Działalność EBI w Polsce w roku 2016

Transkrypt

1 Działalność EBI w Polsce w roku 2016 W Polsce podobnie jak w innych państwach członkowskich Unii Europejskiej Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) wspiera inwestycje, których celem jest zmniejszanie dysproporcji w rozwoju regionów, wzmacnianie konkurencyjności gospodarczej oraz podnoszenie poziomu życia. W roku 2016 wysokość wsparcia finansowego udzielonego Polsce przez EBI wyniosła 4,44 mld EUR. Polska jest największym beneficjentem kredytów EBI wśród państw członkowskich, które przystąpiły do Unii Europejskiej od 2004 roku, oraz szóstym pośród wszystkich krajów otrzymujących wsparcie z EBI. Wsparcie finansowe w ramach Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS) który jest centralnym elementem Planu inwestycyjnego dla Europy otworzyło nowe możliwości inwestowania w sektorach MŚP, spożywczym, energetycznym i mieszkaniowym oraz w obszarze opieki zdrowotnej. W 2016 roku EBI wspierał również projekty w dziedzinie transportu kolejowego i drogowego. Wsparcie finansowe Banku było w dużym stopniu skierowane do polskich firm zarówno z sektora MŚP, jak i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji oraz dużych firm. Bank Unii Europejskiej wspomagał również rozwój polskich miast i przeznaczył znaczną część swoich środków finansowych na rozwój obszarów wiejskich. W 2017 roku EBI będzie nadal wspierać w Polsce realizację projektów w wymienionych sektorach. Bank skupi się w szczególności na zwiększaniu tempa modernizacji polskich miast i promowaniu ważnych inwestycji w obszarach badań i rozwoju oraz energetyki (w tym dotyczących energii odnawialnej), a także na udzielaniu wsparcia małym i średnim firmom oraz przedsiębiorstwom o średniej kapitalizacji. EBI będzie też nadal poszukiwać nowych możliwości zwiększania wsparcia dla innowacyjnych przedsiębiorstw działających na rynku lokalnym, zwłaszcza poprzez wykorzystanie nowych produktów wdrażanych w ramach EFIS. Wprowadzanie w życie Planu inwestycyjnego dla Europy Komisja Europejska i EBI wspólnie rozpoczęły realizację Planu inwestycyjnego dla Europy inicjatywy mającej na celu walkę z osłabieniem gospodarczym utrzymującym się od czasu kryzysu Luty 2017 r. strona 1/7

2 finansowego z 2008 roku. Podstawowym założeniem tej inicjatywy jest pobudzenie na nowo inwestycji i przywrócenie konkurencyjności Unii Europejskiej, a w rezultacie zwiększenie tempa wzrostu gospodarczego i utworzenie nowych miejsc pracy. Jednym z głównych filarów Planu jest EFIS, który łączy gwarancję z budżetu UE ze środkami EBI (pozostałe dwa filary to reforma prawa unijnego i pomoc techniczna w ramach Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego). Dzięki EFIS Bank może finansować większą niż dotychczas liczbę operacji obarczonych wyższym ryzykiem, a tym samym przyciągać inwestycje z sektora prywatnego. W ubiegłym roku finansowanie ze środków EFIS zostało z powodzeniem wprowadzone w Polsce w ramach kilku transakcji o łącznej wartości około 603 mln EUR. Oto niektóre z nich: Finansowanie dla TAURON Polska Energia 190 mln EUR na wsparcie modernizacji i rozbudowy sieci dystrybucyjnej koncernu TAURON. Celem projektu było przyłączenie do sieci nowych odbiorców oraz podniesienie i utrzymanie jakości i niezawodności dostaw energii, co przekłada się również na zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego państwa. W ramach projektu zastosowano innowacyjną formę finansowania obligacje hybrydowe wyemitowane przez TAURON Polska Energia i objęte pełną subskrypcją przez EBI w ramach transakcji dwustronnej na rynku niepublicznym. Była to pierwsza emisja obligacji hybrydowych, którą EBI strukturyzował i objął w ramach EFIS, a także pierwsza tego typu operacja na polskim rynku obligacji przedsiębiorstw. Kredyt w wysokości 54 mln EUR na sfinansowanie modernizacji szpitala w Toruniu. Była to pierwsza w Polsce transakcja w sektorze publicznym objęta gwarancją z budżetu UE w ramach EFIS. Środki EBI posłużyły do sfinansowania przebudowy i wyposażenia Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego im. L. Rydygiera, którego właścicielem i zarządcą jest województwo kujawsko-pomorskie. Projekt jest częścią programu inwestycyjnego mającego na celu osiągnięcie przez szpital standardów technicznych i profesjonalnych wymaganych przez prawo polskie i europejskie. Transakcja stanowiła modelowy przykład innowacyjnego instrumentu finansowego łączącego finansowanie z EFIS oraz wsparcie z dotacji unijnych. Pionierskie rozwiązanie może zostać zastosowane w przypadku innych jednostek państwowych niższego szczebla i powinno być inspiracją dla pozostałych regionów oraz państw członkowskich. Kredyt w wysokości 37,5 mln EUR (w tym 20 mln EUR w ramach EFIS) dla spółki Mlekovita na budowę fabryki mleka w proszku i rozbudowę dotychczasowego zakładu o nowe linie produkcyjne. Nowa fabryka umożliwi Mlekovicie przerób mleka na wyroby o większej wartości dodanej. Nowe produkty nie będą wymagały przechowywania w niskiej temperaturze, dzięki czemu można je będzie stosunkowo łatwo przewozić na duże odległości. W ten sposób kredyt przyczyni się do realizacji strategii firmy w zakresie ekspansji na rynki zagraniczne. Luty 2017 r. strona 2/7

3 Kredyt w wysokości 60 mln EUR (w tym 30 mln EUR w ramach EFIS) na sfinansowanie realizowanego przez Grupę Maspex programu strategicznych inwestycji w zaawansowane rozwiązania logistyczne, rozbudowę produkcji i zwiększanie wydajności, mających na celu poprawę konkurencyjności. Inwestycje proekologiczne Grupy (budowa niewielkiej biogazowni w zakładzie w Tychach oraz instalacja paneli fotowoltaicznych w Olsztynku) zwiększą efektywność energetyczną i produkcję energii odnawialnej. Program pozwoli firmie wzmocnić pozycję rynkową, a także stworzyć ponad 150 nowych miejsc pracy i zachować te już istniejące. Kredyt w wysokości 50 mln EUR dla spółki Mlekpol na budowę zakładu produkcji sproszkowanych wyrobów mleczarskich we wschodniej Polsce. Dzięki wsparciu EBI Mlekpol wybuduje nowy zakład przetwórstwa mleka umożliwiający bardziej efektywną produkcję wyrobów mleczarskich o większej wartości dodanej. Przewidywana zdolność produkcyjna wynosi 3 mln litrów mleka i serwatki na dobę. Planowany termin uruchomienia inwestycji to rok 2018, natomiast pełna zdolność produkcyjna zostanie osiągnięta do połowy 2019 roku. W nowym zakładzie produkcji sproszkowanych wyrobów mleczarskich będą wytwarzane wyspecjalizowane produkty, takie jak białka serwatkowe i mleczne charakteryzujące się dużą czystością oraz wysokiej jakości produkty przeznaczone dla dzieci i niemowląt. Zatrudnienie w nowym zakładzie znajdzie około 160 osób. W ramach działań związanych z doradztwem technicznym, które stanowi jeden z filarów Planu inwestycyjnego dla Europy, EBI i Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) podpisały porozumienie o współpracy, w którym wyznaczono ramy wspólnych działań w kontekście Europejskiego Centrum Doradztwa Inwestycyjnego (ECDI). BGK tym samym potwierdził, że będzie uczestniczył wspólnie z EBI i Komisją Europejską w programach wymiany wiedzy i najlepszych praktyk w określonych obszarach specjalizacji objętych działalnością ECDI. Centrum ma wzmocnić europejskie środowisko inwestycyjne i biznesowe poprzez zwiększenie możliwości technicznych i finansowych organów administracji publicznej i przedsiębiorstw prywatnych w państwach członkowskich w zakresie identyfikacji, określania priorytetów, przygotowywania, strukturyzowania, łączenia i realizacji projektów strategicznych. ECDI zapewnia dostęp do usług doradztwa i pomocy technicznej w związku z projektami inwestycyjnymi w UE. Wykorzystuje przy tym doświadczenie Grupy EBI, Komisji Europejskiej, krajowych instytucji rozwoju oraz organów zarządzających państw członkowskich. Celem ECDI jest też rozszerzenie współpracy z istniejącymi i dopiero powstającymi krajowymi instytucjami rozwoju oraz pomiędzy tymi instytucjami. Strategiczne inwestycje infrastrukturalne EBI wspomaga w Polsce rozwój priorytetowej infrastruktury transportowej (linii kolejowych i dróg ekspresowych), która jest kluczowa dla zapewnienia dalszego wzrostu gospodarczego kraju, zwiększania konkurencyjności polskiej gospodarki oraz podnoszenia poziomu życia Polaków. Luty 2017 r. strona 3/7

4 Ponadto lepsza infrastruktura transportowa to dla użytkowników dróg oszczędność czasu i obniżenie kosztów eksploatacji pojazdów. Rozwój infrastruktury transportowej zwiększa także zdolności przewozowe, co ma korzystny wpływ na środowisko. W dziedzinie transportu kolejowego EBI udzielił Polskim Kolejom Państwowym (PKP) dwóch kredytów: w wysokości 250 mln EUR na modernizację 171-kilometrowego odcinka linii kolejowej Warszawa Lublin oraz na remont 51-kilometrowego odcinka obwodnicy towarowej Łuków Lublin na potrzeby ruchu pasażerskiego i towarowego; w wysokości 175 mln EUR na modernizację ponad 100 km linii kolejowej w ramach projektu Rail Baltica części korytarza Morze Północne Morze Bałtyckie sieci bazowej TEN-T. Dzięki modernizacji odcinków Sadowne Czyżew i Czyżew Białystok pasażerowie zyskają wygodne połączenia dalekobieżne oraz międzyregionalne. Bank wsparł również spółkę PKP Cargo kredytem w wysokości 40 mln EUR na zakup 20 lokomotyw wielosystemowych, które będą używane w Polsce oraz w Niemczech, w Austrii, w Czechach, na Słowacji i na Węgrzech. Nowe pojazdy zastąpią część całego taboru PKP Cargo, w skład którego wchodzi 1300 lokomotyw elektrycznych. Spółka Przewozy Regionalne natomiast uzyskała od EBI wsparcie ze środków EFIS w wysokości 200 mln PLN (około 46 mln EUR) na zakup nowego i modernizację dotychczasowego taboru kolejowego. Projekt umożliwi podniesienie jakości usług komunikacji pasażerskiej świadczonych przez Przewozy Regionalne. Ponadto Bank przeznaczył 270 mln EUR na modernizację 40-kilometrowego odcinka drogi ekspresowej S7 między Koszwałami a Kazimierzowem w północnej Polsce. Inwestycja obejmuje cztery węzły oraz ponad siedemdziesiąt obiektów inżynierii drogowej, w tym dwa mosty na Wiśle. Natomiast kredyt w wysokości 260 mln EUR umożliwił dofinansowanie inwestycji w infrastrukturę sieci TEN-T w polskim sektorze transportu morskiego, w tym inwestycji realizowanych w głównych portach. Wsparcie dla sektora MŚP oraz przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji Kredyty dla mniejszych przedsiębiorstw będą mieć nadal decydujące znaczenie dla rozwoju realnej gospodarki, dlatego ich udzielanie należy również do priorytetów EBI. Dzięki wysiłkom Banku małe i średnie przedsiębiorstwa oraz przedsiębiorstwa o średniej kapitalizacji (tj. średnie firmy większe niż typowe MŚP, zatrudniające mniej niż 3 tys. osób) mogą łatwiej uzyskać dostęp do środków finansowych na korzystniejszych warunkach, za pośrednictwem 17 dużych banków i firm leasingowych w Polsce. W ten sposób instytucja kredytowa UE przyczynia się do rozwoju polskiej gospodarki i wzrostu zatrudnienia, a także zwiększa spójność regionalną oraz konkurencyjność i wydajność firm z sektora MŚP i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji. Dzięki kredytom EBI polskie banki mogą udzielać finansowania długoterminowego, które nie zawsze jest łatwo dostępne na Luty 2017 r. strona 4/7

5 rynku krajowym. Zaangażowanie Banku przynosi pozytywne rezultaty pod względem zarówno dostępności finansowania długoterminowego, jak i ogólnych kosztów finansowania. W ubiegłym roku EBI udzielił nowych kredytów w wysokości ponad 1 mld EUR za pośrednictwem instytucji partnerskich, takich jak Alior Bank, Bank Zachodni WBK, BGK, Deutsche Bank, EFL, Idea Leasing, ING, mbank, PKO Leasing oraz SG Equipment Leasing. Ponadto w ramach EFIS udzielone zostały kredyty dla Grupy Banku Millennium i Santander Consumer Banku, przy czym ta druga transakcja jest ważnym punktem zwrotnym dla działalności EBI. Bank UE po raz pierwszy w Polsce nabył transzę typu mezzanine w ramach programu sekurytyzacji należności z tytułu kredytów konsumenckich. Zakwalifikowanie projektu do objęcia finansowaniem z EFIS umożliwiło EBI podjęcie większego ryzyka. W rezultacie Santander Consumer Bank mógł zaoferować firmom z sektora MŚP i przedsiębiorstwom o średniej kapitalizacji w Polsce wyższą kwotę finansowania. Zwiększenie tempa modernizacji polskich miast i obszarów wiejskich Rewitalizacja obszarów miejskich pod kątem zrównoważonego rozwoju i konkurencyjności należy do strategicznych celów Europejskiego Banku Inwestycyjnego. W związku z tym w roku 2016 Bank udzielił kredytów o wartości niemal 1 mld EUR z przeznaczeniem na modernizację transportu miejskiego, zaplecza edukacyjnego, placówek opieki zdrowotnej i społecznej oraz infrastruktury ochrony środowiska w kilku miastach i regionach Polski. Wsparcie to przyczyniło się do zwiększenia konkurencyjności polskich miast oraz podniesienia poziomu życia ich mieszkańców. Dotyczy to w szczególności Gdańska, Krakowa, Opola, Poznania, Radomia, Szczecina, Torunia i Zielonej Góry oraz miast Aglomeracji Górnośląskiej: Bytomia, Chorzowa, Dąbrowy Górniczej, Gliwic, Katowic, Rudy Śląskiej, Rybnika, Sosnowca i Tychów. W ramach walki z wykluczeniem społecznym w Polsce EBI wsparł również kredytem w wysokości 147 mln PLN (około 34 mln EUR) budowę dostępnych cenowo lokali mieszkalnych wraz z infrastrukturą towarzyszącą w Poznaniu. Kredyt ten, objęty gwarancją EFIS, przyczynił się do realizacji sztandarowej inicjatywy w ramach strategii rozwoju obszarów miejskich Poznania. Powinien on w szczególności przyczynić się do zatrzymania absolwentów uniwersytetów i innych uczelni dzięki zwiększeniu podaży lokali dostępnych cenowo, a także do usunięcia barier dochodowych na rynku mieszkań. Pomoże to miastu w odwróceniu tendencji, jaką jest spadek liczby mieszkańców m.in. z powodu wysokich cen lokali mieszkalnych. Bank wspomaga również modernizację polskich gmin miejskich w ramach programu JESSICA (Joint European Support for Sustainable Investment in City Areas wspólne europejskie wsparcie na rzecz trwałych inwestycji w obszarach miejskich). Program ten umożliwia Polsce przeznaczenie części środków przyznanych z funduszy strukturalnych UE (EFRR) na podlegające zwrotowi inwestycje w zrównoważony rozwój miast za pośrednictwem tzw. funduszy rozwoju obszarów miejskich. Powyższe inwestycje, przyjmujące formę długoterminowych kredytów preferencyjnych, pomagają rozwijać współpracę partnerską między władzami samorządowymi, bankami i inwestorami prywatnymi. Do końca roku 2016 fundusze rozwoju obszarów miejskich zawarły z odbiorcami docelowymi ponad 160 umów kredytowych na łączną kwotę około 275 mln EUR. Przykładem działań finansowanych w roku 2016 ze środków programu JESSICA jest przystosowanie obiektów dawnej pływalni do potrzeb awangardowej działalności artystycznej w nowej siedzibie Warszawskiej Opery Kameralnej (Opera Off). W związku z pomyślnym wdrożeniem funduszy holdingowych programu JESSICA w Polsce w okresie programowania EBI podpisał w 2016 roku trzy nowe umowy z władzami województw śląskiego, Luty 2017 r. strona 5/7

6 pomorskiego i mazowieckiego, zgodnie z którymi będzie pełnił funkcję zarządcy funduszy w okresie programowania W ramach tych umów Bank będzie stosował instrumenty finansowe służące wspieraniu działań w dziedzinie energii odnawialnej i efektywności energetycznej oraz rewitalizacji obszarów miejskich. Łączna kwota środków, którymi ma zarządzać EBI, wynosi około 200 mln EUR. U podstaw działań podejmowanych przez EBI na rzecz promowania wzrostu gospodarczego i zatrudnienia na obszarach wiejskich oraz zwiększania dostępności całej gamy ważnych zasobów odnawialnych leżą rolnictwo i gospodarka leśna. W tym kontekście EBI udzielił kredytu w wysokości 700 mln EUR finansującego wybrane działania objęte Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Projekt pozwolił usprawnić zarządzanie środowiskowe terenami rolnymi i leśnymi w całej Polsce, a także przyczynił się do poprawy stanu ekosystemów, zwiększenia efektywności wykorzystania zasobów i podniesienia standardu życia mieszkańców wsi. Ponadto przyniósł korzyści gospodarcze w kategoriach tworzenia miejsc pracy i rozwoju obszarów wiejskich. Program zapewnił również duże wsparcie dla MŚP inwestujących w modernizację produkcji rolnej i przetwórstwa spożywczego, szczególnie w bardziej pracochłonnych i generujących większą wartość dodaną obszarach produkcji, takich jak hodowla zwierząt gospodarskich (na potrzeby produkcji mleka, wieprzowiny i wołowiny) oraz sadownictwo. W ten sposób przyczynił się do wzrostu zatrudnienia i dochodów zwłaszcza na obszarach wiejskich. Europejski Fundusz Inwestycyjny Europejski Fundusz Inwestycyjny (EFI) jest wyspecjalizowanym ramieniem EBI. Udostępnia pośrednikom finansowym rozwiązania oparte na kapitale podwyższonego ryzyka pozwalające na wspieranie sektora MŚP i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji oraz rozwijanie innowacyjności w Europie. W roku 2016 Fundusz zaangażował na rzecz biznesu środki w wysokości 9,45 mld EUR, co umożliwi docelowo pozyskanie dodatkowego kapitału o wartości około 42,7 mld EUR. W obrębie poszczególnych obszarów działalności EFI zaangażował w ramach 117 transakcji kapitałowych z funduszami na wczesnym i pośrednim etapie rozwoju kapitał własny w wysokości 3,2 mld EUR, co ma umożliwić pozyskanie dodatkowych zobowiązań na sumę 18,5 mld EUR. Po stronie gwarancji EFI zaangażował w ramach 206 transakcji kwotę 6,2 mld EUR, co pozwoliło na uruchomienie nowych kredytów dla MŚP w wysokości 23,6 mld EUR. Wartość wsparcia EFI dla mikroprzedsiębiorstw i przedsiębiorstw społecznych wyniosła łącznie 121 mln EUR, co przełożyło się na kredyty w wysokości ponad 580 mln EUR. Z pomocy EFI skorzystało w roku 2016 łącznie ponad 175 tys. MŚP i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji, co pozwoliło utrzymać około 1 mln miejsc pracy. W roku 2016 EFI zaangażował w Polsce środki o łącznej wartości 78 mln EUR w ramach 6 operacji, co powinno docelowo umożliwić pozyskanie środków w wysokości blisko 340 mln EUR. Wszystkie transakcje zostały zawarte w ramach EFIS. Więcej informacji można uzyskać pod adresem Najważniejsze informacje o EBI Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) jest instytucją Unii Europejskiej udzielającą kredytów długoterminowych, której udziałowcami są państwa członkowskie. Bank zapewnia długoterminowe wsparcie finansowe dla rzetelnie przygotowanych inwestycji, przyczyniając się w ten sposób do wzrostu gospodarczego, tworzenia miejsc pracy, zwiększania konwergencji regionów oraz przeciwdziałania zmianom klimatycznym w Europie i poza nią. W 2016 roku wartość wsparcia finansowego udzielonego przez EBI wyniosła 75 mld EUR. Aby zapewnić maksymalne efekty, EBI udziela kredytów na realizację projektów, łącząc środki unijne ze swoimi kredytami oraz doradzając w kwestiach technicznych i finansowych. EBI wpiera reformę gospodarczą Europy poprzez wdrażanie Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych (EFIS). Do końca 2016 roku Grupa EBI przekazała w ramach EFIS 30,2 mld EUR, Luty 2017 r. strona 6/7

7 uruchamiając inwestycje na łączną kwotę 163,9 mld EUR. Stanowi to 52% docelowej kwoty 315 mld EUR, która ma zostać osiągnięta w ciągu trzech lat. Działania globalne EBI odzwierciedlają priorytety polityki zagranicznej UE. EBI działa głównie w krajach kandydujących oraz krajach sąsiadujących z Unią na wschodzie i południu, jak również w krajach Afryki, Karaibów i Pacyfiku oraz w Azji i Ameryce Łacińskiej. Bank wspiera projekty związane z rozwojem lokalnego sektora prywatnego, infrastrukturą społeczną i gospodarczą oraz przeciwdziałaniem zmianie klimatu. EBI jest instytucją niezależną finansowo, pozyskującą większość środków na kredyty na międzynarodowych rynkach kapitałowych w drodze emisji obligacji. Ogólne osiągnięcia Grupy EBI w roku 2016 Łączna wartość finansowania przez Grupę EBI wyniosła 83,8 mld EUR. 13,5 mld EUR Wsparcie Grupy EBI w zakresie zwiększania innowacyjności i podnoszenia kwalifikacji, w tym rozbudowy szkolnictwa i infrastruktury cyfrowej 19,7 mld EUR na wsparcie kluczowej infrastruktury w sektorach transportu i energetyki oraz infrastruktury miejskiej Do końca 2016 roku Grupa EBI zatwierdziła w ramach EFIS kredyty na kwotę 30,2 mld EUR, zawierając ponad 420 transakcji związanych z finansowaniem, które mają umożliwić wsparcie inwestycji o wartości 164 mld EUR. 33,6 mld EUR Wsparcie Grupy EBI dla sektora MŚP i przedsiębiorstw o średniej kapitalizacji najwyższa kwota w dotychczasowej historii 16,9 mld EUR na projekty proekologiczne przyczyniające się do efektywnego wykorzystania zasobów i zrównoważonego rozwoju Więcej informacji na temat działalności EBI w Polsce można uzyskać na stronie Kontakt dla mediów: Alicja Chytla Tel.: a.chytla@eib.org Sekretariat prasowy Tel.: Faks: press@eib.org Ogólne dane kontaktowe: Europejski Bank Inwestycyjny boulevard Konrad Adenauer L-2950 Luxembourg Punkt informacyjny Tel.: Faks: info@eib.org Luty 2017 r. strona 7/7