Czym oddychamy? Adam Ludwikowski Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska

Transkrypt

1 Czym oddychamy? Adam Ludwikowski Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska Warszawa, maj 2015 r.

2 Jak oceniamy jakość powietrza? Strefy Substancje ochrona zdrowia: dwutlenek siarki - SO 2, dwutlenek azotu - NO 2, tlenek węgla - CO, benzen - C 6 H 6, pył zawieszony PM10, pył zawieszony PM2,5, ołów w pyle - Pb(PM10), arsen w pyle - As(PM10), kadm w pyle - Cd(PM10), nikiel w pyle - Ni(PM10), benzo(a)pirenu w pyle - B(a)P(PM10), ozon - O 3, ochrona roślin: dwutlenku siarki - SO 2, tlenków azotu - NO x, ozon - O 3 określonego współcz. AOT40.

3 STACJE AUTOMATYCZNE:

4 WNĘTRZE STACJI

5 SIEĆ POMIAROWA

6 Jak oceniamy jakość powietrza? Klasyfikacja stref według zanieczyszczeń cel ochrona zdrowia Strefy sklasyfikowane jako C PM10 4 PM2,5 4 NO 2 1 B(a)P 4

7 CO WYNIKA Z POMIARÓW? Klasyfikacja stref według zanieczyszczeń cel ochrona zdrowia

8 Oceny roczne wstępne wyniki za 2015 r. PM10 NO 2 B(a)P

9 Jak oceniamy jakość powietrza? Obszary przekroczeń B(a)P rok 2014 r r.

10 CO WYNIKA Z POMIARÓW? Wartości średnioroczne stężeń pyłu zawieszonego PM10 w woj. mazowieckim w latach

11 CO WYNIKA Z POMIARÓW? Ilość dni z przekroczeniem normy dobowej pyłu zwieszonego PM10 w woj. mazowieckim w latach

12 CO WYNIKA Z POMIARÓW? Wartości średnioroczne stężeń pyłu zawieszonego PM2,5 w woj. mazowieckim w latach

13 CO WYNIKA Z POMIARÓW? Wartości średnioroczne stężeń benzo(a)pirenu w woj. mazowieckim w latach

14 CO WYNIKA Z POMIARÓW? Przebieg 24-h stężeń pyłu PM10 i B(a)P na stacji Płock-Gimnazjum w 2015 r. Wysokie stężenia pyłu PM10 i B(a)P występują w sezonie grzewczym, zależą od warunków meteorologicznych (temperatury, prędkości wiatru, warunków rozprzestrzeniania).

15 CO WYNIKA Z POMIARÓW? Wartości średnioroczne stężeń NO 2 w woj. mazowieckim w latach

16 Dane wprowadzane do modelu meteorologia rzeźba i pokrycie terenu emisja antropogeniczna emisja biogenna napływ zanieczyszczeń spoza województwa

17 CO WYNIKA Z MODELOWANIA? Liczba dni z przekroczeniem normy dla PM10

18 CO WYNIKA Z MODELOWANIA? B(a)P - stężenie średnioroczne

19 CO WYNIKA Z MODELOWANIA? NO 2 - stężenie średnioroczne

20 A CO JEST ŹRÓDŁEM ZANIECZYSZCZEŃ? Średni procentowy udział poszczególnych źródeł emisji w stężeniach monitorowanych substancji w woj. mazowieckim Substancja Przemysł z wojew. komunikacja samochodowa z wojew. domy ogrzewane indywidualnie z wojew. napływ spoza województwa Inne z wojew. Średnia dla województwa PM10 1,5 11,4 23,3 61,3 2,5 PM2,5 1,5 4,8 25,1 68,2 0,4 NO 2 0,6 40,4 5,3 52,6 1,1 B(a)P 1,1 3,3 48,4 47,2 0,0 Średnia dla Płocka PM10 1,3 13,3 36,2 47,4 1,8 PM2,5 1,3 4,6 35,0 58,9 0,2 NO 2 1,6 55,6 6,1 36,2 0,5 B(a)P 0,4 2,8 63,0 33,8 0,0

21 A CO JEST ŹRÓDŁEM ZANIECZYSZCZEŃ? Średnia emisja z zakładów szczególnie uciążliwych a stężenia PM10 w 2015 r. Pozycja w rankingu wg. emisji Nazwa powiatu emisja pyłów z zakładów szczególnie uciążliwych wg GUS [t/r] stężenie Średnioroczne PM10 [µg/m³] Pozycja w rankingu wg. stężenia 1 Powiat kozienicki m. st. Warszawa ,1 2 3 Powiat m. Płock ,0 9 4 Powiat m. Ostrołęka , Powiat m. Radom 86 39, Powiat pruszkowski 49 34, Powiat otwocki 45 43, Powiat legionowski 41 33, Powiat m. Siedlce 34 32, Powiat żyrardowski 19 38, Powiat mławski 12 33,0 7

22 Zarząd Województwa (opracowuje programy ochrony powietrza) DZIAŁANIA WIOŚ EU Społeczeństwo Raport roczny GIOŚ WIOŚ Zarząd Województwa (opracowuje plany działań krótkoterminowych) Komunikaty o przekroczeniach i ryzyku przekroczeń WZZK Kontrola zadań określonych w programach ochrony powietrza i planach działań krótkoterminowych; kary pieniężne Kontrola terminowego uchwalenia programów ochrony powietrza i planów działań krótkoterminowych Społeczeństwo Podmioty ujęte w planach działań krótkoterminowych

23 UDOSTĘPNIANIE INFORMACJI Wyniki pomiarów jakości powietrza Prognoza krótkoterminowa i Interaktywne mapy z wynikami modelowania

24 UPOWSZECHNIANIE INFORMACJI O ŚRODOWISKA Raporty OCENY JAKOŚCI POWIETRZA

25 WYJAŚNIENIA: WIOŚ w Warszawie w ramach monitoringu: Nie bada składu powietrza atmosferycznego, Nie bada uciążliwości zapachowych, Bada i ocenia obecność 12 substancji w powietrzu (kryterium ochrona zdrowia), czy przekraczają normy oraz wskazuje prawdopodobne przyczyny przekroczenia, Z monitorowanych substancji tylko dwutlenek siarki, dwutlenek azotu i benzen charakteryzują się intensywnym i nieprzyjemnym zapachem, ale jak do tej pory ich normy nie były przekroczone w Płocku, Nie bada wpływu poszczególnych instalacji na zdrowie ludzi.

26 WYJAŚNIENIA: Podawane przez WIOŚ w Warszawie źródła przekroczeń (najczęściej: domy ogrzewane indywidualnie i komunikacja samochodowa) dotyczą w przypadku Płocka tylko pyłów zawieszonych PM10 i PM2,5, benzo(a)pirenu, a nie przyczyn występowania zachorowań na różne choroby lub występowania uciążliwości zapachowych. Wyniki pomiarów jakości powietrza: Raporty i opracowania: Prognoza krótkoterminowa zanieczyszczeń powietrza:

27 ODORY w PŁOCKU W ostatnich 2 latach odnotowujemy wyższe stężenia głównie SO 2 i benzenu w Płocku, W okresach podwyższonych stężeń odnotowujemy wzmożoną uciążliwość odorową w Płocku, Najprawdopodobniej odpowiedzialny za to jest przemysł, Brak norm dla odorów, Do tej pory nie wystąpiły przekroczenia SO 2 i benzenu w Płocku.

28 Stężenia SO 2 w Warszawie i Płocku w latach * Warszawa, ul. Wokalna Płock, ul. Królowej Jadwigi 3 przekroczenia normy 1-godzinnej. Prawo dopuszcza 24 takie przekroczenia * Dane za 2016 rok są niezweryfikowane i ostatecznie mogą się różnić. Pomiary do 30 maja 2016 r.

29 WNIOSKI Prowadzone pomiary stężeń substancji na stacjach monitoringowych nie wykazują wyraźnej tendencji zmniejszania się poziomów stężeń tych substancji, dla których zostały sporządzone POP, Odnotowane stężenia należy łączyć raczej z panującymi warunkami meteorologicznymi, w tym z występowaniem cisz atmosferycznych oraz emisją z ogrzewania indywidualnego i komunikacją samochodową, W związku z tym w najbliższych latach działania związane z wdrażaniem rozwiązań, przewidzianych w POP, powinny zostać zintensyfikowane, Równocześnie w nowych lub aktualizowanych programach należy przewidzieć rozwiązania wpływające na zdecydowanie większe ograniczenia dotyczące emisji niskiej powierzchniowej, Rozwiązania takie powinny także dotyczyć bardziej skutecznego ograniczenia emisji komunikacyjnej, szczególnie w Warszawie.

30 MOŻLIWE KIERUNKI DZIAŁAŃ NAPRAWCZYCH Ograniczanie emisji powierzchniowej Rozbudowa centralnych systemów zaopatrywania w energię cieplną; Zmiana paliwa z węgla na inne (gaz, olej opałowy, energia elektryczna), stosowanie indywidualnych odnawialnych źródeł energii; Termomodernizacja budynków - ograniczanie zapotrzebowania na energię cieplną i zmniejszanie strat ciepła; Programy zachęcające do wymiany przestarzałych pieców ; Uszczelnienie systemu gospodarki odpadowej, tak aby nie spalano odpadów.

31 MOŻLIWE KIERUNKI DZIAŁAŃ NAPRAWCZYCH Ograniczanie emisji liniowej (komunikacyjnej) Całościowe planowanie rozwoju systemu transportu miejskiego; Zintegrowane systemy zarządzania ruchem drogowym; Budowa obwodnic miast, autostrad i dróg ekspresowych; Tworzenie stref z zakazem ruchu; Rozwój publicznego systemu transportu; Stosowanie w komunikacji miejskiej i służbach miejskich niskoemisyjnych paliw i technologii; Propagowanie wymiany samochodów na nowsze.

32 Dziękuję za uwagę. Wyniki pomiarów jakości powietrza: Raporty i opracowania: Prognoza krótkoterminowa zanieczyszczeń powietrza: