2. Przebieg procesu aneksowania umów na rok 2014 OPIEKA PSYCHIATRYCZNA I LECZENIE UZALEŻNIEŃ

Transkrypt

1 OPIEKA PSYCHIATRYCZNA I LECZENIE UZALEŻNIEŃ 1. Nakłady MOW NFZ na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień w latach Poziom nakładów na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień w okresie od 2004 do 2014 r. odznacza się znaczącym wzrostem o kwotę 94 mln zł. Kwota ta stanowi 230% nakładów roku 2014 w stosunku do 2004 r. Należy jednak zaznaczyć, że największą dynamikę wzrostu notujemy w latach , by w latach osiągnąć w miarę równomierny wskaźnik wzrostu. W planach na nakłady na opiekę psychiatryczną i leczenie uzależnień znacząco wzrosły, co jest związane, przede wszystkim, z koniecznością wdrożenia zapisów Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. - Dz. U. nr 24 poz. 128) plan 2. Przebieg procesu aneksowania umów na rok 2014 Kontraktowanie świadczeń na rok 2014 w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień prowadzone było w trybie aneksowania umów, z uwagi na obowiązywanie umów wieloletnich zawartych w postępowaniu konkursowym prowadzonym w 2010 r. i latach następnych. Aneksowaniu podlegało 118 umów. Rozpoczęcie procesu aneksowania umów nastąpiło 22 października 2013 roku. W ramach procesu aneksowania umów rozmowy ze świadczeniodawcami były prowadzone przez zespoły negocjacyjne powołane Zarządzeniem Nr 277/13 Dyrektora MOW NFZ z dnia 14 października 2013 roku z późn. zm. W toku procesu aneksowania zostały przeprowadzone następujące czynności, mające na celu ustalenie ze świadczeniodawcami warunków finansowych na rok 2014, w celu zapewnienia jak najlepszej dostępności do świadczeń dla mieszkańców Małopolski: przedstawienie świadczeniodawcom propozycji finansowania świadczeń w poszczególnych zakresach w roku 2014 wraz z opisem zasad ustalenia poziomu finansowania świadczeń, rozmowy ze świadczeniodawcami w celu ustalenia warunków finansowych na 2014 r. w poszczególnych zakresach świadczeń, spotkanie ze świadczeniodawcami w celu podpisania wersji papierowej aneksów, przygotowanie w systemie informatycznym MOW NFZ aneksów na rok 2014 oraz sporządzenie wersji papierowej. Wykres nr 1. Nakłady na PSY w latach (mln zł) str. 92

2 W wyniku powyższych działań ustalono warunki finansowe dla 118 umów wieloletnich podlegających procesowi aneksowania. 3. Stan zabezpieczenia świadczeń w rodzaju - ogółem ,00 zł ,00 zł 100,00% 101,90% Na aneksowanie umów wieloletnich niewygasających z dniem 31 grudnia 2013 r. zaplanowano łączną kwotę ,58 zł. Łączna kwota aneksowanych umów na rok 2014 wyniosła ,58 zł, (od 1 stycznia 2014 r. 1 świadczeniodawca wypowiedział umowę w zakresie świadczenia terapii uzależnień dla dzieci i młodzieży), co oznacza w ujęciu rocznym 101,90% w stosunku do pierwotnego planu umów w roku 2013 (wykres 2). Zakontraktowana liczba świadczeń w rodzaju PSY wynosi w ujęciu rocznym punktów, co oznacza 102,11% wzrost w stosunku do pierwotnego planu umów w roku Łącznie, w roku 2014 aneksowano umowy ze 118 świadczeniodawcami, którzy posiadali umowy z MOW NFZ w roku 2013, realizującymi świadczenia w 318 miejscach jednostkach organizacyjnych, gabinetach, w tym: 196 poradnie (w tym 22 poradnie dziecięce, 2 poradnie realizujące świadczenia seksuologiczne i patologii współżycia), 45 oddziałów dziennych (w tym 5 skierowanych dla dzieci i młodzieży), 27 zespołów leczenia środowiskowego, 48 oddziałów stacjonarnych (w tym 2 skierowane na leczenie dzieci i młodzieży oraz 3 oddziały realizujące leczenie elektrowstrząsami chorych z zaburzeniami psychicznymi ze wskazań życiowych), 2 izby przyjęć ,00 zł ,00 zł ,45 zł ,00 zł ,58 zł ,00 zł ,00 zł ,00 zł 0,00 zł wartości pierwotne 2013 wartości pierwotne 2014 Wykres nr 2. PSY wysokość nakładów (zł) ,00% 102,11% wartości pierwotne 2013 wartości pierwotne 2014 Wykres nr 3. PSY poziom dostępności (liczba jednostek rozl.) str. 93

3 4. Metodyka planowania zakupu świadczeń W zakresach opieki ambulatoryjnej celem wyliczenia wykonania w roku 2013 przyjęto 6-miesięczny okres sprawozdawczy od 1 stycznia do 30 czerwca 2013 r., symulując wykonanie na 12 miesięcy oraz następujące założenia: zwiększenie o 10% symulowanych nadwykonań w stosunku do planu roku 2013 w zakresie świadczenia zdrowia psychicznego dla dorosłych, zwiększenie o 20% symulowanych nadwykonań w stosunku do planu roku 2013 w zakresie leczenia uzależnień, zwiększenie o 25% symulowanych nadwykonań w stosunku do planu 2013 r. w zakresie świadczenia terapii uzależnienia od substancji psychoaktywnych innych niż alkohol, zwiększenie o 10% symulowanych nadwykonań w stosunku do planu roku 2013 w zakresie świadczenia psychologiczne. W pozostałych zakresach liczba punktów w 2014 r. to plan 2013 r. W zakresie leczenia środowiskowego (domowego) przyjęto następujące zasady: w celu realizacji upowszechniania środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej, co jest zgodne z NPOZP, dla obowiązujących umów uwzględniono zwiększenie o 25% symulowanych nadwykonań w stosunku do planu roku W zakresach dziennej i stacjonarnej opieki przyjęto następujące zasady: w przypadku oddziałów stacjonarnych i dziennych do określenia wartości umów na 2014 r. uwzględniono: wyniki kontroli, liczbę łóżek we wpisie do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą (dane z r.). Wartość umów na 2014 r. w przedmiotowych zakresach jest zgodna z symulowanym rocznym wykonaniem na podstawie realizacji umów w okresie styczeń-czerwiec 2013 r., jednak nie więcej niż potencjał wykonawczy (obowiązujące zapisy Zarządzenia Prezesa NFZ). 5. Polityka cenowa w rodzaju PSY w 2014 r. Utrzymanie cen na poziomie 2013 r. 6. Ocena realizacji priorytetów przyjętych w Planie zakupu Priorytety MOW NFZ: Podstawę dla określania priorytetów zdrowia psychicznego podczas planowania nakładów finansowych w latach oraz podejmowania nowych i kontynuowania już podjętych prac w zakresie ochrony zdrowia psychicznego na rzecz mieszkańców województwa małopolskiego stanowi Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego (NPOZP) (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 r. Dz. U. nr 24 poz. 128) oraz inne akty prawne m. in. rozporządzenia Rady Ministrów (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie Krajowego Programu przeciwdziałania Narkomanii na lata Dz. U. Nr 78, poz. 428, Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata ). Przyjęte priorytety to: zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi kompleksowej i powszechnej opieki zdrowotnej niezbędnej do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, rozwój środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej, str. 94

4 zwiększenie dostępności do świadczeń leczenia uzależnień zgodnie z wytycznymi NPOZP, rozwój ambulatoryjnych i dziennych form opieki psychiatrycznej zgodnie z wytycznymi NPOZP, zwiększenie dostępności do świadczeń opieki psychiatrycznej skierowanej do dzieci i młodzieży. Małopolski Oddział Wojewódzki NFZ zrealizował ten zapis poprzez następujące cele szczegółowe: zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi kompleksowej i powszechnej opieki zdrowotnej niezbędnej do życia w środowisku rodzinnym i społecznym: wzrost liczby świadczeń z pkt. do pkt., czyli o ok. 2,1%; rozwój środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotne: wzrost liczby świadczeń z pkt. do pkt., czyli o ok. 3,4%; zwiększenie dostępności do świadczeń leczenia uzależnień, zgodnie z wytycznymi NPOZP: wzrost liczby świadczeń z pkt. do pkt., czyli o ok. 8,4%; rozwój ambulatoryjnych i dziennych form opieki psychiatrycznej zgodnie z wytycznymi NPOZP: wzrost liczby świadczeń z pkt. do pkt., czyli o 4,6%; zwiększenie dostępności do świadczeń opieki psychiatrycznej skierowanej do dzieci i młodzieży: wzrost liczby świadczeń z pkt. do pkt., czyli o 5,9%. Przyjęte priorytety zrealizowano. Wytyczne NPOZP na lata zakładają rozwój leczenia ambulatoryjnego/ środowiskowego, a także oddziałów dziennych psychiatrycznych. Zwiększenie nakładów finansowych w 2014 r. w powyższych obszarach o 4,1% (wartość umów aneksowanych) jest zgodne z przyjętymi założeniami. 7. Ocena poziomu zabezpieczenia świadczeń w podziale terytorialno-zakresowym W wyniku przeprowadzonego procesu aneksowania uzyskano zabezpieczenie świadczeń w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień. Dostępność do świadczeń ulegnie poprawie, gdyż zakontraktowano większą liczbę świadczeń niż w roku Obszary wymagające uzupełnienia lub korekty 1. Niska dostępność geograficzna w odniesieniu do zakresu/ obszaru sytuacje, gdzie nie ma poradni (przykłady): świadczenia psychologiczne powiaty: nowotarski, tatrzański, oświęcimski, dąbrowski, chrzanowski, proszowicki; świadczenia w zakresie zdrowia psychicznego dla dzieci zgodnie z wytycznymi NPOZP liczba poradni w województwie powinna wynosić 25 - w 2014 r. umowy zostały podpisane z 19 placówkami; świadczenia w zakresie leczenia uzależnień powiaty: bocheński, dąbrowski, miechowski, proszowicki; poradnie leczenia substytucyjnego powiaty: bocheński, brzeski, dąbrowski, krakowski, limanowski, nowosądecki, nowotarski, oświęcimski, proszowicki, tarnowski, wadowicki, m. Nowy Sącz, m. Tarnów; leczenie środowiskowe (domowe) powiaty: dąbrowski, nowosądecki, m. Nowy Sącz. str. 95

5 2. Obszary bezpośrednio nie związane z dostępnością geograficzną (dystrybucja świadczeń), a związane z unikalnością danych zakresów, np.: świadczenia psychiatryczne stacjonarne, leczenie uzależnień, w tym świadczenia terapii uzależnienia od alkoholu, leczenie alkoholowych zespołów abstynencyjnych (detoksykacji), leczenie zespołów abstynencyjnych po substancjach psychoaktywnych (detoksykacji), świadczenia terapii dla uzależnionych od substancji psychoaktywnych ze współistniejącymi zaburzeniami psychotycznymi (podwójna diagnoza). 9. Ryzyka i zagrożenia 1. Z polskiego ustawodawstwa wynika obowiązek finansowania ochrony zdrowia psychicznego nie tylko przez płatnika publicznego, ale również przez jednostki samorządu terytorialnego, w tym województwo, powiaty i gminy. Powodzenie realizacji priorytetów oraz założeń NPOZP nie zależy tylko od nakładów finansowych przeznaczanych przez MOW NFZ, ale przede wszystkim od potencjalnych realizatorów i organizatorów systemu usług medycznych. Wskaźniki dostępności wg zaleceń NPOZP w Małopolsce są niższe podobnie jak w całym kraju. Zintegrowany model wszechstronnej opieki psychiatrycznej zakłada rozwój zarówno psychiatryczno-specjalistycznego lecznictwa szpitalnego, jak i różnorodnych form lecznictwa środowiskowego. W modelu tym główny ciężar opieki spoczywa jednak na formach leczenia umiejscowionych poza szpitalem (poradnie, oddziały dzienne, zespoły leczenia domowego, kluby, domy, hostele, mieszkania chronione, itp.), a rola hospitalizacji jest ograniczona do niezbędnego minimum. 2. Zasoby opieki psychiatrycznej wskazują na nierównomierną dostępność do poszczególnych segmentów opieki psychiatrycznej - duże zagęszczenie liczby łóżek w północnozachodniej części województwa, natomiast białe plamy w części wschodniej. Ocena danych aktualizacyjnych wskazuje na obniżenie jakości (kompleksowości) udzielanych świadczeń i dotyczy to świadczeń w poradniach zdrowia psychicznego pakiety rozliczeniowe: Pakiet nr 1 (57 poradni w 2014 r.) zawiera: poradę lekarską diagnostyczną, poradę lekarską terapeutyczną, poradę psychologiczną diagnostyczną, poradę psychologiczną, poradę kontrolną, sesję psychoterapii indywidualnej, sesję psychoterapii rodzinnej, sesję psychoterapii grupowej, sesję wsparcia psychospołecznego, wizytę, poradę domową lub środowiskową, sesje psychoterapii indywidualnej, rodzinnej i grupowej. Pakiet nr 2 (26 poradni w 2014 r.) zawiera: poradę lekarską diagnostyczną, poradę lekarską terapeutyczną, poradę psychologiczną diagnostyczną, str. 96

6 poradę psychologiczną, poradę kontrolną, sesję wsparcia psychospołecznego, wizytę, poradę domową lub środowiskową Pakiet nr 3 (1 poradnia w 2014 r.) zawiera: poradę lekarską diagnostyczną, poradę lekarską terapeutyczną, poradę kontrolną, sesję wsparcia psychospołecznego, wizytę, poradę domową lub środowiskową. wystąpienie MOW NFZ z aneksem zmniejszającym wartość umowy. 3. Postępowania uzupełniające na łączną kwotę ok ,50 zł w zakresie: świadczenia terapii uzależnień dla dzieci i młodzieży, w związku z wypowiedzeniem umowy przez jednego z trzech świadczeniodawców realizujących umowy w tym zakresie. 3. Życzeniowe myślenie reprezentacji udziałowców rynku usług medycznych dotyczące parytetowego udziału środków finansowych na opiekę psychiatryczną w planach finansowych Małopolskiego OW (żądania zupełnie nierealnego ponad 4% udziału w strukturze planu finansowego) prowadzą do znaczących zadrażnień i wykorzystywania pacjentów dla osiągnięcia celów (organizacja demonstracji i protestów pacjentów). W ślad za tym idą także żądania procentowego podziału na poszczególne zakresy kontraktowe, np. przeznaczanie 75% na leczenie szpitalne z całości nakładów finansowych. Błędy metodologiczne lobbującego środowiska grożą zablokowaniem rozwoju lecznictwa ambulatoryjnego i środowiskowego. 10. Planowane dalsze działania 1. Ścisły monitoring poziomu realizacji umów. 2. Planowane przeprowadzenie procedury dotyczącej realizacji świadczeń już po 6 miesiącach realizacji umowy. W przypadku stwierdzenia znaczącego niewykonania umowy str. 97

7 2013 rok 2014 rok Powiat/Miasto na Zakres świadczeń/specjalność liczba śwców 2013 ców 2014 liczba św- prawach powiatu wartość 2013 wartość 2014 bocheński opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,00 zł ,25 zł Uwagi/przyczyny ew. obniżenia nakładów brzeski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,85 zł ,75 zł niewykonania chrzanowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,00 zł ,00 zł dąbrowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,00 zł ,00 zł gorlicki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,50 zł ,70 zł krakowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,25 zł ,75 zł limanowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,55 zł ,90 zł miechowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,35 zł ,55 zł myślenicki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,05 zł ,40 zł niewykonania nowosądecki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,85 zł ,15 zł nowotarski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,60 zł ,20 zł niewykonania olkuski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,65 zł ,05 zł oświęcimski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,89 zł ,68 zł proszowicki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,95 zł ,50 zł suski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,20 zł ,70 zł tarnowski opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,60 zł ,41 zł niewykonania tatrzański opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,50 zł ,70 zł niewykonania wadowicki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,70 zł ,90 zł wielicki opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,16 zł ,41 zł m. Kraków opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,98 zł ,01 zł m. Nowy Sącz opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,10 zł ,15 zł m. Tarnów opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień ,72 zł ,42 zł ,45 zł ,58 zł str. 98

8 str. 99

9 str. 100