PROGRAM PANSTWOWEGO MONITORINGU SRODOWISKA WOJEWÓDZTWA WARMINSKO-MAZURSKIEGO na lata

Transkrypt

1 !t.a.".~~ WOJEW6DZKIINSPEKTOR~T OCHRONY SRODOWISKA w OLSZTYNIE lj.)1 ul. 1 Maja 13b, Olsztyn ~..... { Tel. centrala (089) ; sekretanat (089) ; fax (089) ~.~ sekretariat@wlos.olsztyn.pi WOJEWÓJ)Zl...IINSPEKTORA1 OCHRUNY SRODOWISKA w OlsztYnie Olsltyn. ul. 1 Ma'a 13 b tel. centr. (0-89) J sekret fax NIP RfGON [1< PROGRAM PANSTWOWEGO MONITORINGU SRODOWISKA WOJEWÓDZTWA WARMINSKO-MAZURSKIEGO na lata A8. OA. 2OAOl': OLSZTYN, grudzien 2009 r. 1

2 PROGRAM PAŃSTWOWEGO MONITORINGU ŚRODOWISKA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO na lata Przedkładam Zatwierdzam OLSZTYN, grudzień 2009 r. 1

3 SPIS TREŚCI strona Wstęp Definicja, cele i zadania PMŚ Struktura PMŚ 5 3. Blok presje Blok- stan Podsystem monitoringu jakości powietrza Podsystem monitoringu jakości wód Monitoring wód powierzchniowych wody śródlądowe, wody przejściowe i przybrzeżne Monitoring jakości wód podziemnych Podsystem monitoringu jakości gleby i ziemi Podsystem monitoringu hałasu Podsystem monitoringu pól elektromagnetycznych Blok-oceny i prognozy System jakości w PMŚ System baz danych i prezentacji informacji w PMŚ Finansowanie w PMŚ. 87 2

4 Wstęp Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ) został wprowadzony ustawą z dnia 20 lipca 1991 roku o Inspekcji Ochrony Środowiska (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 44, poz. 287 z późn. zm.) w celu zapewnienia wiarygodnych informacji o stanie środowiska. Wieloletnie programy Państwowego Monitoringu Środowiska opracowywane są przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska i zatwierdzane przez Ministra Środowiska. Obejmują one zadania wynikające z odrębnych ustaw, zobowiązań międzynarodowych oraz innych potrzeb wynikających z polityki ekologicznej państwa. Opracowywane są od 1991 roku. Pierwszy program obejmował lata , program na lata jest siódmym z kolei i trzecim realizowanym w cyklu trzyletnim. Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa warmińsko-mazurskiego na lata jest zgodny z ogólnopolskim Programem Państwowego Monitoringu Środowiska na lata i obejmuje opisy tych zadań, które wykonuje Wojewódzki Inspektorat bądź uczestniczy w ich realizacji. PMŚ realizuje w głównej mierze zadania, które wiążą się z wypełnianiem podpisanych i ratyfikowanych przez Polskę konwencji środowiskowych oraz odpowiada na stale poszerzające się obowiązki raportowania o stanie poszczególnych komponentów środowiska do instytucji i agend unijnych (Komisja Europejska i Europejska Agencja Środowiska). Ważnym zadaniem merytorycznym w cyklu PMŚ w latach jest pełne wdrożenie regulacji UE dotyczących monitoringu środowiska, zawartych w opublikowanych w ostatnim czasie dyrektywach; w odniesieniu do podsystemu jakości powietrza oznacza to m.in. wdrożenie systemu pomiarów i ocen zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5; w zakresie monitoringu wód kontynuację prac związanych z pełnym wdrożeniem wymagań ramowej dyrektywy wodnej oraz prace związane z badaniem i oceną stanu wód Morza Bałtyckiego w związku z koniecznością wdrożeniania wymagań Konwencji Helsińskiej i ramowej dyrektywy w sprawie strategii morskiej. Zmiany i uzupełnienia Programu Państwowego Monitoringu Środowiska województwa warmińsko-mazurskiego na lata wynikające ze zmian w przepisach prawnych w zakresie monitoringu środowiska, będą wprowadzane w formie aneksów do niniejszego programu. 3

5 1. Definicja, cele i zadania Państwowego Monitoringu Środowiska Państwowy Monitoring Środowiska zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy - Poś stanowi system pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku. Gromadzone informacje służą wspomaganiu działań na rzecz ochrony środowiska poprzez systematyczne informowanie organów administracji i społeczeństwa o: jakości elementów przyrodniczych, dotrzymywaniu standardów jakości środowiska lub innych poziomów określonych przepisami oraz obszarach występowania przekroczeń tych standardów lub innych wymagań, występujących zmianach jakości elementów przyrodniczych, przyczynach tych zmian, w tym powiązaniach przyczynowo-skutkowych występujących pomiędzy emisjami i stanem elementów przyrodniczych. Informacje wytworzone w ramach PMŚ wykorzystywane są przez jednostki administracji samorządowej i rządowej dla potrzeb operacyjnego zarządzania środowiskiem za pomocą instrumentów prawnych, takich jak: postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, pozwolenia na wprowadzanie do środowiska substancji lub energii, programy i plany ochrony środowiska jako całości i jego poszczególnych elementów, plany zagospodarowania przestrzennego. Informacje wytworzone w ramach PMŚ wykorzystywane są także do celów monitorowania skuteczności działań i strategicznego planowania w zakresie ochrony środowiska. Ponadto, są podstawą do strategicznych ocen oddziaływania na środowisko oraz służą do planowania zrównoważonego rozwoju na wszystkich poziomach zarządzania. Gromadzone informacje są dodatkowo wykorzystywane dla potrzeb związanych z rozwojem regionalnym, a także wykorzystaniem funduszy strukturalnych i funduszy spójności. Jednym z głównych celów realizacji zadań PMŚ jest wytwarzanie danych i opracowywanie ocen niezbędnych do wypełnienia podpisanych i ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych, w szczególności stale poszerzających się obowiązków raportowania informacji o stanie poszczególnych komponentów środowiska do Komisji Europejskiej, Europejskiej Agencji Środowiska oraz organów konwencji środowiskowych. Państwowy Monitoring Środowiska zapewnia dane podlegające udostępnianiu w myśl przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.), regulujących sprawy swobodnego dostępu do informacji o środowisku. 4

6 2. Struktura Państwowego Monitoringu Środowiska Państwowy Monitoring Środowiska jest źródłem informacji o środowisku będących wynikiem pomiarów i ocen jego stanu jak i analizą wpływu różnych czynników, w tym presji będących wynikiem działalności człowieka. W celu zapewnienia tak szerokiego spektrum informacji zadania PMŚ podobnie jak w latach poprzednich realizowane będą w ramach struktury opartej na modelu DPSIR (driving forces/czynniki sprawcze - pressures/presje - state/stan - impact/oddziaływanie - response/środki przeciwdziałania) stosowanej przez Komisję Europejską, Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) oraz Europejską Agencję Środowiska do sporządzania ocen zintegrowanych oraz ocen skuteczności polityki ekologicznej. Struktura ta pozwala na sprawne generowanie kompleksowej, opartej na badaniach, analizach i ocenach informacji o środowisku zarówno dla potrzeb społeczeństwa jak i administracji rządowej, samorządowej oraz instytucji międzynarodowych. Wyżej wymienione kategorie informacji zostały ujęte w trzech blokach PMŚ: blokupresje, bloku-stan oraz bloku-oceny i prognozy różniących się istotnie pod względem funkcji jakie pełnią w systemie. Zadania w ramach bloku - stan będą realizowane w ramach podsystemów. W ramach bloku presje będą pozyskiwane informacje o źródłach i ładunkach substancji odprowadzanych do środowiska, a w szczególności informacje o emisjach pozyskiwane z systemu administracyjnego, statystyki publicznej oraz wytwarzane przez Inspekcję Ochrony Środowiska. Podstawowym blokiem w systemie PMŚ jest blok-stan, obejmujący działania związane z pozyskiwaniem, gromadzeniem, analizowaniem i upowszechnianiem informacji o poziomach substancji i innych wskaźników charakteryzujących stan poszczególnych elementów przyrodniczych. W oparciu o dane zgromadzone w ramach tego bloku wykonywane będą oceny dla poszczególnych komponentów. Informacje gromadzone w ramach bloków presje i stan zasilą blok- oceny i prognozy, w ramach którego będą wykonywane zintegrowane oceny i prognozy stanu środowiska, analizy przyczynowo-skutkowe wiążące istniejący stan środowiska z czynnikami kształtującymi ten stan, mającymi swoje źródło w społeczno-gospodarczej działalności człowieka. Działalność Państwowego Monitoringu Środowiska z mocy art. 24 ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2007 r. Nr 44, poz. 287, z późn. zm.) koordynują organy Inspekcji Ochrony Środowiska. Na poziomie województwa, zadania Inspekcji Ochrony Środowiska związane z Państwowym Monitoringiem Środowiska wykonuje Wojewoda przy pomocy Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska. Jednocześnie Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska wykonuje w imieniu Wojewody zadania i kompetencje Inspekcji Ochrony Środowiska określone w ustawie o Inspekcji (z dnia 20 lipca 1991 r., t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 44, poz. 287, z późn. zm.). Na poziomie krajowym zadania PMŚ wykonuje Główny Inspektor Ochrony Środowiska. Jest on również koordynatorem działań prowadzonych dla potrzeb Państwowego Monitoringu Środowiska. W realizacji zadań PMŚ uczestniczą również inne jednostki w tym służby i inspekcje zobowiązane do tego na mocy prawa np. organy administracji rządowej i samorządowej, zarządzający drogami, lotniskami, koleją, prowadzący instalacje, jak również instytuty naukowobadawcze wykonujące zadania w ramach umów z GIOŚ. 5

7 3. Blok - presje Blok - presje będzie zasilany danymi o emisjach, uzyskanymi z systemu statystyki publicznej, jak również danymi pochodzącymi od podmiotów gospodarczych, które zgodnie z art. 149 ust. 1 oraz art. 286 ust. 1b ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) są zobligowane do przekazywania informacji o emisjach Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska. Istotnym źródłem informacji o presjach będą również raporty od podmiotów objętych rozporządzeniem nr 166/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń i zmieniającym dyrektywę Rady 91/689/EWG i 96/61/WE (Dz. Urz. UE L 33 z , str. 1), wyniki pomiarów wielkości emisji prowadzonych przez wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska w ramach kontroli podmiotów oraz informacje uzyskiwane z systemu handlu uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla. o: W ramach bloku - presje będą realizowane zadania związane z pozyskiwaniem informacji źródłach i ładunkach substancji odprowadzanych do powietrza dla potrzeb ocen rocznych i ocen mających na celu ustalenie odpowiedniego sposobu oceny jakości powietrza; źródłach i ładunkach substancji odprowadzanych do wód lub do ziemi oraz o poborach wód; źródłach emisji energii odprowadzanych do środowiska; gospodarowaniu odpadami. Zadanie: Pozyskiwanie informacji o źródłach i ładunkach substancji dla potrzeb rocznej i wstępnej oceny jakości powietrza Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska na potrzeby dokonywania rocznych ocen jakości powietrza oraz ustalenia odpowiedniego sposobu oceny jakości powietrza dokona inwentaryzacji źródeł i wielkości emisji zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza. Inwentaryzacja obejmie dane o wielkości emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu, tlenku węgla, benzenu, lotnych związków organicznych - prekursorów ozonu, pyłu PM10 oraz metali ciężkich (ołowiu, kadmu, niklu, arsenu) i benzo(a)pirenu. Informacje będą pochodzić: z pomiarów kontrolnych prowadzonych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, których wyniki będą gromadzone w postaci oddzielnej bazy danych w formie pliku Excel; z pomiarów wykonywanych przez zakłady, które mają obowiązek ciągłego monitorowania emisji zanieczyszczeń; z wykazów zawierających zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska, przekazywanych co pół roku do wojewódzkiego inspektoratu, z zakładów korzystających ze środowiska zgodnie z art. 149 ust. 1 oraz art. 286 ust. 1b ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.); z szacunków o wielkości emisji ze źródeł liniowych, sporządzonych na podstawie danych o wielkości natężenia i strukturze ruchu pochodzących z badań własnych wojewódzkiego inspektoratu oraz informacji uzyskanych z Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad; 6

8 z szacunków o wielkości emisji ze źródeł powierzchniowych uzyskanych na podstawie przestrzennych analiz ortofotomap i przestrzennego rozmieszczenia mieszkańców; podmiotów objętych rozporządzeniem nr 166/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 stycznia 2006 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń i zmieniającym dyrektywę Rady 91/689/EWG i 96/61/WE (Dz. Urz. UE L 33 z , str. 1) zawarte w Krajowym Rejestrze Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń; w miarę potrzeb poprzez ankietyzowanie podmiotów emitujących zanieczyszczenia do powietrza. Z chwilą utworzenia w Krajowym Ośrodku Bilansowania i Zarządzania Emisjami, ulokowanym w Instytucie Ochrony Środowiska, krajowej bazy danych o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji (art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych lub innych substancji (Dz. U. z 2009 r. Nr 130, poz. 1070)) istnieje możliwość poszerzenia listy źródeł informacji o emisji zanieczyszczeń do powietrza o zasoby tej bazy. Zgromadzone informacje, jeśli zajdzie taka potrzeba, mogą być wykorzystywane na poziomie krajowym. Zadanie: Pozyskiwanie informacji o źródłach i ładunkach substancji odprowadzanych do wód lub do ziemi oraz o poborach wód. Podsystem emisji zanieczyszczeń do wód będzie zasilany danymi uzyskanymi w ramach działalności kontrolnej. Istotnym źródłem informacji o emisjach zanieczyszczeń do wód będą także dane pochodzące od prowadzących instalacje, którzy są zobowiązani do prowadzenia pomiarów wielkości emisji i przekazywania ich wyników do WIOŚ, oraz wojewódzkie bazy informacji o korzystaniu ze środowiska, tworzone na podstawie ewidencji, prowadzonej przez podmioty korzystające ze środowiska, w zakresie ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i podziemnej, oraz ilości, stanu i składu ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi (Baza EKOINFONET). Do celów związanych z ogólną analizą trendów, będą wykorzystane zagregowane dane o emisjach do wód pochodzące z systemu statystyki publicznej. Dla potrzeb planowania lokalizacji punktów pomiarowych i zakresu prowadzonych pomiarów wykorzystywane będą wyniki prac, realizowanych w ramach implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. WE L 327 z r., str. 1), w tym charakterystyki obszarów dorzeczy i analizy presji. Zadanie: Pozyskiwanie informacji o źródłach emisji energii odprowadzanych do środowiska Wojewódzki Inspektorat będzie gromadził informacje dotyczące źródeł hałasu oraz sztucznie wytwarzanego promieniowania elektromagnetycznego. Ewidencja źródeł hałasu będzie gromadzona w oparciu o dane pozyskiwane w ramach monitoringu hałasu, działalności kontrolnej oraz informacji przesyłanych przez podmioty zobligowane do przekazywania tych danych. Stosownie do zapisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 25 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących rejestru zawierającego informacje o stanie akustycznym środowiska, na podstawie pomiarów, badań i analiz wykonywanych w ramach państwowego monitoringu środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 82, poz. 500), WIOŚ będzie gromadził informacje w bazie OPH i innych plikach Excel. 7

9 Wojewódzki Inspektorat będzie również gromadził informacje na temat źródeł promieniowania elektromagnetycznego, mogących znacząco oddziaływać na środowisko, do których zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 2007 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. z 2007 r. Nr 158, poz. 1105) zalicza się: - stacje elektroenergetyczne lub napowietrzne linie elektroenergetyczne, o napięciu znamionowym wynoszącym nie mniej niż 110 kv, o długości nie mniejszej niż 15 km; - instalacje radiokomunikacyjne, radionawigacyjne i radiolokacyjne, emitujące pola elektromagnetyczne, których równoważna moc promieniowana izotropowo wynosi nie mniej niż 15 W, emitujące pola elektromagnetyczne o częstotliwościach od 30 khz do 300 GHz. Zadanie: Ocena gospodarki odpadami Pozyskiwanie danych niezbędnych do oceny gospodarki odpadami prowadzone jest na podstawie art. 26 ustawy Poś oraz na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz.251 z poźn. zm.). Ich analiza i ocena diagnozuje stan gospodarki odpadami w województwie oraz informuje o zauważalnych trendach zmian i ich przyczynach. Podstawowe źródło danych w zakresie odpadów przemysłowych stanowić będzie wojewódzka baza danych dotycząca wytwarzania i gospodarowania odpadami, prowadzona przez marszałka województwa. Dostęp do wojewódzkiej bazy na mocy ustawy o odpadach posiada Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska. Do czasu uzyskania wiarygodnych danych z systemu administracyjnego źródło danych o gospodarowaniu odpadami stanowić będzie system statystyki publicznej. Żródłem informacji do oceny gospodarki odpadami komunalnymi w województwie są akualizowane corocznie: baza składowisk odpadów - KARTA SKŁADOWISK oraz baza instalacji do termicznego unieszkodliwiania odpadów: KARTA SPALARNI. Na poziomie województwa stan gospodarki odpadami prezentowany będzie również w oparciu o własne dane Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, gromadzone w ramach działalności kontrolnej, oraz dane zebrane drogą ankietyzacji z urzędów miast i gmin. Dla potrzeb tego zadania wykorzystywane są też informacje przesyłane corocznie przez zarządzających składowiskami w zakresie określonym rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. z 2002 r. Nr 220 poz. 1858), które Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska gromadzi w ramach monitoringu składowisk. 8

10 4. Blok stan Blok-stan obejmuje działania związane z pozyskiwaniem, gromadzeniem, analizowaniem i upowszechnianiem informacji o poziomach substancji i innych wskaźników charakteryzujących stan poszczególnych elementów przyrodniczych. W ramach bloku-stan wykonywane są również oceny stanu poszczególnych komponentów środowiska, uwzględniające w coraz szerszym zakresie wpływ elementów presji. Celem działań prowadzonych w bloku-stan jest zapewnienie odpowiednim organom informacji niezbędnych do zarządzania środowiskiem, zgodnie z ich kompetencjami, oraz wywiązywania się z obowiązków sprawozdawczych, zarówno krajowych jak i międzynarodowych. Bardzo ważnym celem tych działań jest również zapewnienie społeczeństwu możliwości dostępu do pełnej, a zarazem zrozumiałej informacji o stanie środowiska. W ramach programu Państwowego Monitoringu Środowiska województwa warmińskomazurskiego na lata , w bloku stan, będą realizowane zadania w ramach podsystemów: 1. monitoringu jakości powietrza; 2. monitoringu jakości wód; 3. monitoringu hałasu; 4. monitoringu pól elektromagnetycznych. Program będzie realizowany przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie i Delegatury w Elblągu i Giżycku. 9

11 4.1. Podsystem monitoringu jakości powietrza Zadanie: Pomiary i ocena jakości powietrza w strefach Obowiązek wykonywania pomiarów i oceny jakości powietrza w ramach PMŚ wynika z art. 88 ustawy Poś, który wraz z art i art transponuje do prawa polskiego wymagania wspólnotowe. Celem realizacji zadania jest uzyskanie dla wszystkich stref w kraju informacji o poziomach substancji w powietrzu w odniesieniu do standardów jakości powietrza określonych w przepisach prawa, identyfikacja obszarów wymagających sporządzania programów naprawczych jakości powietrza, a następnie monitorowanie efektywności działań podejmowanych w celu poprawy jakości powietrza na obszarach przekroczeń. Pomiary stężeń zanieczyszczeń powietrza będą prowadzone na poziomie wojewódzkim na stacjach i stanowiskach pomiarowych należących do WIOŚ Olsztyn oraz stanowiskach przejętych od Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Ponadto na obszarze województwa w miejscowości Diabla Góra zlokalizowana jest stacja Instytutu Ochrony Środowiska (Puszcza Borecka) na której będą kontynuowane pomiary tła zanieczyszczeń powietrza. Wyniki z tej stacji posłużą m.in. do realizacji zadań wynikających z podpisania przez Polskę protokołu w sprawie European Monitoring and Evaluation Programme a także wzbogacą wojewódzką bazę danych o stanie powietrza, zapewnią informacje podlegające międzynarodowej wymianie, zgodnie z wymogami dotyczącymi raportowania do europejskiej bazy danych - AIRBASE. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska, będąc odpowiedzialny za pomiary i ocenę poziomu substancji w powietrzu, w latach będzie kontynuował monitoring stężeń SO 2, NO 2, NO x, O 3, PM10, C 6 H 6, CO oraz Pb, As, Cd, Ni i benzo(a)pirenu w pyle PM10 stosując pomiary i techniki monitoringowe określone w rozporządzeniu w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu. Dodatkowo, od 2010 roku, WIOŚ Olsztyn poszerzy zakres pomiarów pyłu PM2,5 o 3 stanowiska manualne i jedno automatyczne, stosownie do wyników oceny wstępnej jakości powietrza pod kątem pyłu PM2,5 wykonanej w 2009 r. Zgodnie z art. 89 ustawy Poś WIOŚ będzie kontynuował wykonywanie rocznych ocen jakości powietrza w strefach wraz z klasyfikacją stref, w oparciu o prawem określone kryteria. W 2010 roku zostanie wykonana przez WIOŚ roczna ocena jakości powietrza za 2009 r. pod kątem zanieczyszczenia powietrza SO 2, NO 2, NO x, O 3, PM10, C 6 H 6, i CO oraz Pb, As, Cd, Ni i benzo(a)pirenu w pyle PM10. Ocena ta zostanie wykonana w strefach określonych w rozporządzeniu MŚ z dnia 6 marca 2008 r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz. U. z 2008 r. Nr 52, poz. 310). W latach roczną oceną jakości powietrza dodatkowo zostanie objęty pył PM2,5. W 2010 r. WIOŚ dokona weryfikacji oceny wstępnej jakości powietrza dla SO 2, NO 2, NO x, O 3, PM10, C 6 H 6, CO oraz Pb, As, Cd, Ni i B(a)P w PM10 w strefach określonych w ramach transpozycji dyrektywy 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy i odpowiednio na podstawie wyników tej oceny zostanie wykonana modernizacja sieci pomiarowej wojewódzkiego systemu oceny jakości powietrza. W przypadku przekroczenia norm jakości powietrza w strefach wyniki rocznej oceny jakości powietrza posłużą marszałkowi do opracowania programów ochrony powietrza w strefach. 10

12 Tabela Pomiary i ocena jakości powietrza w strefach Blok STAN Podsystem Monitoring jakości powietrza 2010 rok Przepisy prawne Zadanie Pomiary i ocena jakości powietrza w strefach - ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) art. 26 oraz art ; - rozporządzenie MŚ z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. z 2009 r. Nr 5, poz. 31); - rozporządzenie MŚ z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2008 r. Nr 47, poz. 281); - rozporządzenie MŚ z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza (Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz. 1377); - rozporządzenie MŚ z dnia 6 marca 2008 r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz. U. z 2008 r. Nr 52, poz. 310); - ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227); W związku z transpozycją dyrektywy 2008/50/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 maja 2008 roku w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy ustawa-prawo ochrony środowiska zostanie znowelizowane, a ww. rozporządzenia wykonawcze zostaną zastąpione nowymi Zakres przedmiotowy a) Prowadzone będą pomiary stężeń substancji w powietrzu: SO 2, NO 2, NO x, PM10, Pb, CO, C 6 H 6, O 3 oraz As, Cd, Ni i B(a)P w pyle PM10. Dodatkowo od 2010 roku pomiarami w ramach systemu oceny jakości powietrza będzie objęty pył PM2,5. Pomiary te będą wykonywane w sposób ciągły (pomiar automatyczny) lub systematyczny (pomiar manualny) Pomiary te w miarę możliwości finansowych WIOŚ będą wspomagane modelowaniem matematycznym Metody te mogą stanowić również uzupełnienie pomiarów najwyższej jakości (automatycznych i manualnych) w aglomeracjach i strefach, gdzie obserwowane są stężenia powyżej górnego progu oszacowania. Wykaz stanowisk działających w wojewódzkim systemie oceny jakości powietrza w latach przedstawiono w tabeli nr , a w tabeli przedstawiono liczbę stanowisk działających w ramach wojewódzkiego systemu oceny jakości powietrza i stanowisk uzupełniających. Na mapie przedstawiono lokalizacje stacji pomiarowych zanieczyszczeń powietrza na lata z wyszczególnieniem stanowisk istniejących i planowanych do uruchomienia w 2010 roku. Na mapie przedstawiono lokalizacje stacji pomiarowych zanieczyszczeń powietrza na lata z wyróżnieniem stacji automatycznych i manualnych. b) Na podstawie uzyskanych danych w roku 2009 dla poszczególnych substancji (SO 2, NO 2, NO x, PM10, CO, C 6 H 6, O 3 oraz Pb, As, Cd, Ni i B(a)P w PM10) wojewódzki inspektor ochrony środowiska wykona roczną ocenę jakości powietrza w strefach określonych w rozporządzeniu MŚ w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (stary układ stref), klasyfikację stref wg kryteriów określonych rozporządzeniem Ministra Środowiska, identyfikację obszarów przekroczeń poziomów dopuszczalnych (z uwzględnieniem marginesów tolerancji), poziomów docelowych oraz poziomów celów długoterminowych. c) Zostanie wykonana wstępna ocena jakości powietrza dla SO 2, NO 2, NO x, PM10, CO, C 6 H 6, O 3 oraz Pb, As, Cd, Ni i B(a)P w pyle PM10 w nowym układzie stref określonym w ramach transpozycji dyrektywy 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy. lata Kontynuowany będzie monitoring SO 2, NO 2, NO x, PM10, PM2,5, CO, C 6 H 6, O 3 oraz Pb, As, Cd, Ni i B(a)P w pyle PM10 w strefach. Dodatkowo począwszy od 2011 r. roczna ocena jakości powietrza (ocena za 11

13 2010 r.) zostanie rozszerzona o pył PM2,5. Ocena ta będzie wykonywana w oparciu o nowy układ stref dla wszystkich zanieczyszczeń. Wykonawcy Pomiary Bazy danych Nadzór i ocena WIOŚ - wojewódzka baza danych o jakości powietrza GIOŚ krajowa baza danych o jakości powietrza WIOŚ oraz inne jednostki wskazane przez WIOŚ w wojewódzkim programie monitoringu środowiska Podmiot przekazujący wyniki Przekazywanie wyników badań/ocen Rodzaj i forma przekazywanych wyników badań Częstotliwość przekazywania wyników badań (min.) WIOŚ ocena jakości powietrza w województwie GIOŚ zbiorcza ocena jakości powietrza w skali kraju Miejsce przekazania wyników badań IOŚ WIOŚ WIOŚ WIOŚ WIOŚ - wyniki pomiarów docelowo w systemie bazy danych o jakości powietrza; - wyniki pomiarów ze stacji objętych wojewódzkim programem monitoringu środowiska oraz wyniki klasyfikacji stref wg rozporządzenia MŚ w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza; - dane o przekroczeniach alarmowych poziomów substancji w powietrzu; - wyniki oceny wstępnej jakości powietrza (oceny pięcioletniej) - wyniki rocznej oceny jakości powietrza wykonanej przez WIOŚ na poziomie województw; - wg uzgodnień z WIOŚ/GIOŚ; - od trybu miesięcznego do rocznego wg rozporządzenia MŚ w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza; - w trybie dobowym, zgodnie z rozporządzenia MŚ w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza; -raz na pięc lat WIOŚ/GIOŚ GIOŚ GIOŚ, marszałek województwa, wojewoda lub inne jednostki wskazane w rozporządzeniu GIO Ś - jeden raz w roku; GIOŚ, marszałek województwa Podmiot upowszechniający wyniki WIOŚ WIOŚ WIOŚ Forma upowszechnianej informacji wynikowej - komunikaty, - raporty tematyczne - strony internetowe WIOŚ; Upowszechnianie wyników Częstotliwość upowszechniania informacji wynikowej (min.) - od trybu godzinowego do rocznego; - fakultatywnie; Odbiorca informacji wynikowej administracja rządowa i samorządowa, uczelnie, szkoły, biblioteki, społeczeństwo 12

14 Zadanie: Pomiary stanu zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 dla potrzeb określenia krajowego celu redukcji narażenia Celem zadania jest wyznaczenie wskaźnika średniego narażenia i na tej podstawie ustalenie krajowego celu redukcji narażenia na pył PM2,5. Podstawą prawną do realizacji tego celu jest dyrektywa 2008/50/WE (w trakcie transpozycji). Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska przeprowadzi pomiary zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 w dwóch miastach powyżej 100 tys. mieszkańców: w Olsztynie i Elblągu. Pomiary zaczną być prowadzone z początkiem 2010 roku. Dane z pomiarów będą gromadzone w wojewódzkiej bazie pomiarów zanieczyszczeń powietrza i będą raportowane do GIOŚ i AIRBASE. Szczegóły dotyczące stanowisk pomiarowych do realizacji tego celu zawarto w tabeli Zadanie: Monitoring tła miejskiego pod kątem WWA Celem zadania jest określenie udziału benzo(a)pirenu w WWA w pyle, dla którego, jako wskaźnika WWA, został określony poziom docelowy do osiągnięcia do końca 2012 r. Podstawami prawnymi do realizacji tego zadania są: Dyrektywa 2004/107/WE i rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 grudnia 2008 w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U r. Nr 5, poz. 31) W latach na stacji monitoringu tła miejskiego w Olsztynie przy ulicy Żołnierskiej, na której prowadzi się pomiary pyłu PM10 i benzo(a)pirenu w PM10, będą kontynuowane pomiary benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu, benzo(j)fluorantenu, benzo(k)fluorantenu, indeno(1,2,3-cd)pirenu i dibenzo(a,h)antracenu w pyle PM10. Szczegóły dotyczące stanowisk pomiarowych do realizacji tego celu zawarto w tabeli Wyniki pomiarów growadzone są w wojewódzkiej bazie JPOAT i przekazywane na bieżąco do krajowej bazy JPOAT. Zadanie: Wspomaganie systemu oceny jakości powietrza metodami modelowania Celem zadania jest wzmocnienie systemu rocznych ocen jakości powietrza metodami modelowania rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń w powietrzu atmosferycznym zgodnie z wymaganiami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (Dz. Urz. UE L 152 z , str.1). W miarę możliwości finansowych WIOŚ, będzie rozwijany system prognoz krótkoterminowych w celu informowania społeczeństwa o możliwości wystąpienia przekroczeń poziomów alarmowych oraz w celu podejmowania działań na skrócenie czasu występowania przekroczenia. 13

15 Tabela Wykaz stanowisk działających w wojewódzkim systemie oceny jakości powietrza w latach Lp Kod krajowy stanowiska Wskaźnik Czas uśredn. Nazwa strefy strefy Kod strefy Nazwa stanowiska Typ pomiaru Właściciel stanowiska Współrzędne prostokątne stanowiska (PUWG 1992) Stanowisko w WPMŚ [tak/nie] Y X Stanowisko WPMŚ, które zostanie uruchomione w roku 2010 [tak/nie] WmPuszcz_IOS_Borecka NO2 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 2 WmPuszcz_IOS_Borecka O3 1-godzinny ełcko-węgorzewska PL c.21 KMŚ Puszcza Borecka 3 WmPuszcz_IOS_Borecka PM10 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 4 WmPuszcz_IOS_Borecka PM2,5 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL2803 KMŚ Puszcza Borecka 5 WmPuszcz_IOS_Borecka SO2 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 6 WmPuszcz_IOS_Borecka Ni(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 7 WmPuszcz_IOS_Borecka As(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 8 WmPuszcz_IOS_Borecka Cd(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 9 WmPuszcz_IOS_Borecka BaP(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 10 WmPuszcz_IOS_Borecka Pb(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 11 WmPuszcz_IOS_Borecka Cu(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 12 WmPuszcz_IOS_Borecka B(a)A(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka manualny automatyczny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,26 tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie 14

16 13 WmPuszcz_IOS_Borecka B(b)F(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 14 WmPuszcz_IOS_Borecka B(j)F(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 15 WmPuszcz_IOS_Borecka B(k)F(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 16 WmPuszcz_IOS_Borecka DB(a,h)A(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 17 WmPuszcz_IOS_Borecka IP(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 18 WmPuszcz_IOS_Borecka Zn(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 19 WmPuszcz_IOS_Borecka Hg 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 20 WmPuszcz_IOS_Borecka As(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 21 WmPuszcz_IOS_Borecka Ni(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 22 WmPuszcz_IOS_Borecka Cd(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 23 WmPuszcz_IOS_Borecka Hg(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 24 WmPuszcz_IOS_Borecka BaP(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 25 WmPuszcz_IOS_Borecka B(a)A(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 26 WmPuszcz_IOS_Borecka B(b)F(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 27 WmPuszcz_IOS_Borecka B(j)F(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 28 WmPuszcz_IOS_Borecka B(k)F(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 29 WmPuszcz_IOS_Borecka DB(a,h)A(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 30 WmPuszcz_IOS_Borecka IP(opad) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 31 WmPuszcz_IOS_Borecka Cr(PM10) miesięczny ełcko-węgorzewska PL z.05 KMŚ Puszcza Borecka 32 WmGoldapWIOS_Jacwies CO 1-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 WIOŚ Gołdap ul. Jaćwieska manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny manualny Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad. Inst.nauk.- bad , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,26 automatyczny WIOŚ , ,36 tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie 15

17 33 WmGoldapWIOS_Jacwies NO 1-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 WIOŚ Gołdap ul. Jaćwieska 34 WmGoldapWIOS_Jacwies NO2 1-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 WIOŚ Gołdap ul. Jaćwieska 35 WmGoldapWIOS_Jacwies NOx 1-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 WIOŚ Gołdap ul. Jaćwieska 36 WmGoldapWIOS_Jacwies O3 1-godzinny ełcko-węgorzewska PL c.21 WIOŚ Gołdap ul. Jaćwieska 37 WmGoldapWIOS_Jacwies PM10 1-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 WIOŚ Gołdap ul. Jaćwieska 38 WmGoldapWIOS_Jacwies SO2 1-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 WIOŚ Gołdap ul. Jaćwieska 39 WmElblagWIOS_Bazynsk benzen 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 40 WmElblagWIOS_Bazynsk CO 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 41 WmElblagWIOS_Bazynsk etylobenzen 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 42 WmElblagWIOS_Bazynsk m,p-ksylen 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 43 WmElblagWIOS_Bazynsk NO 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 44 WmElblagWIOS_Bazynsk NO2 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 45 WmElblagWIOS_Bazynsk NOx 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 46 WmElblagWIOS_Bazynsk O3 1-godzinny miasto Elbląg PL c.21 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 47 WmElblagWIOS_Bazynsk o-ksylen 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 48 WmElblagWIOS_Bazynsk PM10 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 49 WmElblagWIOS_Bazynsk SO2 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 50 WmElblagWIOS_Bazynsk toluen 1-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 51 WmElblagWIOS_Bazynsk PM2,5 24-godzinny miasto Elbląg PL2802 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 52 WmElblagWIOS_Bazynsk PM10 24-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego automatyczny WIOŚ , ,36 automatyczny WIOŚ , ,36 automatyczny WIOŚ , ,36 automatyczny WIOŚ , ,36 automatyczny WIOŚ , ,36 automatyczny WIOŚ , ,36 automatyczny WIOŚ , ,36 automatyczny WIOŚ , ,36 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 manualny WIOŚ , ,53 manualny WIOŚ , ,53 tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak tak tak tak tak tak 16

18 53 WmElblagWIOS_Bazynsk Ni(PM10) 24-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 54 WmElblagWIOS_Bazynsk As(PM10) 24-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 55 WmElblagWIOS_Bazynsk Cd(PM10) 24-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 56 WmElblagWIOS_Bazynsk BaP(PM10) 24-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 57 WmElblagWIOS_Bazynsk Pb(PM10) 24-godzinny miasto Elbląg PL m.01 WIOŚ Elbląg ul. Bażyńskiego 58 WmOlsztyWIOS_Puszkin benzen 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 59 WmOlsztyWIOS_Puszkin CO 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 60 WmOlsztyWIOS_Puszkin etylobenzen 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 61 WmOlsztyWIOS_Puszkin m,p-ksylen 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 62 WmOlsztyWIOS_Puszkin NO 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 63 WmOlsztyWIOS_Puszkin NO2 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 64 WmOlsztyWIOS_Puszkin NOx 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 65 WmOlsztyWIOS_Puszkin O3 1-godzinny miasto Olsztyn PL c.21 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 66 WmOlsztyWIOS_Puszkin o-ksylen 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 67 WmOlsztyWIOS_Puszkin PM10 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 68 WmOlsztyWIOS_Puszkin SO2 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 69 WmOlsztyWIOS_Puszkin toluen 1-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 70 WmOlsztyWIOS_Puszkin PM2,5 24-godzinny miasto Olsztyn PL2801 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 71 WmOlsztyWIOS_Puszkin PM2,5 1-godzinny miasto Olsztyn PL2801 WIOŚ Olsztyn ul. Puszkina 72 WmOlsztyWSSE_Zolnier As(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska manualny WIOŚ , ,53 manualny WIOŚ , ,53 manualny WIOŚ , ,53 manualny WIOŚ , ,53 manualny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,53 automatyczny WIOŚ , ,95 automatyczny WIOŚ , ,95 automatyczny WIOŚ , ,95 automatyczny WIOŚ , ,95 automatyczny WIOŚ , ,95 automatyczny WIOŚ , ,95 automatyczny WIOŚ , ,95 automatyczny WIOŚ , ,95 automatyczny WIOŚ , ,95 automatyczny WIOŚ , ,95 manualny WIOŚ , ,95 automatyczny WIOŚ , ,95 manualny WIOŚ , ,95 tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak tak tak tak tak nie tak tak tak nie 17

19 73 WmOlsztyWSSE_Zolnier B(a)A(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 74 WmOlsztyWSSE_Zolnier B(b)F(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 75 WmOlsztyWSSE_Zolnier B(j)F(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 76 WmOlsztyWSSE_Zolnier B(k)F(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 77 WmOlsztyWSSE_Zolnier DB(a,h)A(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 78 WmOlsztyWSSE_Zolnier IP(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 79 WmOlsztyWSSE_Zolnier BaP(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 80 WmOlsztyWSSE_Zolnier Cd(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 81 WmOlsztyWSSE_Zolnier Ni(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 82 WmOlsztyWSSE_Zolnier Pb(PM10) 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 83 WmOlsztyWSSE_Zolnier PM10 24-godzinny miasto Olsztyn PL m.01 Olsztyn - WSEE Żołnierska 84 WmMragowWIOS_Parkowa CO 1-godzinny mrągowskoszczycieńska 85 WmMragowWIOS_Parkowa NO 1-godzinny mrągowskoszczycieńska 86 WmMragowWIOS_Parkowa NO2 1-godzinny mrągowskoszczycieńska 87 WmMragowWIOS_Parkowa NOx 1-godzinny mrągowskoszczycieńska 88 WmMragowWIOS_Parkowa O3 1-godzinny mrągowskoszczycieńska 89 WmMragowWIOS_Parkowa PM10 1-godzinny mrągowskoszczycieńska 90 WmMragowWIOS_Parkowa SO2 1-godzinny mrągowskoszczycieńska PL z.03 PL z.03 PL z.03 PL z.03 PL c.21 PL z.03 PL z.03 WIOŚ Mrągowo ul. Parkowa WIOŚ Mrągowo ul. Parkowa WIOŚ Mrągowo ul. Parkowa WIOŚ Mrągowo ul. Parkowa WIOŚ Mrągowo ul. Parkowa WIOŚ Mrągowo ul. Parkowa WIOŚ Mrągowo ul. Parkowa 91 WmOstrodWIOS_Chrobre CO 1-godzinny iławsko-ostródzka PL z.02 WIOŚ Ostróda ul. Chrobrego 92 WmOstrodWIOS_Chrobre NO 1-godzinny iławsko-ostródzka PL z.02 WIOŚ Ostróda ul. Chrobrego manualny WIOŚ , ,95 manualny WIOŚ , ,63 manualny WIOŚ , ,63 manualny WIOŚ , ,63 manualny WIOŚ , ,63 manualny WIOŚ , ,63 manualny WIOŚ , ,63 manualny WIOŚ , ,63 manualny WIOŚ , ,63 manualny WIOŚ , ,63 manualny WIOŚ , ,63 automatyczny WIOŚ , ,63 automatyczny WIOŚ , ,63 automatyczny WIOŚ , ,43 automatyczny WIOŚ , ,43 automatyczny WIOŚ , ,43 automatyczny WIOŚ , ,43 automatyczny WIOŚ , ,43 automatyczny WIOŚ , ,43 automatyczny WIOŚ , ,43 tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie 18

20 93 WmOstrodWIOS_Chrobre NO2 1-godzinny iławsko-ostródzka PL z.02 WIOŚ Ostróda ul. Chrobrego 94 WmOstrodWIOS_Chrobre NOx 1-godzinny iławsko-ostródzka PL z.02 WIOŚ Ostróda ul. Chrobrego 95 WmOstrodWIOS_Chrobre O3 1-godzinny iławsko-ostródzka PL c.21 WIOŚ Ostróda ul. Chrobrego 96 WmOstrodWIOS_Chrobre PM10 1-godzinny iławsko-ostródzka PL z.02 WIOŚ Ostróda ul. Chrobrego 97 WmOstrodWIOS_Chrobre SO2 1-godzinny iławsko-ostródzka PL z.02 WIOŚ Ostróda ul. Chrobrego 98 WmOstrodWIOS_Chrobre PM2,5 24-godzinny iławsko-ostródzka PL2803 WIOŚ Ostróda ul. Chrobrego 99 WmGizyckWIOS_Wodoc PM10 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.05 WIOŚ Giżycko ul.wodociągowa 100 WmGizyckWIOS_Wodoc As(PM10) 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.06 WIOŚ Giżycko ul.wodociągowa 101 WmGizyckWIOS_Wodoc BaP(PM10) 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.07 WIOŚ Giżycko ul.wodociągowa 102 WmGizyckWIOS_Wodoc Cd(PM10) 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.08 WIOŚ Giżycko ul.wodociągowa 103 WmGizyckWIOS_Wodoc Ni(PM10) 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.09 WIOŚ Giżycko ul.wodociągowa 104 WmGizyckWIOS_Wodoc Pb(PM10) 24-godzinny ełcko-węgorzewska PL z.10 WIOŚ Giżycko ul.wodociągowa 105 WmNidzicaWIOS_Traugut PM10 24-godzinny nidzickodziałdowska 106 WmNidzicaWIOS_Traugut As(PM10) 24-godzinny nidzickodziałdowska 107 WmNidzicaWIOS_Traugut BaP(PM10) 24-godzinny nidzickodziałdowska 108 WmNidzicaWIOS_Traugut Cd(PM10) 24-godzinny nidzickodziałdowska 109 WmNidzicaWIOS_Traugut Ni(PM10) 24-godzinny nidzickodziałdowska 110 WmNidzicaWIOS_Traugut Pb(PM10) 24-godzinny nidzickodziałdowska PL z.03 PL z.03 PL z.03 PL z.03 PL z.03 PL z.03 WIOŚ Nidzica ul.traugutta WIOŚ Nidzica ul.traugutta WIOŚ Nidzica ul.traugutta WIOŚ Nidzica ul.traugutta WIOŚ Nidzica ul.traugutta WIOŚ Nidzica ul.traugutta automatyczny WIOŚ , ,31 automatyczny WIOŚ , ,31 automatyczny WIOŚ , ,31 automatyczny WIOŚ , ,31 automatyczny WIOŚ , ,31 manualny WIOŚ , ,31 manualny WIOŚ , ,31 manualny WIOŚ , ,31 manualny WIOŚ , ,29 manualny WIOŚ , ,29 manualny WIOŚ , ,29 manualny WIOŚ , ,29 manualny WIOŚ , ,29 manualny WIOŚ , ,29 manualny WIOŚ , ,2 manualny WIOŚ , ,2 manualny WIOŚ , ,2 manualny WIOŚ , ,2 tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak tak tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak nie tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak tak 19

21 Tabela Liczba stanowisk działających w ramach wojewódzkiego systemu oceny jakości powietrza i stanowisk uzupełniających na lata Parametr Typ pomiaru Liczba stanowisk według właściciela stacji WIOŚ Inst. naukbad. Zakł. przemysł Samo-rząd teryt. Fundacja Razem As(PM10) manualny 4* 1 5 BaP(PM10) manualny 4* 1 5 benzen automatyczny 2 2 manualny pasywny benzo(a)antracen manualny 1* 1 2 benzo(b)fluoranten manualny 1* 1 2 benzo(j)fluoranten manualny 1* 1 2 benzo(k)fluoranten manualny 1* 1 2 dibenzo(a,h)antracen manualny 1* 1 2 Cd(PM10) manualny 4* 1 5 CO automatyczny 5 5 manualny Cr(PM10) manualny 1 1 Cu(PM10) manualny 1 1 etylobenzen automatyczny 2 2 manualny formaldehyd manualny pasywny H2S automatyczny Hg manualny 1 1 Hg(PM10) manualny indeno(1,2,3-cd)piren manualny 1* 1 2 ksylen automatyczny manualny m,p-ksylen automatyczny 2 2 NH3 manualny Ni(PM10) manualny 4* 1 5 NO automatyczny 5 5 NO2 automatyczny 5 5 manualny 1 1 pasywny NOx automatyczny 5 5 O3 automatyczny o-ksylen automatyczny 2 2 Pb(PM10) manualny 4* 1 5 PM10 automatyczny 5 5 manualny 4* 1 5 PM2.5 automatyczny 1 1 manualny SO2 automatyczny 5 5 manualny 1 1 pasywny toluen automatyczny 2 2 manualny As(opad) manualny 1 1 Ni(opad) manualny 1 1 Cd(opad) manualny 1 1 Hg(opad) manualny 1 1 BaP(opad) manualny 1 1 B(a)A(opad manualny

22 B(b)F(opad) manualny 1 1 B(j)F(opad) manualny 1 1 B(k)F(opad) manualny 1 1 DB(a,h)A(opad) manualny 1 1 IP(opad) manualny 1 1 Zn(PM10) manualny 1 1 TSP automatyczny manualny Suma końcowa

23 Mapa Stacje pomiarowe zanieczyszczeń powietrza w latach Stanowiska istniejące i planowane do uruchomienia w 2010 roku. 22

24 Mapa Stacje pomiarowe zanieczyszczeń powietrza w latach Stanowiska automatyczne i manualne. 23

25 Zadanie: Monitoring chemizmu opadów atmosferycznych i ocena depozycji zanieczyszczeń do podłoża Celem realizacji zadania jest dostarczenie danych o ładunkach substancji zakwaszających, biogenów oraz metali ciężkich deponowanych do podłoża wraz z opadem atmosferycznym. Wyniki badań chemizmu opadów atmosferycznych będą mogły stanowić wkład do rewizji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/81/WE z dnia 23 października 2001 r. w sprawie krajowych poziomów emisji dla niektórych rodzajów zanieczyszczenia powietrza (Dz. Urz. WE L 309 z , str. 22). Próby opadu mokrego (wet only) będą pobierane za pomocą automatycznych kolektorów opadu na stacji synoptycznej IMGW w Olsztynie. Analizy chemiczne próbek będą wykonywane przez laboratorium WIOŚ. Badania będą obejmowały: stężenia anionów (SO 2-4, NO - 3, NO - 2, Cl - ), kationów (NH + 4, Na +, Ca 2+, Mg 2+, K + ), metali ciężkich (Zn, Cu, Fe, Pb, Ni, Cd, Cr, Mn), azotu ogólnego i fosforu ogólnego, ph oraz przewodności elektrolitycznej. Wyniki badań miesięcznych próbek będą przekazywane do IMGW o. Wrocław celem włączenia do opracowań dotyczących obszaru wojewóztwa i kraju. Opracowanie wyników badań chemizmu opadów atmosferycznych i ocenę depozycji zanieczyszczeń do podłoża uzyskane w ramach sieci krajowej Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska w Olsztynie będzie otrzymywał co roku. Nadzór merytoryczny nad realizacją zadania stanowi GIOŚ we współpracy z IMGW o. Wrocław. 24

26 4.2. Podsystem monitoringu jakości wód Monitoring wód powierzchniowych wody śródlądowe, wody przejściowe i przybrzeżne Obowiązek badania i oceny jakości wód powierzchniowych w ramach PMŚ wynika z art. 155a ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz z późn. zm.) zwanej dalej ustawą Prawo wodne, przy czym zgodnie z ust. 3 tego artykułu badania jakości wód powierzchniowych w zakresie elementów fizykochemicznych, chemicznych i biologicznych należą do kompetencji wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Celem wykonywania badań jest stworzenie podstaw do podejmowania działań na rzecz poprawy stanu wód oraz ich ochrony przed zanieczyszczeniem, w tym ochrony przed eutrofizacją powodowaną wpływem sektora bytowo-komunalnego i rolnictwa oraz ochrony przed zanieczyszczeniami przemysłowymi, w tym zasoleniem i substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska wodnego. Oceny stanu wód powierzchniowych są wykorzystywane do zintegrowanego zarządzania wodami w układzie dorzeczy; stąd konieczne jest zapewnienie spójności badań i ocen realizowanych w ramach monitoringu wód powierzchniowych i podziemnych. Zakres i sposób badań oraz kryteria oceny stanu wód określają rozporządzenia do ustawy Prawo wodne: - rozporządzenie MŚ z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 176, poz.1455); - rozporządzenie MŚ z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać morskie wody wewnętrzne i wody przybrzeżne będące środowiskiem życia skorupiaków i mięczaków (Dz. U. z 2002 r. Nr 176, poz. 1454); - rozporządzenie MŚ z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. z 2002 r. Nr 241, poz. 2093); - rozporządzenie MŚ z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz. U. z 2002 r. Nr 204, poz. 1728); - rozporządzenie MŚ z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896); - rozporządzenie MŚ z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008); - rozporządzenie MŚ z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz. 685); - rozporządzenie MŚ z dnia 22 lipca 2009 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 122, poz. 1018); W przypadku osadów wodnych rzek i jezior brak jest specyficznych przepisów prawnych dotyczących zakresu i sposobu wykonywania badań i oceny ich stanu. Program monitoringu realizowany będzie w ramach monitoringu diagnostycznego, operacyjnego oraz (tam, gdzie to konieczne) monitoringu badawczego. W okresie objętym niniejszym Programem przebadane zostaną w ramach przynajmniej jednego cyklu rocznego wszystkie diagnostyczne punkty pomiarowo-kontrolne rzek, wód przejściowych i przybrzeżnych, część punktów diagnostycznych zlokalizowanych na jeziorach oraz punkty operacyjne. Operacyjne punkty pomiarowo-kontrolne zlokalizowane w jednolitych częściach wód 25

27 powierzchniowych, w których jest lub było zlokalizowane źródło zanieczyszczeń o potencjalnej możliwości zrzutu substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, w szczególności substancji priorytetowych lub dla których wyniki monitoringu diagnostycznego wskazały, że jedna z tych substancji występuje w ilości przekraczającej dopuszczalne stężenia, objęte będą badaniami w zakresie tych substancji corocznie. Badania w celowych punktach monitoringu operacyjnego będą prowadzone z częstotliwością odpowiednią dla celów, jakim służy dany punkt z tym, że w przypadku punktów służących do oceny wód przeznaczonych do bytowania ryb w warunkach naturalnych nie rzadziej niż 1 raz na 3 lata (tj. każdy punkt objęty będzie przynajmniej jednym cyklem rocznym monitoringu w okresie trzech lat). Punkty celowe lokalizowane będą w oparciu o wykazy wód przekazane przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW) do Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska, przy czym w przypadku wód przeznaczonych do bytowania ryb w warunkach naturalnych badaniami objęte zostaną co najmniej te, które uznano jednocześnie za jednolite części wód zagrożone niespełnieniem celów środowiskowych. Dla badawczych punktów pomiarowo-kontrolnych nie przewiduje się określonego, minimalnego programu badań, ani ich częstotliwości. Program będzie ustalany każdorazowo osobno, pod kątem przyczyn, dla których monitoring badawczy został wdrożony. W ramach poszczególnych rodzajów monitoringu prowadzone będą badania wskaźników biologicznych, fizykochemicznych i chemicznych wykonywane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska (w uzasadnionych przypadkach badania te będą uzupełnione projektami realizowanymi przez GIOŚ) oraz hydromorfologicznych wykonywane przez służbę hydrologiczno-meteorologiczną. Podstawą do prowadzenia badań jest zweryfikowana w roku 2009 sieć punktów pomiarowo-kontrolnych, której opis GIOŚ przekaże Komisji Europejskiej w ramach zobowiązań raportowych z wdrażania Ramowej Dyrektywy Wodnej 2006/60/UE (raport z planów gospodarowania wodami, tzw. Raport 2010). Corocznie wykonywana będzie ocena stanu ekologicznego i chemicznego (lub potencjału ekologicznego w przypadku sztucznych i silnie zmienionych jednolitych części wód) w tych jednolitych częściach wód, które objęte były monitoringiem diagnostycznym w roku poprzedzającym (w 2010 r. ocena za rok 2009, w 2011 za 2010, itd.). Dane i wyniki oceny stanu jednolitych części wód uzyskane w efekcie realizacji programu monitoringu diagnostycznego w latach posłużą do wykonania przez GIOŚ w roku 2013 zbiorczego zestawienia oceny stanu wód w dorzeczu, wraz z ekstrapolacją wyników na jednolite części wód nieobjęte tym rodzajem monitoringu (ekstrapolacja nie będzie obejmowała jednolitych części wód jeziornych). W przypadku jednolitych części wód jeziornych zestawienie to obejmie dodatkowo oceny wykonane na podstawie danych z monitoringu diagnostycznego z lat , natomiast ekstrapolacja zostanie wykonana na podstawie danych z całego sześciolecia Dla jednolitych części wód objętych monitoringiem operacyjnym w operacyjnych punktach pomiarowo-kontrolnych ocena stanu wykonywana będzie corocznie, w zakresie wynikającym ze zrealizowanego w danym roku programu badawczego (ocena stanu ekologicznego, względnie, w przypadku sztucznych i silnie zmienionych jednolitych części wód, potencjału ekologicznego i/lub ocena stanu chemicznego). Ocena wyników uzyskanych w celowych punktach pomiarowo-kontrolnych wykonywana będzie zgodnie z kalendarzem określonym w odpowiednich aktach prawnych. Oceny jednolitych części wód będą wykonywane przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w układzie zlewniowym, a następnie weryfikowane i scalane do obszarów dorzeczy przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. 26

28 Ocena stanu wód rzecznych zostanie wykonana w oparciu o zapisy rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych lub /i, do czasu uzupełnienia jego zapisów, w oparciu o opracowane przez GIOŚ metodyki. W roku 2010, zgodnie z art. 47 ust.6 ustawy - Prawo wodne, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska dokona oceny stopnia eutrofizacji śródlądowych wód powierzchniowych oraz wód przejściowych. Ocena będzie obejmowała lata i wykonana zostanie wg zapisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008) oraz metodyki opracowanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Pod uwagę brane będą wskaźniki charakteryzujące warunki tlenowe, warunki biogenne, a także wybrany element biologiczny. Dodatkowo, w I połowie 2011 roku, zostanie sporządzona ocena eutrofizacji obejmująca lata Kolejna ocena zostanie opracowana w roku 2013 (za okres ) i będzie następnie wykonywana co 3 lata, zgodnie z kalendarzem ocen stanu ekologicznego i chemicznego jednolitych części wód. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska będzie prezentował wyniki ww. ocen zestawione w układzie granic administracyjnych województwa. Potrzeba wykonania dodatkowych ocen może pojawić się w związku z wejściem w życie dyrektywy 2008/105/UE w sprawie środowiskowych norm jakości w dziedzinie polityki wodnej. Główny Inspektor wykorzysta wyniki prac i badań, oprócz realizacji wyżej określonego celu podstawowego, także do wypełnienia przez Polskę w latach obowiązków sprawozdawczych wobec Komisji Europejskiej (raporty, o których mowa w Ramowej Dyrektywie Wodnej 2000/60/WE oraz dyrektywie 91/676/EWG dotyczącej ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzące ze źródeł rolniczych). Ponadto, w ramach podsystemu wypełniane będą zobowiązania Polski wynikające ze współpracy z Komisją Helsińską oraz Europejską Agencją Środowiska, obejmujące m.in. przekazywanie danych krajowych o jakości wód rzek, jezior, wód przejściowych i przybrzeżnych. W okresie objętym niniejszym Programem kontynuowane będą w GIOŚ prace mające na celu wyznaczenie warunków referencyjnych, uzupełnienie granic klas dla poszczególnych stanów w każdej z kategorii wód, opracowanie metodyk dla poszczególnych elementów biologicznych oraz typologii zbiorników zaporowych. Dodatkowymi zadaniami będą wdrożenie monitoringu ichtiofauny oraz elementów hydromorfologicznych. W ramach podsystemu monitoringu jakości wód powierzchniowych, w latach Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie wraz z Delegaturami w Elblągu i Giżycku będzie uczestniczył w następujących zadaniach: badania i ocena stanu rzek, badania i ocena stanu jezior, badania i ocena stanu wód przejściowych i przybrzeżnych, W ramach tego podsystemu będą (w skali kraju) pod kierownictwem GIOŚ wykonywane inne zadania - z wyników tych prac będzie mógł skorzystać Wojewódzki Inspektor: badania i ocena jakości osadów dennych w rzekach i jeziorach, badania i ocena potencjału ekologicznego i stanu chemicznego zbiorników zaporowych, badanie i ocena stanu elementów hydromorfologicznych wszystkich rodzajów wód powierzchniowych. Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska uzyskane wyniki badań i wyniki ocen będzie przekazywał do Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. 27

29 Zadanie: Badania i ocena stanu rzek Lata w zakresie badań i oceny stanu jednolitych części wód rzecznych będą pierwszą częścią sześcioletniego (od 2010 do 2015) cyklu gospodarowania wodami. Głównym celem zadania jest dostarczenie wiedzy o stanie ekologicznym (lub potencjale ekologicznym) i stanie chemicznym rzek Polski, niezbędnej do gospodarowania wodami w dorzeczach, w tym do ich ochrony przed eutrofizacją i zanieczyszczeniami antropogenicznymi. W okresie objętym niniejszym Programem Wojewódzki Inspetorat w Olsztynie wraz z Delegaturami w Elblągu i Giżycku prowadzić będzie badania stanu rzek wg programu obejmującego monitoring diagnostyczny i operacyjny, w którym zostały przewidziane w ramach sieci celowych punktów pomiarowo-kontrolnych badania jakości wód użytkowych, wymagane dyrektywami szczegółowymi w zakresie zanieczyszczenia związkami azotu, warunków do bytowania ryb. Częstotliwość badań będzie zróżnicowana i zależeć będzie od celu, dla którego dany punkt pomiarowo-kontrolny został wyznaczony. Dla punktów diagnostycznych pomiarowokontrolnych obowiązywał będzie ujednolicony zakres pomiarowy, natomiast dla punktów operacyjnych i celowych monitoringu operacyjnego, zakres pomiarowy będzie ustalany osobno dla każdego punktu. W przypadku wód przeznaczonych do bytowania ryb w warunkach naturalnych, monitoringiem w ramach sieci punktów celowych objęte zostaną co najmniej jednolite części wód zagrożone niespełnieniem celów środowiskowych. Przebadane zostaną wszystkie diagnostyczne punkty pomiarowo-kontrolne (każdy z punktów pomiarowo-kontrolnych objęty zostanie jednym pełnym rocznym cyklem badań), przy czym ilość punktów objętych badaniami w kolejnych latach może się różnić. Operacyjne punkty pomiarowo-kontrolne objęte będą badaniami w zakresie elementów biologicznych i fizykochemicznych jednym cyklem rocznym, zaś badania elementów chemicznych będą prowadzone corocznie (w przypadku punktów zlokalizowanych w jednolitych częściach wód powierzchniowych, w których jest lub było zlokalizowane źródło zanieczyszczeń o potencjalnej możliwości zrzutu substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, w szczególności substancji priorytetowych lub dla których wyniki monitoringu diagnostycznego wskazały, że jedna z tych substancji występuje w ilości przekraczającej dopuszczalne stężenia). W razie konieczności ustanawiany będzie lokalnie monitoring badawczy. Zakres, częstotliwość badań oraz czas prowadzenia monitoringu badawczego ustalany będzie każdorazowo indywidualnie pod kątem przyczyn jego ustanowienia. Co roku wykonywana będzie ocena stanu jednolitych części wód rzecznych objętych w roku poprzednim monitoringiem diagnostycznym, zaś w roku 2013, po zrealizowaniu pełnego programu monitoringu diagnostycznego sporządzone zostanie zbiorcze zestawienie oceny stanu ekologicznego (lub potencjału ekologicznego) oraz stanu chemicznego jednolitych części wód rzecznych oraz wykonana ekstrapolacja wyników na jednolite części wód nieobjęte tym rodzajem monitoringu. Zakres corocznej oceny w jednolitych częściach wód objętych monitoringiem operacyjnym w operacyjnych punktach pomiarowo-kontrolnych uzależniony będzie od zrealizowanego w danym roku programu. W przypadku tego rodzaju monitoringu ocena stanu ekologicznego (lub potencjału ekologicznego) będzie oceną sporządzoną na podstawie ograniczonej liczby wskaźników, ukierunkowaną na oddziaływującą na daną jednolitą część wód presję. Ocena ta nie będzie więc w pełni świadczyć o rzeczywistym stanie ekologicznym, ale o skuteczności wdrożonych programów naprawczych. Na jej podstawie będzie można również wnioskować o stanie ekologicznym, w jakim znajduje się dana jednolita część wód, przy czym pełną oceną będzie ocena wykonywana w ramach monitoringu diagnostycznego. Ww. oceny wykonywane będą przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w układzie zlewniowym w oparciu o standardy zapisane w rozporządzeniach MŚ do ustawy Prawo wodne (ocena za rok 2009 zostanie sporządzona przez WIOŚ jedynie w układzie 28

30 wojewódzkim), w szczególności w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych lub/i, do czasu uzupełnienia jego zapisów, w oparciu o opracowane przez GIOŚ metodyki. Weryfikacji i scalenia wyników oceny dla obszarów dorzeczy dokonywał będzie Główny Inspektor Ochrony Środowiska. Dodatkowo, zgodnie z kalendarzami wynikającymi z odpowiednich przepisów i dyrektyw, wykonywane będą oceny dla jednolitych części wód, w których zlokalizowane zostały celowe punkty pomiarowo-kontrolne. W roku 2010, zgodnie z art. 47 ust.6 ustawy - Prawo wodne, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska dokona oceny stopnia eutrofizacji wód rzecznych. Ocena będzie obejmowała lata i wykonana zostanie wg zapisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008) oraz metodyki opracowanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Dodatkowo, w I połowie 2011 roku, zostanie sporządzona ocena eutrofizacji obejmująca lata Kolejna ocena zostanie opracowana w roku 2013 (za okres ) i będzie następnie wykonywana co 3 lata, zgodnie z kalendarzem ocen stanu ekologicznego i chemicznego jednolitych części wód. Na potrzeby odbiorców wojewódzkich, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska będzie prezentował wyniki ww. ocen zestawione w układzie granic administracyjnych województwa. Lokalizację punktów pomiarowo-kontrolnych na rzekach województwa warmińskomazurskiego przedstawiono na mapie nr (rzeki) oraz na jeziorach mapa nr W tabelach ( w formacie Excel) przedstawiono wykazy punktów wraz ze szczegółowymi informacjami o ich lokalizacji i rodzajach monitoringu. W tabelach przedstawiono szczegółowy zakres badań wraz z określeniem częstotliwości badań dla każdego punktu w latach 2010, 2011 i 2012 (tabele zaprezentowano na płycie CD; ze względu na bardzo duży rozmiar wynikający z dużej szczegółowości danych). 29

31 Tabela Badania i ocena stanu rzek Blok STAN Podsystem Monitoring jakości wód Przepisy prawne Zadanie Badania i ocena stanu rzek - ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) art. 26; - ustawa z dnia 18 lipca 2001r.- Prawo wodne (Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.) - art. 38a ust. 2 i 3, art. 47, art. 155a, art. 155b, art. 156; - rozporządzenie MŚ z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz.U. z 2002 r. Nr 176, poz.1455); - rozporządzenie MŚ z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. z 2002 r. Nr 241, poz. 2093); - rozporządzenie MŚ z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać morskie wody wewnętrzne i wody przybrzeżne będące środowiskiem życia skorupiaków i mięczaków(dz. U. z 2002 r. Nr 176, poz. 1454); - rozporządzenie MŚ z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz. U. z 2002 r. Nr 204, poz. 1728); - rozporządzenie MŚ z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008); - rozporządzenie MŚ z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz. 685); - rozporządzenie MŚ z dnia 22 lipca 2009 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 122, poz. 1018); - ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227); Zakres przedmiotowy 30

32 Prowadzone będą badania jakości rzek wg programu obejmującego monitoring diagnostyczny i operacyjny (w operacyjnych i celowych punktach pomiarowo-kontrolnych). Na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego wyznaczono 105 punktów pomiarowo-kontrolnych, w tym w 19 punktach będzie prowadzony monitoring diagnostyczny mapa , tabele nr W każdym roku badania obejmą część punktów pomiarowo-kontrolnych monitoringu diagnostycznego oraz punktów operacyjnych, przy czym w okresie monitoringiem objęta zostanie cała sieć. W przypadku punktów celowych częstotliwość pomiarów zależy od celów, dla których dany punkt pomiarowo-kontrolny został wyznaczony. Cele określano posługując się wykazmi wód przekazanymi przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW). Częstotliwość badań będzie zróżnicowana. Częstotliwość i zakres badań ustalano uwzględniając rodzaj monitoringu oraz celu, dla którego dany punkt pomiarowo-kontrolny został wyznaczony. Dla diagnostycznych punktów pomiarowo-kontrolnych będzie obowiązywał zakres pomiarowy, obejmujący pełną listę elementów biologicznych (stosownych dla danego typu rzeki), fizykochemicznych (w tym wskaźniki charakteryzujące warunki termiczne, warunki tlenowe, zanieczyszczenia organiczne, zasolenie, zakwaszenie oraz substancje biogenne; a także substancje chemiczne zgodnie z wymaganiami określonymi w rozporządzeniu MŚ z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz. 685); W przypadku punktów operacyjnych i celowych monitoringu operacyjnego, zakres pomiarowy ustalano osobno dla każdego punktu, w zależności od charakteru presji (dla punktów operacyjnych) oraz celu, któremu służy dany punkt (dla punktów celowych) posługując się zapisami rozporządzeń: MŚ z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz. 685); oraz MŚ z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 176, poz.1455); W tabelach przedstawiono szczegółowy zakres badań wraz z określeniem częstotliwości badań dla każdego punktu w latach 2010, 2011 i 2012 (tabele zaprezentowano na płycie CD; ze względu na bardzo duży rozmiar wynikający z dużej szczegółowości danych). Oceny stanu jednolitych części wód W roku 2010 wykonana zostanie ocena stopnia eutrofizacji wód rzecznych. Ocena będzie obejmowała lata i sporządzona zostanie wg zapisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008) oraz metodyki opracowanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Dodatkowo, w I połowie 2011 roku, zostanie sporządzona ocena eutrofizacji obejmująca lata Kolejna ocena zostanie opracowana w roku 2013 (za okres ) i będzie następnie wykonywana co 3 lata, zgodnie z kalendarzem ocen stanu ekologicznego i chemicznego jednolitych części wód. WIOŚ co roku będzie przeprowadzał ocenę stanu jednolitych części wód rzecznych objętych w roku poprzednim monitoringiem w obszarze województwa ocena wstępna. Ocena ta będzie weryfikowana w GIOŚ. W roku 2013, po zrealizowaniu pełnego programu monitoringu diagnostycznego, GIOŚ sporządzi zbiorcze zestawienie oceny stanu ekologicznego (lub potencjału ekologicznego) oraz stanu chemicznego jednolitych części wód rzecznych oraz wykona ekstrapolację wyników na jednolite części wód nieobjęte tym rodzajem monitoringu. W roku 2011 i w roku 2012 wykonana zostanie ocena stanu chemicznego jednolitych części wód rzecznych objętych odpowiednio w latach 2010 i 2011 monitoringiem operacyjnym w zakresie elementów chemicznych oraz, analogicznie, ocena stanu ekologicznego (lub potencjału ekologicznego) dla jednolitych części wód objętych monitoringiem operacyjnym w zakresie elementów biologicznych i fizykochemicznych. W podobny sposób wykonana zostanie w roku 2010 ocena za rok WIOŚ dokona oceny wstępnej w odniesieniu do województwa i przekaże do weryfikacji do GIOŚ. Dodatkowo, zgodnie z kalendarzem wynikającym z odpowiednich aktów prawnych, wykonywana będzie ocena stanu wód użytkowych, badanych w ramach sieci celowych punktów pomiarowo-kontrolnych. Wykonawcy Pomiary Bazy danych Nadzór i klasyfikacja WIOŚ (w uzasadnionych przypadkach również GIOŚ), GIOŚ - nowa baza danych, która zastąpi dotychczasową bazę JAWO WIOŚ - j.w. GIOŚ w skali kraju, w układzie dorzeczy WIOŚ województwo, w układzie zlewniowym Podmiot przekazujący wyniki Przekazywanie wyników badań/ocen Rodzaj i forma przekazywanych wyników badań Częstotliwość przekazywania wyników badań (min) Miejsce przekazania wyników badań 31

33 WIOŚ (inne jednostki) WIOŚ - wyniki pomiarów wg ustalonego formatu bazy danych; - oceny stanu wód w województwie oraz (począwszy od oceny za rok 2010) w układzie zlewniowym - co pół roku; GIOŚ - jeden raz w roku; GIOŚ Podmiot upowszechniający wyniki WIOŚ WIOŚ Forma upowszechnianej informacji wynikowej - raporty tematyczne; - strony internetowe WIOŚ Upowszechnianie wyników Częstotliwość upowszechniania informacji wynikowej (min) - fakultatywnie, po zrealizowaniu programu monitoringu (za lata oraz ) - aktualizacja roczna; Odbiorca informacji wynikowej administracja rządowa i samorządowa, uczelnie, szkoły, biblioteki, społeczeństwo. 32

34 Mapa Sieć punktów pomiarowych na rzekach objętych monitorgiem 33

35 Tabela Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie w jednolitych częściach wód rzecznych Rok Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) 2010 Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) 2011 Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) 2012 Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) Całkowita liczba ppk* Kod realizowanego programu MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB *Całkowita liczba ppk jest liczbą lokalizacji ppk monitoringu w danym roku i może się różnić od sumy punktów objętych poszczególnymi programami monitoringu 34

36 Tabela Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu rzek l.p. Nazwa rzeki Kod JCW Nazwa Punktu Kod Punktu Kilometr rzeki Dł. geogr. 1) Szer. geogr. 1) Nazwa dorzecza Województwo Powiat Gmina 1 Bauda PLRW Bauda - Frombork PL01S0301_0868 4,2 19, ,35914 Wisła warmińsko-mazurskie braniewski Frombork 2 Brzeźnica PLRW Brzeźnica - Stankowo PL01S0301_0869 5,2 19, ,02272 Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Markusy 3 Czerwony Rów PLRW Czerwony Rów - Braniewo PL01S0301_0870 0,1 19, ,39126 Wisła warmińsko-mazurskie kętrzyński Kętrzyn 4 Dąbrówka PLRW Dąbrówka - Rubno PL01S0301_ , ,22248 Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Elbląg Dopływ spod Mroczna - przy drodze 5 Dopływ spod Mroczna PLRW Mroczno, Trzcin PL01S0301_0872 0,5 19, Wisła warmińsko-mazurskie nowomiejski Grodziczno Dopływ z Jez. Kiełpińskiego - pow. ujścia 19, , Dopływ z jez. Kiełpińskiego PLRW do rzeki Welpow. ujścia do rzeki Wel PL01S0301_ Wisła warmińsko-mazurskie nowomiejski Grodziczno 7 Dopływ z jez. Nidzkiego PLRW Dopływ z Jez. Nidzkiego - Śluza Guzianka PL01S0301_ ,9 21, ,66303 Wisła warmińsko-mazurskie piski Ruciane-Nida 8 Dopływ w Karwiku PLRW Dopływ w Karwiku - Karwik PL01S0301_0876 0,3 21, ,67697 Wisła warmińsko-mazurskie piski Pisz 9 Drela PLRW Drela - pon. Morąga PL01S0301_ ,5 19, , Wisła warmińsko-mazurskie ostródzki Morąg 10 Drwęca PLRW Drwęca - pow. Jez. Drwęckiego, Ostróda PL01S0301_ ,7 19, ,70389 Wisła warmińsko-mazurskie ostródzki Ostróda 11 Drwęca PLRW Drwęca - Samborowo PL01S0301_ ,7 19, , Wisła warmińsko-mazurskie iławski Iława 12 Drwęca Warmińska PLRW Drwęca Warmińska - Drwęczno PL01S0301_0881 0,1 20, ,10017 Wisła warmińsko-mazurskie lidzbarski Orneta 13 Elbląg PLRW Elbląg - Nowakowo PL01S0301_0882 2,5 19, ,2243 Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Elbląg 14 Elbląg (Dzierzgoń) PLRW Elbląg (Dzierzgoń) - Stare Dolno PL01S0301_ ,2 19, ,00206 Wisła warmińsko-mazurskie lidzbarski Orneta 15 Ełk PLRW Ełk - Lipińskie Małe PL01S0301_ ,3 22, ,73633 Wisła warmińsko-mazurskie ełcki Prostki 16 Grabianka PLRW Grabianka - Janówek PL01S0301_0890 0,7 19, ,31378 Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Tolkmicko 17 Iławka PLRW Iławka - Mały Bór PL01S0301_0892 1,3 19, , Wisła warmińsko-mazurskie iławski Iława 18 Jegrznia (Lega) PLRW Jegrznia (Lega) - Sędki PL01S0301_ ,8 22, ,84839 Wisła warmińsko-mazurskie ełcki Ełk 19 Jegrznia (Lega) PLRW Jegrznia (Lega) - Nowy Młyn PL01S0301_ ,2 22, ,97194 Wisła warmińsko-mazurskie olecki Wieliczki 20 Jemiołka (Jemiołówka) PLRW Jemiołka (Jemiołówka) - Olsztynek PL01S0301_ ,5 20, , Wisła warmińsko-mazurskie olsztyński Olsztynek Kamienica (Kamionka) - Kamionek 21 Kamienica (Kamionka) PLRW Wielki PL01S0301_0898 0,5 19, ,26132 Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Tolkmicko Kanał Elbląski - pow. Jez. Drwęckiego, 22 Kanał Elbląski PLRW Liwa PL01S0301_ ,4 19, ,72361 Wisła warmińsko-mazurskie ostródzki Ostróda 23 Kanał Jagielloński PLRW Kanał Jagielloński - Bielnik PL01S0301_0900 5,4 19, ,1942 Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Elbląg Kanał Młyński - na drodze Gnojno - 24 Kanał Młyński PLRW Prusinowo PL01S0301_0901 1,6 20, , Wisła warmińsko-mazurskie działdowski Działdowo 25 Kotlewska Struga PLRW Kotlewska Struga - pon. Grodziczna PL01S0301_0904 2,1 19, , Wisła warmińsko-mazurskie nowomiejski Grodziczno 26 Krutynia PLRW Krutynia - Iznota PL01S0301_0905 0,4 21, ,73494 Wisła warmińsko-mazurskie piski Ruciane-Nida 27 Kumiela PLRW Kumiela - Elbląg, Zatorze PL01S0301_0907 0,1 19, ,14332 Wisła warmińsko-mazurskie m. Elbląg M. Elbląg 28 Jegrznia (Lega) PLRW Jegrznia (Lega) - Skowronki PL01S0301_ ,5 22, ,00736 Wisła warmińsko-mazurskie olecki Olecko 29 Narusa PLRW Narusa - Frombork PL01S0301_0913 0,4 19, ,34917 Wisła warmińsko-mazurskie braniewski Frombork 30 Nogat PLRW Nogat - Kępa Dolna/Kępiny PL01S0301_0914 2,9 19, ,26236 Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Elbląg 31 Omulew PLRW Omulew - Sędrowo PL01S0301_ ,9 20, , Wisła warmińsko-mazurskie szczycieński Wielbark 32 Pasłęka PLRW Pasłęka - Pierzchały PL01S0301_ ,7 19, ,28924 Wisła warmińsko-mazurskie braniewski Płoskinia 33 Pasłęka PLRW Pasłęka - Pelnik PL01S0301_ ,8 20, ,79357 Wisła warmińsko-mazurskie olsztyński Jonkowo 34 Pasłęka PLRW Pasłęka - Nowa Pasłęka PL01S0301_ ,773 54,43103 Wisła warmińsko-mazurskie braniewski Braniewo 35 Pisa PLRW Pisa - pon. miasta Pisz PL01S0301_ ,4 21, ,59594 Wisła warmińsko-mazurskie piski Pisz Połączenie jez. Mikołajskiego z jez. 36 Pisa PLRW Śniardwy PL01S0301_ ,8 21, ,76516 Wisła warmińsko-mazurskie mrągowski Mikołajki 37 Pisa PLRW Pisa - pon. wypływu z jez. Roś PL01S0301_ ,9 21, ,6373 Wisła warmińsko-mazurskie piski Pisz 38 Płośniczanka PLRW Płośniczanka - pow. ujścia do Wli, Koty PL01S0301_0929 1,2 19, ,28536 Wisła warmińsko-mazurskie działdowski Płośnica 39 Rozoga PLRW Rozoga - Browary PL01S0301_ ,6 21, ,39279 Wisła mazowieckie ostrołęcki Myszyniec Rybnica - pon. wypływu z jez. Pogubie 40 Rybnica PLRW Małe PL01S0301_ ,2 21, ,52634 Wisła warmińsko-mazurskie piski Pisz 35

37 41 Sandela PLRW Sandela - pow. ujścia do Drwęcy, Rodzone PL01S0301_0935 0,5 19, , Wisła warmińsko-mazurskie iławski Lubawa 42 Sawica PLRW Sawica - pon. wypływu z jez. Szoby Małe PL01S0301_ , , Wisła warmińsko-mazurskie szczycieński Jedwabno 43 Stradanka PLRW Stradanka - Tolkmicko PL01S0301_0938 0,4 19, ,32392 Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Tolkmicko 44 Szkwa PLRW Szkwa - pon. Rozóg PL01S0301_ ,2 21, ,48144 Wisła warmińsko-mazurskie szczycieński Rozogi 45 Wałpusza PLRW Wałpusza - Sędrowo PL01S0301_0946 1,7 21, ,36641 Wisła warmińsko-mazurskie szczycieński Wielbark 46 Wałsza PLRW Wałsza - Stygajny PL01S0301_0947 0,1 19, ,17598 Wisła warmińsko-mazurskie lidzbarski Orneta 47 Wąska PLRW Wąska - Węzina PL01S0301_ , ,07672 Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Elbląg 48 Wel PLRW Wel - Trzcin PL01S0301_ ,5 19, ,35081 Wisła warmińsko-mazurskie nowomiejski Grodziczno Nowe Miasto 19, , Wel PLRW Wel - Bratian PL01S0301_0950 0,5 Wisła warmińsko-mazurskie nowomiejski Lubawskie 50 Wel PLRW Wel - Tuczki PL01S0301_ , ,36194 Wisła warmińsko-mazurskie mrągowski Rybno 51 Wigrynia (Nidka) PLRW Wigrynia (Nidka) - Wygryny PL01S0301_0952 0,3 21, , Wisła warmińsko-mazurskie piski Ruciane-Nida 52 Wkra PLRW Wkra - Zalesie - Krokowo PL01S0301_ ,3 20, ,26804 Wisła warmińsko-mazurskie nidzicki Kozłowo 53 Wkra PLRW Wkra - Działdowo (Kisiny) PL01S0301_ ,6 20, ,23077 Wisła warmińsko-mazurskie działdowski Działdowo 54 Wólka PLRW Wólka - pow. ujścia do rzeki Wel PL01S0301_ , , Wisła warmińsko-mazurskie nowomiejski Grodziczno 55 Gizela PLRW Gizela - Zajączki PL01S0301_ ,1 19, ,56 Wisła warmińsko-mazurskie iławski Lubawa Jegrznia (Lega) - powyżej Jez. Oleckie 22, , Jegrznia (Lega) PLRW Wielkie PL01S0301_ ,8 Wisła warmińsko-mazurskie olecki Olecko 57 Orzysza PLRW Orzysza - Mikosze PL01S0301_2009 7,8 21, ,80578 Wisła warmińsko-mazurskie piski Orzysz Pobórska Struga - pow. ujścia do Drwęcy, 19, , Pobórska Struga PLRW Samborowo PL01S0301_2011 1,8 Wisła warmińsko-mazurskie ostródzki Ostróda Struga Koniuszyn - pow. ujścia do jez. 59 Struga Koniuszyn PLRW Omulew PL01S0301_ ,9 20, , Wisła warmińsko-mazurskie nidzicki Nidzica Ełk (Łaźna Struga - Czarna Ełk (Łaźna Struga, Czarna Struga) - 22, , Struga) PLRW Czerwony Dwór PL01S0301_ ,8 Wisła warmińsko-mazurskie olecki Kowale Oleckie 61 Wąż PLRW Wąż - pow. ujścia do jez. Buwełno PL01S0301_3273 0,6 21, , Wisła warmińsko-mazurskie giżycki/piski Miłki/Orzysz 62 Banówka PLRW Banówka - Podleśne PL05S0301_ ,5 19, , Jarft warmińsko-mazurskie braniewski Braniewo Bajdycka Młynówka - Rygarby, pow. 20, , Bajdycka Młynówka PLRW ujścia do Pisy PL08S0301_0099 0,1 Pregoła warmińsko-mazurskie bartoszycki Sępopol 64 Błędzianka PLRW Błędzianka - pon. dopływu Bludzi PL08S0301_0101 0,2 22, ,35062 Pregoła warmińsko-mazurskie gołdapski Dubeninki 65 Dopływ spod Bałd PLRW Dopływ spod Bałd - Bałdy PL08S0301_0102 1,7 20, , Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński Purda 66 Dejna (Dajna) PLRW Dejna (Dajna) - Smokowo PL08S0301_0103 1,6 21, , Pregoła warmińsko-mazurskie kętrzyński Kętrzyn 67 Wadąg (Dymer) PLRW Wadąg (Dymer) - Rzeck PL08S0301_ ,5 20, , Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński Biskupiec 68 Elma PLRW Elma - Piaseczno PL08S0301_ ,8 20, , Pregoła warmińsko-mazurskie bartoszycki Górowo Iławeckie 69 Gołdapa PLRW Gołdapa - Zakałcze PL08S0301_ ,9 21, ,25581 Pregoła warmińsko-mazurskie gołdapski Banie Mazurskie 70 Gołdapa PLRW Gołdapa - Brożajcie PL08S0301_0109 0,1 21, ,31703 Pregoła warmińsko-mazurskie gołdapski Banie Mazurskie 71 Guber PLRW Guber - Garbno PL08S0301_ ,5 21, , Pregoła warmińsko-mazurskie kętrzyński Korsze 72 Guber PLRW Guber - pon. Kętrzyna PL08S0301_ ,6 21, , Pregoła warmińsko-mazurskie kętrzyński Kętrzyn 73 Guber PLRW Guber - Sępopol PL08S0301_0112 0,1 21, ,26759 Pregoła warmińsko-mazurskie bartoszycki Sępopol 74 Ilma PLRW Ilma - Olszewo Węgorzewskie PL08S0301_0113 0,9 21, ,32617 Pregoła warmińsko-mazurskie węgorzewski Budry 75 Górowska Młynówka PLRW Górowska Młynówka - Piasty Wielkie PL08S0301_0115 3,6 20, , Pregoła warmińsko-mazurskie bartoszycki Górowo Iławeckie 76 Kanał Elżbiety PLRW Kanał Elżbiety - pow. jez. Wadąg PL08S0301_0116 1,2 20, ,81444 Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński Dywity 77 Kortówka PLRW Kortówka - pow. ujścia do Łyny PL08S0301_0123 0,7 20, ,7457 Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński m. Olsztyn 78 Liwna PLRW Liwna - Krelikiejmy PL08S0301_0126 1,7 21, ,25639 Pregoła warmińsko-mazurskie kętrzyński Barciany 79 Liwna PLRW Liwna - Barciany PL08S0301_ ,5 21, ,21085 Pregoła warmińsko-mazurskie kętrzyński Barciany 80 Łyna PLRW Łyna - Brzeziny PL08S0301_ , ,74534 Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński m. Olsztyn 81 Łyna PLRW Łyna - Ruś PL08S0301_ ,4 20, ,68762 Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński Stawiguda 82 Łyna PLRW Łyna - pon. Dobrego Miasta, Kosyń PL08S0301_ , ,00151 Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński Dobre Miasto 83 Łyna PLRW Łyna - Stopki PL08S0301_ ,7 21, ,32255 Pregoła warmińsko-mazurskie bartoszycki Sępopol 84 Oświnka PLRW Oświnka - Węgielsztyn PL08S0301_ ,2 21, ,24428 Pregoła warmińsko-mazurskie węgorzewski Węgorzewo kętrzyński/węgorz 21, , Oświnka PLRW Oświnka - Zielony Ostrów PL08S0301_ Pregoła warmińsko-mazurskie ewski Srokowo/Węgorzewo 36

38 86 Pisa PLRW Pisa - pon. ujścia Połapińskiej Strugi PL08S0301_ ,5 20, ,13705 Pregoła warmińsko-mazurskie bartoszycki Bartoszyce 87 Pisa PLRW Pisa - Rygarby, pow. ujścia do Łyny PL08S0301_0144 0,6 20, ,24764 Pregoła warmińsko-mazurskie bartoszycki Sępopol 88 Sajna PLRW Sajna - pow. ujścia do Gubra PL08S0301_0145 0,3 21, , Pregoła warmińsko-mazurskie kętrzyński Korsze 89 Sajna PLRW Sajna - pon. Reszla PL08S0301_ ,3 21, ,04482 Pregoła warmińsko-mazurskie kętrzyński Reszel Symsarna - pow. ujścia do Łyny w 20, , Symsarna PLRW Lidzbarku Warmińskim PL08S0301_0152 0,3 Pregoła warmińsko-mazurskie lidzbarski Lidzbark Warmiński 91 Szczurkowska Młynówka PLRW Szczurkowska Młynówka - Szczurkowo PL08S0301_0154 0,8 20, ,35254 Pregoła warmińsko-mazurskie bartoszycki Sępopol 92 Wadąg PLRW Wadąg - pow. ujścia do jez. Wadąg PL08S0301_ ,5 20, ,8409 Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński Barczewo 93 Wadąg PLRW Wadąg - pow. jez. Pisz, Tumiany PL08S0301_ ,3 20, ,81276 Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński Barczewo 94 Węgorapa PLRW Węgorapa - Mieduniszki PL08S0301_ ,5 21, , Pregoła warmińsko-mazurskie gołdapski Banie Mazurskie 95 Węgorapa PLRW Węgorapa - pon. wypływu z jez. Mamry PL08S0301_ ,9 21, ,19811 Pregoła warmińsko-mazurskie węgorzewski Węgorzewo 96 Węgorapa PLRW Węgorapa - Dąbrówka PL08S0301_ , ,32194 Pregoła warmińsko-mazurskie węgorzewski Budry 97 Symsarna PLRW Symsarna - pon. Jezioran PL08S0301_ ,5 20, , Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński Jeziorany 98 Łyna PLRW Łyna - pon. Lidzbarka Warmińskiego PL08S0301_ ,595 54, Pregoła warmińsko-mazurskie lidzbarski Lidzbark Warmiński 99 Gołdapa PLRW Gołdapa - pon. m. Gołdap PL08S0301_ , ,31122 Pregoła warmińsko-mazurskie gołdapski Gołdap 100 Węgorapa PLRW Węgorapa - pon. Węgorzewa PL08S0301_ ,9 21, ,22658 Pregoła warmińsko-mazurskie węgorzewski Węgorzewo 101 Łyna PLRW Łyna - Redykajny PL08S0301_ ,4 20, ,82883 Pregoła warmińsko-mazurskie olsztyński Dywity węgorzewski/giży 102 Dopływ spod Parcza PLRW Dopływ spod Parcza, 1,1 km PL08S0302_3017 1,1 21, , Pregoła warmińsko-mazurskie cki Węgorzewo/Giżycko 103 Dopływ spod Parcza PLRW Dopływ spod Parcza, 0,5 km PL08S0302_3018 0,5 21, , Pregoła warmińsko-mazurskie węgorzewski/giży cki Węgorzewo/Giżycko 104 Bezleda PLRW Bezleda - Lejdy PL09S0301_ , ,33856 Świeża warmińsko-mazurskie bartoszycki Bartoszyce 105 Drwęca PLRW Drwęca - pow. ujścia Gizeli, Gierłoż WMZ_58 156,4 19, , Wisła warmińsko-mazurskie ostródzki Ostróda 37

39 Tabela Program badań w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu rzek 1) 2) Program realizowany w punkcie monitoringu l.p. Nazwa Punktu Kod Punktu Rok badań MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 1 Bauda - Frombork PL01S0301_ RW RW RW RW 2 Brzeźnica - Stankowo PL01S0301_ RW RW RW 3 Czerwony Rów - Braniewo PL01S0301_ RW RW RW 4 Dąbrówka - Rubno PL01S0301_ RW RW RW 5 Dopływ spod Mroczna - przy drodze Mroczno, Trzcin PL01S0301_ RW RW RW 6 Dopływ z Jez. Kiełpińskiego - pow. ujścia do rzeki Wel PL01S0301_ RW RW RW 7 Dopływ z Jez. Nidzkiego - Śluza Guzianka PL01S0301_ RW RW RW RW RW 8 Dopływ w Karwiku - Karwik PL01S0301_ RW RW RW RW RW 9 Drela - pon. Morąga PL01S0301_ RW RW RW 10 Drwęca - pow. Jez. Drwęckiego, Ostróda PL01S0301_ RW RW RW RW 11 Drwęca - Samborowo PL01S0301_ RW RW RW 12 Drwęca - Samborowo PL01S0301_ RW RW RW RW RW 13 Drwęca Warmińska - Drwęczno PL01S0301_ RW RW RW RW 14 Elbląg - Nowakowo PL01S0301_ RWS RWS RWS 15 Elbląg - Nowakowo PL01S0301_ RWS RWS RWS RWS RWS 16 Nogat - Kępa Dolna/Kępiny PL01S0301_ RWS RWS RWS RWS 17 Nogat - Kępa Dolna/Kępiny PL01S0301_ RWS RWS RWS RWS RWS RWS 18 Elbląg (Dzierzgoń) - Stare Dolno PL01S0301_ RW RW RW RW 19 Ełk - Lipińskie Małe PL01S0301_ RW RW RW RW 20 Grabianka - Janówek PL01S0301_ RW RW RW 21 Iławka - Mały Bór PL01S0301_ RW RW RW RW 22 Jegrznia (Lega) - Sędki PL01S0301_ RW RW 23 Jegrznia (Lega) - Sędki PL01S0301_ RW RW RW RW 24 Jegrznia (Lega) - Nowy Młyn PL01S0301_ RW RW RW 25 Jemiołka (Jemiołówka) - Olsztynek PL01S0301_ RW RW RW RW 26 Kamienica (Kamionka) - Kamionek Wielki PL01S0301_ RW RW RW 27 Kanał Elbląski - pow. Jez. Drwęckiego, Liwa PL01S0301_ RWS RWS 28 Kanał Jagielloński - Bielnik PL01S0301_ RWS RWS 29 Kanał Młyński - na drodze Gnojno - Prusinowo PL01S0301_ RWS RWS RWS 30 Kotlewska Struga - pon. Grodziczna PL01S0301_ RW RW RW 31 Krutynia - Iznota PL01S0301_ RW RW RW RW 32 Krutynia - Iznota PL01S0301_ RW RW RW RW RW RW 33 Kumiela - Elbląg, Zatorze PL01S0301_ RW RW 34 Jegrznia (Lega) - Skowronki PL01S0301_ RW RW 35 Narusa - Frombork PL01S0301_ RW RW RW RW 36 Omulew - Sędrowo PL01S0301_ RW RW RW RW RW 37 Pasłęka - Pierzchały PL01S0301_ RWS RWS RWS RWS 38 Pasłęka - Pelnik PL01S0301_ RW RW RW 39 Pasłęka - Pelnik PL01S0301_ RW RW RW RW RW 40 Pasłęka - Nowa Pasłęka PL01S0301_ RW RW RW 41 Pasłęka - Nowa Pasłęka PL01S0301_ RW RW RW 42 Pasłęka - Nowa Pasłęka PL01S0301_ RW RW RW RW RW RW 43 Pisa - pon. miasta Pisz PL01S0301_ RW RW RW RW 44 Połączenie Jez. Mikołajskiego z jez. Śniardwy PL01S0301_ RW RW RW RW RW 45 Pisa - pon. wypływu z jez. Roś PL01S0301_ RW RW RW RW 46 Pisa - pon. wypływu z jez. Roś PL01S0301_ RW RW RW RW RW 38

40 47 Płośniczanka - pow. ujścia do Wli, Koty PL01S0301_ RW RW RW 48 Rozoga - Browary PL01S0301_ RW RW 49 Rybnica - pon. wypływu z jez. Pogubie Małe PL01S0301_ RW RW RW 50 Sandela - pow. ujścia do Drwęcy, Rodzone PL01S0301_ RW RW RW RW 51 Sawica - pon. wypływu z jez. Szoby Małe PL01S0301_ RW RW RW RW RW 52 Stradanka - Tolkmicko PL01S0301_ RW RW RW 53 Szkwa - pon. Rozóg PL01S0301_ RW RW RW RW 54 Wałpusza - Sędrowo PL01S0301_ RW RW RW RW RW 55 Wałsza - Stygajny PL01S0301_ RW RW RW RW 56 Wąska - Węzina PL01S0301_ RW RW RW RW 57 Wel - Trzcin PL01S0301_ RW RW RW RW 58 Wel - Bratian PL01S0301_ RW RW RW RW 59 Wel - Tuczki PL01S0301_ RW RW RW RW 60 Wigrynia (Nidka) - Wygryny PL01S0301_ RW RW RW RW RW 61 Wkra - Zalesie - Krokowo PL01S0301_ RWS RWS 62 Wkra - Działdowo (Kisiny) PL01S0301_ RW RW RW 63 Wkra - Działdowo (Kisiny) PL01S0301_ RW RW RW RW RW 64 Wólka - pow. ujścia do rzeki Wel PL01S0301_ RW RW RW 65 Gizela - Zajączki PL01S0301_ RW RW RW 66 Gizela - Zajączki PL01S0301_ RW RW RW RW RW 67 Jegrznia (Lega) - powyżej Jez. Oleckie Wielkie PL01S0301_ RW RW 68 Jegrznia (Lega) - powyżej Jez. Oleckie Wielkie PL01S0301_ RW RW RW RW 69 Orzysza - Mikosze PL01S0301_ RW RW RW RW RW 70 Pobórska Struga - pow. ujścia do Drwęcy, Samborowo PL01S0301_ RW RW RW 71 Struga Koniuszyn - pow. ujścia do jez. Omulew PL01S0301_ RW RW RW 72 Struga Koniuszyn - pow. ujścia do jez. Omulew PL01S0301_ RW RW RW RW RW 73 Ełk (Łaźna Struga, Czarna Struga) - Czerwony Dwór PL01S0301_ RW RW RW 74 Ełk (Łaźna Struga, Czarna Struga) - Czerwony Dwór PL01S0301_ RW RW RW RW RW 75 Banówka - Podleśne PL05S0301_ RW RW RW 76 Banówka - Podleśne PL05S0301_ RW RW RW RW 77 Bajdycka Młynówka - Rygarby, pow. ujścia do Pisy PL08S0301_ RW RW RW 78 Błędzianka - pon. dopływu Bludzi PL08S0301_ RW RW RW 79 Błędzianka - pon. dopływu Bludzi PL08S0301_ RW RW RW RW 80 Dopływ spod Bałd - Bałdy PL08S0301_ RW RW RW 81 Dejna (Dajna) - Smokowo PL08S0301_ RW RW RW 82 Wadąg (Dymer) - Rzeck PL08S0301_ RW RW RW 83 Elma - Piaseczno PL08S0301_ RW RW RW 84 Gołdapa - Zakałcze PL08S0301_ RW RW RW 85 Gołdapa - Zakałcze PL08S0301_ RW RW RW RW RW 86 Gołdapa - Brożajcie PL08S0301_ RWS RWS 87 Guber - Garbno PL08S0301_ RW RW RW 88 Guber - pon. Kętrzyna PL08S0301_ RW RW RW 89 Guber - Sępopol PL08S0301_ RW RW RW RW 90 Ilma - Olszewo Węgorzewskie PL08S0301_ RW RW 91 Górowska Młynówka - Piasty Wielkie PL08S0301_ RW RW RW 92 Kanał Elżbiety - pow. jez. Wadąg PL08S0301_ RWS RWS 93 Kortówka - pow. ujścia do Łyny PL08S0301_ RW RW 94 Liwna - Krelikiejmy PL08S0301_ RW RW RW RW 95 Liwna - Barciany PL08S0301_ RW RW RW 96 Łyna - Brzeziny PL08S0301_ RW RW RW 97 Łyna - Ruś PL08S0301_ RW RW RW 39

41 98 Łyna - Ruś PL08S0301_ RW RW RW RW RW 99 Łyna - pon. Dobrego Miasta, Kosyń PL08S0301_ RW RW RW 100 Łyna - Stopki PL08S0301_ RW RW RW 101 Łyna - Stopki PL08S0301_ RW RW RW RW 102 Łyna - Stopki PL08S0301_ RW RW RW 103 Oświnka - Węgielsztyn PL08S0301_ RW RW RW 104 Oświnka - Zielony Ostrów PL08S0301_ RW RW RW 105 Pisa - pon. ujścia Połapińskiej Strugi PL08S0301_ RW RW RW 106 Pisa - Rygarby, pow. ujścia do Łyny PL08S0301_ RW RW RW 107 Sajna - pow. ujścia do Gubra PL08S0301_ RW RW RW 108 Sajna - pon. Reszla PL08S0301_ RW RW 109 Symsarna - pow. ujścia do Łyny w Lidzbarku Warmińskim PL08S0301_ RW RW RW 110 Szczurkowska Młynówka - Szczurkowo PL08S0301_ RW RW RW 111 Wadąg - pow. ujścia do jez. Wadąg PL08S0301_ RW RW RW 112 Wadąg - pow. jez. Pisz, Tumiany PL08S0301_ RW RW RW 113 Węgorapa - Mieduniszki PL08S0301_ RW RW 114 Węgorapa - Mieduniszki PL08S0301_ RW RW RW RW 115 Węgorapa - Mieduniszki PL08S0301_ RW RW 116 Węgorapa - pon. wypływu z jez. Mamry PL08S0301_ RW RW RW RW 117 Węgorapa - Dąbrówka PL08S0301_ RW RW RW 118 Symsarna - pon. Jezioran PL08S0301_ RW RW RW 119 Łyna - pon. Lidzbarka Warmińskiego PL08S0301_ RW RW RW 120 Gołdapa - pon. m. Gołdap PL08S0301_ RW RW RW RW 121 Węgorapa - pon. Węgorzewa PL08S0301_ RW RW RW 122 Łyna - Redykajny PL08S0301_ RW RW RW 123 Bezleda - Lejdy PL09S0301_ RW RW RW 124 Dopływ spod Parcza, 1,1 km PL08S0302_ RW RW RW RW 125 Dopływ spod Parcza, 1,1 km PL08S0302_ RW RW RW RW 126 Dopływ spod Parcza, 1,1 km PL08S0302_ RW RW RW RW 127 Dopływ spod Parcza, 0,5 km PL08S0302_ RW RW RW RW 128 Dopływ spod Parcza, 0,5 km PL08S0302_ RW RW RW RW 129 Dopływ spod Parcza, 0,5 km PL08S0302_ RW RW RW RW 130 Wąż - pow. ujścia do jez. Buwełno PL01S0301_ RW RW 131 Drwęca - pow. ujścia Gizeli, Gierłoż PL01S0301_ RW RW RW RW 1) Legenda MD program monitoringu diagnostycznego MO_O program monitoringu operacyjnego MOEU program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł komunalnych MORO program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł rolniczych MONA program monitoringu operacyjnego na obszarach chronionych zależnych od wód, w tym na terenach ochrony siedlisk lub gatunków (Natura 2000) MORY program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb lub skorupiaków MORE program monitoringu operacyjnego jakości wód wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w tym do kąpielisk MOPI program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych, które są wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia MOIN program monitoringu operacyjnego realizowany dla innych celów niż wymienione powyżej MB program monitoringu badawczego 2) Kody programów monitoringu w odniesieniu do kategorii wód, w której są prowadzone: RW program monitoringu realizowany na JCW rzecznej naturalnej RWS program monitoringu realizowany na JCW rzecznej sztucznej bądź silnie zmienionej 40

42 Zadanie: Badania i ocena stanu jezior. Głównym celem zadania jest dostarczenie wiedzy o stanie ekologicznym i chemicznym jezior Polski, niezbędnej do gospodarowania wodami w dorzeczach, w tym do ich ochrony przed eutrofizacją i zanieczyszczeniami antropogenicznymi. W latach jeziora badane będą w oparciu o programy pomiarowe monitoringu diagnostycznego i operacyjnego. W razie konieczności ustanawiany będzie lokalnie monitoring badawczy. Jego zakres, częstotliwość badań oraz czas prowadzenia ustalany będzie każdorazowo indywidualnie pod kątem przyczyn jego ustanowienia. Sieć monitorowanych jezior przedstawiono na mapie oraz w tabelach (format Excel) nr opisano lokalizacje punktów pomiarowych i program badawczy. Szczegółowy program badawczy z podziałem na lata 2010, 2011 i 2012 przedstawiono w tabelach dostępne na załączonej płycie CD, gdyż ze względu na duży rozmiar tabel, wynikający z przyjętej szczegółowości, nie zostały wydrukowane. W obszarze województwa warmińsko-mazurskiego program monitorowania jezior w okresie zakłada badanie 81 jezior. W latach badaniami wg programu monitoringu diagnostycznego planuje się objąć 38 jezior, 38 jezior monitoringiem operacyjnym, w tym 2 jeziora monitoringiem celowym, tj. jeziora leżące w obszarach objętych programem Natura 2000 Drużno i Karaś, oraz coroczne badanie 5 jezior, zwanych dalej jeziorami reperowymi (Jegocin, Kortowskie Mikołajskie, Płaskie i Wukśniki), na których zlokalizowano tzw. reperowe punkty pomiarowo-kontrolne. Częstotliwości i zakres badań jezior dostosowano do wymagań rozporządzenia MŚ z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz. 685); Oceny W roku 2013, po zrealizowaniu pełnego programu monitoringu diagnostycznego sporządzone zostanie zbiorcze zestawienie oceny stanu ekologicznego oraz stanu chemicznego jednolitych części wód jezior w układzie dorzeczy (zadanie GIOŚ). Zestawienie to obejmie oceny wykonane na podstawie wyników monitoringu diagnostycznego prowadzonego w latach Wykonana również zostanie ekstrapolacja wyników ocen na jeziora o powierzchni większej niż 50 ha, nieobjęte w tym okresie monitoringiem diagnostycznym. Wyniki uzyskane w ramach monitoringu operacyjnego posłużą do corocznej oceny stanu ekologicznego i/lub chemicznego (w zależności od zrealizowanego programu), która wykonywana będzie dla jezior przebadanych w poprzednim roku oraz do oceny eutrofizacji wód. Analogicznie, w każdym roku ocenie poddawane będą jeziora objęte rok wcześniej monitoringiem diagnostycznym (zadanie WIOŚ w obszarze województwa). Klasyfikacja stanu ekologicznego oraz ocena stanu jednolitych części wód jeziornych wykonywane będą przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska, w oparciu o standardy zapisane w rozporządzeniach MŚ do ustawy Prawo wodne lub/i, do czasu uzupełnienia ich zapisów, w oparciu o opracowane przez GIOŚ metodyki. Weryfikacji i scalenia wyników oceny dla obszarów dorzeczy dokonywał będzie Główny Inspektor Ochrony Środowiska. W roku 2010 wykonana zostanie ocena stopnia eutrofizacji wód jeziornych. Ocena będzie obejmowała lata i sporządzona zostanie wg zapisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008) oraz metodyki opracowanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Dodatkowo, w I połowie 2011 roku, zostanie sporządzona ocena eutrofizacji obejmująca lata Kolejna ocena zostanie opracowana 41

43 w roku 2013 (za okres ) i będzie następnie wykonywana co 3 lata, zgodnie z kalendarzem ocen stanu ekologicznego i chemicznego jednolitych części wód. Na potrzeby odbiorców wojewódzkich, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska będzie prezentował wyniki ww. ocen zestawione w układzie granic administracyjnych województwa. Tabela Badania i ocena stanu jezior Blok Stan Podsystem Monitoring jakości wód Przepisy prawne Zadanie Badania i ocena stanu jezior - ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) art. 26; - ustawa z dnia 18 lipca 2001r.- Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz. 2019, z późn. zm.) - art. 38a ust. 2 i 3, art. 47, art. 155a, art. 155b, art. 156; - rozporządzenie MŚ z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz. U.z 2002 r. Nr 176, poz.1455); - rozporządzenie MŚ z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. z 2002 r. Nr 241, poz. 2093); - rozporządzenie MŚ z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz. U. z 2002 r. Nr 204, poz. 1728); - rozporządzenie MŚ z dnia 20 sierpnia 2008 roku w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. nr 162, poz. 1008); - rozporządzenie MŚ z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz. 685); - rozporządzenie MŚ z dnia 22 lipca 2009 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 122, poz. 1018); - ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227); Zakres przedmiotowy 42

44 W obszarze województwa warmińsko-mazurskiego program monitorowania jezior w okresie zakłada badanie 81 jezior. W latach badaniami wg programu monitoringu diagnostycznego planuje się objąć 38 jezior, 2 jeziora monitoringiem operacyjnym celowym, tj. jeziora leżące w obszarach objętych programem Natura 2000 Drużno i Karaś, oraz coroczne badanie 5 jezior, zwanych dalej jeziorami reperowymi (Jegocin, Kortowskie, Mikołajskie, Płaskie i Wukśniki), na których zlokalizowano tzw. reperowe punkty pomiarowo-kontrolne. Częstotliwości i zakres badań jezior dostosowano do wymagań rozporządzenia MŚ z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz. 685); W ramach wprowadzania nowych elementów biologicznych do monitoringu kontynuowane będą we wszystkich jeziorach przewidzianych do monitoringu diagnostycznego badania fitoplanktonu. Przeprowadzone będą ponadto we wszystkich jeziorach objętych monitoringiem diagnostycznym badania makrofitów oraz fitobentosu. W przypadku makrobezkręgowców bentosowych badania będą wdrożone stosownie do czasu przekazania metody badań terenowych i analiz laboratoryjnych oraz oceny stanu ekologicznego na podstawie tego elementu biologicznego. Program pomiarowy monitoringu diagnostycznego jezior obejmie, oprócz wyżej wymienionych elementów biologicznych, elementy fizykochemiczne (w tym takie jak: temperatura, tlen, przeźroczystość, związki fosforu i azotu, przewodność elektrolityczna, ph, barwa, zasadowość, a także wapń i krzemionka). Badania elementów biologicznych jak i fizykochemicznych, prowadzone będą 6 razy w roku w przypadku jezior reperowych, oraz trzykrotnie (w roku, w którym dane jezioro zaplanowano do badań) w przypadku pozostałych jezior. Wyjątek stanowić będą badania makrofitów i fitobentosu, które będą przeprowadzone na każdym jeziorze jedynie raz w okresie objętym niniejszym programem. Niektóre z oznaczeń fizykochemicznych będą wykorzystywane również do innych ocen (np pod kątem przydatności dla ryb) oraz jako wspomagające przy ocenie elementów biologicznych (ujęte w formularzach przeznaczonych do protokołowania poboru próbek biologicznych). Wskaźniki te również ujęto w tabelach (format Excel nr ) załączonych na płycie CD. Na potrzeby oceny stanu chemicznego badane będą substancje chemiczne, w tym substancje priorytetowe. Częstotliwość pomiarów wyniesie 12 razy w roku, a każde jezioro (również reperowe) objęte zostanie tylko jednym rocznym cyklem badań. Przewiduje się, że ze względu na warunki klimatyczne (np. zamarznięcie jeziora) może wystąpić niemożliwość pobrania próbki w sezonie późnojesienno-zimowym. Oceny W roku 2010 wykonana zostanie ocena stopnia eutrofizacji wód jeziornych. Ocena będzie obejmowała lata i sporządzona zostanie wg zapisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008) oraz metodyki opracowanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Dodatkowo, w I połowie 2011 roku, zostanie sporządzona ocena eutrofizacji obejmująca lata Kolejna ocena zostanie opracowana w roku 2013 (za okres ) i będzie następnie wykonywana co 3 lata, zgodnie z kalendarzem ocen stanu ekologicznego i chemicznego jednolitych części wód. Co roku ocenie stanu poddawane będą jeziora objęte w roku poprzednim monitoringiem diagnostycznym lub operacyjnym. W roku 2013 GIOŚ planuje wykonać zbiorcze zestawienie wyników ocen za lata wraz z ekstrapolacją wyników na jeziora o powierzchni większej niż 50 ha, nieobjęte w tym okresie monitoringiem diagnostycznym Wykonawcy Pomiary Bazy danych Nadzór i ocena WIOŚ GIOŚ - nowa baza danych, która zastąpi wycofaną z użytku bazę JEZIORA WIOŚ - j.w. GIOŚ w skali kraju, w układzie dorzeczy WIOŚ województwo, w układzie dorzeczy Podmiot przekazujący wyniki WIOŚ Przekazywanie wyników badań/ocen Rodzaj i forma przekazywanych wyników badań - wyniki pomiarów - pliki wg formatu nowej bazy danych oraz oceny stanu jezior Częstotliwość przekazywania wyników badań (min.) - jeden raz w roku; GIOŚ Miejsce przekazania wyników badań Upowszechnianie wyników 43

45 Podmiot upowszechniający wyniki WIOŚ WIOŚ Forma upowszechnianej informacji wynikowej - raporty tematyczne - strona internetowa WIOŚ; Częstotliwość upowszechniania informacji wynikowej (min.) - fakultatywnie, po zrealizowaniu programu monitoringu (za lata oraz ) - aktualizacja roczna Odbiorca informacji wynikowej administracja rządowa i samorząd., uczelnie, szkoły, biblioteki, społeczeństwo 44

46 Mapa Sieć monitoringu jezior 45

47 Tabela Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie w jednolitych częściach wód jezior oraz jezior i innych zbiorników naturalnych uznanych za silnie zmienione części wód Rok Całkowita Kod realizowanego programu liczba ppk* MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior naturalnych Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora silnie zmienione) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior silnie zmienionych) Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior naturalnych Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora silnie zmienione) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior silnie zmienionych) Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior naturalnych Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora silnie zmienione) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior silnie zmienionych) *Całkowita liczba ppk jest liczbą lokalizacji ppk monitoringu w danym roku i może się różnić od sumy punktów objętych poszczególnymi programami monitoringu 46

48 Tabela Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu jezior i innych naturalnych zbiorników wodnych uznanych za silnie zmienione jednolite części wód l.p. Nazwa jeziora Kod JCW Kategoria wód 1) Nazwa Punktu Kod Punktu Dł. geogr. 2) Szer. geogr. 2) Nazwa dorzecza Województwo Powiat Gmina 1 J. Piłwąg LW J. Piłwąg st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie olecki Kowale Oleckie 2 J. Szwałk Mały LW J. Szwałk Mały st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie olecki Kowale Oleckie 3 J. Gawlik LW J. Gawlik st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie giżycki Wydminy 4 J. Niegocin LW J. Niegocin st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie giżycki Giżycko 5 J. Niegocin LW J. Niegocin st. 03 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie giżycki Giżycko 6 J. Oleckie Małe LW J. Oleckie Małe st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie olecki Olecko 7 J. Oleckie Małe LW J. Oleckie Małe st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie olecki Olecko 8 J. Przytulskie LW J. Przytulskie st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ełcki Ełk 9 J. Łaśmiady LW J. Łaśmiady st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ełcki Stare Juchy 10 J. Buwełno LW J. Buwełno st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie piski Orzysz 11 J. Ryńskie LW J. Ryńskie st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie giżycki Ryn 12 J. Rekąty LW J. Rekąty st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ełcki Stare Juchy 13 J. Ołówka (Haleckie) LW J. Ołówka (Haleckie) st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ełcki Ełk 14 J. Sawinda Wielka LW J. Sawinda Wielka st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ełcki Stare Juchy 15 J. Łuknajno LW J. Łuknajno st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Mikołajki 16 J. Mikołajskie LW J. Mikołajskie st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Mikołajki 17 J. Dybowskie LW J. Dybowskie st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ełcki Prostki 18 J. Jegocin LW J. Jegocin st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie piski Pisz/Ruciane-Nida 19 J. Babięty Wielkie LW J. Babięty Wielkie st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie szczycieński Dżwierzuty 20 J. Dąbrowa Wielka LW J. Dąbrowa Wielka st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ostródzki Dąbrówno 21 J. Gant LW J. Gant st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Piecki 22 J. Iławki LW J. Iławki st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie kętrzyński Kętrzyn 23 J. Kownatki LW J. Kownatki st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie nidzicki Kozłowo 24 J. Kuc LW J. Kuc st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Mrągowo 25 J. Rańskie LW J. Rańskie st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie szczycieński Dżwierzuty 26 J. Stromek LW J. Stromek st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Sorkwity 27 J. Świętajno Naterskie LW J. Świętajno Naterskie st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Gietrzwałd 28 J. Wukśniki LW J. Wukśniki st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ostródzki Miłakowo 29 J. Tauty LW J. Tauty st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie lidzbarski Orneta 30 J. Tonka LW J. Tonka st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie lidzbarski Lubomino 31 J. Bartężek LW J. Bartężek st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ostródzki Morąg 32 J. Płaskie LW J. Płaskie st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie iławski Zalewo 33 J. Pauzeńskie LW J. Pauzeńskie st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ostródzki Ostróda 34 J. Januszewskie LW J. Januszewskie st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie iławski Susz 35 J. Skarlińskie LW J. Skarlińskie st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie nowomiejski Nowe Miasto Lubawskie 36 J. Skarlińskie LW J. Skarlińskie st. 03 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie nowomiejski Nowe Miasto Lubawskie 37 J. Wielkie Partęczyny LW J. Wielkie Partęczyny st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie nowomiejski Kurzętnik 38 J. Wielkie Partęczyny LW J. Wielkie Partęczyny st. 05 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie nowomiejski Kurzętnik 39 J. Kiełpińskie LW J. Kiełpińskie st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie nowomiejski Grodziczno 40 J. Kołowin LW J. Kołowin st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Piecki 41 J. Majcz Wielki LW J. Majcz Wielki st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Piecki 42 J. Hartowieckie LW J. Hartowieckie st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie działdowski Rybno 43 J. Gardzień LW J. Gardzień st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie iławski Iława 44 J. Drwęckie LW J. Drwęckie st. 03 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ostródzki Ostróda 45 J. Drwęckie LW J. Drwęckie st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ostródzki Ostróda 46 J. Narie LW J. Narie st. 04 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ostródzki Morąg 47 J. Omulew LW J. Omulew st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie nidzicki Nidzica 48 J. Omulew LW J. Omulew st. 04 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie nidzicki Nidzica 49 J. Świętajno Narckie (Narty) LW J. Świętajno Narckie (Narty) st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie szczycieński Jedwabno 50 J. Wałpusz LW J. Wałpusz st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie szczycieński Szczytno 51 J. Mokre LW J. Mokre st.02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Piecki 47

49 52 J. Tałty LW J. Tałty st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie giżycki Ryn 53 J. Śniardwy LW J. Śniardwy st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Mikołajki 54 J. Zdedy LW J. Zdedy st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie piski Orzysz 55 J. Ełckie LW J. Ełckie st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ełcki Ełk 56 J. Ełckie LW J. Ełckie st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ełcki Ełk 57 J. Zdrężno LW J. Zdrężno st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie ełcki Ełk 58 J. Karaś LW J. Karaś st. 02 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie iławski Iława 59 J. Drużno LW J. Drużno st. 01 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie elbląski Elbląg 60 J. Drużno LW J. Drużno st. 03 PL01S0302_ , , Wisły Warmińsko-Mazurskie elbląski Elbląg 61 J. Krzywa Kuta LW J. Krzywa Kuta st. 03 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie węgorzewski Pozezdrze 62 J. Pozezdrze LW J. Pozezdrze st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie węgorzewski Pozezdrze 63 J. Gołdopiwo LW J. Gołdopiwo st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie giżycki Kruklanki 64 J. Kruklin LW J. Kruklin st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie giżycki Giżycko 65 J. Sołtmany LW J. Sołtmany st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie giżycki Kruklanki 66 J. Czos LW J. Czos st. 03 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Mrągowo 67 J. Dadaj LW J. Dadaj st.02 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Biskupiec 68 J. Kiermas LW J. Kiermas st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Barczewo 69 J. Kiersztanowskie LW J. Kiersztanowskie st. 02 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Mrągowo 70 J. Kortowskie LW J. Kortowskie st. 02 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie Olsztyn Olsztyn 71 J. Kośno LW J. Kośno st.02 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Purda 72 J. Ławki LW J. Ławki st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Jeziorany 73 J. Mój LW J. Mój st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie kętrzyński Kętrzyn 74 J. Purdy LW J. Purdy st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Purda 75 J. Stryjewskie LW J. Stryjewskie st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Biskupiec 76 J. Sunia LW J. Sunia st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Świątki 77 J. Tumiańskie LW J. Tumiańskie st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Barczewo 78 J. Symsar LW J. Symsar st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie lidzbarski Lidzbark Warmiński 79 J. Maróz LW J. Maróz st. 03 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Olsztynek 80 J. Pluszne LW J. Pluszne st. 04 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Stawiguda 81 J. Łańskie LW J. Łańskie st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Stawiguda 82 J. Wadąg LW J. Wadąg st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Barczewo 83 J. Leleskie LW J. Leleskie st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie szczycieński Pasym 84 J. Luterskie LW J. Luterskie st. 02 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie olsztyński Kolno 85 J. Jełmuń LW J. Jełmuń st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie mragowski Sorkwity 86 J. Probarskie LW J. Probarskie st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie mrągowski Mrągowo 87 J. Dobskie LW J. Dobskie st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie giżycki Giżycko 88 J. Mamry LW J. Mamry st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie węgorzewski Węgorzewo 89 J. Gołdap LW J. Gołdap st. 01 PL08S0302_ , , Pregoły Warmińsko-Mazurskie gołdapski Gołdap 1) Kody kategorii wód LW LWD 2) WGS 84 48

50 Tabela Program badań w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu jezior i innych naturalnych zbiorników wodnych uznanych za silnie zmienione jednolite części wód 1) 2) Program realizowany w punkcie monitoringu Rok l.p. Nazwa Punktu Kod Punktu badań MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 1 J. Piłwąg st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 2 J. Szwałk Mały st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 3 J. Gawlik st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 4 J. Niegocin st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 5 J. Niegocin st. 03 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 6 J. Oleckie Małe st. 01 PL01S0302_ LW LW LW 7 J. Oleckie Małe st. 02 PL01S0302_ LW LW LW 8 J. Przytulskie st. 02 PL01S0302_ LW LW LW 9 J. Łaśmiady st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 10 J. Buwełno st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 11 J. Ryńskie st. 02 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 12 J. Rekąty st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 13 J. Ołówka (Haleckie) st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 14 J. Sawinda Wielka st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 15 J. Łuknajno st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 16 J. Mikołajskie st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW LW 17 J. Mikołajskie st. 01 PL01S0302_ LW LW 18 J. Mikołajskie st. 01 PL01S0302_ LW LW 19 J. Dybowskie st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 20 J. Jegocin st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 21 J. Jegocin st. 01 PL01S0302_ LW 22 J. Jegocin st. 01 PL01S0302_ LW 23 J. Babięty Wielkie st. 02 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 24 J. Dąbrowa Wielka st. 01 PL01S0302_ LW LW LW 25 J. Gant st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW LW 26 J. Iławki st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 27 J. Kownatki st. 02 PL01S0302_ LW LW LW 28 J. Kuc st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 29 J. Rańskie st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 30 J. Stromek st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW LW 31 J. Świętajno Naterskie st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 32 J. Wukśniki st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 33 J. Wukśniki st. 01 PL01S0302_ LW 34 J. Wukśniki st. 01 PL01S0302_ LW 35 J. Tauty st. 02 PL01S0302_ LW LW LW 36 J. Tonka st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 37 J. Bartężek st. 02 PL01S0302_ LW LW LW LW 38 J. Płaskie st. 02 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 39 J. Płaskie st. 02 PL01S0302_ LW 40 J. Płaskie st. 02 PL01S0302_ LW 41 J. Pauzeńskie st. 02 PL01S0302_ LW LW LW LW 42 J. Januszewskie st. 02 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 43 J. Skarlińskie st. 01 PL01S0302_ LW LW LW 44 J. Skarlińskie st. 03 PL01S0302_ LW LW LW 45 J. Wielkie Partęczyny st. 02 PL01S0302_ LW LW LW LW 46 J. Wielkie Partęczyny st. 05 PL01S0302_ LW LW LW LW 47 J. Kiełpińskie st. 01 PL01S0302_ LW LW LW 49

51 48 J. Kołowin st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 49 J. Majcz Wielki st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 50 J. Hartowieckie st. 01 PL01S0302_ LW LW LW 51 J. Gardzień st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 52 J. Drwęckie st. 03 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 53 J. Drwęckie st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 54 J. Narie st. 04 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 55 J. Omulew st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 56 J. Omulew st. 04 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 57 J. Świętajno Narckie (Narty) st. 02 PL01S0302_ LW LW LW LW 58 J. Wałpusz st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 59 J. Mokre st.02 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 60 J. Tałty st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 61 J. Śniardwy st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW LW 62 J. Zdedy st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 63 J. Ełckie st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 64 J. Ełckie st. 02 PL01S0302_ LW LW LW LW LW 65 J. Zdrężno st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 66 J. Karaś st. 02 PL01S0302_ LW LW LW LW 67 J. Drużno st. 01 PL01S0302_ LW LW LW LW 68 J. Drużno st. 03 PL01S0302_ LW LW LW LW 69 J. Krzywa Kuta st. 03 PL08S0302_ LW LW LW 70 J. Pozezdrze st. 01 PL08S0302_ LW LW LW 71 J. Gołdopiwo st. 01 PL08S0302_ LW LW LW 72 J. Kruklin st. 01 PL08S0302_ LW LW LW 73 J. Sołtmany st. 01 PL08S0302_ LW LW LW 74 J. Czos st. 03 PL08S0302_ LW LW LW 75 J. Dadaj st.02 PL08S0302_ LW LW LW LW LW 76 J. Kiermas st. 01 PL08S0302_ LW LW LW 77 J. Kiersztanowskie st. 02 PL08S0302_ LW LW LW LW 78 J. Kortowskie st. 02 PL08S0302_ LW LW LW LW 79 J. Kortowskie st. 02 PL08S0302_ LW 80 J. Kortowskie st. 02 PL08S0302_ LW 81 J. Kośno st.02 PL08S0302_ LW LW LW LW 82 J. Ławki st. 01 PL08S0302_ LW LW LW 83 J. Mój st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW 84 J. Purdy st. 01 PL08S0302_ LW LW LW 85 J. Stryjewskie st. 01 PL08S0302_ LW LW LW 86 J. Sunia st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW 87 J. Tumiańskie st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW LW 88 J. Symsar st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW 89 J. Maróz st. 03 PL08S0302_ LW LW LW LW 90 J. Pluszne st. 04 PL08S0302_ LW LW LW LW 91 J. Łańskie st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW LW 92 J. Wadąg st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW 93 J. Leleskie st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW 94 J. Luterskie st. 02 PL08S0302_ LW LW LW 95 J. Jełmuń st. 01 PL08S0302_ LW LW LW 96 J. Probarskie st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW LW 97 J. Dobskie st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW LW 98 J. Mamry st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW LW 99 J. Gołdap st. 01 PL08S0302_ LW LW LW LW LW 50

52 1) Legenda MD program monitoringu diagnostycznego MO_O program monitoringu operacyjnego MOEU program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł komunalnych MORO program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł rolniczych MONA program monitoringu operacyjnego na obszarach chronionych zależnych od wód, w tym na terenach ochrony siedlisk lub gatunków (Natura 2000) MORY program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb lub skorupiaków MORE program monitoringu operacyjnego jakości wód wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w tym do kąpielisk MOPI program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych, które są wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia MOIN program monitoringu operacyjnego realizowany dla innych celów niż wymienione powyżej MB program monitoringu badawczego 2) Kody programów monitoringu w odniesieniu do kategorii wód, w której są prowadzone: LW program monitoringu realizowany na JCW jeziornej LWD program monitoringu realizowany na dopływie do JCW jeziornej ZW program monitoringu realizowany na jeziorach i innych naturalnych zbiornikach wodnych uznanych za silnie zmienione jednolite części wód ZWD program monitoringu realizowany na dopływie do jezior i innych naturalnych zbiorników wodnych uznanych za silnie zmienione jednolite części wód 51

53 Zadanie: Badania i ocena jakości osadów dennych w rzekach i jeziorach. Badania poziomu zanieczyszczeń osadów w jednolitych częściach wód rzek mają na celu kontrolowanie stężeń metali ciężkich i szkodliwych substancji organicznych akumulowanych w osadach oraz określenie trendów zmian zawartości tych zanieczyszczeń wraz z oceną zmian w czasie. Badania osadów dennych prowadzone będą w sieci krajowej organizowanej przez GIOŚ. WIOŚ nie będzie uczestniczył w realizacji zadania. Zadanie: Badanie i ocena potencjału ekologicznego i stanu chemicznego zbiorników zaporowych. WIOŚ w Olsztynie nie prowadzi badań tej kategorii wód, w związku z czym tabele nr nie zostały wypełnione. Zadanie: Badania i ocena stanu wód przejściowych i przybrzeżnych. W latach Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie Delegatura w Elblągu wykona badania jednolitych części wód przejściowych (Zalewu Wiślanego) wg programu monitoringu diagnostycznego i operacyjnego, w ramach których pomiarami objęte zostaną elementy biologiczne, wskaźniki fizykochemiczne i chemiczne. Monitoring diagnostyczny wykonany zostanie w trzech punktach pomiarowych w 2012 roku, natomiast monitoring operacyjny w 9 punktach pomiarowych w 2010 roku. W latach Wojewódzki Inspektorat wykona ocenę stopnia eutrofizacji wód przejściowych wg następującego harmonogramu: - w roku 2010 obejmującą lata w I połowie 2011 roku obejmującą lata w 2013 roku obejmującą lata Od roku 2013 ocena stopnia eutrofizacji wykonywana będzie co 3 lata, zgodnie z kalendarzem ocen stanu ekologicznego i chemicznego jednolitych części wód. Przedmiotowa ocena wykonana zostanie w oparciu o zapisy rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008) oraz metodykę opracowaną przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. W roku 2011 WIOŚ wykona ocenę stanu wód Zalewu Wiślanego na podstawie badań monitoringu operacyjnego prowadzonego w 2010 roku, natomiast w 2013 na podstawie monitoringu diagnostycznego prowadzonego w 2012 roku. Klasyfikacja stanu ekologicznego oraz ocena stanu jednolitych części wód przejściowych zostanie wykonana w oparciu o standardy zapisane w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162 poz. 1008) oraz, do czasu uzupełnienia zapisów rozporządzenia, w oparciu o metodyki opracowane przez GIOŚ. Lokalizację punktów pomiarowo-kontrolnych na Zalewie Wiślanym przedstawiono na mapie W tabelach w formacie Excel zamieszczono informacje o lokalizacji punktów i rodzajach monitoringu, a w tabelach szczegółowy zakres badań w poszczególnych punktach (dołączonych na płycie CD ze względu na bardzo duży rozmiar wynikający z dużej szczegółowości danych). 52

54 Tabela Badania i ocena stanu wód przejściowych i przybrzeżnych Blok STAN Podsystem Monitoring jakości wód Przepisy prawne Zadanie Badania i ocena stanu wód przejściowych i przybrzeżnych - ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) art. 26; - ustawa z 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz z późn. zm.) - art. 38a ust. 2 i 3, art. 47, art. 155a, art.155b, art. 156; - rozporządzenie MŚ z 4 października 2002 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 176, poz. 1454) w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać morskie wody wewnętrzne i wody przybrzeżne będące środowiskiem życia skorupiaków i mięczaków; - rozporządzenie MŚ z 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162 poz. 1008); - rozporządzenie MŚ z 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz. 685); - rozporządzenie MŚ z 22 lipca 2009 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 122, poz. 1018); - ustawa z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227). Zakres przedmiotowy 53

55 Program badań wód Zalewu Wiślanego w latach obejmie badania prowadzone w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego. Monitoring diagnostyczny będzie prowadzony w 2012 roku, w 3 punktach pomiarowych. W ramach programu diagnostycznego wykonane zostaną badania warunków fizykochemicznych (wskaźniki termiczne, tlenowe, zasolenia, zakwaszenia, biogenne), chemicznych (substancje priorytetowe i inne substancje zanieczyszczające) oraz elementów biologicznych (fitoplankton, makrobezkręgowce bentosowe, makroglony i oktrytozalążkowe - w przypadku opracowania metodyki poboru i oceny). Badania poszczególnych grupy wskaźników zostaną wykonane z następującą częstotliwością: - wskaźniki fizykochemiczne 6 razy w sezonie pomiarowym - wskaźniki chemiczne 4 razy w sezonie pomiarowym - fitoplankton 6 razy w sezonie pomiarowym - makrobezkręgowce bentosowe 1 raz w sezonie pomiarowym - makroglony i okrytozalązkowe 1 raz w sezonie pomiarowym. Monitoring operacyjny wód Zalewu Wiślanego zostanie wykonany w 2010 roku we wszystkich, 9, punktach pomiarowych oraz w 2012 roku wyłącznie w punktach diagnostycznych. Próby wód do badań pobrane zostaną 6 razy w sezonie wegetacyjnym. Szczegółowy zakres pomiarowy badań wód Zalewu Wiślanego, w poszczególnych punktach pomiarowych, został przedstawiony w tabelach W latach Wojewódzki Inspektorat wykona ocenę stopnia eutrofizacji wód przejściowych wg następującego harmonogramu: - w roku 2010 obejmująca lata w I połowie 2011 roku obejmującą lata w 2013 roku obejmującą lata Ocena stopnia eutrofizacji zostanie wykonana w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008) oraz metodykę opracowaną przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Olsztynie wykona następujące oceny jakości wód Zalewu Wiślanego; - w 2013 roku w oparciu o wyniki badań monitoringu diagnostycznego prowadzonego w 2012 roku - w 2011 roku w oparciu o wyniki monitoringu operacyjnego wykonywanego w 2010 roku. Wykonawcy Pomiary Bazy danych Nadzór i ocena WIOŚ WIOŚ format exel lub baza dostarczona przez GIOŚ; GIOŚ GIOŚ - w skali kraju, w układzie dorzeczy WIOŚ - województwo Podmiot przekazujący wyniki WIOŚ Rodzaj i forma przekazywanych wyników badań - wyniki pomiarów w formacie Excel lub wg ustalonego formatu bazy danych oraz ocena stanu wód przejściowych i przybrzeżnych; Przekazywanie wyników badań/ocen Częstotliwość przekazywania wyników badań (min) - jeden raz w roku GIOŚ Miejsce przekazania wyników badań Podmiot upowszechniający wyniki WIOŚ Forma upowszechnianej informacji wynikowej - raporty tematyczne; Upowszechnianie wyników Częstotliwość upowszechniania informacji wynikowej (min.) - po zrealizowaniu programu monitoringu diagnostycznego (za lata oraz ) - po zrealizowaniu monitoringu operacyjnego (za lata ) Odbiorca informacji wynikowej administracja rządowa i samorządowa, uczelnie, szkoły, biblioteki, społeczeństwo. WIOŚ - zestawienia wyników, strony internetowe WIOŚ - aktualizacja roczna; 54

56 Tabela Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie w jednolitych częściach wód przejściowych i przybrzeżnych Całkowit Kod realizowanego programu Rok a licz Liczba ppk objętych monito ringiem (wody przejściowe naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (wody prze ściowe silnie zmienione) ppk* MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB Liczba ppk objętych monitor ngiem - (przybrzeżne naturalne) Liczba ppk objętych monito ringiem (wody - przybrzeżne silnie zmienione) Liczba ppk objętych monito ringiem (wody - przejściowe naturalne) Liczba ppk objętych monito ringiem (wody przejściowe silnie zmienione) Liczba ppk objętych monito ringiem (wody - przybrzeżne naturalne) Liczba ppk objętych monito ringiem (wody - przybrzeżne silnie zmienione) Liczba ppk objętych monito ringiem (wody 3 przejściowe naturalne) Liczba ppk objętych monito ringiem (wody przejściowe silnie zmienione) Liczba ppk objętych monito ringiem (wody - przybrzeżne naturalne) Liczba ppk objętych monito ringiem (wody - przybrzeżne silnie zmienione) *Całkowita liczba ppk jest liczbą lokalizacji ppk monitoringu w danym roku i może się różnić od sumy punktów objętych poszczególnymi programami monitoringu 55

57 Tabela Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu wód przejściowych i przybrzeżnych l.p. Nazwa akwenu Kod JCW Kategoria wód 1) Nazwa Punktu Kod Punktu 1 Zalew Wiślany PLTW I WB 1 TW Zalew Wiślany st. 1 PL01S0303_ Zalew Wiślany PLTW I WB 1 TW Zalew Wiślany st. 2 PL01S0303_ Zalew Wiślany PLTW I WB 1 TW Zalew Wiślany st. 3 PL01S0303_ Zalew Wiślany PLTW I WB 1 TW Zalew Wiślany st. 5 PL01S0303_ Zalew Wiślany PLTW I WB 1 TW Zalew Wiślany st. 6 PL01S0303_ Zalew Wiślany PLTW I WB 1 TW Zalew Wiślany st. T5 PL01S0303_ Zalew Wiślany PLTW I WB 1 TW Zalew Wiślany st. 8 PL01S0303_ Zalew Wiślany PLTW I WB 1 TW Zalew Wiślany st. T2 PL01S0303_ Zalew Wiślany PLTW I WB 1 TW Zalew Wiślany st. 10 PL01S0303_0730 1) Kody kategorii wód TW program monitoringu realizowany na wodach przejściowych CW program monitoringu realizowany na wodach przybrzeżnych 2) Dotyczy tylko wód przejściowych 3) WGS 84 cd.tabela Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu wód przejściowych i przybrzeżnych Dł. geogr. 2) Szer. geogr.2) Nazwa dorzecza Województwo Powiat 3) Gmina 3) 19, , Wisła warmińsko-mazurskie braniewski Braniewo 19, , Wisła warmińsko-mazurskie braniewski Braniewo 19, , Wisła warmińsko-mazurskie braniewski Braniewo 19, , Wisła warmińsko-mazurskie braniewski Frombork 19, , Wisła pomorskie nowodworski Krynica Morska 19, , Wisła pomorskie nowodworski Krynica Morska 19, , Wisła pomorskie nowodworski Szututowo 19, , Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Tolkmicko 19, , Wisła warmińsko-mazurskie elbląski Tolkmicko 56

58 Tabela Program badań w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu wód przejściowych i przybrzeżnych 1) 2) Program realizowany w punkcie monitoringu Rok l.p. Nazwa Punktu Kod Punktu Nazwa JCW badań MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 1 Zalew Wiślany st. 1 PL01S0303_0722 Zalew Wiślany 2010 TW TW TW 2 Zalew Wiślany st. 2 PL01S0303_0723 Zalew Wiślany 2010 TW TW TW 3 Zalew Wiślany st. 2 PL01S0303_0723 Zalew Wiślany 2012 TW TW TW TW 4 Zalew Wiślany st. 3 PL01S0303_0724 Zalew Wiślany 2010 TW TW TW 5 Zalew Wiślany st. 5 PL01S0303_0725 Zalew Wiślany 2010 TW TW TW 6 Zalew Wiślany st. 6 PL01S0303_0726 Zalew Wiślany 2010 TW TW TW 7 Zalew Wiślany st. 6 PL01S0303_0726 Zalew Wiślany 2012 TW TW TW TW 8 Zalew Wiślany st. T5 PL01S0303_0727 Zalew Wiślany 2010 TW TW TW 9 Zalew Wiślany st. 8 PL01S0303_0728 Zalew Wiślany 2010 TW TW TW 10 Zalew Wiślany st. 8 PL01S0303_0728 Zalew Wiślany 2012 TW TW TW TW 11 Zalew Wiślany st. T2 PL01S0303_0729 Zalew Wiślany 2010 TW TW TW 12 Zalew Wiślany st. 10 PL01S0303_0730 Zalew Wiślany 2012 TW TW TW 1) Legenda MD program monitoringu diagnostycznego MO_O program monitoringu operacyjnego program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze MOEU źródeł komunalnych program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze MORO źródeł rolniczych program monitoringu operacyjnego na obszarach chronionych zależnych od wód, w tym na terenach ochrony MONA siedlisk lub gatunków (Natura 2000) MORY program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb lub skorupiaków program monitoringu operacyjnego jakości wód wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w tym do MORE kąpielisk program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych, które są wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę MOPI do spożycia MOIN program monitoringu operacyjnego realizowany dla innych celów niż wymienione powyżej 57

59 MB program monitoringu badawczego 2) Kody programów monitoringu w odniesieniu do kategorii wód, w której są prowadzone: TW program monitoringu realizowany na wodach przejściowych CW program monitoringu realizowany na wodach przybrzeżnych 58

60 Mapa Lokalizacja punktów pomiarowych. 59

61 Zadanie: Badanie i ocena stanu elementów hydromorfologicznych wszystkich rodzajów wód powierzchniowych Monitoring elementów hydromorfologicznych jest jednym z elementów niezbędnych do oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych. Celem badania elementów hydromorfologicznych jednolitych części wód powierzchniowych jest monitorowanie zmian zachodzących w środowisku wodnym części wód, które determinują warunki siedliskowe organizmów żywych. Zgodnie z obowiązkiem ustawowym zawartym w art. 155a ustawy - Prawo wodne badanie stanu elementów hydromorfologicznych wykonywane będzie przez Państwową Służbę Hydrologiczno-Meteorologiczną. WIOŚ nie będzie uczestniczył w realizacji zadania. Wyniki badań zostaną wykorzystane na potrzeby oceny stanu i potencjału ekologicznego wód oraz na potrzeby badania i ocen biologicznych elementów jakości. Ocenę elementów hydromorfologicznych na poziomie krajowym zapewnia GIOŚ w porozumieniu z IMGW, a wyniki oceny przekazywane będą WIOŚ raz w roku Monitoring jakości wód podziemnych Celem monitoringu jakości wód podziemnych jest dostarczenie informacji o stanie chemicznym wód podziemnych, śledzenie jego zmian oraz sygnalizacja zagrożeń w skali kraju, na potrzeby zarządzania zasobami wód podziemnych i oceny skuteczności podejmowanych działań ochronnych. Na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego monitoring wód podziemnych na zlecenie GIOŚ prowadzi Państwowy Instytut Geologiczny w oparciu o sieć krajową monitoringu jakości wód podziemnych. Badania będą kontynuacją dotychczasowych zadań. Szczegółowo zadanie przedstawiono w Programie Państwowego Monitoringu Środowiska na lata WIOŚ będzie otrzymywał wyniki badań. WIOŚ będzie prowadził badania w obszarze szczególnie narażonym na zanieczyszczenia azotanami ze źródeł rolniczych. Zadanie: Badania i ocena stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych Zadanie realizuje PIG. Harmonogram badań stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych w latach przewiduje: - w 2010 roku - przeprowadzenie monitoringu diagnostycznego w ok. 39 punktach pomiarowych (1x rok) - w 2011 roku - przeprowadzenie monitoringu operacyjnego w ok. 14 punktach pomiarowych (1 lub 2 x rok) - w 2012 roku - przeprowadzenie monitoringu operacyjnego w ok. 14 punktach pomiarowych (1 lub 2 x rok) Zadanie: Badania wód na obszarach narażonych na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego (Realizowane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Delegaturę w Giżycku). Na terenie województwa warmińsko-mazurskiego występuje obszar szczególnie narażony na zanieczyszczenie azotanami ze źródeł rolniczych (mapa ): OSN w Dobie (nr PL_PN_NVZ026), o powierzchni 4,64 km 2 i obejmuje wody gruntowe zasilające studnię nr

62 w miejscowości Doba. Woda z wymienionej studni będzie objęta badaniem monitoringowym zgodnie z Programem działań mającym na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszaru szczególnie narażonego w gminach Giżycko i Węgorzewo (stanowiącym załącznik do rozporządzenia nr 8/2008 Dyrektora RZGW w Warszawie) do końca kwietnia 2012 roku. Jednocześnie będą prowadzone badania wody pobieranej z dwóch studni w Fuledzie i jednej studni w Strzelcach w ramach Weryfikacji monitoringu wód podziemnych na obszarach wrażliwych na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego. Wszystkie planowane obiekty znajdują się na tym samym obszarze GZWP nr 206 Wielkie Jeziora Mazurskie. Badaniem będą objęte 4 studnie. Wykaz punktów pomiarowych przedstawiono w tabeli (w formacie Excel) a ich lokalizację przedstawiono na mapie Wyniki będą przekazywane raz w roku do GIOŚ. Ze studni w Dobie również do RZGW w Warszawie (zgodnie z wymienionym Programem ). Tabela Badania i ocena stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych Blok STAN Podsystem Monitoring jakości wód Przepisy prawne Zadanie Badania i ocena stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych - ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) art. 26; - ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne (Dz.U. z 2005 r. Nr 239, poz z późn. zm.) art. 38a ust.1, art. 155a, art.155b; - rozporządzenie MŚ z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. z 2002 r. Nr 241, poz. 2093); - rozporządzenie MŚ z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896); - rozporządzenie MŚ z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie formy i sposobu prowadzenia monitoringu wód powierzchniowych oraz podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz.685); - ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227). Zakres przedmiotowy 61

63 Prowadzone przez PIG Badania stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych będą prowadzone w zakresie monitoringu diagnostycznego, operacyjnego. Ocena stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych będzie dokonana zgodnie z rozporządzeniem MŚ w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. Harmonogram prac: 2010 rok - monitoring diagnostyczny w ok.39 punktach pomiarowych (1x rok); 2011 rok - monitoring operacyjny w ok. 14 punktach pomiarowych (1 lub 2 x rok); 2012 rok - monitoring operacyjny w ok. 14 punktach pomiarowych (1 lub 2 x rok). Prowadzone przez WIOŚ w Olsztynie, Delegaturę w Giżycku Badania monitoringowe wód podziemnych na obszarze narażonym na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego (mapa ), pobieranych ze studni nr 848 w Dobie oraz wód pobieranych ze studni Fuleda-1, Fuleda-2 i Strzelce będą prowadzone raz w kwartale do końca obowiązującego Programu działań, tj. do końca kwietnia 2012 roku. Zakres badań i ocena badanych wód pod kątem wpływu zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego będą zgodne z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych. Zakres badań będzie obejmował następujące wskaźniki: temperatura, odczyn, tlen rozpuszczony, amoniak, azotany,azotyny. Wykonawcy Pomiary Bazy danych Nadzór i ocena Państwowy Instytut Geologiczny- Państwowy Instytut Badawczy pomiary w skali kraju GIOŚ/PIG-BIP - krajowa baza danych monitoringu wód podziemnych GIOŚ we współpracy z PIG-PIB WIOŚ sieci pomiarowe w obszarach narażonych na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego Podmiot przekazujący wyniki WIOŚ Rodzaj i forma przekazywanych wyników badań GIOŚ WIOŚ - wojewódzkie bazy danych Przekazywanie wyników badań/ocen Częstotliwość przekazywania wyników badań (min.) - wyniki badań z OSN Doba w formie i zakresie określonym przez GIOŚ Miejsce przekazania wyników badań - raz w roku; GIOŚ, RZGW w Warszawie Podmiot upowszechniający wyniki Forma upowszechnianej informacji wynikowej Upowszechnianie wyników Częstotliwość upowszechniania informacji wynikowej (min) WIOŚ - raporty tematyczne -po zakończeniu programu Odbiorca informacji wynikowej administracja rządowa i samorządowa, uczelnie, szkoły, biblioteki, społeczeństwo. 62

64 Tabela Zestawienie punktów pomiarowych na obszarach szczególnie narażonych na zanieczyszczenia azotanami ze źródeł rolniczych 1) (OSN w Dobie) Nr OSN Nazwa OSN Nr punktu Położenie administracyjne Współrzędne geograficzne*** Rodzaj punktu Użytkowa nie Ujmowana warstwa wodonośna na mapie nr miejscowość gmina powiat długość szerokość punktu stratygrafia rodzaj wód Nr punkt u nr w RBDH /Monb ada Głębokość punktu [m p.p.t.] (głębokość warstwy wodonośnej) głębokość do stropu [m p.p.t.] OSN Doba Giżycko giżycki o 54 o studnia w nieczynn wiercon 15 1 Q S Dobie /848 35,701' 04,885' a a PL_PN_ NVZ026 (GZ WP 206) Fuleda -1** Giżycko giżycki 21 o 40,312' 54 o 05,258' studnia wiercon a Użytkowan ie terenu grunty orne/nieuż ytki/zbior nik wodny czynna Q N nieużytki Fuleda-2** Giżycko giżycki 21 o 40,313' 54 o 05,253' studnia wiercon a czynna Q N nieużytki Strzelce** Giżycko giżycki 21 o 45,708' 53 o 59,214' studnia wiercon a czynna okresow o 26 2,3 Q S *Regionalny Bank Danych Hydrogeologicznych **Punkty wyznaczone poza obszarem OSN na potrzeby Weryfikacji monitoringu wód podziemnych na obszarach wrażliwych na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego, znajdujące się w zlewni studni nr 848 w Dobie (Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 206 Wielkie Jeziora Mazurskie) ***dane WIOŚ wg pomiaru GPS nieużytki/ zbiornik wodny Objaśnienia: 9. rodzaj punktu: studnia wiercona (W), studnia kopana(k), piezometr (P), źródło (Z) 10. użytkowanie punktu: ujęcie wody pitnej (czynne, okresowo czynne, nieczynne), ujęcie na potrzeby przemysłu, rolnictwa lub inne (czynne, okresowo czynne, nieczynne), punkt badawczy 14. rodzaj wód: wody o zwierciadle napiętym (N), wody o zwierciadle swobodnym(s) 63

65 Mapa Lokalizacja obszaru szczególnie narażonego na zanieczyszczenia ze źródeł rolniczych 64

66 Mapa Lokalizacja punktów pomiarowych 65

67 4.3. Podsystem monitoringu jakości gleby i ziemi Celem badań jest śledzenie zmian różnych cech gleb użytkowanych rolniczo, szczególnie właściwości chemicznych, zachodzących w określonych przedziałach czasu pod wpływem rolniczej i pozarolniczej działalności człowieka. Badania prowadzone będą przez Instytut Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach wg dotychczasowego programu w ramach krajowej sieci, która obejmuje 216 punktów pomiarowo kontrolnych, zlokalizowanych na glebach użytkowanych rolniczo na terenie całego kraju. Na obszarze wojewóztwa zlokalizowano 11 punktów : Milejewo, Chruściel, PGR Dzikowo, ZR Dubliny, PGR Międzychód, PGR Kozłowo, Klebark Mały, Olszyny, Kozuchy Wielkie, Łupki Kolonia i Przełęk. Na obszarze województwa badania użytkowanych rolniczo gleb wykonuje dla potrzeb doradztwa nawozowego Stacja Chemiczno-Rolnicza. Informacje o wynikach badań publikowane są w raportach WIOŚ o stanie środowiska. 66

68 4.4. Podsystem monitoringu hałasu Celem funkcjonowania podsystemu jest zapewnienie informacji dla potrzeb ochrony przed hałasem, realizowanej poprzez instrumenty planowania przestrzennego oraz instrumenty ochrony środowiska, takie jak mapy akustyczne i programy ochrony przed hałasem oraz rozwiązania techniczne ukierunkowane na źródła lub minimalizujące oddziaływanie, np. ekrany akustyczne. Pomiary i analizy przestrzenne powinny umożliwiać wyznaczanie obszarów o ponadnormatywnym poziomie hałasu, na których należy skoncentrować działania naprawcze. Ponadto, uzyskane dane będą przekazywane do Komisji Europejskiej i Europejskiej Agencji Środowiska, w ramach obowiązków sprawozdawczych. Według art. 117 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska, oceny stanu akustycznego środowiska i obserwacji zmian dokonuje się w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska na podstawie wyników pomiarów poziomów hałasu określonych wskaźnikami hałasu L DWN i L N, z uwzględnieniem pozostałych danych, w szczególności demograficznych oraz dotyczących sposobu zagospodarowania i użytkowania terenu. Zgodnie z postanowieniami dyrektywy 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku przewidziany jest drugi etap mapowania akustycznego obejmujący miasta o liczbie mieszkańców mających ponad 100 tys. mieszkańców oraz wszystkie główne drogi, przez które rocznie przejeżdża ponad trzy miliony pojazdów, główne linie kolejowe, po których rocznie przejeżdża pociągów oraz główne porty lotnicze, wykazujące stan w poprzednim roku kalendarzowym. Prace w ramach drugiego etapu powinny się zakończyć do dnia 30 czerwca 2012 r. Wg ustawy - Prawo ochrony środowiska, obowiązek opracowania map akustycznych w przypadku aglomeracji spoczywa na staroście; w przypadku źródeł liniowych i lotnisk na zarządzających tymi obiektami, którzy z kolei przekazują do wykorzystania te mapy m.in. do właściwego WIOŚ. Na obszarach niebjętych procesem opracowania map akustycznych, oceny stanu akustycznego środowiska dokonuje Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska. Zadanie: Pomiary i ocena stanu akustycznego środowiska W odniesieniu do obszarów, na których obligatoryjne mapy akustyczne są lub będą wykonywane w latach , Wojewódzki Inspektorat będzie gromadził i przechowywał dane (zgodnie z art. 120 a ustawy Poś). Na terenach nieobjętych obowiązkiem opracowywania map akustycznych w latach Wojewódzki Inspektorat będzie wykonywał pomiary i oceny hałasu emitowanego przez źródła przemysłowe oraz komunikacyjne. Badania obejmują wyznaczanie równoważnego poziomu hałasu i warunków poza akustycznych niezbędnych do interpretacji wyników i oceny klimatu akustycznego. Stosownie do Wytycznych... (oprac. GIOŚ), w każdym roku będą przeprowadzone badania poziomów długookresowych (L DWN oraz L N.) na dwóch obszarach oraz w 8 punktach metodą próbkowania. Z pośród punktów pomiarowych, w których pomierzone były długookresowe poziomy dźwięku, wytypowano jako punkt w sieci punktów reperowych miejscowość Dobre Miasto, ul. Orła Białego 9 - wpływ drogi nr 51. W przypadku zidentyfikowania obszarów szczególnego zagrożenia hałasem będzie wykonana weryfikacja pomiarowa tych obszarów. Hałas przemysłowy - mierzonymi wskaźnikami są poziomy L AeqD oraz L AeqN, których wartości są wykorzystywane do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska. 67

69 Hałasu drogowy (uliczny) - mierzonymi wskaźnikami są poziomy L AeqD oraz L AeqN oraz (jeśli to niezbędne) poziomy ekspozycyjne L AE, i poziom statystyczny L A95. W wybranych punktach określa się wartości poziomów długookresowych L DWN oraz L N. Tabela Pomiary i ocena stanu akustycznego środowiska Blok STAN Podsystem Monitoring hałasu Przepisy prawne Zadanie Pomiary i ocena stanu akustycznego środowiska - ustawa z dnia r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) art. 26, 112b, 113, 117, 118a, 120, 120a, 148, 149, 176, 177 i 179; - rozporządzenie MŚ z dnia 7 listopada 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 210, poz. 1535) zmieniające rozporządzenie w sprawie ustalania wartości wskaźnika hałasu LDWN; - rozporządzenie MŚ z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826); - rozporządzenie MŚ z dnia 1 października 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych ujętych na mapach akustycznych oraz ich układu i sposobu prezentacji (Dz. U. z 2007 r. Nr 187, poz. 1340); - rozporządzenie MŚ z dnia 14 października 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinien odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem (Dz. U. z 2002 r. Nr 179, poz. 1498); - rozporządzenie MŚ z dnia 25 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących rejestru zawierającego informacje o stanie akustycznym środowiska, na podstawie pomiarów, badań i analiz wykonywanych w ramach państwowego monitoringu środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 82, poz. 500); - rozporządzenie MŚ z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. z 2008 r. Nr 206, poz. 1291); - rozporządzenie MŚ z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz. U. z 2008 r. Nr 215, poz. 1366); - rozporządzenie MŚ z dnia 2 października 2007 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1392) do czasu wydania nowego rozporządzenia na podstawie art. 176 ustawy Poś; - rozporządzenie MŚ z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminy i sposoby ich prezentacji (Dz. U. z 2003 Nr 18, poz. 164) do czasu wydania nowego rozporządzenia na podstawie art. 177 ustawy Poś.; - rozporządzenie MŚ z dnia 14 grudnia 2006 r. w sprawie dróg, linii kolejowych i lotnisk, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach, dla których wymagane jest sporządzanie map akustycznych, oraz sposoby określania granic terenów objętych tymi mapami (Dz. U. z 2007 r. Nr 1, poz. 8); - ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach 68

70 oddziaływania na środowisko (Dz.U.08 r. Nr 199, poz z późn. zm.). Zakres przedmiotowy Hałas przemysłowy w latach Pomiary hałasu przemysłowego będą realizowane stosownie do przyjętych planów działalności kontrolnej Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska Hałas drogowy 2010 rok WIOŚ w Olsztynie wykona pomiary w Biskupcu. Planuje się pomiary ciągłe w 1 punkcie pomiarowym i metodą próbkowania w 2 punktach pomiarowych. Delegatura w Elblągu wykona pomiary w Braniewie. Zaplanowano pomiary ciągłe w 1 punkcie pomiarowym i metodą próbkowania w 2 punktach pomiarowych. Del. w Giżycku wykona pomiary metodą próbkowania w 4 punktach w Giżycku. Hałas drogowy 2011 rok: WIOŚ w Olsztynie wykona pomiary w Barczewie- w 1 punkcie ciągłe i w 2 punktach metodą próbkowania. Delegatura w Giżycku wykona pomiary w Ełku ciągłe w 1 punkcie i metodą próbkowania w 2 punktach Delegatura w Elblągu wykona pomiary metodą próbkowania w 4 punktach w Nowym Mieście Lubawskim. Hałas drogowy 2012 rok: Delegatura w Elblągu wykona pomiary w Iławie ciągłe w 1 punkcie i metodą próbkowania w 2 punktach. Delegatura w Giżycku wykona pomiary w Piszu ciągłe w 1 punkcie pomiarowym i metodą próbkowania w 2 punktach pomiarowych. WIOŚ Olsztynie wykona pomiary metodą próbkowania w 4 punktach w Olsztynku, w którym klimat akustyczny jest kształtowany m.in. przez hałas z dróg krajowych 7, 51, 58. Sieć reperowa - wytypowano punkt pomiarowy w Dobrym Mieście, ul. Orła Białego 9, położenie geograficzne (53 o 59 13,5 ; 20 o 23 50,0. Częstotliwość pomiarów będzie dostosowana do wymagań ustalonych przez GIOŚ. Lokalizacja punktów pomiarowych lokalizację punktów pomiarowych monitorowanych obszarów przedstawiono w tabelach 4.4.2, i W przypadku zdarzeń uniemożliwiających przeprowadzenie zaplanowanych pomiarów (np. remonty, zmiana organizacji ruchu samochodowego, zmiana metodyki, itp.), lokalizacja może ulec weryfikacji. starosta, zarządzający drogą, WIOŚ Podmiot przekazujący wyniki starosta zarządzający drogą, WIOŚ WIOŚ Podmiot upowszechniający wyniki WIOŚ WIOŚ Wykonawcy Pomiary Bazy danych Nadzór i ocena starosta powiatowa baza danych WIOŚ - wojewódzki rejestr stanu akustycznego, map akustycznych WIOŚ wojewódzki rejestr stanu akustycz. Przekazywanie wyników badań/ocen Rodzaj i forma przekazywanych wyników badań - wyniki pomiarów własnych - dane z map akustycznych - wyniki pomiarów własnych, w szczególności wyniki analiz porealizacyjnych i przeglądów ekologicznych - wyniki pomiarów własnych i innych jednostek - wyniki pomiarów w uzgodnionym formacie Forma upowszechnianej informac wynikowej - raporty tematyczne - strona internetowa Częstotliwość przekazywania wyników badań (min) - raz w roku -po oprac. mapy akustycznej - sukcesywnie, w miarę pozyskiwanych wyników badań - raz w roku wg Programu Badań Statystycznych - raz w roku, interwencyjne na bieżąco Upowszechnianie wyników Częstotliwość upowszechniani informacji wynikowej (min) - fakultatywnie - aktualizacja roczna starosta sukcesywnie w związku z opracowywaniem map akustycznych WIOŚ - ocena w skali województwa GIOŚ - nadzór i ocena w skali kraju. Miejsce przekazania wyników badań WIOŚ WIOŚ GIOŚ Starosta Odbiorca informacji wynikow administracja rządowa i samorządowa, uczelnie, biblioteki, społeczeństwo 69

71 Tabela Zestawienie punktów pomiarowych poziomu dźwięku w woj. warmińsko-mazurskim w roku 2010 Współrzędne geograficzne Metoda Lokalizacja punktu Lp. Miejscowość punktów pomiarowych pomiaru pomiarowego Szerokość Długość Biskupiec ul. Armii Krajowej 8, , ,7 ciągła 1 (w pobliżu szpitala) 2 3 Biskupiec Al. Niepodległości , ,4 próbkowania (w pobliżu siedziby Prokuratu Rejonowej) Biskupiec centrum, w pobliżu ronda , ,0 próbkowania 4 Braniewo ul. Sikorskiego/ul. Mielczarskiego , ,12 ciągła 5 Braniewo ul. Kościuszki/ul. Traugutta , ,01 próbkowania 6 Braniewo ul. Królewiecka/ul. Konarskiego 54 23'7,01'' 19 49'48,3'' próbkowania Giżycko ul. Warszawska '10,0'' 21 46'20,5'' próbkowania Giżycko ul. Warszawska '10,9'' 21 46'50,1'' próbkowania Giżycko ul. 1 Maja '33,0'' 21 46'25,7'' próbkowania Giżycko ul. Olsztyńska '11,1'' 21 45'47,0'' próbkowania 10 70

72 Tabela Zestawienie punktów pomiarowych poziomu dźwięku w woj. warmińsko-mazurskim w roku 2011 Lp. Miejscowość Współrzędne geograficzne Metoda Lokalizacja punktu punktów pomiarowych pomiaru pomiarowego Szerokość Długość Długość Barczewo ul. Wojska Polskiego 36( w , ,4 ciągła 1 pobliżu Szkoły Podstawowej) Barczewo Plac Ratuszowy 1(centrum, , ,4 próbkowania 2 siedziba Urzędu Miasta) 3 Barczewo ul. Słowackiego (w pobliżu Gimnazjum) , ,7 próbkowania Ełk ul. Armii Krajowej , ,2 ciągła Ełk ul. Wojska Polskiego , ,9 próbkowania Ełk ul. Mickiewicza '28,3'' 22 20'59,0'' próbkowania 7 Nowe Miasto Lubawskie ul. 19 stycznia/ul. Wojska Polskiego 53 25'15,9'' 19 35'35,34'' próbkowania 8 9 Nowe Miasto Lubawskie ul. Okólna '29,29'' ,95'' próbkowania Nowe Miasto Lubawskie ul. Grunwaldzka '50,06'' 19 35'23,48'' próbkowania 10 Nowe Miasto Lubawskie ul. 3 Maja 24 (Zespół Szkół im. Norwida) 53 25'32,58'' 19 35'12,11'' próbkowania 71

73 Tabela Zestawienie punktów pomiarowych poziomu dźwięku w woj. warmińsko-mazurskim w roku 2012 Lp. Miejscowość Współrzędne geograficzne Metoda Lokalizacja punktu punktów pomiarowych pomiaru pomiarowego Szerokość Długość Długość Iława ul. Jana III Sobieskiego , ,69 ciągła 1 (Zespół Szkół im. Bohaterów Września) Iława ul. Dąbrowskiego , ,96 próbkowania Iława ul. Królowej Jadwigi , ,05 próbkowania Pisz ul. Klementowskiego , ,3 ciągła Pisz ul. Kościuszki , ,41 próbkowania Pisz ul. Daszyńskiego '45,1'' 21 48'27,7'' próbkowania Olsztynek ul. Ratusz '56,5'' 20 16'54,8'' próbkowania 8 Olsztynek ul. Daszyńskiego (zabudowa miejska) 53 35'09,6'' 20 17'29,5'' próbkowania 9 Olsztynek ul. Górna 5 (w pobliżu Gimnazjum) 53 34'59,5'' 20 17'16,9'' próbkowania 10 Olsztynek ul. Ostródzka 2 (w pobliżu Szkoły Podstawowej) 53 35'00,3'' 20 16'50,7'' próbkowania 72

74 4.5. Podsystem monitoringu pól elektromagnetycznych Oceny poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku dokonuje się w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska, zgodnie z art. 123 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.). W latach będzie prowadzona obserwacja stanu poziomów sztucznie wytworzonych pól elektromagnetycznych w środowisku. Głównym celem tej obserwacji jest ochrona ludności przed wzrostem poziomów pól elektromagnetycznych ponad wartości dopuszczalne, określone dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową i miejsc dostępnych dla ludności w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r., w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. z 2003 r. Nr 192, poz. 1883). Pomiary poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku będą w latach prowadzone przez Wojewódzki Inspektorat stosownie do rozporządzenia Ministra Środowiska z 12 listopada 2007 roku w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. z 2007r. Nr 221, poz. 1645). Zadanie: Pomiary i ocena poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku. Zadanie ma na celu monitorowanie poziomu wartości parametrów charakteryzujących pola elektromagnetyczne wytwarzane i wprowadzane do środowiska w sposób sztuczny przez źródła pól elektromagnetycznych występujące w naszym otoczeniu, tj. głównie: obiekty radiokomunikacyjne, w tym: stacje nadawcze radiowe i telewizyjne oraz stacje bazowe telefonii komórkowych. Szczegółowy program wykonywania pomiarów monitoringowych poziomu pól elektromagnetycznych na lata wraz z lokalizacją punktów pomiarowych został przygotowany w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z 12 listopada 2007 roku w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. z 2007r. Nr 221, poz. 1645). W każdym roku pomiary będą wykonywane w 45 punktach pomiarowych, dla trzech typów terenów dostępnych dla ludności to jest: w centralnych dzielnicach i osiedlach miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50 tys., w pozostałych miastach i na terenach wiejskich. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w województwie warmińsko-mazurskim w latach 2010, 2011 i 2012 podano w tabelach 4.5.2, i Wojewódzki Inspektorat będzie, w miarę potrzeb, prowadził również pomiary poziomu pól elektromagnetycznych związane z działalnością kontrolną. Nadal będzie prowadzony i aktualizowany corocznie rejestr zawierający informacje o terenach, na których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku, z wyszczególnieniem przekroczeń dotyczących terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową oraz miejsc dostępnych dla ludności. 73

75 Tabela Pomiary i ocena poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku Blok Zadanie STAN Podsystem Monitoring pól elektromagnetycznych Przepisy prawne Pomiary i ocena poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku - ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) - art. 26; - rozporządzenie MŚ z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. z 2003 r. Nr 192, poz. 1883); - rozporządzenie MŚ z dnia 18 czerwca 2007 r. w sprawie sposobu udostępniania informacji o środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 828 z późn. zm.); - rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 sierpnia 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. z 2007 r. Nr 221, poz. 1645); - rozporządzenie MŚ w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku z 12 listopada 2007 roku (Dz. U. z 2007 r. Nr 221, poz. 1645); - rozporządzenie MŚ w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia projekt (delegacja z art. 153 ustawy Poś); - rozporządzenie MŚ w sprawie wymagań dotyczących zgłoszenia instalacji wytwarzających pola elektromagnetyczne projekt (del. z art. 152 ustawy Poś); - ustawa MŚ z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U.08 r. Nr 199, poz z późn. zm.). Zakres przedmiotowy Pomiary monitoringowe poziomów pól elektromagnetycznych w województwie warmińsko-mazurskim w latach będą wykonywane przez WIOŚ w 135 punktach pomiarowych, w 45 w każdym roku, z podziałem na 3 kategorie terenów: po 15 w centralnych dzielnicach i osiedlach miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys., w pozostałych miastach i na terenach wiejskich. Wykazy punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w województwie warmińsko-mazurskim w latach 2010, 2011 i 2012 podano w tabelach 4.5.2, 4.5.3, oraz na mapach 4.5.1, 4.5.2, 4.5.3, W każdym roku Wojewódzki Inspektorat będzie, w miarę potrzeb, prowadził również pomiary poziomu pól elektromagnetycznych związane z działalnością kontrolną. Zakres i sposób prowadzenia pomiarów jest zgodny z rozporządzeniem MŚ w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku z 12 listopada 2007 r. (Dz. U. z 2007r. Nr 221, poz. 1645). Wykonawcy Pomiary Bazy danych Nadzór i ocena Prowadzący instalacje, WIOŚ Zbiory danych w latach 2010/2011/2012 GIOŚ wspólnie z wybraną jednostką naukowo-badawczą Podmiot przekazujący wyniki Przekazywanie wyników badań/ocen Rodzaj i forma przekazywanych wyników badań Częstotliwość przekazywania wyników badań (min) - prowadzący instalacje - zbiory danych - po wykonanych pomiarach WIOŚ - inne jednostki - zbiory danych - jeden raz na rok WIOŚ - WIOŚ - zbiory danych - jeden raz na rok GIOŚ Podmiot upowszechniający wyniki Forma upowszechnianej informacji wynikowej Upowszechnianie wyników Częstotliwość upowszechniania informacji wynikowej (min) Miejsce przekazania wyników badań Odbiorca informacji wynikowej WIOŚ - strona internetowa; - aktualizowanie raz na rok; administracja rządowa i samorządowa, uczelnie, społeczeństwo 74

76 Tabela Zestawienie punktów pomiarowych poziomu PEM w woj. warmińsko-mazurskim w roku 2010 Lokalizacja punktu Współrzędne geograficzne punktów Lp. Miejscowość pomiarowego pomiarowych Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1 Elbląg ul. Słoneczna (ok. szkoły) , ,3 2 Elbląg ul. Kościuszki , ,0 3 Elbląg ul. Świerkowa , ,9 4 Elbląg ul. Częstochowska , ,9 5 Elbląg ul. Wieżowa , ,6 6 Ełk ul. Księżnej Anny '49,2'' 22 19'59,4'' 7 Ełk ul. Jana Pawła II 53 48'19,4'' 22 22'00,8'' 8 Ełk ul. Przemysłowa 53 48'31,6'' 22 22'34,5'' 9 Ełk ul.sucharskiego 53 49'45,35'' 22 21'55,7'' 10 Ełk ul.t. Kościuszki 53 49'12,0'' 22 21'27,6'' 11 Ełk ul. Toruńska '50,8'' 22 20'58,1'' 12 Ełk ul. M. Curie-Skłodowskiej 53 49'34,8'' 22 22'06,8'' 13 Ełk ul. Grodzieńska '02,6'' 22 20'33,6'' 14 Ełk ul. Letniskowa '08,4'' 22 22'43,6'' 15 Olsztyn ul. Obr.Tobruku i Armii 53 46,021 i 20 27,877 i Pozostałe miasta 16 Lidzbark Warmiński Pl. Wolności , ,6 17 Lidzbark Warmiński ul. Szwoleżerów , ,5 18 Orneta ul. Kościelna , ,6 19 Lubawa ul.rynek , ,6 20 Lubawa ul. Biblii , ,96 21 Susz ul. Stare Miasto , ,0 22 Gołdap ul. Źródlana , ,1 23 Olecko Pl. Wolności , ,1 24 Olecko ul. Mickiewicza , ,3 25 Orzysz Rynek , ,4 26 Orzysz ul. Wojska Polskiego , ,1 27 Pisz Pl. I. Daszyńskiego , ,5 28 Pisz ul. Wł. Jagiełły , ,1 29 Ruciane-Nida ul. Mazurska , ,3 30 Ruciane-Nida ul. Kwiatowa , ,5 Tereny wiejskie 31 Lelkowo gmina Lelkowo 54 o 19 27,2 20 o 13 29,3 32 Wilczęta gmina Wilczęta 54 o 10 06,5 19 o 52 57,6 33 Skowrony gmina Godkowo 54 o 03 47,8 19 o 53 23,6 34 Rychliki gmina Rychliki 53 o 59 05,7 19 o 31 41,2 35 Szymbark gmina Iława 53 o 38 58,3 19 o 29 31,7 36 Markusy gmina Markusy 54 o 02 51,5 19 o 23 05,8 37 Milejewo gmina Milejewo 54 o 13 10,5 19 o 32 47,9 38 Zagaje gmina Lelkowo 54 o 22 20,0 20 o 10 31,0 39 Baranowo gmina Mikołajki 53 49'33,4'' 21 26'57,3'' 40 Wieliczki gmina Wieliczki 53 59'08,9'' 22 33'56,9'' 41 Miłki gmina Miłki 53 56'33,8'' 21 52'26,9'' 42 Szczechy Wielkie gmina Pisz 53 41'30,4'' 21 48'36,9'' 43 Wejsuny gmina Ruciane-Nida 53 41'10,5'' 21 37'07,9'' 44 Piecki gmina Piecki 53 45'10,6'' 21 20'27,9'' 45 Sorkwity gmina Sorkwity 53 50'45,0'' 21 08'35,0'' 75

77 Tabela Zestawienie punktów pomiarowych poziomu PEM w woj. warmińsko-mazurskim w roku 2011 Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu Współrzędne geograficzne punktów pomiarowego Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1 Elbląg Plac Słowiański 54 o 09 33,3 19 o 23 55,7 2 Elbląg ul. Saperów 54 o 09 39,5 19 o 25 38,5 3 Elbląg ul. Kaszubska 54 o 10 45,9 19 o 26 00,6 4 Elbląg ul. Browarna , ,7 5 Olsztyn ul. Dywiz. 303/ Sikorskiego , ,5 6 Olsztyn ul. Czeska , ,9 7 Olsztyn ul. Orłowicza , ,9 8 Olsztyn Pl. Bema , ,0 9 Olsztyn Pl. Jana Pawła II , ,4 10 Olsztyn Pl. Roosevelta , ,8 11 Olsztyn Pl.Inwalidów Wojennych , ,9 12 Olsztyn Pl.Powstańców Warszawy , ,3 13 Olsztyn ul. Wilczyńskiego , ,8 14 Olsztyn ul. Żołnierska , ,7 15 Olsztyn ul. Kłosowa , ,4 Pozostałe miasta 16 Iława ul. Grunwaldzka 3b , ,4 17 Iława ul. Niepodległości , ,0 18 Iława ul. Zielona , ,1 19 Działdowo ul. Świerkowa/Leśna , ,5 20 Działdowo Ratusz Miejski , ,6 21 Działdowo ul. Polna , ,6 22 Mrągowo Osiedle Mazurskie , ,3 23 Mrągowo Plac Kajki , ,5 24 Mrągowo ul. Królewiecka , ,2 25 Dobre Miasto ul. Orła Białego , ,3 26 Nidzica ul. Władysława Jagiełły , ,3 27 Nidzica ul. M. Kopernika , ,5 28 Nidzica ul. Olsztyńska , ,4 29 Kętrzyn Plac Piłsudzkiego , ,1 30 Kętrzyn ul. Urocza , ,9 Tereny wiejskie 31 okolice jeziora Wuksniki gmina Miłakowo , ,9 32 Trękusek gmina Purda , ,7 33 Gąsiorowo gmina Działdowo , ,0 34 Waplewo gmina Olsztynek , ,8 35 Mierki gmina Olsztynek , ,7 36 Stawiguda,ul.Warsz/Olszt. gmina Stawiguda , ,6 37 Stare Jabłonki gmina Ostróda , ,8 38 Gietrzwałd gmina Gietrzwałd , ,2 39 Naglady gmina Gietrzwałd , ,0 40 Łukta gmina Łukta , ,9 41 Jonkowo gmina Jonkowo , ,0 42 Miłogórze gmina Lidzbark Warmiński , ,2 43 Dywity, ul. Olsztyńska gmina Dywity , ,1 44 Elgnowo gmina Dąbrówno , ,1 45 Stębark gmina Grunwald , ,6 76

78 Tabela Zestawienie punktów pomiarowych poziomu PEM w woj. warmińsko-mazurskim w roku 2012 Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu Współrzędne geograficzne punktów pomiarowego Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1 Elbląg ul. Karowa 54 o 10 06,1 19 o 24 09,3 2 Elbląg ul. Odrodzenia 54 o o 23 55,9 3 Elbląg ul. Monte Casino , ,852 4 Elbląg ul. Korczaka , ,6 5 Elbląg ul.sadowa , ,4 6 Elbląg ul.skrzydlata/lotnicza , ,0 7 Ełk ul. Armii Krajowej '24,7'' 22 21'18,7'' 8 Ełk ul. Kilińskiego '40,6'' 22 21'39,0'' 9 Ełk ul. Grunwaldzka '39,8'' 22 20'26,2'' 10 Ełk ul. Baranki '43,3'' 22 21'07,2'' 11 Ełk ul. J. Popiełuszki '06,3'' 22 21'31,6'' 12 Ełk ul. S. Grota-Roweckiego '11,2'' 22 21'46,6'' 13 Olsztyn ul. Liliowa (ok.ul.hozjusza) , ,3 14 Olsztyn ul. Jana Heweliusza , ,8 15 Olsztyn ul. Dworcowa/Jasna , ,7 Pozostałe miasta 16 Braniewo ul. Kościuszki 54 o 22 56,6 19 o 49 49,3 17 Bartoszyce ul. Starzyńskiego 54 o o 48 30,1 18 Pasłęk ul. Jagiełły 54 o 03 48,6 19 o 39 26,6 19 Pasłęk ul. 3 Maja , ,2 20 Nowe Miasto Lubawskie ul. Grunwaldzka 53 o 25 25,9 19 o 33 26,5 21 Nowe Miasto Lubawskie ul. Rynek 53 o 25 26,7 19 o 35 31,5 22 Biała Piska ul. Moniuszki , ,22 23 Giżycko ul. Warszawska , ,6 24 Giżycko ul. Wodociągowa , ,5 25 Giżycko ul. Kajki , ,2 26 Ryn Pl. Wolności , ,8 27 Mikołajki Pl. Wolności , ,4 28 Szczytno Dworzec PKS 53 33, , Morąg Pl. Jana Pawła II , ,4 30 Ostróda ul. Grunwaldzka , ,6 Tereny wiejskie 31 Siemiany gmina Iława 53 o 44 02,7 19 o 35 08,6 32 Gronowo Elbląskie gmina Gronowo Elbląskie 54 o o 18 22,4 33 Kadyny gmina Tolkmicko 54 o 17 52,6 19 o Pogrodzie gmina Tolkmicko 54 o 17 23,2 19 o 36 02,5 35 Bezledy gmina Bartoszyce 54 o 19 36,7 20 o 43 38,8 36 Babiak gmina Lidzbark Warmiński 54 o 10 27,7 20 o 21 20,2 37 Bielice gmina Biskupiec 53 o 29 19,2 19 o 23 20,9 38 Drygały gmina Biała Piska 53 41'07,0'' 22 06'25,5'' 39 Wydminy gmina Wydminy 53 58'50,8'' 22 02'01,8'' 40 Stare Juchy gmina Stare Juchy 53 55'14,6'' 22 10'15,2'' 41 Wilkasy gmina Giżycko 54 00' 36,3'' 21 44'02,4'' 42 Sterławki Wielkie gmina Ryn 54 00'47,4'' 21 35'05,3'' 43 Banie Mazurskie gmina Banie Mazurskie 54 14'47,5'' 22 02'16,9'' 44 Jedwabno gmina Jedwabno 53 31, , Mątki gmina Jonkowo , ,4 77

79 Mapa Sieć punktów pomiarowych poziomu pól elektromagnetycznych w województwie warmińsko-mazurskim w latach 2010, 2011 i

80 Mapa Sieć punktów pomiarowych poziomu pól elektromagnetycznych w Olsztynie w latach 2010, 2011 i

81 Mapa Sieć punktów pomiarowych poziomu pól elektromagnetycznych w Ełku w latach 2010, 2011 i

82 Mapa Sieć punktów pomiarowych poziomu pól elektromagnetycznych w Elblągu w latach 2010, 2011 i