Trybunał Sprawiedliwości. Orzecznictwo
|
|
- Bogumił Smoliński
- 6 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Trybunał Sprawiedliwości Orzecznictwo
2 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w unijnym porządku prawnym
3 Wstęp Dążąc do zbudowania zjednoczonej Europy, niektóre państwa członkowskie (obecnie w liczbie 28) zawarły traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie, a następnie Unię Europejską, wyposażone w instytucje tworzące przepisy prawne dotyczące określonych dziedzin. Wraz z wejściem w życie traktatu z Lizbony w dniu 1 grudnia 2009 r. Unia Europejska posiada osobowość prawną i przejęła kompetencje przyznane niegdyś Wspólnocie Europejskiej. Prawo wspólnotowe stało się więc prawem Unii, obejmującym również wszystkie przepisy uchwalone w przeszłości na podstawie Traktatu o Unii Europejskiej w brzmieniu sprzed traktatu z Lizbony. Niemniej jednak w poniższej prezentacji wyrażenie prawo wspólnotowe używane będzie w odniesieniu do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości w okresie sprzed wejścia w życie traktatu z Lizbony.
4 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest instytucją sądowniczą Unii. Składa się z trzech sądów: Trybunału Sprawiedliwości, Sądu oraz Sądu do spraw Służby Publicznej. Ich głównym zadaniem jest kontrola zgodności aktów Unii z prawem oraz zapewnienie jednolitej wykładni i stosowania prawa Unii. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości stopniowo wypracowało obowiązek pełnego stosowania przez krajowe organy administracji i sądy, w ramach ich właściwości, prawa Unii oraz ochrony praw przyznanych przez nie obywatelom (bezpośrednie stosowanie prawa Unii) poprzez niestosowanie jakichkolwiek sprzecznych z nim przepisów prawa krajowego, niezależnie od tego, czy są one wcześniejsze, czy późniejsze niż przepis Unii (pierwszeństwo prawa Unii przed prawem krajowym). Trybunał stwierdził również istnienie zasady odpowiedzialności państw członkowskich za naruszenie prawa Unii, która w zasadniczy sposób wzmacnia ochronę, jaką przepisy prawa Unii przyznają podmiotom prywatnym, a jednocześnie jest czynnikiem, który może przyczynić się do staranniejszego wdrażania tych przepisów przez państwa członkowskie. Przypadki naruszeń ze strony państw członkowskich mogą również skutkować powstaniem obowiązku naprawienia szkody, co niekiedy może mieć poważne skutki dla ich finansów publicznych. Ponadto wszelkie uchybienie prawu unijnemu przez państwo członkowskie może być przedmiotem skargi do Trybunału, a w razie niewykonania orzeczenia stwierdzającego takie uchybienie Trybunał może nałożyć na dane państwo ryczałt lub karę pieniężną. Jednakże w wypadku niepoinformowania Komisji o przepisach wdrażających dyrektywę Trybunał Sprawiedliwości może, na wniosek Komisji, nałożyć karę pieniężną od chwili wydania pierwszego wyroku stwierdzającego uchybienie.
5 Trybunał Sprawiedliwości współpracuje z sądami krajowymi, które są sądami powszechnymi prawa Unii. Każdy sąd krajowy, rozpatrując spór dotyczący prawa Unii, może, a niekiedy powinien, zwrócić się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniami prejudycjalnymi. Trybunał dokonuje wówczas wykładni przepisu prawa Unii lub kontroluje jego zgodność z prawem. Rozwój orzecznictwa Trybunału stanowi ilustrację jego wkładu w tworzenie przestrzeni prawnej obywateli poprzez ochronę praw przyznawanych im przez prawodawstwo unijne w różnych dziedzinach życia codziennego.
6 Podstawowe zasady ustanowione przez orzecznictwo W orzecznictwie zapoczątkowanym w 1963 r. wyrokiem w sprawie Van Gend & Loos Trybunał wprowadził zasadę bezpośredniego skutku prawa wspólnotowego w państwach członkowskich, która obecnie pozwala obywatelom europejskim na bezpośrednie powoływanie się na przepisy unijne w postępowaniu przed sądem krajowym. Przedsiębiorstwo transportowe Van Gend & Loos, importujące towary z Niemiec do Niderlandów, zostało zobowiązane do zapłacenia cła, co uznało za sprzeczne z przepisem traktatu EWG zakazującym państwom członkowskim podnoszenia ceł w ich wzajemnych stosunkach handlowych. Skarga dotyczyła konfliktu między ustawodawstwem krajowym a przepisami traktatu EWG. Na wniosek sądu niderlandzkiego Trybunał rozstrzygnął ten problem, formułując zasadę skutku bezpośredniego, gwarantując w ten sposób przedsiębiorcy transportowemu możliwość domagania się od sądu krajowego ochrony jego praw wynikających z prawa wspólnotowego.
7 W 1964 r. w wyroku w sprawie Costa zostało ustanowione pierwszeństwo prawa wspólnotowego przed prawem krajowym. W sprawie tej włoski sąd zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem, czy włoska ustawa o nacjonalizacji sektora produkcji i dystrybucji energii elektrycznej była zgodna z określonymi przepisami traktatu EWG. Trybunał wprowadził zasadę pierwszeństwa prawa wspólnotowego, wywodząc ją ze specyficznej natury wspólnotowego porządku prawnego, podlegającego jednolitemu stosowaniu we wszystkich państwach członkowskich. W 1991 r. w wyroku w sprawie Francovich i in. Trybunał sformułował kolejne pojęcie o fundamentalnym znaczeniu, tj. pojęcie odpowiedzialności państwa członkowskiego wobec podmiotów prywatnych za szkody spowodowane naruszeniem przez to państwo członkowskie prawa wspólnotowego. Od 1991 r. obywatelom europejskim przysługuje zatem roszczenie o odszkodowanie przeciw państwu członkowskiemu, które narusza przepis wspólnotowy. Dwaj obywatele włoscy, którym przysługiwało wynagrodzenie od pracodawców w postępowaniu upadłościowym, we wniesionych sprawach powołali się na bezczynność państwa włoskiego, które nie dokonało transpozycji przepisów wspólnotowych chroniących pracowników w wypadku niewypłacalności pracodawcy. W odpowiedzi na pytanie sądu włoskiego Trybunał orzekł, że dyrektywa, której sprawa dotyczyła, miała na celu przyznanie podmiotom prywatnym praw, których zostały one pozbawione z powodu bezczynności państwa, które nie dokonało jej transpozycji, i w ten sposób utorował drogę do domagania się odszkodowania od samego państwa członkowskiego.
8 Trybunał w życiu obywatela europejskiego Większość spośród tysięcy wydanych przez Trybunał wyroków, w tym wszystkie wydane w trybie prejudycjalnym, ma oczywiście istotny wpływ na codzienne życie obywateli europejskich. Tytułem przykładu poniżej wymieniono niektóre z wyroków wydanych w najważniejszych dziedzinach prawa Unii. Swobodny przepływ towarów Od czasu wydania w 1979 r. wyroku w sprawie Cassis de Dijon, dotyczącego zasady swobodnego przepływu towarów, importerzy mogą sprowadzać do swoich krajów wszelkie produkty pochodzące z innego państwa Unii, pod warunkiem że zostały one legalnie wyprodukowane i wprowadzone na rynek i że brak jest nadrzędnych względów związanych na przykład z ochroną zdrowia czy też ochroną środowiska, które sprzeciwiałyby się przywozowi takiego produktu na teren państwa konsumenta.
9 Swobodny przepływ osób Wiele orzeczeń zostało wydanych w dziedzinie swobodnego przepływu osób. W wyroku w sprawie Kraus z 1993 r. Trybunał orzekł, że sytuację obywatela wspólnotowego, który w innym państwie członkowskim uzyskał dyplom uniwersytecki trzeciego stopnia, ułatwiający dostęp do zawodu lub wykonywania działalności gospodarczej, reguluje prawo wspólnotowe, nawet w zakresie stosunków tego obywatela z jego państwem członkowskim pochodzenia. I tak, o ile państwo członkowskie może uzależnić używanie tytułu na swoim terytorium od uprzedniego zezwolenia administracyjnego, o tyle celem postępowania w sprawie wydania zezwolenia może być jedynie ustalenie, czy tytuł ten został prawidłowo wydany. Wśród orzeczeń wydanych w tej dziedzinie jednym z najbardziej znanych jest wyrok w sprawie Bosman z 1995 r., w którym Trybunał, rozpoznając sprawę na wniosek sądu belgijskiego, wypowiedział się na temat zgodności przepisów federacji piłkarskich z zasadą swobodnego przepływu pracowników. Trybunał orzekł, iż sport uprawiany zawodowo jest działalnością gospodarczą, której wykonywanie nie może być utrudniane przez przepisy regulujące przenoszenie graczy lub ograniczające liczbę graczy, będących obywatelami innych państw członkowskich. To ostatnie stwierdzenie zostało w kolejnych orzeczeniach rozciągnięte na sytuację sportowców zawodowych pochodzących z państw trzecich, które ze Wspólnotami Europejskimi łączy umowa o stowarzyszeniu (wyrok w sprawie Deutscher Handballbund z 2003 r.) lub partnerstwie (wyrok w sprawie Simutenkov z 2005 r.).
10
11 Swoboda świadczenia usług Wyrok z 1989 r. dotyczący swobodnego przepływu usług został wydany na kanwie wydarzenia z udziałem turysty brytyjskiego, który odniósł poważne obrażenia w wyniku napaści dokonanej na nim w paryskim metrze. Na pytanie sądu francuskiego Trybunał orzekł, że jako turysta był on usługobiorcą, a zatem obejmowała go zapisana w prawie wspólnotowym zasada niedyskryminacji ze względu na przynależność państwową. Miał on zatem prawo do takiego samego odszkodowania, jakiego mógłby w podobnej sytuacji oczekiwać obywatel francuski (wyrok w sprawie Cowan). Orzekając na wniosek sądów luksemburskich, Trybunał stwierdził, że przepisy krajowe odmawiające osobie ubezpieczonej zwrotu kosztów świadczeń dentystycznych ze względu na to, iż zostały one udzielone w innym państwie członkowskim, stanowią nieuzasadnioną przeszkodę dla swobodnego przepływu usług (wyrok w sprawie Kohll z 1998 r.) oraz że odmowa zwrotu kosztów związanych z zakupem okularów za granicą jest nieuzasadnioną przeszkodą dla swobodnego przepływu towarów (wyrok w sprawie Decker z 1998 r.). Trybunał stwierdził również, że przepisy prawne, które uzależniają zwrot kosztów leczenia szpitalnego w innym państwie członkowskim od uzyskania uprzedniej zgody właściwej instytucji i które przewidują, że takiej zgody należy odmówić w określonych wypadkach, stanowi przeszkodę w swobodnym świadczeniu usług szpitalnych o charakterze medycznym. Jednakże taki system uzyskiwania uprzedniej zgody mógłby być uzasadniony, jeśli identyczne lub cechujące się tym samym stopniem skuteczności leczenie jest oferowane osobie ubezpieczonej na terytorium krajowym (wyrok w sprawie Smits i Peerbooms z 2001 r.). Podobnie Trybunał orzekł, że prawo krajowe, które nie zapewnia ubezpieczonemu, posiadającemu zgodę na poddanie się leczeniu szpitalnemu w innym państwie członkowskim, analogicznego poziomu pokrycia kosztów do tego, z jakiego korzystałby, gdyby był poddany leczeniu w państwie członkowskim, w którym jest ubezpieczony, powoduje nieuzasadnione ograniczenie w swobodnym świadczeniu usług (wyrok w sprawie Vanbraekel z 2001 r.)
12 Równość traktowania i prawa socjalne W jednej ze spraw stewardesa pozwała swego pracodawcę z powodu dyskryminacji w zakresie otrzymywanego wynagrodzenia w porównaniu ze współpracownikami płci męskiej wykonującymi tę samą pracę. Trybunał, orzekając na wniosek sądu belgijskiego, uznał, iż postanowienie traktatu ustanawiające zasadę równości wynagrodzeń dla pracowników płci męskiej i pracowników płci żeńskiej za taką samą pracę wywołuje skutek bezpośredni (wyrok w sprawie Defrenne). Dokonując wykładni przepisów wspólnotowych dotyczących równości traktowania kobiet i mężczyzn, Trybunał przyznał kobietom ochronę przed utratą pracy związaną z macierzyństwem. Pewna kobieta została zwolniona z pracy, ponieważ nie mogła dłużej pracować z powodu trudności związanych z ciążą. W 1998 r. Trybunał orzekł, że zwolnienie to było niezgodne z prawem wspólnotowym. Rozwiązanie stosunku pracy z kobietą w ciąży z powodu nieobecności w pracy spowodowanych właśnie ciążą jest zakazaną dyskryminacją ze względu na płeć (wyrok w sprawie Brown). Dla zapewnienia ochrony zdrowia i bezpieczeństwa pracowników jest konieczne, aby przysługiwał im coroczny płatny urlop. W 1999 r. brytyjski związek zawodowy BECTU zaskarżył uregulowanie brytyjskie pozbawiające tego prawa pracowników zatrudnionych na podstawie krótkoterminowych umów o pracę, zarzucając, że nie było ono zgodne ze wspólnotową dyrektywą dotyczącą organizacji czasu pracy. Trybunał orzekł, że prawo do corocznego płatnego urlopu jest uprawnieniem socjalnym przyznanym prawem wspólnotowym wszystkim pracownikom i żadnego pracownika nie można go pozbawić (wyrok w sprawie BECTU z 2001 r.). Trybunał orzekł również, że pracownik nie traci prawa do corocznego płatnego urlopu, jeśli nie mógł skorzystać z tego urlopu wskutek choroby i w związku z tym powinien otrzymać ekwiwalent za niewykorzystany coroczny urlop (wyrok w sprawie Schultz z 2009 r.).
13 Prawa podstawowe Trybunał znacząco przyczynił się do podwyższenia standardów ochrony praw podstawowych, uznając, że ich przestrzeganie stanowi integralną część ogólnych zasad prawa, których poszanowanie zapewnia. W tym względzie oparł się on na tradycjach konstytucyjnych wspólnych państwom członkowskim oraz na międzynarodowych aktach ochrony praw człowieka, w szczególności na europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, w której tworzeniu państwa członkowskie uczestniczyły lub do której przystąpiły. Od wejścia w życie traktatu z Lizbony Trybunał stosuje i interpretuje postanowienia Karty praw podstawowych Unii Europejskiej z dnia 7 grudnia 2000 r., której traktat z Lizbony przyznał tę samą wartość prawną, jaką posiadają traktaty. W następstwie licznych ataków terrorystycznych na policjantów w Irlandii Północnej zarządzono noszenie przez nich broni. Jednakże ze względów bezpieczeństwa publicznego na noszenie broni nie zezwolono (na podstawie niepodlegającego zaskarżeniu do sądu świadectwa wystawionego przez ministra) kobietom zatrudnionym w policji. W konsekwencji w północnoirlandzkiej policji nie zaproponowano umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy żadnej kobiecie. W odpowiedzi na pytanie jednego z sądów Zjednoczonego Królestwa Trybunał orzekł, że wyłączenie spod jakiejkolwiek kontroli sądowej świadectwa wydanego przez organ władzy krajowej jest sprzeczne z zasadą skutecznej ochrony sądowej przysługującej każdemu, kto uważa się za pokrzywdzonego wskutek dyskryminacji ze względu na płeć (wyrok w sprawie Johnston z 1986 r.).
14 Obywatelstwo europejskie W zakresie obywatelstwa europejskiego, które zgodnie z traktatem posiadają wszyscy obywatele państw członkowskich, Trybunał potwierdził, że oznacza ono prawo pobytu na terytorium innego państwa członkowskiego. Z tego prawa pobytu korzysta również małoletni obywatel państwa członkowskiego, który ma ubezpieczenie zdrowotne i wystarczające środki. Trybunał podkreślił, że prawo wspólnotowe nie wymaga, aby małoletni osobiście dysponował niezbędnymi środkami, oraz że odmowa przyznania w tym samym czasie prawa pobytu jego matce, będącej obywatelką państwa trzeciego, pozbawiłaby prawo pobytu dziecka jakiejkolwiek skuteczności (effet utile) (wyrok w sprawie Zhu i Chen z 2004 r.). W tym samym wyroku Trybunał dodał, że, nawet w przypadku gdy celem uzyskania obywatelstwa państwa członkowskiego jest zapewnienie prawa pobytu obywatelowi państwa trzeciego, jedno państwo członkowskie nie może ograniczyć skutków przyznania obywatelstwa innego państwa członkowskiego. Trybunał Sprawiedliwości stwierdził również, że studenci państwa członkowskiego, którzy przemieszczają się celem kontynuowania nauki w innym państwie członkowskim, korzystają z praw przyznanych obywatelom europejskim. Tym samym studenci przebywający zgodnie z prawem w przyjmującym państwie członkowskim i wykazujący określony stopień zintegrowania się ze społecznością tego państwa mogą korzystać z przyznawanej przez to państwo pomocy na pokrycie kosztów utrzymania (wyrok w sprawie Bidar z 2005 r.). Natomiast prawo wspólnotowe nie sprzeciwia się ustaleniu przez krajowe przepisy prawne obiektywnych i nieidących zbyt daleko przesłanek integracji ze społecznością przyjmującego państwa członkowskiego. Tym samym przesłankę pięcioletniego uprzedniego zamieszkiwania na terytorium tego państwa uważa się za zgodną z prawem wspólnotowym (wyrok w sprawie Förster z 2008 r.).
15 Transport lotniczy Prawo Unii stanowi, że w wypadku odwołania lotu pasażerowie mają prawo do odszkodowania ze strony linii lotniczych. Linie te nie są jednak zobowiązane do wypłaty odszkodowania, jeśli są w stanie dowieść, że odwołanie lotu było spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można by było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. W swym wyroku z 2008 r. Trybunał orzekł, ze problemy techniczne wykryte podczas przeglądu statków lotniczych lub z powodu braku takiego przeglądu nie stanowią, jako takie, nadzwyczajnych okoliczności. W rezultacie przewoźnik lotniczy zasadniczo nie może odmówić wypłaty odszkodowania pasażerom w związku z odwołaniem lotu z uwagi na problemy techniczne statku powietrznego (wyrok w sprawie Wallentin-Hermann z 2008 r.). W 2009 r. Trybunał orzekł, że pasażerowie opóźnionych lotów, jeżeli przybędą do miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po przewidywanej godzinie przylotu, mogą tak jak pasażerowie odwołanych lotów, ubiegać się o jednorazowe odszkodowanie od linii lotniczych, chyba że opóźnienie lotu było spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności (wyrok w sprawie Sturgeon z 2009 r.).
16 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej > Orzecznictwo > Komunikaty prasowe > Portal instytucji Unii Europejskiej > Dostęp do prawa Unii Europejskiej > QD PL-C Zdjęcia: G. Fessy CJUE Kontakty z mediami i informacja Wydanie luty 2012 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej Kontakty z mediami i informacja L-2925 Luksemburg doi: /80375
Wasze pytania. dotyczące Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Wasze pytania dotyczące Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej DLACZEGO ISTNIEJE TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ (TSUE)? Budując Europę, państwa członkowskie (dzisiaj w liczbie 28) zawarły
Bardziej szczegółowoRola ETS w ochronie praw i wolności jednostki
Rola ETS w ochronie praw i wolności jednostki Metody integracji poprzez prawo: 1/ substytucja (inaczej unifikacja): wprowadzenie jednolitych materialnych norm wspólnotowych; całkowite ujednolicenie prawa
Bardziej szczegółowoOrzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6.10.2009 r. w sprawie C-123/08 Wolzenburg. I. Stan faktyczny i prawny
Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6.10.2009 r. w sprawie C-123/08 Wolzenburg I. Stan faktyczny i prawny W dniu 6 października 2009 r. Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich wydał wyrok
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 27.05.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 0436/2012, którą złożył Mark Walker (Wielka Brytania) w sprawie transgranicznego doradztwa prawnego 1.
Bardziej szczegółowoSprawa C-372/04. The Queen, na wniosek: Yvonne Watts. Bedford Primary Care Trust i Secretary of State for Health
Sprawa C-372/04 The Queen, na wniosek: Yvonne Watts przeciwko Bedford Primary Care Trust i Secretary of State for Health [wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Court of Appeal
Bardziej szczegółowo3. Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich
3. Orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich Sprawa 267/8311 Aissatou Diatta v. Land Berlin Swoboda przepływu pracowników; Prawo pobytu członków rodziny pracownika migrującego w państwie
Bardziej szczegółowoPARLAMENT EUROPEJSKI
PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Petycji 2009 26.09.2008 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Dotyczy: Petycji 0391/2005, którą złożyła Penelope Mountzourea-Panagiotou (Grecja), z 8 podpisami, w sprawie domniemanej dyskryminacji
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 28.11.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 0824/2008, którą złożył Krum Krumov (Bułgaria) z 16 podpisami, wzywająca do deregulacji cen i przyjęcia
Bardziej szczegółowoTRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ CVRIA TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWO I OPIEKA ZDROWOTNA. curia.europa.eu
CVRIA TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWO UNII EUROPEJSKIEJ TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI I OPIEKA ZDROWOTNA curia.europa.eu WPROWADZENIE Od 1952 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) dba o przestrzeganie
Bardziej szczegółowoPostępowanie w sprawie naruszenia Traktatów przeciwko państwom członkowskim (art TFUE)
Postępowanie w sprawie naruszenia Traktatów przeciwko państwom członkowskim (art. 258-260 TFUE) Postępowanie Komisji przeciwko państwu członkowskiemu art. 258 TFUE Postępowanie państwa członkowskiego przeciwko
Bardziej szczegółowoDYREKTYWA RADY. z dnia 14 października 1991 r.
DYREKTYWA RADY z dnia 14 października 1991 r. w sprawie obowiązku pracodawcy dotyczącym informowania pracowników o warunkach stosowanych do umowy lub stosunku pracy (91/533/EWG) RADA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH,
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Komisja Petycji 30.1.2015 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 1128/2012, którą złożyła L. A. (Armenia/Rosja) w sprawie rzekomej dyskryminacji i uznawania jej kwalifikacji
Bardziej szczegółowoSpis treści. Str. Nb. Wykaz skrótów... XV Wstęp do piątego wydania... XVII
Wykaz skrótów... XV Wstęp do piątego wydania... XVII Rozdział I. Wprowadzenie... 1 1 1. Pojęcie prawa europejskiego i prawa Unii Europejskiej... 1 1 2. Proces integracji państw europejskich po II wojnie
Bardziej szczegółowoSpis treści Przedmowa Wykaz skrótów Wykaz wykorzystanych aktów prawnych Wykaz wykorzystanych orzeczeń Bibliografia Słowo wstępne
Przedmowa... Wykaz skrótów... Wykaz wykorzystanych aktów prawnych... Wykaz wykorzystanych orzeczeń... Bibliografia... XI XIII XIX XXIX XXXI Słowo wstępne... 1 Pomiędzy pięknem a zmysłami (Z. Brodecki)...
Bardziej szczegółowoZasady stosowania prawa UE
Zasady stosowania prawa UE Obowiązek wykładni zgodnej Costa vs E.N.E.L. (1964) Żadne normy prawa wewnętrznego nie mogą mieć pierwszeństwa przed prawem stanowionym przez Traktat, aby nie pozbawiać go jego
Bardziej szczegółowoPostępowanie o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym (art. 267 akapit 1 TFUE, )
Postępowanie o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym (art. 267 akapit 1 TFUE, ) Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest właściwy do orzekania w trybie prejudycjalnym: a) o wykładni Traktatów;
Bardziej szczegółowoTrybunał Sprawiedliwości dokonuje wykładni porozumienia ramowego w sprawie pracy na czas określony wzmacniając ochronę pracowników
CJE/06/54 4 lipca 2006 Kontakty z Mediami i Informacja KOMUNIKAT PRASOWY nr 54/06 4 lipca 2006 Wyrok Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-212/04 Konstantinos Adeneler i in. / Ellinikos Organismos Galaktos
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 340/19
13.12.2012 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 340/19 DECYZJA RADY z dnia 6 grudnia 2012 r. w sprawie stanowiska w odniesieniu do przyjęcia postanowień dotyczących koordynacji systemów zabezpieczenia
Bardziej szczegółowoWYROK TRYBUNAŁU. z dnia 5 lutego 1963 r.*
WYROK TRYBUNAŁU z dnia 5 lutego 1963 r.* W sprawie 26/62 mającej za przedmiot skierowany do Trybunału, na podstawie art. 177 akapit pierwszy lit. a) i art. 177 akapit trzeci Traktatu ustanawiającego Europejską
Bardziej szczegółowoTrybunał Konstytucyjny Warszawa. W n i o s e k
Warszawa, dnia września 2008 r. Trybunał Konstytucyjny Warszawa W n i o s e k Na podstawie art. 122 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wnoszę o zbadanie zgodności z Konstytucją ustawy z dnia
Bardziej szczegółowoOgraniczenie władztwa podatkowego państw UE w podatkach bezpośrednich
Państwo członkowskie nie może stosować różnych przepisów podatkowych do porównywalnych sytuacji, ani tego samego przepisu podatkowego do różnych sytuacji. Podatki bezpośrednie nie zostały dotychczas poddane
Bardziej szczegółowoDochodzenie roszczeń opartych na prawie UE przed sądami krajowymi autonomia proceduralna
prof. dr hab. Anna Wyrozumska Katedra Europejskiego Prawa Konstytucyjnego UŁ Jean Monnet Chair of European Constitutional Law Dochodzenie roszczeń opartych na prawie UE przed sądami krajowymi autonomia
Bardziej szczegółowoTRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ (WYCIĄG)
TRAKTAT O FUNKCJONOWANIU UNII EUROPEJSKIEJ (WYCIĄG) Artykuł 37. (dawny art. 31 TWE) 1. Państwa Członkowskie dostosowują monopole państwowe o charakterze handlowym w taki sposób, aby wykluczona była wszelka
Bardziej szczegółowoRok Obywatela prawa każdego obywatela w UE. Natalia Krzyżan WIR Poznań 05.03.2013 r.
Rok Obywatela prawa każdego obywatela w UE Natalia Krzyżan WIR Poznań 05.03.2013 r. Europejski Rok Praw Obywateli 2013 Obywatelstwo Unii Europejskiej Każda osoba posiadająca obywatelstwo państwa członkowskiego
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Myszka
Sygn. akt II UK 322/17 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 19 kwietnia 2018 r. SSN Zbigniew Myszka w sprawie z wniosku M. K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w P. o zasiłek
Bardziej szczegółowoWyrok TS (pełny skład) z 19 października 2004 r., C-200/02, Zhu & Chen (procedura prejudycjalna)
Wyrok TS (pełny skład) z 19 października 2004 r., C-200/02, Zhu & Chen (procedura prejudycjalna) ( ) Stan faktyczny: 7. M. N. Chen wraz z małżonkiem, obywatelem chińskim, pracują w przedsiębiorstwie chińskim
Bardziej szczegółowoPYTANIA I ODPOWIEDZI: Prawa pacjentów do opieki zdrowotnej w innym kraju UE
KOMISJA EUROPEJSKA NOTATKA PRASOWA Bruksela, 22 października 2013 r. PYTANIA I ODPOWIEDZI: Prawa pacjentów do opieki zdrowotnej w innym kraju UE Chory na cukrzycę starszy pan z Niemiec zabiera ze sobą
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wykaz literatury... XVII Przedmowa... XIX
Wykaz skrótów... XIII Wykaz literatury... XVII Przedmowa... XIX Rozdział I. Zagadnienia wprowadzające... 1 1. Prawo Unii Europejskiej jako akademicka dyscyplina prawa... 3 I. Rozwój autonomicznej dyscypliny
Bardziej szczegółowoWYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba) z dnia 6 lipca 2006 r. *
CONIJN WYROK TRYBUNAŁU (trzecia izba) z dnia 6 lipca 2006 r. * W sprawie C-346/04 mającej za przedmiot wniosek o wydanie, na podstawie art. 234 WE, orzeczenia w trybie prejudycjalnym, złożony przez Bundesfinanzhof
Bardziej szczegółowoPostanowienie z dnia 7 maja 2003 r. III UZP 3/03. w trybie art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach
Postanowienie z dnia 7 maja 2003 r. III UZP 3/03 Przepis art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 26.10.2009 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Dotyczy: Petycji 1374/2002, którą złożył Petros Tselepidis (Grecja) w imieniu Stowarzyszenia Importerów Zabawek Elektronicznych
Bardziej szczegółowoMIĘDZY ROZWIĄZANIAMI MOP, RE I UE W ZAKRESIE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO
ZWIĄZKI I ZALEŻNOŚCI MIĘDZY ROZWIĄZANIAMI MOP, I UE W ZAKSIE ZABEZPIECZENIA SPOŁECZNEGO Gertruda Uścińska Instytut Pracy i Spraw Socjalnych SCHEMAT 1. ZWIĄZKI I ZALEŻNOŚCI Międzynarodowa Organizacja Pracy
Bardziej szczegółowoU C H W A Ł A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 16 grudnia 2010 r.
U C H W A Ł A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 16 grudnia 2010 r. w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Straży Granicznej oraz ustawy o Służbie Więziennej
Bardziej szczegółowoTRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ CVRIA TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWO I MŁODZIEŻ. curia.europa.eu
CVRIA TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWO UNII EUROPEJSKIEJ TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI I MŁODZIEŻ curia.europa.eu WPROWADZENIE Od 1952 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) czuwa nad przestrzeganiem i prawidłowym
Bardziej szczegółowo- o zmianie ustawy o Policji, ustawy o Straży Granicznej oraz ustawy o Służbie Więziennej.
SEJM RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ VI kadencja Marszałek Senatu Druk nr 4147 Warszawa, 14 stycznia 2011 r. Pan Grzegorz Schetyna Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Szanowny Panie Marszałku Na podstawie
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Komisja Petycji 28.2.2015 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 0921/2012, którą złożył Sorin Stelian Torop (Rumunia) w imieniu związku urzędników służby cywilnej DGASPC
Bardziej szczegółowoTRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI
TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI UNII EUROPEJSKIEJ Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej jest jedną z siedmiu instytucji UE. W jego skład wchodzą trzy organy sądownicze: Trybunał Sprawiedliwości, Sąd i Sąd
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Maciej Pacuda
Sygn. akt III SK 61/12 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 2 lipca 2013 r. SSN Maciej Pacuda w sprawie z powództwa Telekomunikacji Polskiej Spółki Akcyjnej w W. przeciwko Prezesowi Urzędu Komunikacji
Bardziej szczegółowoRola sądów krajowych
PRAWO RÓWNOUPRAWNIENIA PŁCI: SEMINARIUM DLA PRZEDSTAWICIELI WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI Rola krajowego sędziego w stosowaniu dyrektyw UE o zakazie dyskryminacji: relacja krajowych porządków prawnych i pytania
Bardziej szczegółowoCzy możliwe jest niesymetryczne powołanie na dyrektywę
Czy możliwe jest niesymetryczne powołanie na dyrektywę Optymalizacja / Do końca 2010 r. polskie przepisy dotyczące opodatkowania VAT usług szkoleniowych były niezgodne z prawem UE. W konsekwencji podatnicy
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Piotr Prusinowski
Sygn. akt I UK 42/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 lutego 2019 r. SSN Piotr Prusinowski w sprawie z odwołania A. S.-H. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B. o zasiłek
Bardziej szczegółowoSystem instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej. Autor: Justyna Maliszewska-Nienartowicz CZĘŚĆ I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ
System instytucjonalny i prawny Unii Europejskiej. Autor: Justyna Maliszewska-Nienartowicz CZĘŚĆ I. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA UNII EUROPEJSKIEJ ROZDZIAŁ 1. CHARAKTER PRAWNY UNII EUROPEJSKIEJ ROZDZIAŁ 2. OSOBOWOŚĆ
Bardziej szczegółowoSTUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM
dr Monika Kawczyńska Wpływ prawa UE na prawo polskie bezpośredni skutek prawa UE STUDIA PODYPLOMOWE 02.12.2017 Podstawowe pojęcia Bezpośrednie obowiązywanie normy prawa UE od ich wejścia w życie staja
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Krzysztof Rączka
Sygn. akt III PK 14/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 5 grudnia 2018 r. SSN Krzysztof Rączka w sprawie z powództwa T. Ł. przeciwko Izbie [ ] w S. o odszkodowanie za naruszenie zasady równego
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt IV CNP 99/08 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 23 kwietnia 2009 r. SSN Iwona Koper (przewodniczący) SSN Zbigniew Kwaśniewski SSN Dariusz Zawistowski (sprawozdawca)
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 27.6.2012 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 0334/2009, którą złożył H.K. (Niemcy) w sprawie swoich problemów związanych z refundacją wydatków na leki
Bardziej szczegółowoSTUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM
1 1 2 System ochrony prawnej w UE skargi kierowane do Trybunału Sprawiedliwości UE Prof. UJ Dr hab. Nina Półtorak 20 stycznia 2018 r. 2 3 4 RZECZNICY GENERALNI PRZY TRYBUNALE SPRAWIEDLIWOŚCI 5 6 SĄD -
Bardziej szczegółowoI. Podstawa prawna. Definicja członka rodziny
10 kwietnia 2019 r. Informacja dla obywateli Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej i członków ich rodzin o zasadach legalizacji ich pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 8 lutego 2000 r. II UKN 374/99
Wyrok z dnia 8 lutego 2000 r. II UKN 374/99 Konwencja Generalna pomiędzy Polską a Francją o zabezpieczeniu społecznym, Układ dodatkowy dotyczący systemu zabezpieczenia społecznego stosowanego do pracowników
Bardziej szczegółowoDyrektywa usługowa powiązania z innymi przepisami prawa wspólnotowego. 27 maja 2009r. Katarzyna Szychowska, avocat
Dyrektywa usługowa powiązania z innymi przepisami prawa wspólnotowego 27 maja 2009r. Katarzyna Szychowska, avocat Dyrektywy usługowej: art. 3 Ustęp 1 : relacje z innymi specyficznymi aktami prawa wtórnego
Bardziej szczegółowoSwoboda działalności gospodarczej na terytorium UE w zakresie usług. Case Study
Case Study Swoboda działalności gospodarczej na terytorium w zakresie usług Wardyński & Partners Michał Bernat Prawa indywidualnych przedsiębiorców po wejściu w życie Dyrektywy Usługowej Warszawa, 27 maja
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Piotr Prusinowski
Sygn. akt I UK 89/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 20 marca 2019 r. SSN Piotr Prusinowski w sprawie z odwołania P. C. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł. o ustalenie
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Beata Gudowska
Sygn. akt I UK 102/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 24 kwietnia 2018 r. SSN Beata Gudowska w sprawie z odwołania,,z. Spółki Akcyjnej w K. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Zbigniew Myszka
Sygn. akt II PK 24/12 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie : Dnia 10 maja 2012 r. SSN Zbigniew Myszka w sprawie z powództwa K. Ż. przeciwko P. P. Sp. z o.o. w W. o odszkodowanie, po rozpoznaniu na posiedzeniu
Bardziej szczegółowoZAKRES ZASTOSOWANIA KARTY PRAW PODSTAWOWYCH (CFR):PODWAŻANIE KRAJOWYCH ŚRODKÓW PRAWNYCH NA PODSTAWIE CFR
ZAKRES ZASTOSOWANIA KARTY PRAW PODSTAWOWYCH (CFR):PODWAŻANIE KRAJOWYCH ŚRODKÓW PRAWNYCH NA PODSTAWIE CFR Laurent Pech Middlesex University London (L.Pech@mdx.ac.uk) PLAN 1. KRÓTKIE OMÓWIENIE WYBRANYCH
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 26.10.2009 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Dotyczy: Petycji 1087/2002, którą złożył Panagiotis Hatzis (Grecja), w imieniu greckiego Stowarzyszenia Gier Elektronicznych,
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Beata Gudowska
Sygn. akt II UK 4/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 lutego 2019 r. SSN Beata Gudowska w sprawie z wniosku "F." [ ] Spółka z o.o. w W. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych [ ] Oddział
Bardziej szczegółowoUchwała z dnia 8 lipca 1999 r. III ZP 10/99
Uchwała z dnia 8 lipca 1999 r. III ZP 10/99 Przewodniczący: SSN Maria Tyszel, Sędziowie: SN Stefania Szymańska (sprawozdawca), SA Krystyna Bednarczyk. Sąd Najwyższy, z udziałem prokuratora Prokuratury
Bardziej szczegółowoKOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. SPRAWIEDLIWOŚCI I KONSUMENTÓW
KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. SPRAWIEDLIWOŚCI I KONSUMENTÓW Bruksela, 18 stycznia 2019 r. REV1 niniejszy dokument zastępuje zawiadomienie dla zainteresowanych stron z dnia 21 listopada 2017
Bardziej szczegółowoSwobodny przepływ osób
POLSKIE ZDROWIE W UNII EUROPEJSKIEJ SWOBODNY PRZEPŁYW PACJENTÓW I USŁUG KORZYSTANIE ZE ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH NA TERENIE UNII EUROPEJSKIEJ Wacława Wojtala Swobodny przepływ osób Gwarantuje wolność przemieszczania
Bardziej szczegółowoSpis treści. Str. Nb. Wprowadzenie... XXI Wykaz skrótów... XXXXV Wykaz literatury... XXXXVII. Część I. Ogólna
Wprowadzenie... XXI Wykaz skrótów... XXXXV Wykaz literatury... XXXXVII Część I. Ogólna Rozdział I. Przedmiot międzynarodowego prywatnego prawa pracy... 3 1 1. Rodzaje kolizji norm prawa pracy... 3 1 2.
Bardziej szczegółowoUstawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Dz.U. Nr 254, poz.
Ustawa z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania Dz.U. Nr 254, poz. 1700 Ustawa implementuje dyrektywy: dyrektywę Rady 86/613/EWG z dnia
Bardziej szczegółowoWniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 30.1.2019 r. COM(2019) 53 final 2019/0019 (COD) Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie ustanowienia środków awaryjnych w dziedzinie koordynacji
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II UK 358/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 12 marca 2014 r. SSN Beata Gudowska (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Bogusław Cudowski SSN Roman Kuczyński
Bardziej szczegółowoPARLAMENT EUROPEJSKI
PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Komisja Petycji 2009 30.0.2009 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Dotyczy: Petycji 0277/2006, którą złożył Vitor Chatinho (Portugalia), w sprawie rzekomego nieprzestrzegania przez portugalskie
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca) SSN Maciej Pacuda
Sygn. akt II BP 3/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 6 sierpnia 2013 r. SSN Jerzy Kuźniar (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca) SSN Maciej Pacuda
Bardziej szczegółowoProblem niezgodności art KPC z prawem Unii Europejskiej
Problem niezgodności art. 1135 5 KPC z prawem Unii Europejskiej mgr Jadwiga Urban-Kozłowska doktorantka w Katedrze Prawa Europejskiego Uniwersytet Jagielloński w Krakowie Rzeszów, 21.02.2013 r. Przedmiot
Bardziej szczegółowoSTUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM
Prof. UJ Dr hab. Nina Półtorak System ochrony prawnej w UE skargi kierowane do Trybunału Sprawiedliwości UE 20 stycznia 2018 r. STUDIA PODYPLOMOWE 2 RZECZNICY GENERALNI PRZY TRYBUNALE SPRAWIEDLIWOŚCI 3
Bardziej szczegółowoSąd do spraw Służby Publicznej
Sąd do spraw Służby Publicznej Sąd do spraw Służby Publicznej RYS HISTORYCZNY Dążąc do zbudowania Europy, państwa (dziś w liczbie dwudziestu ośmiu) zawarły traktaty ustanawiające Wspólnoty Europejskie,
Bardziej szczegółowoSpis treści: Wykaz skrótów Przedmowa (Artur Kuś)
Spis treści: Wykaz skrótów Przedmowa (Artur Kuś) Rozdział I. Geneza i rozwój procesów integracyjnych w Europie po II wojnie światowej (Tomasz Sieniow) ı2. PodłoŜe procesów integracyjnych w Europie po II
Bardziej szczegółowoZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY. Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności
KOMISJA EUROPEJSKA Strasburg, dnia 11.3.2014 r. COM(2014) 158 final ANNEXES 1 to 2 ZAŁĄCZNIK do KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY Nowe ramy UE na rzecz umocnienia praworządności PL
Bardziej szczegółowoWpływ prawa UE na krajowe porządki prawne w dziedzinie zwalczania dyskryminacji
Wpływ prawa UE na krajowe porządki prawne w dziedzinie zwalczania dyskryminacji dr Przemysław Mikłaszewicz 1. Zakres zastosowania prawa Unii 1.1.Kiedy równość wyrażona w Karcie praw podstawowych UE ma
Bardziej szczegółowoTrybunał Sprawiedliwości
Trybunał Sprawiedliwości Skład, właściwość i procedury Dążąc do zbudowania zjednoczonej Europy, państwa członkowskie (obecnie w liczbie 28) zawarły traktaty ustanawiające najpierw Wspólnoty Europejskie,
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Komisja Petycji 29.9.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 1240/2013, którą złożyła Rodica Ionela Bazgan (Rumunia), w sprawie swobodnego przepływu osób w Unii Europejskiej
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Halina Kiryło (przewodniczący) SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca) SSN Krzysztof Staryk
Sygn. akt II UK 531/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 30 stycznia 2019 r. SSN Halina Kiryło (przewodniczący) SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca) SSN Krzysztof
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 6.5.2011 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Dotyczy: Petycji 1436/2010, którą złożył Achille Loro (Włochy) w sprawie niewypłacenia odszkodowania za opóźnienia i niedogodności
Bardziej szczegółowoWydział Prawa, Administracji i Ekonomii URLOP WYPOCZYNKOWY
URLOP WYPOCZYNKOWY Art. 152. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii 1. Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, zwanego dalej "urlopem". URLOP WYPOCZYNKOWY
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 4 sierpnia 2009 r. I PK 64/09
Wyrok z dnia 4 sierpnia 2009 r. I PK 64/09 Niewypłacalność pracodawcy w rozumieniu art. 6 ust. 1 ustawy z 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz.U. Nr
Bardziej szczegółowow składzie: R. Silva de Lapuerta (sprawozdawca), prezes izby, J.C. Bonichot, A. Arabadjiev, J.L. da Cruz Vilaça i C. Lycourgos, sędziowie,
POSTANOWIENIE TRYBUNAŁU (druga izba) z dnia 3 grudnia 2014 r.(*) Dyrektywa 92/83/EWG Harmonizacja struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych Artykuł 27 ust. 1 lit. f) Zwolnienie od
Bardziej szczegółowoWyrok z dnia 18 maja 2010 r. III UK 2/10
Wyrok z dnia 18 maja 2010 r. III UK 2/10 Skutkiem utraty domniemania konstytucyjności ustawy w konsekwencji wydania przez Trybunał Konstytucyjny wyroku stwierdzającego niezgodność jej przepisu z Konstytucją,
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT DLA POSŁÓW
PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 27.3.2013 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 0820/2011, którą złożył J. A. A. Huijsman (Holandia) w sprawie prawa do zwrotu kosztów związanych z niepełnosprawnością
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. SSN Małgorzata Gersdorf (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca) SSN Zbigniew Myszka
Sygn. akt II PK 108/13 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 7 stycznia 2014 r. SSN Małgorzata Gersdorf (przewodniczący) SSN Bogusław Cudowski (sprawozdawca) SSN Zbigniew
Bardziej szczegółowoŚrodki prawne i sankcje w sprawach dotyczących dyskryminacji ze względu na płeć. Seminarium ERA Kraków czerwca
w sprawach dotyczących dyskryminacji ze względu na płeć Seminarium ERA Kraków 12-13 czerwca dr Urszula Torbus Uniwersytet Śląski Wprowadzenie Równość kobiet i mężczyzn, w tym zasada równego wynagradzania
Bardziej szczegółowoWyrok TSUE z r. w sprawie C-512/10 Komisja v. Polska i jego skutki dla sektora transportu kolejowego w Polsce
Wyrok TSUE z 30.5.2013 r. w sprawie C-512/10 Komisja v. Polska i jego skutki dla sektora transportu kolejowego w Polsce Łukasz Gołąb Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II UK 504/17 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 10 kwietnia 2019 r. SSN Dawid Miąsik (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Jolanta Frańczak SSN Romualda Spyt
Bardziej szczegółowow składzie: J.C. Bonichot (sprawozdawca), prezes izby, A. Arabadjiev i J.L. da Cruz Vilaça, sędziowie,
WYROK TRYBUNAŁU (siódma izba) z dnia 18 grudnia 2014 r.(*) Uchybienie zobowiązaniom państwa członkowskiego Dyrektywa 2006/112/WE Podatek VAT Stawka obniżona Artykuły przeznaczone na cele ochrony przeciwpożarowej
Bardziej szczegółowoSpis treści. Część I. Struktura Europejskiej Karty Praw Społecznych
Literatura... Wykaz skrótów... XIII Wprowadzenie... 1 Część I. Struktura Europejskiej Karty Praw Społecznych Rozdział I. Europejska Karta Społeczna z 1961 r.... 11 Rozdział II. Protokoły Dodatkowe... 31
Bardziej szczegółowoOpinia do ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (druk nr 900)
Warszawa, dnia 30 czerwca 2010 r. Opinia do ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze (druk nr 900) I. Cel i przedmiot ustawy
Bardziej szczegółowoANNA BIERNACKA-RYGIEL TEAM EUROPE
ANNA BIERNACKA-RYGIEL TEAM EUROPE OBYWATELSTWO UNII EUROPEJSKIEJ Każda osoba będąca obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej jest obywatelem europejskim. Obywatelstwo Unii Europejskiej uzupełnia
Bardziej szczegółowoSpis treści. III. Koncepcja powściągliwego stosowania klauzuli porządku. publicznego na przykładzie rozwodów przez odrzucenie (talak)...
Wykaz skrótów... Bibliografia... Wykaz orzecznictwa... Wprowadzenie... XIII XXXI LV LXVII Rozdział I. Pojęcie klauzuli porządku publicznego, jej rozwój i rola we współczesnym prywatnoprawnym obrocie międzynarodowym...
Bardziej szczegółowoSTUDIA PODYPLOMOWE PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA W PRAWIE UNII EUROPEJSKIEJ I W PRAWIE POLSKIM
Przekazanie kompetencji ustawodawczych UE dr Aleksandra Sołtysińska Źródła prawa i procedury prawodawcze UE 1-2 grudnia 2017 roku przyjmowanie aktów prawnych wykonanie aktów prawnych środki proceduralne
Bardziej szczegółowoPrawo Unii Europejskiej zagadnienia egzaminacyjne (2014/2015)
Prawo Unii Europejskiej zagadnienia egzaminacyjne (2014/2015) 1. Sposoby pojmowania terminów: prawo europejskie, prawo wspólnotowe, Prawo Unii Europejskiej. 2. Rada Europy charakter prawny, statutowe cele
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. Sygn. akt I NSK 99/18. Dnia 21 maja 2019 r. Sąd Najwyższy w składzie: SSN Adam Redzik
Sygn. akt I NSK 99/18 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 21 maja 2019 r. SSN Adam Redzik w sprawie z powództwa [ ] Bank Spółki Akcyjnej w P. przeciwko Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Bardziej szczegółowoKOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. SPRAWIEDLIWOŚCI I KONSUMENTÓW DYREKCJA GENERALNA DS. MOBILNOŚCI I TRANSPORTU
KOMISJA EUROPEJSKA DYREKCJA GENERALNA DS. SPRAWIEDLIWOŚCI I KONSUMENTÓW DYREKCJA GENERALNA DS. MOBILNOŚCI I TRANSPORTU Bruksela, 27 lutego 2018 r. Rev1 ZAWIADOMIENIE DLA ZAINTERESOWANYCH STRON WYSTĄPIENIE
Bardziej szczegółowoR E G U L U S. Zrzeszenie Związków Zawodowych Energetyków. zapytanie Zleceniodawcy INFORMACJA PRAWNA
Warszawa, dnia 14 lipca 2009 r. Przedmiot informacji: Zleceniodawca opinii: Podstawy faktyczne informacji: Uprawnienia organizacji związkowej do skierowania sprawy interpretacji przepisów do Sądu Najwyższego
Bardziej szczegółowoPOSTANOWIENIE. SSN Marta Romańska
Sygn. akt V CNP 59/13 POSTANOWIENIE Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 9 maja 2014 r. SSN Marta Romańska w sprawie ze skargi MZ A. Sp. z o.o. z udziałem zagranicznym w L. o stwierdzenie niezgodności z prawem
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy L 344. Unii Europejskiej. Legislacja. Akty ustawodawcze. Tom grudnia Wydanie polskie. Spis treści ROZPORZĄDZENIA
Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej ISSN 1725-5139 L 344 Wydanie polskie Legislacja Tom 53 29 grudnia 2010 Spis treści I Akty ustawodawcze ROZPORZĄDZENIA Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady
Bardziej szczegółowoKONWENCJA. o prawie właściwym dla wypadków drogowych, sporządzona w Hadze dnia 4 maja 1971 r. (Dz. U. z dnia 15 kwietnia 2003 r.)
Dz.U.03.63.585 KONWENCJA o prawie właściwym dla wypadków drogowych, sporządzona w Hadze dnia 4 maja 1971 r. (Dz. U. z dnia 15 kwietnia 2003 r.) W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ
Bardziej szczegółowoWYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Sygn. akt II PK 318/14 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Sąd Najwyższy w składzie: Dnia 9 lutego 2016 r. SSN Jolanta Frańczak (przewodniczący, sprawozdawca) SSN Halina Kiryło SSN Maciej Pacuda
Bardziej szczegółowoOPINIE I EKSPERTYZY OE-111
KANCELARIA SENATU BIURO ANALIZ I DOKUMENTACJI Dział Analiz i Opracowań Tematycznych OPINIA DOTYCZĄCA ZGODNOŚCI Z PRAWEM EUROPEJSKIM ART. 5 USTAWY Z DNIA 29 MAJA 1974 R. O ZAOPATRZENIU INWALIDÓW WOJENNYCH
Bardziej szczegółowo