P/07/099 LKR /07 Pani Alina Bac Dyrektor Domu Dziecka nr 7 ul. Naczelna Kraków

Transkrypt

1 Kraków, dnia grudnia 2007 r. NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA w KRAKOWIE KRAKÓW, ul. Łobzowska 67 (0-12) , , Fax (0-12) P/07/099 LKR /07 Pani Alina Bac Dyrektor Domu Dziecka nr 7 ul. Naczelna Kraków Wystąpienie pokontrolne Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 roku o NajwyŜszej Izbie Kontroli (j.t. Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937 ze zm.), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Krakowie przeprowadziła kontrolę Domu Dziecka nr 7, zwanego dalej,,domem Dziecka lub,,d.d., dotyczącą funkcjonowania Domu Dziecka w latach 2006 r r. (I półrocze). W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym przez Panią Dyrektor w dniu 6 listopada 2007 r. i omówione na naradzie pokontrolnej w dniu 30 listopada 2007 r., NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Krakowie, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Pani Dyrektor niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie ocenia działania Domu Dziecka w kontrolowanym zakresie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości. PowyŜszą ocenę ogólną uzasadniają przedstawione poniŝej oceny cząstkowe: 1. NIK pozytywnie ocenia działania Domu Dziecka związane z przestrzeganiem Regulaminu Organizacyjnego D.D. opracowanego zgodnie z wymogami 13 rozporządzenia MPS w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych 1. Wychowankowie D.D. uŝytkujący pomieszczenia D.D. mieli zapewnione potrzeby intymności, godności 1 Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2005 r. w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych (Dz. U. Nr 37, poz.331)

2 2 i bezpieczeństwa. Stosownie do 12 cyt. rozporządzenia utworzono w D.D. samorząd wychowanków. Wnioski samorządu były realizowane przez p. Dyrektor. 2. Kontrola prawidłowości przyjęcia 28 dzieci do Domu Dziecka w badanym okresie, wykazała braki w prowadzonej dokumentacji dla dwóch wychowanków przebywających w D.D. od kwietnia 2006 r. do lutego 2007 r. Brak było odpisu aktu urodzenia. Zgodnie z wymogami 17 ust. 1 cyt. rozporządzenia, wskazany dokument winien być załączony do skierowania do placówki opiekuńczo-wychowawczej. 3. NIK nie wnosi uwag do standardu usług bytowych dotyczących opieki i wychowania określonych w 24 ust. 1 cyt. rozporządzenia. Przeprowadzone rozmowy z wychowankami D.D. przez specjalistów w dziedzinie psychologii dziecięcej wykazały, Ŝe Dom Dziecka stwarza warunki do prawidłowego fizycznego, psychicznego i poznawczego rozwoju dziecka, zgodnie z wymogami wynikającymi z 26 ww. rozporządzenia. Dzieci wniosły jedynie uwagi dotyczące braku regularnych spotkań całej społeczności oraz zbyt małego zaangaŝowania się wychowawców w rozwiązywanie ich konfliktów. Podkreślały jednocześnie, Ŝe nie dotyczy to wszystkich osób. Uwagi NIK dotyczą natomiast, nie spełnienia obowiązujących standardów bytowych wynikających z wymogów 24 ust. 5 cyt. rozporządzenia, tj. braku w D.D. pokoju gościnnego; wymaganej ilości pomieszczeń do wypoczynku, gdyŝ jedno pomieszczenie przypadało nie na dziesięć dzieci a na 36 dzieci; wymaganej ilości aneksów kuchennych gdyŝ jeden aneks powinien przypadać na dziesięcioro dzieci a w D.D. trzy aneksy kuchenne przypadały na 36 dzieci. NIK przyjmuje do wiadomości wyjaśnienia Pani Dyrektor, Ŝe od dnia 1 listopada 2007 r. sytuacja ta uległa poprawie, gdyŝ MOPS zmniejszył limit miejsc w D.D. do 34. Tak więc w budynku D.D. przebywać będzie 30 wychowanków a w grupie usamodzielniającej (w drugim budynku) czterech wychowanków pełnoletnich uczących się. Taka ilość wychowanków pozwoli na zaadaptowanie dodatkowych pomieszczeń na miejsce do wypoczynku oraz pokój gościnny. RównieŜ ilość aneksów kuchennych będzie zgodna ze wymogiem określonym w cyt. rozporządzeniu. 4. Z ustaleń kontroli wynika, Ŝe w badanym okresie dyŝur nocny w Domu Dziecka gdy przebywało powyŝej 14 dzieci, w 84 przypadkach sprawowała jedna osoba (opiekun nocny). Dotyczyło to przewaŝnie nocy z piątku na sobotę oraz z soboty na niedzielę. Stanowiło to naruszenie 22 ust. 4 i 5 cyt. rozporządzenia, w myśl którego dyŝur nocny w placówce opiekuńczo wychowawczej, w której przebywa powyŝej 14 dzieci opiekę

3 3 sprawuje co najmniej dwóch pracowników, w tym jeden wychowawca. Nie mniej jednak zwrócić naleŝy uwagę, Ŝe kaŝdorazowo dodatkowo przy przekazywaniu opieki nad dziećmi, kaŝdy wychowawca pisemnie sporządzał informacje dot. np. ewentualnego złego samopoczucia dziecka, występujących problemów w ciągu dnia, jak równieŝ w przypadkach trudnych opiekun nocny miał obowiązek wzywać telefonicznie Dyrektora D.D. 5. NIK pozytywnie ocenia, działania D.D. związane z realizacją programu naprawczego, który pomimo stwierdzonych odstępstw od realizacji w części zaplanowanych prac, daje moŝliwość osiągnięcia standardów opieki i wychowania do końca 2007 r. Przede wszystkim z uwagi na zmniejszenie limitu miejsc w Domu Dziecka. 6. Wyniki kontroli wykazały, Ŝe w badanym okresie zatrudniono w Domu Dziecka byłego pracownika D.D. na ½ etatu na stanowisku wychowawcy bez wymaganych kwalifikacji określonych w 31 ust. 1 pkt 1 cyt. rozporządzenia MPS. Z ustaleń kontroli wynika, Ŝe osoba ta pracowała na ww. stanowisku do dnia 31 sierpnia 2007 r. Krytyczne uwagi NIK, odnoszą się do nie ustalenia wskaźnika zatrudnienia pracowników w wymiarze koniecznym do zapewnienia dzieciom bezpieczeństwa i indywidualnej opieki, do czego Dom Dziecka był zobowiązany wymogami określonymi w 25 cyt. rozporządzenia. 7. Szczegółowa kontrola dokumentacji dziesięciu wychowanków wybranych metodą statystyczną (z ogółem 73 przebywających w badanym okresie) wykazała, Ŝe indywidualne plany pracy (IPP) były opracowywane niezwłocznie po przyjęciu dziecka do Domu Dziecka przez wychowawcę w porozumieniu z psychologiem, pedagogiem, pracownikiem socjalnym oraz innymi specjalistami, w związku z tym spełnione zostały wymogi 11 cyt. rozporządzenia. 8. NIK nie wnosi uwag do sposobu prowadzenia kart pobytu wychowanków, które uzupełniano na bieŝąco zgodnie z wymogami 23 cyt. rozporządzenia. TakŜe prowadzone w Domu Dziecka arkusze badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych przez psychologa i pedagoga spełniają wymogi wskazanego rozporządzenia. 9. Działający w D.D. Stały Zespół ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka dokonywał oceny sytuacji dziecka co najmniej raz na pół roku. Z posiedzeń formułowano na piśmie wnioski co do zasadności pobytu dziecka, zgodnie z wymogami 9 cyt. rozporządzenia MPS. 10. Nieprawidłowym - w ocenie NIK - uznać naleŝy postępowanie w przypadku samowolnego opuszczenia D.D. przez wychowanków. Uwagi NIK, dotyczą braku

4 4 powiadomienia, w ciągu 24 godzin, Policji, MOPS oraz sądu o samowolnym opuszczeniu placówki opiekuńczo- wychowawczej przez dziecko, zgodnie z wymogami 20 ust. 1 cyt. rozporządzenia. Wyniki kontroli wykazały, Ŝe na ogółem 18 przypadków samowolnego opuszczenia D.D. przez wychowanków w 17 przypadkach (przez 7 dzieci) zgłoszenie nastąpiło po upływie 24 godzin (od 2 dni np. Policji do 10 dni np. sądu). NIK zwraca uwagę, Ŝe przy powiadamianiu o tym fakcie nie informowano równocześnie wszystkich ww. instytucji. W dwóch przypadkach samowolnego opuszczenia D.D. przez dwójkę dzieci, w ogóle nie powiadomiono Policji, MOPS oraz sądu. ZastrzeŜenia NIK, dotyczą takŝe braku oceny pisemnej przez stały zespół zasadności dalszego pobytu dwójki dzieci w związku z samowolnym opuszczeniem D.D. oraz nie skierowania sprawy do MOPS lub sądu, zgodnie z wymogami 20 ust. 2 cyt. rozporządzenia. 11. NIK nie wnosi uwag do działań D.D. podejmowanych na rzecz stałego powrotu wychowanków do rodziny naturalnej. W badanym okresie dzieci powróciły do rodzin naturalnych (w 2006 r. 12 wychowanków, w 2007 r. I półroczu 6 wychowanków), oraz umieszczono je w rodzinach zastępczych (w 2006 r. dwóch wychowanków). We wskazanym okresie Ŝaden z wychowanków nie został adoptowany. 12. Z treści prowadzonej dokumentacji wychowanków, pracowników zatrudnionych w pionie pedagogiczno- socjalnym D.D. oraz informacji uzyskanych z Komisariatu Policji III w Krakowie, Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 1 w Krakowie oraz MOPS wynika, Ŝe w Domu Dziecka nie dochodziło do występowania zjawisk przemocy fizycznej, psychicznej lub molestowania seksualnego wychowanków ze strony pracowników D.D. NIK nie wnosi uwag, do działań zapobiegawczych podejmowanych przez Dom Dziecka w przypadku występowania zdarzeń przemocy wśród wychowanków, jak równieŝ wobec wychowawców. 13. Wyniki kontroli wykazały, Ŝe zaległości z tytułu odpłatności opiekunów prawnych za pobyt dzieci na dzień r. wynosiły 102,8 tys. zł. Krytyczne uwagi NIK odnoszą się do nie wystawienia przez D.D. tytułów wykonawczych z tytułu odpłatności za pobyt dzieci w D.D. dla ośmiu opiekunów prawnych pomimo iŝ zaległości te nie zostały wpłacone w terminie wskazanym w upomnieniu. Kwota zaległości, wg stanu na dzień r., wynosiła 54,3 tys. zł. TakŜe, wystawione przez D.D. upomnienia dla opiekunów prawnych z tytułu odpłatności za pobyt dziecka, nie w pełni odnosiły się do kwot naleŝności niezapłaconych w terminie, czym naruszono przepisy 3 i 5 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie wykonywania niektórych przepisów

5 5 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym 2. W trakcie kontroli NIK, wystawiono tytuły wykonawcze, jak równieŝ upomnienia na kwoty naleŝności niezapłaconych w terminie. 14. NIK nie wnosi uwag, do wielkości środków uzyskanych w badanym okresie na prowadzenie Domu Dziecka oraz sposobu ich wydatkowania. Środki otrzymane na podstawie złoŝonego do Urzędu Miasta Krakowa zapotrzebowania zostały wykorzystane przez D.D. w 2006 r. w 99,6% oraz w 2007 r. (I półrocze) w 94,6 %. Analiza wydatków poniesionych w badanym okresie w 4210 (w kwocie ponad 1 tys. zł) i 4220 wykazała, Ŝe środki te wydatkowano w wysokości ustalonej w planie finansowym w sposób oszczędny, umoŝliwiający terminową realizację zadań zgodnie z art. 35 ust. 3 ustawy o finansach publicznych 3. Na dowodach księgowych zostały naniesione podpisy osób upowaŝnionych do kontroli merytorycznej, formalno-rachunkowej oraz podpisy osób zatwierdzających wydatek. 15. Przeprowadzone w D.D. kontrole przez Powiatową Stacje Sanitarno-Epidemiologiczną oraz Komendę Miejską Państwowej StraŜy PoŜarnej w Krakowie wykazały szereg nieprawidłowości oraz zaleceń, które jak wynika z ustaleń zostały wykonane w trakcie kontroli NIK. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o wyeliminowanie opisanych wyŝej uchybień i nieprawidłowości, a zwłaszcza o: 1. Podjęcie dalszych działań zmierzających do dostosowania Domu Dziecka do standardów bytowych określonych w rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2005 r. w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych (Dz. U. Nr 37, poz.331). 2. Ustalenie wskaźnika zatrudnia pracowników w wymiarze koniecznym do zapewnienia dzieciom bezpieczeństwa i indywidualnej opieki. 3. Informowanie w terminie o przypadkach samowolnego oddalenia się wychowanków, wszystkich instytucji wymienionych w rozporządzeniu MPS w sprawie placówek opiekuńczo wychowawczych, jak równieŝ dokonywania pisemnie ocen zasadności dalszego pobytu wychowanków przez stały zespół. 4. Bezwzględne przestrzeganie wymogów stanowiących o konieczności dyŝuru opieki nocnej przez dwóch pracowników - w tym jednego wychowawcę - gdy w Domu Dziecka przebywa powyŝej 14 dzieci. 2 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonywania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2001 r. Nr 137, poz ze zm.) 3 Ustawa z dnia 20 grudnia 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2005 r., Nr 249 poz ze zm.)

6 6 NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Panią Dyrektor w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków pokontrolnych bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczyn niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Pani Dyrektor prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NIK w Krakowie umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o której mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały w sprawie ich rozstrzygnięcia przez właściwą komisję NIK. Otrzymują: 1. Adresat 2. Departament Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia 3. Akta kontroli