ZADANIA SSM ZIELONEJ SZKOŁY W SENDENIU DLA SĄSIEDNICH OBSZARÓW NATURA 2000

Transkrypt

1 ZADANIA SSM ZIELONEJ SZKOŁY W SENDENIU DLA SĄSIEDNICH OBSZARÓW NATURA 2000 Sendeń Mały, luty/marzec 2014r. Organizator: Seminarium realizowane jest w ramach projektu pn. Natura 2000 naszą szansą realizowanego przez Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku dofinansowanego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie 1

2 Modelowe Wiejskie Centrum Ekoturystyki Przyjazne Środowisku Szkolne Schronisko Młodzieżowe - Zielona Szkoła w Sendeniu 2

3 Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Płocku jako inicjator utworzenia i funkcjonowania Zielonej Szkoły w Sendeniu wspólnie z Urzędem Gminy Łąck RCEE w Płocku jest jednym z pomysłodawców utworzenia ZIELONEJ SZKOŁY W SENDENIU - MODELOWEGO CENTRUM EKOTURYSTYKI PRZYJAZNEGO ŚRODOWISKU" realizując program finansowany ze środków UNDP Polska - Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (ONZ), Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie oraz Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej Płock, ul. Stary Rynek 20 rceeplock@eko.org.pl www. rceeplock.eko.org.pl 3

4 W ramach programu: 1. Przeprowadzono adaptację budynku SSM - Zielonej Szkoły w Sendeniu służącą prowadzeniu całorocznej edukacji ekologicznej stacjonarnej i terenowej: Wyposażenie budynku, zmiana ogrzewania tradycyjnego na ogrzewanie na biomasę, budowa biologicznej oczyszczalni hydroponicznej. 2. Wykonany został projekt zadrzewień i nasadzeń dla wybranych terenów w Gminie. Także przygotowano podłoża oraz sadzenie roślin wzdłuż dróg i innych wybranych terenów zostało zorganizowane przez wolontariuszy reprezentujących urzędników lokalnych instytucji oraz uczniów szkół podstawowych i ponad podstawowych z terenu gminy. 3. Zagospodarowano teren zieleni wokół Szkoły w Sendeniu oraz wokół zbudowanej tam oczyszczalni. 4. Zainstalowano kolektory słoneczne na budynku szkolnym. 5. Zakupiono sprzęt m.in. rowery oraz pomoce dydaktyczne do prowadzenia aktywnej edukacji stacjonarnej i terenowej. Zajęcia na terenie oczyszczalni hydroponicznej 4

5 Hydroponiczna oczyszczalnia ścieków

6 Kolektory słoneczne 6

7 Kotłownia na biomasę

8 Węzeł C.O. i C.W.U.

9 Rowery szkolne

10 Modelowe Wiejskie Centrum Ekoturystyki Przyjazne Środowisku Szkolne Schronisko Młodzieżowe Zielona Szkoła w Sendeniu znajduje się w niewielkiej miejscowości Sendeń Mały, w turystycznej Gminie Łąck. Wieś Sendeń położona jest w okolicy jezior i lasów w otulinie Gostynińsko- Włocławskiego Parku Krajobrazowego i obszaru Natura 2000 Uroczyska Łąckie. Spotkanie z łosiem, jeleniem, dzikiem czy sarną nie należy tu do rzadkości. 10

11 Modelowe Wiejskie Centrum Ekoturystyki Przyjazne Środowisku Zielona Szkoła w Sendeniu o zasięgu ponadregionalnym rozpoczęło swoją działalność w kwietniu 2004r. Proponujemy całoroczne zajęcia edukacyjne dla dzieci i młodzieży z zakresu ekologii, ochrony środowiska naturalnego, poznania historii regionu, tradycji wiejskiej, kultury i dziedzictwa kulturowego. 11

12 SSM Zielona Szkoła w Sendeniu realizuje program Edukacja ekologiczna dzieci i młodzieży na bazie Modelowego Wiejskiego Centrum Ekoturystyki Przyjaznego Środowisku Zielonej Szkoły w Sendeniu. Na zorganizowane grupy czeka 41 miejsc noclegowych, wiata turystyczna z kominkiem i miejscem na ognisko, 4 posiłki dziennie, 45 rowerów z pełnym wyposażeniem oraz bardzo bogaty program edukacyjny. 12

13 Propozycja zajęć w SSM Zielonej Szkole w Sendeniu skierowana jest do dzieci z przedszkoli, szkół podstawowych, młodzieży z gimnazjum, liceum, technikum czy nawet szkół wyższych. Grupy przyjeżdżają z całej Polski a nawet i z zagranicy. Poniżej przedstawiono wykres kołowy, obrazujący typy szkół, które najczęściej uczestniczą w zajęciach naszej szkoły. Typy szkól Przedszkola Szkoły Podstaw ow e Gim nazja Licea,Technikum Szkoły Wyższe Szkoły Specjalne Inne

14 SSM - Zielona Szkoła realizuje następujące statutowe zadania: 1. Rozwija różnorodne zainteresowania uczestników. 2. Pogłębia i rozszerza wiedzę uczestników. 3. Stwarza warunki do rozwoju intelektualnego uczestników szczególnie utalentowanych w różnych dziedzinach nauki, sztuki, techniki, ochrony przyrody, itp. 4. Upowszechnia wśród uczestników krajoznawstwo i różne formy turystyki poprzez aktywne formy wypoczynku. 5. Umożliwia podnoszenie sprawności fizycznej, rozwijanie i kształtowanie nawyków czynnego wypoczynku oraz uprawianie wybranej dyscypliny sportowej, a także organizuje zajęcia sprzyjające rozwojowi fizycznemu uczestników 14

15 6. Inspiruje amatorski ruch artystyczny i naukowy poprzez organizowanie dla uczestników przeglądów, wystaw, zawodów, spotkań z mieszkańcami wsi, właścicielami gospodarstw ekologicznych i agroturystycznych. 7. Wypracowuje najbardziej pożądane formy pracy pozaszkolnej ze szczególnym uwzględnieniem upowszechniania wśród uczestników wiedzy o przyrodzie, kształtowania pozytywnych postaw w stosunku do przyrody. 8. Prowadzi edukację z zakresu ekologii i form ochrony przyrody, poznawania istniejących ekosystemów, współistnienia przyrody i ludzi. 9. Prowadzi poradnictwo i informację krajoznawczo turystyczną. 10. Zapewnia uczestnikom oraz ich opiekunom tanie miejsca noclegowe. 11. Zapewnia opiekę i wychowanie uczestnikom przebywającym w placówce. 15

16 Program Zielonej Szkoły łączy zajęcia edukacyjne z aktywnym wypoczynkiem i wycieczkami turystycznokrajoznawczymi. Bogaty program edukacyjny i obserwacje przyrody 16

17 Cele programowe realizujemy poprzez następujące treści: 1. Zajęcia w Nadleśnictwie Łąck: prowadzone są zajęcia w obecności leśnika lub samodzielnie przez nauczyciela na ścieżce dydaktycznej położonej na terenie Leśnego Kompleksu Promocyjnego Gostynińsko Włocławskiego; zwiedzanie zabytkowej wyłuszczarni szyszek oraz izby przyrodniczoleśnej; organizowane są w sali edukacyjnej pogadanki o tematyce przyrodniczej; zwiedzanie szkółki Leśnej w Woli Łąckiej; korzystanie z pola edukacyjno rekreacyjnego.

18 2. Przejażdżki tradycyjnym wozem lub bryczką: poznawanie walorów krajoznawczych okolicy; kształcenie wrażliwości na piękno krajobrazu.

19 3. Lekcje przyrody i biologii w terenie: pokaz lotów ptaków łowczych na otwartej przestrzeni, podczas którego uczestnicy warsztatów zapoznają się bardzo dokładnie z technikami polowania drapieżników (zajęcia obejmują swym zakresem aktywne metody ochrony przyrody); prezentacja żywych gadów warsztaty Węże nie są zimne i śliskie ; rozpoznawanie zwierząt po śladach, odchodach, styl życia, zachowanie się wybranych gatunków zwierząt; określanie gatunku napotkanych ptaków, czy roślin w terenie i ich charakterystyka

20 20

21 4. Warsztaty przyrodnicze - wycieczki piesze i rowerowe przez tereny leśne, walory krajoznawcze, przyrodnicze Gostynińsko Włocławskiego Parku Krajobrazowego, obszar Natura 2000 Uroczyska Łąckie rezerwaty przyrody, pomniki przyrody znajdujące się w okolicy SSM Zielonej Szkoły,

22 Pomnik przyrody Rezerwat Jastrząbek Jezioro Sendeńskie 22

23 5. Zapoznanie z urządzeniami ekologicznymi znajdującymi się na terenie placówki: kolektory słoneczne, kotłownia na biomasę, oczyszczalnia hydroponiczna z monitoringiem. Do czego wykorzystywane są kolektory słoneczne? Co to jest biomasa, typy biomasy? Na czym polega działanie oczyszczalni ekologicznej?

24 6. Warsztaty ekologiczne papierowa wiklina Od patyczka do koszyczka

25 7. Zwiady terenowe: poznawanie szlaków turystycznych w terenie, wycieczki piesze lub rowerowe w kierunku Jeziora Sendeńskiego, J. Mamlice, J. Sumino, J. Drzesno, J. Soczewka, J. Łąckiego Dużego i Małego lub J. Białego, figurek przydrożnych.

26 8. Warsztaty ekologiczne Od ziarenka do bochenka połączone z wypiekiem chlebków : zapoznanie uczniów z procesem powstawania chleba, uczestnictwo w wypieku chleba, degustacja mleka.

27 9. Warsztaty ekologiczno przyrodnicze pasieka pszczela: praktyczne zapoznanie ze specyfiką pracy w pasiece i zasadami jej funkcjonowania, obserwacja pracy rodziny pszczelej i ogólna informacja o jej biologii, omówienie i pokaz podstawowych produktów pszczelich, degustacja miodu, pokaz urządzeń i sprzętu pszczelarskiego.

28 Warsztaty ekologiczne na wesoło 28

29 Warsztaty: Obszary Natura 2000 Europejska Sień Ekologiczna Natura 2000 to nowe podejście do ochrony przyrody we wszystkich krajach Unii Europejskiej obowiązujące w Polsce od 1 maja 2004r. Jest to system ochrony zagrożonych lub bardzo rzadkich gatunków roślin, a także zwierząt czy charakterystycznych siedlisk przyrodniczych całej Europy.

30 Wyznacza się te obszary wg: - dyrektyw Unii Europejskiej: 92/43/EWG z 21 maja 1992r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (tzw. Dyrektywy Siedliskowej), 79/409/EWG z 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikich ptaków (tzw. Dyrektywy Ptasiej), - prawa krajowego (w Polsce ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody), - w oparciu o naukowe kryteria inwentaryzacji przyrodniczej i weryfikacje w terenie. 30

31 z Dyrektywy Ptasiej: DOLINA ŚRODKOWEJ WISŁY PLB , z Dyrektywy Siedliskowej: UROCZYSKA ŁĄCKIE PLH , SIKÓRZ PLH , DOLINA SKRWY LEWEJ PLH , KAMPINOSKA DOLINA WISŁY PLB , mapa obszarów Natura 2000 regionu płockiego z zaznaczonymi szlakami turystycznymi, ścieżkami przyrodniczodydaktycznymi i gospodarstwami agroturystycznymi. 31

32 W ramach projektu powstało 6 sztuk tablic informacyjnych przedstawiających obszary Natura 2000 na Mazowszu Płockim. Na tablicach znajduje się nazwa, położenie, mapa obszaru sieci Natury 2000, informacja o projekcie, występujące na danym obszarze gatunki lub/i siedliska 32

33 I tablica - DOLINA ŚRODKOWEJ WISŁY PLB

34 Dolina Środkowej Wisły PLB Ptasia ostoja obejmująca długi (252km) odcinek Wisły od Dęblina do Płocka, zachowującej naturalny charakter rzeki roztokowej, z licznymi wyspami (od piaszczystych łach i wysp porośniętych roślinnością zieloną, po dobrze uformowane kępy porośnięte drzewami). Polecamy: - obserwacje ptaków. 34

35 II tablica - UROCZYSKA ŁĄCKIE PLH

36 Uroczyska Łąckie PLH Siedliskowa ostoja Natura 2000 położona we wschodniej części Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego i jego otulinie. W granicach obszaru funkcjonują rezerwaty przyrody Jastrząbek, Łąck, Dąbrowa Łącka, Korzeń. Polecamy: - przyrodnicze obserwacje jezior: Sendeń i Łąckie Małe. 36

37 III tablica - SIKÓRZ PLH

38 Sikórz PLH Siedliskowa ostoja Natura 2000 i jednocześnie rezerwat przyrody o nazwie Sikórz położona w gminie Brudzeń Duży, w centralnej części Brudzeńskiego Parku Krajobrazowego. Polecamy: - aspekt wiosenny zbiorowisk grądowych i łęgowych, - spływ kajakiem rzeką Skrwą Prawą. 38

39 Dolina Skrwy Lewej PLH Obszar siedliskowy położony w Kotlinie Płockiej, w granicach Gostynińsko- Włocławskiego Parku Krajobrazowego i jego otuliny. Obejmuje dolinę śródleśnej rzeki Skrwy Lewej oraz niewielki, pozadolinowy fragment terenu, ponadto, częściowo sztuczny zbiornik wodny Soczewkę. Polecamy: - spływ kajakowy Skrwą Lewą (tylko dla osób praktykujących survival), - wędkowanie na Jeziorze Soczewka. 39

40 IV tablica - DOLINA SKRWY LEWEJ PLH

41 V tablica - KAMPINOSKA DOLINA WISŁY PLB

42 Kampinoska Dolina Wisły PLB Ostoja siedliskowa obejmująca swoim zasięgiem odcinek doliny Wisły pomiędzy Warszawą, a Płockiem. Charakterystycznym elementem tutejszego krajobrazu są lasy łęgowe. Polecamy: - wycieczki rowerowe wzdłuż wałów przeciwpowodziowych, - odkrywanie Amazonii. 42

43 VI tablica Mapa obszarów Natura 2000 regionu płockiego z zaznaczonymi szlakami turystycznymi, ścieżkami przyrodniczo-dydaktycznymi i gospodarstwami agroturystycznymi.

44 "Nie wystarczy tylko wiedzieć Trzeba stosować Nie wystarczy tylko chcieć Trzeba jeszcze działać" J. W. Goethe Przykłady niektórych zajęć realizowanych w SSM - Zielonej Szkole przez RCEE w Płocku 44

45 Zielone lekcje Oferowane zajęcia spotkają się z ogromnym zainteresowaniem i pozytywnym odbiorem ze strony adresatów: przedszkolaków, dzieci i młodzieży szkolnej i pozaszkolnej oraz ich nauczycieli. W SSM - Zielonej Szkole w Sendeniu prowadzone są zajęcia edukacyjne, konkursy, plenery, wystawy, zawody, spotkania z przyrodnikami. Uczymy poprzez zabawę, dyskutujemy o zagrożeniach lasów, nie brakuje u nas zabaw i gier terenowych oraz przepięknych tras rowerowych. 45

46 46

47 Warsztaty plenerowe Miejscem warsztatów jest corocznie Modelowe Wiejskie Centrum Ekoturystyki Przyjazne Środowisku w Sendeniu, które znajduje się w otoczeniu lasów i jezior w Gostynińsko Włocławskim Parku Krajobrazowym. W SSM - Zielonej Szkole nie tylko się odpoczywa, ale również kształtuje właściwe postawy wobec przyrody, uczy porządku wokół siebie wzbogacając tym świadomość ekologiczną. Doskonale również uczymy się współpracy w grupie poprzez zajęcia integrujące uczestników z dużych i małych miejscowości. 47

48 Warsztaty plenerowe są doskonałą okazją do połączenia wypoczynku dzieci i młodzieży z jednoczesnym poznaniem środowiska naturalnego oraz aktywnym działaniem na rzecz ochrony jego zasobów historycznych. Ponadto stanowią sposób na efektywne spędzanie wolnego od zajęć czasu i są znakomitym uzupełnieniem zajęć lekcyjnych, pozwalającym na rozwijanie zainteresowań. 48

49 Program pleneru jest bardzo zróżnicowany. Począwszy od warsztatów fotograficznych połączonych z rajdem rowerowym lub spacerem po Parku Krajobrazowym, poprzez sztukę malarską, plastyczną, umiejętność prawidłowego preparowania powszednie spotykanych owadów oraz olimpiadę sportowoekologiczną. 49

50 Ekoturystyka Cele zajęć: Aktywna edukacja ekoturystyka łączenie turystyki z edukacją Jak powinien zachowywać się turysta rowerowy? Poznanie zasad przygotowania sprzętu turystycznego. Praktyczne aktywności Poznajemy świat roślin i świat zwierząt. Poznanie terenów GWPK, Obszar Natura 2000 Uroczyska Łąckie, Leśnych Kompleksów Promocyjnych pod kątem walorów przyrodniczych i kulturowych szlaki rowerowe. Przebieg: Wprowadzenie do zajęć: Zasady przygotowania sprzętu rowerowego, zasady zachowania się w terenie. Zasady posługiwania się atlasami i kluczami do oznaczania roślin i zwierząt. Wycieczka rowerowa po najbliższej okolicy. 50

51 51

52 Wyłuszczarnia nasion Podczas zajęć terenowych dzieci i młodzież ma możliwość zobaczenia jak funkcjonowała wyłuszczarnia nasion w Łącku. Jest to miejsce, gdzie wyłuszczało się nasiona z szyszek drzew iglastych: sosny pospolitej, sosny czarnej, świerka pospolitego. Nasiona te dawały początek nowemu pokoleniu lasu. Były wysiewane w szkółce leśnej, gdzie wyrastały z nich młode drzewka. Zajęcia terenowe 52

53 Izba Edukacji Przyrodniczo-Leśnej Nadleśnictwa Łąck Podczas zajęć w Nadleśnictwie Łąck ogromne wrażenie na uczestnikach wywarła kolekcja niektórych gatunków owadów, ptaków i zwierząt żyjących w naszych lasach. Duże zainteresowanie wzbudził również zielnik leśnych drzew i krzewów. 53

54 Warsztaty dla młodzieży na temat rozwoju zrównoważonego oraz samodzielnego opracowania projektu na rzecz społeczności lokalnej Cel ogólny: aktywizowanie społeczności lokalnej na rzecz zrównoważonego rozwoju poprzez tworzenie młodzieżowych projektów na rzecz edukacji, ochrony środowiska. Problematyka: - Jakie mogą być pomysły na działania, które zmieniają nasze najbliższe otoczenie? - Co trzeba zrobić, aby nasz pomysł miał szansę na realizację? - Wspólne wypełnianie przykładowego wniosku o dotację. Spodziewane efekty: - kształtowanie pozytywnego stosunku do problemu ochrony najbliższego otoczenia i całego środowiska, - zwiększanie zaangażowania młodzieży w ochronę środowiska; umiejętność tworzenia projektów na rzecz własnego społeczeństwa. 54

55 55

56 Zajęcia plastyczno malarskie Warsztaty malarskie prowadzone są w terenie oraz w pracowni. Na zajęciach artystycznych młodzież ma możliwość poznania nowych technik plastycznych jak: - linoryt, podczas których uczy się przedstawiać rzeczywistość za pomocą grafiki, - z naturą za pan brat w technikach mieszanych rysunek, malarstwo, collage, batik. - natura, abstrakcja, wyobraźnia w różnych technikach plastycznych czyli malowanie farbami olejnymi na płótnie. - świat przyrody w sztuce nowe metody sztuki ceramicznej z wykorzystaniem elementów przyrodniczych oraz wykonywanie biżuterii z masy papierowej łatwy sposób uzyskania ciekawego elementu np. korale, bransoletki, - malowanie na drewnie czyli wykorzystanie jako podkładu pod obraz innego materiału niż papier oraz pokazanie iż kawałek drewna można wykorzystać w bardzo praktyczny sposób, - Różne sposoby wykorzystania elementów przyrodniczych w pracach plastycznych. Grupa integruje się również w czasie olimpiady sportowo ekologicznej, tworząc zgrane grupy współzawodników, ucząc się dążenia do wspólnego celu zgodnie z zasadami fair play. 56

57 57

58 58

59 Prace plastyczne wykonane przez młodzież 59

60 Wspieranie aktywności młodzieży na terenach wiejskich Celem warsztatów jest pomoc w przygotowaniu i koordynowaniu dobrych projektów aktywizujących społeczność lokalną oraz budowanie sieci współpracy grup z terenu województwa mazowieckiego. Warsztaty są w pewnym sensie pomocą w znalezieniu własnej drogi podczas współpracy z innymi ludźmi w trakcie realizacji projektów. Pomagają także rozpoznać własne mocne strony i indywidualne potrzeby podczas pracy. Ponadto zachęcanie do działania i rozwijania zainteresowań, nauka komunikowania i radzenia sobie w trudnych sytuacjach, wzmacnianie więzi międzyludzkich i chęci działania na rzecz społeczności lokalnych. 60

61 Zielone lekcje nad wodą Zajęcia terenowe nad wodą - Poznajemy warunki życia w wodzie Cele zajęć terenowych: - poznanie właściwości wody jako środowiska życia organizmów, - znajomość nazw kilku gatunków roślin i zwierząt wodnych, - znajomość przystosowań wybranych roślin i zwierząt do życia w wodzie, - poznanie prostych łańcuchów pokarmowych występujących w środowisku wodnym, - znajomość sposobów ochrony wody. Umiejętności: - rozpoznawanie organizmów wodnych, - charakteryzowanie wody jako środowiska życia. porównanie warunków życia na lądzie z warunkami życia w wodzie, - przeprowadzenie prostych obserwacji i pomiarów. wnioskowania i uogólniania na podstawie analizy wykonywanych zadań, - uzasadnienie znaczenia czystości wody dla prawidłowego funkcjonowania życia w wodzie. Badanie chemiczne wody 61

62 Dziękuję za uwagę. Modelowe Wiejskie Centrum Ekoturystyki Przyjazne Środowisku Szkolne Schronisko Młodzieżowe - Zielona Szkoła w Sendeniu Sendeń Mały 2/2, Łąck Telefon/fax: (024) zielonaszkola@op.pl adres strony internetowej: