urzędowy, Seria A Prawo energetyczne ustawa z 10 kwiet nia 1997 r. Prawo energetyczne (tekst jedn. Dz.U. z 2012 r., poz ze zm.) Prawo rzeczowe dekret z 11 października 1946 r. Prawo rzeczowe (Dz.U. Nr 57, poz. 319 ze zm.) uchylony Prawo ustawa z 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne telekomunikacyjne (Dz.U. Nr 171, poz ze zm.) u.g.n. ustawa z 21 sierp nia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) 7

7 Wykaz skrótów u.k.w.h. u.s.m. u.w.l. u.z.u.g.g. ustawa z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 124, poz ze zm.) ustawa z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (tekst jedn. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz ze zm.) ustawa z 24 czerw ca 1994 r. o włas ności lokali (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.) ustawa z 29 wrześ nia 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości (Dz.U. Nr 79, poz. 464 ze zm.)

8 Wprowadzenie I. Trwałe prawo przedsiębiorcy przesyłowego do zajmowania cudzej nieruchomości przez stanowiące jego włas ność (albo będące w jego posiadaniu pod innym tytułem, albo bez tytułu prawnego) lub planowane urządzenia przesyłowe (w rozumieniu art k.c.) i do korzystania z gruntu, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń, jest, z jednej strony, warunkiem prawidłowego i stabilnego funkcjonowania tych przedsiębiorstw, często publicznych operatorów przesyłowych energii elektrycznej, gazu, szerokopasmowego Internetu, wody i ścieków, bez których trudno wyobrazić sobie współczesne funkcjonowanie miast, wsi i osiedli oraz poszczególnych gospodarstw domowych. Z drugiej strony, ochrona włas ności nieruchomości, gwarantowana konstytucyjnie, wymaga, aby takie trwałe ograniczenie korzystania z włas ności nastąpiło w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza istoty prawa włas ności (por. art. 64 ust. 3 Konstytucji RP). Takie rozwiązanie w postaci wprowadzonej do Kodeksu cywilnego instytucji służebności przesyłu pojawiło się 3 sierp nia 2008 r. na skutek ustawy z 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 116, poz. 731, dalej jako nowela majowa z 2008 r.). Ustawa ta musiała jednak uregulować ciągnący się latami problem niejasnego statusu włas nościowego i prawnorzeczowego samych urządzeń przesyłowych włączonych do sieci przedsiębiorstwa. Uczyniła to przez dodanie 2 do art. 49 k.c. Jak precyzyjnie wyjaś nił Sąd Najwyższy w uchwale z 13 lipca 2011 r., III CZP 26/11 (OSNC 2012, nr 1, poz. 8, Lexis Nexis nr ), urządzenia okreś lone w art k.c. (służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej) oraz inne urzą- 9