Zygmunt Kubiak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zygmunt Kubiak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska"

Transkrypt

1 Zygmunt Kubiak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska

2 Współpraca z układami peryferyjnymi i urządzeniami zewnętrznymi Testowanie programowe (odpytywanie, przeglądanie) System przerwań Testowanie programowe Testowanie odpowiednich bitów (flag przerwań) w rejestrach specjalnych, związanych z układami peryferyjnymi Priorytety obsługi kolejność obsługi Możliwy, wydłużony czas obsługi Dodatkowe obciążenie mikrokontrolera zadaniami testowania 2

3 Przerwania Przerwania są zdarzeniami wymuszającymi zmianę wykonywania programu Sygnał IRQ (ang. Interrupt ReQuest) Zdarzenia te uruchamiają specjalny podprogram obsługi przerwań (ISR ang. Interrupt Service Routine) Po zakończeniu programu obsługi przerwań (ISR), następuje powrót do uprzednio wykonywanego programu Występuje niewielkie opóźnienie wykonania przerwania - jest to czas między wystąpieniem zdarzenia a początkiem wykonania ISR; zależy od momentu wystąpienia zdarzenia względem cyklu rozkazowego oraz zainicjowania przerwania; przykładowo w MSP430 potrzeba do 6 cykli zegarowych 3

4 Obsługa przerwań ISR zachowanie stanu CPU odtworzenie stanu CPU program żądanie przerwania t 4

5 Cykl pobranie instrukcji - wykonanie Nie Tak 5

6 Przykładowa organizacja pamięci - MSP430F2274 6

7 MSP430 Wejście do trybu LPM3 i zezwolenie na przerwania w asemblerze: bis.b #LPM3+GIE,SR ; LPM3 w/interrupts Wejście do trybu LPM3 i zezwolenie na przerwania w języku C: bis_sr_register(lpm3_bits + GIE); 7

8 Operacje na stosie 8

9 Sekwencja obsługi przerwania Wykrycie przez układ peryferyjny zdarzenia wymagającego interwencji mikrokontrolera Zgłoszenie żądania przerwania do mikrokontrolera CPU przerywa aktualnie wykonywaną sekwencję rozkazów i przechowuje niezbędne o niej informacje na stosie CPU przechodzi do wykonania procedury obsługi przerwania Po wykonaniu procedury obsługi przerwania CPU odtwarza informacje ze stosu i wraca do kontynuacji przerwanego programu Powrót z przerwania (instrukcja reti) w MSP430 wymaga 5-ciu cykli zegarowych 9

10 Źródła przerwań Okresowe Timer y w pracujące w trybach okresowych Zegary systemowe z dzielnikami Okresowe źródła zewnętrzne Asynchroniczne, przypadkowe Źródła wewnętrzne Programowe Pułapki Błędy Przerwania od wewnętrznych układów peryferyjnych Źródła zewnętrzne Wyzwalanie poziomem sygnału Wyzwalanie zboczem narastającym lub opadającym 10

11 Źródła przerwań Przerwania od wewnętrznych układów peryferyjnych Kontrolery DMA Liczniki / Timer y RTC (ang. Real Time Clock) Kontrolery interfejsów (UART, I2C-Bus, SPI, CAN, USB, Ethernet,..) Przetworniki (A/C i C/A) WDT (WatchDog Timer) 11

12 Podział przerwań Przerwania niemaskowalne NMI (ang. Non Maskable Interrupt) - nie mogą być wyłączone przez ustawienie bitu przerwania globalnego (GIE) Przerywania maskowalne (ang. Maskable Interrupt) można je włączyć programowo przez ustawienie bitu przerwania globalnego (GIE), np. przerwania urządzeń peryferyjnych jak Timer w trybie timera interwałowego w momencie przepełnienia itp. 12

13 Przerwania MSP430G

14 Sterowania obsługiwane są przez kontroler przerwań Przykład kontrolera Intel 8259A Rejestr zgłoszenia przerwań IRR (ang. Interrupt Request Register) Rejestr maski przerwań IMR (ang. Interrupt Mask Register) Rejestr obsługiwanych przerwań ISR (ang. In-Service Register) Układ priorytetu 14

15 Kontroler przerwań przykład Intel 8259A 15

16 Przerwania jednopoziomowe Przerwanie 1 najniższy priorytet Przerwanie 3 najwyższy priorytet priorytet ISR program t żądanie przerwania 1 żądanie przerwania 1 żądanie przerwania 2 żądanie przerwania 3 16

17 Przerwania wielopoziomowe Przerwanie 1 najniższy priorytet Przerwanie 3 najwyższy priorytet priorytet ISR program t żądanie przerwania 1 żądanie przerwania 1 żądanie przerwania 2 żądanie przerwania 3 17

18 Dziękuję Zygmunt Kubiak

Przerwania w systemie mikroprocesorowym. Obsługa urządzeo wejścia/wyjścia

Przerwania w systemie mikroprocesorowym. Obsługa urządzeo wejścia/wyjścia Przerwania w systemie mikroprocesorowym 1 Obsługa urządzeo wejścia/wyjścia W każdym systemie mikroprocesorowym oprócz pamięci programu i pamięci danych znajduje się szereg układów lub urządzeo wejścia/wyjścia,

Bardziej szczegółowo

PRZERWANIA. P1 - Procedura obslugi przerwania. Obsługa zdarzenia Z1 poprzez procedurę obsługi przerwania P1

PRZERWANIA. P1 - Procedura obslugi przerwania. Obsługa zdarzenia Z1 poprzez procedurę obsługi przerwania P1 PRZERWANIA 1. Obsługa zdarzeń poprzez Obsługa polega na przerwaniu aktualnie wykonywanego procesu i wykonaniu procedury przypisanej danemu zdarzeniu gdy takie zdarzenie zajdzie. Procedura nazywa się procedurą

Bardziej szczegółowo

PRZERWANIA. 1. Obsługa zdarzeń, odpytywanie i przerwania Obsługa zdarzeń jest jedną z kluczowych funkcji w prawie każdym systemie czasu rzeczywistego.

PRZERWANIA. 1. Obsługa zdarzeń, odpytywanie i przerwania Obsługa zdarzeń jest jedną z kluczowych funkcji w prawie każdym systemie czasu rzeczywistego. PRZERWANIA 1. Obsługa zdarzeń, odpytywanie i Obsługa zdarzeń jest jedną z kluczowych funkcji w prawie każdym systemie czasu rzeczywistego. Istnieją dwie metody pozyskania informacji o zdarzeniach: 1. Cykliczne

Bardziej szczegółowo

Przerwania, polling, timery - wykład 9

Przerwania, polling, timery - wykład 9 SWB - Przerwania, polling, timery - wykład 9 asz 1 Przerwania, polling, timery - wykład 9 Adam Szmigielski aszmigie@pjwstk.edu.pl SWB - Przerwania, polling, timery - wykład 9 asz 2 Metody obsługi zdarzeń

Bardziej szczegółowo

Metody obsługi zdarzeń

Metody obsługi zdarzeń SWB - Przerwania, polling, timery - wykład 10 asz 1 Metody obsługi zdarzeń Przerwanie (ang. Interrupt) - zmiana sterowania, niezależnie od aktualnie wykonywanego programu, spowodowana pojawieniem się sygnału

Bardziej szczegółowo

Mikroprocesor Operacje wejścia / wyjścia

Mikroprocesor Operacje wejścia / wyjścia Definicja Mikroprocesor Operacje wejścia / wyjścia Opracował: Andrzej Nowak Bibliografia: Urządzenia techniki komputerowej, K. Wojtuszkiewicz Operacjami wejścia/wyjścia nazywamy całokształt działań potrzebnych

Bardziej szczegółowo

Mikrokontroler ATmega32. System przerwań Porty wejścia-wyjścia Układy czasowo-licznikowe

Mikrokontroler ATmega32. System przerwań Porty wejścia-wyjścia Układy czasowo-licznikowe Mikrokontroler ATmega32 System przerwań Porty wejścia-wyjścia Układy czasowo-licznikowe 1 Przerwanie Przerwanie jest inicjowane przez urządzenie zewnętrzne względem mikroprocesora, zgłaszające potrzebę

Bardziej szczegółowo

PROGRAMOWALNE SYSTEMY MECHATRONIKI

PROGRAMOWALNE SYSTEMY MECHATRONIKI PROGRAMOWALNE SYSTEMY MECHATRONIKI Laboratorium nr 5 Podstawy programowania mikrokontrolerów. Przerwania. 1. System przerwań informacje ogólne Programy sterujące mikrokontrolerów rzadko mają postać listy

Bardziej szczegółowo

Hardware mikrokontrolera X51

Hardware mikrokontrolera X51 Hardware mikrokontrolera X51 Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Hardware mikrokontrolera X51 (zegar)

Bardziej szczegółowo

Przerwania w systemie mikroprocesorowym

Przerwania w systemie mikroprocesorowym Przerwania w systemie mikroprocesorowym 1 Obsługa urządzeń wejścia/wyjścia W każdym systemie mikroprocesorowym oprócz pamięci programu i pamięci danych znajduje się szereg układów lub urządzeń wejścia/wyjścia,

Bardziej szczegółowo

Wykład 4. Przegląd mikrokontrolerów 16-bit: - PIC24 - dspic - MSP430

Wykład 4. Przegląd mikrokontrolerów 16-bit: - PIC24 - dspic - MSP430 Wykład 4 Przegląd mikrokontrolerów 16-bit: - PIC24 - dspic - MSP430 Mikrokontrolery PIC Mikrokontrolery PIC24 Mikrokontrolery PIC24 Rodzina 16-bitowych kontrolerów RISC Podział na dwie podrodziny: PIC24F

Bardziej szczegółowo

XMEGA. Warsztaty CHIP Rok akademicki 2014/2015

XMEGA. Warsztaty CHIP Rok akademicki 2014/2015 XMEGA Warsztaty CHIP Rok akademicki 2014/2015 Plan warsztatów: Wprowadzenie do Atmel Studio (20/11/2014) Porty I/O (20/11/2014) Przerwania (27/11/2014) Wykorzystana literatura: [1] Dokumentacja ATMEL(www.atmel.com):

Bardziej szczegółowo

Część I - Sterownik przerwań 8259A i zegar/licznik 8253

Część I - Sterownik przerwań 8259A i zegar/licznik 8253 Programowanie na poziome sprzętu opracowanie pytań Część I - Sterownik przerwań 8259A i zegar/licznik 8253 Autor opracowania: Marcin Skiba cines91@gmail.com 1. Jakie są dwie podstawowe metody obsługi urządzeń

Bardziej szczegółowo

Podstawy techniki cyfrowej Układy wejścia-wyjścia. mgr inż. Bogdan Pietrzak ZSR CKP Świdwin

Podstawy techniki cyfrowej Układy wejścia-wyjścia. mgr inż. Bogdan Pietrzak ZSR CKP Świdwin Podstawy techniki cyfrowej Układy wejścia-wyjścia mgr inż. Bogdan Pietrzak ZSR CKP Świdwin 1 Układem wejścia-wyjścia nazywamy układ elektroniczny pośredniczący w wymianie informacji pomiędzy procesorem

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM PROCESORY SYGNAŁOWE W AUTOMATYCE PRZEMYSŁOWEJ. Mechanizm przerwań i menadżer zdarzeń procesora sygnałowego F/C240

LABORATORIUM PROCESORY SYGNAŁOWE W AUTOMATYCE PRZEMYSŁOWEJ. Mechanizm przerwań i menadżer zdarzeń procesora sygnałowego F/C240 LABORATORIUM PROCESORY SYGNAŁOWE W AUTOMATYCE PRZEMYSŁOWEJ Mechanizm przerwań i menadżer zdarzeń procesora sygnałowego F/C240 Strona 1 z 12 Opracował mgr inż. Jacek Lis (c) ZNE 2004 1. Mechanizm przerwań

Bardziej szczegółowo

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski Architektura systemów komputerowych dr Artur Bartoszewski Układy we/wy jak je widzi procesor? Układy wejścia/wyjścia Układy we/wy (I/O) są kładami pośredniczącymi w wymianie informacji pomiędzy procesorem

Bardziej szczegółowo

Pośredniczy we współpracy pomiędzy procesorem a urządzeniem we/wy. W szczególności do jego zadań należy:

Pośredniczy we współpracy pomiędzy procesorem a urządzeniem we/wy. W szczególności do jego zadań należy: Współpraca mikroprocesora z urządzeniami zewnętrznymi Urządzenia wejścia-wyjścia, urządzenia których zadaniem jest komunikacja komputera z otoczeniem (zwykle bezpośrednio z użytkownikiem). Do najczęściej

Bardziej szczegółowo

Mikroprocesory i Mikrosterowniki Liczniki Timer Counter T/C0, T/C1, T/C2

Mikroprocesory i Mikrosterowniki Liczniki Timer Counter T/C0, T/C1, T/C2 Mikroprocesory i Mikrosterowniki Liczniki Timer Counter T/C0, T/C1, T/C2 Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Piotr Markowski Na prawach rękopisu. Na podstawie dokumentacji ATmega8535, www.atmel.com.

Bardziej szczegółowo

Układy czasowo-licznikowe w systemach mikroprocesorowych

Układy czasowo-licznikowe w systemach mikroprocesorowych Układy czasowo-licznikowe w systemach mikroprocesorowych 1 W każdym systemie mikroprocesorowym znajduje zastosowanie układ czasowy lub układ licznikowy Liczba liczników stosowanych w systemie i ich długość

Bardziej szczegółowo

Wykład Mikroprocesory i kontrolery

Wykład Mikroprocesory i kontrolery Wykład Mikroprocesory i kontrolery Cele wykładu: Poznanie podstaw budowy, zasad działania mikroprocesorów i układów z nimi współpracujących. Podstawowa wiedza potrzebna do dalszego kształcenia się w technice

Bardziej szczegółowo

Podstawy Informatyki Układ przerwań

Podstawy Informatyki Układ przerwań maszyny W Podstawy Informatyki alina.momot@polsl.pl http://zti.polsl.pl/amomot/pi Plan wykładu maszyny W 1 Wprowadzenie Przerwania we współczesnych procesorach Rodzaje systemów przerwań Cykl rozkazowy

Bardziej szczegółowo

Wykład 2. Przegląd mikrokontrolerów 8-bit: -AVR -PIC

Wykład 2. Przegląd mikrokontrolerów 8-bit: -AVR -PIC Wykład 2 Przegląd mikrokontrolerów 8-bit: -AVR -PIC Mikrokontrolery AVR Mikrokontrolery AVR ATTiny Główne cechy Procesory RISC mało instrukcji, duża częstotliwość zegara Procesory 8-bitowe o uproszczonej

Bardziej szczegółowo

Instytut Teleinformatyki

Instytut Teleinformatyki Instytut Teleinformatyki Wydział Fizyki, Matematyki i Informatyki Politechnika Krakowska Mikroprocesory i mikrokontrolery Przerwania laboratorium: 04 autor: mgr inż. Michał Lankosz dr hab. Zbisław Tabor,

Bardziej szczegółowo

Systemy wbudowane Mikrokontrolery

Systemy wbudowane Mikrokontrolery Systemy wbudowane Mikrokontrolery Budowa i cechy mikrokontrolerów Architektura mikrokontrolerów rodziny AVR 1 Czym jest mikrokontroler? Mikrokontroler jest systemem komputerowym implementowanym w pojedynczym

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera

Wprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego (2) Definicja systemu operacyjnego (1) Miejsce,

Bardziej szczegółowo

Spis treœci. Co to jest mikrokontroler? Kody i liczby stosowane w systemach komputerowych. Podstawowe elementy logiczne

Spis treœci. Co to jest mikrokontroler? Kody i liczby stosowane w systemach komputerowych. Podstawowe elementy logiczne Spis treści 5 Spis treœci Co to jest mikrokontroler? Wprowadzenie... 11 Budowa systemu komputerowego... 12 Wejścia systemu komputerowego... 12 Wyjścia systemu komputerowego... 13 Jednostka centralna (CPU)...

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera

Wprowadzenie. Dariusz Wawrzyniak. Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego w oprogramowaniu komputera Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego (2) Miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne. Wprowadzenie. Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak

Systemy operacyjne. Wprowadzenie. Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Wprowadzenie Wykład prowadzą: Jerzy Brzeziński Dariusz Wawrzyniak Plan wykładu Definicja, miejsce, rola i zadania systemu operacyjnego Klasyfikacja systemów operacyjnych Zasada działania systemu operacyjnego

Bardziej szczegółowo

2. Budowa układów procesorowych rodziny TMS320C

2. Budowa układów procesorowych rodziny TMS320C 3 Wstęp...8 1. Procesory sygnałowe DSC (Digital Signal Controllers)...11 1.1. Przegląd układów procesorowych czasu rzeczywistego...13 1.2. Procesory rodziny TMS320C2000 firmy Texas Instruments...15 2.

Bardziej szczegółowo

Technika mikroprocesorowa I Studia niestacjonarne rok II Wykład 2

Technika mikroprocesorowa I Studia niestacjonarne rok II Wykład 2 Technika mikroprocesorowa I Studia niestacjonarne rok II Wykład 2 Literatura: www.zilog.com Z80 Family, CPU User Manual Cykle magistrali w mikroprocesorze Z80 -odczyt kodu rozkazu, -odczyt-zapis pamięci,

Bardziej szczegółowo

2. Architektura mikrokontrolerów PIC16F8x... 13

2. Architektura mikrokontrolerów PIC16F8x... 13 Spis treści 3 Spis treœci 1. Informacje wstępne... 9 2. Architektura mikrokontrolerów PIC16F8x... 13 2.1. Budowa wewnętrzna mikrokontrolerów PIC16F8x... 14 2.2. Napięcie zasilania... 17 2.3. Generator

Bardziej szczegółowo

Instytut Teleinformatyki

Instytut Teleinformatyki Instytut Teleinformatyki Wydział Fizyki, Matematyki i Informatyki Politechnika Krakowska Mikrokontrolery i Mikroprocesory Timery i przerwania laboratorium: 03 autor: mgr inż. Katarzyna Smelcerz Kraków,

Bardziej szczegółowo

ad a) Konfiguracja licznika T1 Niech nasz program składa się z dwóch fragmentów kodu: inicjacja licznika T1 pętla główna

ad a) Konfiguracja licznika T1 Niech nasz program składa się z dwóch fragmentów kodu: inicjacja licznika T1 pętla główna Technika Mikroprocesorowa Laboratorium 4 Obsługa liczników i przerwań Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest nabycie umiejętności obsługi układów czasowo-licznikowych oraz obsługi przerwań. Nabyte umiejętności

Bardziej szczegółowo

Architektura systemu komputerowego. Działanie systemu komputerowego. Przerwania. Obsługa przerwań (Interrupt Handling)

Architektura systemu komputerowego. Działanie systemu komputerowego. Przerwania. Obsługa przerwań (Interrupt Handling) Struktury systemów komputerowych Architektura systemu komputerowego Działanie systemu komputerowego Struktura we/wy Struktura pamięci Hierarchia pamięci Ochrona sprzętowa Architektura 2.1 2.2 Działanie

Bardziej szczegółowo

Wykład IV. Układy we/wy. Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów

Wykład IV. Układy we/wy. Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów Wykład IV Układy we/wy 1 Część 1 2 Układy wejścia/wyjścia Układy we/wy (I/O) są kładami pośredniczącymi w wymianie informacji pomiędzy procesorem

Bardziej szczegółowo

3. Sygnały zegarowe i ich konfiguracja, mechanizmy bezpieczeństwa... 47

3. Sygnały zegarowe i ich konfiguracja, mechanizmy bezpieczeństwa... 47 Spis treści 3 1. Rdzeń Cortex-M3...9 1.1. Firma ARM i jej wyroby...10 1.2. Rodzina rdzeni Cortex...12 1.3. Ogólne spojrzenie na architekturę rdzenia Cortex-M3...13 1.4. Rejestry podstawowe...16 1.5. Przestrzeń

Bardziej szczegółowo

Podstawy techniki cyfrowej i mikroprocesorowej II. Urządzenia wejścia-wyjścia

Podstawy techniki cyfrowej i mikroprocesorowej II. Urządzenia wejścia-wyjścia Podstawy techniki cyfrowej i mikroprocesorowej II Urządzenia wejścia-wyjścia Tomasz Piasecki magistrala procesor pamięć wejście wyjście W systemie mikroprocesorowym CPU może współpracować za pośrednictwem

Bardziej szczegółowo

Programowanie mikrokontrolerów 2.0

Programowanie mikrokontrolerów 2.0 Programowanie mikrokontrolerów 2.0 Tryby uśpienia Marcin Engel Marcin Peczarski Instytut Informatyki Uniwersytetu Warszawskiego 19 grudnia 2016 Zarządzanie energią Często musimy zadbać o zminimalizowanie

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do MSP430G2553 i MPU6050

Wprowadzenie do MSP430G2553 i MPU6050 Wprowadzenie do MSP430G2553 i MPU6050 Liqiang Du Tłumaczenie: Z. Kubiak 1 Plan Podstawowe cechy CPU wprowadzenie Przerwania Wejścia/wyjścia Zegar Timer ADC USCI 2 Podstawowe cechy Architektura niskiego

Bardziej szczegółowo

Układy czasowo-licznikowe w systemach 80x86

Układy czasowo-licznikowe w systemach 80x86 Układy czasowo-licznikowe w systemach 80x86 Semestr zimowy 2014/2015, WIEiK-PK 1 Układy czasowo-licznikowe w systemach 80x86 W komputerach osobistych oprogramowanie w szczególności, jądro systemu musi

Bardziej szczegółowo

Wbudowane układy peryferyjne cz. 3 Wykład 9

Wbudowane układy peryferyjne cz. 3 Wykład 9 Wbudowane układy peryferyjne cz. 3 Wykład 9 Komparator analogowy Komparator analogowy 2 Komparator analogowy Pozwala porównać napięcia na wejściu dodatnim i ujemnym Przerwanie może być wywołane obniżeniem

Bardziej szczegółowo

Technika mikroprocesorowa I Wykład 2

Technika mikroprocesorowa I Wykład 2 Technika mikroprocesorowa I Wykład 2 Literatura: www.zilog.com Z80 Family, CPU User Manual Cykle magistrali w mikroprocesorze Z80 -odczyt kodu rozkazu, -odczyt-zapis pamięci, -odczyt-zapis urządzenia we-wy,

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia zaliczeniowe z przedmiotu Układy i systemy mikroprocesorowe elektronika i telekomunikacja, stacjonarne zawodowe

Zagadnienia zaliczeniowe z przedmiotu Układy i systemy mikroprocesorowe elektronika i telekomunikacja, stacjonarne zawodowe Zagadnienia zaliczeniowe z przedmiotu Układy i systemy mikroprocesorowe elektronika i telekomunikacja, stacjonarne zawodowe System mikroprocesorowy 1. Przedstaw schemat blokowy systemu mikroprocesorowego.

Bardziej szczegółowo

Wbudowane układy peryferyjne cz. 1 Wykład 7

Wbudowane układy peryferyjne cz. 1 Wykład 7 Wbudowane układy peryferyjne cz. 1 Wykład 7 Wbudowane układy peryferyjne UWAGA Nazwy rejestrów i bitów, ich lokalizacja itd. odnoszą się do mikrokontrolera ATmega32 i mogą być inne w innych modelach! Ponadto

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów. Układy wejścia-wyjścia komputera

Architektura komputerów. Układy wejścia-wyjścia komputera Architektura komputerów Układy wejścia-wyjścia komputera Wspópraca komputera z urządzeniami zewnętrznymi Integracja urządzeń w systemach: sprzętowa - interfejs programowa - protokół sterujący Interfejs

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne. wykład dr Marcin Czarnota laboratorium mgr Radosław Maj

Systemy operacyjne. wykład dr Marcin Czarnota laboratorium mgr Radosław Maj Systemy operacyjne wykład dr Marcin Czarnota laboratorium mgr Radosław Maj Plan wykładów 1. Wprowadzenie, 2. Procesy, wątki i zasoby, 3. Planowanie przydziału procesora, 4. Zarządzanie pamięcią operacyjną,

Bardziej szczegółowo

MIKROPROCESORY architektura i programowanie

MIKROPROCESORY architektura i programowanie SYSTEM PRZERWAŃ (dla µ-kontrolerów rodziny 51) pomysł przerwań zewnętrznych i programowych to kolejny, genialny fundament konstrukcji procesorów cyfrowych Naturalnie sekwencyjne wykonywanie programu może

Bardziej szczegółowo

Wykład Mikrokontrolery i mikrosystemy Cele wykładu:

Wykład Mikrokontrolery i mikrosystemy Cele wykładu: Wykład Mikrokontrolery i mikrosystemy Cele wykładu: Poznanie podstaw budowy, zasad działania i sterowania mikrokontrolerów i ich urządzeń peryferyjnych. Niezbędna wiedza do dalszego samokształcenia się

Bardziej szczegółowo

Systemy Operacyjne sprzęt

Systemy Operacyjne sprzęt Katedra Informatyki, Politechnika Świętokrzyska w Kielcach Kielce, 6 października 2015 Plan wykładu 1 Scenariusze obsługi wejścia-wyjścia 2 Sposób działania 3 Dualny tryb pracy procesora Ochrona pamięci

Bardziej szczegółowo

Technika Mikroprocesorowa Laboratorium 5 Obsługa klawiatury

Technika Mikroprocesorowa Laboratorium 5 Obsługa klawiatury Technika Mikroprocesorowa Laboratorium 5 Obsługa klawiatury Cel ćwiczenia: Głównym celem ćwiczenia jest nauczenie się obsługi klawiatury. Klawiatura jest jednym z urządzeń wejściowych i prawie zawsze występuje

Bardziej szczegółowo

Komunikacja w mikrokontrolerach. Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Piotr Markowski

Komunikacja w mikrokontrolerach. Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Piotr Markowski Komunikacja w mikrokontrolerach Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Piotr Markowski Treść kursu Programowanie mikrokontrolerów AVR (ATMEL) Orientacja na komunikację międzyukładową w C Literatura

Bardziej szczegółowo

(Rysunek z książki T.Starecki. Mikokontrolery jednoukładowe rodziny 51. NOZOMI W-wa 1996)

(Rysunek z książki T.Starecki. Mikokontrolery jednoukładowe rodziny 51. NOZOMI W-wa 1996) Przerwanie o wyższym priorytecie przerywa obsługę przerwania o niższym priorytecie, po czym następuje powrót do przerwanej obsługi przerwania o niższym priorytecie. (Rysunek z książki T.Starecki. Mikokontrolery

Bardziej szczegółowo

Programowanie mikrokontrolerów 2.0

Programowanie mikrokontrolerów 2.0 Programowanie mikrokontrolerów 2.0 Zegar czasu rzeczywistego Marcin Engel Marcin Peczarski Instytut Informatyki Uniwersytetu Warszawskiego 5 maja 2015 Zegar czasu rzeczywistego Niezależny układ RTC (ang.

Bardziej szczegółowo

Współpraca procesora ColdFire z urządzeniami peryferyjnymi

Współpraca procesora ColdFire z urządzeniami peryferyjnymi Współpraca procesora ColdFire z urządzeniami peryferyjnymi 1 Współpraca procesora z urządzeniami peryferyjnymi Interfejsy dostępne w procesorach rodziny ColdFire: Interfejs równoległy, Interfejsy szeregowe:

Bardziej szczegółowo

Dodatek B. Zasady komunikacji z otoczeniem w typowych systemach komputerowych

Dodatek B. Zasady komunikacji z otoczeniem w typowych systemach komputerowych Dodatek B. Zasady komunikacji z otoczeniem w typowych systemach komputerowych B.1. Dostęp do urządzeń komunikacyjnych Sterowniki urządzeń zewnętrznych widziane są przez procesor jako zestawy rejestrów

Bardziej szczegółowo

J. Ułasiewicz Komputerowe systemy sterowania 1. 1 Architektura PC Ogólna struktura systemu jednoprocesorowego

J. Ułasiewicz Komputerowe systemy sterowania 1. 1 Architektura PC Ogólna struktura systemu jednoprocesorowego J. Ułasiewicz Komputerowe systemy sterowania 1 1 Architektura PC 1.1. Ogólna struktura systemu jednoprocesorowego Już systemy jednoprocesorowe mogą być środowiskiem, w którym wykonywane jest wiele programów

Bardziej szczegółowo

Systemy wbudowane. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Mikrokontroler 8051 Budowa

Systemy wbudowane. Wprowadzenie. Wprowadzenie. Mikrokontroler 8051 Budowa Systemy wbudowane Mikrokontroler 8051 Budowa dr inż. Maciej Piechowiak Wprowadzenie rdzeń CPU z jednostką artymetyczno-logiczną (ALU) do obliczeń na liczbach 8-bitowych, uniwersalne dwukierunkowe porty

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne. Struktura i zasady budowy. Rozdział 1 Wprowadzenie do systemów komputerowych

Systemy operacyjne. Struktura i zasady budowy. Rozdział 1 Wprowadzenie do systemów komputerowych Systemy operacyjne Struktura i zasady budowy Rozdział 1 Wprowadzenie do systemów komputerowych Zadaniem systemu operacyjnego jest pośredniczenie pomiędzy aplikacjami, programami narzędziowymi i użytkownikami

Bardziej szczegółowo

Programowanie mikrokontrolerów AVR z rodziny ATmega.

Programowanie mikrokontrolerów AVR z rodziny ATmega. Programowanie mikrokontrolerów AVR z rodziny ATmega. Materiały pomocnicze Jakub Malewicz jakub.malewicz@pwr.wroc.pl Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie w całości lub w częściach bez zgody i wiedzy autora

Bardziej szczegółowo

Programowanie mikrokontrolerów. 5 grudnia 2007

Programowanie mikrokontrolerów. 5 grudnia 2007 Programowanie mikrokontrolerów Marcin Engel Marcin Peczarski 5 grudnia 2007 Przerwania Umożliwiają asynchroniczną obsługę różnych zdarzeń, np.: zmiana stanu wejścia, zakończenie przetwarzania analogowo-cyfrowego,

Bardziej szczegółowo

Technika mikroprocesorowa. Linia rozwojowa procesorów firmy Intel w latach

Technika mikroprocesorowa. Linia rozwojowa procesorów firmy Intel w latach mikrokontrolery mikroprocesory Technika mikroprocesorowa Linia rozwojowa procesorów firmy Intel w latach 1970-2000 W krótkim pionierskim okresie firma Intel produkowała tylko mikroprocesory. W okresie

Bardziej szczegółowo

Kurs Elektroniki. Część 5 - Mikrokontrolery. www.knr.meil.pw.edu.pl 1/26

Kurs Elektroniki. Część 5 - Mikrokontrolery. www.knr.meil.pw.edu.pl 1/26 Kurs Elektroniki Część 5 - Mikrokontrolery. www.knr.meil.pw.edu.pl 1/26 Mikrokontroler - autonomiczny i użyteczny system mikroprocesorowy, który do swego działania wymaga minimalnej liczby elementów dodatkowych.

Bardziej szczegółowo

Układy wejścia/wyjścia

Układy wejścia/wyjścia Układy wejścia/wyjścia Schemat blokowy systemu mikroprocesorowego Mikroprocesor połączony jest z pamięcią oraz układami wejścia/wyjścia za pomocą magistrali systemowej zespołu linii przenoszącymi sygnały

Bardziej szczegółowo

Układy czasowo-licznikowe w systemach mikroprocesorowych

Układy czasowo-licznikowe w systemach mikroprocesorowych Układy czasowo-licznikowe w systemach mikroprocesorowych 1 W każdym systemie mikroprocesorowym znajduje zastosowanie układ czasowy lub układ licznikowy Liczba liczników stosowanych w systemie i ich długość

Bardziej szczegółowo

SYSTEM PRZERWAŃ ATmega 32

SYSTEM PRZERWAŃ ATmega 32 Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Katedra Inżynierii Systemów, Sygnałów i Elektroniki LABORATORIUM TECHNIKA MIKROPROCESOROWA SYSTEM PRZERWAŃ ATmega 32 Opracował: mgr inż.

Bardziej szczegółowo

ARCHITEKTURA PROCESORA,

ARCHITEKTURA PROCESORA, ARCHITEKTURA PROCESORA, poza blokami funkcjonalnymi, to przede wszystkim: a. formaty rozkazów, b. lista rozkazów, c. rejestry dostępne programowo, d. sposoby adresowania pamięci, e. sposoby współpracy

Bardziej szczegółowo

Programowanie mikrokontrolerów. 8 listopada 2007

Programowanie mikrokontrolerów. 8 listopada 2007 Programowanie mikrokontrolerów Marcin Engel Marcin Peczarski 8 listopada 2007 Alfanumeryczny wyświetlacz LCD umożliwia wyświetlanie znaków ze zbioru będącego rozszerzeniem ASCII posiada zintegrowany sterownik

Bardziej szczegółowo

Systemy operacyjne system przerwań

Systemy operacyjne system przerwań system przerwań przerwanie: procesor zawiesza wykonanie bieżącego zadania i przechodzi do obsługi przerwania przerwania: maskowalne i niemaskowalne wektor przerwań adres (tablica adresów) kodu obsługi

Bardziej szczegółowo

Zygmunt Kubiak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska

Zygmunt Kubiak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska Instytut Informatyki Politechnika Poznańska 12 bitowy przetwornik ADC Metoda SAR (ang. successive approximation) Konfigurowalna rozdzielczość: 12b, 10b, 8b,6b Do 19 kanałów analogowych pomiary z 16 źródeł

Bardziej szczegółowo

ZAAWANSOWANY TIA. Spis treści

ZAAWANSOWANY TIA. Spis treści Spis treści I Przygotowanie sterownika do pracy (wersja 1909) I-3 Zadanie Tworzenie konfiguracji sprzętowej I-4 Przywracanie ustawień fabrycznych I-5 Tworzenie nowego projektu I-6 Tworzenie stacji poprzez

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów

Architektura komputerów Architektura komputerów Tydzień 11 Wejście - wyjście Urządzenia zewnętrzne Wyjściowe monitor drukarka Wejściowe klawiatura, mysz dyski, skanery Komunikacyjne karta sieciowa, modem Urządzenie zewnętrzne

Bardziej szczegółowo

Programowanie mikrokontrolerów 2.0

Programowanie mikrokontrolerów 2.0 4.1 Programowanie mikrokontrolerów 2.0 Taktowanie Marcin Engel Marcin Peczarski Instytut Informatyki Uniwersytetu Warszawskiego 22 listopada 2016 4.2 Drzewo taktowania w STM32F411 Źródło: RM0383 Reference

Bardziej szczegółowo

Zewnętrzne układy peryferyjne cz. 1 Wykład 12

Zewnętrzne układy peryferyjne cz. 1 Wykład 12 Zewnętrzne układy peryferyjne cz. 1 Wykład 12 Wyświetlacz LCD zgodny z HD44780 Wyświetlacz LCD zgodny z HD44780 2 HD44780 Standardowy sterownik alfanumerycznych wyświetlaczy LCD opracowany przez firmę

Bardziej szczegółowo

ISBN. Copyright by Wydawnictwo BTC Legionowo 2010

ISBN. Copyright by Wydawnictwo BTC Legionowo 2010 Książka jest praktycznym przewodnikiem po rodzinie mikrokontrolerów LPC2000 (rdzeń ARM7TDMI) oraz sposobach ich programowania w języku C. Omówiono w niej zarówno budowę i działanie bloków peryferyjnych,

Bardziej szczegółowo

Standard transmisji równoległej LPT Centronics

Standard transmisji równoległej LPT Centronics Standard transmisji równoległej LPT Centronics Rodzaje transmisji szeregowa równoległa Opis LPT łącze LPT jest interfejsem równoległym w komputerach PC. Standard IEEE 1284 został opracowany w 1994 roku

Bardziej szczegółowo

Temat: Projektowanie i badanie liczników synchronicznych i asynchronicznych. Wstęp:

Temat: Projektowanie i badanie liczników synchronicznych i asynchronicznych. Wstęp: Temat: Projektowanie i badanie liczników synchronicznych i asynchronicznych. Wstęp: Licznik elektroniczny - układ cyfrowy, którego zadaniem jest zliczanie wystąpień sygnału zegarowego. Licznik złożony

Bardziej szczegółowo

Architektura komputerów

Architektura komputerów Architektura komputerów Wykład 12 Jan Kazimirski 1 Magistrale systemowe 2 Magistrale Magistrala medium łączące dwa lub więcej urządzeń Sygnał przesyłany magistralą może być odbierany przez wiele urządzeń

Bardziej szczegółowo

Kurs Zaawansowany S7. Spis treści. Dzień 1

Kurs Zaawansowany S7. Spis treści. Dzień 1 Spis treści Dzień 1 I Konfiguracja sprzętowa i parametryzacja stacji SIMATIC S7 (wersja 1211) I-3 Dlaczego powinna zostać stworzona konfiguracja sprzętowa? I-4 Zadanie Konfiguracja sprzętowa I-5 Konfiguracja

Bardziej szczegółowo

MIKROKONTROLERY I MIKROPROCESORY

MIKROKONTROLERY I MIKROPROCESORY PLAN... work in progress 1. Mikrokontrolery i mikroprocesory - architektura systemów mikroprocesorów ( 8051, AVR, ARM) - pamięci - rejestry - tryby adresowania - repertuar instrukcji - urządzenia we/wy

Bardziej szczegółowo

Wbudowane układy komunikacyjne cz. 1 Wykład 10

Wbudowane układy komunikacyjne cz. 1 Wykład 10 Wbudowane układy komunikacyjne cz. 1 Wykład 10 Wbudowane układy komunikacyjne UWAGA Nazwy rejestrów i bitów, ich lokalizacja itd. odnoszą się do mikrokontrolera ATmega32 i mogą być inne w innych modelach!

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Dzień 1. I Rozpoczęcie pracy ze sterownikiem (wersja 1707) II Bloki danych (wersja 1707) ZAAWANSOWANY TIA DLA S7-300/400

Spis treści. Dzień 1. I Rozpoczęcie pracy ze sterownikiem (wersja 1707) II Bloki danych (wersja 1707) ZAAWANSOWANY TIA DLA S7-300/400 ZAAWANSOWANY TIA DLA S7-300/400 Spis treści Dzień 1 I Rozpoczęcie pracy ze sterownikiem (wersja 1707) I-3 Zadanie Konfiguracja i uruchomienie sterownika I-4 Etapy realizacji układu sterowania I-5 Tworzenie

Bardziej szczegółowo

Wykład 2. Mikrokontrolery z rdzeniami ARM

Wykład 2. Mikrokontrolery z rdzeniami ARM Wykład 2 Źródło problemu 2 Wstęp Architektura ARM (Advanced RISC Machine, pierwotnie Acorn RISC Machine) jest 32-bitową architekturą (modelem programowym) procesorów typu RISC. Różne wersje procesorów

Bardziej szczegółowo

Sygnały DRQ i DACK jednego kanału zostały użyte do połączenia kaskadowego obydwu sterowników.

Sygnały DRQ i DACK jednego kanału zostały użyte do połączenia kaskadowego obydwu sterowników. Płyty główne Opracował: Andrzej Nowak Bibliografia: Urządzenia techniki komputerowej, K. Wojtuszkiewicz Układ DMA Układ DMA zawiera dwa sterowniki przerwań 8237A połączone kaskadowo. Każdy sterownik 8237A

Bardziej szczegółowo

Szkolenia specjalistyczne

Szkolenia specjalistyczne Szkolenia specjalistyczne AGENDA Programowanie mikrokontrolerów w języku C na przykładzie STM32F103ZE z rdzeniem Cortex-M3 GRYFTEC Embedded Systems ul. Niedziałkowskiego 24 71-410 Szczecin info@gryftec.com

Bardziej szczegółowo

MIKROPROCESORY architektura i programowanie

MIKROPROCESORY architektura i programowanie Systematyczny przegląd. (CISC) SFR umieszczane są w wewnętrznej pamięci danych (80H 0FFH). Adresowanie wyłącznie bezpośrednie. Rejestry o adresach podzielnych przez 8 są też dostępne bitowo. Adres n-tego

Bardziej szczegółowo

Architektura Systemów Komputerowych. Bezpośredni dostęp do pamięci Realizacja zależności czasowych

Architektura Systemów Komputerowych. Bezpośredni dostęp do pamięci Realizacja zależności czasowych Architektura Systemów Komputerowych Bezpośredni dostęp do pamięci Realizacja zależności czasowych 1 Bezpośredni dostęp do pamięci Bezpośredni dostęp do pamięci (ang: direct memory access - DMA) to transfer

Bardziej szczegółowo

Mikrokontroler AVR ATmega32 - wykład 9

Mikrokontroler AVR ATmega32 - wykład 9 SWB - Mikrokontroler AVR ATmega32 - wykład 9 asz 1 Mikrokontroler AVR ATmega32 - wykład 9 Adam Szmigielski aszmigie@pjwstk.edu.pl SWB - Mikrokontroler AVR ATmega32 - wykład 9 asz 2 CechyµC ATmega32 1.

Bardziej szczegółowo

System mikroprocesorowy i peryferia. Dariusz Chaberski

System mikroprocesorowy i peryferia. Dariusz Chaberski System mikroprocesorowy i peryferia Dariusz Chaberski System mikroprocesorowy mikroprocesor pamięć kontroler przerwań układy wejścia wyjścia kontroler DMA 2 Pamięć rodzaje (podział ze względu na sposób

Bardziej szczegółowo

MIKROPROCESORY architektura i programowanie

MIKROPROCESORY architektura i programowanie Struktura portów (CISC) Port to grupa (zwykle 8) linii wejścia/wyjścia mikrokontrolera o podobnych cechach i funkcjach Większość linii we/wy może pełnić dwie lub trzy rozmaite funkcje. Struktura portu

Bardziej szczegółowo

Architektura mikrokontrolera MCS51

Architektura mikrokontrolera MCS51 Architektura mikrokontrolera MCS51 Ryszard J. Barczyński, 2017 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Architektura mikrokontrolera

Bardziej szczegółowo

Procesory Blackfin. Część 1

Procesory Blackfin. Część 1 Procesory Blackfin. Część 1 Wykład 7 Projektowanie cyfrowych układów elektronicznych Mgr inż. Łukasz Kirchner lukasz.kirchner@cs.put.poznan.pl http://www.cs.put.poznan.pl/lkirchner Charakterystyka rodziny

Bardziej szczegółowo

Technika Mikroprocesorowa II Wykład 1

Technika Mikroprocesorowa II Wykład 1 Technika Mikroprocesorowa II Wykład Literatura: Mikroprocesor Motorola (Freescale) M68008 Mikroprocesor 68008 jest 8-mio bitowym (zewnętrzna magistrala danych) przedstawicielem mikroprocesorów o architekturze

Bardziej szczegółowo

Architektura komputera typu PC z procesorem IA-32

Architektura komputera typu PC z procesorem IA-32 Jędrzej Ułasiewicz Komputerowe systemy sterowania 1 Architektura komputera typu PC z procesorem IA-32 1. Ogólna struktura systemu jednoprocesorowego...2 2. Ochrona pamięci...6 2.1. Segmentacja...7 2.2.

Bardziej szczegółowo

Kurs SIMATIC S7-300/400 i TIA Portal - Zaawansowany. Spis treści. Dzień 1

Kurs SIMATIC S7-300/400 i TIA Portal - Zaawansowany. Spis treści. Dzień 1 Spis treści Dzień 1 I Rozpoczęcie pracy ze sterownikiem (wersja 1503) I-3 Zadanie Konfiguracja i uruchomienie sterownika I-4 Etapy realizacji układu sterowania I-5 Tworzenie nowego projektu I-6 Tworzenie

Bardziej szczegółowo

Architektura mikrokontrolera MCS51

Architektura mikrokontrolera MCS51 Architektura mikrokontrolera MCS51 Ryszard J. Barczyński, 2018 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Architektura mikrokontrolera

Bardziej szczegółowo

Mikroprocesor Intel 8088 (8086)

Mikroprocesor Intel 8088 (8086) Mikroprocesor Intel 8088 (8086) Literatura: Mroziński Z.: Mikroprocesor 8086. WNT, Warszawa 1992 iapx 86,88 Users Manual Intel 80C86 Intersil 1997 [Źródło: www.swistak.pl] Architektura wewnętrzna procesora

Bardziej szczegółowo

Uproszczony schemat blokowy zespołu 8-bitowego timera przedstawiono na rys.1

Uproszczony schemat blokowy zespołu 8-bitowego timera przedstawiono na rys.1 Dodatek C 1. Timer 8-bitowy (Timer0) 1.1. Opis układu Uproszczony schemat blokowy zespołu 8-bitowego timera przedstawiono na rys.1 Rys. 1. Schemat blokowy timera Źródłem sygnału taktującego może być zegar

Bardziej szczegółowo

Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle

Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle Cezary MAJ Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych Współpraca z pamięciami zewnętrznymi Interfejs równoległy (szyna adresowa i danych) Multipleksowanie

Bardziej szczegółowo

Wstęp...9. 1. Architektura... 13

Wstęp...9. 1. Architektura... 13 Spis treści 3 Wstęp...9 1. Architektura... 13 1.1. Schemat blokowy...14 1.2. Pamięć programu...15 1.3. Cykl maszynowy...16 1.4. Licznik rozkazów...17 1.5. Stos...18 1.6. Modyfikowanie i odtwarzanie zawartości

Bardziej szczegółowo