Podstawowe zasady gospodarki finansowej przedsibiorstwa:

Transkrypt

1 Podstawowe zasady gospodarki finansowej przedsibiorstwa: 1. Samodzielno prowadzenia gospodarki finansowej - przejawia si w nieingerencji pastwa w suwerenn działalno gospodarcz podmiotu, która pociga za sob odpowiednie skutki finansowe (wiadome ryzyk podjcia działalnoci gospodarczej; teraz pastwo nie moe nakazywa czy rozkazywa podmiotom, ale moe ingerowa, nawet powinno, narzdziami o charakterze ekonomicznym) 2. Równo praw i obowizków finansowych wszystkich podmiotów - zasada ta oznacza równe traktowanie wobec prawa wszystkich przedsibiorstw bez wzgldu na ich i form organizacyjno- prawn. W gospodarce rynkowej nie moe by bowiem przedsibiorstw uprzywilejowanych. Zasada ta przejawia si: w korzystaniu na równych prawach z moliwoci finansowania swojej działalnoci gosp. ; we wywizywaniu si na jednakowych warunkach w obcie publiczno- prawnych 3. Samofinansowanie działalnoci gospodarczej - Okrela, e wydatki pokrywa kade przedsibiorstwo z własnych przychodów. Jest to zasada, która umoliwia pełn realizacj zasady samodzielnoci. Elementem zasady samofinansowania jest wypracowanie zysku, czyli prowadzenie rentownej działalnoci gospodarczej WSKANIK RENTOWNOCI MAJTKU zysk / majtek WSKANIK RENTOWNOCI SPRZEDAY zysk / sprzeda 4. Racjonalne zarzdzanie finansami - Okrela, e w zakresie zarzdzania finansami nie naley zawsze ogranicza si jedynie do maksymalizacji zysku. Max zysku czsto powoduje zaniedbywanie nakładów, które mog przynie efekty w przyszłoci, tj. badanie potrzeb konsumentów, badania popytu rynkowego, nakłady na nowe rozwizania techniczne Strategiczne cele zarzdzania finansami przedsibiorstw Jednym z głównych celów strategicznych firmy jest: maksymalizowanie korzyci przypadajcych udziałowcom firmy, tj. osobom, które ulokowały w niej swoje kapitały w sposób trwały. Zarzdzanie strategiczne to okrelenie sensu działania przedsibiorstwa, a poprzez dokonywanie si cigłych zmian programów i zakresu rodków zmierzania do realizacji okrelonych celów lub utworzenia nowych. Podstawowe cele zarzdzania finansami przedsibiorstwa. Zarzdzanie finansami mona zdefiniowa jako planowanie i kontrolowanie finansów w celu osignicia finansowych celów przedsibiorstwa. Celem zarzdzania finansami przedsibiorstw jest maksymalizacja wartoci rynkowej zgromadzonego w nim kapitału w długim czasie. Konieczne jest tu rozrónienie midzy maksymalizacj bogactwa włacicieli przedsibiorstwa a maksymalizacj zysku. Zarzdzanie finansowe jest to wszystko to co, robi i za co odpowiedzialny jest meneder ds. finansowych. Podstawowym celem jest maksymalizowanie dobrobytu akcjonariuszy. Sformułowanie ogólnego celu zarzdzania finansami firmy nie wyklucza wielu celów odcinkowych. Cele odcinkowe dotycz rónych obszarów finansowych firmy. Tak wic mona mówi o celach zarzdzania kapitałem obrotowym, kształtowania wielkoci i struktury kapitału, planowania finansowego czy celach dokonywanych analiz. Formułowanie tych celów jest uzasadnione, gdy zwykle dziki temu w procesie zarzdzania lepiej dostrzega si i realizuje cel główny. Oprócz ww. celów wyróniamy: cele krótkookresowe i długookresowe. 1

2 Zadania krótkookresowe - s to skonkretyzowane cele jakich osignicia oczekuje przedsibiorstwo w sukcesywnej realizacji celów długookresowych. Zadania krótkookresowe determinuj tempo i moment realizacji celów długookresowych. Cele długookresowe: 1. Poziomowy przyrost sprzeday - cele marketingowe, 2. Nowoczesno produktu - cele innowacyjne, 3. Zyskowno - cele finansowe, 4. Właciwe wykorzystanie zasobów naturalnych, ludzkich, kapitału - cele zaopatrzenia przedsibiorstwa w zasoby. 5. Zwikszenie płacy. Cele krótkookresowe: 1. Przyrost udziału w rynku, 2. Wprowadzenie jednej modyfikacji produktu rocznie, 3. Poprawa zyskownoci o 10% rocznie, 4. Zmniejszenie zakupu surowców, pracowników, 5. Zwikszenie płacy. Funkcje zarzdzania finansami. Zarzdzanie finansami nie moe by widziane jako poszukiwanie i wybór rodków finansujcych działalno przedsibiorstwa w istniejcych warunkach rynkowych. Pełne okrelenie funkcji zarzdzania finansami a cilej zespołu osób odpowiedzialnych za decyzje finansowe przedsibiorstwa obejmuje: 1. Okrelenie spodziewanych kosztów i korzyci wynikajcych z rónych form zaangaowania rodków finansowania przedsibiorstwem tak w wymiarze krótko- jak i długookresowym; 2. Alokacj rodków oraz okrelenie jej kosztów (wybór przedsiwzicia inwestycyjnego); 3. Wybór ródeł finansowania i sposobów wykonywania; 4. Szacowanie oceny przychodów oraz zwizane z ich uzyskaniem ryzyko działalnoci przedsibiorstw. Podstawowe funkcje zarzdzania finansami: 1. kształtowanie poziomu i struktury majtku, stosowanie do wymogów działalnoci operacyjnej i kryteriów efektywnociowych; 2. Okrelenie kierunków i form inwestowania oraz ocena i wybór projektów inwestycyjnych przewidzianych do realizacji; 3. Optymalizacja struktury kapitałowej z uwzgldnieniem kosztów pozyskania kapitału i alternatywnych ródeł finansowania (leasing); 4. Szacowanie i ocena przychodów oraz zwizanego z ich uzyskaniem ryzyka z działalnoci przedsibiorstwa; 5. Bieca (ocena) analiza sytuacji majtkowej i finansowej przedsibiorstwa umoliwiajca ocen zdolnoci przebiegu działalnoci operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej z załoeniami, stanowica punkt wyjcia dla podejmowania decyzji rozwojowych; 6. Analiza pozycji rynkowej przedsibiorstwa i ocena wpływu uwarunkowa zewntrznych na decyzje inwestycyjne i finansowe; 7. Formułowanie wniosków dla polityki podziału zysku z uwzgldnieniem celów strategicznych. 2

3 Makroekonomiczne przesłanki decyzji finansowych Do tych uwarunkowa nale: 1. koniunktura gospodarcza, 2. polityka fiskalna i monetarna pastwa, 3. inflacja, 4. interwencjonizm pastwowy. Koniunktura gospodarcza podlega cyklicznym wahaniom, przy czym długo cyklu i ostro waha kształtuje si nieregularnie. Na cykl koniunkturalny składa si okres oywienia gospodarki prowadzcy do jej rozkwitu, po którym zaczynaj si pojawia oznaki kryzysu prowadzcego do przedłuajcej si niekiedy depresji gospodarczej, a dopiero jej przezwycienie umoliwia zapocztkowanie ponownego oywienia ekonomiki. Inflacja - powoduje erozj siły nabywczej pienidza, znajdujc odbicie we wzrocie ogólnego poziomu cen. Wysoki poziom inflacji wpływa na poziom nominalny odsetek od poyczek i kredytów, zagraa deprecjacji realnej wielkoci kapitałów własnych firmy, jej nalenoci i zasobów pieninych. W okresach wysokiej inflacji moe ujawni si okresowy wzrost popytu na produkty firmy, powodowany chci "ucieczki" przez klientów od traccego warto pienidza, szczególnie wówczas gdy stopa procentowa od lokat w bankach nie pokrywa strat siły nabywczej zasobów gotówkowych. Inflacja wpływa na zniekształcenie obrazu rzeczywistego przebiegu realnych procesów gospodarczych ujawnionych w pieninej postaci. Polityka fiskalna - wywiera decydujcy wpływ na sytuacj finansow firmy, przede wszystkim za porednictwem systemu podatkowego, który przyjmuje z reguły znaczn cz przychodów osiganych przez przedsibiorstwo. Wzmoone zapotrzebowanie fiskusa na pienidz objawia si w formie emisji obligacji i bonów skarbowych przy oferowaniu atrakcyjnego oprocentowania. Ogranicza to poda pienidza na inne cele a wic moliwo uzyskania kredytów i poyczek wpływa take przewanie na wzrost ogólnej stopy procentowej a wic kosztów finansowych ponoszonych przez firm. Polityka monetarna -Bank Centralny reguluje popyt i poda stop procentow (niska stopa procentowa to dobrze) Instrumenty zarzdzania finansami. S to szczegółowe techniki, które pozwalaj dostarczy właciwych informacji do zarzdzania firm. Jednym z głównych instrumentów jest rachunkowo, której zadanie polega na rejestrowaniu operacji gospodarczych i na podstawie wyników liczbowych pozwoli uzyska ocen wyników finansowych przedsibiorstwa oraz jego powiza ze wiatem zewntrznym. Rachunkowo zarzdcza to wyszy jakociowo etap dostarczenia właciwych informacji we właciwym czasie właciwym osobom. Obszary zarzdzania finansami przedsibiorstw. Do obszarów zarzdzania finansami przedsibiorstw zaliczamy: 1. Kształtowanie wielkoci i struktury majtku przedsibiorstwa poprzez okrelenie kierunków oraz form inwestowania w powizaniu z realizowan działalnoci operacyjn; 2. Kształtowani struktury kapitałowej poprzez okrelenie sposobów pozyskiwania rodków na finansow działalno operacyjn i inwestycyjn; 3. Kształtowanie relacji midzy struktur majtkow i struktur kapitałow gwarantujcych zachowanie równowagi ekonomiczno-finansowej; 3

4 4. Podział zysku i polityka dywidend w kontekcie relacji zachodzcych miedzy działalnoci biec i działalnoci rozwojow. Rola i znaczenie menedera finansowego dla zarzdzania finansami przedsibiorstw. Menederowi finansowemu powierzone s funkcje zarzdzania finansami w przedsibiorstwie. Meneder odpowiada za prawidłowo i efektywno dokonywanych przez firm operacji finansowych. W tym celu: organizuje i nadzoruje obieg informacji wewntrznej, umoliwiajcej kontrol przebiegu operacji finansowej, sygnalizujcej moliwo wystpowania ewentualnych zagroe i nieprawidłowoci, których usunicie wymaga interwencji oraz ułatwiajcej ocen biecej sytuacji finansowej firmy, przedkłada zarzdowi informacje o sytuacji firmy i jej przewidywanym rozwoju oraz o wynikajcych z tego konsekwencjach dla dalszego kształtowania działalnoci gospodarczej, podejmuje decyzje zwizane z zarzdzaniem finansami, zmierzajce do zapewnienie dopływu niezbdnych kapitałów z zewntrz, przy minimalizacji kosztów finansowych oraz zachowanie naleytej płynnoci finansowej (zdolnoci płatniczej), utrzymuje kontakty z zewntrznymi partnerami firmy, wystpujcymi w charakterze wierzycieli i dłuników, a take z organami skarbowymi w zwizku z wymiarem i regulowaniem podatków, podpisuje umowy kredytowe z bankiem itp. Sprawozdania finansowe jako ródło informacji finansowej przedsibiorstwa. Do podstawowych sprawozda finansowych zaliczamy: Bilans, Rachunek zysków i strat (rachunek wyników) Sprawozdanie z przepływu rodków pieninych. Bilans jednostki gospodarczej jest to dwustronne lub dwuczciowe wartociowe zestawienie wszystkich aktywów (majtek przedsibiorstwa) i pasywów (ródeł finansowania majtku przedsibiorstwa) jednostki gospodarczej sporzdzany na cile okrelony moment bilansowy w okrelonej formie. Kady bilans musi spełnia nastpujce warunki: Musi by opatrzony nazw i numerem statystycznym (REGON), Musi by okrelony moment bilansowy, Informacje o stanie aktywów i pasywów musz by podane w cile okrelonej kolejnoci, zgodnie z przepisami, bo rachunkowoci, Naley wyszczególni nazwy i poda wartoci poszczególnych składników aktywów i pasywów, naley poda take sumy czstkowe składajce si na grupy majtku i kapitału; dane te podawane s na pocztek i koniec okresu, którymi s daty poprzedniego i aktualnego bilansu, Naley wykaza, e zachodzi równowaga bilansowa poprzez podanie sumy bilansowej (ogólnej) zarówno po stronie aktywów jak i pasywów, Musi by podpisany przez osob, której powierzono prowadzenie ksig rachunkowych oraz przez wszystkie osoby, które s uprawnione do zarzdzania jednostk z okreleniem daty złoenia podpisu, która jest jednoczenie dat zakoczenia prac nad bilansem. Prawidłowo sporzdzony bilans powinien charakteryzowa si nastpujcymi cechami: 4

5 Zupełnoci oznacza to, e wykazane w bilansie dane wynikaj ze wszystkich operacji, które wystpiły w danym okresie. Rzetelnoci oznacza to, e wszystkie składniki aktywów i pasywów bilansu powinny by zgodne z rzeczywistym stanem ilociowym i wartoci wyraon w mierniku pieninym, Sprawdzalnoci która polega na tym, e zawarte w nim dane mog by porównywalne pod wzgldem kompletnoci i porównywalnoci ze ródłami ich pochodzenia, Cigłoci polegajc na tym, e bilans zamknicia jednego okresu jest jednoczenie bilansem otwarcia nastpnego okresu. Podstaw sporzdzania bilansu s dane ewidencji ksigowej obejmujce operacje gospodarcze dotyczce okresu sprawozdawczego. Składniki aktywów i pasywów wystpuj w bilansie według rzeczywistego stanu z ostatniego dnia roku obrachunkowego wynikajcego z ewidencji ksigowej uzgodnionej z wynikami inwentaryzacji. AKTYWA ułoone s według rosncej płynnoci składników 1. majtek trwały: wartoci niematerialne i prawne, czyli nabyte przez jednostk prawa majtkowe nadajce si do gospodarczego wykorzystania przez okres, co najmniej 1 roku, a przeznaczone na własne potrzeby jednostki lub oddane do uytkowania przez inne osoby lub firmy na podstawie umowy najmu, rzeczowe składniki majtku trwałego w skład, którego wchodz: rodki trwałe czyli rodki przeznaczone i zdatne do długotrwałego uytkowania przez firm. Zalicza si do nich zarówno rodki własne jak i obce uywane przez jednostk na podstawie umowy najmu, inwestycje rozpoczte - stanowice odpowiednik nakładów, jakie przedsibiorstwo poniosło na tworzenie nowych lub ulepszenie istniejcych rodków trwałych, które nie zostały jeszcze ukoczone i przekazane do uytkowania, finansowy majtek trwały okrelany mianem aktyw finansowych reprezentuje równowarto tej czci majtku jednostki gospodarczej, która została zaangaowana w działalno innych firm i przynosi okrelone efekty, nalenoci długoterminowe s to rodki pienine nalene firmie od innych osób prawnych lub fizycznych za wykonanie usługi bd dostarczone produkty o okresie zwrotu dłuszym ni 1 rok. 2. majtek obrotowy: zapasy s to nabyte lub wytworzone we własnym zakresie składniki majtkowe, które s przeznaczone do zuycia lub dalszej odsprzeday. Zaliczamy do tej grupy zapasy materiałowe, półproduktów i produktów w toku, wyrobów gotowych i towarów, nalenoci i roszczenia, czyli sumy pienine nalene przedsibiorstwu od innych podmiotów za wczeniej wykonane wiadczenia, których termin otrzymania nie jest dłuszy ni 1 rok, papiery wartociowe przeznaczone do obrotu s to akcje i obligacje nabyte w celach handlowych, a take czeki i weksle obce, jeeli s płatne w okresie dłuszym ni 3 miesice od daty ich wystawienia, rodki pienine obejmujce gotówk w kasie i na rachunku bankowym lub w formie lokaty pieninej, czeki i weksle obce, jeeli s one płatne do 3 miesicy od daty wystawienia. 3. rozliczenia midzyokresowe pozwalajce wyeliminowa z kosztów roku obrachunkowego tej czci nakładów ju poniesionych, które przypadaj dopiero na 5

6 rok nastpny. Zaliczamy tutaj midzy innymi: koszty przygotowania nowej produkcji i jej wdroenia, koszty zakupu materiałów, czynsze i dzierawy płatne z góry, ubezpieczenia rzeczowe płatne na pocztku roku, koszty sezonu martwego i opłaty leasingowe. PASYWA ułoone s według wzrastajcej wymagalnoci spłaty ródeł finansowania (kapitałów) 1. kapitał własny stanowicy równowarto składników majtkowych wniesionych na stałe do firmy przez jej właciciela/i oraz wygospodarowanych przez sam firm w toku jej działalnoci w czci zysku. W skład jego wchodz: kapitał podstawowy, który w zalenoci od formy prawnej jednostki gospodarczej przyjmuje nazw w spółce akcyjnej kap. akcyjny, w spółce z o.o. kap. zakładowy, w przedsibiorstwie pastwowym fundusz załoycielski i w spółdzielni fundusz udziałowy, kapitał zapasowy pozyskiwany z nastpujcych ródeł: sprzeday akcji powyej ich wartoci nominalnej, odpisów z zysku biecego, z dopłat wspólników itd., kapitał rezerwowy, na który składaj si: zmiany kapitałów na skutek przeszacowania aktywów i pasywów oraz pozostałych rezerw kapitałowych tworzonych głównie z zysku po opodatkowaniu, a przeznaczonych na sfinansowanie cile okrelonych potrzeb jednostki gospodarczej, wynik finansowy nie podzielony obejmujcy dwie pozycje bilansowe: nierozliczony wynik finansowy z lat ubiegłych i wynik finansowy netto za rok obrotowy. 2. rezerwy stanowi wykazan w pasywach bilansu równowarto odpisanych w ciar kosztów operacyjnych, kosztów operacji finansowych lub obowizkowych obcie wyniku finansowego zabezpiecze kosztów strat i innych obcie, które mog by poniesione w przyszłoci. 3. kapitały obce to kapitały, które zostały wniesione czasowo do firmy przez osoby prawne lub fizyczne: zobowizania długoterminowe, których termin realizacji upływa po okresie dłuszym ni 1 rok od daty sporzdzenia bilansu, zobowizania krótkoterminowe, które powinny by uregulowane przed upływem roku od momentu bilansowego. 4. fundusze specjalne tworzone s na mocy okrelonych przepisów prawnych. S to fundusze wiadcze społecznych słuce finansowaniu działalnoci społecznych słuce finansowaniu działalnoci socjalnej i mieszkaniowej prowadzonej przez jednostk. 5. rozliczenia midzyokresowe bierne kosztów, które s zwizane z tworzeniem rezerw na koszty przyszłych okresów na wydatki, jakie trzeba bdzie ponie z tytułu kosztów, które w całoci lub czci przypadaj na biecy rok obrotowy. Rachunek zysków i strat okrelany take mianem rachunku wyników zawiera informacje o dokonaniach zawiera informacje o dokonaniach firmy, a wic informacje o wysokoci wyników finansowych osignitych w okresie sprawozdawczym. Rachunek tworz 3 podstawowe czci: 1. uzyskane przychody i poniesione koszty, 2. zyski i straty nadzwyczajne, 3. obowizkowe obcienia wyniku finansowego za biecy i poprzedni rok obrotowy. 6

7 Rónica midzy przychodami i kosztami jest wygospodarowanym zyskiem lub strat. Rachunek ten sporzdzany jest we wszystkich przedsibiorstwach bez wzgldu na form organizacyjno-prawn. Rachunek zysków i strat to sprawozdanie, w którym nastpuje rozwinicie wyniku bilansowego, wskazujce na jego ekonomiczn struktur i ródło powstawania. Rachunek wyników prezentuje strumienie finansowe, jednak przy ustalaniu wielkoci przychodów z działalnoci uwzgldnia si zarówno przychody majce pokrycie w otrzymanych od odbiorców rodkach pieninych, jak te przychody oparte na nalenociach. Rachunek zysków i strat przedstawi mona w dwóch formach: dwustronnej tabeli, tzw. Układ sprawozdawczy, polegajcy na tym, e po prawej stronie wykazuje si sumy poszczególnych przychodów i ewentualne zyski nadzwyczajne, a po lewej koszty uzyskania przychodów i ewentualne straty nadzwyczajne. Czstkowe wyniki finansowe (np. zysk lub strata na sprzeday, zysk lub strata na działalnoci operacyjnej), jeli s dodatnie, wykazuje si je po stronie lewej, jeli za ujemne po stronie prawej, jednostronnej tabeli, tzw. Układ drabinkowy, polegajcy na ujciu wielkoci przychodów i kosztów w pozycjach kolejno po sobie nastpujcych, w sposób pozwalajcy na wykazanie czstkowych wyników finansowych. Rachunek wyników moe by sporzdzany w układzie kalkulacyjnym lub porównawczym. Obie te formy róni si midzy sob sposobem ujcia kosztów uzyskania przychodów. W układzie kalkulacyjnym koszty te ujte s według sposobów ich odnoszenia na jednostk produktu (wyrobu, usługi), natomiast w układzie porównawczym według rodzaju zuytych czynników produkcji. Budowa rachunku wyników Dla wikszej przejrzystoci rachunku wyników wprowadzono jednak wiksz liczb sald, co pozwala na szybk orientacj w jego strukturze (łatwiej okreli wówczas faktyczne ródła przychodów i kosztów), ponadto znacznie upraszcza procedury analityczne. Wyróniamy kilka pozycji wynikowych. Wynik ze sprzeday Powstaje wskutek odjcia od właciwych przychodów (powstałych ze sprzeday produktów, towarów i materiałów, skorygowanych zmian stanu produktów) kosztów wytworzenia produkcji sprzedanej, do których zalicza si m. in. warto sprzedanych towarów i materiałów, zuycie materiałów (energii), ceny obcych usług, amortyzacj, wynagrodzenia dla pracowników, podatki i opłaty. Saldo to ma due znaczenie dla przedsibiorstwa, gdy wskazuje na rentowno jego podstawowej działalnoci. Wynik na działalnoci operacyjnej Poprzedni wynik korygowany jest o saldo, wynikajce z zestawienia pozycji "pozostałe przychody operacyjne" z "pozostałymi kosztami operacyjnymi". W przychody wpisuje si tu m. in. przychody ze sprzeday składników majtku trwałego, otrzymane dotacje, uzyskane odszkodowania, rozwizane rezerwy, czynsze z dzieraw, a po stronie kosztów - warto sprzedanych składników majtku trwałego, utworzone rezerwy, odpisane nalenoci niecigalne, zapłacone odszkodowania, koszty czynszów i dzieraw. Wynik na działalnoci gospodarczej 7

8 Wynik na działalnoci operacyjnej korygowany jest o saldo operacji finansowych - tak powstaje zysk lub strata z działalnoci gospodarczej. Przychody finansowe obejmuj m. in. otrzymane dywidendy (w tym take otrzymane od członków grupy kapitałowej - zarówno podmiotów zalenych, jak i stowarzyszonych), otrzymane odsetki, dodatnie rónice kursowe. Koszty finansowe natomiast obejmuj m. in. odsetki do zapłaty (take na rzecz członków grupy kapitałowej), odpisy aktualizujce warto finansowego majtku trwałego i krótkoterminowych papierów wartociowych oraz ujemne rónice kursowe. Wynik finansowy brutto i netto Poprzedni wynik - na działalnoci gospodarczej - jest korygowany o saldo, bdce skutkiem zdarze nadzwyczajnych. Mamy tu na myli m. in. zdarzenia losowe, rezultaty postpowania układowego (naprawczego) lub zaniechania pewnego rodzaju działalnoci. W ten sposób powstaje wynik finansowy brutto. Po zapłaceniu podatku otrzymujemy natomiast zysk (strat) netto. Sprawozdanie z przepływu rodków pieninych - jest to sprawozdanie przedstawiajce wpływ działa operacyjnych, inwestycyjnych i finansowych firmy na przepływy rodków pieninych w danym okresie obrachunkowym. Celem tego sprawozdania jest poznanie, jak działania, inwestycyjne i finansowe wpłynły na stan rodków pieninych. Konstrukcja sprawozdania z przepływu rodków pieninych polega na podziale przepływu rodków pieninych według podstawowych sfer działalnoci firmy na: przepływy rodków pieninych z działalnoci operacyjnej, pod któr kryj si wpływy i wydatki jednostki gospodarczej zwizane z działalnoci podstawow, czyli produkcj, handlem i usługami, przepływy rodków pieninych z działalnoci inwestycyjnej, która zwizana jest ze zmianami w majtku trwałym przedsibiorstwa np. nabycie i sprzeda rodków trwałych, gruntów, wartoci niematerialnych i prawnych itd. przepływy rodków pieninych z działalnoci finansowej, która zwizana jest z pozyskiwaniem rodków ze ródeł zewntrznych i ich obsług oraz lokowaniem wolnych rodków pieninych. Sprawozdanie z przepływów pieninych przygotowuje si w oparciu o bilans, rachunek zysków i strat oraz informacje dodatkowe. Informacja dodatkowa- słuy do wyjanienia pewnych szczególnych zjawisk, które miały miejsce w przedsibiorstwie w analizowanym okresie rachunkowym Konstrukcja rachunku przepływów rodków pieninych Przepływy rodków pieninych z działalnoci operacyjnej Wpisuje si tu wynik finansowy netto firmy (a wic zysk lub strat), który nastpnie jest korygowany o szereg pozycji: amortyzacj, saldo wynikajce z rónic kursowych, odsetki i dywidendy (zarówno otrzymane, jak i zapłacone), utworzone rezerwy, podatek dochodowy, wynik ze sprzeday i likwidacji składników działalnoci inwestycyjnej, zmian stanu zapasów, zobowiza, rozlicze midzyokresowych i przychodów przyszłych okresów. W ten sposób uzyskujemy wielko rodków pieninych netto, pochodzcych z działalnoci operacyjnej przedsibiorstwa. Podsumowujc, cash flow na tym poziomie powstaje poprzez odjcie od wpływów pieninych z działalnoci operacyjnej (wielko ta jest zwykle zbliona do zysku operacyjnego) wydatków pieninych z tego tytułu. 8

9 Przepływy rodków pieninych z działalnoci inwestycyjnej Wielko rodków pieninych netto z działalnoci inwestycyjnej uzyskuje si, sumujc nastpujce pozycje: nabycie lub sprzeda wartoci niematerialnych i prawnych, składników rzeczowego majtku trwałego, akcji, udziałów lub innych papierów wartociowych, udzielone lub zwrócone poyczki, otrzymane lub zwrócone dywidendy i odsetki. Oczywicie, w zalenoci od "kierunku" operacji (kupno-sprzeda) pozycje te przyjmuj wartoci dodatnie lub ujemne. Tak wic cash flow z tytułu inwestycji jest niczym innym, jak saldem przeprowadzanych przez firm w danym okresie operacji, zwizanych z jej składnikami majtkowymi. Przepływy rodków pieninych z działalnoci finansowej Tu uwzgldnia si szereg operacji finansowych, przeprowadzanych przez przedsibiorstwo w danym okresie obrachunkowym. Chodzi tu m. in. o zacignicie lub spłat kredytów i poyczek, emisj lub wykup obligacji czy innych papierów wartociowych, wypłat dywidendy, płatnoci, wynikajce z umów leasingu finansowego, wpływy z emisji akcji. Sumujc te pozycje (równie z właciwymi znakami) otrzymujemy wielko rodków pieninych netto z działalnoci finansowej. Mówic w skrócie, cash flow z działalnoci finansowej jest saldem operacji finansowych firmy w danym okresie obrachunkowym. Zmiana stanu rodków pieninych netto Wielko ta powstaje poprzez proste zsumowanie pozycji poprzednich: przepływów rodków z działalnoci operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej. rodki pienine na pocztek roku obrotowego Tu wpisuje si wielko, wynikajc z rachunku przepływów finansowych, sporzdzonego w roku poprzednim. rodki pienine na koniec roku obrotowego Zmian stanu rodków pieninych netto w danym roku obrachunkowym powiksza si o wielko tych rodków na pocztek roku. W ten sposób otrzymujemy ostateczn pozycj wynikow - stan rodków pieninych na koniec roku obrotowego. 9