KOMENTARZ. Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Elżbieta Darmorost. Stan prawny na 15 października 2013 roku

Transkrypt

1

2 KOMENTARZ Ustawa o Państwowym Ratownictwie Medycznym Elżbieta Darmorost W Y DA N I E 1 Stan prawny na 15 października 2013 roku Warszawa 2013

3 Redaktor prowadzący: Anna Dudzik i Joanna Tchorek Opracowanie redakcyjne: Iwona Długoszewska Projekt okładki i stron tytułowych: Michał Piotrowski Copyright by Lexis Nexis Polska Sp. z o.o Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być powielana ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych bez pisemnej zgody Autorki i wydawcy. ISBN Lexis Nexis Polska Sp. z o.o. Ochota Office Park 1, Al. Jerozolimskie 181, Warszawa tel , faks Infolinia: Redakcja: tel , , , faks e -mail: biuro@lexisnexis.pl Księgarnia Internetowa: dostępna ze strony

4 Spis treści Wykaz skrótów Ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 757) ROZDZIAŁ 1. Przepisy ogólne (art. 1 9) ROZDZIAŁ 2. Ratownicy medyczni i ratownicy (art ) ROZDZIAŁ 3. Planowanie i organizacja systemu (art ) ROZDZIAŁ 4. Jednostki systemu (art ) ROZDZIAŁ 4a. Centra urazowe (art. 39a 39d) ROZDZIAŁ 5. Akcja prowadzenia medycznych czynności ratunkowych (art ) ROZDZIAŁ 6. Finansowanie jednostek systemu (art ) ROZDZIAŁ 7. Zmiany w przepisach obowiązujących (art ) ROZDZIAŁ 8. Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe (art. 56a 67) Bibliografia Wykaz aktów prawnych Wykaz orzecznictwa

5 Wykaz skrótów CBOSA Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych Dz.U. Dziennik Ustaw Dz.Urz. MZ Dziennik Urzędowy Ministerstwa Zdrowia k.c. ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) k.k. ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) k.p. ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) k.p.a. ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 267) LexisNexis Lexis.pl Serwis Prawniczy LexisNexis Polska NFZ Narodowy Fundusz Zdrowia NSA Naczelny Sąd Administracyjny p.r.m. ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycz nym (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 757) u.z.o.z. ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 ze zm.) uchylona WSA wojewódzki sąd administracyjny 7

6 Przedmiot niniejszego opracowania stanowi ustawa z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, która została ogłoszona w Dz.U. Nr 191, poz (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 757) i do chwili obecnej była 14-krotnie zmieniana, zwana dalej komentowaną ustawą oraz niniejszą ustawą. Celem niniejszego komentarza jest próba przybliżenia Czytelnikowi treści regulacji prawnych zawartych w komentowanej ustawie na podstawie wykładni językowej i systemowej tekstu prawnego, przy uwzględnieniu orzecznictwa oraz poglądów wyrażanych przez przedstawicieli doktryny. Komentowana ustawa uchyliła dwa akty prawne regulujące problematykę udzielania świadczeń zdrowotnych osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego tj. ustawę z dnia 25 lipca 2001 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. Nr 113, poz ze zm.) oraz ustawę z dnia 6 grudnia 2002 r. o świadczeniu usług ratownictwa medycznego (Dz.U. Nr 241, poz ze zm.). Przyczyną opracowania i uchwalenia komentowanej ustawy była jak podkreślał projektodawca potrzeba usprawnienia funkcjonowania systemu ratownictwa medycznego w kraju, ocena realizacji Programu Zintegrowane Ratownictwo Medyczne oraz analiza aktów prawnych regulujących dotychczas problematykę ratownictwa medycznego (Uzasadnienie do projektu ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, druk sejmowy nr 853). Ponadto podnoszone były kwestie takie jak dysfunkcjonalność niektórych przyjętych regulacji prawnych, np. w zakresie tworzenia i lokalizacji centrów powiadamiania ratunkowego, wymagań dla szpitalnego oddziału ratunkowego, zasad włączania jednostek do systemu i prowadzenia ich rejestrów, składu osobowego zespołów 9

7 ratownictwa medycznego, oraz brak uregulowania kwestii związanych z upowszechnieniem edukacji z zakresu pierwszej pomocy (tamże). Uchwalenie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym miało usprawnić funkcjonowanie systemu ratownictwa medycznego w Polsce, przez zapewnienie zarówno udzielania świadczeń zdrowotnych na wysokim poziomie, opartym na standardach obowiązujących w państwach zachodnich (ratownictwo przedszpitalne oraz wyspecjalizowane oddziały szpitalne), jak i niezbędnych rozwiązań w zakresie powiadamiania o stanach nagłych (centra powiadamiania ratunkowego). Ustawa miała zapewnić każdej osobie w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego możliwość zgłoszenia i przyjęcia przez odpowiednie służby wezwania, niezwłocznego przybycia na miejsce zdarzenia właściwych jednostek systemu, niezwłoczne przewiezienie i przyjęcie do najbliższego zakładu opieki zdrowotnej udzielającego świadczeń zdrowotnych we właściwym zakresie (tamże). Niniejsza ustawa stanowi szczególny akt w polskim systemie prawnym z uwagi na fakt, że zawarte w niej regulacje mogą mieć zastosowanie w odniesieniu do każdego obywatela, który znajdując się w stanie zagrożenia zdrowotnego albo widząc osobę będącą w takim stanie, powinien potrafić nie tylko wezwać pogotowie ratunkowe, lecz także być świadomym ciążących na nim obowiązków dotyczących udzielenia pierwszej pomocy czy też faktu korzystania ze szczególnej ochrony, jaka przysługuje osobom udzielającym pierwszej pomocy medycznej. Nie bez znaczenia jest również fakt, iż w ostatnich miesiącach są prezentowane w prasie lub na stronach internetowych porady, oparte na regulacjach komentowanej ustawy, kiedy można wezwać karetkę ( dostęp: 14 września 2013 r.). Przyjęte w niniejszej ustawie rozwiązania ustawodawcze nie uchroniły obywateli przed sytuacjami, w których pojawiają się trudności z wezwaniem karetki pogotowania ratunkowego czy też trudności związane z rodzajem transportu (czy ma być to lotniczy zespół pogotowia ratunkowego, czy też karetka). W komentowanej ustawie uregulowane zostały następujące kwestie: (przepisy ogólne, w tym definicje wyrażeń ustawowych art. 1 9), 10

8 ratownicy medyczni i ratownicy (art ), planowanie i organizacja systemu (art ), jednostki sytemu (art ), centra urazowe (art. 39a 39d), akcja prowadzenia medycznych czynności ratunkowych (art ), finansowanie jednostek systemu (art ), zmiany w przepisach obowiązujących (art ) oraz przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe (art. 56a 67). Należy przy tym wskazać, że w niniejszym komentarzu nie zostały zamieszczone i wyjaśnione te regulacje ustawowe, które utraciły już moc. Skrótowo zaś zostały przedstawione przepisy zawierające regulacje o charakterze ściśle legislacyjnym polegające na wprowadzeniu zmian w obowiązujących przepisach. Zważywszy na szczególnie doniosłą rolę przepisów w zakresie ratownictwa medycznego, przedkładam niniejsze opracowanie czytelnikom, licząc na jego praktyczną przydatność. Elżbieta Darmorost