SPIS TREŚCI. Przedmowa... XVII Wykaz skrótów... XIX

Transkrypt

1 SPIS TREŚCI Przedmowa... XVII Wykaz skrótów... XIX Rozdział I. Wprowadzenie do prawa o postępowaniu administracyjnym Uwagi wstępne Zarys ewolucji polskiego prawa o postępowaniu administracyjnym oraz polskiego sądownictwa administracyjnego Zakres obowiązywania Kodeksu postępowania administracyjnego I. Uwagi wstępne II. Ogólne postępowanie administracyjne III. Postępowanie w sprawach rozstrzygania sporów o właściwość między organami administracji publicznej w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego IV. Postępowanie w sprawach wydawania zaświadczeń V. Postępowanie w sprawach skarg i wniosków VI. Administracyjne kary pieniężne VII. Europejska współpraca administracyjna VIII. Wyłączenia spod zakresu obowiązywania Kodeksu postępowania administracyjnego Rozdział II. Organ administracji publicznej w postępowaniu administracyjnym Zakres podmiotowy ogólnego postępowania administracyjnego I. Uwagi wstępne II. Kompetencja procesowa organu administracji publicznej III. Organy administracji publicznej wydające decyzje administracyjne w sprawach indywidualnych Organy administracji rządowej Organy jednostek samorządu terytorialnego Inne organy państwowe i inne podmioty wydające decyzje administracyjne w sprawach indywidualnych IV. Organy kolegialne w postępowaniu administracyjnym Właściwość organu I. Pojęcie i źródła właściwości organu II. Właściwość rzeczowa III. Właściwość miejscowa... 38

2 VI IV. Właściwość instancyjna Pojęcie właściwości instancyjnej Organy wyższego stopnia w postępowaniu administracyjnym Organy naczelne w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego V. Zasada obowiązku przestrzegania właściwości z urzędu VI. Skutki prawne naruszenia przepisów o właściwości Spory o właściwość między organami administracji publicznej I. Pojęcie i rodzaje sporów między organami administracji publicznej II. Spory o właściwość III. Spory kompetencyjne Wyłączenie pracownika i organu administracji publicznej od załatwienia sprawy I. Uwagi ogólne II. Wyłączenie pracownika Zakres podmiotowy instytucji wyłączenia pracownika Wyłączenie pracownika z mocy prawa Wyłączenie pracownika na żądanie lub z urzędu Skutki prawne wyłączenia pracownika Skutki prawne naruszenia przepisów o wyłączeniu pracownika III. Wyłączenie organu administracji publicznej Podstawy wyłączenia organu Skutki prawne wyłączenia organu IV. Utrata zdolności do prowadzenia postępowania przez organ kolegialny i poszczególnych jego członków Rozdział III. Strona i inni uczestnicy postępowania administracyjnego Strona postępowania administracyjnego I. Uwagi ogólne II. Interes prawny w postępowaniu administracyjnym III. Zdolność administracyjnoprawna IV. Zdolność prawna i zdolność do czynności prawnych stron postępowania administracyjnego Uwagi ogólne Przedstawicielstwo w postępowaniu administracyjnym Pełnomocnictwo procesowe I. Ustanowienie pełnomocnika II. Zakres umocowania III. Skutki procesowe ustanowienia pełnomocnika IV. Pełnomocnictwo domniemane Następstwo procesowe Uczestnicy postępowania na prawach strony I. Uwagi ogólne II. Organizacja społeczna w postępowaniu administracyjnym III. Prokurator IV. Rzecznik Praw Obywatelskich i Rzecznik Praw Dziecka V. Inni uczestnicy na prawach strony w postępowaniu administracyjnym... 86

3 VII Rozdział IV. Zasady ogólne postępowania administracyjnego Uwagi ogólne I. Pojęcie i charakter zasad ogólnych postępowania administracyjnego II. Funkcje zasad ogólnych postępowania administracyjnego III. Inne zasady stosowane w postępowaniu administracyjnym Uwagi wstępne Zasady konstytucyjne Zasady sformułowane przez doktrynę i orzecznictwo Zasada praworządności Zasada prawdy obiektywnej Zasada uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli Zasada rozstrzygania wątpliwości co do treści normy prawnej na korzyść strony Zasada współdziałania organów w toku postępowania Zasada zaufania do władzy publicznej I. Uwagi wstępne II. Kodeksowe gwarancje zasady zaufania do władzy publicznej III. Obowiązek równego traktowania stron postępowania IV. Pewność w sferze stosowania prawa V. Zasada zaufania w świetle orzecznictwa VI. Kultura administrowania Zasada obowiązku udzielania informacji stronom i innym uczestnikom postępowania Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu I. Zakres uprawnień strony w postępowaniu administracyjnym II. Ograniczenie zasady czynnego udziału strony w postępowaniu III. Skutki prawne naruszenia zasady czynnego udziału strony w postępowaniu Zasada przekonywania Zasada szybkości i prostoty postępowania I. Uwagi wstępne II. Szybkość postępowania i jej gwarancje procesowe III. Ekonomika procesowa Zasada polubownego załatwiania spraw i rozstrzygania kwestii spornych I. Polubowne załatwianie spornych spraw i rozstrzyganie kwestii spornych II. Ugoda administracyjna III. Realizacja zasady ogólnej polubownego załatwiania spraw i rozstrzygania kwestii spornych Zasada pisemności postępowania Zasada dwuinstancyjności postępowania I. Istota i zakres zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego II. Prawne ograniczenia zasady dwuinstancyjności postępowania III. Skutki prawne naruszenia zasady dwuinstancyjności postępowania

4 VIII 26. Zasada trwałości ostatecznych decyzji administracyjnych I. Pojęcie ostatecznej decyzji administracyjnej II. Trwałość ostatecznych decyzji administracyjnych Zasada sądowej weryfikacji decyzji ostatecznych Rozdział V. Czynności techniczno-procesowe postępowania administracyjnego Uwagi wstępne Doręczenia I. Uwagi wstępne Pojęcie i skutki prawne doręczenia Zasada oficjalności doręczeń II. Zakres podmiotowy doręczenia III. Pokwitowanie odbioru pisma IV. Doręczenie za pomocą środków komunikacji elektronicznej V. Doręczenie właściwe (zwykłe) Doręczanie pism osobom fizycznym Doręczanie pism jednostkom organizacyjnym VI. Doręczenie zastępcze Doręczenie zastępcze w trybie art. 43 KPA Doręczenie zastępcze w trybie art. 44 KPA (doręczenie subsydiarne) 151 VII. Doręczenia szczególne VIII. Doręczenie przez ogłoszenie publiczne Wezwania I. Pojęcie wezwania II. Zasady dotyczące wzywania osób do udziału w czynnościach procesowych Uwagi ogólne Zakres przedmiotowy i podmiotowy wezwania Elementy wezwania Wezwanie w sprawach niecierpiących zwłoki Obowiązek osobistego stawiennictwa i jego ograniczenia Zakres terytorialny obowiązku osobistego stawiennictwa Pomoc prawna Bezwzględny obowiązek osobistego stawiennictwa III. Zwrot należności z tytułu zadośćuczynienia wezwaniu Utrwalanie na piśmie czynności procesowych I. Protokół w postępowaniu administracyjnym II. Adnotacja III. Metryka sprawy Udostępnianie akt sprawy administracyjnej I. Uwagi wstępne II. Uprawnienia strony postępowania w zakresie dostępu do akt sprawy III. Granice jawności akt sprawy dla strony postępowania Rozdział VI. Terminy w postępowaniu administracyjnym Uwagi ogólne Obliczanie terminów w postępowaniu administracyjnym

5 IX 35. Terminy procesowe dla stron i innych uczestników postępowania I. Terminy ustawowe i urzędowe II. Przywrócenie terminu procesowego Uwagi wstępne Przesłanki przywrócenia terminu Właściwość organu w sprawie przywrócenia terminu Orzeczenie w przedmiocie przywrócenia terminu Terminy załatwiania spraw administracyjnych I. Uwagi wstępne II. Długość terminów załatwiania spraw III. Obowiązek sygnalizacji IV. Bezczynność organu i przewlekłe prowadzenie postępowania V. Procesowe gwarancje szybkości postępowania administracyjnego VI. Odpowiedzialność pracownika Rozdział VII. Wszczęcie postępowania administracyjnego Uwagi wstępne Sposoby wszczęcia postępowania I. Uwagi wstępne II. Wszczęcie postępowania na żądanie III. Wszczęcie postępowania z urzędu IV. Wszczęcie jednego postępowania w dwu lub więcej sprawach Forma i data wszczęcia postępowania I. Orzekanie o wszczęciu postępowania II. Data wszczęcia postępowania III. Zawiadomienie o wszczęciu postępowania Podania w postępowaniu administracyjnym I. Pojęcie i przedmiot podania II. Sposoby wnoszenia podań III. Wymogi co do formy i treści podania Braki w podaniach Ustalenie właściwości organu Rozdział VIII. Postępowanie wyjaśniające Uwagi wstępne I. Zakres postępowania wyjaśniającego II. Pojęcie i przedmiot dowodu Pojęcie dowodu Przedmiot dowodu Uprawdopodobnienie Formy postępowania wyjaśniającego I. Uwagi ogólne II. Postępowanie gabinetowe III. Rozprawa administracyjna Istota rozprawy Przesłanki przeprowadzenia rozprawy Czynności organizujące rozprawę

6 X 4. Przebieg rozprawy Środki dowodowe w postępowaniu administracyjnym I. Zasada otwartego katalogu środków dowodowych II. Zasada równej mocy środków dowodowych III. Dowód z dokumentu Pojęcie i rodzaje dokumentów Moc dowodowa dokumentu urzędowego w postępowaniu administracyjnym IV. Dowód z zeznań świadka Zdolność bycia świadkiem w postępowaniu administracyjnym Prawne ograniczenia w przeprowadzaniu dowodu z zeznań świadka Uwagi wstępne Prawo odmowy zeznań Prawo odmowy odpowiedzi na pytania Tryb przeprowadzania dowodu z zeznań świadka V. Dowód z opinii biegłego VI. Oględziny VII. Dowód z przesłuchania strony VIII. Inne środki dowodowe Zasady postępowania dowodowego I. Uwagi wstępne II. Realizacja zasady prawdy obiektywnej w postępowaniu wyjaśniającym Uwagi wstępne Konstrukcja prawna postępowania dowodowego Obowiązek wyczerpującego zebrania materiału dowodowego Obowiązek wyczerpującego rozpatrzenia materiału dowodowego Zasada bezpośredniości postępowania dowodowego Postanowienie dowodowe III. Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu dowodowym IV. Zasada swobodnej oceny dowodów V. Zasada rozstrzygania wątpliwości co do stanu faktycznego na korzyść strony Postępowanie uproszczone Rozdział IX. Mediacja w postępowaniu administracyjnym Rozdział X. Zawieszenie postępowania administracyjnego Uwagi ogólne Obligatoryjne zawieszenie postępowania administracyjnego I. Uwagi wstępne II. Braki podmiotowe w postępowaniu administracyjnym III. Zagadnienie prejudycjalne (wstępne) IV. Wniosek Bankowego Funduszu Gwarancyjnego o zawieszenie postępowania administracyjnego Zawieszenie postępowania administracyjnego na żądanie strony

7 XI 51. Podjęcie postępowania Orzeczenie w przedmiocie zawieszenia postępowania Skutki prawne zawieszenia postępowania Rozdział XI. Rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym Decyzja administracyjna I. Pojęcie decyzji administracyjnej Decyzja administracyjna w znaczeniu materialnym Decyzja administracyjna w znaczeniu procesowym II. Struktura decyzji administracyjnej Uwagi wstępne Obligatoryjne składniki decyzji administracyjnej Oznaczenie organu administracji publicznej Data wydania decyzji Oznaczenie strony lub stron Powołanie podstawy prawnej Rozstrzygnięcie Uzasadnienie faktyczne i prawne Pouczenie o środkach zaskarżenia Podpis Dodatkowe składniki decyzji administracyjnej III. Rygor natychmiastowej wykonalności IV. Forma decyzji administracyjnej V. Zasada związania organu wydaną decyzją Umorzenie postępowania administracyjnego I. Uwagi wstępne II. Umorzenie postępowania administracyjnego z urzędu III. Umorzenie postępowania na żądanie strony Współdziałanie organów przy wydawaniu decyzji Rektyfikacja i wyjaśnianie wątpliwości co do treści decyzji administracyjnej. 315 I. Rektyfikacja decyzji administracyjnej w trybie art. 111 KPA II. Rektyfikacja decyzji administracyjnej w trybie art KPA III. Wyjaśnianie wątpliwości co do treści decyzji administracyjnej Ugoda administracyjna I. Przesłanki zawarcia ugody administracyjnej II. Procedura zawierania ugody administracyjnej III. Forma i struktura ugody administracyjnej IV. Zatwierdzenie ugody administracyjnej V. Wykonalność ugody administracyjnej VI. Skutki prawne zatwierdzonej ugody administracyjnej VII. Ugoda zawarta przed mediatorem Milczące załatwienie sprawy Postanowienie organu administracji publicznej I. Pojęcie postanowienia II. Rodzaje postanowień III. Forma i struktura postanowienia

8 XII Rozdział XII. Weryfikacja decyzji i postanowień w administracyjnym toku instancji Uwagi wstępne Odwołanie I. Konstrukcja prawna odwołania Prawo odwołania Przedmiot odwołania Podmiot uprawniony do wniesienia odwołania Treść i forma odwołania Termin do wniesienia odwołania Moc prawna odwołania Zrzeczenie się prawa do wniesienia odwołania II. Organ właściwy do rozpatrzenia odwołania Postępowanie odwoławcze I. Uwagi wstępne II. Postępowanie odwoławcze przed organem I instancji Zawiadomienie o wniesieniu odwołania Kontrola decyzji wydanej w I instancji Przekazanie odwołania organowi odwoławczemu III. Postępowanie przed organem odwoławczym Uwagi ogólne Czynności wstępne postępowania przed organem odwoławczym Uwagi ogólne Niedopuszczalność odwołania Uchybienie terminu do wniesienia odwołania Prawna forma zakończenia stadium procesowego czynności wstępnych organu odwoławczego Wstrzymanie natychmiastowego wykonania decyzji Postępowanie rozpoznawcze przed organem II instancji Cofnięcie odwołania Zakończenie postępowania odwoławczego Uwagi ogólne Decyzje organu odwoławczego Utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji (art pkt 1 KPA) Uchylenie zaskarżonej decyzji w całości albo w części i orzeczenie w tym zakresie co do istoty sprawy (art pkt 2 in principio KPA) Uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania I instancji w całości albo w części (art pkt 2 in fine KPA) Umorzenie postępowania odwoławczego (art pkt 3 KPA) Uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji (art KPA)

9 XIII Uchylenie zaskarżonej decyzji i zobowiązanie organu I instancji do wydania decyzji o określonej treści (art KPA) Zakaz reformationis in peius Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy Zażalenie I. Pojęcie i przedmiot zażalenia II. Weryfikacja postanowień, na które nie służy zażalenie III. Podmiot uprawniony do wniesienia zażalenia IV. Termin do wniesienia zażalenia V. Moc prawna zażalenia VI. Postępowanie zażaleniowe Rozdział XIII. Nadzwyczajne środki weryfikacji aktów administracyjnych Uwagi wstępne Wznowienie postępowania administracyjnego I. Uwagi ogólne II. Podstawy wznowienia postępowania Uwagi wstępne Katalog podstaw wznowienia postępowania Wydanie decyzji na podstawie fałszywych dowodów (art pkt 1 KPA) Wydanie decyzji w wyniku przestępstwa (art pkt 2 KPA) Wydanie decyzji przez pracownika lub organ podlegający wyłączeniu (art pkt 3 KPA) Naruszenie prawa strony do udziału w postępowaniu administracyjnym (art pkt 4 KPA) Wyjście na jaw nowych okoliczności faktycznych lub nowych dowodów (art pkt 5 KPA) Wydanie decyzji bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu (art pkt 6 KPA) Odmienne rozstrzygnięcie zagadnienia wstępnego przez właściwy organ lub sąd (art pkt 7 KPA) Uchylenie lub zmiana decyzji lub orzeczenia sądu, w oparciu o które wydana została decyzja (art pkt 8 KPA) Wznowienie postępowania administracyjnego jako skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego (art. 145a KPA) Wznowienie postępowania administracyjnego jako skutek naruszenia zasady równego traktowania (art. 145b KPA) III. Procedura wznowienia postępowania Inicjatywa wznowienia postępowania Termin wznowienia postępowania Właściwość organu w procedurze wznowienia postępowania Wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji Przebieg postępowania wznowieniowego Stadium wszczęcia postępowania

10 XIV 5.2. Postępowanie rozpoznawcze Zakończenie wznowionego postępowania Stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej I. Uwagi ogólne II. Podstawy stwierdzenia nieważności decyzji Uwagi ogólne Katalog podstaw stwierdzenia nieważności decyzji Wydanie decyzji z naruszeniem przepisów o właściwości (art pkt 1 KPA) Wydanie decyzji bez podstawy prawnej (art pkt 2 KPA) Wydanie decyzji z rażącym naruszeniem prawa (art pkt 2 KPA) Wydanie decyzji w sprawie już poprzednio rozstrzygniętej inną decyzją ostateczną albo załatwionej milcząco (art pkt 3 KPA) Skierowanie decyzji do osoby niebędącej stroną w sprawie (art pkt 4 KPA) Wydanie decyzji trwale niewykonalnej (art pkt 5 KPA) Wydanie decyzji, która w razie jej wykonania wywołałaby czyn zagrożony karą (art pkt 6 KPA) Wydanie decyzji zawierającej wadę powodującą jej nieważność z mocy prawa (art pkt 7 KPA) III. Okoliczności wyłączające dopuszczalność stwierdzenia nieważności decyzji IV. Postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej Organ właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji Wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji Stadium rozpoznawcze Zakończenie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Odpowiedzialność odszkodowawcza organu administracji publicznej Uchylenie lub zmiana ostatecznej decyzji administracyjnej na podstawie art. 154 i 155 KPA I. Uwagi ogólne II. Nabycie prawa na podstawie decyzji administracyjnej III. Uchylenie lub zmiana decyzji administracyjnej w trybie art. 154 KPA IV. Uchylenie lub zmiana decyzji administracyjnej w trybie art. 155 KPA Inne nadzwyczajne środki weryfikacji decyzji administracyjnych I. Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji administracyjnej II. Uchylenie decyzji administracyjnej na podstawie art KPA III. Postępowanie w stanie nagłej konieczności administracyjnej

11 XV IV. Uchylenie lub zmiana decyzji administracyjnej na podstawie przepisów szczególnych Rozdział XIV. Postępowanie w sprawach wydawania zaświadczeń Pojęcie zaświadczenia Wydawanie zaświadczeń Rozdział XV. Postępowanie w sprawach skarg i wniosków Uwagi wstępne I. Prawo wnoszenia petycji, skarg i wniosków II. Organy prowadzące postępowanie w sprawach skarg i wniosków III. Petycje Skarga I. Przedmiot i treść skargi II. Właściwość organów w postępowaniu skargowym III. Skarga złożona w sprawie indywidualnej w rozumieniu art. 1 pkt 1 i 2 KPA IV. Rozpatrzenie i załatwienie skargi V. Termin załatwienia skargi VI. Zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi VII. Postępowanie ze skargą pieniacką Wniosek Organizacja przyjmowania skarg i wniosków I. Przyjmowanie skarg i wniosków II. Udział prasy i organizacji społecznych w postępowaniu skargowym i wnioskowym Nadzór i kontrola nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg i wniosków Rozdział XVI. Opłaty i koszty postępowania Opłaty administracyjne I. Uwagi wstępne II. Opłata skarbowa III. Inne opłaty administracyjne Koszty postępowania Indeks rzeczowy